GIMNASTYKA KOREKCYJNA MAMO, TATO ĆWICZMY RAZEM

Transkrypt

1 GIMNASTYKA KOREKCYJNA MAMO, TATO ĆWICZMY RAZEM Szybki rozwój współczesnej cywilizacji pociąga za sobą przeobrażenia w środowisku otaczającym dziecko. Tryb jego życia ulega dość istotnej zmianie, następuje spadek udziału ruchu w życiu codziennym. To zjawisko wpływa niekorzystnie na prawidłowy rozwój dziecka. Powoduje ono obniżenie sprawności, wydolności fizycznej i odporności organizmu. Konsekwencją tego są również odchylenia od prawidłowej postawy ciała. Prawidłowa postawa ciała zabezpiecza organizm przed ujemnymi wpływami środowiska, co pozostaje w ścisłym związku z utrzymaniem zdrowia człowieka. Obserwując uważnie dzieci, młodzież zauważamy, że sprawność organizmu, jego zdolność do pracy jest w poważnej mierze uzależniona od postawy ciała. Jest to zupełnie zrozumiałe, gdyż mięśnie i narządy wewnętrzne mają wtedy lepsze warunki do pracy. Prawidłowa postawa to także estetyczna sylwetka osobnika, harmonijne wykonywanie ruchów, jest ona również atrybutem ludzi zdrowych o poprawnym rozwoju fizycznym. Opisując prawidłową postawę możemy wskazać na pewne cechy, które przyjmuje się za charakterystyczne dla tej postawy, a są to: głowa ustawiona wprost nad klatką piersiową, biodrami i stopami, barki nie wysunięte do przodu, łopatki powinny przylegać do klatki piersiowej i nie odstawać; dobrze wysklepiona klatka piersiowa i płaski brzuch; plecy łagodnie wygięte, przy czym łopatki nie wystają poza linię pośladków; ręce i nogi prawidłowo ukształtowane; stopy wysklepione. Drogi Rodzicu! Jeżeli w postawie swego dziecka zauważysz jakiekolwiek odchylenia typu: głowa wysunięta do przodu lub pochylona w bok; klatka piersiowa płaska, zapadnięta lub zniekształcona, barki wysunięte do przodu; brzuch wypukły, wysunięty do przodu lub zwiotczały;

2 2 plecy zgarbione, zaokrąglone, a miednica posiada zbyt duże nachylenie, co łączne daje silne wygięcie krzywizn kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej; odstające łopatki; ramiona ustawione nie w jednej linii; stopy płaskie, musisz wiedzieć, że w organizmie Twojego dziecka mogą występować różne zmiany. Mogą prowadzić one do: obniżenia rozwoju fizycznego dziecka, apatyczności, schorzeń układu oddechowego, sercowonaczyniowego, zmniejszenia pojemności życiowej płuc, ograniczenia ruchomości klatki piersiowej. Mogą wywoływać bóle korzonkowe i nerwów międzyżebrowych itp. Nie zwlekaj więc, zaprowadź koniecznie dziecko do lekarza ortopedy. Lekarz w przypadku stwierdzenia wady postawy u dziecka wyda odpowiednie zaświadczenie, kierujące na gimnastykę korekcyjną, na którą dziecko będzie uczęszczało w naszej szkole raz w tygodniu. Ćwiczenia wykonywane raz w tygodniu, w szkole, na gimnastyce korekcyjnej to stanowczo za mało. Dziecko powinno ćwiczyć kilka razy w tygodniu, najlepiej codziennie. Młodsze dzieci nie powinny ćwiczyć same, tylko pod kontrolą rodziców, gdyż wykonując ćwiczenia w niewłaściwy sposób mogą pogłębić już występującą wadę postawy. Zachęcam Rodziców do akcji Mamo, Tato ćwiczmy razem. Dziecku, ćwicząc razem z rodzicami będzie raźniej, a Wy będziecie czuwać nad prawidłowym wykonaniem ćwiczeń. Gimnastyka wskazana jest nie tylko dzieciom z wadami postawy. Jak najbardziej zalecana jest również dorosłym, szczególnie pracownikom wykonującym jednostajnie powtarzane czynności. Ćwiczenia odpowiednio dobrane oddziaływają na całość naszego organizmu i u dorosłych mogą być czynnikiem profilaktycznym w utrzymaniu dobrej sprawności fizycznej, co wiąże się ściśle z dobrą postawą i dobrym samopoczuciem. Dlatego też chciałabym przedstawić kilka przykładowych zestawów ćwiczeń domowych dla dzieci z wadami postawy, a które to możecie Państwo wykonywać razem ze swoimi pociechami. ZESTAWY KOREKCYJNYCH ĆWICZEŃ DOMOWYCH UWAGI DOTYCZĄCE ĆWICZEŃ:

3 3 1. Przed ćwiczeniami należy dokładnie przeczytać zestaw ćwiczeń wraz z uwagami. 2. Pomieszczenie, w którym ćwiczy dziecko powinno być przewietrzone o temperaturze ok. 20 C. 3. Ćwiczenia wykonuje dziecko zdrowe w obecności rodziców. 4. Okresowo nie ćwiczy dziecko chore. Wznowienie ćwiczeń po chorobie, każdorazowo ustala lekarz. 5. Nie należy wykonywać ćwiczeń po posiłku. 6. Rodzice kontrolują czy dziecko ćwiczy prawidłowo. 7. Czas ćwiczeń powinien wynosić min., najlepiej po południu lub wieczorem przed posiłkiem. 8. Dziecko powinno ćwiczyć systematycznie. 9. Ćwiczenia należy wykonywać powoli i dokładnie. Skróty używane w zestawach: PW - pozycja wyjściowa. RR - ręce. NN - nogi. R - ruch.

4 4 SKOLIOZA /BOCZNE SKRZYWIENIE KRĘGOSŁUPA/ - PRZYKŁADOWY ZESTAW ĆWICZEŃ DOMOWYCH. 1. PW: leżenie przodem. RR wyprostowane, wyciągnięte w przód. Pod brzuchem zrolowany kocyk na wysokości pępka. R: wysuwanie palców obu rąk jednocześnie po podłodze, jak najdalej przód. Uwaga! W czasie ćwiczenia klatka piersiowa powinna przylegać do podłogi. 2. PW: leżenie przodem. Dłonie oparte na biodrach. Pod brzuchem zrolowany kocyk na wysokości pępka. R: Naciskanie rękoma na biodra z maksymalnym wyciąganiem głowy w przód. Uwaga! W czasie ćwiczenia klatka piersiowa powinna przylegać do podłogi. 3. PW: leżenie tyłem. NN wyprostowane i złączone. RR wyprostowane leżą na podłodze za głową. R: maksymalne wyciągnięcie się przez sięganie RR jak najdalej za głowę, a stopami w przeciwną stronę. 4. PW: siad skrzyżny tyłem do ściany. RR wyprostowane, wyciągnięte w górę przylegają do ściany. R: maksymalne wyciągnięcie RR w górę bez odrywania ich od ściany. Uwaga! W czasie ćwiczenia głowa i plecy powinny przylegać do ściany. 5. PW: leżenie przodem. NN wyprostowane i złączone. RR wyprostowane, wyciągnięte jak najdalej w przód. Pod brzuchem zrolowany kocyk na wysokości pępka. Głowa uniesiona, wzrok skierowany w podłogę. R: równoczesny wznos wyprostowanych i złączonych RR i NN nad podłogę. Wytrzymać Uwaga! W czasie ćwiczenia klatka piersiowa powinna przylegać do podłogi. 6. PW: leżenie przodem. NN wyprostowane i złączone. RR wyprostowane, wyciągnięte jak najdalej w przód. Pod brzuchem zrolowany kocyk na wysokości pępka. Głowa uniesiona, wzrok skierowany w podłogę. R: wznos RR nad podłogę i wykonywanie ruchów jak przy pływaniu żabką ( należy zwrócić uwagę na jak najdalsze wyciągnięcie RR

5 5 w przód). Jednocześnie wznos NN nisko nad podłogę i wykonywanie ruchów nożycowych. Uwaga! W czasie ćwiczenia klatka piersiowa powinna przylegać do podłogi. 7. PW: leżenie przodem. NN wyprostowane i złączone. RR wyprostowane, wyciągnięte jak najdalej w przód. Pod brzuchem zrolowany kocyk na wysokości pępka. Głowa uniesiona, wzrok skierowany w podłogę. R: wznos RR i NN nad podłogę. Przeniesienie RR w bok, NN do rozkroku. Następnie złączenie RR i NN nad podłogą. Uwaga! W czasie ćwiczenia klatka piersiowa powinna przylegać do podłogi. 8. PW: leżenie tyłem. NN ugięte, stopy oparte na podłodze. RR w pozycji skrzydełek leżą na podłodze. R: uwypuklenie klatki piersiowej oparcie się na głowie, łokciach i biodrach, następnie uniesienie bioder w górę utrzymanie ciężaru ciała na głowie, łokciach i stopach. 9. PW: leżenie tyłem. NN wyprostowane i złączone. RR wzdłuż tułowia leżą na podłodze. R: przyjęcie postawy skorygowanej, ze szczególnym uwzględnieniem elongacji (wydłużeniem) kręgosłupa i równego ustawienia barków. 10. PW: stanie tyłem do ściany. R: przyjęcie postawy skorygowanej: pięty przy ścianie; NN wyprostowane; brzuch wciągnięty: całe plecy przylegają do ściany; elongacja kręgosłupa; łopatki ściągnięte; barki cofnięte, opuszczone i ustawione na tej samej wysokości; klatka piersiowa uwypuklona; głowa wyciągnięta w górę, wzrok skierowany przed siebie; RR wzdłuż tułowia. Wytrzymać! 11. PW: stanie tyłem do ściany w postawie skorygowanej (patrz ćw. 10). R: powolne zejście do półprzysiadu, z kontrolą przylegania pleców do ściany i zachowaniem postawy skorygowanej. 12. PW: stanie przodem do lustra. R: przyjęcie postawy skorygowanej z kontrolą wzrokową poprawności postawy w lustrze. 13. PW: stanie przodem do lustra w postawie skorygowanej.

6 6 R: marsz w przód z kontrolą wzrokową ( w lustrze) i utrzymaniem poprawności postawy. PLECY OKRĄGŁE /HIPERKIFOZA PIERSIOWA/ -PRZYKŁADOWY ZESTAW ĆWICZEŃ DOMOWYCH. 1. PW: leżenie tyłem. NN ugięte, kolana przyciągnięte do klatki piersiowej. RR wyprostowane za głową. Pod plecami na szczycie kifozy piersiowej zrolowany kocyk. R: wytrzymać, rozluźnić mięśnie piersiowe. 2. PW: siad klęczny, RR wyciągnięte daleko w przód leżą na podłodze, głowa między ramionami. R: wytrzymać, rozluźnić mięśnie piersiowe. 3. PW: Leżenie tyłem na dobrze napompowanej piłce. NN ugięte. stopy oparte o podłoże. RR wyprostowane za głową. Piłka na wysokości szczytu kifozy piersiowej. R: wytrzymać, rozluźnić mięśnie piersiowe. 4. PW: siad ugięty. RR w pozycji skrzydełek. Laska (kij od miotły) ułożona poziomo na plecach na wysokości kątów dolnych łopatek. R: wytrzymać rozluźnić mięśnie piersiowe. 5. PW: leżenie tyłem. Stopy ugięte, oparte o podłoże. RR wyprostowane w bok, oparte o podłogę, w dłoniach ciężarki (1kg). Pod plecami na wysokości szczytu kifozy piersiowej zrolowany kocyk. R: przesuwanie wyprostowanych RR z ciężarkami po podłodze w stronę bioder, a następnie w stronę głowy. 6. PW: klęk prosty. Opad tułowia w przód. RR w bok, oparte przedramionami na krzesłach. R: wytrzymać, rozluźnić mięśnie piersiowe. 7. PW: siad ugięty. RR w górze. Współćwiczący stoi z tyłu w wykroku, opierając jedno kolano nogi wykrocznej na szczycie kifozy piersiowej dziecka siedzącego i dłońmi trzyma RR dziecka poniżej stawów łokciowych. R: współćwiczący rytmicznymi i płynnymi ruchami pociąga RR dziecka w tył, kolanem pcha szczyt kifozy piersiowej. 8. PW: klęk prosty. Opad tułowia w przód. Przedramiona i łokcie oparte o krzesło. Współćwiczący klęczy obok dziecka trzymając dłonie na jego plecach na wysokości szczytu kifozy piersiowej. R: współćwiczący naciska dłońmi na plecy dziecka spychając je w dół. Uwaga! Jeżeli w czasie ćwiczenia następuje pogłębienie lordozy lędźwiowej, to należy zmniejszyć kąt między tułowiem a udami.

7 7 9. PW: leżenie przodem. Dłonie splecione na karku. Pod brzuchem w okolicy pępka zrolowany kocyk. Współćwiczący w klęku jednonóż, kolanem drugiej nogi stabilizuje szczyt kifozy piersiowej dziecka, jednocześnie rękoma trzyma łokcie dziecka. R: współćwiczący unosi łokcie dziecka w górę. 10. PW: leżenie przodem. NN wyprostowane, złączone. RR wyprostowane w bok. Głowa uniesiona, wyciągnięta w przód, wzrok skierowany w podłogę. Zrolowany kocyk pod pępkiem. R: równoczesne wymachy obu RR w górę. Uwaga! W czasie ćwiczenia klatka piersiowa powinna przylegać do podłoża. 11. PW: siad klęczny, RR wyciągnięte daleko w przód leżą na podłodze, głowa między ramionami. R: pogłębienie opadu tułowia. 12. PW: siad klęczny, RR wyciągnięte daleko w przód leżą na podłodze, głowa między ramionami. R: przejście do leżenia przodem bez odrywania dłoni i kolan od podłogi, utrzymując głowę przy podłodze. Powrót do PW w taki sam sposób. 13. PW: leżenie przodem. NN wyprostowane i złączone. Laska ( kij od miotły) trzymana oburącz leży na pośladkach. Głowa uniesiona, wyciągnięta w przód, wzrok skierowany w podłogę. Pod pępkiem zrolowany kocyk. R: wymach RR z laską w górę. 14. PW: siad ugięty. Plecy wyprostowane. Głowa wyciągnięta w górę, wzrok skierowany przed siebie. Laska trzymana oburącz za końce. R: przeniesienie wyprostowanych RR z laską nad głową za siebie do położenia laski na podłodze opadem tułowia w tył i uwypukleniem klatki piersiowej. 15. PW: siad ugięty. Plecy wyprostowane. Głowa wyciągnięta w górę, wzrok skierowany przed siebie. RR w górze. Laska trzymana oburącz za końce. R: ugięcie RR z przeniesieniem laski na łopatki. 16. PW: stanie tyłem do ściany. Pięty, plecy i głowa przylegają do ściany. RR wzdłuż tułowia. R: unoszenie i opuszczanie barków z jednoczesnym dociśnięciem ich do ściany, a następnie pozostawienie ich w pozycji maksymalnego opuszczenia.

8 8 PLECY WKLĘSŁE /HIPERLORDOZA LĘDŹWIOWA / -PRZYKŁADOWY ZESTAW ĆWICZEŃ DOMOWYCH. 1. PW: leżenie przodem. Jedna noga leży wyprostowana na podłodze. Druga noga ugięta, kolano przyciągnięte do klatki piersiowej. Współćwiczący klęczy z boku opierając jedną rękę na kolanie nogi zgiętej dziecka, a drugą rękę nieco powyżej kolana nogi wyprostowanej. R: współćwiczący jednocześnie spycha kolano nogi ugiętej dziecka do klatki piersiowej, a nogę wyprostowaną do podłogi. 2. PW: leżenie tyłem. NN wyprostowane. Jedna noga wyprostowana, uniesiona i trzymana RR poniżej kolana. R: przyciąganie uniesionej nogi do klatki piersiowej z jednoczesnym przyciskaniem drugiej prostej nogi do podłogi. 3. PW: siad klęczny, RR wyciągnięte daleko w przód leżą na podłodze, głowa między ramionami. Jedna noga wyprostowana. R: wymachy nogą wyprostowaną w górę w tył. 4. PW: stanie. RR wyprostowane, wyciągnięte w górę. R: skłon tułowia w przód wytrzymać, rozluźnić mięśnie grzbietu. 5. PW: siad skulny. RR trzymają podudzia. R: przetaczanie na plecy i powrót do siadu skulnego. 6. PW: siad rozkroczny, RR wyprostowane, wyciągnięte w górę. R: skrętoskłon tułowia, dotknięcie dłońmi do jednej nogi, wyprost, potem do drugiej. 7. PW: stanie na czworakach nogami wyprostowanymi. R: marsz bez uginania kolan. 8. PW: leżenie tyłem. NN ugięte we wszystkich stawach. RR wyprostowane, wyciągnięte w bok. R: uniesienie NN i przeniesienie ich w bok z próbą dotknięcia kolanami do jednej ręki, powrót do PW, to samo do drugiej ręki. 9. PW: leżenie tyłem. NN ugięte, stopy na podłodze. RR w pozycji skrzydełek (przedramiona tworzą kąt prosty z ramionami) leżą na podłodze. R: przyciąganie kolan do klatki piersiowej. 10. PW: leżenie tyłem. NN ugięte, stopy na podłodze. RR w pozycji skrzydełek leżą na podłodze.

9 9 R: uniesienie wyprostowanych NN do kąta ok. 45 i wykonywanie nożyc pionowych. 11. PW: leżenie tyłem. NN ugięte, stopy na podłodze. RR w pozycji skrzydełek leżą na podłodze. R: uniesienie wyprostowanych NN do kąta ok. 45 i wykonywanie nożyc poziomych. 12. PW: leżenie tyłem. NN ugięte, stopy na podłodze. RR wyprostowane, wyciągnięte w stronę kolan. R: uniesienie głowy i barków nad podłogę, z dotknięciem dłońmi do kolan. 13. PW: leżenie przodem. Dłoń na dłoni, broda na dłoniach. Pod brzuchem w okolicy pępka zrolowany nieduży kocyk. R: - napinanie pośladków; - uniesienie NN nisko! nad podłogę; - naprzemienne wznosy wyprostowanych NN nisko! nad podłogę ( bez skrętu bioder). 14. PW: leżenie tyłem. NN ugięte, stopy oparte na podłodze. RR w pozycji skrzydełek leżą na podłodze. R: wznos bioder do wysokości linii łączącej barki i kolana. 15. PW: leżenie tyłem. NN wyprostowane i złączone. Jedna dłoń leży pod odcinkiem lędźwiowym kręgosłupa, druga dłoń na brzuchu. R: wciąganie brzucha z kontrolą przylegania odcinka lędźwiowego kręgosłupa do podłogi. 16. PW: stanie tyłem do ściany. Pięty przy ścianie. Plecy przylegają do ściany. Jedna dłoń pod odcinkiem lędźwiowym kręgosłupa. R: napięcie mięśni brzucha i pośladków, z dociskaniem odcinka lędźwiowego kręgosłupa do ściany.

10 10 KOLANA KOŚLAWE PRZYKŁADOWY ZESTAW ĆWICZEŃ DOMOWYCH. 1. PW: siad skrzyżny, dłonie oparte na kolanach. R: spychanie kolan dłońmi ku dołowi. 2. PW: siad prosty, podparty ( RR podparte z tyłu). R: napięcie mięśni NN ze ściąganiem palców. 3. PW: w parach; dziecko w siadzie rozkrocznym, współćwiczący staje tak, by jego stopy znajdowały się na zewnątrz stóp siedzącego. R: siedzący stara się powiększyć rozkrok, naciskając na NN stojącego (NN proste w kolanach). 4. PW: siad ugięty, stopy związane na wysokości kostek, woreczek między kolanami, kolana oparte na piłce. R: wznos podudzi do pełnego wyprostuj tak, by nie wypadł woreczek. 5. PW: leżenie tyłem, stopy związane, woreczek między kolanami. R: przetaczanie się do leżenia przodem ( nie upuszczając woreczka). 6. PW: siad na niskim krzesełku, podudzia związane na wysokości kostek, woreczek między kolanami. R: wstawanie do pełnego wyprostuj ze wznosem RR w górę i wdechem przez nos. Nie wypuszczać woreczka. 7. PW: siad ugięty, podparty. R: zakładanie kolana na kolano, palce ściągnięte. 8. PW: siad skrzyżny. R: wstawanie z NN skrzyżowanymi. 9. PW: siad prosty, podparty, jedna noga w rozkroku ( na kolanie tej nogi założona guma do skakania złożona na pół, trzymana przez współćwiczącego). R: przywodzenie tej nogi z oporem do nogi drugiej. 10. PW: postawa zasadnicza. R: poprawny marsz w linii prostej z obciążaniem brzegów zewnętrznych stóp. 11. PW: w siadzie, stopy stykają się ze sobą (częścią podeszwową), kolana szeroko rozstawione. R: spychanie kolan RR w dół, stopy cały czas złączone. 12. PW: w siadzie, stopy stykają się ze sobą (częścią podeszwową), kolana szeroko rozstawione. R: klaskanie częściami podeszwowymi stóp.

11 PW: w siadzie, stopy stykają się ze sobą (częścią podeszwową), kolana szeroko rozstawione. Między stopy wkładamy piłkę (stopy przylegają do niej całą powierzchnią). R: podawanie piłki do RR, lub do współćwiczącego. 14. PW: siad prosty, dłonie oparte z tyłu o podłoże. Woreczek między kolanami. R: zbliżanie przyśrodkowych kostek do siebie. KOLANA SZPOTAWE PRZYKŁADOWY ZESTAW ĆWICZEŃ DOMOWYCH 1. PW: stanie w lekkim rozkroku. R: równocześnie wykonując półprzysiad, zbliżamy kolana do siebie, naciskając dłońmi na boczne okolice kolan. 2. PW: leżenie przodem, dłoń na dłoni, czoło na dłoniach, kolana złączone taśmą, wałek między stopami. R: wznos prostych NN nad podłogą. 3. PW: leżenie przodem, dłonie na pośladkach. R: napinanie mięśni pośladkowych, pośladkowych próbą łączenia kolan, dłonie kontrolują napinanie mięśni. 4. PW: siad prosty, podparty, NN związane w kolanach taśmą. R: wznos NN z maksymalnym napięciem mięśni przywodzicieli. 5. PW: stanie w lekkim rozkroku, pomiędzy stopami piłka. R: nacisk wewnętrzną częścią stopy prawej nogi na piłkę w kierunku lewej nogi. To samo wykonać lewą nogą. 6. PW: leżenie tyłem, RR w bok, NN proste w stawach kolanowych, ugięte w stawach biodrowych do kąta 60 od podłoża. R: rozkrok a następnie złączenie NN. To samo powtórzyć z NN ugiętymi w kolanach. 7. PW: stanie w lekkim rozkroku. R: skłon tułowia w bok z równoczesnym naciskiem dłonią na boczną okolicę kolana i zgięciem nogi przeciwnej. 8. PW: siad rozkroczny, podparty. R: zginanie NN z równoczesnym zbliżaniem kolan do siebie. 9. PW: siad ugięty, podparty, NN w lekkim rozkroku, między kolanami ułożona piłka. R: naciskanie kolanami na piłkę. 10. PW: postawa zasadnicza. R: napinanie pośladków i łączenie kolan. 11. PW: siad na krześle, między kolanami woreczek. R: przejście do stania, wznos RR w górę.

12 12 STOPA PŁASKA I PŁASKO-KOŚLAWA PRZYKŁADOWY ZESTAW ĆWICZEŃ DOMOWYCH 1. PW: postawa zasadnicza. R: w marszu z podkurczonymi palcami stóp, wznos RR w górę wdech, RR w dół wydech. 2. PW: leżenie tyłem, RR wzdłuż tułowia. R: chwyt chusteczki palcami stopy prawej, uniesienie jej w górę i machanie jak chorągiewką. Zmiana, ćwiczy lewa noga. 3. PW: leżenie tyłem, RR pod głową, NN ugięte w stawach kolanowych. R: dociskanie do podłoża pięt i palców z równoczesnym wznosem sklepień stóp. Jednocześnie napinamy pośladki i dociskamy plecy do podłoża. 4. PW: siad na krześle (plecy oparte o ścianę). R: chwytanie palcami stóp drobiazgów leżących na podłodze (klocki, kasztany) i wkładanie ich do pudełka. 5. PW: siad prosty, podparty. R: chwyt woreczka podeszwowymi częściami stóp i podrzucanie go ku górze. 6. PW: leżenie tyłem, RR wzdłuż ciała. R: chwyt palcami prawej stopy chusteczki i pisanie stopą literek w powietrzu. Zmiana ćwiczy lewa stopa. 7. PW: siad prosty, podparty. R: naprzemienne zginanie i prostowanie stóp w stawach skokowych z równoczesnym zginaniem palców. 8. PW: Leżenie przodem, dłoń na dłoni, broda na dłoniach, NN ugięte w stawach kolanowych do kąta prostego. R: klaskanie częściami podeszwowymi stóp. 9. PW: siad na krześle, plecy oparte o ścianę. R: odbijanie piłki podeszwami stóp po podłodze. 10. PW: postawa zasadnicza, palce stóp trzymają małe woreczki z piaskiem. R: marsz w przód, z naciskiem na zewnętrzne krawędzie stóp. 11. PW: siad na krześle, plecy oparte o ścianę, pomiędzy palcami stopy ołówek. R: pisanie na kartce papieru prawą i lewą stopą. 12. PW: stanie.

13 13 R: przesuwanie stóp do przodu ruchem pełzającym ( zginanie palców stóp i podciąganie pięt w przód) marsz gąsienicy. 13. PW: siad ugięty podparty, przed stopami na podłodze leży ściereczka lub ręczniczek. R: zwijanie palcami stopy ściereczki ( bez odrywania pięt od podłogi. 14. PW: leżenie tyłem, RR wzdłuż tułowia, NN zgięte w stawach kolanowych, palce stóp trzymają woreczki. R: rowerek. BIBLIOGRAFIA: Opracowała Anna Podgórska 1. M. Kotecka Noceń, H. Płukarz Stopy płaskie u dzieci. Gimnastyka lecznicza ; PZWL, Warszawa M. Kutner Konińska Korekcja wad postawy ; Wydawnictwa AWF, Warszawa H. Malina Wady kończyn dolnych. Postępowanie korekcyjne ; Kasper s.c., Kraków S. Owczarek Atlas ćwiczeń korekcyjnych ; WSiP, Warszawa S. Sawczyn, J. Karniewicz Gimnastyka korekcyjna w szkole. Część 1 ; Sport, Bydgoszcz S. Sawczyn, G. Sawczyn Gimnastyka korekcyjna w szkole. Część 2 ; Sport, Bydgoszcz E. Zeyland Malawka Ćwiczenia korekcyjne ; AWF, Gdańsk 1995.