SPECJALNOŚĆ BIOLOGIA z CHEMIĄ 1. Przeciętna roczna emisja ditlenku węgla związana z aktywnością wulkaniczną jest w porównaniu z emisją antropogenną: a. kilkaset razy mniejsza b. kilkaset razy większa c. nie ma wiarygodnych danych pozwalających na przeprowadzenie takiego porównania d. kilka tysięcy razy większa 2. Które ze stwierdzeń NIE odnosi się do dioksyn: a. mają okres półtrwania liczony w dniach b. akumulują się w tkance tłuszczowej zwierząt c. są bardziej toksyczne niż związki metali ciężkich d. ulegają biomagnifikacji 3. Największe ryzyko niekontrolowanej eutrofizacji zbiorników wody jest związane z dopływem wód zawierających: a. spływy z pól uprawnych b. duże ilości węglanu wapnia c. duże ilości jonów H+ d. odkażaną chlorem wodę z wodociągów komunalnych 4. W skali globalnej, do czystej wody nadającej się do picia bezpośredni dostęp ma: a. mniej niż jedna piąta populacji b. połowa populacji c. jedna trzecia populacji d. jedna czwarta populacji 5. Powierzchnia ziemi uprawnej potrzebna do wyprodukowania pożywienia o kaloryczności 1 GJ, jest przy produkcji wieprzowiny: a. więcej niż 10x większa, w porównaniu z powierzchnią konieczną przy produkcji pszenicy b. porównywalna z powierzchnią potrzebną przy produkcji pszenicy c. 10x mniejsza, niż powierzchnia potrzebna przy produkcji pszenicy d. nie jest możliwe oszacowanie i porównanie tych wielkości 6. Przy obecnych współczynnikach reprodukcji podwojenie się liczby ludzi zamieszkujących tzw. kraje pierwszego i trzeciego świata nastąpiłoby po, odpowiednio: a. 500 i 40 latach b. 40 i 500 latach c. 50 i 4 latach d. 5000 i 400 latach 7. Regulacja rzeki z reguły polega na: a. wyprostowaniu i pogłębieniu koryta b. poszerzeniu koryta c. zwiększeniu liczby meandrów i poszerzeniu koryta d. umocnieniu brzegów przez obsadzenie ich drzewami i krzewami
8. W Polsce największy wpływ na jakość powietrza w rejonach o gęstej zabudowie mają: a. emisje z kotłowni przydomowych spalających węgiel b. emisje z zakładów przemysłowych c. zanieczyszczenia związane z transportem drogowym d. zapylenie będące efektem erozji wietrznej na terenach użytkowanych rolniczo 9. Zawartość tlenu w wodzie: a. zmniejsza się wraz ze wzrostem zanieczyszczenia wody b. jest najniższa w zbiornikach oligotroficznych c. jest najwyższa w zbiornikach silnie zeutrofizowanych d. jest równa zero; tlen nie rozpuszcza się w wodzie 10. Do gazów szklarniowych zaliczamy: a. metan i ditlenek węgla b. tlen i metan c. azot i ditlenek węgla d. metan i argon 11. W populacjach ludzkich różnica między surowym wskaźnikiem rozrodczości i surowym wskaźnikiem umieralności jest największa w społeczeństwach: a. industrialnych b. łowiecko-zbierackich c. rolniczych d. postindustrialnych 12. Skutkami narażenia na długotrwałą ekspozycję na związki ołowiu mogą być: a. dysfunkcje układu nerwowego b. otyłość c. wrzody żołądka i dwunastnicy d. astma 13. Wskaźnikami dobrej jakości wód są: a. okrzemki i kiełże b. wazonkowce i ryby karpiowate c. obecność szerokiego pasa szuwarów i pomostów dla wędkarzy d. sinice 14. Białe obłoki gazów emitowane z bloków elektrowni jądrowych składają się głównie z: a. pary wodnej b. mieszaniny ditlenku węgla z pyłami o niskiej ziarnistości c. areozolu skroplonego amoniaku d. żadne z wyżej wymienionych 15. Monitorowaniem stanu środowiska przyrodniczego w Polsce zajmuje się: a. Główny Konserwator Przyrody b. Sejmowe Biuro ds. Zwierząt, Roślin i Grzybów Jadalnych
c. Ministerstwo Zdrowia d. Polski Związek Łowiecki 16. Do zadań Inspekcji Ochrony Środowiska należy: a. kontrola instalacji i urządzeń chroniących środowisko przed zanieczyszczeniem b. kontrola pojazdów pod kątem norm czystości emitowanych spalin c. koordynowanie działań Wojewódzkich Konserwatorów Przyrody i Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków d. powoływanie gajowych i podleśniczych 17. Z niżej wymienionych największym, w skali globalnej, problemem rolnictwa jest: a. zbyt mała podaż wody do nawadniania upraw b. degradacja gleby spowodowana ekspozycją na kwaśne opady c. zwiększona ekspozycja na promieniowanie UV d. degradacja gleby związana z erozją wietrzną 18. Biomagnifikacji w łańcuchach troficznych ulegają: a. związki metali ciężkich i polichlorowane bifenyle b. związki arsenu i lupinu c. cyjanek potasu i chlor d. chlorek sodu i pestycydy chloroorganiczne 19. Organizmami używanymi do bioindykacji są: a. porosty i okrzemki b. mrówki i dżdżownice c. skoczogonki i grzyby mikoryzowe d. kury domowe rasy Longhorn 20. Eksperymenty w Hubbart Brook wykazały, że: a. lasy powstrzymują erozję wodną na stokach górskich b. eksperyment w ekologii nie jest dobrą metodą badawczą c. kwaśny smog ma destrukcyjny wpływ na lasy szpilkowe d. zadrzewienie terenu ogranicza efekty erozji wietrznej 21. Do gadów naczelnych (Archozauria) należą: a. dinozaury, pelikozaury, pterozaury b. plezjozaury, krokodyle, ptaki c. dinozaury, krokodyle, ptaki d. ptaki, pterozaury, ichtiozaury 22. Formy roślinożerne u czworonogów po raz pierwszy pojawiają się i u przedstawicieli: a. terapsydów b. pelikozaurów c. pterozaurów d. antrakozaurów 23. Spośród kręgowców lądowych w późnym dewonie żyły: a. anapsydy b. labiryntodonty c. terapsydy
d. pterozaury 24. Radiacja adaptacyjna ssaków miała miejsce w: a. paleogenie b. neogenie c. plejstocenie d. holocenie 25. Pod koniec ery mezozoicznej wymarły: a. amonity, tabulaty, stromatopory, dinozaury, rudysty b. amonity, dinozaury, ichtiozaury, plezjozaury, rudysty c. dinozaury, plakodermy, rudysty, amonity, graptolity d. amonity, dinozaury, ichtiozaury, rudysty, stromatopory 26. Najstarsze szczątki ssaków pochodzą z: a. późnego permu b. wczesnej jury c. późnego triasu d. wczesnej kredy 27. Które z wymienionych cech są charakterystyczne dla form będących skamieniałościami przewodnimi: a. są trudno rozpoznawalne i żyły długi okres czasu b. były szeroko rozprzestrzenione i szybko ewoluowały c. żyły długi okres czasu i są łatwo rozpoznawalne d. szybko ewoluowały i miały ograniczony zasięg występowania 28. Zwierzęta zasiedliły lądy w: a. dewonie b. karbonie c. sylurze d. ordowiku 29. Kolejność jednostek stratygraficznych w erze paleozoicznej jest następująca: a. ordowik, sylur, dewon, karbon, perm, kambr b. kambr, sylur, dewon perm, karbon, ordowik c. kambr, ordowik, sylur, dewon, karbon, perm d. kambr, ordowik, sylur, perm, karbon, dewon 30. Nagromadzone szczątki organiczne przykryte osadem to: a. oryktocenoza b. nekrocenoza c. biocenoza d. tafocenoza 31. Które z wymienionych cech są charakterystyczne dla najstarszych ryb (Acanthodei, fałdopłetwe): a. pancerz z dużych płyt kostnych i szkielet osiowy kostny b. łuski ganoinowe i dodatkowe płetwy parzyste c. szkielet osiowy kostny i dodatkowe płetwy parzyste d. szkielet osiowy kostny i łuski ganoinowe
32. Przodkami ssaków były: a. pelikozaury b. terapsydy c. zauropody d. teropody 33. Które z wymienionych cech nie są typowe amonitów: a. mięsisty kaptur przykrywający ujście muszli i szkielet wewnętrzny b. szkielet zewnętrzny i kalcytowe wieczko c. komplikacja budowy przegród w rozwoju ewolucyjnym i dymorfizm płciowy d. kalcytowe wieczko i dymorfizm płciowy 34. Które z wymienionych grup bezkręgowców są ważnymi skamieniałościami przewodnimi dla ery paleozoicznej: a. trylobity, rugozy, graptolity, amonity b. amonity, tabulaty, ramienionogi, małże c. rugozy, graptolity, amonity, jeżowce, d. trylobity, rugozy, graptolity, małże 35. Wysoki potencjał fosylizacyjny mają: a. organizmy miękkociałe b. organizmy o szkieletach mineralnych c. organizmy o szkieletach organicznych d. grupy taksonomiczne zawierające małą liczbę gatunków 36. W historii Ziemi pierwsze kręgowce pojawiły się: a. we wczesnym paleozoiku b. w środkowym paleozoiku c. w późnym paleozoiku d. we wczesnym mezozoiku 37. Wymarłe paleofityczne widłakowe to: a. kalamity i klinolisty b. sagowce i benetyty c. lepidodendrony i sygilarie d. lepidodendrony i kalamity 38. Era paleolityczna jest erą panowania : a. roślin zarodnikowych i pierwszych roślin nagozalążkowych b. roślin zarodnikowych i pierwszych roślin okrytozalążkowych c. roślin nagozalążkowych i pierwszych roślin kwiatowych d. roślin nagozalążkowych i pierwszych roślin okrytozalążkowych 39. W erze mezofitycznej nastąpił rozwój roślinności: a. zarodnikowej b. nagozalążkowej c. nasiennej d. okrytozalążkowej 40. Najmłodszą erą roślinną jest: a. era kenofityczna, która rozpoczęła się w górnej kredzie
b. era kenofityczna, która rozpoczęła się w paleogenie c. era eofityczna, która rozpoczęła się w górnej kredzie d. era eofityczna, która rozpoczęła się w paleogenie 41. Dziecko wysokorosłe to dziecko, którego wysokość ciała przyjmuje wartość większą lub równą: a. 75 centyla b. 50 centyla c. 99 centyla d. 97 centyla 42. Do oceny pulsacyjnego charakteru procesu wzrastania służy: a. antropometr b. morfogram c. knemometr d. orchidometr Pradera 43. Stabilizacja cech budowy ciała ma miejsce w okresie: a. wczesnej starości b. późnej starości c. postpubertalnym d. dorosłym 44. Owulacja jest fazą cyklu miesięcznego: a. IV b. II c. I d. III 45. Teratogenem u człowieka nie jest: a. dym tytoniowy b. wirus HIV c. witamina A d. krętek kiły 46. Za pojawienie się axillarche odpowiedzialny jest wzrost aktywności wydzielniczej: a. rdzenia nadnerczy b. jajników lub jąder c. kory nadnerczy d. przysadki 47. Wybierz kariotyp właściwy dla osobnika z zespołem nadkobiety: a. 47, XXY b. 47, XYY c. 46, XX/46, XY d. 47, XXX 48. Duże wady wrodzone występują przeciętnie u: a. 20% noworodków b. 10% noworodków c. 3% noworodków
d. 1% noworodków 49. Owulacja w cyklu miesięcznym stymulowana jest wysokim stężeniem: a. progesteronu b. estradiolu c. hormonu folikulotropowego d. hormonu luteinizującego 50. Efektem zaburzeń wydzielania somatotropiny jest: a. moczówka prosta b. zespół Gregga c. akromegalia d. wszystkie wymienione 51. Wskaż zdanie fałszywe: a. estrogeny wpływają na rozwój gruczołów sutkowych b. wczesnoszkolny skok wysokości ciała występuje u wszystkich dzieci c. adrenarche występuje zazwyczaj przed gonadarche d. axillarche występuje u obu płci 52. Pokwitaniowy skok wysokości ciała występuje w fazie: a. postpubertalnej b. prepubertalnej c. pubertalnej d. wszystkich wymienionych 53. Procesy rozwoju osobniczego człowieka regulują trzy grupy czynników: a. determinanty, stymulatory, modyfikatory b. determinanty, genetyczne, modyfikatory c. genetyczne, paragenetyczne, stymulatory d. determinanty, stymulatory, genetyczne 54. Zaburzenie w różnicowaniu płciowym zwane obojnactwem rzekomym męskim powstaje: a. w okresie prepubertalnym b. w okresie prenatalnym c. w okresie noworodkowym d. w okresie poniemowlęcym 55. Który z wymienionych narządów jest najważniejszym elementem łączącym i koordynującym funkcje układu nerwowego i dokrewnego: a. przedni płat przysadki b. grasica c. podwzgórze d. szyszynka 56. Do zmian hormonalnych związanych ze starzeniem się organizmu należą: a. spadek poziomu DHEA i hgh u obu płci b. spadek poziomu gonadotropin u. kobiet
c. wzrost poziomu melatoniny u obu płci d. spadek poziomu gonadotropin u mężczyzn 57. Model Lalonda przedstawia: a. główne elementy zdrowego stylu życia b. społeczne następstwa nierówności w stanie zdrowia c. determinanty chorób cywilizacyjnych d. wszystkie odpowiedzi są fałszywe 58. Nadczynność hormonalna tarczycy prowadzi do wystąpienia: a. choroby Gravesa-Basedowa b. zespołu Pataua c. choroby Parkinsona d. zespołu Turnera 59. Stwierdzenie, ze mężczyźni są płcią bardziej ekosensytywną niż kobiety oznacza, że: a. osiągają przeciętnie większe urodzeniowe parametry długości i masy ciała b. mają bardziej intensywny pokwitaniowy skok wysokości ciała c. są bardziej wrażliwi na czynniki środowiskowe d. dojrzewają później niż dziewczęta 60. Największe prawdopodobieństwo wywołania wady przez teratogen przypada na: a. okres zarodkowy b. I trymestr ciąży c. II trymestr ciąży d. pierwszy miesiąc ciąży