Kiedy zaczynasz mieć czas przestajesz mieć pieniądze Współpraca TFI PZU SA z Grupą Azoty S.A. - Pracowniczy Program Emerytalny

Kiedy zaczynasz mieć czas przestajesz mieć pieniądze Współpraca TFI PZU SA z Grupą Azoty S.A. - Pracowniczy Program Emerytalny Tarnów, 3 grudnia 2014 r. TFI PZU, Biuro Programów Emerytalno-Oszczędnościowych

Spis treści: 1. Pracowniczy Program Emerytalny (PPE) dla pracowników Grupy Azoty S.A. 2. Pracownicze Programy Emerytalne w Polsce i demografia 3. Wyniki inwestycyjne funduszy PZU 4. Podsumowanie 2014 r. i prognozy na 2015 r. 3

PPE jak to działa? Pracownik Przystępuje do PPE Pracodawca Finansuje składkę dodatkową (opcjonalnie) Finansuje składkę podstawową Wypłaca zgromadzone środki TFI PZU zarządza środkami Nadzoruje funkcjonowanie PPE KNF - Komisja Nadzoru Finansowego Nadzoruje funkcjonowanie PPE 4

Kto może przystąpić do PPE? Do PPE może przystąpić każdy Pracownik spełniający warunki określone w Umowie Zakładowej, który: zatrudniony jest u pracodawcy przez okres minimum 12 miesięcy zatrudniony jest w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy, na podstawie umowy o pracę lub wyboru do organu reprezentującego osobę prawną nie ukończył 70 roku życia 5

Rodzaje składek Składka Podstawowa Jest wpłacana i finansowana przez Pracodawcę Określona kwotowo w Umowie zakładowej. Składka dodatkowa Deklarowana dobrowolnie przez pracownika Określona kwotowo. Maksymalna wysokość składki dodatkowej w 2014 r. wynosi 16 857 zł, a w 2015 r. 17 815,50 zł. Składka podstawowa nie może wynosić więcej niż 7% wynagrodzenia brutto pracownika Pracownik może zadecydować o opłacaniu składek dodatkowych w dowolnym czasie 6

Strategie inwestycyjne Indywidualny Model Wpłat STRATEGIA INDYWIDUALNA przeznaczona dla osób, które samodzielnie chcą decydować o sposobie lokowania środków W programie tym TFI PZU daje możliwość oszczędzania w następujących subfunduszach: PZU Papierów Dłużnych POLONEZ PZU Stabilnego Wzrostu MAZUREK PZU Akcji KRAKOWIAK PZU Akcji NOWA EUROPA 7

Strategie inwestycyjne Rekomendowany Model Wpłat Rekomendowany model wpłat opiera się na metodzie tzw. złotego podziału i zapewnia Pracownikowi optymalny, zmieniający się z upływem czasu udział akcji Procent oszczędności lokowanych w akcje = 90 - Wiek oszczędzającego w latach Udział akcji obniża się wraz z wiekiem Pracownika Podział składek na subfundusze dostosowany jest do wieku i modyfikowany co 5 lat 8

Rekomendowany Model Wpłat Wiek pracownika a podział składki w Rekomendowanym Modelu Wpłat Wiek oszczędzającego PZU KRAKOWIAK PZU MAZUREK PZU POLONEZ do 25 lat 50% 50% 0% 26-30 40% 60% 0% 31-35 30% 70% 0% 36-40 20% 80% 0% 41-45 10% 90% 0% 46-50 0% 100% 0% 51-55 0% 87,5% 12,5% od 56 lat 0% 75% 25% 9

Strategie inwestycyjne TFI PZU oferuje dwa modele inwestycyjne w PPE dla preferujących samodzielność możliwość dowolnego procentowego podziału składek między subfundusze dostępne w ramach PPE dla tych, którzy wolą powierzyć decyzję specjalistom i wybrać sposób inwestowania bezpieczny i zapewniający długoterminowe korzyści Model Indywidualny Model Rekomendowany 10

Zasada złotego podziału Procent oszczędności lokowanych w akcje = 90 - Wiek oszczędzającego w latach Osobom z odległą perspektywą do emerytury rekomenduje się inwestycje, polegające na zwiększeniu udziału akcji w portfelu lokat, w celu maksymalizacji oczekiwanych zysków. Osobom w środkowej fazie aktywności zawodowej sugeruje się oszczędzanie bezpieczniejsze, polegające na zwiększeniu udziału lokat w dłużne papiery wartościowe i zmniejszaniu zaangażowania w akcje. Osoby zbliżające się do osiągnięcia wieku emerytalnego powinny raczej zadbać o maksymalne bezpieczeństwo zgromadzonych środków, znacznie redukując udział akcji w swoim portfelu lokat w celu zabezpieczenia zgromadzonego kapitału.

Wypłata środków z PPE Wypłata dokonywana jest : na wniosek uczestnika po osiągnięciu 60 roku życia na wniosek uczestnika po przedstawieniu przez uczestnika decyzji o przyznaniu prawa do emerytury i po ukończeniu 55 roku życia 12

Wypłata środków z PPE Wypłata dokonywana jest : w przypadku ukończenia przez uczestnika 70 roku życia, jeżeli wcześniej nie wystąpił z wnioskiem o wypłatę środków na wniosek osoby uprawnionej w przypadku śmierci uczestnika Dokonanie wypłaty jednorazowej lub otrzymanie pierwszej raty wypłaty ratalnej uniemożliwia pracownikowi ponowne przystąpienie do programu, z którego została dokonana wypłata! 13

Wypłata transferowa z PPE Wypłata transferowa dokonywana jest: do innego PPE do IKE uczestnika do IKE osoby uprawnionej w przypadku śmierci uczestnika z IKE uczestnika na jego rachunek w programie Wypłata transferowa możliwa jest wyłącznie po rozwiązaniu umowy o pracę 14

Zwrot z PPE Zwrot następuje w przypadku nie wskazania przez uczestnika programu rachunku bankowego w celu dokonania wypłaty transferowej w przypadku Likwidacji programu Likwidacji lub upadłości pracodawcy Likwidacji funduszy inwestycyjnych Zwrot obciążony jest 30% składką na ZUS (środki przekazywane są do I filaru uczestnika) 15

Struktura inwestowania w PPE Pracownicy mogą wybrać jeden z dwóch modeli inwestowania środków Najchętniej wybieranym modelem jest Model Rekomendowany 16

Struktura aktywów w PPE Zgromadzone środki lokowane są w 4 subfunduszach 0,90% 8,14% 24,58% PZU Akcji KRAKOWIAK PZU Stabilnego Wzrostu MAZUREK PZU Papierów Dłużnych POLONEZ PZU Nowa Europa 66,39% Najczęściej wybieranym subfunduszem jest PZU MAZUREK 17

Struktura wiekowa uczestników PPE 3% 12% 39% 46% liczba uczestników ppe, w wieku do 30 lat liczba uczestników ppe, w wieku 31-40 lat liczba uczestników ppe, w wieku 41-50 lat liczba uczestników ppe, w wieku powyżej 51 lat Największą grupę uczestników PPE stanowią osoby w wieku 41-50 lat 18

Spis treści: 1. Pracowniczy Program Emerytalny (PPE) dla pracowników Grupy Azoty S.A. 2. Pracownicze Programy Emerytalne w Polsce i demografia 3. Wyniki inwestycyjne funduszy PZU 4. Podsumowanie 2014 r. i prognozy na 2015 r. 19

Emerytury zmiany demograficzne + Dłużej żyjemy - Mniej dzieci rodzi się w Polsce

Lata życia Przeciętne trwanie życia w Polsce 80,9 72,4 Źródło: GUS Rok

Długość życia w Polsce - prognozy Źródło: GUS

Urodzenia i zgony w latach 2000-2013 Urodzenia Zgony PZU Życie SA Źródło: GUS 23

Prognoza demograficzna dla Polski 2014-2050 Rok 2013 populacja 38 496 (w tys.) Rok 2050 populacja 33 951 (w tys.) 14,74% 14,99% 12,14% 70,27% Wiek 0-14 PZU Życie SA 15-64 65+ 32,69% TFI PZU SA Ogrodowa Inwestycje Sp. z o.o. 55,18% Wiek 0-14 15-64 65+ Źródło: GUS 24

Mediana wieku w Polsce Mediana średnia wieku dzieląca populację na dwie połowy 1990 r. 32,4 lat 2012 r. 38,7 lat 2060 r. 51,2 lat Źródło: Eurostat 25

Wzrost liczby osób w wieku nieprodukcyjnym W roku 2035 na 1 emeryta przypadać będzie 2,2 osoby w wieku produkcyjnym Źródło: GUS 26

Rynek PPE w Polsce dopuszczalne formy PPE PPE Umowa ubezpieczenia na życie pracowników Umowa z funduszem inwestycyjnym Pracowniczy fundusz emerytalny 718 314 38 Zarządzający zagraniczny 0 Dane na dzień 31.12.2013 r., źródło: Komisja Nadzoru Finansowego 27

Rynek PPE - uczestnicy 400 350 300 250 260,3 281,5 312,1 325 333,5 342,5 344,6 358,1 375 200 150 100 50 96,5 129,1 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Dane w tyś. na dzień 31.12 każdego roku, źródło: Komisja Nadzoru Finansowego

Rynek PPE uczestnicy na 31.12.2013 r. Łączna liczba uczestników 375 tys. Źródło: Komisja Nadzoru Finansowego

Rynek PPE - aktywa 10 000,0 9 000,0 8 000,0 8 350,9 9 407,0 7 000,0 6 000,0 5 000,0 4 998,2 6 286,1 6 597,7 4 000,0 3 806,4 3 607,7 3 000,0 2 793,2 2 000,0 1 695,5 1 000,0 527,0 919,5 0,0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Dane w mln PLN na dzień 31.12 każdego roku, źródło: Komisja Nadzoru Finansowego

Rynek PPE aktywa w mln PLN na 31.12.2013 r. Łączna wartość aktywów 9 407 mln Źródło: Komisja Nadzoru Finansowego

Rynek PPE liczba programów 1 200 1 000 906 974 1 019 1 078 1 099 1 113 1 116 1 094 1 070 800 600 400 342 200 207 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Dane na dzień 31.12 każdego roku, źródło: Komisja Nadzoru Finansowego

Spis treści: 1. Pracowniczy Program Emerytalny (PPE) dla pracowników Grupy Azoty S.A. 2. Pracownicze Programy Emerytalne w Polsce i demografia 3. Wyniki inwestycyjne funduszy PZU 4. Podsumowanie 2014 r. i prognozy na 2015 r. 33

Wyniki inwestycyjne Stopa zwrotu jednostek uczestnictwa w PPE w wybranych okresach Nazwa funduszu 5 lat (10.10.2009-10.10.2014) 2 lata (10.10.2012-10.10.2014) 1 rok (10.10.2013-10.10.2014) PZU Papierów Dłużnych POLONEZ 51,71% 16,76% 10,63% PZU Stabilnego Wzrostu MAZUREK 31,66% 13,78% 2,63% PZU Akcji KRAKOWIAK 23,23% 12,85% -7,38% PZU Akcji NOWA EUROPA 14,76% 1,26% -8,20% 34

Spis treści: 1. Pracowniczy Program Emerytalny (PPE) dla pracowników Grupy Azoty S.A. 2. Pracownicze Programy Emerytalne w Polsce i demografia 3. Wyniki inwestycyjne funduszy PZU 4. Podsumowanie 2014 r. i prognozy na 2015 r. 35

Mój wydatek jest Twoim dochodem PKB = K + I + W + (Ex Im) K konsumpcja I inwestycje W wydatki rządowe Ex eksport Im import 36

Paradoks zapobiegliwości 37

Strefa Euro: PKB vs prognoza MFW PKB 2007 = 100 prognoza WEO IV'2008 115 110 105 100 95 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 90 Źródło: MFW - World Economic Outlook 38

USA Większość danych z ostatnich kilku tygodni wskazuje na poprawę sytuacji gospodarczej i powolne wychodzenie z cyklicznego dołka; Do końca roku pozostało jeszcze 1 spotkanie FOMC - 17 grudnia; Szybsze tempo wzrostu i polepszająca się kondycja rynku pracy sprawiają, że FED coraz odważniej mówi o dalszym zacieśnianiu polityki monetarnej; Na październikowym FED zakończył proces skupowania aktywów (start na przełomie 2013/2014) a na pierwszą podwyżkę stóp procentowych poczekamy zapewne do połowy przyszłego roku. 39

Europa ECB zaniepokojony sytuacją w strefie euro wprowadził ujemne stopy procentowe i kolejne serie TLTRO. ECB ma do końca roku jeszcze 2 spotkania: 6 listopada, 4 grudnia. Stopy procentowe po ostatniej obniżce pozostaną najprawdopodobniej już nie ruszone (rate floor); Na rynku coraz częściej spekuluje się także o możliwym skupie innych aktywów przez ECB, w tym obligacji skarbowych, jeśli dane makro nie zaczną się poprawiać. Prawdopodobieństwo wystąpienia pełnego QE w Europie jest do końca roku jest relatywnie niskie, jednak w 2015 r. nie można tego wykluczyć. 40

Polska W tym roku Rada Polityki Pieniężnej powróciła do cyklu obniżek stóp procentowych, których spadły do najniższego w historii poziomu. Ta zmiana polityki monetarnej jest już w większości uwzględniona w cenie polskich obligacji. Oczekiwane obniżki stóp procentowych oraz słabszy złoty powinny sprzyjać rynkowi akcji w szczególności małym i średnim spółkom. W tym przypadku, kluczową rolę odgrywać będą ich atrakcyjne wyceny i perspektywa poprawy wyników. Niskie stopy procentowe to także niska atrakcyjność lokat bankowych, co powinno dodatkowo zachęcić inwestorów do zaangażowania na rynku akcji. 41

Podsumowanie Dziękuję za uwagę al. Jana Pawła II 24 00-133 Warszawa tel. 022 582 28 99 www.pzu.pl/tfippe ppe@pzu.pl Prawa autorskie do niniejszej prezentacji przysługują TFI PZU S.A. z siedzibą w Warszawie. Żadna z części tej prezentacji nie może być kopiowana lub przekazywana nieupoważnionym osobom. Prezentacja ta nie może być odtwarzana lub przetrzymywana w jakimkolwiek systemie odtwórczym: elektronicznym, magnetycznym lub innym. Wykorzystywanie jej przez osoby nieupoważnione lub działające niezgodnie z powyższymi zastrzeżeniami bez pisemnej zgody Towarzystwa lub w inny sposób naruszający przepisy prawa autorskiego może być powodem wystąpienia z odpowiednimi roszczeniami. Prezentowane wyniki są oparte na historycznych danych dotyczących wyceny subfunduszy. Dotychczasowe wyniki nie stanowią obietnicy na przyszłość. Wymagane prawem informacje, w tym szczegółowy opis czynników ryzyka są zawarte w prospekcie informacyjnym Funduszu dostępnym w Towarzystwie oraz u Dystrybutorów. 42