Biuletyn Branżowy. Analizy Sektorowe. Biuletyn Branżowy - raport kwartalny 1Q 2016 (194)

Transkrypt

1 Analizy Sektorowe 1 lipca 216 Biuletyn Branżowy - raport kwartalny 1Q 216 (194) Syntetyczna ocena sytuacji ekonomiczno-finansowej sektora przedsiębiorstw na podstawie danych GUS po pierwszym kwartale 216 r. w oparciu o analizę wybranych wskaźników rentowności, płynności, zadłużenia oraz sprawności działania; obejmuje 23 działy i grup PKD. Departament Analiz Ekonomicznych Zespół Analiz Sektorowych analizy.sektorowe@pkobp.pl imie.nazwisko@pkobp.pl Synteza...2 PKD: 1. Produkcja artykułów spożywczych Produkcja odzieży Produkcja skór i wyrobów ze skór wyprawionych Produkcja wyrobów z drewna Produkcja papieru i wyrobów z papieru Wytwarzanie i przetwarzanie produktów rafinacji ropy Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych Produkcja podstawowych wyrobów farmaceutycznych Produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych Produkcja wyrobów z surowców niemetalicznych Produkcja metali Produkcja metalowych wyrobów (bez maszyn i urządzeń) Produkcja komputerów i wyrobów elektronicznych Produkcja urządzeń elektrycznych Produkcja maszyn i urządzeń Produkcja pojazdów samochodowych i przyczep Produkcja mebli Wytwarzanie, przesyłanie i handel energią elektryczną Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków Roboty zw. z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi Handel hurtowy Handel detaliczny Transport kolejowy towarów Transport drogowy towarów Zakwaterowanie Telekomunikacja Działalność zw. z oprogramowaniem i informatyką Załącznik Definicje wskaźników Agnieszka Grabowiecka-Łaszek tel. (22) Piotr Krzysztofik tel. (22) Anna Senderowicz tel. (22) Wanda Urbańska tel. (22) Branże o największej / najmniejszej rentowności sprzedaży () 2. Produkcja wyrobów chemicznych 1. Produkcja skór i wyrobów 17. Produkcja papieru i wyrobów z papieru 21. Produkcja wyrobów farmaceutycznych PRZEMYSŁ ogółem 19.2 Wytwarzanie produk. rafinacji ropy naftowej. Zakwaterowanie 49.2 Transport kolejowy towarów 42. Roboty związane z budową obiektów inżynierii źródło: PONT Info Gospodarka q1 1q

2 1q8 3q8 1q9 3q9 1q1 3q1 1q11 3q11 1q12 3q12 1q13 3q13 1q14 3q14 1q1 3q1 1q16 Biuletyn Branżowy Analizy Sektorowe Wyniki sektora przedsiębiorstw 1q 216 Przedmiotem kwartalnego raportu jest analiza sytuacji 28 branż przemysłowych i nieprzemysłowych na podstawie danych dla firm o zatrudnieniu powyżej 49 osób w 1q 216. Kwartalny wynik finansowy netto sektora przedsiębiorstw w 1q 216 był wyższy w porównaniu z analogicznym kwartałem 21, jak i poprzednim kwartałem (2,4 wobec 23,3 w 1q 1 i 18, w 4q 1). Wynik ze sprzedaży produktów i usług - podstawowa kategoria wyniku z podstawowej działalności gospodarczej wzrósł o 9 r/r. Na poprawę wyniku finansowego pozytywnie wpłynęły znaczący wzrost wyniku na pozostałej działalności operacyjnej (39,4 r/r) oraz wolniejszy wzrost kosztów (1,8 r/r vs. 2,9 r/r w 4q 1) niż przychodów (2,1 r/r). Odnotowano też mniejsze straty na operacjach finansowych. Rentowność obrotu netto ukształtowała się w 1q 16 na poziomie nieco wyższym w porównaniu z 1q 1, wyraźnie wyższym wobec 4q 1 (wykres). W strukturze rodzajowej kosztów nastąpił wzrost udziału wynagrodzeń (+,7 pp.) i kosztów usług obcych (+,4 pp., zmalał natomiast udział kosztów zużycia materiałów i energii (-1, pp.). Sprzedaż eksportowa była o,4 wyższa r/r, udział sprzedaży eksportowej w przychodach netto ze sprzedaży ogółu podmiotów wynosił 2; spośród eksporterów zysk netto wykazało 76,1 przedsiębiorstw wobec 7,2 przed rokiem. Podstawowe relacje ekonomiczno-finansowe eksporterów nieznacznie poprawiły się, były lepsze niż ogółu badanych przedsiębiorstw. Sytuacja 28 branż na podstawie danych dla firm o zatrudnieniu powyżej 49 osób Poprawa kwartalnego wyniku sektora przedsiębiorstw r/r Mniejszy udział kosztów zużycia materiałów i energii (-1, pp.); wzrost udziału wynagrodzeń (,7 pp.) Kontynuowany wzrost eksportu r/r Rentowność netto w kolejnych kwartałach lat w Wzrost rentowności netto r/r, jak i q/q źródło: GUS, dane dla firm o liczbie zatrudnionych powyżej 49 osób 2

3 Analizy Sektorowe Zmiana rentowności sprzedaży w 1q 216 r/r (uszeregowanie od największej do najmniejszej zmiany poziomu rentowności) 2. Produkcja wyrobów chemicznych 24. Produkcja metali 47. Handel detaliczny 23. Produkcja wyrob. z surowców niemetalicznych 26. Produkcja komputerów i wyrobów elektron. 31. Produkcja mebli 2. Produkcja metalowych wyrobów 46. Handel hurtowy PRZEMYSŁ ogółem 4. Handel hurtowy i detaliczny pojazdami 22.2 Produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych 16. Produkcja wyrobów z drewna 14. Produkcja odzieży 1. Produkcja artykułów spożywczych 1. Produkcja skór i wyrobów 49.4 Transport drogowy towarów 17. Produkcja papieru i wyrobów z papieru 41. Roboty budowlane - wznoszenie budynków 19.2 Wytwarzanie produk. rafinacji ropy naftowej 28. Produkcja maszyn i urządzeń 29. Produkcja pojazdów samochodowych 3.1 Wytwarzanie, przesyłanie i handel energią elek. 27. Produkcja urządzeń elektrycznych 61. Telekomunikacja 21. Produkcja wyrobów farmaceutycznych. Zakwaterowanie 42. Roboty związane z budową obiektów inżynierii 49.2 Transport kolejowy towarów Zróżnicowany kierunek zmiany poziomu rentowności sprzedaży w poszczególnych branżach w 1q 216 w porównaniu z 1q 21 Wzrost rentowności sprzedaży r/r większy niż w przemyśle ogółem w 8 branżach (na 28), w tym znaczący w produkcji wyrobów chemicznych, produkcji metali oraz handlu detalicznym Widoczne obniżenie poziomu rentowności sprzedaży w 1 branżach, w największym stopniu w transporcie kolejowym towarów, budownictwie inżynieryjnym, zakwaterowaniu (usługach hotelowych), produkcji wyrobów farmaceutycznych oraz telekomunikacji pkt. proc. źródło: PONT Info Gospodarka 3

4 Analizy Sektorowe Zestawienie tendencji zmian w sektorze przedsiębiorstw w 1q 216 wobec 4q 21 z sytuacją w analogicznym okresie 21 r. sygnalizuje stabilną sytuację w większości branż, zwraca jednak uwagę liczna grupa branż z cechami spowolnienia w 1q 16. PKD Zmiany 1q 16/4q 1 vs. 1q 1/4q 14 sygnalizują w 1q 216 spowolnienie stabilizację ożywienie 1. Produkcja artykułów spożywczych 14. Produkcja odzieży 1. Produkcja skór i wyrobów ze skór 16. Produkcja wyrobów z drewna 17. Produkcja papieru i wyrobów z papieru 19.2 Wytwarzanie i przetwarzanie produktów rafinacji ropy 2. Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych 21. Produkcja podstawowych wyrobów farmaceutycznych 22.2 Produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych 23. Produkcja wyrobów z surowców niemetalicznych 24. Produkcja metali 2. Produkcja metalowych wyrobów 26. Produkcja komputerów i wyrobów elektronicznych 27. Produkcja urządzeń elektrycznych 28. Produkcja maszyn i urządzeń 29. Produkcja pojazdów samochodowych i przyczep 31. Produkcja mebli 3.1 Wytwarzanie, przesyłanie i handel energią elekt. 41. Roboty budowlane - wznoszenie budynków 42. Roboty zw. z budową obiektów inżynierii 4. Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi 46. Handel hurtowy 47. Handel detaliczny 49.2 Transport kolejowy towarów 49.4 Transport drogowy towarów. Zakwaterowanie 61. Telekomunikacja 62. Oprogramowanie i informatyka Przy porównaniu zmian 1q 16/4q 1 vs. 1q 1/4q 14, w 1q 216: w większości branż stabilizacja (stabilne, dobre wyniki, na ogół przy wyhamowaniu dynamiki wzrostu); ożywienie (poprawa wyników) wystąpiła jedynie w przemyśle motoryzacyjnym, skórzanym, telekomunikacji oraz produkcji komputerów i wyrobów elektronicznych; spowolnienie w relatywnie licznej grupie, m.in. w budownictwie, transporcie kolejowym towarów, przemyśle rafineryjnym, farmaceutycznym i urządzeń elektrycznych. 4

5 1Q Produkcja artykułów spożywczych Pierwszy kwartał 216 r. przyniósł stabilizację sytuacji przemysłu spożywczego, co przejawiało się w niewielkim wzroście wyniku finansowego netto (1,8 r/r) i utrzymaniu rentowności sprzedaży na poziomie 1q 1 (4,3). Przychody branży w 1q 16 wzrosły w mniejszym stopniu niż koszty (odpowiednio 2,6 r/r i 2,9 r/r; szybciej niż w 4q 1, gdy dynamika sięgała,8 r/r oraz,7 r/r). Tendencja zmian przychodów i kosztów w 1q 16 wobec 4q 1 w porównaniu z analogicznym okresem 21 r. oznacza stabilizację branży w 1q 16. W 1q 1 najwyższą rentownością charakteryzowało się wytwarzanie skrobi (14,2), produkcja cukru (14,1), pieczywa (14,), lodów (11,2), herbaty i kawy (1,2) makaronów i klusek (6,7). Niską rentowność uzyskali producenci mleka i serów (1,), gotowej paszy dla zwierząt (1,3), przetwórcy ryb (1,9). Presja dużej podaży produktów rolnych w warunkach umiarkowanego wzrostu popytu krajowego oraz utrzymujących się utrudnieniach w eksporcie na rynek wschodni wpłynęły na spadek cen skupu podstawowych surowców rolniczych i nieznaczny wzrost cen żywności (w 1q 216 wzrost o, r/r). W kolejnych kwartałach oczekuje się stabilizacji sytuacji branży spożywczej, na co wpływ będzie miał zwiększony popyt na żywność (wzrost siły nabywczej ludności stymulowany m.in. realizacją programu Rodzina +) przy nieco wyższych cenach detalicznych żywności, niższych kosztach pozasurowcowych i utrzymaniu tendencji wzrostu eksportu produktów rolno-spożywczych do krajów UE. Czynnikiem hamującym wzrost cen zbóż pozostanie słaba opłacalność produkcji żywca wieprzowego, co jest skutkiem niższych niż przed rokiem cen mięsa wieprzowego. Przełamanie spadkowej tendencji pogłowia i produkcji żywca oddala się, jednak nie wpłynie to na wzrost cen skupu w Polsce z uwagi na wzrost podaży wieprzowiny w UE. Dopiero w ostatnim kwartale 216 r. ceny mogą nieco wzrosnąć. Produkcja drobiarska pozostanie opłacalna z uwagi na rosnący eksport na rynki europejskie, jednak niskie ceny przetworów drobiowych zmniejszają rentowność producentów. Tempo produkcji drobiarskiej w 216 r. będzie zbliżone do notowanego w 21 r. Zmniejszony globalny popyt na produkty mleczarskie przy zwiększonej podaży mleka i rosnących zapasach nie sprzyjają poprawie koniunktury na światowym rynku mleka. W rezultacie w Polsce ceny skupu mleka i ceny artykułów mleczarskich będą wykazywały tendencje spadkowe. Zagrożeniem dla rentowności branży spożywczej jest planowane wejście od września 216 r. podatku od sprzedaży detalicznej. Sprzedawcy, chcąc uniknąć podwyżek cen, mogą wymuszać obniżki cen na dostawcach i producentach Wybrane wskaźniki 1q 1 2q 1 3q 1 4q1 1q 16 ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające

6 1Q Produkcja odzieży W 1q 216 sytuacja branży odzieżowej nie zmieniła się względem poprzedniego kwartału. Przychody producentów pozostały na poziomie 4q 21 (,2 r/r wobec, r/r w 4q 1). Spadek kosztów [(-,1) r/r wobec (-,6) w 4q 1] przyczynił się do stabilizacji wyniku finansowego netto ( w 1q 16 wobec 3 w 1q 1) i rentowności (tabela). Bieżąca płynność finansowa kształtowała się powyżej satysfakcjonującego poziomu. Tendencja zmian przychodów i kosztów w 1q 216 wobec 4q 21 w porównaniu z analogicznym okresem 21 r. wskazuje na stabilizację branży w 1q 16. W 1q 216 odnotowano wzrost produkcji r/r spodni damskich (+49), sukienek i spódnic (+18) oraz żakietów (+1). Spadek produkcji r/r dotyczył w największym stopniu kostiumów damskich (-37), płaszczy damskich (-27), płaszczy męskich (-17), rajstop (-1), koszul męskich (-12). Średnioroczne ceny detaliczne odzieży w 1q 216 były o 4,7 niższe w porównaniu z analogicznym okresem 21 r., co miało wpływ na ograniczenie przychodów branży. W statystycznym gospodarstwie domowym miesięczny budżet na odzież i obuwie wynosi ok. 8 zł na osobę (odzież: 41 zł, obuwie: 17 zł). Wg cyklicznych badań GUS budżetów gospodarstw domowych w 21 r. sytuacja materialna gospodarstw domowych w Polsce poprawiła się (przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na osobę wzrósł o 3,4 r/r, do zł), co może sprzyjać większym wydatkom konsumentów na odzież przez częstsze zakupy lub nabywanie droższych towarów. W najbliższych kwartałach na sytuację w branży korzystnie będzie wpływał spodziewany wzrost popytu konsumpcyjnego w wyniku poprawy na rynku pracy i uruchomienia wypłat w ramach programu Rodzina +. Negatywnie na wyniki krajowego przemysłu odzieżowego wciąż oddziaływać będzie silna konkurencja tańszych wyrobów z Indii, Chin, Sri Lanki, Tajlandii i Kambodży (brak ceł) oraz dużych zagranicznych sieci. Z uwagi na rosnącą siłę nabywczą Polaków, na rynku pojawia się coraz więcej zagranicznych sieci odzieżowych, będących silną konkurencją dla krajowych producentów inwestujących w sklepy firmowe. Coraz większe znaczenie dla wyników producentów odzieży ma dywersyfikacja kanałów sprzedaży odzieży w Polsce (sklepy w centrach handlowych tracą na popularności, zyskują natomiast sklepy outletowe oraz handel internetowy) oraz szersze wychodzenie poza granice kraju (salony sprzedaży w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Kazachstanie, Białorusi). Kluczowy dla wyników firm odzieżowych jest kurs walutowy. Wzrost kursu euro i dolara w stosunku do złotego przyczynia się do zwiększenia kosztów czynszu oraz usług produkcyjnych na Dalekim Wschodzie. Czynnikiem ryzyka pozostaje koszt podatku od sprzedaży detalicznej, który wejdzie w życie we wrześniu 216 r. i obejmie sieci sklepów odzieżowych ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 6

7 1Q Produkcja skór i wyrobów ze skór wyprawionych Wyniki ekonomiczno-finansowe branży w 1q 216 były dobre, powyżej średniej w przetwórstwie przemysłowym. Dynamika wzrostu przychodów zwiększyła się w porównaniu z poprzednim kwartałem (1, r/r wobec 8, r/r w 4q 1), w takim samym stopniu wzrosła dynamika kosztów (1,6 r/r wobec 8, r/r w 4q 1). Zwiększenie wyniku finansowego netto o 14,4 (z 86 w 1q 1 do 98 w 1q 16) przyczyniło się do utrzymania rentowności sprzedaży na poziomie powyżej 1 (tabela). Bieżąca płynność finansowa kształtowała się powyżej poziomu satysfakcjonującego. Tendencja zmian przychodów, kosztów i wyniku finansowego w 1q 16 wobec 4q 1 w porównaniu z analogicznym okresem 21 r. oznacza ożywienie w branży w 1q 16. O sytuacji branży decyduje głównie kondycja producentów obuwia (PKD 1.2). W ujęciu ilościowym, według danych GUS, w 1q 16 produkcja obuwia skórzanego wzrosła o 3 r/r, natomiast skór miękkich na obuwie zwiększyła się o 7 r/r. Średnie ceny obuwia w 1q 16 były o 2,9 niższe niż w analogicznym okresie 21 r. Polska, obok Włoch, Hiszpanii, Portugalii i Rumunii, należy do grupy dużych producentów obuwia skórzanego w Unii Europejskiej. Branża jest silnie rozdrobniona, obejmuje głównie małe i średnie przedsiębiorstwa, gdzie zatrudnienie bezpośrednio w produkcji znajduje 14 tys. osób, a około 4 tys. osób w powiązanych sektorach. W 1q 16 eksport obuwia wyniósł 284 mln euro (+26 r/r), import 41 mln euro (+3 r/r). Ujemne saldo w handlu zagranicznym obuwiem zmniejszyło się z 176 mln euro do 127 mln euro. Eksport skór i wyrobów skórzanych w 1q 16 zmniejszył się o 3,8 r/r, import wzrósł o 22 r/r, saldo obrotów na koniec 1q 16 wynosiło minus 16,8 mln euro wobec 9, mln euro w 1q 1. W najbliższych kwartałach wyniki ekonomiczne branży prawdopodobnie pozostaną na stabilnym, korzystnym poziomie z uwagi na rosnący popyt konsumpcyjny w wyniku wzrostu realnych wynagrodzeń i poprawy na rynku pracy. Zniesienie kontroli importu obuwia z Chin i Wietnamu wpływa na utrzymywanie się znacznego napływy tanich wyrobów do Polski, co jest dotkliwe szczególnie dla małych i średnich producentów w kraju. Duże firmy obuwnicze lepiej radzą sobie na rynku, często zlecając produkcję w krajach azjatyckich o niższych kosztach wytwarzania (choć słabnący w stosunku do dolara kurs złotego podwyższa te koszty), a ich rozwinięta sieć handlowa wraz z inwestowaniem w jakość i wzornictwo pozwala skutecznie przeciwdziałać taniej konkurencji. Ostatnio pojawiła się tendencja rozszerzania przez duże podmio ty produkcji w kraju. Rozwija się sprzedaż internetowa obuwia. Czynnikiem ryzyka pozostaje koszt wprowadzonego od września 216 r. podatku od sprzedaży detalicznej, który obejmie także salony obuwnicze Wybrane wskaźniki 1q 1 2q 1 3q 1 4q1 1q 16 ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 7

8 1Q Produkcja wyrobów z drewna Wyniki ekonomiczno-finansowe branży drzewnej w 1q 216 były dobre (zysk netto 424 vs. 44 w 1q 1), do czego przyczynił się wzrost przychodów (2,4 r/r) przy wolniejszym wzroście kosztów (1,9 r/r). Tendencja zmian przychodów i kosztów w 1q 16 wobec 4q 1 w porównaniu z analogicznym okresem w 21 sugeruje stabilizację branży w 1q 16. Na wyniki branży decydujący wpływ mają producenci wyrobów z drewna (84 przychodów branży), pozostałe przychody generowali producenci wyrobów tartacznych. Rentowność sprzedaży w 1q 16 kształtowała się na poziomie zbliżonym do 1q 1 (tabela). Lepsze wyniki w 1q 16 osiągnęli producenci wyrobów z drewna (ROS=9), producenci wyrobów tartacznych uzyskali ROS=3,9. Bieżąca płynność finansowa była satysfakcjonująca, podwyższona poniżej granicy akceptowalnego poziomu. Udział sprzedaży eksportowej branży w przychodach ogółem kształtował się w 1q 16 poniżej średniej dla przemysłu przetwórczego (39 vs. 46); był wyższy w przypadku producentów wyrobów tartacznych (43) niż wyrobów z drewna (38). W ujęciu ilościowym produkcja ważniejszych wyrobów branży wg GUS w 1q 16 w porównaniu z 1q 1 wzrosła w przypadku wyrobów dla stolarki otworowej (13), płyt podłogowych (11), sklejki (9), płyt wiórowych (8) i pilśniowych (4), była zbliżona do 1q 1 w przypadku produkcji tarcicy, zmalała produkcja oklein (-4). W kolejnych kwartałach wyniki branży prawdopodobnie utrzymają się na dotychczasowym poziomie, czemu sprzyja stabilny popyt ze strony meblarstwa, jak i firm budowlanych przy dużej liczbie rozpoczętych projektów. Ceny surowca prawdopodobnie w dalszym ciągu będą niskie. Lasy Państwowe (LP) przewidują podaż drewna w 216 r. na poziomie 31,7 mln m sześc. (+,7 mln m sześc. wobec 21). LP wprowadziły od 216 r. modyfikację zasad sprzedaży (wieloetapowa procedura przeprowadzana raz w roku, podpisywana skonsolidowana umowa dotycząca sumarycznej ilości drewna z ceną średnioważoną różnych typów drewna, gwarancje zakupu w następnym roku na podstawie deklaracji z danego roku, uwzględniana historia zakupów za ostatnie 1, roku); podczas pierwszych aukcji drewna wg nowych zasad nie nastąpił wzrost cen przychody koszty Wybrane wskaźniki 1q 1 2q 1 3q 1 4q1 1q 16 ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 8

9 1Q Produkcja papieru i wyrobów z papieru Wyniki ekonomiczno-finansowe producentów papieru i wyrobów z papieru w 1q 16 były korzystniejsze pod względem rentowności niż w 4q 1, zbliżone do 1q 1. Dynamika wzrostu przychodów w 1q 16 była wolniejsza niż w 4q 1 (,4 r/r wobec 9,4 r/r), koszty wzrosły w większym stopniu niż przychody (6, r/r w 1q 16 wobec 9, r/r w 4q 1). Wynik finansowy netto w 1q 16 zwiększył się o 3,7 r/r (831 wobec 81 w 1q 1), rentowność sprzedaży netto nie uległa zmianie (tabela). Bieżąca płynność finansowa kształtowała się na satysfakcjonującym poziomie, zwraca uwagę relatywnie niskie zadłużenie branży (tabela). Tendencja zmian przychodów i kosztów w 1q 16 wobec 4q 1 w porównaniu z analogicznym okresem 21 r. sugeruje stabilizację branży w 1q 16. W 1q 216 producenci masy włóknistej, papieru i tektury (PKD 17.1; generują 38 przychodów ogółem działu) osiągnęli wyższą rentowność sprzedaży netto ROS=14,7 niż producenci wyrobów z papieru i tektury (PKD 17.2; 62 przychodów) ROS=7,. Wyniki branży uwarunkowane są wielkością dostaw i cenami papieru i celulozy. W 1q 16 dostawy papierów wysokogatunkowych w Europie zmniejszyły się o,7 w porównaniu do 4q 1, natomiast w porównaniu z 1q 1 były niższe o 4,3. Ceny papierów wysokogatunkowych na koniec 1q 16 praktycznie nie zmieniły się w stosunku do końca 4q 1. W 1q 16 średnia cena celulozy NBSK (celuloza długowłóknista) spadła o 12, r/r, natomiast cena BHKP (celuloza krótkowłóknista) wzrosła o 1,7 r/r. W porównaniu do 4q 1 zanotowano spadki cen NBSK (-3,3) oraz BHKP (-,). Wzmocnienie kursu dolara w stosunku do euro spowodowało wzrost cen celulozy wyrażonych w złotych, co niekorzystnie odbiło się na wynikach krajowych producentów papieru. Wg GUS w 1q 16 wzrosła r/r produkcja: papieru toaletowego (+9,7), tektury falistej (+6,3), papieru i tektury (+4,1), masy celulozowej (+8), pudełek z papieru i tektury (+3,2), spadła produkcja papieru i tektury do celów graficznych (-2,1 r/r). W kolejnych kwartałach sytuacja ekonomiczna producentów papieru powinna się poprawić, gdyż pod koniec 21 r. zmienił się trend w cenach celulozy. Niższe ceny surowca będą pozytywnie wpływać na wynik producentów papieru. Wyniki producentów wyrobów z papieru pozostaną stabilne z uwagi na przewidywany wzrost popytu na opakowania ze strony głównych odbiorców (m.in. branża spożywcza, reklamowa) w sytuacji ożywienia gospodarczego w Polsce. Na spadek zużycia papieru wpływać będzie zmniejszenie czytelnictwa gazet oraz coraz szersze wykorzystywanie kanałów elektronicznych. Podwyżki cen papieru graficznego będą czynnikiem osłabiającym zyski producentów wyrobów z papieru ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 9

10 1Q Wytwarzanie i przetwarzanie produktów rafinacji ropy naftowej W 1q 216 przedsiębiorstwa wytwarzające produkty rafinacji ropy naftowej (m.in. paliwa silnikowe, oleje, brykiety, wyroby dla przemysłu petrochemicznego) nadal notowały spadek dynamiki przychodów (-2 r/r vs. -28 r/r w 4q 1), co było spowodowane niskimi nominalnymi cenami ropy naftowej (w 1q 216 notowania ceny ropy Ural niższe o ok. 41 r/r), a w konsekwencji cenami produkowanych wyrobów ropopochodnych. W 1q 216 na wyniki branży rafineryjnej (99 mln zysku zł wobec 327 w 1q 21) ujemny wpływ miało przeszacowanie zapasów (efekt niskich cen ropy naftowej) i niższa produkcja z uszkodzonej instalacji w czeskiej rafinerii Orlenu, natomiast sprzyjający był dyferencjał Brent/URAL oraz kurs USD/PLN. Bieżąca płynność finansowa kształtowała się na satysfakcjonującym poziomie, szybka poniżej akceptowalnego poziomu. Zestawienie tendencji zmian w 1q 216 wobec 4q 21 z sytuacją w analogicznym okresie 21 r. sygnalizuje spowolnienie rynku. W ujęciu ilościowym, według danych GUS, w 1q 16 produkcja paliw była na zbliżonym poziomie do analogicznego okresu poprzedniego roku; co było wypadkową wzrostu w porównaniu z 1q 1 w segmencie gazu skroplonego (+6 r/r; 3 udziału w rynku paliw) i niewielkich spadków (-1,1 r/r) produkcji oleju napędowego (wartościowo największy segment: ok. 71 produkcji paliw) oraz benzyn silnikowych (-1,7 r/r; 26 produkcji paliw). Wg danych POPiHN w 1q 216, podobnie jak w całym poprzednim roku, rosła krajowa konsumpcja oleju napędowego (+1 r/r) i benzyn silnikowych (+13 r/r); efekty mogły być znacznie lepsze, gdyby nie szara strefa utrudniająca działalność firm sprzedających paliwa. Z uwagi na stosunkowo niskie ceny paliw oraz rosnące przewozy transportowe dla przemysłu można oczekiwać utrzymania się pozytywnej dla branży paliwowej tendencji rosnącej konsumpcji paliw; niemniej dynamikę wzrostu wyników finansowych branży może osłabiać wprowadzenie od września 216 r. podatku od sprzedaży detalicznej. Pozytywne efekty dla działalności branży powinien przynieść pakiet paliwowy (przyjęty przez rząd w maju 216), którego głównym celem jest ograniczenie szarej strefy w sektorze paliwowym, m.in. uszczelnienie procesu wydawania koncesji na obrót paliwami i obowiązków z tym związanych. Koncerny naftowe korzystają na niskich cenach ropy naftowej, które zmniejszają poziom kosztów produkcji, chociaż równocześnie obniżają wartość zapasów surowca oraz ceny produkowanych wyrobów ropopochodnych. Poprawia się także pozycja negocjacyjna krajowych rafinerie, które w większej skali zaczęły korzystać z zaopatrzenia w surowiec z krajów arabskich (Arabia Saudyjska, Irak) ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info. GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 1

11 1Q Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych W 1q 216 sytuacja branży pod względem rentowności poprawiła się. Dynamika wzrostu przychodów w 1q 16 była wprawdzie wolniejsza niż w 4q 1 (2, r/r wobec 3,4 r/r w 4q 1), jednak spadek kosztów działalności [(-,3) r/r wobec 2,3 r/r w 4q 1] pozytywnie wpłynął ma wyniki. Wynik finansowy w 1q 16 zwiększył się o 38 r/r (163 wobec 1166 w 1q 1), w rezultacie rentowność poprawiła się (tabela). Tendencja zmian w 1q 16 wobec 4q 1 w porównaniu z analogicznym okresem 21 r. sugeruje stabilizację w branży w 1q 16. Na wyniki branży chemicznej w największym stopniu wpływają producenci podstawowych chemikaliów, nawozów i związków azotowych, tworzyw sztucznych i kauczuku syntetycznego (PKD 2.1) z udziałem w przychodach działu w 1q 216 i rentownością netto na poziomie 11,8, a także producenci mydła i detergentów oraz wyrobów kosmetycznych i toaletowych (PKD 2.4; 24 przychodów działu; ROS=1,1) oraz farb i lakierów (PKD 2.3; 8 przychodów; ROS=7,4). Zasadniczą przyczyną wzrostu przychodów branży w 1q 16 był wyższy popyt na tworzywa sztuczne (wzrost przychodów o 12 r/r), m.in. ze strony budownictwa mieszkaniowego i motoryzacji. Popyt na nawozy w 1q 16 sezonowo wzrósł, był jednak mniejszy niż w 1q 1 z powodu opóźnień w wypłatach dopłat bezpośrednich, co przyczyniło się do spadku ich średnich cen. Dodatkowym powodem spadków cen były stosunkowo niskie ceny nawozów na rynku światowym (w 1q 16 ceny mocznika spadły o 32 r/r, amoniaku o 34 r/r). W kierunku zmniejszenia kosztów produkcji branży chemicznej oddziaływał spadek cen ropy naftowej oraz obniżenie w 1q 16 średniej regulowanej ceny gazu wysokometanowego dla odbiorców przemysłowych o 6,8 w porównaniu z 4q 1. Największą firmą nawozową w Polsce i drugą w Europie (po norweskim koncernie Yara) jest Grupa Azoty, która osiągnęła w 1q 16 przychody ze sprzedaży na poziomie 1, (-13 r/r) przy zysku netto,31 (,27 w 1q 1). W najbliższych kwartałach czynnikiem sprzyjającym poprawie sytuacji segmentu chemicznego może być utrzymujący się popyt z budownictwa mieszkaniowego, przemysłu opakowań, czy motoryzacyjnego przy niższej taryfowej cenie gazu, co ma kluczowe znaczenie dla rentowności. W krótkiej perspektywie prawdopodobna jest poprawa wyników w branży nawozowej z uwagi na sezonowy wzrost popytu ze strony rolników stymulowany wypłatami bezpośrednimi. Niski poziom cen nawozów w handlu światowym będzie stabilizować, mimo zwiększenia popytu, poziom cen w Polsce. Grupa Azoty znalazła się na opublikowanej przez resort skarbu liście podmiotów wymagających specjalnej ochrony przed wrogim przejęciem przez rosyjski koncern Acron ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 11

12 1Q Produkcja podstawowych wyrobów farmaceutycznych W 1q 216 branża farmaceutyczna zmniejszyła przychody i wynik finansowy w porównaniu z analogicznym okresem 21 r. W 1q 16 przychody obniżyły się w stosunku do 1q 1 [(-2,9) r/r wobec 2,9 r/r w 4q 1], zmniejszyły się także koszty prowadzenia działalności, w mniejszym stopniu niż spadek przychodów [(-1,) r/r wobec 19,3 r/r w 4q 1]. W 1q 16 producenci farmaceutyków wypracowali 377 mln zysku netto wobec 489 w 1q 1 (-23 r/r), co przełożyło się na spadek rentowności sprzedaży. Bieżąca płynność finansowa kształtowała się na akceptowalnym poziomie. Tendencja zmian przychodów i kosztów w 1q 16 wobec 4q 1 w porównaniu z analogicznym okresem 21 r. sygnalizuje spowolnienie rozwoju producentów farmaceutyków w 1q 16. Po wprowadzeniu ustawy refundacyjnej rynek uległ zapaści, obecnie powoli odbudowuje się. Ustawa wprowadziła m.in.: (1) sztywne ceny, negocjowane przez resort zdrowia z producentami; (2) zmniejszenie poziomu refundacji NFZ z 19 do 17 wydatków na świadczenia zdrowotne; (3) zmniejszenie rynku leków refundowanych. Reforma skutkowała spadkiem cen wielu leków, co przyczyniło się do ich znacznego eksportu za granicę (według różnych szacunków, rocznie wywożono z Polski przeznaczone na krajowy rynek leki o wartości 2-3 ). Obowiązująca od 12 lipca 21 r. tzw. ustawa antywywozowa miała być receptą na nadmierny eksport leków i niedobory na polskim rynku, jednak przepisy hamują tylko legalny wywóz leków, a nielegalny eksport stale rośnie. W najbliższych kwartałach można oczekiwać stabilizacji wyników i rentowności branży na korzystnym poziomie. Większym przychodom farmacji sprzyjać będą rosnące ceny leków bez recepty oraz wprowadzenie do sprzedaży dużej liczby nowych produktów. 18 marca 216 r. Sejm przyjął ustawę o bezpłatnych lekach dla osób powyżej 7. roku, jednak wciąż brak szczegółowych kryteriów kwalifikacji produktów do wykazu bezpłatnych leków, co utrudni producentom planowanie produkcji. Na liście, która ma być opublikowana do 1 września 216 r., znajdą się w pierwszej kolejności leki już dotychczas refundowane. Producenci postulują, by znalazły się głównie leki krajowe. Ich sprzedaż zostanie rozliczona z NFZ na takich zasadach, jak dotychczas jest rozliczana refundacja, a następnie budżet państwa (a nie pacjent) dopłaci resztę. W budżecie państwa na 216 r. przewidziano na bezpłatne leki 12, w 217 r. przewiduje się 64. Według IMS Health w 21 r. na leki na receptę w grupie 7+ seniorzy wydali,8, a NFZ dołożył 1,7. 3 mln pacjentów powyżej 7. roku życia kupiło w 21 r. 189 mln opakowań leków na receptę, średnio w ciągu miesiąca senior kupił pięć opakowań łącznie za 119 zł ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 12

13 1Q Produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych Wyniki ekonomiczno-finansowe producentów wyrobów z tworzyw w 1q 216 były nadal dobre, z rosnącym zyskiem netto (821 zysku wobec 71 w 1q 1 i 744 w 4q 1); dynamika wzrostu przychodów utrzymała się (12, vs. 12,7 r/r w 4q 1) przy wolniejszym wzroście kosztów (12,1 r/r). Rentowność sprzedaży była podobna jak w 1q 1, płynność finansowa kształtowała się na akceptowalnym poziomie (por. tabela). Tendencja zmian przychodów i kosztów w 1q 16 wobec 4q 1 w porównaniu z analogicznym okresem w 21 r. sugeruje stabilizację w 1q 16. Branża wytwarza szeroki asortyment wyrobów z tworzyw sztucznych dla przemysłu opakowaniowego (ok. 37 ogółu opakowań), budownictwa (zużywa ok. 3 wszystkich tworzyw), a także gospodarstw domowych, co z uwagi na powszechność stosowania i coraz częstsze zastępowanie wyrobów metalowych wyrobami z tworzyw sztucznych, zapewnia jej rynek zbytu. Jest to produkcja głównie na potrzeby rynku krajowego; w 1q 16 przychody z eksportu stanowiły 4 ogółem, jednocześnie zwraca uwagę wzrost dynamiki eksportu r/r (17,2 vs. 6,8 w 4q 1). Dla kosztów branży istotne są ceny tworzyw sztucznych, dla których podstawowym surowcem są mono- i polimery powstające na bazie ropy i innych wyrobów petrochemicznych; w 1q 16 ceny tworzyw najczęściej wykorzystywanych w produkcji opakowań rosły w przypadku HDPE i LDPE, nie zmieniły się r/r ceny PP, jednocyfrowe spadki dotyczyły PET. Producenci opakowań z tworzyw sztucznych w planach rozwoju powinni uwzględniać prawdopodobne ograniczanie niektórych segmentów rynku maleje popyt na jednorazowe opakowania z uwagi na coraz powszechniejsze zastępowanie ich opakowaniami biodegradowalnymi, czy wielokrotnego użytku, rosną w związku z tym koszty inwestycji w technologie produkcji biodegradowalnych opakowań. Zgodnie z obowiązującymi regulacjami kraje UE są zobowiązane do zmniejszenie zużycia szkodliwych dla środowiska plastikowych toreb z folii o grubości poniżej mikronów (powszechne w handlu). Wg nowych przepisów państwa członkowskie mają do wyboru: wprowadzenie zakazu darmowego wręczania toreb w sklepach, albo zmniejszenie ich zużycia do maksimum 9 na osobę rocznie od 219 r. (obecne zużycie w Polsce szacowane na ok. 4 toreb rocznie; w UE ok. 2 toreb). W kolejnych kwartałach wyniki branży będą stabilne, sprzyja im utrzymujący się popyt ze strony budownictwa, jak i wzrost popytu konsumpcyjnego na krajowym rynku dzięki poprawie na rynku pracy i wzrostowi dochodów gospodarstw domowych. Z uwagi na w dalszym ciągu tańszy surowiec (niskie ceny ropy naftowej) możliwe są lekkie tendencje spadkowe cen tworzyw sztucznych. Utrzyma się istotna konkurencja wyrobów z tworzyw z krajów azjatyckich na polskim rynku ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 13

14 1Q Produkcja wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych Wyniki ekonomiczno-finansowe branży w 1q 16 poprawiły się w porównaniu z 1q 1, wynik finansowy netto wzrósł do 413 (vs. 288 w 1q 1), był jednocześnie mniejszy niż w 4q 1 (1,1 ). Dynamika przychodów utrzymała się w trendzie wzrostowym (6,3 r/r vs. 4,3 r/r w 4q 1) przy powrocie wzrostowych tendencji kosztów (4,7 r/r wobec spadku o 1 w 4q 1). Opóźnienia w uruchamianiu inwestycji z nowej perspektywy finansowej w dalszym ciągu skutkowały słabszym niż oczekiwało wielu producentów popytem na materiały budowlane. Tendencja zmian przychodów i kosztów w 1q 16 wobec 4q 1 w porównaniu z analogicznym okresem w 21 r. sygnalizuje stabilizację branży w 1q 16. O wynikach działu w 1q 16 decydowały głównie wyniki producentów szkła (33 przychodów działu), wyrobów z betonu (23) oraz cementu i wapna (11). Rentowność sprzedaży netto w 1q 16 poprawiła się (o 1,2 pp. r/r; por. tabela); wysoki poziom ROS odnotowali w 1q 16 producenci szkła (1), wyrobów z kamienia (13,7) oraz ceramicznych materiałów budowlanych (8); straty odnotowali producenci cementu (-6) i wyrobów betonowych (-4). Płynność finansowa działu była satysfakcjonująca. Wg danych GUS w ujęciu ilościowym w 1q 16 w porównaniu z 1q 1: (a) wzrosła produkcja cegły (24), spoiw gipsowych (12), wapna (1), bloków ściennych z betonu (9), elementów z silikatu () oraz szyb typu float (4); (b) na poziomie zbliżonym do poprzedniego roku kształtowała się produkcja wyrobów izolacji termicznej, dachówki ceramicznej i masy betonowej; (c) zmalała produkcja cementu (-3,7). W kolejnych kwartałach wyniki działu prawdopodobnie będą się powoli poprawiać z uwagi na sezonowe ożywienie popytu na rynku remontowym, a także oczekiwane wzmocnienie popytu ze strony budownictwa infrastrukturalnego. Duża liczba projektów w toku i kontynuowany wzrost wolumenu rozstrzygniętych przetargów drogowych w okresie ostatnich czterech kwartałów, tj. 3q1-2q16 o 13 r/r (o 17 w okresie 3q14-2q1) wzmacniają popyt, niemniej impuls z rynku dociera do producentów materiałów z opóźnieniem kilku kwartałów, np. w przypadku cementowni wzrost popytu następuje 1-1, roku od podpisania kontraktu - obecnie cementownie oczekują wyraźniejszego wzrostu zakupów w Wzrostowe tendencje dochodów ludności sprzyjają wzrostowi popytu remontowo-modernizacyjnego - w 216 r. co 3. Polak planuje wydatki związane z remontem mieszkania. Negatywnie na wyniki branży nadal będzie wpływać duża konkurencja na rynku materiałów budowlanych, jak i aktywna szara strefa. W przypadku cementowni materializuje się ryzyko rosnących kosztów zakupu dodatkowych uprawnień do emisji dwutlenku węgla (Grupa Ożarów w tym roku po raz pierwszy musiała dokupić limity emisji CO 2 ) przychody koszty ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 14

15 1Q Produkcja metali 1q 216 producenci metali zakończyli wysokim zyskiem [346 wobec (-136 ) straty w 4q 21 i 181 zysku w 1q 21], co przełożyło się na zdecydowaną poprawę rentowności sprzedaży (tabela), choć osiągniętą przy spadających od II poł. 21 r. przychodach. Bieżąca płynność finansowa w 4q 1 kształtowała się na akceptowalnym poziomie, szybka na jego dolnej granicy. W 1q 16 zwraca uwagę wyraźny wzrost nakładów inwestycyjnych (o ponad 4 r/r; głównie na maszyny i urządzenia techniczne) mogący pozytywnie wpłynąć (poprzez wzrost produkcji) na przyszłe wyniki branży. Zestawienie tendencji zmian w 1q 216 wobec 4q 21 z sytuacją w analogicznym okresie 21 r. wskazuje na stabilizację rynku. Dobra ocena branży w 1q 16 wynikała z poprawy wyników segmentu produkcji metali nieżelaznych (wzrost zyskowności produkcji aluminium i miedzi rekompensujący gorsze wyniki produkcji ołowiu, cynku i cyny; PKD 24.4; 23 przychodów ogółem; ROS=,6 vs. 3,9 w 1q 1), lepszych wyników odlewnictwa metali (PKD 24.; 1 przychodów; ROS=6 vs. 4, w 1q 1) oraz stabilnych wyników produkcji surówki, żeliwa i stali oraz wyrobów hutniczych (PKD 24.1; ok. 48 przychodów ogółem; w 1q 16 ROS=,6 vs.,3 w 1q 1). Ogólny wynik branży wciąż obciąża wysoka strata (choć już o połowę niższa wobec poziomu z końca 21 r.) segmentu wyrobów płaskich walcowanych na zimno (PKD 24.32). W ujęciu ilościowym, według GUS, w 1q 16 najszybciej rosła produkcja blach i taśm stalowych (+22 r/r), wyższe były też wolumeny produkcji płaskowników, walcówki i prętów, jak również brązu i aluminium (średnio po ok. 12 r/r) oraz wyrobów płaskich walcowanych na zimno (+6 r/r); spadła natomiast produkcja mosiądzu (-27 r/r), ołowiu (-14 r/r) oraz cynku i miedzi (po ok. -1). W kolejnych kwartałach europejski sektor hutniczy będzie pod presją rosnących problemów z konkurencyjnością europejskiej stali wobec taniego importu z Chin, natomiast krajowy rynek stalowy wobec taniego importu z Rosji, Turcji i Białorusi oraz perspektyw wzrostu obciążeń z tytułu ochrony klimatu. Rozwój krajowego hutnictwa będą wspierać: (1) kontynuacja dużych projektów infrastrukturalnych (zwłaszcza drogowych i kolejowych), współfinansowanych ze środków unijnych, wspierająca stabilny wzrost krajowej konsumpcji stali (szacowany na ok. +3 r/r); (2) problemy z dostawami półproduktów stalowych z Ukrainy skutkujące ponownym uruchomieniem stalowni w częstochowskiej Hucie ISD; (3) możliwość uzyskania zwolnienia z podatku akcyzowego od energii elektrycznej wykorzystywanej w procesach mineralogicznych i metalurgicznych (wg szacunków HIPH oszczędności branży stalowej rzędu 12 rocznie); (4) planowana konsolidacja sektora hutniczego w ramach Śląskich Hut Stali przychody koszty Wybrane wskaźniki 1q 1 2q 1 3q 1 4q1 1q 16 ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 1

16 1Q Produkcja metalowych wyrobów gotowych (bez maszyn i urządzeń) Wynik finansowy producentów metalowych wyrobów gotowych w 1q 216 był znacznie wyższy niż w 1q 21 i porównywalny z uzyskanym kwartał wcześniej; w 1q 216 branża odnotowała 1,3 zysku (wobec,9 w 1q 1 i 1, w 4q 1), przy szybszym wzroście przychodów niż kosztów produkcji (odpowiednio 6,2 r/r i,7 r/r). Rentowność sprzedaży była lepsza niż w 1q 1, płynność finansowa kształtowała się na akceptowalnym poziomie (tabela). Zestawienie tendencji zmian w 1q 216 wobec 4q 21 z sytuacją w analogicznym okresie 21 r. sygnalizuje stabilizację rynku w 1q 216. Na ogólną ocenę sytuacji branży składają się wyniki: producentów metalowych elementów konstrukcyjnych (PKD 2.1; 31 przychodów ogółem) dla budownictwa przemysłowego (m.in. urządzenia dźwigowe, prefabrykowane budynki, pawilony wystawowe) i infrastrukturalnego (mosty, bariery, ekrany akustyczne) i mieszkaniowego (metalowe drzwi, ramy), którzy w 1q 16 utrzymali zyskowność sprzedaży na poziomie 4,3 (wobec 4,1 w 1q 1) i producentów pozostałych gotowych wyrobów metalowych (m.in. elementy torów kolejowych, pojemników, opakowań, metalowych art. gosp. domowego (PKD 2.9; 31 przychodów działu) osiągających wyższy poziom rentowności (ROS=9,1 vs. 8,7 w 1q 1) oraz stabilny segment obróbki i nakładania powłok na metale (PKD 2.6; 16 przychodów działu; ROS=8,1). Producenci wyrobów z metalu są spolaryzowani, ok. przychodów branży generują wielkie podmioty, zatrudniające powyżej 2 osób. Branża wytwarza szeroki asortyment wyrobów metalowych, kierowany na rynek krajowy i w blisko połowie na eksport (choć np. w produkcji opakowań metalowych, czy też produkcji złączy i śrub udział sprzedaży eksportowej sięga 7 przychodów ogółem; na eksport trafia też ponad 6 produkcji grzejników i kotłów c.o.). W ujęciu ilościowym, według danych GUS, w 1q 16 rosła produkcja zbiorników i cystern metalowych (+17, r/r) oraz puszek i pozostałych opakowań metalowych (+1,4 r/r), natomiast spadki odnotował segment produkcja opakowań do żywności (-24,2 r/r), grzejników (-4,1 r/r) oraz przewodów (-3,6 r/r). W kolejnych kwartałach można oczekiwać utrzymania dobrych wyników przedsiębiorstw. Poprawa krajowej konsumpcji powinna wspierać popyt na wyroby i usługi producentów metalowych wyrobów gotowych, a inwestycje (m.in. otwarcie fabryki drzwi i ościeżnic metalowych Porta Steel w Ełku, czy objęcie przez Bank Gospodarstwa Krajowego 1 mln euro obligacji producenta opakowań metalowych spółki Can-Pack) pozwolą na zwiększenie produkcji i dalszy rozwój branży Wybrane wskaźniki 1q 1 2q 1 3q 1 4q1 ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 1q 16 16

17 1Q Produkcja komputerów i wyrobów elektronicznych Pierwszy kwartał 216 r. przyniósł wzrost rynku komputerów oraz wyrobów elektronicznych i optycznych widoczny w zwiększeniu dynamiki przychodów producentów. Przychody branży w 1q 16 wyraźnie odbiły [4,9 r/r wobec (-8,8) r/r w 4q 1], przewyższając wzrost kosztów [4,9 r/r wobec (-9,9) r/r w 4q 1]. Wynik finansowy branży w 1q 16 wzrósł o 37 r/r (37 wobec 224 w 1q 1) i w rezultacie rentowność sprzedaży netto r/r poprawiła się (tabela). Tendencje zmian w 1q 16 wobec 4q 1 w porównaniu z analogicznym okresem 21 r. sugeruje ożywienie rozwoju branży w 1q 16. Na wyniki działu mają wpływ głównie wyniki producentów elektronicznego sprzętu powszechnego użytku, tj. telewizorów, monitorów, dvd (PKD 26.4: 7 ogółu firm, 37 przychodów, 16 zysku). Liczba wyprodukowanych telewizorów w 1q 16 wyniosła,1 mln sztuk [(-2) r/r i (-11) w stosunku do 4q 1]. Największe udziały na polskim rynku TV mają: Samsung (37), LG (22), Sony (1), Philips (7,), Toshiba (6,9), TCL (). Spadek produkcji odbiorników w 1q 216 r. był spowodowany malejącym popytem na telewizory, zarówno w kraju, jak i w Europie Zachodniej (dominujący rynek zbytu dla polskiej produkcji) z uwagi na nasycenie gospodarstw domowych sprzętem TV oraz rezygnację z odbiorników na rzecz oglądania telewizji w komputerze. To prowadzi do wycofywania się z polskiego rynku producentów (Funai, Sharp), czy szukania nisz do zagospodarowania, np. produkcja dla firm motoryzacyjnych (zestawy multimedialne) czy produkcja 8- calowych odbiorników dla klientów biznesowych (rynek hotelowy, gastronomiczny, handlowy). Poprawie wyników branży sprzyja dobra sytuacja producentów instrumentów i przyrządów pomiarowych (PKD 26.: 31 ogółu firm, 14 przychodów, 2 zysku), której przychody w 1q 16 wzrosły o 8 r/r, zysk o 6; wzrost produkcji liczników energii w 1q 16 o 22 r/r, gazomierzy o 13 r/r. W najbliższych kwartałach można oczekiwać stabilizacji wyników branży. Możliwy jest niewielki wzrost popytu na odbiorniki telewizyjne w związku z piłkarskimi mistrzostwami Europy oraz z letnimi igrzyskami. Wzrost realnych wynagrodzeń i poprawa na rynku pracy mogą przyczynić się do większej sprzedaży droższych, bardziej zaawansowanych modeli telewizorów w standardzie 4K (Ultra HD), co pozytywnie będzie oddziaływać na wartość rynku. Pozytywny wpływ na poziom wydatków powinien wywrzeć także program Rodzina +. Czynnikiem ryzyka jest koszt podatku od handlu detalicznego (wejdzie w życie od września 216 r.). W UE rośnie popyt na telewizory powyżej 46 cali, gdzie zastosowano technologię umożliwiającą komfortowe oglądanie także z niewielkiej odległości. Ich transport z Dalekiego Wschodu jest nieopłacalny, co jest szansę dla producentów z Polski na zwiększenie eksportu przychody koszty ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 17

18 1Q Produkcja urządzeń elektrycznych W 1q 216, w efekcie niekorzystnej tendencji wyższego wzrostu kosztów niż przychodów (odpowiednio: koszty +7,9 r/r i przychody +6,7 r/r prawie 2.krotnie wolniejsza dynamika wzrostu niż rok wcześniej i to pomimo rosnącego udziału sprzedaży eksportowej w przychodach o +7 pp r/r; tabela) obniżył się wynik finansowy producentów urządzeń elektrycznych (,8 wobec,7 w 1q 21 oraz rekordowo wysokiego zysku 1,33 w 4q 21]. Wzrosła płynność finansowa i kształtowała się na satysfakcjonującym poziomie (tabela). Zestawienie tendencji zmian w 1q 216 wobec 4q 21 z sytuacją w analogicznym okresie 21 r. wskazuje na spadek rynku w 1q 216. Na ogólną ocenę sytuacji branży wpłynęły wyniki: produkcji sprzętu AGD (PKD 27.; ok. 41 przychodów działu) z zyskownością sprzedaży na poziomie 2,2 (vs. ROS=3 w 1q 1); produkcji elektrycznych silników, prądnic, transformatorów, aparatury rozdzielczej energii elektrycznej (PKD 27,1; 19 przychodów działu) z ROS=3,7 (vs. 6,1 w 1q 1), produkcji elektrycznego sprzętu oświetleniowego (PKD 27.4; 16 przychodów) - najzyskowniejszy segment działu (ROS=8,3 wobec ok. 11, w 1q 1) oraz produkcji przewodów i sprzętu instalacyjnego (PKD 27.3; 14 przychodów; ROS= vs. 3, w 1q 1). W ujęciu ilościowym, wg danych GUS, w 1q 16 wzrosty odnotowała zarówno produkcja ogniw i baterii (+2), jak i akumulatorów (+1 r/r), nieznacznie spadła produkcja silników elektrycznych (o niecałe r/r); w segmencie AGD ponad 2.krotnie wzrosła produkcja robotów kuchennych, dynamicznie rosła również produkcja domowych suszarek (+21) i piekarników (+9 r/r), natomiast spadki odnotowali producenci odkurzaczy, kuchni gazowych (po ok. 2 r/r) i suszarek (ok. -9 r/r). W kolejnych kwartałach można oczekiwać dobrych wyników producentów urządzeń elektrycznych. Rozwój branży wspierają: (1) utrzymujący się dodatni trend krajowej sprzedaży AGD (wzrost w I poł. 216 o ok. r/r); (2) inwestycje w rozbudowę produkcji (m.in. BSH planuje uruchomienie dwóch fabryk: sprzętu kuchennego do zabudowy oraz lodówek; Whirlpool unowocześnia platformy produkcyjne w swoich trzech fabrykach AGD; (3) wzrost aktywności na rynkach zachodnich (w 1q 16 udział sprzedaży eksportowej elektrycznego sprzętu AGD wzrósł do 6 przychodów; średnio co 2. firma z branży generuje znaczącą część swoich przychodów ze sprzedaży eksportowej); (4) ożywienie na rynku mieszkaniowym wspierające sprzedaż urządzeń AGD (szczególnie urządzeń do zabudowy); () program + wpływający na zwiększenie poziomu wydatków i tym samym wspierający wzrost przyszłych wyników branży AGD. Niemniej, dynamikę wzrostu wyników finansowych branży może osłabiać wprowadzenie od września 216 r. podatku od sprzedaży detalicznej ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 18

19 1Q Produkcja maszyn i urządzeń W 1q 216 rynek maszyn i urządzeń mechaniczny odnotował spadek; ujemna dynamika wzrostu przychodów i niekorzystna tendencja wolniejszej redukcji kosztów produkcji [przychody (-4,2 r/r) vs. +,2 r/r w 4q 1 i +1 r/r w 1q 1; analogicznie koszty (-3,4 r/r) vs. +, r/r i +11,3 w 1q 1); zysk ze sprzedaży w 1q 16 wyniósł 471 (vs. 64 w 4q 1 i 22 w 1q 1). Płynność finansowa kształtowa się na satysfakcjonującym poziomie (tabela). Zestawienie tendencji zmian w 1q 216 wobec 4q 21 z sytuacją w analogicznym okresie 21 r. sygnalizuje spowolnienie rynku. Na ocenę sytuacji branży wpłynęły gorsze wyniki producentów maszyn ogólnego przeznaczenia, głównie silników i turbin (PKD 28.1; 34 przychodów działu) z ROS=4,3 (vs. 7,1 w 1q 1) oraz produkcji pozostałych maszyn specjalnego przeznaczenia, głównie maszyn dla górnictwa oraz budownictwa (PKD 28.9; 21 przychodów działu) z ROS=4,3 (vs.,4 w 1q 1), których nie zrekompensowała niewielka poprawa produkcji pozostałych maszyn, m.in. urządzeń chłodniczych i wentylacyjnych (PKD 28.2; 23 przychodów ogółem) z ROS=6,8 (vs. 6,4 w 1q 1). W ujęciu ilościowym (dane GUS) w 1q 16 ponad dwukrotnie wzrosła produkcja silników wysokoprężnych dla przemysłu (do 39 szt.), więcej niż rok wcześniej wyprodukowano też obrabiarek do metali (+13 r/r); na niezmienionym poziomie utrzymał się wolumen wyprodukowanych betoniarek; pozostałe segmenty charakteryzowały się spadkami produkcji (maszyny dla rolnictwa i leśnictwa -4 r/r, spadek produkcji ciągników i pługów; ładowność maszyn budowlanych niższa o 61 r/r). W kolejnych kwartałach oczekiwana stabilizacja wyników działu, przy zróżnicowanych przesłankach dla różnych typów maszyn: (a) utrzymujące się zapotrzebowanie na urządzenia do produkcji energii i ciepła; (b) dobre perspektywy rozwoju produkcji urządzeń chłodniczych; (c) oczekiwany wzrost inwestycji związanych z rozbudową i modernizacją parku maszynowego przedsiębiorstw. Wsparciem dla rozwoju branży będą środki z perspektywy unijnej , pozwalające na poszerzanie oferty produktowej i inwestycje podnoszące jakość produkcji. Równocześnie coraz trudniejsze jest otoczenie produkcji maszyn dla górnictwa węgla kamiennego, a niski poziom cen ropy negatywnie wpływa na rozwój inwestycji wydobywczych (słabszy popyt na maszyny dla rynku ropy i gazu zmusza firmy do dywersyfikowania produkcji). Konflikt rosyjsko-ukraiński niekorzystnie wpływa na sytuację producentów maszyn rolniczych aktywnych na rynkach wschodnich, niemniej producenci starają się zwiększać udział na innych rynkach eksportowych i zdobywać kontrakty krajowe (np. Ursus zawarł znaczące kontrakty w Afryce, a na rodzimym rynku zwiększył w I poł. 216 r. sprzedaż nowych ciągników o ok. 49 r/r; pozostali producenci odnotowywali spadki rejestracji) przychody koszty ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 19

20 1Q Produkcja pojazdów samochodowych i przyczep (bez motocykli) W 1q 216 nastąpiło spowolnienie dynamiki wzrostu branży motoryzacyjnej (8,8 r/r vs. 12, r/r w 1q 1) skutkujące słabszy wynikiem finansowym wobec analogicznego okresu poprzedniego roku (1,7 vs. 1,9 w 1q 1), niemniej branża wciąż charakteryzowała się wysoką zyskownością sprzedaży. Płynność finansowa kształtowała się na akceptowalnym poziomie (tabela). Zestawienie tendencji zmian w 1q 216 wobec 4q 21 z sytuacją w analogicznym okresie 21 sygnalizuje wzrost rynku w 1q 216. Słabsza ocena sytuacji branży wynikała z niższych wyników zarówno producentów części i akcesoriów do pojazdów (PKD 29.3; przychodów działu), ROS=,1 r/r (vs. 6,2 r/r w 1q 1), jak i producentów samochodów (PKD 29.1; 42 udziałów w rynku), ROS=4,1 (vs. 4,9 w 1q 1). W ujęciu ilościowym, wg GUS, w 1q 16 wzrosła produkcja pojazdów osobowych o 2 r/r (w 1q 16 wyprodukowano 14,6 tys. szt.), spadła produkcja pojazdów transportu publicznego (o 8, r/r; wyprodukowano ok. tysiąca pojazdów) oraz produkcja samochodów ciężarowych i ciągników (-7,6 r/r; 33,2 tys. szt.). W kolejnych kwartałach można oczekiwać utrzymania popytu na produkcję krajowej branży motoryzacyjnej. Pozytywną przesłanką prognoz jest niezmiennie wysoki popyt zagraniczny zarówno na części, jak i na pojazdy produkowane w Polsce (sprzedaż eksportowa stanowi 7 przychodów ogółem) wynikający z jednej strony z konkurencyjnego połączenia jakości i ceny produktów, jak i ponad 2,-letniego wzrostowego trendu sprzedaży nowych samochodów na rynkach europejskich (w maju br. ACEA skorygowała w górę prognozę dotyczącą wzrostu rejestracji na europejskim rynku nowych samochodów do ok. + r/r). W 2q 216 r. krajowa produkcja nowych samochodów osobowych wyniosła prawie 18 mln szt., tj. o 8,1 więcej niż rok wcześniej (efekt rosnącej produkcji nowego modelu Astry w gliwickiej fabryce Opla, co zrekompensowało zakończoną w kwietniu br. produkcję Forda Ka w tyskich zakładach Fiata). Zmniejszyła się natomiast produkcja samochodów dostawczych; w 1q16 poznańskie zakłady Volkswagena wyprodukowały niecałe 29 tys. szt., co oznacza spadek o 2 r/r; niemniej pod koniec roku rozpocznie się produkcja dostawczego Craftera, co powinno poprawić łączny wynik. Oczekiwanie poprawy wyników segmentu produkcji części i akcesoriów wspierają inwestycje w rozbudowę potencjału produkcyjnego (Polska jest jednym z kluczowych poddostawców dla europejskich fabryk aut, najważniejszym odbiorcą jest rynek niemiecki, ale coraz więcej komponentów wysyłanych jest do fabryk w Czechach, na Słowacji i Węgrzech; w dłuższej perspektywie możliwe jest ryzyko zakłóceń eksportu związane z Brexitem; co. zagraniczny projekt inwestycyjny prowadzony obecnie przez PAIiZ dotyczy segmentu komponentów do pojazdów; łączna wartość projektów to ok. 1,2 mld euro) ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 2

21 1Q Produkcja mebli Wyniki ekonomiczno-finansowe branży meblarskiej w 1q 216 były dobre, wynik finansowy był lepszy niż w 1q 1, jak i 4q 1 (9 vs. 488 w 1q 1 i 62 w 4q 1; por. wykres). Dynamika wzrostu branży zwolniła: przychody wzrosły o 9 r/r (vs. 13 r/r w 4q 1), a koszty o 8,4 r/r (vs. 11,3 r/r). Tendencja zmian przychodów i kosztów w 1q 16 wobec 4q 1 w porównaniu z analogicznym okresem w 21 r. wskazuje na stabilizację w 1q 16. Na jej wyniki decydujący wpływ mają producenci pozostałych mebli (82 przychodów działu). Rentowność producentów mebli w 1q 16 kształtowała się powyżej (+1,4 pp.) średniej dla przemysłu przetwórczego, w przypadku segmentu produkcji materaców (ok. 6 przychodów działu) wynosiła 12. W ujęciu ilościowym produkcja mebli wg GUS w 1q 16 w porównaniu z 1q 1 wzrosła r/r w przypadku mebli do sypialni (37), do kuchni (18) oraz do pokoi dziennych (1), zmalała jedynie w przypadku mebli tapicerskich (-3). Dla wyników branży istotny jest popyt zagraniczny - Polska jest 4. światowym eksporterem mebli (za Chinami, Niemcami i Włochami; 6,3 światowego eksportu), sytuuje się w grupie 6 największych światowych producentów mebli (za Chinami, USA, Niemcami, Włochami i Indiami; 68 przychodów branży pochodziło w 1q 16 z eksportu (w przypadku producentów materaców 71). Głównymi odbiorcami mebli z Polski są Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Czechy, Holandia, Szwecja i USA. W 1q 16 dynamika eksportu utrzymywała się na wysokim poziomie - sprzedaż eksportowa wzrosła o 11, r/r (vs. 9,3 w 4q 1), w tym w największym segmencie (pozostałe meble) wzrosła o 12,2 r/r (vs. 6,4 r/r w 4q 1); konkurencyjność cenowa oraz opłacalność eksportu utrzymywały się w 1q 16 na wysokim poziomie. W kolejnych kwartałach oczekiwane są dobre wyniki branży; producenci mebli z ugruntowaną pozycją w UE, są także aktywni w poszukiwaniu nowych rynków eksportowych. Meble są jedną z 7. branż, promowanych w ramach wsparcia rozpoznawalności polskich marek, z zatwierdzonym w maju br. przez resort rozwoju programem promocji. Na rynku krajowym możliwy jest wzrost popytu na meble dzięki poprawie na rynku pracy i sytuacji dochodowej (pierwsze wyposażenie, częstsza wymiana mebli). Negatywnie na koszty producentów z własnymi salonami sprzedaży wpłynie wprowadzenie od września 216 r. podatku od handlu detalicznego. Istotne jest także ryzyko zakłóceń eksportu mebli do Wielkiej Brytanii związane z Brexitem (w 21 r. eksport na poziomie 7 mln euro) ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 21

22 1Q Wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucja i handel energią elektryczną W 1q 16 sytuacja branży była słabsza niż w analogicznym okresie 21 r., jednak znacząco lepsza niż w 4q 1, kiedy to koncerny dokonały odpisów aktualizujących wartość aktywów. W 1q 16 przychody zmniejszyły się [(-2,9) r/r wobec 8,9 r/r w 4q 1), koszty spadły w mniejszym stopniu niż przychody [(-2,) r/r wobec 2,2 r/r w 4q 1]. Osłabienie wyniku finansowego o 14,1 r/r przyczyniło się do pogorszenia rentowności (por. tabela). Tendencja zmian przychodów i kosztów w 1q 216 wobec 4q 21 w porównaniu z analogicznym okresem 21 r. sygnalizuje spowolnienie rozwoju branży w 1q 216. W 1q 16 produkcja energii spadła (po raz pierwszy od 4q 14) o,1 r/r, dynamika zużycia energii w 1q 16 wynosiła 2,1 r/r jako efekt wzrostu gospodarczego; nadal ujemne saldo w hz energią wynikające z niższych cen energii na rynkach ościennych. Wzrost hurtowych cen energii elektrycznej na TGE w 1q 16 o 4,6 r/r, do czego przyczyniły się wysokie ceny w styczniu 216 r. Spadek cen kontraktów terminowych (BASE Y-17) na Rynku Terminowym. W kolejnych kwartałach sytuacja branży elektroenergetycznej najpewniej pogorszy się, na co wpływ będą miały: (1) odpisy aktualizujące wartość aktywów OZE przez PGE (8 ), Energę (247 ) i Polenergię ( ) związane z niekorzystnymi zmianami w otoczeniu rynkowym (spadek cen zielonych certyfikatów) i regulacyjnym (ustawa o inwestycjach w wiatraki), (2) wzrost kosztów związanych z zakupem uprawnień do emisji CO 2, który obniży marże w podsektorze wytwarzania, (3) obniżenie przez prezesa URE wskaźnika WACC (średni ważony koszt kapitału) w dystrybucji, (4) niższe taryfy za energię elektryczną dostarczaną do gospodarstw domowych a także () ryzyko wzrostu kosztów związane z zaangażowaniem energetyki (Energa i PGE) w restrukturyzację nierentownego sektora górnictwa węgla kamiennego poprzez udział spółek energetycznych w Polskiej Grupie Górniczej (powstałej na bazie Kompanii Węglowej). Zużycie energii powinno zwiększyć się wraz ze wzrostem produkcji w przemyśle w sytuacji stabilnego wzrostu gospodarczego w Polsce, co stwarza perspektywy dla większych przychodów wytwórców energii. Istotnym zagrożeniem dla branży są rozwiązania w Ustawie o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych z dnia , które mogą skutkować znaczącym podniesieniem podatku od nieruchomości, na której są wybudowane wiatraki, z 2-3 wartości inwestycji w farmy do nawet 1. Wyższy podatek będzie należny od 217 r. Od 1 lipca 216 r. weszły w życie nowe regulacje dotyczące produkcji zielonej energii; wspierane będą stabilne i przewidywalne źródła wytwórcze (biogazownie, współspalanie biomasy z węglem), co ograniczy środki na produkcję energii z wiatru i słońca przychody koszty ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 22

23 1Q Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków Wyniki ekonomiczno-finansowe budownictwa kubaturowego (roboty związane ze wznoszeniem budynków) w 1q 216 były słabe, słabsze wobec analogicznego kwartału 21 r., wyraźnie gorsze niż w poprzednim kwartale (342 mln zysku wobec 43 w 1q 1 i 399 w 4q 1). W 1q 1 nastąpiła zmiana trendu przychodów wystąpiła tendencja spadkowa [(-,2 r/r) vs. 28,6 r/r w 4q 1]; w przypadku kosztów, przy nadal niskich cenach materiałów, tendencja spadkowa wzmocniła się. Zestawienie tendencji zmian w 1q 16 wobec 4q 1 z sytuacją w analogicznym okresie w 21 r. oznacza spowolnienie branży w 1q 16. Wyniki działu są wypadkową wyników firm zajmujących się wznoszeniem budynków (PKD 41.2: 87 przychodów działu) oraz firm deweloperskich (PKD 41.1). W 1q 16 średnia ROS firm deweloperskich wynosiła 8,2, przy czym występowało silne zróżnicowanie ROS połowy firm nie przekraczała 4,4. Segment kubaturowy odnotował ROS na poziomie,. Płynność finansowa kształtowała się na akceptowalnym poziomie. Aktywność w zakresie budynków w 1q 16 wzrosła (udział tych obiektów w produkcji budowlanomontażowej wzrósł do 6,, +7, pp. r/r), głównie z uwagi na wzrost udziału budynków mieszkalnych (2,2, +4,7 pp. r/r). W przypadku budynków niemieszkalnych wzrasta udział obiektów handlowo-usługowych (9,6, tj. +2, pp. r/r), maleje udział obiektów użyteczności publicznej (szpitale, szkoły itp.; 6,3; -,7 pp. r/r). Wyhamowanie w pierwszych miesiącach 216 wzrostu liczby rozpoczynanych mieszkań i liczby wydawanych pozwoleń ogółem (4,3 r/r oraz 1,3 r/r; w tym w przypadku deweloperów odpowiednio (-1,3 r/r) i 8,1 r/r pozwoleń) sygnalizuje duży portfel mieszkań w budowie i jednocześnie sugeruje ostrożniejszą ocenę perspektyw rynku mieszkaniowego przez inwestorów. W kolejnych kwartałach wyniki firm budowlanych aktywnych w segmencie budownictwa mieszkaniowego prawdopodobnie nadal będą jeszcze dobre z uwagi na ożywiony rynek mieszkaniowy (niskie stopy procentowe korzystne dla kredytu mieszkaniowego, popyt wspierany poprzez zakupy gotówkowe), nie mniej przytoczone słabsze statystyki rozpoczętych mieszkań, jak i gasnący impuls regulacyjny (wyczerpany limit dopłat MdM na 216 i 217) mogą oznaczać początek spadkowej fazy ożywienia. W przypadku budownictwa kubaturowego utrzymujący się spadek wolumenu rozstrzygniętych przetargów na obiekty w okresie 3q1-2q16 o 19 r/r (vs. spadek o 18 r/r w okresie 3q14-2q1), jak i mniej wydanych pozwoleń na obiekty inżynierii lądowej i wodnej w 1q 16 (-17 r/r) sugerują kontynuację osłabienia popytu na usługi budowlane z tego segmentu ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 23

24 1Q Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej Wyniki ekonomiczno-finansowe budownictwa inżynieryjnego (obejmuje budowę m.in. autostrad, ulic, dróg szynowych, wiaduktów, systemów wodno-kanalizacyjnych, linii elektroenergetycznych i telekomunikacyjnych; przychody firm drogowych stanowiły w 1q 16 ok. 49 przychodów działu, +6,2 pp r/r) w 1q 16 były złe branża odnotowała 288 straty wobec 86 straty w 1q 1 i 2 zysku w 4q 1; pogłębił się spadek przychodów [(-22 r/r) vs. (-8,6 r/r) w 4q 1] i kosztów [(-19,3 r/r) vs. (-8,7 r/r) w 4q 1], dodatkowo zwraca uwagę większy spadek przychodów niż kosztów). Pomimo wydłużenia okresu regulowania zobowiązań i inkasa należności, przeciętna płynność finansowa branży wzrosła i kształtowała się na zadowalającym poziomie (tabela). Zestawienie tendencji zmian w 1q 16 wobec 4q 1 z sytuacją w analogicznym okresie w 21 r. sygnalizuje spowolnienie w 1q 16. Struktura budownictwa wg rodzaju wznoszonych obiektów w 1q 16 wskazuje na nadal mniejszy udział obiektów inżynierii lądowej i wodnej (39,: -7, pp. r/r), przy wzroście udziału autostrad i dróg ekspresowych (1,7; +2,3 pp. r/r) i spadku udziału m.in. dróg szynowych (-2,7 pp. r/r) i rurociągów (-3,3 pp. r/r). W kolejnych kwartałach wyniki segmentu budownictwa infrastrukturalnego będą słabe, ich poprawa w dużym stopniu zależy od dynamiki rozszerzania robót współfinansowanych ze środków z perspektywy Korzystne przesłanki dla poprawy sytuacji budownictwa infrastrukturalnego tworzy zgoda KE na dofinansowanie 8 projektów kolejowych, których realizacja rozpoczęła się w poprzedniej perspektywie finansowej UE. W lipcu br. zostało też zatwierdzone 17 polskich projektów transportowych (głównie modernizacja infrastruktury kolejowej i portów, wesprą też budowę systemu zarządzania ruchem drogowym na sieci TEN-T), które otrzymają dofinansowanie ok. 1,9 mld euro. Rozwojowymi obszarami aktywności budowlanej pozostają także: (1) kontynuacja budowy dróg współfinansowana ze środków unijnych; obecnie w budowie jest 1321 km dróg; Program Budowy Dróg Krajowych na lata z września 21 r. przewiduje budowę 39 km nowych dróg i 7 obwodnic za kwotę 17, jednak w ocenie nowej ekipy realizacja planu wymaga 198 i resort szuka dodatkowych środków i rozwiązań, które mogą przynieść oszczędności (rozważane ograniczenia budowy ekranów akustycznych i przejść dla zwierząt, przeniesienie części kosztów na resort środowiska); przetargi według nowych zasad organizacyjnych resort planuje na jesień; (2) budowa i modernizacja dróg lokalnych (corocznie ok. 22 km), na które jest przewidziane w budżecie 4 w latach ; (3) budowa sieci przesyłowych (ok. 4 ) i bloków energetycznych (w toku budowa ok. 6 MW nowych mocy za ok. 3 ); (4) projekty ochrony środowiska (budowa spalarni) ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 24

25 1Q Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi W 1q 216 rynek handlu samochodami charakteryzował się rekordowo wysoką dynamiką wzrostu przychodów (+2,2 r/r), co przy wolniej rosnących kosztach produkcji (+24,9 r/r) skutkowało wyraźną poprawą zyskowności sprzedaży (zysk netto wyniósł 26 vs. 171 w 1q 1) i poprawą rentowności branży. W 1q 16 bieżącą płynność finansowa była na akceptowalnym poziomie, natomiast niesatysfakcjonująca była płynność podwyższona (tabela). W 1q 16 zwraca uwagę wyraźny wzrost nakładów inwestycyjnych (o prawie 67 r/r; głównie na środki transportu) mogący pozytywnie wpłynąć na przyszłe wyniki branży. Zestawienie tendencji zmian w 1q 216 wobec 4q 21 z sytuacją w analogicznym okresie 21 r. sygnalizuje wzrost rynku w 1q 216. Na ogólną ocenę sytuacji branży decydujący wpływ miały stabilne wyniki sprzedaży hurtowej i detalicznej pojazdów samochodowych (PKD 4.1; 78 przychodów działu), które w 1q 16 charakteryzowała się zyskownością sprzedaży na poziomie,9 (vs.,8 w 1q1) oraz lepsze wyniki sprzedaży hurtowej i detalicznej części (PKD 4.3; 21 przychodów ogółem) z ROS=2,3 (vs. 1, w 1q1). W strukturze przychodów działu ponad 2 przychodów generują spółki będące własnością kapitału zagranicznego (największe, to m.in. HYUNDAI, Mercedes-Benz, TOYOTA, Ford, RENAULT, General Motors, MAN TRUCK & BUS, Peugeot), a pozostałą część spółki z polskim kapitałem (np. Polska Grupa Dealerów, Carserwis, czy Krotoski-Cichy). W kolejnych okresach można oczekiwać kontynuacji korzystnej dla branży tendencji wzrostu popytu na nowe samochody. W 2q 16 na rynku krajowym zarejestrowano prawie 16 tys. nowych samochodów osobowych (+23 r/r vs. +14 r/r w 4q 1). Nowe modele samochodów (w tym produkowany od września 21 r. w gliwickich zakładach GM nowy model Opla Astry) wraz z bogatą ofertą tanich kredytów samochodowych i korzystnego leasingu wspierają zakupy samochodów przez firmy. Silną konkurencję dla rynku nowych samochodów osobowych stanowi import pojazdów używanych (prawie 236 tys. aut w 2q 16, tj. wzrost o ok. 11 vs. +7 r/r w 1q 16), a silniejszy popyt na samochody na pewno będzie zachęcał do sprowadzania większej liczby pojazdów z zagranicy. Ponieważ wśród sprowadzanych aut znaczny udział mają starsze pojazdy, dlatego też rośnie zapotrzebowanie na części zamienne, co wraz dodatnią dynamiką wzrostu sprzedaży nowych samochodów na rynku krajowym wspiera rozwój handlu częściami do pojazdów samochodowych. Niemniej opłacalność importu starszych pojazdów może znacznie zmaleć w przypadku rozważanego przez rząd uzależnienia stawek akcyzy od normy emisji spalin. Negatywnie na rentowność dealerów samochodowych będzie oddziaływało wprowadzenie od września 216 r. podatku od handlu detalicznego przychody koszty ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 2

26 1Q Handel hurtowy, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi Sytuacja ekonomiczno-finansowa w handlu hurtowym w 1q 216 nie zmieniła się względem 4q 21. Dynamika wzrostu przychodów hurtu w 1q 216 nieco spowolniła (,3 r/r wobec 1,6 r/r w 4q 1) przy utrzymaniu kosztów na poziomie poprzedniego kwartału (wobec 2,4 r/r w 4q 1). Wynik finansowego netto powiększył się o 16 r/r (2,1 wobec 1,8 mld w 1q 1), co przyczyniło się do wzrostu rentowność netto (tabela). Bieżąca płynność finansowa kształtowała się na satysfakcjonującym poziomie. Tendencja zmian przychodów i kosztów w 1q 16 wobec 4q 1 w porównaniu z analogicznym okresem 21 r. sugeruje stabilizację w handlu hurtowym w 1q 16. Sprzedaż hurtowa jest jedną z bardziej rozdrobnionych branż (w systemie REGON na koniec 1q 16 było zarejestrowanych 296 tys. hurtowni; 9 to hurtownie o zatrudnieniu do 9 osób; najwięcej hurtowni w klasie PKD ). Znaczne rozdrobnienie branży i silna konkurencja prowadzi do niewypłacalności w handlu hurtowym. Według danych Coface w 1q 16 zbankrutowały 22 hurtownie, co stanowiło 16 ogółu upadłości. Z uwagi na dużą konkurencję, presję na marże, konsolidację rynku, a także pomijanie szczebla hurtowego przez detal, który bezpośrednio nawiązuje kontakty z producentami, w przyszłych kwartałach liczba upadłości hurtowni nie zmaleje znacząco. W najbliższych kwartałach oczekiwana stabilizacja wyników handlu hurtowego. Na sytuację hurtu wpływ wywiera popyt na rynku krajowym (w tym sprzedaż detaliczna), a także sytuacja na rynkach zewnętrznych. Większej sprzedaży w kraju sprzyjać powinien oczekiwany wzrost obrotów w handlu detalicznym będący efektem wzrostu realnych dochodów w dyspozycji gospodarstw domowych w wyniku poprawy na rynku pracy i z tytułu wypłaty świadczeń w ramach programu Rodzina +. Zagrożeniem dla wyników hurtowni może być presja cenowa ze strony detalistów po wprowadzeniu od września 216 r. podatku od handlu detalicznego, co obniżyłoby marże hurtowe. Aktualnie przedstawiony przez resort finansów projekt podatku znajduje się w Sejmie. Kontynuowane będą procesy konsolidacyjne w handlu hurtowym, dalszy rozwój specjalistycznych hurtowni z dobrą pozycją na lokalnych rynkach oraz rozwój sieci detalicznej przez hurtownie (Eurocash zamierza przejąć Żabkę, sieć sklepów wycenianą na 4,4 ). Mniejsze hurtownie będą miały trudności z utrzymaniem na rynku, nie można wykluczyć upadłości części z nich. Coraz częściej producenci trafiają bezpośrednio do detalistów z pominięciem hurtowni, co wynika z coraz większej siły zakupowej detalistów. Szansą na przetrwanie mniejszych hurtowni może być skoncentrowanie się na niszach lub podjęcie współpracy z ogólnokrajowymi hurtowniami przychody koszty ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 26

27 1Q Handel detaliczny, z wyłączeniem handlu detalicznego pojazdami samochodowymi Pierwszy kwartał 216 r. przyniósł poprawę sytuacji ekonomiczno-finansowej w handlu detalicznym w porównaniu z 1q 1 i słabszą rentowność w stosunku do 4q 1. Wzrost przychodów (6,7 r/r wobec 3,3 r/r w 4q 1) był szybszy niż wzrost kosztów działalności (4,8 r/r wobec 3,6 w 4q 1). Sklepy wypracowały w 1q 16 wynik finansowy netto w wysokości 732 wobec straty 27 w 1q 1, co przełożyło się na poprawę rentowności sprzedaży (por. tabela). Tendencja zmian przychodów w 1q 216 wobec 4q 21 w porównaniu z analogicznym okresem 21 r. oznacza stabilizację sytuacji ekonomiczno-finansowej branży w 1q 216. Rynek handlu detalicznego w Polsce, mimo postępującej konsolidacji, jest wciąż rozdrobniony. Pięć największych sieci (Biedronka, Tesco, Lidl, Carrefour oraz Auchan/Real) ma 2 w handlu artykułami spożywczymi. Według PMR największy udział w rynku mają dyskonty (27), małe sklepy (22,8), supermarkety (19,4), hipermarkety (1,6) oraz sklepów spożywczych określanych mianem convenience (13,). Dynamicznie rozwija się sprzedaż internetowa. W najbliższych kwartałach możliwa jest poprawa wyników branży z uwagi na wzrost realnych dochodów w dyspozycji gospodarstw domowych w warunkach poprawy na rynku pracy, co powinno sprzyjać większym obrotom. Rozpoczęcie w kwietniu 216 r. wypłaty świadczeń w ramach programu Rodzina + jest czynnikiem zwiększającym konsumpcję prywatną. W kierunku obniżenia rentowności będzie oddziaływało wprowadzenie od września 216 r. podatku od handlu detalicznego: zwolnione z podatku mają być przychody do wysokości 17 miesięcznie, od sprzedaży powyżej tej kwoty do 17 miesięcznie sklepy zapłacą,8 podstawy opodatkowania, a od przychodów ponad 17 miesięcznie - 1,4. Podatek będzie miał wpływ na sytuację największych firm na rynku (Biedronka, Tesco, Auchan i Lidl), płacić go też będą sieci AGD i RTV, salony samochodowe, sklepy odzieżowe i meblowe. Podatku nie zapłacą sklepy franczyzowe oraz internetowe. Podatek od sprzedaży detalicznej zmniejszy i tak niezbyt wysokie marże detalistów. Istnieje obawa, że duże sieci będą ograniczać koszty poprzez zwolnienia pracowników, ograniczanie wzrostu wynagrodzeń, zmniejszanie kosztów firm ochroniarskich i sprzątających a także przez wywieranie presji na dostawcach, by obniżyć ceny hurtowe. Negatywnym skutkiem wprowadzenia podatku może okazać się wzrost cen towarów, choć silna konkurencja na rynku będzie hamować tę tendencję ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 27

28 1Q Transport kolejowy towarów W 1q 216 transport kolejowy towarów (na sieciach magistralnych i lokalnych, bez magazynowania i przeładunku oraz bez obsługi infrastruktury kolejowej) odnotował wyższy niż w poprzednich kwartałach spadek przychodów (-8,8 r/r), co przy niekorzystnie wolniejszej redukcji kosztów (-2, r/r) przełożyło się na ujemny wynik finansowy (42 straty wobec ok. 6 zysku w 4q 1 i zysku w 1q 1). Bieżąca płynność finansowa kształtowała się poniżej akceptowalnego poziomu, podwyższona płynność na jego dolnej granicy; pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym (,86) wciąż nie osiągnęło wymaganego minimalnego poziomu jedności (tabela). Strata z działalności towarowych przewoźników kolejowych w 1q 216 wobec dodatnich wyników w poprzednich kwartałach świadczy o spowolnieniu rynku w 1q 216. Wg danych Urzędu Transportu Kolejowego w 1q 216 koleją przewieziono ok. mln ton [(-,8 r/r) vs. (-,9 r/r) w 1q 1 i +1,9 r/r w 4q 1], co było wypadkową rosnących przewozów paliw stałych (m.in. wzrost zapotrzebowania energetyki na węgiel kamienny), paliw płynnych, produktów chemicznych, drewna (efekt wzrostu importu z Białorusi) oraz płodów rolnych, przy niższych przewozach kruszyw i materiałów budowlanych oraz metali i rud metali (spadek przewozów z Ukrainy). Nieznacznie wzrosła praca przewozowa (+, r/r), niemniej znacznie wolniej niż kwartał wcześniej (+3,9 r/r w 4q 1). W kolejnych kwartałach negatywnie na wyniki branży będzie wpływać zła sytuacja górnictwa węgla kamiennego, którego przewóz ma duży udział w transporcie kolejowym (szczególnie dotkliwie może odczuć to PKP Cargo spółka mająca udziały w czeskim rynku towarowym, na którym w 216 r. OKD z Ostrawy - właściciel kopalni węgla ogłosił upadłość) oraz utrzymujący się konflikt ukraińsko-rosyjski (z niekorzystnym wpływem na kierunek i intensywność potoków towarów wożonych koleją). Słaba dynamika wzrostu przewozów kolejowych wobec rosnącej masy towarów transportowanych samochodami wskazuje, że przy rosnącej roli przemysłu przetwórczego, kolej coraz mocniej odczuwa nadmierne uzależnienie od transportu surowców. Konkurencyjność przewozów cargo koleją zmniejsza wciąż zła infrastruktura, z niską średnią prędkością handlową pociągów (ok. 27 km/h) i licznymi ograniczeniami i objazdami. Sytuację powinny poprawić planowane inwestycje w infrastrukturę kolejową (w perspektywie finansowej na lata przewozy koleją mają priorytet w polityce transportowej UE, ukierunkowanej na wsparcie ekologicznych form transportu i tworzenie przewoźnikom kolejowym korzystnych warunków dla obsługi transportu międzynarodowego) oraz nowelizacja ustawy o transporcie kolejowym (obecnie skierowana do Senatu), która uprości i przyspieszy prace związane z inwestycjami kolejowymi oraz umożliwi szybsze dopuszczanie pociągów do ruchu ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 28

29 1Q Transport drogowy towarów Wyniki ekonomiczno-finansowe transportu drogowego w 1q 216 były zbliżone do 1q 21, jednocześnie lepsze niż w poprzednim kwartale. Branża wypracowała wynik finansowy netto na poziomie 419 mln zł (wobec 43 w 1q 1 i 24 w 4q 1). Dynamika przychodów i kosztów była podobna, słabsza niż w 4q 1 (wykres). ROS w 1q 16 była zbliżona do poziomu z 1q 1, płynność finansowa była na akceptowalnym poziomie; inkaso należności średnio 2 dni po regulowaniu zobowiązań oznacza częste kredytowanie kontrahentów (tabela). Tendencja zmian przychodów i kosztów w 1q 16 wobec 4q 1 w porównaniu z analogicznym okresem w 21 r. wskazuje na stabilną sytuację w 1q 16. W 1q 16 transportem samochodowym zarobkowym przewieziono 49 mln t ładunków, wzrosła dynamika przewozów towarów (6,6 r/r vs. 3,4 r/r w 4q 1). Potencjał przewozowy transportu samochodowego zarobkowego zwiększył się od początku roku o 6,. Ceny paliwa (ok. 4 kosztów przewoźnika) w marcu 216 były niższe niż przed rokiem: ceny oleju napędowego zmalały o 17,4 r/r, a benzyn silnikowych o 11, r/r; ceny usług transportowych zmalały o 2,7. Istotnym czynnikiem kosztotwórczym jest przejazd płatnymi drogami; elektroniczny system poboru opłat funkcjonuje od 211 r. na odcinkach zarządzanych przez GDDKiA, w listopadzie 218 r. kończy się umowa w tej sprawie. System obejmuje 314 km, od października zostanie rozszerzony o 1 km nowych odcinków autostradowych i dróg ekspresowych. W kolejnych kwartałach wyniki przewoźników pozostaną pod presją cenową z uwagi na dużą konkurencję na rynku krajowym, wzmocnioną ograniczeniami w przewozach zagranicznych. Zagrożeniem dla wysokiej konkurencyjności polskich przewoźników są działania protekcjonistyczne podjęte przez Niemcy, Norwegię i Francję, zapowiadane przez Włochy i Benelux. Pojawiło się ryzyko negatywnych konsekwencji Brexitu dla polskich przewoźników międzynarodowych z uwagi na ich udział (2 kursów ogółem) w obsłudze wymiany handlowej między Polską i Wielką Brytanią, a także między Wielką Brytanią i innymi krajami UE. Uzgodnione w kwietniu 216 r. zasady wykonywania przewozów międzynarodowych do Rosji (w 216 r. polscy i rosyjscy przewoźnicy będą mieli po 19 tys. zezwoleń, w tym stronie polskiej przydzielono 3 tys. zezwoleń na kraje trzecie) poprawiają przewidywalność aktywności na tym kierunku. Po stronie kosztów korzystne dla wyników będą nadal niskie ceny oleju napędowego ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 29

30 1Q 216. Zakwaterowanie Wyniki ekonomiczno-finansowe dużych hoteli i innych obiektów zakwaterowania turystycznego w 1q 16 były słabe w porównaniu z 1q 1 (2,8 straty wobec 37 zysku netto), choć lepsze niż w 4q 1 (77 straty). W efekcie wyższego wzrostu kosztów (+12 r/r) niż przychodów (+7 r/r) rentowność sprzedaży w 1q 16 była ujemna (por. tabela). Bieżąca płynność finansowa kształtowała się blisko dolnej granicy akceptowalnego poziomu, a podwyższona nie osiągnęła minimum. Utrzymuje się znaczne zróżnicowanie sytuacji finansowej firm w branży hotelarskiej: rentowność połowy firm w 1q 16 była ujemna, w przypadku 1 najlepszych firm ROS=24; generalnie hotele (PKD.1) wykazały znacznie lepsze wyniki w porównaniu z turystycznymi obiektami noclegowymi i miejscami krótkotrwałego zakwaterowania (PKD.2) - w 1q 16 hotele osiągnęły dodatni wynik finansowy i niewielki zysk wobec straty i ujemnej rentowności sprzedaży zanotowanych przez turystyczne obiekty noclegowe. Lepszym wynikom hoteli w 1q 16 sprzyjał wzrost liczby korzystających z noclegów, zarówno turystów krajowych (+,3 r/r), jak i zagranicznych (+1,6 r/r) oraz nieco lepsze wykorzystanie miejsc noclegowych (41,1 vs. 39,9 w 1q 1). W całej branży tendencja zmian przychodów i kosztów w 1q 16 wobec 4q 1 w porównaniu z analogicznym okresem w 21 odzwierciedla trudną sytuację finansową firm poza głównym letnim sezonem. W warunkach ostrej konkurencji, presja na obniżanie kosztów w tzw. martwym sezonie, oznacza trudną sytuację słabszych (często mniejszych) firm i w konsekwencji konsolidację rynku (nasilenie zjawiska sprzedaży lub przejęć przez silniejsze podmioty). W kolejnych kwartałach 216 wyniki branży świadczącej usługi noclegowe poprawią się nie tylko ze względu na szczyt okresu wakacyjnego (sezonowy wzrost cen), ale także na wzrost popytu na wypoczynek w kraju w związku z zagrożeniem terrorystycznym na świecie, jednak spadek wskaźnika ogólnego klimatu koniunktury w sekcji zakwaterowanie i gastronomia w czerwcu 216 do 11,1 (w maju 11,9) wskazuje na pogorszenie nastrojów w branży. Dodatkowo niepewność na rynkach finansowych związanych z Brexitem może negatywnie wpłynąć na podejmowanie decyzji o podróżach przez zagranicznych turystów przychody koszty ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 3

31 1Q Telekomunikacja W 1q 216 utrzymywała się niekorzystna tendencja szybszego wzrostu kosztów niż przychodów (koszty +3,7 r/r, przychody +1,8 r/r, niemniej warto zauważyć, że w 4q 1 branża notowała spadek przychodów), co negatywnie oddziaływało na wynik finansowy firm telekomunikacyjnych (346 vs. 49 w 1q 1 i tylko 44 w 4q 1), przekładając się na niższą niż rok wcześniej rentowność sprzedaży. Na akceptowalnym poziomie kształtowała się płynność finansowa branży, natomiast pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym nie osiągnęło wymaganego minimalnego poziomu jedności (tabela). Zestawienie tendencji zmian w 1q 216 wobec 4q 21 z sytuacją w analogicznym okresie 21 sygnalizuje wzrost rynku. Na ogólną ocenę sytuacji branży w 1q 216 wpłynęły słabsze niż w rok wcześniej wyniki zarówno telekomunikacji bezprzewodowej, z wyłączeniem telekomunikacji satelitarnej (PKD 61.2; ok. 8 przychodów działu wzrost o 2 pkt. proc. r/r, która w 1q 16 charakteryzowała się zyskownością sprzedaży na poziomie 3,1 vs. 4,9 w 1q 1), jak i segmentu telekomunikacji przewodowej (PKD 61.1; 4 przychodów działu; ROS=4,7 vs. 6 w 1q 1). W kolejnych kwartałach rynek telekomunikacyjny będzie charakteryzował się dużą konkurencją wynikającą z wysokiego nasycenia telefonią komórkową oraz wzrastającej presji ze strony firm jak Facebook czy Skype oferujących usługi telekomunikacyjne (np. połączenia głosowe i wideo przez internet) i wykorzystujących infrastrukturę operatorów, ale bez zapewnienia im przychodów. Trudniejsze warunki działania telekomów (m.in. zniesienie od poł. 217 opłat roamingowych w UE) powodują, że szukają oni dodatkowych źródeł przychodów (telewizja mobilna, płatności zbliżeniowe, usługi bankowe, sprzedaż energii); a także intensyfikują działania nakierowane na zminimalizowanie rotacji własnej bazy i utrzymanie klientów. Obecnie najdynamiczniej rozwijającym się segmentem rynku telekomunikacyjnego są usługi mobilnego dostępu do Internetu, a rozwój tego segmentu może jeszcze przyspieszyć wraz z wydawaniem przez UKE nowych częstotliwości dla szybkiego internetu mobilnego w technologii LTE; równolegle do internetu mobilnego kolejni operatorzy angażują się w rozwój technologii światłowodowego dostępu do internetu dla gospodarstw domowych (FTTH). Stymulująco na rozwój branży powinien wpływać oczekiwany wzrost inwestycji (w części współfinansowanych ze środków UE) w infrastrukturę telekomunikacyjną oraz nowelizacja ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych pozwalające podnosić jakość usług, wdrażać nowe technologie i usługi. Wyzwaniem dla firm telekomunikacyjnych będzie konieczność rejestracji do (przepis tzw. ustawy antyterrorystycznej) pre-paidowych kart SIM, co stanowi połowę krajowego rynku komórkowego przychody koszty ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 31

32 1Q Działalność zw. z oprogramowaniem i informatyką Wyniki ekonomiczno-finansowe przedsiębiorstw zajmujących się działalnością związaną z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki w 1q 216 były zdecydowanie lepsze w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku, ale za to niższe niż w poprzednim kwartale; w 1q16 branża wygenerowała wysoki zysk ze sprzedaży (347 wobec 141 w 1q 1 i 487 w 4q 1); w 1q16 po raz kolejny dynamicznie rosły przychody, chociaż wolniej niż w poprzednim kwartale (+18 r/r vs. +7 w 1q1 i +37 w 4q1), co przy wolniejszym wzroście kosztów (+13 r/r) skutkowało wyraźną poprawą rentowności (tabela). Płynność finansowa kształtowała się na satysfakcjonującym poziomie. W 1q 16 zwraca uwagę wyraźny wzrost nakładów inwestycyjnych (o ponad 31 r/r; głównie na zakup urządzeń technicznych) mogący pozytywnie wpłynąć na przyszłe wyniki branży. Zestawienie tendencji zmian w 1q 216 wobec rekordowych wyników z 4q 21 z sytuacją w analogicznym okresie 21 sygnalizuje spowolnienie rynku w 1q 216. Na ogólną ocenę sytuacji branży wpłynęła poprawa wyników wszystkich segmentów branży informatycznej, m.in.: działalności związanej z oprogramowaniem (PKD 62.1; 62 przychodów działu), która w 1q 16 charakteryzowała się zyskownością sprzedaży na poziomie 9 r/r (vs.,4 w 1q 1); działalności usługowej w zakresie technologii informatycznych i komputerowych (PKD 62.9; 19 przychodów działu) z ROS=4 (vs. 1,2 w 1q 1) oraz doradztwa w zakresie informatyki (PKD 62.2; generująca 1 przychodów działu) wykazująca rentowność na poziomie 4, (vs. 3 w 1q 1); w obszarze doradztwa informatycznego nastąpił duży wzrost udziału sprzedaży eksportowej w przychodach (73 vs. 3 w 1q1), co podniosło łączną sprzedaż eksportową branży informatycznej o pp (do 3). Wydatki na zakup oprogramowania są wrażliwe na wyniki przedsiębiorstw; w 1q 16 podmioty gospodarcze wygenerowały wyższy zysk (+6 r/r) i równocześnie zwiększyły nakłady inwestycyjne na oprogramowanie komputerowe (+14 r/r). Ważne dla branży są duże zamówienia sektora publicznego, w części współfinansowane z funduszy UE; w krótkiej perspektywie opóźniające się uruchomienie przetargów informatycznych może spowolnić dynamikę wzrostu branży. Popyt na usługi informatyczne i oprogramowanie wspierają również zmiany prawne (np. jednolity plik kontrolny: duży projekt wdrożeniowy wprowadzany przez resort finansów) oraz coraz większe wykorzystanie technologii cyfrowych przez przedsiębiorstwa, co przekłada się na sukcesy globalnej ekspansji największych podmiotów z rynku informatycznego, jak również na wzrost liczby mniejszych firm, oferujących indywidualne, niewystandaryzowane usługi informatyczne; w 1q16 branża IT należała do grupy sektorów o znacznym wzroście liczby firm i nowo zatrudnianych pracowników przychody koszty ROS Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT Wskaźnik rotacji zapasów (dni) CP Wskaźnik rotacji należności (dni) PL Wskaźnik rotacji zobowiązań (dni) DR Współczynnik długu WP Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: PONT Info.GOSPODARKA na podstawie danych GUS; grupa B (>= osób); dla ROE, DR, WP i CFC dane kwartalne narastające 32

33 1Q 216 Załącznik Definicje wskaźników ROS Stopa zysku netto (wskaźnik rentowności netto sprzedaży) = zysk netto (strata netto) przychody netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego (wskaźnik rentowności kapitału) = zysk netto x A* kapitał własny CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności (szybki) IT Wskaźnik rotacji zapasów w dniach CP Wskaźnik rotacji należności w dniach PL Wskaźnik rotacji zobowiązań w dniach DR Współczynnik długu (wskaźnik zadłużenia aktywów) WP Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym = majątek obrotowy zobowiązania krótkoterminowe = majątek obrotowy zapasy zobowiązania krótkoterminowe = zapasy x T** przychody netto = należności z tytułu dostaw i usług x T** przychody netto = zobowiązania z tytułu dostaw i usług x T** przychody netto = zobowiązania ogółem aktywa całkowite = kapitał własny + zobowiązania długoterminowe majątek trwały CFC Wskaźnik pokrycia odsetek = zysk netto + podatek dochodowy + + amortyzacja + odsetki odsetki Uwaga: *A = 4 dla I kwartału, 2 dla II kwartału, 4/3 dla III kwartału, 1 dla IV kwartału; **T liczba dni (9 - dla I kwartału, 18 - dla II kwartału, 27 - dla III kwartału, 36 - dla IV kwartału) Objaśnienie znaków umownych: 1) kropka (.) oznacza brak danych, w tym związany z zapisami ustawy o tajemnicy statystycznej (nieudostępnianie danych, gdy: zbyt mała jest liczba jednostek; poziom przychodów jednej z firm przekracza ¾ przychodów grupy klasyfikacyjnej PKD; dane można obliczyć w sposób pośredni). 2) znak (x) oznacza, że wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe (poziom wskaźnika bez interpretacji ekonomicznej). Rozkład decylowy wskaźnika powstaje poprzez uszeregowanie przedsiębiorstw według rosnącej wartości wskaźnika. Następnie z tak uporządkowanego zbioru wybiera się 9 granicznych wartości wskaźnika (decyli), które dzielą zbiór przedsiębiorstw na 1 grup (po 1 każda). Grupę 1 przedsiębiorstw wyznaczoną przez pierwszy decyl (D1) można uznać za najgorszą w badanym zbiorze (w odniesieniu do wskaźników rentowności, płynności, pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym, wskaźnika pokrycia obsługi odsetek, udziału sprzedaży eksportowej w przychodach) lub najlepszą (w odniesieniu do wskaźnika zadłużenia, cyklu rotacji zapasów, należności i zobowiązań). Decyl piąty (D) wyznacza medianę, czyli wartość środkową, dzielącą zbiór przedsiębiorstw w taki sposób, że ich pierwsza połowa osiąga wartości niższe od D, a druga połowa wartości wyższe od D, decyl piąty to dane dla przeciętnego przedsiębiorstwa. Dziewiąty decyl (D9) określa poziom wskaźnika dla ostatniej grupy 1 firm, osiągających najwyższe wartości analizowanego wskaźnika, czyli odpowiednio najlepszych/najgorszych w zbiorowości. Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 26438; NIP: REGON: ; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 2 zł. 33