Pomiar wartości publicznej na przykładzie powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury
|
|
- Grażyna Majewska
- 9 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Tomasz Strąk Pomiar wartości publicznej na przykładzie powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury Wstęp Miarą sukcesu jednostek sektora publicznego jest skuteczne i efektywne zaspokajanie potrzeb podmiotów korzystających z usług danej jednostki. Jednostki sektora publicznego kreują wartość dla obywatela (ang. value for citizens), jeżeli są skuteczne, czyli w rezultacie swych działań wypełniają cele ustawowe (statutowe) i spełniają oczekiwania swoich interesariuszy oraz są efektywne, to znaczy robią to jak najtaniej 2. Efektywność i skuteczność są z kolei podstawowymi elementami sprawności (ang. performance), czyli relacji: nakłady rezultat (ang. output results). Ocena działania jednostki z punktu widzenia kreacji wartości dla obywatela wymaga zatem pomiaru jej sprawności, której dokonuje się między innymi z wykorzystaniem następujących wskaźników syntetycznych: Value for Money, Public Service Value (PSV) 3. W przypadku Value for Money proponuje się powiązać wydatki publiczne z miernikami rezultatu lub oddziaływania. PSV jest natomiast relacją syntetycznego miernika skuteczności i syntetycznego miernika efektywności. Pozwala zatem na przezwyciężenie występujących przy pomiarze Value for Money trudności z powiązaniem osiąganych rezultatów z nakładami 4. Słabością PSV jest z kolei przyjęta metoda normalizacji zmiennych oraz marginalne potraktowanie problemu pomiaru efektywności. Kolejną propozycją syntetycznego pomiaru wyniku realizacji zadań publicznych jest zastosowanie zaproponowanego przez Autora niniejszego opracowania Wskaźnika Wartości Por.: R. S. Kaplan, D. P. Norton, Strategiczna karta wyników. Jak przełożyć strategię na działanie, PWN, Warszawa 2006, s Managing Current and Future Performance: Striving to Create Public Value, Institute for Public Service Value, Accenture, 2007, s Zob.: Nowe zarządzanie publiczne skuteczność i efektywność. Budżet zadaniowy w Polsce, pod red. T. Lubińskiej, Difin, Warszawa 2009, s ; T. Strąk, Public service value jako miernik skuteczności i efektywności realizacji zadań publicznych w: Współczesne finanse. Stan i perspektywy rozwoju finansów publicznych, pod red. J. Głuchowskiego, Toruń 2008, s Zob.: Performance Budgeting. Linking Funding and Results, pod red. M. Robinsona, International Monetary Fund, New York 2007, s ;
2 Publicznej (PVI - Public Value Indicator). Wskaźnik ten można zastosować do oceny realizacji zadań publicznych, dla których można zidentyfikować produkty i określić ich ilość. Do zadań tych przykładowo zaliczyć można: edukacje (na wszystkich poziomach: od podstawowego do wyższego), wymiar sprawiedliwości, bezpieczeństwo wewnętrzne, realizacje dochodów z podatków i ceł; działalność kontrolną, rynek pracy, działanie placówek pomocy społecznej. W artykule przedstawiono koncepcję oceny działania jednostek sektora finansów publicznych z wykorzystaniem wskaźnika PVI i macierzy sprawności, a także jej praktyczne zastosowanie do pomiaru sprawności powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratur.. Wartość publiczna, skuteczność, efektywność Termin: wartość publiczna, skuteczność i efektywność są w różny sposób prezentowane w literaturze przedmiotu. W niniejszej pracy przyjęty został w tym względzie pogląd dominujący w literaturze z zakresu zarządzania finansami i analizy efektywności w sektorze publicznym, zgodnie z którym terminy te są definiowane w oparciu o takie kategorie jak: nakład (ang. input), produkt (ang. output), wynik (ang. outcomes) 5. Relację pomiędzy nakładami, produktami i rezultatami zaprezentowane są na rysunku. Zgodnie z tym ujęciem, efektywność (ang. efficiency) dotyczy pomiaru relacji nakłady produkty, czyli oceny stopnia sukcesu w dostarczaniu zdefiniowanych produktów po najniższym koszcie, przy zachowaniu pożądanej jakości. Produkt rozumiany jest tutaj szeroko i obejmuje wszystko, co jest dostarczane w wyniku realizacji zadań publicznych - zarówno dobra materialne, jak i usługi, np.: wybudowana droga, zakończone postępowanie prokuratorskie, wydana decyzja administracyjna, itp. Można przy tym wyróżnić: efektywność techniczną (ang. technical efficiency) i efektywność kosztową (ang. cost efficiency) 6. Efektywność techniczna dotyczy procesu produkcji i wskazuje na maksymalne rozmiary produkcji, jakie mogą być osiągnięte przy danej technologii przy różnych nakładach 7. Wszystkie punkty położone na danej izokwancie są efektywne technicznie. Izokwanta ilustruje kombinacje nakładów, które pozwalają 5 Zob.: Performance Budgeting. Linking Funding and Results, pod red. M. Robinsona, International Monetary Fund, New York 2007, s ; J. Diamond, Budget System Reform in Emerging Economies. The Challenges and Reform Agenda, International Monetary Fund, Washington 2006; s. 3 33; A. Afonso, L. Schuknecht, V. Tanzi, Public Sector Efficiency: Evidence for New EU Member States and Emerging Markets, European Central Bank Discussion Paper 2006, No. 58; Effectiveness and Efficiency of Public Spending, Directorate General Economic and Financial Affairs European Commission, Economic Policy Sub Committee Quality of Public Finance, Zob.: J. Diamond, op. cit., s D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch, Mikroekonomia, PWE, Warszawa 2003, s. 93.
3 wytworzyć jednakową ilość produktu przy danej technologii 8. Efektywność kosztowa wskazuje dodatkowo na koszty nabycia nakładów czyli uwzględnia także gospodarność (ang. economy). Nakłady (input) Efektywność (efficiency) Produkt (output) Wartość publiczna (public value) Skuteczność (effectiveness) Wynik (outcomes) Rys.. Relacje pomiędzy nakładami, produktami i rezultatami Źródło: Opracowanie własne na podstawie: J. Diamond, op. cit., s. 23; Performance Budgeting. Linking Funding and Results, op. cit., s , Budgeting and Budgetary Institutions, op. cit., Efektywność ma zarówno wymiar ilościowy jak i jakościowy, który obejmuje takie parametry jak koszty usług, czas reakcji, odsetek błędów i niewłaściwie wykonanych usług publicznych, dostępność usług, jak i zadowolenie obywateli z usługi 9. Skuteczność (ang. effectiveness) odnosi się do relacji produkt - wynik i dotyczy stopnia osiągania zamierzonych wyników oraz wskazuje, czy dostarczane produkty przyczyniają się do realizacji priorytetów i celów władzy publicznej. Efektywność i skuteczność są z kolei podstawowymi elementami wartości publicznej. Jednostki sektora publicznego kreują wartość dla obywateli, jeżeli są skuteczne, czyli w rezultacie 8 Zob.: J. E. Stiglitz, Ekonomia sektora publicznego, PWN, Warszawa 2004, s A. Schick, op. cit., s. 24.
4 swych działań wypełniają cele ustawowe (statutowe) i spełniają oczekiwania swoich interesariuszy, oraz są efektywne, to znaczy robią to jak najtaniej 0. Wartość publiczna jest zatem relacją nakładów do rezultatów. Jej pomiar uzależniony jest od przyjętej dla danego zadania publicznego definicji rezultatu. Do wyznaczenia wartości publicznej dostarczanej przez jednostki sektora finansów publicznych wykorzystuje się między innymi takie kategorie jak: wartość użyteczności publicznej, wartość za pieniądze oraz wartość dodaną. Przedstawione wyżej ujęcie wartości publicznej utożsamia ją z wynikiem realizacji zadań publicznych, który z kolei definiowany jest z punktu widzenia rezultatu (trzecia płaszczyzna ujęcia terminu performance). Jest to jedna z dwóch podstawowych koncepcji powiązania wartości publicznej z wynikiem działania jednostek publicznych. W drugim ujęciu wynik jest podzbiorem wartości publicznej 2 i obejmuje zgodnie z ujęciem C. Hooda 3 trzy kategorie wartości publicznej: ) produktową (dostarczanie efektywnie wysokiej jakości produktów i usług efektywność i skuteczność); 2) procesową (podejmowanie w sposób transparentny działań istotnych z punktu widzenia zaspakajania potrzeb obywateli - otwartość, integralność i partycypacja); 3) systemowa (zdrowy, silny i odporny na kryzys sektor publiczny solidność, zaufanie i innowacyjność). W konceptualizacji i operacjonalizacji kategorii wartości publiczna w znaczeniu pożądane wyniki (dokonania) jednostek sektora finansów publicznych użyteczny jest aparat pojęciowy, który dostarcza nauka o ludzkim działaniu, czyli prakseologia. Wartość publiczną w ujęciu prakseologicznym, można utożsamiać ze sprawnym działaniem instytucji publicznych 4. Termin wyniki / dokonanie (w znaczeniu performance) jest kategorią ściśle związaną ze świadomym działaniem i obejmuje w najszerszym ujęciu wszystkie pożądane 0 Managing Current and Future Performance: Striving to Create Public Value, Institute for Public Service Value, Accenture, 2007, s. 7. Podobnie Ph. Kotler zdefiniował wartość dla klienta, która jest stosunkiem między korzyściami, których klient oczekuje, a kosztami, czyli tym co musi dać aby korzyści te otrzymać. Zob.: P. Kotler, Marketing, Dom Wydawniczy Rebis, Warszawa 2005, s.. 2 T. B. Jorqensen i B. Bozeman wyróżniają 3 wartości publicznych. Oto niektóre: odpowiedzialność polityczna, równe traktowanie, stabilność rządowa, jedność socjalna i samorządność instytucji lokalnych. Ich późniejsze prace wyróżniają 80 wartości publicznych, które można przyporządkować siedmiu kategoriom. Zob.: T. B. Jorqensen, B. Bozeman, Public value lost? Comparing cases on contracting out from Denmark and United States, Public Management Review 2002, nr 4, s. 63 8; T. B. Jorqensen, B. Bozeman, Public value: an inventory, Administration & Society 2007,nr 39, s C. Hood, A Public Management for all Seasons w Public Administration 99, nr 69, s Konieczność sprawnego dziania instytucji publicznych ujęta jest w preambule do Konstytucji RP: ( ) pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatelskie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej ( ). Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 997 r. Dz.U. 997, NR 78 poz. 483 z póź. zm.
5 cechy tego działania. Na gruncie prakseologii kategorią zbieżną z tak rozumianym dokonaniem jest sprawność w znaczeniu syntetycznym 5, którą wprowadził T. Kotarbiński. Obok sprawność w znaczeniu syntetycznym T. Kotarbiński rozróżniał dwa dodatkowe znaczenia terminu sprawność : uniwersalne i manipulacyjne. Jak pisze T. Kotarbiński: Rozumiany w sensie uniwersalnym termin sprawność jest nazwą ogólną każdego z walorów praktycznych działania, a więc dokładność jest jakąś sprawnością, wydajność też, prostota takoż itd. Syntetycznie rozumiana sprawność to ogół tych walorów razem wziętych: działa się sprawnie w tym rozumieniu, im działanie bliższe jest posiadania w sobie wszystkich walorów dobrej roboty, i to w jak najwyższym wymiarze. Obu tym stosunkowo (na różne sposoby) ogólnym znaczeniom sprawności przeciwstawia się sens tego terminu dość specjalny, który nazwaliśmy przed chwilą znaczeniem manipulacyjnym. Wyłania się ono nader wyraziście z pospolitych przykładów. Sprawnością manipulacyjną celuje dzielna maszynistka w porównaniu z osobą początkującą, która powoli i myląc się wystukuje kolejne litery jednym palcem. Tak samo wprawny grajek w porównaniu z kimś, kto zaczyna dopiero jako tako wodzić smyczkiem po strunach 6. T. Kotarpiński wymienił w swoim fundamentalnym dla rozwoju prakseologii dziele o tytule Traktat o dobre robocie następujące walory praktycznego działania: skuteczność, dokładność, ścisłość, czystość wytworu, ekonomiczność, prostota sposobu działania oraz racjonalność działania 7. Uwzględniając model produkcji publicznej można stwierdzić, że walory praktycznego działania dotyczą: procesu produkcji (dokładność, ścisłość, prostota sposobu działania), jakości produktów (czystość wytworu, ścisłość), stopnia osiągnięcia zamierzonych efektów (skuteczność) oraz relacji efektów do nakładów (ekonomiczność). Wymienione przez T. Kotarbińskiego walory praktycznego działania można ująć w dwie podstawowe kategorie, które mają charakter nadrzędny do pozostałych, a mianowicie: efektywność i skuteczność. Efektywność i skuteczność dotyczy (jak już była o tym mowa) zarówno cech ilościowych jak i jakościowych efektów działania. Dla ich osiągnięcia niezbędne jest zapewnienie odpowiednich walorów działania oraz uzyskanie efektów o odpowiedniej jakości. Zasada efektywności działania w ujęciu prakseologicznym może być wyrażona w dwóch różnych postaciach: zasady wydajności oraz zasady oszczędności. Zastosowanie zasady wydajności oznacza, że działanie jest tym efektywniejsze, im większe uzyskuje się w nim efekty przy ponoszeniu określonych nakładów. Zastosowanie z kolei zasady oszczędności oznacza, że działanie jest efektywniejsze, im mniejszych wymaga nakładów do uzyskiwania określonych efektów 8. 5 Zob.: T. Kotarbiński, Traktat o dobrej robocie, Ossolineum, Wrocław T. Kotarbiński, op. cit., s Ibidem, s Ibidem.
6 Działanie skuteczne w znaczeniu prakseologicznym to natomiast działanie pozwalające na zbliżenie się do osiągnięcia określonego celu 9. Uwzględniając zatem ujęcie wartości publicznej przez pryzmat dokonań (zaproponowany przez C. Hooda produktowy wymiar wartości publicznej) i podejście T. Kotarbińskiego do kategorii sprawności terminy te można uznać za tożsame. Pomiar dokonań rozumiany jako pomiar wartości publicznej oznacza pomiar sprawności, czyli efektywność i skuteczności. Kreowanie wartości publicznej wymaga zatem sprawnie działającej instytucji publicznej. Ujęcie prakseologiczne wartości publicznej pozwala na uzupełnienie oceny dokonań o dodatkowe elementy. W zależności od przyjętego celu dla danego zadania publicznego efektem podjętych działań mogą być: ) produkty, czyli bezpośrednie wyniki działań; 2) wyniki, czyli bezpośrednie rezultat dostarczonych produktów; 3) oddziaływanie, czyli pośredni pozytywny wynik dostarczonych produktów; 4) usprawnienie procesu, które ma na celu zwiększenie efektywności realizacji zadań; 5) poprawa jakości produktów; 6) osiągnięcie oczekiwanej ilości, jakości lub struktury zasobów zaangażowanych w działanie; 7) obniżenia kosztów działalności; 8) osiągnięcie porządnego potencjału organizacji. Miary skuteczności w tym ujęciu uzależnione są zatem od rodzaju zdefiniowanego dla określonego celu rezultatu. Mogą przy tym dotyczyć relacji: produkt bezpośredni rezultat, produkt oddziaływanie, osiągnięty rezultat planowany rezultat, liczba produktów o pożądanej jakości - liczba produktów, których jakość skontrolowano; pożądana jakość zasobów osiągnięta jakość posiadanych zasobów; oczekiwany potencjał organizacyjny - faktyczny potencjał organizacyjny. W konsekwencji, pomiar wartości publicznej dotyczy oceny nie tylko relacji nakłady rezultat bezpośredni, ale szerzej: analizy uzyskiwanych rezultatów z poniesionych nakładów. W zależności od przyjętego celu, ocena sprawności polega zatem na analizie relacji: 9 Por.: J. Szołno - Koguc, Funkcjonowanie funduszy celowych w Polsce w świetle zasad racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi, Wydawnictwo UMCS, Lubliń 2007, s. 22.
7 ) nakłady - produkty rezultat (celem działania jest osiągnięcie poprzez produkty zamierzonych wyników, np.: zwiększenie wykrywalność przestępstw przez policję); 2) nakłady - produkty oddziaływanie (celem działania jest osiągnięcie poprzez produkt zamierzonego oddziaływania, np.: zwiększenie odsetka osób aktywnych zawodowo); 3) nakłady na działania dotyczące poprawy jakości produktów rezultaty dotyczące zwiększenia jakości produktów (np. celem podjętych działań jest zwiększenie jakości nauczania języka angielskiego w szkołach podstawowych); 4) nakłady na działania dotyczące usprawnienia procesów wewnętrznych - rezultaty na poziomie zmian mierników procesów (np. celem realizowanych działań jest skrócenie czasu windykacji należności na drodze sądowej); 5) nakłady poniesione na poprawę jakości zasobów rezultaty dotyczące poprawy jakości zasobów (np. celem podjętych działań jest zwiększenie kompetencji pracowników); 6) nakłady poniesione na osiągnięcie pożądanego potencjału instytucjonalnego organizacji rezultaty polegające na poprawie potencjału instytucjonalnego organizacji (np. celem realizowanych działań jest zwiększenie udziału partnerów społecznych w wypracowywaniu celów strategicznych i operacyjnych organizacji). 2. Model wartości publicznej PVM W punkcie zaprezentowana zostanie koncepcja Modelu Wartość Publicznej Model Wartości Publicznej (Public Value Model - PVM), dla zadań publicznych o obserwowalnych produktach i bezpośrednich wynikach działania w wersji dla przestrzeni wielowymiarowej (wiele nakładów lub wiele produktów lub wiele rezultatów lub wiele oddziaływań). Dla modelu PVM wskaźnikiem tworzenia wartości publicznej jest miara, będąca relacją korzyści dostarczanych obywatelom do poniesionych wydatków. Głównymi składowymi modelu PVM są: wskaźnik efektywności (Efficiency Indicator - EFI), wskaźnik skuteczności (Effectiveness Indicator EEI) oraz wskaźnik wartości publicznej (Public Value Indicator PVI). Proponowany model pozwala na zdefiniowanie wartości publicznej przez pryzmat osiąganych wyników. PVM mierzy zatem wartość dostarczaną przez jednostki sektora finansów publicznych obywatelowi rozumianemu jako klient i podatnik. Warto podkreślić, że w przypadku zadań publicznych bardzo rzadko mamy do czynienia z przestrzenią dwuwymiarową (jeden nakład jeden produkt). Na ogół, w celu realizacji zadania ponosi się różnorodne nakłady, dostarcza się różnych produktów i oczekuje się uzyskania więcej niż jednego rezultatu. W wielowymiarowej przestrzeni nakładów i wyników, dla określonego zadania publicznego można wyróżnić dwa podstawowe przypadki,
8 które determinują definicję modelu dokonań. Pierwszy przypadek ma miejsce w sytuacji, jeżeli poszczególne nakłady można przypisać do poszczególnych efektów. Ze względu na różnorodność nakładów na ogół w tym przypadku zamiast ich ilościowego określenia wykorzystuje się ich koszty lub wydatki na ich nabycie i utrzymanie. W takiej sytuacji, dla poszczególnych efektów wyznacza się miary wyniku z wykorzystaniem wskaźników dla przestrzeni jednowymiarowej. Następnie, na podstawie wskaźników wyników dla poszczególnych efektów wyznacza się z wykorzystaniem metod taksonomicznych wskaźnik syntetyczny: gdzie: PVI wskaźnik wartości publicznej, który przyjmuje wartość: PVI (0; PVIN i znormalizowana wartość wskaźnika wartości PVI i przyjmuje wartość: PVIN i (0; n liczba zdefiniowanych efektów dla danego zadania publicznego; w i waga i tego efektu. dla i tego efektu, który Jeżeli, zaś (jest to sytuacja częściej występująca w praktyce), nie można precyzyjnie powiązać poszczególnych nakładów z rezultatami, to proponuje się następujący wielowymiarowy model wyniku realizacji zadań publicznych: gdzie: PVI = EEI EFI PVI syntetyczny wskaźnik wartości publicznej, który przyjmuje wartość: PVI (0;, EEI syntetyczny wskaźnik skuteczności zadań (Effectiveness Indicator), przyjmujący wartość (0; EEI, EFI syntetyczny wskaźnik efektywności (Efficiency Indicator), o wartości EFI (0;, Wskaźnik EFI dla przestrzeń wielowymiarowej można zdefiniować: ) w przypadku efektywności technicznej - jako ważoną sumę produktów do ważonej sumy nakładów: EFI m j= = l µ Output i= j ν Input i i j
9 2) dla efektywności kosztowej - jako ważoną sumę produktów do ważonej sumy kosztów nakładów: EFI m j= = l µ Output i= j ν Cost i i j gdzie: Input i - i-ty nakład, Cost i koszt (lub wydatek) i tego zasoby; Outputr - j -ty produkt, m liczba produktów, µ j wagi określające ważności poszczególnych produktów, - wagi określające ważności poszczególnych nakładów, Wskaźnik EFI jest przy tym równy miernikowi efektywności całkowitej ECRS, obliczonemu za pomocą modelu CRS (ang. Constant Return-to-Scale), metody DEA (Data Envelopment Analysis). Postać wskaźnika skuteczności EEI dla przestrzeni wielowymiarowej uzależniona jest od rodzaju rezultatu, który oczekuje się osiągnąć w wyniku realizacji zadań publicznych. Jeżeli rezultaty dotyczą bezpośrednich lub pośrednich wyników, to EEI wyznaczany jest jako ważona suma wyników do ważonej sumy produktów: EEI n r= = n ο Outcome i= r π Output i i r gdzie: Outcome r - r -ty wynik bezpośredni, π i - wagi określające ważności poszczególnych produktów. 3. Badania wartości publicznej dostarczanej przez powszechne jednostki organizacyjne prokuratury Zadania realizowane przez prokuraturę, podobnie jak w przypadku sądów, dotyczą jednego z podstawowych zadań Państwa jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa
10 wewnętrznego. Bezpieczeństwo wewnętrzne jest przy tym klasycznym dobrem publicznym. W Polsce zapewnienie bezpieczeństwa obywateli jest konstytucyjnym obowiązkiem Państwa (art. 5 Konstytucji RP 20 ). Dodatkowo należy zaznaczyć, iż funkcjonowanie prokuratury w sposób bezpośredni wpływa na efektywność i skuteczność działania służb zajmujących się zwalczaniem i zapobieganiem popełnianiu przestępstw w Polsce, takich jak: policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Prokuraturę w Polsce stanowią: Prokurator Generalny, prokuratorzy powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury, prokuratorzy wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury, prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Funkcję Prokuratora Generalnego sprawuje Minister Sprawiedliwości. Prokuratury stanowią jedną z najliczniejszych grupę jednostek podsektora rządowego (około 0% ogółu jednostek). Powszechnymi jednostkami organizacyjnymi prokuratury (399 jednostek) są: Prokuratura Krajowa, prokuratury apelacyjne ( jednostek), prokuratury okręgowe (45 jednostek) oraz prokuratury rejonowe (342 jednostki). Prokuratury powszechne tworzą układ hierarchiczny. Prokuraturze Krajowej podlega prokuratur apelacyjnych. Każda prokuratura apelacyjna sprawuje nadzór nad co najmniej dwoma prokuraturami okręgowymi, którym z kolej podlegają prokuratury rejonowe. Realizując ustawowe zadania, powszechne jednostki organizacyjne prokuratury prowadzą sprawy karne, cywilne, z zakresu prawa administracyjnego oraz postępowania w sprawach nieletnich. W 2007 roku w powszechnych jednostkach organizacyjnych prokuratury zarejestrowano.289,7 tys. spraw karnych. Inne obszary objęte zadaniami prokuratury zostały zarejestrowane w następujących wielkościach: 75,4 tys. spraw cywilnych, 5,6 tys. spraw z zakresu prawa administracyjnego oraz 5,4 tys. spraw nieletnich. Sprawy karne są głównym produktem prokuratury i stanowią około 90% ogółu spraw załatwianych przez prokuratury. Do prokuratur okręgowych i rejonowych wpływa przy tym około 99,9 % spraw spośród wszystkich prowadzonych. Analiza sprawności powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury zostanie zatem ograniczona do prokuratur okręgowych i rejonowych oraz do spraw karnych. Badaniem objęto 388 jednostek, w których zatrudnionych jest prokuratorów. Podkreślenia wymaga, że prokuratury rejonowe nie są samodzielnymi finansowo jednostkami. Ich gospodarkę finansową prowadzą prokuratury okręgowe, które są dysponentami środków budżetowych III stopnia. Z tego względu jednostkami decyzyjnymi, dla których będą obliczane miary efektywności, skuteczności i 20 Dz. U. z 997 r., nr 78, poz. 483.
11 sprawności będą okręgi prokuratorskie (45 jednostek): obejmujące daną prokuraturę okręgową oraz nadzorowane przez nią prokuratury rejonowe. Wydatki powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury w budżecie Państwa ujęte są w części 37 Sprawiedliwość, dziale 755 Wymiar sprawiedliwości, rozdziale jednostki powszechne prokuratury. W roku 2008 w rozdziale tym zaplanowano kwotę: W zakresie wysokości wydatków budżetowych powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury zajmują 2 miejsce wśród jednostek sektora publicznego. Jest to zatem grupa niezwykle istotna zarówno co do ilości jak i poziomu ponoszonych przez nią wydatków. Przeprowadzona analiza dotyczyła działania prokuratury w roku Wykorzystano w badaniach następujące źródła danych: Informacja statystyczna o działalności powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury w 2007 roku 2 oraz roczne sprawozdania budżetowe Rb - 28 poszczególnych prokuratur okręgowych. Przyjęto, przy tym następujący algorytm wyznaczenia dla poszczególnych prokuratur miernika sprawności: ) zbudowanie wielowymiarowego modelu do analizy efektywności kosztowej (wydatki produkty); 2) zbudowanie wielowymiarowego modelu do analiz skuteczności (produkty wyniki); 3) obliczenie z wykorzystaniem modelu CCR metody DEA wskaźników efektywności całkowitej EFI; 4) obliczenie z wykorzystaniem modelu CCR metody DEA wskaźników skuteczności EEI; 5) wyznaczenie na podstawie wartości wskaźników EFI i EEI wskaźnika wartości publicznej PVI. Do badania efektywności kosztowej wykorzystano model ożony z trzech nakładów i trzech produktów. Do identyfikacji nakładów i produktów posłużono się kryteriami merytorycznymi uwzględniając zarazem dostępność danych. Dokonano przy tym zarówno analizy wydatków poszczególnych jednostek organizacyjnych prokuratury zgrupowanych w 30 paragrafach klasyfikacji wydatków budżetowych, jak i analizy sprawozdań z działalności merytorycznej prokuratury. Ostatecznie za nakłady uznano: ) wydatki osobowe dotyczące prokuratorów i asesorów (X ) - wynagrodzenia wraz z pochodnymi; 2) pozostałe wydatki osobowe (X 2 ) wynagrodzenia wraz z pochodnymi pozostałych pracowników oraz wynagrodzenia bezosobowe; 2 Opracowanie przygotowane przez Departament Organizacyjny Ministerstwa Sprawiedliwości, Warszawa 2008.
12 3) pozostałe wydatki (X 3 ). Podstawowe statystyki dla tych zmiennych zaprezentowane są w poniżej tabeli. Tabela. Statystyki opisowe zmiennych X X3 dla 45 okręgów prokuratorskich Statystyki opisowe X X2 X3 Suma Minimum Maksimum Średnia arytmetyczna Mediana Pierwszy kwartyl Trzeci kwartyl Odchylenie standardowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań Rb 28 prokuratur okręgowych za rok 2007oraz Informacji statystycznej op. cit. W analizie nie uwzględniono wydatków związanych z utrzymaniem nieruchomości (energia, podatek od nieruchomości, remonty, wywóz nieczystości, itp.) oraz wydatków majątkowych. Wysokość tych wydatków nie ma istotnego związku merytorycznego ze świadczonymi przez prokuratury usługami. Za produkt prokuratury przyjęto natomiast zakończone sprawy karne, które w zależności od zakresu prac jakie należy wykonać aby je dostarczyć podzielono na trzy grupy: ) sprawy karne zakończone, za wyjątkiem umorzonych (Y ), gdy: a) czynu nie popełniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia; b) czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia przestępstwa; c) społeczna szkodliwość czynu jest znikoma (art. 7 ust. 3 Kodeksu karnego);
13 2)sprawy karne umorzone z przyczyn wymienionych w punkcie (Y 2 ); 3)odmowa wszczęcia postępowania (Y 3 ). Ogółem, w roku 2007 prokuratura dostarczyła produktów (zakończonych spraw karnych). Z tego: 67% to produkty Y, 8% - Y2 a 5% - Y3. Udział spraw typu Y w ogóle spraw dla poszczególnych prokuratur wahał się w przedziale od 54% do 74%, dla Y2 od 0% do 26%, a dla Y3 od 6% do 33%. Statystyki opisowe dla produktów prokuratury przedstawia tabela 2. Tabela 2. Statystyki opisowe zmiennych Y Y3 dla 45 okręgów prokuratorskich 2 Statystyki opisowe Y Y2 Y3 Suma Suma Minimum Maksimum Średnia arytmetyczna Mediana Pierwszy kwartyl Trzeci kwartyl Odchylenie standardowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie Informacji statystycznej, op.cit. Ostatecznie otrzymano następujący model dla wskaźnika efektywności kosztowej: EFI 3 j= = 3 i= µ Y ν X i j j i gdzie: µ j wagi określające ważności poszczególnych produktów, - wagi określające istotność poszczególnych kosztów, Y j produkty prokuratury; X i poszczególne rodzaje kosztów prokuratury,
14 EFI wskaźnik efektywności kosztowej. W przypadku analizy skuteczności działania prokuratury należy ze spraw karnych zakończonych (produkt Y) wyodrębnić te, w których w ostateczności prowadzono postępowanie przygotowawcze mające na celu wykrycie sprawcy popełnionego przestępstwa 22. Wejściem dla modelu wielowymiarowego będzie zatem suma: liczby spraw, w których wykrot sprawcę i które zawieszono lub umorzono z powodu niewykrycia sprawcy (produkt Y ); W przypadku tych spraw za pożądany wynik uznano wykrycie sprawcy przestępstwa. W przypadku wykrycia sprawcy prokurator kieruje do sądu akt oskarżenia lub wniosek o umorzenie postępowania. W przypadku aktu oskarżenia prokurator może dodatkowo wnioskować o rozpatrzenie sprawy w trybie przyspieszonym 23. Wyodrębniono zatem trzy wyniki: ) sprawy karne zakończone wniesieniem do sądu aktu oskarżenia (Z); 2) sprawy karne zakończone skierowaniem do sądu wniosku o warunkowe umorzenie postępowania lub jego umorzenie ze względu na ustalenie, że podejrzany dopuścił się czynu w stanie niepoczytalności, a istnieją podstawy do zastosowania środków zabezpieczających (Z2); 3) sprawy karne zakończone skierowaniem do sądu wniosku o rozpatrzenie w postępowaniu przyspieszonym (Z3). Statystyki opisowe dla produktu i wyników modelu skuteczności prokuratur przedstawia tabela 3. Tabela 3. Statystyki opisowe zmiennych Y Z Z3 dla 45 okręgów prokuratorskich 3 Statystyki opisowe Y Z Z2 Z3 Suma Minimum Maksimum Średnia arytmetyczna Liczbę spraw zakończonych należy pomniejszyć o sprawy umorzone na podstawie art. 7 kpk. 23 W postępowaniu przyspieszonym mogą być rozpoznawane sprawy o przestępstwa podlegające rozpoznaniu w trybie uproszczonym, jeżeli sprawca został ujęty na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa lub bezpośrednio potem, zatrzymany oraz w ciągu 48 godzin doprowadzony przez Policję i przekazany do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o rozpoznanie sprawy w postępowaniu przyspieszonym, zwanym dalej "wnioskiem o rozpoznanie".
15 Mediana Pierwszy kwartyl Trzeci kwartyl Odchylenie standardowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie Informacji statystycznej, op.cit. Wskaźnik skuteczności wyznaczano zatem za pomocą następującej formuły: EFI = 3 r= o Z r Y ' r gdzie: ο r wagi określające istotność poszczególnych wyników; Z r wyniki działania prokuratury; Y produkty prokuratury w stosunku, do których oczekuje się osiągnięcia pożądanych wyników w postaci wykrycia sprawcy. Na podstawie informacji o nakładach (zmienne X, X2 i X3), produktach (zmienne Y, Y, Y2 i Y3) oraz o wynikach prokuratury (Z, Z2, Z3) za rok 2007 obliczono wskaźniki efektywności i skuteczności wyznaczone dla zaproponowanych modeli za pomocą modelu CCR zorientowanego na nakład metody DEA. Następnie na podstawie otrzymanych wyników obliczono wskaźnik wartości publicznej PVI przy wykorzystaniu następującej formuły: PVI = EEI EFI W tabeli 4 zaprezentowano statystyki dla otrzymanych wskaźników efektywności, skuteczności i sprawności. Tabela 4. Podstawowe statystyki dla otrzymanych wskaźników efektywności, skuteczności i sprawności 4 Statystyki opisowe Wskaźnik efektywności EFI Wskaźnik skuteczności EEI Wskaźnik wartości publicznej PVI Minimum 73% 53% 42%
16 Maksimum 00% 00% 00% Średnia arytmetyczna 90% 83% 74% Mediana 9% 84% 75% Pierwszy kwartyl 84% 72% 66% Trzeci kwartyl 96% 92% 83% Odchylenie standardowe 8% 3% 3% Źródło: Opracowanie własne W analizowanym okresie 36 okręgów prokuratorskich miało wskaźnik efektywności poniżej 00%. Otrzymane wyniki wskazują, iż w okręgach tych można przeciętnie obniżyć wydatki budżetowe o 2,63% przy utrzymaniu skali działalności tych jednostek na nie zmienionym poziomie. Zwiększenie efektywność działania prokuratur funkcjonujących w tych okręgach pozwoliłoby na zaoszczędzenie kwoty około 96 mln. W przypadku wskaźników skuteczności, jedynie dla 6 okręgów miał on wartość równą 00%. W przypadku zwiększenia skuteczności działania pozostałych 39 okręgów prokuratorskich wskaźnik skuteczności ścigania 24 polskiej prokuratury wzrósłby z 48% do 64%. Wskaźnik wartości publicznej uwzględnia zarówno ocenę efektywności, jak i skuteczności. Prokuratury kreujące wartość dla obywatela to te, które działają efektywnie i skutecznie. W kolejnej tabeli zaprezentowano rozkład wskaźnika wartości publicznej dla analizowanych prokuratur. Tabela 5.5. Wskaźnik wartości publicznej dla badanego zbioru 5 Wskaźnik sprawności 42,% 5,7% 6,4% 7,0% 80,7% 90,3% Powyżej 90,3% Liczebność Źródło: Opracowanie własne W roku 2007 jedynie dla 5 jednostek wskaźnik wartości publicznej przekroczył 90,3%. Tylko dla jednego okręgu prokuratorskiego (okręg sieradzki) otrzymano PVI = 00%. W okręgu tym przeciętne koszty sprawy były o 5% niższe od średniej dla całego kraju i o aż 24 Wskaźnik skuteczności ścigania jest relacją liczby spraw, w których wyryto sprawcę do liczby spraw zakończonych (suma spraw, w których wykryto sprawcę i które zawieszono lub umorzono z powodu niewykrycia sprawcy).
17 36% od wartości maksymalnej. Wskaźnik skuteczności ścigania dla tego okręgu był wyższy od przeciętnego o 29%. Nie jest to przy tym okręg, dla którego koszty jednostkowe były najmniejsze a wskaźnik wykrywalności miał największą wartość. Okręg ten miał natomiast najlepszy bilans obu tych parametrów. Obok wskaźnika PVI, do analizy działania można wykorzystać macierz wartość publicznej, która na wykresie ilustruje relację pomiędzy efektywnością a skutecznością danej jednostki. W macierzy sprawności wyodrębniane są cztery obszary, które wskazują na relację między efektywnością i skutecznością realizacji zadań: ) pierwszy obszar erozja sprawności niska efektywność i skuteczność realizacji zadań; 2) drugi obszar skupienie się na efektywności wysoka efektywność przy niskiej skuteczności; 3) trzeci obszar skupienie się na skuteczności wysoka skuteczność przy niskiej efektywności; 4) czwarty obszar - kreacja sprawności wysoka skuteczności i efektywność. Budowa macierzy sprawności wymaga odpowiedniego wyskalowania wskaźnika skuteczności efektywności kosztowej. W tym celu od wartości wskaźnika efektywności i wskaźnika skuteczności odejmuje się ich wartość przeciętną. Na rysunku 2. zaprezentowana została macierz wartości publicznej dla badanych okręgów prokuratorskich. Rysunek 52. Macierz wartości publicznej dla analizowanych obiektów Źródło: Opracowanie własne
18 W przypadku analizowanych jednostek: 7 znajduje się w obszarze erozja sprawności, 2 zaliczonych jest do obszaru skupienie się na efektywności, 4 zgrupowanych jest w obszarze skupienie się na skuteczności a 2 w obszarze kreacja sprawności. 4. Podsumowanie Zaprezentowana w artykule koncepcja analizy wartości publicznej zakłada wykorzystanie do jej oceny dwóch narzędzi: wskaźnika wartości publicznej PVI oraz macierzy wartości publicznej. Wskaźnik PVI pozwala na ujęcie wartości publicznej w jeden syntetyczny wskaźnik a także na ocenę wpływu na jej poziom miar efektywność i skuteczność działania jednostki. Macierz wartości publicznej umożliwia dodatkowo, w zależność od relacji pomiędzy sprawnością a efektywnością realizacji zadań, na zaliczenie ocenianej jednostki do jednego z czterech obszarów. Zaletą prezentowanej metody jest także łatwość interpretacji otrzymanych wyników: w przypadku wskaźnika PVI punktem odniesienia są jednostki o najlepszej efektywności i skuteczności; dla macierzy sprawności punktami odniesienia są natomiast wartości przeciętne wskaźników efektywności i skuteczności. Wykorzystanie do badania efektywności i skuteczności metody DEA pozwala dodatkowo na uwzględnienie jednocześnie w analizie wielu nakładów, wielu produktów i wielu wyników. Przedstawiona metoda badania wartości publicznej powinna być uzupełniona dodatkowo o ocenę wpływu ekonomii skali oraz struktury nakładów na sprawność badanej jednostki. Z przeprowadzonych dotychczas przez Autora badan wynika bowiem, że na efektywność działania może istotny wpływ mieć wielkość poszczególnych jednostek, a także struktura nakładów (zwłaszcza relacja pomiędzy specjalistami wykonującymi dane zadanie, np. prokuratorami, sędziami, nauczycielami a pracownikami ich obsługującymi).
Ocena sprawności i efektywności. wykorzystaniu budŝetu zadaniowego
Ocena sprawności i efektywności wydatkowania środków publicznych przy wykorzystaniu budŝetu zadaniowego Dr Tomasz Lis, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach Dąbrowa Górnicza, 20 marca 2015 r. Zarządzanie
Honorata Łopianowska i Anna Packo. Doświadczenie zespołu jako kryterium oceny ofert
Honorata Łopianowska i Anna Packo Doświadczenie zespołu jako kryterium oceny ofert Rozumiany w sensie uniwersalnym termin sprawność jest nazwą ogólną każdego z walorów praktycznych działania, a więc dokładność
Zadania czy paragrafy?
Zadania czy paragrafy? Wpływ sposobu planowania i rozliczania wydatków na sposób patrzenia na oświatę by Antoni Jeżowski, 2012 Budżet tradycyjny a budżet w układzie zadaniowym W tradycyjnym układzie klasyfikacji
ZARZĄDZENIE NR 242 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI
ZARZĄDZENIE NR 242 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI z dnia 9 marca 2007 r. zmieniające zarządzenie w sprawie zbierania, gromadzenia, przetwarzania i opracowywania danych statystycznych o przestępczości oraz
Ewaluacja w polityce społecznej
Ewaluacja w polityce społecznej Kryteria ewaluacji efektywność Dr hab. Ryszard Szarfenberg Instytut Polityki Społecznej UW rszarf.ips.uw.edu.pl/ewalps/dzienne/ Rok akademicki 2018/2019 trafność Potrzeby
Analiza ekonomiczna w instytucjach publicznych analiza organizacji i projektów
Analiza ekonomiczna w instytucjach publicznych analiza organizacji i projektów dr Piotr Modzelewski Katedra Bankowości, Finansów i Rachunkowości Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego Zajęcia
Poz. 237 KOMUNIKAT MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI. z dnia 1 grudnia 2015 r.
KOMUNIKAT MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 1 grudnia 2015 r. w sprawie szczegółowych wytycznych w zakresie kontroli zarządczej dla działu administracji rządowej sprawiedliwość Na podstawie art. 69 ust.
Warszawa, dnia 17 marca 2017 r. Poz. 82
Warszawa, dnia 17 marca 2017 r. KOMUNIKAT MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie szczegółowych wytycznych w zakresie kontroli zarządczej dla działu administracji rządowej sprawiedliwość
STRESZCZENIE. rozprawy doktorskiej pt. Zmienne jakościowe w procesie wyceny wartości rynkowej nieruchomości. Ujęcie statystyczne.
STRESZCZENIE rozprawy doktorskiej pt. Zmienne jakościowe w procesie wyceny wartości rynkowej nieruchomości. Ujęcie statystyczne. Zasadniczym czynnikiem stanowiącym motywację dla podjętych w pracy rozważań
Wykorzystanie pojęć sprawności, skuteczności, efektywności i produktywności w administracji publicznej
Wykorzystanie pojęć sprawności, skuteczności, efektywności i produktywności w administracji publicznej dr Piotr Modzelewski Zakład Strategii i Polityki Gospodarczej Plan prezentacji 1) Rodzaje sprawności
PANEL 1 Zarządzanie strategiczne, jakość życia, usługi publiczne, komunikacja z mieszkańcami
Jak skutecznie wykorzystać system zarządzania JST do poprawy jakości życia mieszkańców? Konferencja zamykająca realizację innowacyjnego projektu partnerskiego MJUP PANEL 1 Zarządzanie strategiczne, jakość
efektywności instytucji publicznych
Działania KPRM zorientowane na zwiększenie efektywności instytucji publicznych W oczach obywatela nie jest tak źle! Osobiste doświadczenia Polaków związane z załatwianiem różnego rodzaju spraw urzędowych
Prokurator Okręgowy Ewa Świercz-Dydak:
Prokurator Okręgowy Ewa Świercz-Dydak: 1. kieruje Prokuraturą Okręgową w Częstochowie, jest prokuratorem przełożonym prokuratorów Prokuratury Okręgowej w Częstochowie oraz Prokuratorów Rejonowych i prokuratorów
Budżet zadaniowy w placówkach oświatowych
OPUBLIKOWANO: 29 LISTOPADA 2016 Budżet zadaniowy w placówkach oświatowych Opracował: Marcin Majchrzak, radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27
Warszawa, dnia 2006 r. PROKURATURA KRAJOWA PR I 070/7/06
PROKURATURA KRAJOWA Warszawa, dnia 2006 r. PR I 070/7/06 I N F O R M A C J A dotycząca prowadzenia w 2005 r. postępowań przygotowawczych w sprawach o przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę
Zajęcia nr 17: Środki przymusu i postępowanie przygotowawcze rozwiązywanie kazusów
Zajęcia nr 17: Środki przymusu i postępowanie przygotowawcze rozwiązywanie kazusów mgr Błażej Boch Katedra Postępowania Karnego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Kazus nr 1
POMIAR I GRUPOWANIE KOSZTÓW ZADAŃ JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
POMIAR I GRUPOWANIE KOSZTÓW ZADAŃ JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO Grzegorz Bucior Uniwersytet Gdański, Katedra Rachunkowości Jedną z głównych przesłanek decentralizacji władzy publicznej było polepszenie
1) określa zakresy podziału czynności prokuratorów, urzędników i innych pracowników Prokuratury Okręgowej w Częstochowie,
Prokurator Okręgowy Elżbieta Funiok : 1. kieruje Prokuraturą Okręgową w Częstochowie, jest prokuratorem przełożonym prokuratorów Prokuratury Okręgowej w Częstochowie oraz Prokuratorów Rejonowych i prokuratorów
Wieloletni Plan Finansowy Państwa
Nowa ustawa o finansach publicznych wprowadza obowiązek planowania wieloletniego oraz zadaniowego dla jednostek podsektora rządowego i ubezpieczeń społecznych. Nowa ustawa o finansach publicznych wprowadza
RACHUNKOWOŚĆ ZADANIOWA W SYSTEMIE RACHUNKOWOŚCI BUDŻETOWEJ JEDNOSTEK SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Dr Marcin Kaczmarek Uniwersytet Szczeciński RACHUNKOWOŚĆ ZADANIOWA W SYSTEMIE RACHUNKOWOŚCI BUDŻETOWEJ JEDNOSTEK SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH 1. Wstęp Konsekwencją wejścia Polski do Unii Europejskiej jest
Metodologia Rankingu Gmin Małopolski 2017
Metodologia Rankingu Gmin Małopolski 2017 Załącznik nr 1 do Regulaminu WPROWADZENIE Metodologia Rankingu Gmin Małopolski jest dokumentem, w którym zaprezentowane zostały główne założenia oraz sposób tworzenia
Zestawienia statystyczne. do Sprawozdania. Prokuratora Generalnego. z rocznej działalności prokuratury. w 2012 roku
Zestawienia statystyczne do Sprawozdania Prokuratora Generalnego z rocznej działalności prokuratury w 2012 roku Warszawa, marzec 2013 r. POWSZECHNE JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE PROKURATURY (spis tabel zawierających
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 2010 r.
Projekt z dnia 30 marca 2010 r. ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 2010 r. w sprawie wynagrodzenia zasadniczego prokuratorów oraz wysokości dodatków funkcyjnych przysługujących prokuratorom Na podstawie
Strategia Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w Polsce
Strategia Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w Polsce Dokumenty List od Premiera Czasy, w których żyjemy, to czasy komputerów, telefonów komórkowych, SMSów, czatów, Internetu i serwisów społecznościowych.
Tytuł. Arleta Pechman III OGÓLNOPOLSKI OKRĄGŁY STÓŁ SPOŁECZEŃSTWO, WŁADZA, MEDIA: MOWA NIENAWIŚCI A
Tytuł Monitoring postępowań prowadzonych w sprawach przestępstw popełnianych z pobudek rasistowskich, ksenofobicznych i nietolerancji prowadzony w powszechnych jednostkach organizacyjnych prokuratury Arleta
KOSZTY JAKOŚCI NARZĘDZIEM OCENY FUNKCJONOWANIA SYSTEMU ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
Jakość w dokonaniach współczesnej ekonomii i techniki, pod red. Doroszewicz S., Zbierzchowska A., Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2005, ss. 11-18 Akademia Ekonomiczna w Krakowie balonu@uek.krakow.pl
BUDŻETOWANIE ZADANIOWE W KONTEKŚCIE SANACJI FINANSÓW PUBLICZNYCH W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ
BUDŻETOWANIE ZADANIOWE W KONTEKŚCIE SANACJI FINANSÓW PUBLICZNYCH W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Wstęp Na opracowanie składa się 5 rozdziałów uzupełnionych o wprowadzenie i zakończenie. Rozdział 1 zawiera
Kontrola zarządcza w jednostkach samorządu terytorialnego z perspektywy Ministerstwa Finansów
Kontrola zarządcza w jednostkach samorządu terytorialnego z perspektywy Ministerstwa Finansów Monika Kos, radca ministra Departament Polityki Wydatkowej Warszawa, 13 stycznia 2015 r. Program prezentacji
Analiza ekonomiczna w instytucjach publicznych analiza organizacji i projektów
Analiza ekonomiczna w instytucjach publicznych analiza organizacji i projektów Zajęcia nr 1. Wprowadzenie dr Piotr Modzelewski Katedra Bankowości, Finansów i Rachunkowości Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu
Wynagrodzenia w sektorze publicznym w 2011 roku
Wynagrodzenia w sektorze publicznym w 2011 roku Już po raz dziewiąty mamy przyjemność przedstawić Państwu podsumowanie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń (OBW). W 2011 roku uczestniczyło w nim ponad sto
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący) SSN Dorota Rysińska SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca)
Sygn. akt V KK 407/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 12 lutego 2014 r. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący) SSN Dorota Rysińska SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca)
Statystyka w pracy badawczej nauczyciela
Statystyka w pracy badawczej nauczyciela Wykład 1: Terminologia badań statystycznych dr inż. Walery Susłow walery.suslow@ie.tu.koszalin.pl Statystyka (1) Statystyka to nauka zajmująca się zbieraniem, badaniem
NOWE ZARZĄDZANIE PUBLICZNE PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA. Dawid Sześciło
NOWE ZARZĄDZANIE PUBLICZNE PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA Dawid Sześciło Współczesne paradygmaty administracji publicznej Nowe zarządzanie publiczne podejście ekonomicznomenedżerskie Administracja neoweberowska
Charakterystyka zadań budżetowych wyznaczonych do realizacji
Charakterystyka zadań budżetowych wyznaczonych do realizacji by Antoni Jeżowski, 2013 Etapy procedury budżetowania Dokumentacja budżetu zadaniowego zależy od etapu budżetowania, można mówić o: dokumentach
System monitorowania realizacji strategii rozwoju. Andrzej Sobczyk
System monitorowania realizacji strategii rozwoju Andrzej Sobczyk System monitorowania realizacji strategii rozwoju Proces systematycznego zbierania, analizowania publikowania wiarygodnych informacji,
Oświadczenie o stanie kontroli zarządczej Prokuratora Okręgowego w Jeleniej Górze za rok 2012.
Oświadczenie o stanie kontroli zarządczej Prokuratora Okręgowego w Jeleniej Górze za rok 202. Dział I Jako osoba odpowiedzialna za zapewnienie funkcjonowania adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli
ANALIZA JAKOŚCIOWA I ILOŚCIOWA TESTÓW SZKOLNYCH MATERIAŁ SZKOLENIOWY
ANALIZA JAKOŚCIOWA I ILOŚCIOWA TESTÓW SZKOLNYCH MATERIAŁ SZKOLENIOWY Instrukcja przeprowadzania analiz badań edukacyjnych i sporządzania raportów po badaniach. Cele prowadzenia analiz jakościowych i ilościowych
MATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
ZAŁĄCZNIK NR 2 MATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Studia podyplomowe ZARZĄDZANIE FINANSAMI I MARKETING Przedmioty OPIS EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Absolwent studiów podyplomowych - ZARZĄDZANIE FINANSAMI I MARKETING:
R /11. Zobowiązuję wszystkich pracowników do zapoznania się z treścią zarządzenia. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
R-0300-62/11 Zarządzenie Nr../2011 Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Płocku z dnia... 2011r. w sprawie Regulaminu Kontroli Zarządczej w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Płocku Na podstawie
Nowa ustawa o finansach publicznych istotnie ograniczyła liczbę jednostek, które obligatoryjnie będą musiały przeprowadzać audyt wewnętrzny.
Nowa ustawa o finansach publicznych istotnie ograniczyła liczbę jednostek, które obligatoryjnie będą musiały przeprowadzać audyt wewnętrzny. Od 2010 r. w miejsce dotychczas istniejącej kontroli finansowej
WŁADZA SĄDOWNICZA W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Organizacja wymiaru sprawiedliwości
W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Organizacja wymiaru sprawiedliwości Sądy są władzą odrębną i niezależną od innych władz. Sądy wydają wyroki w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej. Wymiar sprawiedliwości w Rzeczypospolitej
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący) SSN Roman Sądej (sprawozdawca) SSN Barbara Skoczkowska
Sygn. akt III KK 477/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 1 kwietnia 2014 r. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący) SSN Roman Sądej (sprawozdawca) SSN Barbara Skoczkowska
W POSZUKIWANIU SKUTECZNOŚCI ZARZĄDZANIA JEDNOSTKĄ SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO BADANIA WŁASNE. Konferencja naukowa "Nowoczesna administracja
DR JAROSŁAW HERMASZEWSKI W POSZUKIWANIU SKUTECZNOŚCI ZARZĄDZANIA JEDNOSTKĄ SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO BADANIA WŁASNE Konferencja naukowa "Nowoczesna administracja Poznań, dn. 8 maja 2012 r. Koncepcja New
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI. z dnia 2010 r. w sprawie nagród i zapomóg dla funkcjonariuszy Służby Więziennej
Projekt z dnia 1 grudnia 2010 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 2010 r. w sprawie nagród i zapomóg dla funkcjonariuszy Służby Więziennej Na podstawie art. 205 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010
KARYGODNOŚĆ jako element struktury przestępstwa
KARYGODNOŚĆ jako element struktury przestępstwa Art. 1 k.k. 1. Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Danuta Bratkrajc
Sygn. akt IV KK 454/18 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 sierpnia 2018 r. SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Rafał Malarski SSN Andrzej
SCENARIUSZ LEKCJI. TEMAT LEKCJI: Zastosowanie średnich w statystyce i matematyce. Podstawowe pojęcia statystyczne. Streszczenie.
SCENARIUSZ LEKCJI OPRACOWANY W RAMACH PROJEKTU: INFORMATYKA MÓJ SPOSÓB NA POZNANIE I OPISANIE ŚWIATA. PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI Z ELEMENTAMI PRZEDMIOTÓW MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZYCH Autorzy scenariusza:
PODZIAŁ RYZYKA W PROJEKTACH PPP. RYZYKO PARTNERA PRYWATNEGO. Dawid SZEŚCIŁO
PODZIAŁ RYZYKA W PROJEKTACH PPP. RYZYKO PARTNERA PRYWATNEGO Dawid SZEŚCIŁO AGENDA PPP wobec innych form udziału podmiotów prywatnych w wykonywaniu zadań publicznych specyfika podmiotu publicznego jako
Podnoszenie efektywności kształcenia
Podnoszenie efektywności kształcenia Efektywność to rezultat podjętych działań, opisany relacją uzyskanych efektów do poniesionych nakładów Efektywność - sprawność - oznacza "robienie rzeczy we właściwy
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Suwałkach SYLLABUS na rok akademicki 2014/2015
Tryb studiów Niestacjonarne Nazwa kierunku studiów Finanse i Rachunkowość Poziom studiów Stopień pierwszy Rok studiów/ semestr I/II Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Suwałkach SYLLABUS na rok akademicki
Podstawowe finansowe wskaźniki KPI
Podstawowe finansowe wskaźniki KPI 1. Istota wskaźników KPI Według definicji - KPI (Key Performance Indicators) to kluczowe wskaźniki danej organizacji używane w procesie pomiaru osiągania jej celów. Zastosowanie
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI. z dnia r.
Projekt z dnia 5 lutego 2010 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia.. 2010 r. w sprawie sposobu planowania i wykorzystywania środków na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych prokuratorów oraz
Strategia firmy a model współpracy pomiędzy departamentem prawnym a kancelarią zewnętrzną. dr Piotr W. Kowalski
Strategia firmy a model współpracy pomiędzy departamentem prawnym a kancelarią zewnętrzną dr Piotr W. Kowalski Cel prezentacji Celem prezentacji jest odpowiedź na trzy kluczowe pytania w czasach kryzysu
1. Analiza wskaźnikowa... 3 1.1. Wskaźniki szczegółowe... 3 1.2. Wskaźniki syntetyczne... 53 1.2.1.
Spis treści 1. Analiza wskaźnikowa... 3 1.1. Wskaźniki szczegółowe... 3 1.2. Wskaźniki syntetyczne... 53 1.2.1. Zastosowana metodologia rangowania obiektów wielocechowych... 53 1.2.2. Potencjał innowacyjny
oceny kontroli zarządczej
Audyt wewnętrzny jako źródło oceny kontroli zarządczej w jednostce Monika Kos radca ministra Departament Polityki Wydatkowej Ministerstwo Finansów 1 Plan prezentacji Dlaczego naleŝy systematycznie oceniać
Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Studia III stopnia
Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Studia III stopnia Przedmiot: Ekonomia Rok: II Semestr: III Rodzaj zajęć Wykład 30 Ćwiczenia - Laboratorium - Projekt - punktów ECTS: 3 Cel przedmiotu C1 Zaznajomienie
mgr Jarosław Hermaszewski (koncepcja pracy-tezy)
mgr Jarosław Hermaszewski Inwestycje samorządu terytorialnego i ich wpływ na funkcjonowanie i rozwój gminy Polkowice w latach dziewięćdziesiątych (koncepcja pracy-tezy) Prawne podstawy funkcjonowania organów
Uchwała Nr Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie z dnia 22 marca 2016 roku
Uchwała Nr 7.98.2016 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie z dnia 22 marca 2016 roku w sprawie wszczęcia postępowania w sprawie uznania za nieważną w części Uchwały Nr XV/174/2016 Rady Miejskiej
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt II KK 75/19 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 3 kwietnia 2019 r. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Przemysław Kalinowski SSN Włodzimierz
RAPORT Stan finansów (budżetu) miasta Janów Lubelski
I. Wskaźniki RAPORT Stan finansów (budżetu) miasta Janów Lubelski 05-06-2012 A. Dochody gminy ogółem na mieszkańca (PLN/mieszk) - wsk.sas 1.2 Wskaźnik pokazuje ogólny poziom łącznych dochodów miasta, przypadający
Zarządzanie jakością w logistyce ćw. Artur Olejniczak
ćw. artur.olejniczak@wsl.com.pl Plan spotkań Data Godziny Rodzaj 18.03.2012 4 godziny ćw. 14:30-15:30 dyżur 14.04.2012 4 godziny ćw. 28.04.2012 4 godziny ćw. 14:30-15:30 dyżur 19.05.2012 4 godziny ćw.
Dr hab. Ewa Hellich, prof. SGH
Dr hab. Ewa Hellich, prof. SGH Za funkcję państwa można uznać główne kierunki jego działalności realizujące zadania, jakie państwo sobie stawia, a zakres tej działalności określany jest celami, które chce
Postępowanie karne. Cje. Postępowanie przygotowawcze III
Postępowanie karne Cje Dr Wojciech Jasiński Katedra Postępowania Karnego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski 1) Umorzenie postępowania podstawy a) zaistnienie przesłanki procesowej
USTAWA z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej
USTAWA z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej zmiany: 2004-05-01 Dz.U.2003.137.1302 art. 8 Dz.U.2004.64.594 art. 2 Dz.U.2004.91.868 art. 2 2004-08-21 Dz.U.2004.173.1808 art. 10 2004-09-03 Dz.U.2004.171.1800
METODA DEA W ANALIZIE EFEKTYWNOŚCI NAKŁADÓW NA GOSPODARKĘ ODPADAMI
Katedra Statystyki METODA DEA W ANALIZIE EFEKTYWNOŚCI NAKŁADÓW NA GOSPODARKĘ ODPADAMI XX MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA GOSPODARKA LOKALNA I REGIONALNA W TEORII I PRAKTYCE Mysłakowice k. Karpacza 17-18
Dopasowanie IT/biznes
Dopasowanie IT/biznes Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes HARVARD BUSINESS REVIEW, 2008-11-01 Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes http://ceo.cxo.pl/artykuly/51237_2/zarzadzanie.it.a.wzrost.wartosci.html
Informacje, o których mowa w art. 110w ust. 4 u.o.i.f., tj.:
INFORMACJE UJAWNIANE PRZEZ PEKAO INVESTMENT BANKING S.A. ZGODNIE Z ART. 110w UST.5 USTAWY Z DNIA 29 LIPCA 2005 R. O OBROCIE INSTRUMENTAMI FINANSOWYMI Stan na dzień 13/04/2017 Na podstawie art. 110w ust.
Dz.U Nr 110 poz USTAWA. z dnia 23 grudnia 1999 r.
Kancelaria Sejmu s. 1/8 Dz.U. 1999 Nr 110 poz. 1255 USTAWA z dnia 23 grudnia 1999 r. Opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2030, 2199, z 2016 r. poz. 178. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej
Warszawa, dnia 1 października 2015 r. Poz. 75 DECYZJA NR 193 KOMENDANTA GŁÓWNEGO STRAŻY GRANICZNEJ. z dnia 1 października 2015 r.
DZIENNIK URZĘDOWY KOMENDY GŁÓWNEJ STRAŻY GRANICZNEJ Warszawa, dnia 1 października 2015 r. Poz. 75 DECYZJA NR 193 KOMENDANTA GŁÓWNEGO STRAŻY GRANICZNEJ z dnia 1 października 2015 r. w sprawie zadań podmiotów
Administracja publiczna (część 1)
Administracja publiczna (część 1) dr Piotr Modzelewski Katedra Bankowości, Finansów i Rachunkowości Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego Plan zajęć 1. Kluczowe pojęcia stosowane w analizie
System kontroli zarządczej obejmuje wszystkie jednostki sektora finansów publicznych.
System kontroli zarządczej obejmuje wszystkie jednostki sektora finansów publicznych. W dniu 2.12.2010 r. Minister Finansów na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 70 ust. 6 ustawy z 27.8.2009
Zarządzanie zmianą - rozwój zarządzania procesowego wg ISO 9001:2015
Zarządzanie zmianą - rozwój zarządzania procesowego wg ISO 9001:2015 ZAPEWNIAMY BEZPIECZEŃSTWO Piotr Błoński, Warszawa, 17.03.2016 r. Program 1. Zarządzanie zmianą - zmiany w normie ISO 9001:2015 2. Zarządzanie
Finanse w oświacie. Kwiecień, 2018 r.
Finanse w oświacie Kwiecień, 2018 r. 1 Decentralizacja systemu oświaty w Polsce Obowiązek zakładania i prowadzenia szkół i placówek publicznych jest obecnie zadaniem własnym samorządów. Jedynie nieliczne
UCHWAŁA Z DNIA 13 GRUDNIA 2000 R. I KZP 43/2000
UCHWAŁA Z DNIA 13 GRUDNIA 2000 R. I KZP 43/2000 Zawarte w art. 278 5 k.k. sformułowanie przepisy 1, 3 i 4 stosuje się odpowiednio, oznacza zastosowanie do wypadku kradzieży energii, wyłącznie znamion przestępstwa
Performance Management. Wykład 1
Performance Management Wykład 1 Efektywność organizacji Według P. Blaika (1, s. 10): można traktować efektywność jako pojęcie i koncepcję odzwierciedlającą odpowiednie relacje pomiędzy efektami, celami,
WYMAGANIA NA EGZAMIN POPRAWKOWY
WYMAGANIA NA EGZAMIN POPRAWKOWY 1. Obywatelstwo polskie i unijne - wyjaśnia znaczenie terminów: obywatelstwo, społeczeństwo obywatelskie, - wymienia dwa podstawowe sposoby nabywania obywatelstwa (prawo
Kontrola zarządcza w szkołach i placówkach oświatowych. Ewa Halska, Andrzej Jasiński, OSKKO
Kontrola zarządcza w szkołach i placówkach oświatowych. Ewa Halska, Andrzej Jasiński, OSKKO Istotną kwestią podjętą w w Ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157 poz. 1240) jest
Wprowadzenie do zarządzania projektami
Wprowadzenie do zarządzania projektami Project Management dr Marek Wąsowicz Katedra Projektowania Systemów Zarządzania, UE Wrocław Wrocław, 23 października 2012 r. Zawartość modułu (4h): wskazanie możliwości
ZARZĄDZENIE Nr 33/14 PROKURATORA GENERALNEGO
PG VII G 020/40/14 ZARZĄDZENIE Nr 33/14 PROKURATORA GENERALNEGO z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie kontroli zarządczej w powszechnych jednostkach organizacyjnych prokuratury Na podstawie art. 10 ust.
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSA del. do SN Jacek Błaszczyk
Sygn. akt III KK 134/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 5 października 2016 r. SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSA
WYROK Z DNIA 4 MARCA 2009 R. III KK 322/08
WYROK Z DNIA 4 MARCA 2009 R. III KK 322/08 Przepis art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w pierwotnym brzmieniu
Imiona, nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego Beata Harasim / mgr
Tryb studiów Stacjonarne Nazwa kierunku studiów Finanse i Rachunkowość Poziom studiów Stopień pierwszy Rok studiów/ semestr II/III i IV Specjalność Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Suwałkach SYLLABUS
Budżetowanie zadaniowe w administracji publicznej warsztaty z analizy ryzyka oraz oceny efektywności i skuteczności
12-13 grudnia 2016r. Mercure Grand Hotel ul. Krucza 28 Warszawa warsztaty z analizy ryzyka oraz oceny efektywności i skuteczności X EDYCJA Szkolenie praktyczne 50% czasu szkolenia przeznaczone na ćwiczenia
Zasady i tryb wyznaczania celów i zadań, określenie misji w Urzędzie Miejskim w Piastowie i jednostkach podległych oraz monitorowanie ich realizacji
Załącznik nr 2 do Regulaminu kontroli zarządczej Zasady i tryb wyznaczania celów i zadań, określenie misji w Urzędzie Miejskim w Piastowie i jednostkach podległych oraz monitorowanie ich realizacji Przepisy
Wykład 4. Decyzje menedżerskie
Dr inż. Aleksander Gwiazda Zarządzanie strategiczne Wykład 4 Decyzje menedżerskie Plan wykładu Wprowadzenie Wprowadzenie Pojęcie decyzji Decyzja to świadoma reakcja na sytuacje powstające w trakcie funkcjonowania
OPIS SYSTEMU ZARZĄDZANIA RYZYKIEM
OPIS SYSTEMU ZARZĄDZANIA RYZYKIEM SECUS ASSET MANAGEMENT S.A. dotyczy art. 110w ust.4 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi z dnia 29 lipca 2005 roku tekst zmieniony ustawą z 05-08-2015 Dz. U. poz.
Do Instrukcji planowania zadań budżetowych
Do Instrukcji planowania zadań budżetowych Załącznik nr 1 Załącznik do Instrukcji planowania zadań budżetowych zawiera szczegółowe zasady wypełniania formularzy, które stanowią najważniejszą część dokumentacji
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Danuta Bratkrajc
Sygn. akt IV KK 60/16 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 23 marca 2016 r. SSN Józef Szewczyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Tomasz Grzegorczyk SSN Jacek Sobczak
1. Założenia makroekonomiczne
UZASADNIENIE Objaśnienia przyjętych wartości do Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Rewal na lata 2016-2022. Obowiązek sporządzenia Wieloletniej Prognozy Finansowej jest jedną z zasadniczych zmian wprowadzonych
Prowadzący. Doc. dr inż. Jakub Szymon SZPON. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA studia podyplomowe dla czynnych zawodowo nauczycieli szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego
URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, Warszawa PRODUKT KRAJOWY BRUTTO W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W LATACH
URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, 02-134 Warszawa Informacja sygnalna Data opracowania 20.12.2017 r. Kontakt: e-mail: sekretariatuswaw@stat.gov.pl tel. 22 464 23 15 faks 22 846 76 67 Internet:
Druk nr 2915 Warszawa, 31 marca 2010 r.
SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów RM 10-31-10 Druk nr 2915 Warszawa, 31 marca 2010 r. Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowny Panie Marszałku
Spis treści Wykaz skrótów Wykaz literatury Wykaz orzeczeń Wstęp Rozdział I. Wprowadzenie Rozdział II. Geneza prawa dyscyplinarnego
Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Wykaz orzeczeń... XI XV XXXI Wstęp... 1 Rozdział I. Wprowadzenie... 11 1. Rozważania ogólne... 11 2. Geneza inspiracji materią postępowań dyscyplinarnych... 12 3. Pole
KOSZTY JAKOŚCI JAKO NARZĘDZIE ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
Narzędzia jakości w doskonaleniu i zarządzaniu jakością, red. Sikora T., Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 2004, ss. 137-141 Urszula Balon Katedra Towaroznawstwa Ogólnego i Zarządzania Jakością Akademia
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Jolanta Grabowska
Sygn. akt IV KK 390/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 6 marca 2014 r. SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Małgorzata Gierszon SSN Roman
POLITYKA KADROWA OŚRODKA DOSKONALENIA NAUCZYCIELI W ZIELONEJ GÓRZE
POLITYKA KADROWA OŚRODKA DOSKONALENIA NAUCZYCIELI W ZIELONEJ GÓRZE I. Założenia i podstawy prawne Polityka Kadrowa jest formalną deklaracją kierownictwa Ośrodka stanowiącą oficjalny wyraz przyjętego w
Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność biznesu a dokonania przedsiębiorstwa
Prof. dr hab. Edward Nowak Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Katedra Rachunku Kosztów, Rachunkowości Zarządczej i Controllingu Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność
UCHWAŁA Z DNIA 30 KWIETNIA 2003 R. I KZP 12/03
UCHWAŁA Z DNIA 30 KWIETNIA 2003 R. I KZP 12/03 Asesor komorniczy nie jest funkcjonariuszem publicznym w rozumieniu art. 115 13 pkt 3 k.k., jednakże przyjąć należy, że ma on status funkcjonariusza publicznego
Dopasowanie IT/biznes
Dopasowanie IT/biznes Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes HARVARD BUSINESS REVIEW, 2008-11-01 Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes http://ceo.cxo.pl/artykuly/51237_2/zarzadzanie.it.a.wzrost.wartosci.html
Sprawozdanie z wykonania planu dochodów i wydatków budżetu państwa w części 14 Rzecznik Praw Dziecka za 2013 r. I. Dochody
Sprawozdanie z wykonania planu dochodów i wydatków budżetu państwa w części 14 Rzecznik Praw Dziecka za 2013 r. I. Dochody W części 14 budżetu państwa - Rzecznik Praw Dziecka - na 2013 rok zaplanowano