Wynagrodzenia w sektorze publicznym w 2011 roku

Transkrypt

1 Wynagrodzenia w sektorze publicznym w 2011 roku Już po raz dziewiąty mamy przyjemność przedstawić Państwu podsumowanie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń (OBW). W 2011 roku uczestniczyło w nim ponad sto tysięcy osób ( ) co sprawia, że jest to największe pozarządowe badanie płac w Polsce. Przedstawienie Państwu tak dokładnych danych o wynagrodzeniach Polaków było możliwe dzięki współpracy z czołowymi polskimi portalami (Pracuj.pl, Interia.pl, GazetaPraca.pl, WP.pl). Jak co roku przypominamy, że w naszym badaniu dominują ludzie młodzi (68,1% ma nie więcej niż 35 lat) oraz osoby z wykształceniem wyższym (77,2%). Sprawia to, że nasi respondenci zajmują bardziej specjalistyczne stanowiska, a ich wynagrodzenia są wyższe niż przeciętnych osób. Ważną zaletą takiej struktury grupy jest to, że z dużo większą dokładnością od innych źródeł podajemy jak kształtują się wynagrodzenia na większości specjalistycznych stanowisk. Warto również podkreślić, że w porównaniu do tradycyjnych badań płacowych OBW zawiera dane od pracowników z ponad firm. Jest to również jedyne komercyjne badanie zawierające dane o płacach dla każdego województwa i większości powiatów. Ponadto jako jedyni dysponujemy informacjami o wynagrodzeniach na ponad 500 stanowiskach. Przypominamy również, że prezentując dane liczbowe posługujemy się głównie medianą, gdyż miara ta lepiej niż średnia charakteryzuje badaną populację. Z badań GUS wynika bowiem, iż 2/3 Polaków zarabia poniżej średniej, co może być przyczyną błędów interpretacyjnych. Natomiast mediana jest wartością dzielącą badaną populację na pół. Ze względów metodologicznych w obliczeniach końcowych uwzględniliśmy dane respondentów. Wynagrodzenia w województwach Generalnie w sektorze publicznym występuje stosunkowo niewielkie zróżnicowanie wynagrodzeń. Zjawisko to jest w szczególności dobrze widoczne w przypadku porównania zarobków w województwach, które przedstawiono na wykresie 1. Wykres 1. Mediana wynagrodzenia całkowitego w poszczególnych województwach (brutto w PLN)

2 W skali całego kraju mediana wynagrodzeń całkowitych wyniosła PLN. Płace podobnego rzędu zaobserwowano w większości województw, przy czym wyłącznie w jednym Mazowieckim przekroczyły one tę granicę i osiągnęły wartość PLN. W pozostałych regionach mediany zarobków ukształtowały się w przedziale od do PLN. To bardzo niewielkie zróżnicowanie jeśli weźmiemy pod uwagę, iż w wielu branżach dysproporcje między pensjami w poszczególnych województwach sięgają kilkudziesięciu procent. W miarę jednolity był również stosunek pomiędzy wynagrodzeniami najlepiej i najgorzej zarabiających. W tym kontekście wyjątek ponownie stanowiło Mazowsze, gdzie 25% osób osiągających najwyższe dochody otrzymywało płace powyżej PLN. W omawianym sektorze wystąpiły zdecydowanie większe dysproporcje gdy analizie poddano zamiast całego sektora publicznego tylko jego fragment (administrację państwową i samorządową), a wynagrodzenia porównano w poszczególnych miastach. Wykres 2. Wynagrodzenia w administracji państwowej i samorządowej w wybranych miastach (brutto w PLN)

3 Oczywiście najwyższe zarobki odnotowano w stolicy. W miarę jednolite były pensje 25% najgorzej opłacanych pracowników, ale tego samego nie można już powiedzieć o wynagrodzeniach najlepiej zarabiających. Przykładowo w Opolu osoby należące do tej grupy osiągały dochody przekraczające PLN, a w Gdańsku PLN. Z kolei w Zielonej Górze 25% pracowników otrzymujących najwyższe pensje zarabiało powyżej PLN, a w Lublinie granica ta ukształtowała się na poziomie PLN. Wynagrodzenia w poszczególnych obszarach sektora publicznego Obszar administracji państwowej i samorządowej był jednym z trzech, na jakie podzielono w badaniu sektor publiczny. Pozostałe dwa to wymiar sprawiedliwości i służby mundurowe. W szerokim, ogólnopolskim ujęciu płace w nich wszystkich okazały się dość jednolite. Wykres 3. Wynagrodzenia całkowite w poszczególnych obszarach sektora publicznego (brutto w PLN)

4 Porównanie wynagrodzeń osób zatrudnionych w powyższych obszarach i posiadających różny staż pracy wykazało, iż pensje pracowników administracji oraz wymiaru sprawiedliwości były do siebie zbliżone. Z kolei zatrudnionych mających najdłuższy staż pracy najbardziej doceniały służby mundurowe, oferujące im zarobki, których mediana wyniosła PLN. Wykres 4. Mediany wynagrodzeń pracowników o różnym stażu pracy w poszczególnych obszarach sektora publicznego (brutto w PLN)

5 Wynagrodzenia na szczeblach zarządzania Na wykresie 5. przedstawiono płace zatrudnionych na poszczególnych szczeblach hierarchii organizacyjnej. Mediana wynagrodzeń pracowników szeregowych ukształtowała się na poziomie PLN i była ona o 48% mniejsza niż ta odnotowana wśród kierowników. Specjaliści uzyskiwali miesięczne dochody rzędu PLN, co stanowiło kwotę o 600 PLN niższą niż w przypadku ich starszych kolegów. Wykres 5. Wynagrodzenia całkowite na poszczególnych szczeblach zarządzania (brutto w PLN)

6 Pewne dysproporcje w wynagrodzeniach zaobserwowano pomiędzy organizacjami różnej wielkości (szczególnie tymi dużymi, zatrudniającymi ponad 250 osób i małymi, w których pracuje mniej niż 50 osób). Dodajmy, iż określenie organizacja obejmuje tutaj wszelkie struktury występujące w sektorze publicznym urzędy, instytucje, organizacje rządowe, struktury formacji mundurowych itp. Wykres 6. Mediany wynagrodzeń w organizacjach różnej wielkości (brutto w PLN)

7 Wynagrodzenia na stanowiskach Spośród stanowisk charakterystycznych dla sektora publicznego wybrano 10, a wynagrodzenia z nimi związane zaprezentowano na wykresie 7. W zestawieniu tym szczególnie wysokie płace odnotowano w przypadku naczelników wydziałów w urzędach, z których 25% zarabiało powyżej PLN. Na pięciu stanowiskach mediany wynagrodzeń nie przekroczyły PLN, a najniższe miesięczne dochody uzyskiwali pracownicy socjalni. Wykres 7. Wynagrodzenia na wybranych stanowiskach (brutto w PLN)

8 Wyjaśnienie terminów użytych w artykule: wynagrodzenie całkowite - miesięczne wynagrodzenie brutto przysługujące pracownikowi z uwzględnieniem wszystkich ruchomych dodatków pieniężnych, takich jak: premie, nagrody i inne. mediana - Wartość dzieląca wszystkie dane na pół. Poniżej i powyżej mediany znajduje się dokładnie po 50% danych. Innymi słowy, jeżeli mediana wynosi PLN, to znaczy, że wynagrodzenie na danym stanowisku jest w połowie zakładów niższe, a w połowie wyższe od PLN. Mediana jest miarą statystyczną, która lepiej niż średnia oddaje tendencję centralną wyników, ponieważ średnia może być zaburzona przez wyniki skrajne. górny kwartyl - wartość, powyżej której mieści się 25% danych. Innymi słowy, jeżeli górny

9 kwartyl wynosi PLN, to 3/4 osób zatrudnionych na danym stanowisku zarabia poniżej, a 1/4 powyżej PLN dolny kwartyl - wartość, poniżej której mieści się 25% danych. Innymi słowy, jeżeli dolny kwartyl wynosi PLN, to 1/4 osób zatrudnionych na danym stanowisku zarabia poniżej, a 3/4 powyżej PLN. Grzegorz Spólnik Data publikacji: Źródło: