CENTRUM EUROPEJSKICH STUDIÓW REGIONALNYCH I LOKALNYCH UW. Nowe granice. Redakcja naukowa. Grzegorz Gorzelak Katarzyna Krok

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "CENTRUM EUROPEJSKICH STUDIÓW REGIONALNYCH I LOKALNYCH UW. Nowe granice. Redakcja naukowa. Grzegorz Gorzelak Katarzyna Krok"

Antonina Marczak
6 lat temu
Przeglądów:

1 CENTRUM EUROPEJSKICH STUDIÓW REGIONALNYCH I LOKALNYCH UW Nowe granice Unii Europejskiej -współpraca czy wykluczenie? Redakcja naukowa Grzegorz Gorzelak Katarzyna Krok Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR

2 SPIS TREŚCI Grzegorz Gorzelak, Katarzyna Krok WSTĘP 11 I. NOWE GRANICE UNII EUROPEJSKIEJ 15 James Wesley Scott SZERSZA EUROPA: PROCESY WŁĄCZANIA I WYŁĄCZANIA NA ZEWNĘTRZNYCH GRANICACH UNII EUROPEJSKIEJ Szersza Europa i narodziny geopolityki Unii Europejskiej Wymiar Północny: powstanie postzimnowojennej perspektywy geopolitycznej Partnerstwo eurośródziemnomorskie: postkolonialny dialog rozwojowy Wnioski 35 Karol Olejniczak STRATEGIA WSPIERANIA WSPÓŁPRACY PONADGRANICZNEJ W UNII EUROPEJSKIEJ INTERREG PHARE-CBC TACIS-CBC Wnioski 45 Katarzyna Krok WSPÓŁCZESNE SPOJRZENIE NA OBSZARY PRZYGRANICZNE WEUROPIE Granice we współczesnej Europie Podejścia do badania obszarów przygranicznych Rozwój współpracy transgranicznej Wnioski 56 BIBLIOGRAFIA 57

3 II. WSPÓŁPRACA TRANSGRANICZNA NA ZEWNĘTRZNYCH GRANICACH UNII EUROPEJSKIEJ 67 Dmitry Zimin, Juha Ruusuvuori, Ilkka Liikanen, Heikki Eskelinen WSPÓŁPRACA TRANSGRANICZNA W FIŃSKO-ROSYJSKIM OBSZARZE TRANSGRANICZNYM Tło społeczno-gospodarcze ^ Kontekst historyczny i geograficzny..."." Uwarunkowania administracyjne Struktura społeczno-ekonomiczna Sytuacja społeczno-ekonomiczna we wschodniej Finlandii Sytuacja społeczno-ekonomiczna w Rosji Ustrój przygraniczny i aktywność transgraniczna po 1989 roku Wnioski empiryczne Współpraca ekonomiczna Migracje i społeczne aspekty współpracy Postrzeganie granicy oraz stosunek wobec niej i sąsiadów Inicjatywy instytucjonalne we współpracy transgranicznej Wnioski 87 Eiki Berg, Julia Boman ESTOŃSKO-ROSYJSKA WSPÓŁPRACA TRANSGRANICZNA -PROCESY, PERCEPCJA, PERSPEKTYWY Dynamika procesów transgranicznych na spornym obszarze Tło historyczne Struktury polityczne i administracyjne Wymiar społeczno-gospodarczy Współpraca transgraniczna przed 1990 rokiem Percepcja działań o charakterze transgranicznym Współpraca gospodarcza Migracje i społeczne aspekty współpracy Granica jako bariera i jako pomost Postrzeganie drugiej strony Inicjatywy instytucjonalne we współpracy transgranicznej Wnioski i sugestie dotyczące polityki działania 107

4 Gyula Szabó WSPÓŁPRACA TRANSGRANICZNA NA POGRANICZU WĘGIERSKO-RUMUŃSKIM ORAZ WĘGIERSKO-UKRAIŃSKIM Tło społeczno-ekonomiczne Kontekst historyczno-geopolityczny Aspekty administracyjne Strukturalne dane społeczno-gospodarcze Reżim graniczny i współpraca transgraniczna przed 1989 rokiem, Wyniki badań empirycznych.'..."." Rodzaje i poziom interakcji gospodarczych Migracje i społeczne aspekty współpracy Wizerunek sąsiadów Instytucjonalne inicjatywy współpracy transgranicznej Wnioski 127 Eiki Berg, Julia Boman WSPÓŁPRACA TRANSGRANICZNA NA POGRANICZU RUMUŃSKO-MOŁDAWSKIM. DOŚWIADCZENIE, PERCEPCJA, PERSPEKTYWY Ewolucja współpracy na spornym pograniczu Kontekst historyczny Struktury polityczno-administracyjne Przebieg współpracy transgranicznej po 1990 roku Percepcja interakcji transgranicznych Współpraca gospodarcza Migracje i społeczne aspekty współpracy Postrzeganie sąsiadów Instytucjonalne inicjatywy współpracy przygranicznej Wnioski i rekomendacje 148 George Petrakos, Lefteris Topaloglou PÓŁNOCNE GRANICE GRECJI Charakterystyka północnego regionu przygranicznego Grecji Kontekst historyczno-geopolityczny Kontekst administracyjny Struktury społeczno-gospodarcze Reżim graniczny Wyniki badań empirycznych Interakcje i współpraca transgraniczna w dziedzinie gospodarki 156

5 2.2. Migracja i społeczne aspekty współpracy Postrzeganie sąsiadów i stosunek do nich Inicjatywy instytucjonalne na rzecz współpracy transgranicznej Wnioski Rola geografii i miast w interakcjach transgranicznych Polityki unijne i krajowe oraz typy współpracy transgranicznej Pomost czy bariera? Postrzeganie granicy po obu jej stronach ~ Inicjatywy i mechanizmy współpracy transgranicznej. Rola aktorów lokalnych Obszary współpracy transgranicznej i określenie priorytetów Rola instytucji we współpracy transgranicznej Współpraca transgraniczna a zapobieganie konfliktom i ich rozwiązywanie Przeszkody i czynniki stymulujące współpracę transgraniczna Współpraca transgraniczna a poczucie tożsamości regionalnej i europejskiej Rekomendacje dotyczące polityki działania Budowanie atmosfery zaufania" Budowanie sieci kontaktów po obu stronach granicy Ustalenie listy inteligentnych działań" 172 BIBLIOGRAFIA 174 ffl. WSPÓŁPRACA TRANSGRANICZNA WZDŁUŻ GRANIC POLSKI 179 Katarzyna Krok, Maciej Smętkowski POLSKO-UKRAIŃSKA WSPÓŁPRACA TRANSGRANICZNA Tło społeczno-gospodarcze Uwarunkowania historyczno-polityczne System administracyjny Uwarunkowania społeczno-ekonomiczne Przepuszczalność granicy i ruch graniczny Współpraca transgraniczna Współpraca gospodarcza Handel zagraniczny 186

6 Współpraca przedsiębiorstw Handel targowiskowy Inne usługi Migracje i społeczne aspekty współpracy transgranicznej Percepcja zjawisk ponadgranicznych i nastawienie do sąsiadów Inicjatywy instytucjonalne współpracy transgranicznej ; Wnioski "...7~. 196 Katarzyna Krok, Maciej Smętkowski POLSKO-BIAŁORUSKA WSPÓŁPRACA TRANSGRANICZNA -PRZYPADEK GRANICY ZAMKNIĘTEJ Uwarunkowania współpracy transgranicznej Uwarunkowania społeczno-instytucjonalne Uwarunkowania gospodarcze Powiązania gospodarcze Współpraca transgraniczna w opinii władz i instytucji lokalnych Wspólne problemy i zadania Aktorzy Działania Przeszkody we współpracy transgranicznej Postrzeganie zjawisk i pojęć związanych ze współpracą transgraniczna Granica i ruch wizowy Mieszkańcy i sytuacja sąsiedniego regionu Identyfikacja regionalna Wnioski 220 Grzegorz Gorzelak GRANICA POLSKO-NIEMIECKA - OD NAPIĘCIA DO WSPÓŁDZIAŁANIA W RAMACH PROGRAMU WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ Trochę historii Transformacja postsocjalistyczna Program Współpracy Transgranicznej Polska-Niemcy Ogólne zadania i wyniki Transport Środowisko Zasoby ludzkie Rozwój gospodarczy - infrastruktura turystyczna 232

7 Małe projekty euroregionalne" Rezultaty programu Nastawienie do sąsiadów Wnioski 235 BIBLIOGRAFIA 237 IV. PODSUMOWANIE 239 Katarzyna Krok, Maciej Smętkowski ~~ WSPÓŁPRACA CZY WYKLUCZENIE? PODSUMOWANIE STUDIÓW PRZYPADKÓW Uwarunkowania współpracy Współpraca gospodarcza Otoczenie instytucjonalne współpracy transgranicznej Postrzeganie sąsiadów Efekty i perspektywy współpracy transgranicznej Wnioski 264 BIBLIOGRAFIA 266 ZAŁĄCZNIKI 267

Podobne dokumenty

Spis treści. Wstęp...: 9

Spis treści. Wstęp...: 9 Bogdan Ekstowicz Aspekty polityczne, społeczne i ekonomiczne procesu wdrażania europejskich funduszy strukturalnych w Polsce na tle casusu Irlandii, Grecji, Hiszpanii i Portugalii Wstęp...: 9 Rozdział