MODELOWANIE EMISJI BIOGAZU ZE SKŁADOWISK ODPADÓW KOMUNALNYCH Część 2. Algorytm obliczeniowy
|
|
- Natalia Kołodziejczyk
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 MODELOWANIE EMISJI BIOGAZU ZE SKŁADOWISK ODPADÓW KOMUNALNYCH Część. Algorytm obliczeniowy Kazimierz Gaj*, Hanna Cybulska* Streszczenie Przedstawiono założenia oraz podstawy matematyczne i schemat blokowy obliczania produktywności gazowej składowisk odpadów komunalnych. Algorytm uwzględnia fazy procesu fermentacji i frakcje odpadów o różnej szybkości rozkładu, uzależniając zmienność produkcji biogazu od czasu składowania, rocznej ilości deponowanych odpadów, czasów rozkładu poszczególnych frakcji, zawartości węgla organicznego w odpadach i temperatury fermentacji. Słowa kluczowe: model, rozkład, fazy. Wstęp Model stosowany jako narzędzie do prognostycznych obliczeń zagrożeń środowiskowych, jak również do projektowania instalacji ujęcia i utylizacji biogazu powinien być prosty w swojej koncepcji i łatwy do użycia (a więc tani i szybki w stosowaniu) oraz reprezentatywny dla przeciętnych warunków składowania odpadów komunalnych. Powinien także uwzględniać specyfikę analizowanego obiektu, związaną ze składem deponowanych odpadów i warunkami ich gromadzenia. Ilość zmiennych w modelu oraz pętli ich wzajemnych powiązań powinna być na tyle ograniczona, aby obliczenia numeryczne mogły być przeprowadzone za pomocą popularnego komputera osobistego. * Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej, pl. Grunwaldzki 9, Wrocław
2 Jednym z prostszych równań, mogącym być zastosowanym w modelowaniu produkcji biogazu jest równanie Tabasarana [1], określające całkowitą potencjalną ilość biogazu, jaka może powstać z materii organicznej. Zmienność produkcji biogazu natomiast najprościej jest zamodelować w oparciu o pierwszorzędowe równanie tworzenia biogazu, uwzględniające podział procesu fermentacji na fazy o różnej szybkości rozkładu. Założenia przyjęte do modelowania Do opracowania algorytmu obliczeniowego przyjęto następujące założenia: całkowita, możliwa do wyprodukowania, ilość biogazu jest zgodna ze wzorem Tabasarana [1], proces produkcji biogazu ma charakter reakcji pierwszego rzędu, produkcja biogazu przebiega z różną szybkością w dwóch fazach, ilość gazu generowanego w pierwszej fazie jest proporcjonalna do całkowitej ilości gazu mogącego teoretycznie powstać, ilość gazu generowanego w drugiej fazie jest proporcjonalna do ilości gazu pozostałego do wyprodukowania po fermentacji w pierwszej fazie, odpady komunalne składają się z trzech frakcji: łatwo rozkładalnej, średnio rozkładalnej i trudno rozkładalnej, całkowita ilość powstającego biogazu stanowi sumę ilości powstających z każdej frakcji. Zapis matematyczny modelu Na podstawie badań Tabasarana, całkowitą, teoretycznie możliwą do wyprodukowania ilość biogazu G 0 [m 3 ] z odpadów o masie M [Mg], zdeponowanych
3 w danym roku, zawierających węgiel organiczny w ilości C o [kg/mg], dla średniej temperatury panującej w złożu T [ ο C], można zapisać jako: G = V M C ( T ), [m 3 ] (1) o c o Zakładając, że biogaz jest gazem doskonałym, można przyjąć, że z 1kg węgla organicznego powstaje m 3 gazu w warunkach normalnych. W rzeczywistości możliwa do uzyskania ilość gazu jest zawsze mniejsza, ponieważ tylko część substratu jest dysymilowana, reszta zaś zużywana jest do syntezy masy mikroorganizmów. Zatem: G = M Co (0.014 T 0.8), [m 3 ] () 0 + Równania opisujące zmienność produkcji biogazu z czasem wyprowadzono wychodząc z równania reakcji I rzędu: dg = kdt (3) G oraz zakładając dwie fazy procesu i trzy frakcje. W pierwszej fazie (indeks 1), dla i-tej frakcji odpadów, po scałkowaniu równania (3) od wartości G = G 01i do G = G t1i i od wartości t = t 0 do t = t 1/ otrzymamy: Gt i ln = k1 i ( t1/ G 01i gdzie: 1 t ) (4) G = k N G, [m 3 /rok] (5) 01i 1i i 0 a w drugiej fazie (indeks ), dla i-tej frakcji odpadów, po scałkowaniu równania (3) od wartości G = G 0i do G = G ti i od wartości t = t 1/ do t = t 99/100 otrzymamy: G t i ln = ki ( t t1/ ) G 0i gdzie: (6) t 1 / G = 0i ai ki Ni G0 Gt1 i, [m 3 /rok] (7) t= t0 Ostatecznie, do obliczeń ilości wydzielającego się biogazu w danym roku zastosowano następujące formuły: ilość biogazu w pierwszej fazie, tj. dla t < t 1/ : 3
4 [ k ( t t) ] Gt1 i = k1 i Ni Go exp 1i 1/, [m 3 /rok] (8) ilość biogazu w drugiej fazie, tj. dla t t 1/ : G t1/ t i = ki Ni ( Go Gt1 i ) ai exp t= 0 gdzie: [ k ( t t )] i 1/, [m 3 /rok] (9) N i - udział i-tej frakcji w całkowitej zawartości węgla organicznego w odpadach, a i - współczynniki zamykające bilans biogazu, t - czas (kolejny rok bilansowania gazu), [r], t 1/ - czas rozkładu 50 % masy danej frakcji odpadów; [r], t 99/100 - czas rozkładu 99% masy danej frakcji odpadów; [r], k - stała szybkości rozkładu, [r -1 ], Wzory na stałe szybkości rozkładu wyprowadzono wychodząc z definicji czasu połowicznego rozkładu (t 1/ ) i pierwszorzędowego równania reakcji, zakładając, że po czasie t = t 1/ ilość odpadów (S t1/ ) wynosić będzie połowę ilości początkowej (S 0 ): ds S = kdt (10) Całkując równanie (10) po czasie od t = 0 do t = t 1/ otrzymamy: S0 ln = ln( ) = kt1 / (11) S t1/ Uwzględniając podział procesu na dwie fazy otrzymamy: w pierwszej fazie (tj. dla t < t 1/ ): k 1i = ln( ), [r -1 ] (1) t 1/ w drugiej fazie (tj. dla t t 1/ ): k i = t ln( ) t 99/ 100 1/, [r -1 ] (13) Zaproponowany algorytm obliczania współczynników a i przedstawiono na rys. 1. 4
5 Aby wyznaczyć objętość wydzielającego się biogazu, wprowadzono do modelu współczynnik emisji, który zależy m.in. od sposobu izolowania i zagęszczania warstw odpadów oraz sposobu odgazowania wysypiska. Użytkownik modelu może wprowadzić wartość tego współczynnika z zakresu Większość autorów przyjmuje że w przypadku aktywnego odgazowania ilość gazu możliwa do uzyskania wynosi 50 % teoretycznie produkowanej ilości. Przy braku aktywnego odgazowania ilość wydzielającego się do atmosfery biogazu będzie mniejsza. Wielgosiński [] np. przyjmuje 5 %. Wpływ współczynnika bilansowego na wyniki obliczeń Wyniki obliczeń zawarte w pracach [3, 4, 5, 6] dowodzą, że dla zamknięcia bilansu produkcji biogazu (tzn. dla zapewnienia zgodności sumy biogazu wyprodukowanego w poszczególnych latach z ilością gazu teoretycznie możliwą do wyprodukowania wg równania Tabasarana [1]) w proponowanym modelu niezbędne jest zastosowanie współczynnika bilansowego, oznaczonego wcześniej jako a i. Zaproponowany sposób wyznaczania a i (rys. 1) zweryfikowano na poniższym przykładzie obliczeniowym. Do obliczeń przyjęto następujące dane: okres eksploatacji wysypiska: 0 lat, roczna ilość deponowanych odpadów: Mg/r, uwzględniony w obliczeniach okres produkcji gazu wysypiskowego: r., zawartość węgla organicznego w odpadach wilgotnych: 100 kg/mg, średnia temperatura fermentacji w złożu: 98 K, udziały poszczególnych frakcji odpadów: frakcja łatwo rozkładalna: 0.5, frakcja średnio rozkładalna: 0.3, frakcja trudno rozkładalna: 0., czasy połowicznego rozkładu frakcji: łatwo rozkładalnej: 4 lata, 5
6 średnio rozkładalnej: 6 lat, trudno rozkładalnej: 1 lat, czasy rozkładu 99 % frakcji: łatwo rozkładalnej: 1 lat, średnio rozkładalnej: 15 lat, trudno rozkładalnej: 40 lat. Dla analizowanego przykładu całkowita ilość powstałego biogazu obliczona zaproponowanym modelem wynosi: bez współczynnika bilansowego: m 3, ze współczynnikiem bilansowym: m 3, co w przeliczeniu na ilość odpadów składowanych w 1 roku wyniesie: bez współczynnika bilansowego: 4537 m 3, ze współczynnikiem bilansowym: m 3 ; co odpowiada teoretycznej ilości biogazu, liczonej wg wzoru (). Dla przypadku prowadzenia obliczeń bez współczynnika bilansowego ilość biogazu w analizowanym przypadku będzie o ok. 3 % niższa (rys. ). Porównanie z modelem LANDFILL [7] Porównania produkcji biogazu wg obu modeli dokonano przy następujących założeniach: zawartość węgla organicznego w odpadach wynosi 300 kg/mg suchej masy (co odpowiada zastosowanej w modelu LANDFILL wartości ok. 30 m 3 biogazu/mg odpadów), czas składowania odpadów 0 lat, ilość deponowanych odpadów Mg/rok. Większą zawartość węgla organicznego przyjęto w celu dostosowania się do standardów amerykańskich [8]. Wyniki obliczeń porównawczych przedstawiono graficznie na rys. 3. Łączna ilość generowanego metanu obliczona modelem LANDFILL wynosi m 3, zaś modelem proponowanym przez autorów m 3. Różnica wynosi zatem ok. 10 %, co wskazuje na dobrą zgodność modeli w tym zakresie. 6
7 Jednak charakter przebiegu krzywej generowania metanu jest inny (co wiąże się m.in. z przyjęciem w zaproponowanym modelu podziału produkcji biogazu na dwie fazy, przebiegające z różną szybkością). Podsumowanie Algorytm obliczeniowy, opracowany na bazie przeanalizowanych modeli teoretycznych i półempirycznych [9], pozwala na obliczenie ilości produkowanego biogazu w zależności od wielkości deponowanego rocznego ładunku odpadów, ilości lat eksploatacji składowiska, zawartości węgla organicznego w odpadach, temperatury fermentacji oraz udziałów i czasów rozkładu poszczególnych frakcji odpadów. Napisany na jego podstawie program komputerowy GACY jest prosty w użyciu, pozwalając na zastosowanie specyficznych danych z analizowanego składowiska. Zastosowana forma zapisu danych i wyników obliczeń umożliwia bezpośrednią współpracę z arkuszem kalkulacyjnym EXCEL, a tym samym graficzną prezentację zmienności produkcji biogazu z czasem. Dzięki zastosowaniu współczynników bilansowych uzyskano pełną zgodność pomiędzy całkowitą, teoretyczną ilością biogazu wynikającą z równania Tabasarana (1) a sumaryczną ilością biogazu uzyskaną dla poszczególnych lat składowania, obliczoną wg przyjętych równań ekspotencjalnych. W wyniku obliczeń porównawczych, przeprowadzonych za pomocą opracowanego modelu i modelu LANDFILL [7], uzyskano zbliżone całkowite ilości produkowanego biogazu, ale nieco inny charakter zmienności jego produkcji z czasem. Wynika to z założenia przez twórców amerykańskiego modelu stałej szybkości rozkładu, bez uwzględniania faz procesu rozkładu i podziału odpadów na frakcje o różnej podatności na rozkład. Wdrożenie modelu wymaga jego weryfikacji w warunkach polowych, co będzie przedmiotem 3 części artykułu. 7
8 Literatura [1] Tabasaran O.: Müll und Abfall 1976, 7, 04. [] Wielgosiński G., Zawadzka A.: POL-EMIS 97, II Sympozjum - Ocena wielkości imisji zanieczyszczeń powietrza, Wydawnictwo PZiTS, Szklarska Poręba [3] Gaj K., Cybulska H., Mech J.: Koncepcja monitoringu powietrza atmosferycznego wokół składowisk odpadów komunalnych dla miasta Wrocław Maślice, Raport Inst. Inż. Ochr. Śr. PWr, SPR nr 6/98. [4] Gaj K., Cybulska H., Mech J.: Koncepcja monitoringu powietrza atmosferycznego wokół składowisk odpadów komunalnych dla miasta Wrocław Swojczyce, Raport Inst. Inż. Ochr. Śr. PWr, SPR nr 7/98. [5] Gaj K., Cybulska H., Mech J.: Koncepcja monitoringu powietrza atmosferycznego wokół składowisk odpadów komunalnych dla miasta Wrocław Żerniki, Raport Inst. Inż. Ochr. Śr. PWr, SPR nr 8/98. [6] Gaj K., Cybulska H., Mech J.: Koncepcja monitoringu powietrza atmosferycznego wokół składowisk odpadów komunalnych dla miasta Wrocław Janówek, Raport Inst. Inż. Ochr. Śr. PWr, SPR nr 9/98. [7] Landfill Air Emissions Estimation Model, Office of Air Quality Planning and Standards US Environmental Protection Agency, [8] Douglas A.: Journal of Environmental Engineering, 1998, vol 14, 1, 67. [9] Gaj K., Cybulska H.: Modelowanie emisji biogazu ze składowisk odpadów komunalnych, Część 1. Podstawy modelowania, analiza wybranych modeli i zakresy stosowanych parametrów, Chemia i Inżynieria Ekologiczna,? 8
9 MODELING OF BIOGAS EMISSION FROM MUNICIPAL LANDFILL SITES Part. Elaboration of mathematical algorithm Summary The assumptions, mathematical bases and block diagram of computing of landfill biogas productiveness were proposed. The algorithm includes phases of fermentation process, time of disposal, annual quantity of deposited wastes, decay time of fractions of wastes, content of organic coal in wastes and temperature of fermentation. 9
10 START i = 1 t = 0 i = i + 1 t = t + 1 G t1(i,t)=g o(0) k 1(i) N(i) exp[-k 1(i) (t 1/(i)- sumg 1(i) = sumg 1(i) + G t1(i,t) t<t 1/(i)-1 TAK NIE sumg (i) = G o(0) N(i) sumg 1(i) wsp(i) = G (i) / G o(0) t = t 1/(i) t = t + 1 f=k (i) N(i) exp[-k (i) (t-t 1/(i))] sumf(i) = sumf(i) + f t=t 99/100(i) NIE TAK a(i) = wsp(i) / sumf(i) i = 3 NIE KONIEC TAK Rys. 1. Blok obliczania współczynnika korygującego a i G o (0) całkowita, teoretyczna ilość powstającego biogazu; [m 3 ], G t1 (i,t) - ilość biogazu powstałego w pierwszej fazie z i-tej frakcji w czasie t; [m 3 /r], sumg 1 (i) - łączna ilość biogazu powstałego w pierwszej fazie z i-tej frakcji; [m 3 ], sumg (i) - łączna ilość biogazu pozostałego do wyprodukowania w drugiej fazie z i-tej frakcji; [m 3 ], wsp(i) - udział biogazu w drugiej fazie w stosunku do całkowitej ilości produkowanego biogazu. 10
11 Produkcja biogazu [m 3 /rok] ze współczynnikiem bilansowym bez współczynnika bilansowego Rok Rys.. Wpływ współczynnika bilansowego na wyniki obliczeń produkcji biogazu 11
12 Produkcja biogazu, m 3 /rok wg EPA wg autorów Rok Rys. 3. Porównanie wyników obliczeń produkcji biogazu modelem własnym i wg modelu LANDFILL 1
Modelowanie gazowego i energetycznego potencjału składowisk odpadów komunalnych
MARIUSZ CZUREJNO KAZIMIERZ GAJ * Modelowanie gazowego i energetycznego potencjału składowisk odpadów komunalnych Wstęp Zgodnie z ustawą 1, już na etapie projektowania składowisk odpadów komunalnych niezbędne
Bardziej szczegółowoOpłacalność energetycznego wykorzystania biogazu ze składowisk odpadów komunalnych
MAŁGORZATA CIUPRYK KAZIMIERZ GAJ * Opłacalność energetycznego wykorzystania biogazu ze składowisk odpadów komunalnych Wstęp Przedstawione analizy i obliczenia oparto na danych pochodzących z wrocławskich
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE EMISJI BIOGAZU ZE SKŁADOWISK ODPADÓW KOMUNALNYCH Część 3. Weryfikacja modelu w oparciu o badania polowe i jej ocena statystyczna
MODELOWANIE EMISJI BIOGAZU ZE SKŁADOWISK ODPADÓW KOMUNALNYCH Część 3. Weryfikacja modelu w oparciu o badania polowe i jej ocena statystyczna Kazimierz Gaj*, Hanna Cybulska* Streszczenie W oparciu o pomiary
Bardziej szczegółowoStreszczenie. Assesment of MSW landfill gas afluence. Wstęp.
Archives of Waste Management and Environmental Protection Archiwum Gospodarki Odpadami http://ago.helion.pl ISSN 1733-4381, Vol. 2 (2005), p-11-20 Prognozowanie zasobności gazowej składowisk odpadów komunalnych
Bardziej szczegółowoBiogaz składowiskowy jako źródło alternatywnej energii
Mgr inż. Mariusz Czurejno Biogaz składowiskowy jako źródło alternatywnej energii Biogaz generowany na składowiskach odpadów należy rozpatrywać w dwóch aspektach, tj. jako źródło emisji zanieczyszczeń i
Bardziej szczegółowoOdpady komunalne jako źródło biogazu
Odpady komunalne jako źródło biogazu dr inż. Mateusz Jakubiak Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Katedra Kształtowania i Ochrony Środowiska jakubiak@agh.edu.pl Międzynarodowa Konferencja
Bardziej szczegółowoChemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 2, zadanie nr 1 1
Chemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 2, zadanie nr 1 1 [Imię, nazwisko, grupa] prowadzący Uwaga! Proszę stosować się do następującego sposobu wprowadzania tekstu w ramkach : pola szare
Bardziej szczegółowoProgram Analiza systemowa gospodarki energetycznej kompleksu budowlanego użyteczności publicznej
W programie zawarto metodykę wykorzystywaną do analizy energetyczno-ekologicznej eksploatacji budynków, jak również do wspomagania projektowania ich optymalnego wariantu struktury gospodarki energetycznej.
Bardziej szczegółowoEnergia z odpadów komunalnych. Karina Michalska Radosław Ślęzak Anna Kacprzak
Energia z odpadów komunalnych Karina Michalska Radosław Ślęzak Anna Kacprzak Odpady komunalne Szacuje się, że jeden mieszkaniec miasta wytwarza rocznie ok. 320 kg śmieci. Odpady komunalne rozumie się przez
Bardziej szczegółowoMateriały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej
Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej w Systemach Technicznych Symulacja prosta dyszy pomiarowej Bendemanna Opracował: dr inż. Andrzej J. Zmysłowski
Bardziej szczegółowoPierwsze doświadczenia z prac nad PGN potrzeba standaryzacji
Pierwsze doświadczenia z prac nad PGN potrzeba standaryzacji Szymon Liszka, FEWE Piotr Kukla, FEWE Warszawa, 17 grudnia 2014 Zakres prezentacji Doświadczenia FEWE Rynek PGN Elementy standardu PGN na podstawie
Bardziej szczegółowoUl. M. Skłodowskiej Curie 22A/1 42-200 Częstochowa. www.czestochowa2020.pl kontakt@czestochowa2020.pl. Szanowni Państwo,
Częstochowa, 21.02.2014 Szanowni Państwo, Po zapoznaniu się z udostępnionymi mi dokumentami, decyzjami administracyjnymi oraz z prowadzoną korespondencją w sprawie jak w nagłówku, pragnę ustosunkować się
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia i prawa chemiczne, Obliczenia na podstawie wzorów chemicznych
Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne, Obliczenia na podstawie wzorów chemicznych 1. Wielkości i jednostki stosowane do wyrażania ilości materii 1.1 Masa atomowa, cząsteczkowa, mol Masa atomowa Atomy mają
Bardziej szczegółowoPotencjał metanowy wybranych substratów
Nowatorska produkcja energii w biogazowni poprzez utylizację pomiotu drobiowego z zamianą substratu roślinnego na algi Potencjał metanowy wybranych substratów Monika Suchowska-Kisielewicz, Zofia Sadecka
Bardziej szczegółowoProjektowanie Procesów Biotechnologicznych
Projektowanie Procesów Biotechnologicznych wykład 11 grudzień2013, kontynuacja 1 Zakładamy: 1 C-mol sacharozy Sprawdzamy, jakie mamy ograniczenia: tlenu, wegla? y S = 0,65 Jednakże, część sacharozy jest
Bardziej szczegółowoINSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY Oddział we Wrocławiu. Görlitz
Görlitz 17.11.2014 Pakiet programów MIKE opracowany na Politechnice Duńskiej, zmodyfikowany przez Duński Instytut Hydrauliki, Zasady działania modeli: MIKE NAM - model konceptualny o parametrach skupionych,
Bardziej szczegółowoAlgorytm. Krótka historia algorytmów
Algorytm znaczenie cybernetyczne Jest to dokładny przepis wykonania w określonym porządku skończonej liczby operacji, pozwalający na rozwiązanie zbliżonych do siebie klas problemów. znaczenie matematyczne
Bardziej szczegółowoDr inż. Jacek Wereszczaka Agro-Eko-Land@o2.pl 601 749 567
Biologiczne metody przedłużania eksploatacji biogazu wysypiskowego w celach energetycznych na przykładzie składowiska odpadów komunalnych Dr inż. Jacek Wereszczaka Agro-Eko-Land@o2.pl 601 749 567 Czy Polskę
Bardziej szczegółowoZADANIA Z CHEMII Efekty energetyczne reakcji chemicznej - prawo Hessa
Prawo zachowania energii: ZADANIA Z CHEMII Efekty energetyczne reakcji chemicznej - prawo Hessa Ogólny zasób energii jest niezmienny. Jeżeli zwiększa się zasób energii wybranego układu, to wyłącznie kosztem
Bardziej szczegółowoSZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA
SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Reakcja między substancjami A i B zachodzi według
Bardziej szczegółowo1. Zaproponuj doświadczenie pozwalające oszacować szybkość reakcji hydrolizy octanu etylu w środowisku obojętnym
1. Zaproponuj doświadczenie pozwalające oszacować szybkość reakcji hydrolizy octanu etylu w środowisku obojętnym 2. W pewnej chwili szybkość powstawania produktu C w reakcji: 2A + B 4C wynosiła 6 [mol/dm
Bardziej szczegółowoPorównanie generatorów liczb losowych wykorzystywanych w arkuszach kalkulacyjnych
dr Piotr Sulewski POMORSKA AKADEMIA PEDAGOGICZNA W SŁUPSKU KATEDRA INFORMATYKI I STATYSTYKI Porównanie generatorów liczb losowych wykorzystywanych w arkuszach kalkulacyjnych Wprowadzenie Obecnie bardzo
Bardziej szczegółowoZanieczyszczenia pyłowe i gazowe : podstawy obliczenia i sterowania. poziomem emisji / Ryszard Marian Janka. Warszawa, 2014 Spis treści
Zanieczyszczenia pyłowe i gazowe : podstawy obliczenia i sterowania poziomem emisji / Ryszard Marian Janka. Warszawa, 2014 Spis treści Przedmowa Wykaz waŝniejszych oznaczeń i symboli IX XI 1. Emisja zanieczyszczeń
Bardziej szczegółowoModelowanie bilansu energetycznego pomieszczeń (1)
Wydział Inżynierii Środowiska Politechnika Wrocławska Modelowanie bilansu energetycznego pomieszczeń (1) 2 / 7 Na czym polega ćwiczenie? Ćwiczenie polega na badaniu modelu nagrzewnicy wodnej i chłodnicy
Bardziej szczegółowoAnaliza zagrożeń emisją biogazu na terenie po zrekultywowanym składowisku odpadów komunalnych w Krośnie
NAFTA-GAZ sierpień 2011 ROK LXVII Jerzy Dudek Instytut Nafty i Gazu, Kraków Analiza zagrożeń emisją biogazu na terenie po zrekultywowanym składowisku odpadów komunalnych w Krośnie Wstęp Produkowany w składowiskach
Bardziej szczegółowoKinetyka. Kinetyka. Stawia dwa pytania: 1)Jak szybko biegną reakcje? 2) W jaki sposób przebiegają reakcje? energia swobodna, G. postęp reakcji.
Kinetyka energia swobodna, G termodynamika stan 1 kinetyka termodynamika stan 2 postęp reakcji 1 Kinetyka Stawia dwa pytania: 1)Jak szybko biegną reakcje? 2) W jaki sposób przebiegają reakcje? 2 Jak szybko
Bardziej szczegółowoFIZYKA Z ASTRONOMIĄ POZIOM PODSTAWOWY
EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 FIZYKA Z ASTRONOMIĄ POZIOM PODSTAWOWY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT PUNKTOWANIA MAJ 2014 2 Zadanie 1. (0 1) Obszar standardów Opis wymagań Obliczanie prędkości
Bardziej szczegółowoKinetyka. energia swobodna, G. postęp reakcji. stan 1 stan 2. kinetyka
Kinetyka postęp reakcji energia swobodna, G termodynamika kinetyka termodynamika stan 1 stan 2 Kinetyka Stawia dwa pytania: 1) Jak szybko biegną reakcje? 2) W jaki sposób przebiegają reakcje? 1) Jak szybko
Bardziej szczegółowoprogeo sp. z o.o Wrocław, al. Armii Krajowej 45 tel. 071 / , fax 071 /
Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Zamawiający: ul. Osiedle 40 lecia PRL 6, 99-235 Pęczniew AKADEMICKI OŚRODEK NAUKOWO-TECHNICZNY Z. Kabaciński E. Szczepaniak M. Trzcinka Spółka Jawna 91-463
Bardziej szczegółowoRozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja I
Zespół TI Instytut Informatyki Uniwersytet Wrocławski ti@ii.uni.wroc.pl http://www.wsip.com.pl/serwisy/ti/ Rozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja I Rozkład zgodny
Bardziej szczegółowoRozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja II
Zespół TI Instytut Informatyki Uniwersytet Wrocławski ti@ii.uni.wroc.pl http://www.wsip.com.pl/serwisy/ti/ Rozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja II Rozkład wymagający
Bardziej szczegółowoKOMPUTEROWY MODEL UKŁADU STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PRZECHOWALNI JABŁEK
Inżynieria Rolnicza 8(117)/2009 KOMPUTEROWY MODEL UKŁADU STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PRZECHOWALNI JABŁEK Ewa Wachowicz, Piotr Grudziński Katedra Automatyki, Politechnika Koszalińska Streszczenie. W pracy
Bardziej szczegółowoInstytut Politechniczny Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa. Diagnostyka i niezawodność robotów
Instytut Politechniczny Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa Diagnostyka i niezawodność robotów Laboratorium nr 6 Model matematyczny elementu naprawialnego Prowadzący: mgr inż. Marcel Luzar Cele ćwiczenia:
Bardziej szczegółowo1.1. Dobór rodzaju kruszywa wchodzącego w skład mieszanki mineralnej
Przykład: Przeznaczenie: beton asfaltowy warstwa wiążąca, AC 16 W Rodzaj MMA: beton asfaltowy do warstwy wiążącej i wyrównawczej, AC 16 W, KR 3-4 Rodzaj asfaltu: asfalt 35/50 Norma: PN-EN 13108-1 Dokument
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIA CHEMICZNA JAKO NAUKA STOSOWANA GENEZA NOWEGO PROCESU TECHNOLOGICZNEGO CHEMICZNA KONCEPCJA PROCESU
PODSTAWY TECHNOLOGII OGÓŁNEJ wykład 1 TECHNOLOGIA CHEMICZNA JAKO NAUKA STOSOWANA GENEZA NOWEGO PROCESU TECHNOLOGICZNEGO CHEMICZNA KONCEPCJA PROCESU Technologia chemiczna - definicja Technologia chemiczna
Bardziej szczegółowoWstęp do Informatyki zadania ze złożoności obliczeniowej z rozwiązaniami
Wstęp do Informatyki zadania ze złożoności obliczeniowej z rozwiązaniami Przykład 1. Napisz program, który dla podanej liczby n wypisze jej rozkład na czynniki pierwsze. Oblicz asymptotyczną złożoność
Bardziej szczegółowoPodstawowe prawa opisujące właściwości gazów zostały wyprowadzone dla gazu modelowego, nazywanego gazem doskonałym (idealnym).
Spis treści 1 Stan gazowy 2 Gaz doskonały 21 Definicja mikroskopowa 22 Definicja makroskopowa (termodynamiczna) 3 Prawa gazowe 31 Prawo Boyle a-mariotte a 32 Prawo Gay-Lussaca 33 Prawo Charlesa 34 Prawo
Bardziej szczegółowoZespół kanoniczny N,V, T. acc o n =min {1, exp [ U n U o ] }
Zespół kanoniczny Zespół kanoniczny N,V, T acc o n =min {1, exp [ U n U o ] } Zespół izobaryczno-izotermiczny Zespół izobaryczno-izotermiczny N P T acc o n =min {1, exp [ U n U o ] } acc o n =min {1, exp[
Bardziej szczegółowoBADANIA SKŁADU I ZASOBNOŚCI GAZOWEJ ZŁOŻA ODPADÓW NA SKŁADOWISKU ODPADÓW KOMUNALNYCH W JAROCINIE
BADANIA SKŁADU I ZASOBNOŚCI GAZOWEJ ZŁOŻA ODPADÓW NA SKŁADOWISKU ODPADÓW KOMUNALNYCH W JAROCINIE Imię i nazwisko Podpis Autorzy Inż. Wsiewołod Stegliński Mgr inż. Rafał Kacprzak Konsultant-Weryfikator:
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE ROZPRZESTRZENIANIA ZANIECZYSZCZEŃ W POWIETRZU NA PRZYKŁADZIE PROJEKTOWANEJ KWATERY SKŁADOWISKA ODPADÓW
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI ZESZYTY NAUKOWE NR 154 Nr 34 INŻYNIERIA ŚRODOWISKA 2014 MATEUSZ CUSKE *, ŁUKASZ SZAŁATA ** MODELOWANIE ROZPRZESTRZENIANIA ZANIECZYSZCZEŃ W POWIETRZU NA PRZYKŁADZIE PROJEKTOWANEJ
Bardziej szczegółowoĆwiczenie ELE. Jacek Grela, Łukasz Marciniak 3 grudnia Rys.1 Schemat wzmacniacza ładunkowego.
Ćwiczenie ELE Jacek Grela, Łukasz Marciniak 3 grudnia 2009 1 Wstęp teoretyczny 1.1 Wzmacniacz ładunkoczuły Rys.1 Schemat wzmacniacza ładunkowego. C T - adaptor ładunkowy, i - źródło prądu reprezentujące
Bardziej szczegółowoĆwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ
Wprowadzenie Ćwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ opracowanie: Barbara Stypuła Celem ćwiczenia jest poznanie roli katalizatora w procesach chemicznych oraz prostego sposobu wyznaczenia wpływu
Bardziej szczegółowoKI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3. fermentacja alkoholowa
Kinetyka chemiczna KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 fermentacja alkoholowa czynniki wpływaj ywające na szybkość reakcji chemicznych stęż ężenie reagentów w (lub ciśnienie gazów w jeżeli eli reakcja przebiega
Bardziej szczegółowoRÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 4
RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 4 Obszar określoności równania Jeżeli występująca w równaniu y' f ( x, y) funkcja f jest ciągła, to równanie posiada rozwiązanie. Jeżeli f jest nieokreślona w punkcie (x 0,
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI. Streszczenie. Czas realizacji. Podstawa programowa
Autorzy scenariusza: SCENARIUSZ LEKCJI OPRACOWANY W RAMACH PROJEKTU: INFORMATYKA MÓJ SPOSÓB NA POZNANIE I OPISANIE ŚWIATA. PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI Z ELEMENTAMI PRZEDMIOTÓW MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZYCH
Bardziej szczegółowo1.1. Dobór rodzaju kruszywa wchodzącego w skład mieszanki mineralnej
Przykład: Przeznaczenie: beton asfaltowy warstwa wiążąca, AC 16 W Rodzaj MMA: beton asfaltowy do warstwy wiążącej i wyrównawczej, AC 16 W, KR 3-4 Rodzaj asfaltu: asfalt 35/50 Norma: PN-EN 13108-1 Dokument
Bardziej szczegółowoŚredni współczynnik toksyczności spalin emitowanych z procesów spopielania odpadów niebezpiecznych
From the SelectedWorks of Robert Oleniacz September 1, 2001 Średni współczynnik toksyczności spalin emitowanych z procesów spopielania odpadów niebezpiecznych Robert Oleniacz Available at: https://works.bepress.com/robert_oleniacz/120/
Bardziej szczegółowoKatedra Genetyki i Podstaw Hodowli Zwierząt Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt, UTP w Bydgoszczy
Ćwiczenie: Doświadczenia 2-grupowe EXCEL Do weryfikacji różnic między dwiema grupami jednostek doświadczalnych w Excelu wykorzystujemy funkcję o nazwie TEST.T. Zastosowana funkcja (test statystyczny) pozwala
Bardziej szczegółowoDezintegracja osadów planowane wdrożenia i oczekiwane efekty
Dezintegracja osadów planowane wdrożenia i oczekiwane efekty Poznań, 23-24.10.2012r. Plan prezentacji I. Wstęp II. III. IV. Schemat Wrocławskiej Oczyszczalni Ścieków Gospodarka osadowa Lokalizacja urządzeń
Bardziej szczegółowoSposoby modelowania układów dynamicznych. Pytania
Sposoby modelowania układów dynamicznych Co to jest model dynamiczny? PAScz4 Modelowanie, analiza i synteza układów automatyki samochodowej równania różniczkowe, różnicowe, równania równowagi sił, momentów,
Bardziej szczegółowoFundacja Naukowo Techniczna Gdańsk. Dr inż. Bogdan Sedler Mgr Henryk Herbut
Fundacja Naukowo Techniczna Gdańsk Dr inż. Bogdan Sedler Mgr Henryk Herbut Gdańsk, 2012 Plan prezentacji 1. Technologia łuku plazmowego 2. Biogazownie II generacji 3. System produkcji energii z biomasy
Bardziej szczegółowoInżynieria procesów przetwórstwa węgla, zima 15/16
Inżynieria procesów przetwórstwa węgla, zima 15/16 Ćwiczenia 1 7.10.2015 1. Załóżmy, że balon ma kształt sfery o promieniu 3m. a. Jaka ilość wodoru potrzebna jest do jego wypełnienia, aby na poziomie morza
Bardziej szczegółowoWpływ nieliniowości elementów układu pomiarowego na błąd pomiaru impedancji
Wpływ nieliniowości elementów układu pomiarowego na błąd pomiaru impedancji Wiesław Miczulski* W artykule przedstawiono wyniki badań ilustrujące wpływ nieliniowości elementów układu porównania napięć na
Bardziej szczegółowoBŁĘDY W POMIARACH BEZPOŚREDNICH
Podstawy Metrologii i Technik Eksperymentu Laboratorium BŁĘDY W POMIARACH BEZPOŚREDNICH Instrukcja do ćwiczenia nr 2 Zakład Miernictwa i Ochrony Atmosfery Wrocław, listopad 2010 r. Podstawy Metrologii
Bardziej szczegółowo1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru
1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru Wzór związku chemicznego podaje jakościowy jego skład z jakich pierwiastków jest zbudowany oraz liczbę atomów poszczególnych pierwiastków
Bardziej szczegółowoSymulacyjne metody wyceny opcji amerykańskich
Metody wyceny Piotr Małecki promotor: dr hab. Rafał Weron Instytut Matematyki i Informatyki Politechniki Wrocławskiej Wrocław, 0 lipca 009 Metody wyceny Drzewko S 0 S t S t S 3 t S t St St 3 S t St St
Bardziej szczegółowoMETODY CHEMOMETRYCZNE W IDENTYFIKACJI ŹRÓDEŁ POCHODZENIA
METODY CHEMOMETRYCZNE W IDENTYFIKACJI ŹRÓDEŁ POCHODZENIA AMFETAMINY Waldemar S. Krawczyk Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Komendy Głównej Policji, Warszawa (praca obroniona na Wydziale Chemii Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoWSKAŹNIKI EMISYJNOŚCI CO 2 DLA ENERGII ELEKTRYCZNEJ U ODBIORCÓW KOŃCOWCH
WSKAŹNIKI EMISYJNOŚCI CO 2 DLA ENERGII ELEKTRYCZNEJ U ODBIORCÓW KOŃCOWCH na podstawie informacji zawartych w Krajowej bazie o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji za 2014 rok SPIS TREŚCI 0.
Bardziej szczegółowoSystem oceny oddziaływania na środowisko depozytów mułów węglowych
Rys. 6. Wizualizacja zinwentaryzowanych depozytów mułów Rys. 7. Wizualizacja zinwentaryzowanych depozytów mułów mapa topograficzna Rys. 8. Wizualizacja zinwentaryzowanych depozytów mułów mapa sozologiczna
Bardziej szczegółowoPODSTAWY MODELOWANIA UKŁADÓW DYNAMICZNYCH W JĘZYKACH SYMULACYJNYCH
PODSTAWY MODELOWANIA UKŁADÓW DYNAMICZNYCH W JĘZYKACH SYMULACYJNYCH ( Na przykładzie POWERSIM) M. Berndt-Schreiber 1 Plan Zasady modelowania Obiekty symbole graficzne Dyskretyzacja modelowania Predefiniowane
Bardziej szczegółowoSzkolny konkurs chemiczny Grupa B. Czas pracy 80 minut
Szkolny konkurs chemiczny Grupa B Czas pracy 80 minut Piła 1 czerwca 2017 1 Zadanie 1. (0 3) Z konfiguracji elektronowej atomu (w stanie podstawowym) pierwiastka X wynika, że w tym atomie: elektrony rozmieszczone
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku studiów CHEMIA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki
Załącznik nr 1 Efekty kształcenia dla kierunku studiów CHEMIA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia Kierunek studiów chemia należy do obszaru
Bardziej szczegółowoWpływ intensywności użytkowania łąki na glebie torfowo-murszowej na wielkość strumieni CO 2 i jego bilans w warunkach doświadczenia lizymetrycznego
Wpływ intensywności użytkowania łąki na glebie torfowo-murszowej na wielkość strumieni CO 2 i jego bilans w warunkach doświadczenia lizymetrycznego Dr inż. Janusz Turbiak Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoPIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW
PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW Utylizacja odpadów komunalnych, gumowych oraz przerób biomasy w procesie pirolizy nisko i wysokotemperaturowej. Przygotował: Leszek Borkowski Marzec 2012 Piroliza
Bardziej szczegółowoOdwracalność przemiany chemicznej
Odwracalność przemiany chemicznej Na ogół wszystkie reakcje chemiczne są odwracalne, tzn. z danych substratów tworzą się produkty, a jednocześnie produkty reakcji ulegają rozkładowi na substraty. Fakt
Bardziej szczegółowoX / \ Y Y Y Z / \ W W ... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto
Zadanie 1. (3 pkt) Nadtlenek litu (Li 2 O 2 ) jest ciałem stałym, występującym w temperaturze pokojowej w postaci białych kryształów. Stosowany jest w oczyszczaczach powietrza, gdzie ważna jest waga użytego
Bardziej szczegółowoSterowanie wielkością zamówienia w Excelu - cz. 3
Sterowanie wielkością zamówienia w Excelu - cz. 3 21.06.2005 r. 4. Planowanie eksperymentów symulacyjnych Podczas tego etapu ważne jest określenie typu rozkładu badanej charakterystyki. Dzięki tej informacji
Bardziej szczegółowoXIV KONFERENCJA CIEPŁOWNIKÓW
XIV KONFERENCJA CIEPŁOWNIKÓW POLITECHNIKA RZESZOWSKA PZITS - Oddział Rzeszów MPEC - Rzeszów Michał STRZESZEWSKI* POLITECHNIKA WARSZAWSKA ANALIZA WYMIANY CIEPŁA W PRZYPADKU ZASTOSOWANIA WARSTWY ALUMINIUM
Bardziej szczegółowoBIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU
BIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU W procesach samooczyszczania wód zanieczyszczonych związkami organicznymi zachodzą procesy utleniania materii organicznej przy współudziale mikroorganizmów tlenowych.
Bardziej szczegółowoRok akademicki: 2013/2014 Kod: WGG s Punkty ECTS: 5. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -
Nazwa modułu: Matematyka stosowana Rok akademicki: 2013/2014 Kod: WGG-1-304-s Punkty ECTS: 5 Wydział: Wiertnictwa, Nafty i Gazu Kierunek: Górnictwo i Geologia Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia
Bardziej szczegółowoSTECHIOMETRIA SPALANIA
STECHIOMETRIA SPALANIA Mole i kilomole Masa atomowa pierwiastka to średnia ważona mas wszystkich jego naturalnych izotopów w stosunku do 1/12 masy izotopu węgla: 1/12 126 C ~ 1,66 10-27 kg Liczba Avogadra
Bardziej szczegółowo11.01.2009 r. GRANULACJA OSADÓW W TEMPERATURZE 140 O C
11.01.2009 r. GRANULACJA OSADÓW W TEMPERATURZE 140 O C * Firma TUZAL Sp. z o.o. jako współautor i koordynator międzynarodowego Projektu pt.: SOILSTABSORBENT w programie europejskim EUREKA, Numer Projektu:
Bardziej szczegółowoWykorzystanie modelu fermentacji beztlenowej ADM1 do estymacji produkcji metanu w bigazowniach rolniczych
Wykorzystanie modelu fermentacji beztlenowej ADM1 do estymacji produkcji metanu w bigazowniach rolniczych Ireneusz Białobrzewski a, Ewa Klimiuk b, Marek Markowski a, Katarzyna Bułkowska b University of
Bardziej szczegółowoINFORMATYKA POZIOM ROZSZERZONY
EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 FORMUŁA DO 2014 ( STARA MATURA ) INFORMATYKA POZIOM ROZSZERZONY ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ MIN-R1, R2 MAJ 2016 Uwaga: Akceptowane są wszystkie odpowiedzi
Bardziej szczegółowoNumeryczna symulacja rozpływu płynu w węźle
231 Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN Tom 7, nr 3-4, (2005), s. 231-236 Instytut Mechaniki Górotworu PAN Numeryczna symulacja rozpływu płynu w węźle JERZY CYGAN Instytut Mechaniki Górotworu PAN,
Bardziej szczegółowoPIERWSZEGO. METODA CZYNNIKA CAŁKUJĄCEGO. METODA ROZDZIELONYCH ZMIENNYCH.
RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE ZWYCZAJNE RZĘDU PIERWSZEGO. METODA CZYNNIKA CAŁKUJĄCEGO. METODA ROZDZIELONYCH ZMIENNYCH. Równaniem różniczkowym zwyczajnym nazywamy równanie zawierające pochodne funkcji y(x) względem
Bardziej szczegółowoSYMULACJA GAMMA KAMERY MATERIAŁ DLA STUDENTÓW. Szacowanie pochłoniętej energii promieniowania jonizującego
SYMULACJA GAMMA KAMERY MATERIAŁ DLA STUDENTÓW Szacowanie pochłoniętej energii promieniowania jonizującego W celu analizy narażenia na promieniowanie osoby, której podano radiofarmaceutyk, posłużymy się
Bardziej szczegółowoModelowanie reakcji chemicznych
Modelowanie reakcji chemicznych Przykładowe ćwiczenia w Excelu i Modellusie 2007 IT for US Projekt jest finansowany przy wsparciu Komisji Europejskiej, nr grantu 119001-CP-1-2004-1-PL-COMENIUS-C21. Materiały
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Załącznik nr 1 do procedury nr W_PR_1 Nazwa przedmiotu: Ochrona powietrza II Air protection II Kierunek: inżynieria środowiska Kod przedmiotu: Rodzaj przedmiotu: Obieralny, moduł 5.5 Rodzaj zajęć: wykład,
Bardziej szczegółowoPomorski Biogaz, Gdańsk
Pomorski Biogaz, Gdańsk 30.09.2016 Mapowanie i charakterystyka odpadów organicznych podlegających fermentacji beztlenowej w Regionie Pomorskim Beata Szatkowska i Bjarne Paulsrud, Aquateam COWI Główne cele
Bardziej szczegółowoPOZWOLENIE ZINTEGROWANE
POZWOLENIE ZINTEGROWANE : art. 184 ust.2, art. 208 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.); art. 18 ust. 1, art. 20 ust. 1, art. 27 ust.
Bardziej szczegółowoRok akademicki: 2014/2015 Kod: DIS s Punkty ECTS: 2. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -
Nazwa modułu: Pozwolenie na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza Rok akademicki: 2014/2015 Kod: DIS-1-701-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria Środowiska
Bardziej szczegółowoSpacery losowe generowanie realizacji procesu losowego
Spacery losowe generowanie realizacji procesu losowego Michał Krzemiński Streszczenie Omówimy metodę generowania trajektorii spacerów losowych (błądzenia losowego), tj. szczególnych procesów Markowa z
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: Chemia budowlana Zakład Materiałoznawstwa i Technologii Betonu
Przedmiot: Chemia budowlana Zakład Materiałoznawstwa i Technologii Betonu Ćw. 4 Kinetyka reakcji chemicznych Zagadnienia do przygotowania: Szybkość reakcji chemicznej, zależność szybkości reakcji chemicznej
Bardziej szczegółowoWybrane aspekty badania długoterminowych cykli zmian zapasu wody glebowej w drzewostanach jednowiekowych oraz interpretacji ich wyników
Prof. dr hab. inż. Józef Suliński, dr inż. Rafał Starzak Zakład Inżynierii Leśnej, Instytut Ochrony Ekosystemów Leśnych, Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie Wybrane aspekty
Bardziej szczegółowoWpływ dodatku biowęgla na emisje w procesie kompostowania odpadów organicznych
BIOWĘGIEL W POLSCE: nauka, technologia, biznes 2016 Serock, 30-31 maja 2016 Wpływ dodatku biowęgla na emisje w procesie kompostowania odpadów organicznych dr hab. inż. Jacek Dach, prof. nadzw.* dr inż.
Bardziej szczegółowoProgram BEST_RE. Pakiet zawiera następujące skoroszyty: BEST_RE.xls główny skoroszyt symulacji RES_VIEW.xls skoroszyt wizualizacji wyników obliczeń
Program BEST_RE jest wynikiem prac prowadzonych w ramach Etapu nr 15 strategicznego programu badawczego pt. Zintegrowany system zmniejszenia eksploatacyjnej energochłonności budynków. Zakres prac obejmował
Bardziej szczegółowoTechnologie informacyjne - wykład 12 -
Zakład Fizyki Budowli i Komputerowych Metod Projektowania Instytut Budownictwa Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego Politechnika Wrocławska Technologie informacyjne - wykład 12 - Prowadzący: Dmochowski
Bardziej szczegółowoSprawdzenie narzędzi pomiarowych i wyznaczenie niepewności rozszerzonej typu A w pomiarach pośrednich
Podstawy Metrologii i Technik Eksperymentu Laboratorium Sprawdzenie narzędzi pomiarowych i wyznaczenie niepewności rozszerzonej typu A w pomiarach pośrednich Instrukcja do ćwiczenia nr 4 Zakład Miernictwa
Bardziej szczegółowoPozyskiwanie biomasy z odpadów komunalnych
Pozyskiwanie biomasy z odpadów komunalnych Dr inż. Lech Magrel Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Białymstoku Białystok, 12 listopad 2012 r. Definicja biomasy w aktach prawnych Stałe lub ciekłe substancje
Bardziej szczegółowoEmisje stałych pozostałości poprocesowych w metodach wykorzystania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Zbigniew Grabowski
Emisje stałych pozostałości poprocesowych w metodach wykorzystania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych Zbigniew Grabowski Politechnika Krakowska Katarzyna Dohnalik Do obowiązkowych zadań własnych gmin
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: Weryfikacja hipotez statystycznych dla jednej i dwóch średnich.
Ćwiczenie: Weryfikacja hipotez statystycznych dla jednej i dwóch średnich. EXCEL Do weryfikacji różnic między dwiema grupami jednostek doświadczalnych w Excelu wykorzystujemy funkcję o nazwie T.TEST. Zastosowana
Bardziej szczegółowo1 Wprowadzenie do algorytmiki
Teoretyczne podstawy informatyki - ćwiczenia: Prowadzący: dr inż. Dariusz W Brzeziński 1 Wprowadzenie do algorytmiki 1.1 Algorytm 1. Skończony, uporządkowany ciąg precyzyjnie i zrozumiale opisanych czynności
Bardziej szczegółowodr inż. Katarzyna Umiejewska inż. Aleksandra Bachanek inż. Ilona Niewęgłowska mgr inż. Grzegorz Koczkodaj
dr inż. Katarzyna Umiejewska inż. Aleksandra Bachanek inż. Ilona Niewęgłowska mgr inż. Grzegorz Koczkodaj Zakład produkuje sery o różnej wielkości i kształcie. Do asortymentu należą :» kręgi: waga 3-8
Bardziej szczegółowoWykład 3. Entropia i potencjały termodynamiczne
Wykład 3 Entropia i potencjały termodynamiczne dr hab. Agata Fronczak, prof. PW Wydział Fizyki, Politechnika Warszawska 1 stycznia 2017 dr hab. A. Fronczak (Wydział Fizyki PW) Wykład: Elementy fizyki statystycznej
Bardziej szczegółowoTeoria pola elektromagnetycznego 1. Wprowadzenie
Teoria pola elektromagnetycznego 1. Wprowadzenie Paweł Witczak Instytut Mechatroniki i Systemów Informatycznych PŁ Wykaz literatury 1. M. Krakowski, Elektrotechnika teoretyczna, Tom II Pole Elektromagnetyczne
Bardziej szczegółowo5. REEMISJA ZWIĄZKÓW RTĘCI W CZASIE UNIESZKODLIWIANIA OSADÓW ŚCIEKOWYCH
1. Prognozowanie procesów migracji zanieczyszczeń zawartych w odciekach wyeksploatowanych składowisk odpadów komunalnych : Kompleksowe zarządzanie gospodarką odpadami Kazimierz Szymański, Robert Sidełko,
Bardziej szczegółowoZINTEGROWANA GOSPODARKA ODPADAMI KOMUNALNYMI WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE MIEJSCOWOŚĆ TŁO PRZEDSIĘWZIĘCIA
ZINTEGROWANA GOSPODARKA ODPADAMI KOMUNALNYMI WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE www.ruse-europe.org Efektywna gospodarka odpadami to zintegrowany system, który opiera się na zbieraniu, transporcie, odzysku i unieszkodliwianiu
Bardziej szczegółowoSTECHIOMETRIA SPALANIA
STECHIOMETRIA SPALANIA Mole i kilomole Masa atomowa pierwiastka to średnia waŝona mas wszystkich jego naturalnych izotopów w stosunku do 1/12 masy izotopu węgla: 1/12 126 C ~ 1,66 10-27 kg Liczba Avogadra
Bardziej szczegółowo