Rewitalizacja jako wsparcie mechanizmu rozwoju lokalnego pierwsze doświadczenia

Transkrypt

1 Rewitalizacja jako wsparcie mechanizmu rozwoju lokalnego pierwsze doświadczenia dr inż. arch. ŁUKASZ PANCEWICZ a2p2 architecture & planning Wydział Architektury PG BUDMA - POZNAN

2 Ist Leipzig noch zu retten? 1991 Fot. MDR.DE

3 Lipsk Fot. J.Kazah

4 Rewitalizacja jako działanie zintegrowane prowadzony w sposób kompleksowy poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki "prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji"

5 POLITYKA TRANSPORTOWA/ INFRASTRKTURA PLANOWANIE PRZESTRZENNE POLITYKA SPOŁECZNA/ MIESZKANIOWA REWITALIZACJA GOSPODARKA NIERUCHOMOŚCIAMI OCHRONA ŚRODOWISKA źródło: opr. własne

6 Tempo wdrożenia ustawy - gdzie jesteśmy? System rewitalizacji VI NPR IV PROJ. UOR XI KPM XI UOR XII UMOWA PARTNERSTWA UE IV VI MODELOWA REWITALIZACJA (MR) V KOMENTARZ REWITALIZACJI UMWP PILOTAŻ WYTYCZNE DOT ŁÓDŹ REWITALIZACJI I SZKOLENIA GMIN W RAMACH (MR) źródło: opr. własne

7 Tempo wdrożenia ustawy - gdzie jesteśmy? Samorządy XI UOR UCHWALANIE GPR DELIMITACJA OBSZARÓW KONSULTACJE GPR źródło: opr. własne

8 Ryzyka / wyzwania sztywne hierarchie kompetencyjne i budżetowe jednostek; silne sformalizowanie i zbiurokratyzowanie działania (ograniczenie); zachowawcze traktowania rewitalizacji jako działania remontowego, deficyt innowacji, deficyt kompetencji brak ludzi;

9 W JAKI SPOSÓB DZIAŁAĆ?

10 1. REWITALIZACJA TO NIE KOLEJNY PROJEKT UNIJNY ALE ZMIANA SPOSOBU ZARZĄDZANIA GMINĄ Rewitalizacja jest projektem długofalowym, którego efekty będą odczuwalne za kilkanaście lat. Dlatego wymaga on konsekwencji. Część z samorządów (jak np. Łódź) traktuje rewitalizację jako integralny element ich strategii rozwoju miasta czy polityki przestrzennej.

11 STRATEGIA PRZESTRZENNEGO ROZWOJU ŁODZI IDEA POWROTU DO MIASTA STREFY MIASTA ŁODZI Zrównoważone miasto kompaktowe, czyli rozwój Miasta do wewnątrz Fot. UM Łódź

12 Source: MPU Lodz Fot. M. Dankowska

13 źródło: mat. inwestora

14 JAKI JEST POMYSŁ NA MIASTO? Projekt: J. Król, A. Walkusz, H. Kurlovich, W. Suchan. P. Wróbel, J.Żuk, D. Kiedrowska, A. Królikowska

15 2. DOBRA REWITALIZACJA OPIERA SIĘ NA PEŁNEJ MOBILIZACJI LOKALNYCH ZASOBÓW Warunkiem udanej realizacji procesu odnowy jest mobilizacja wszystkich zasobów urzędu (kompetencji urzędników, zasobów materialnych) i dobra organizacja współpracy. Samorządy stosują różne sposoby reorganizacji zespoły koordynacyjne, wydzielone jednostki zajmujące się prowadzeniem tego procesu.

16 CEL: WSPÓLNY EFEKT DOBRY (SKUTECZNY, REALISTYCZNY, DŁUGOTRWAŁY) PROGRAM REWITALIZACJI WÓJT / BURMISTRZ / PREZYDENT NARZĘDZIA KOORDYNATOR DS. REWITALIZACJI WYDZIAŁY JST INTERESARIUSZE INNE INSTYTUCJE (IZK) źródło: opr. własne

17 CEL: WSPÓLNY EFEKT DOBRY (SKUTECZNY, REALISTYCZNY, DŁUGOTRWAŁY) PROGRAM REWITALIZACJI NARZĘDZIA ZESPÓŁ DS. REWITALIZACJI KOMITETY DORADCZE, GRUPY INICJATYWNE, ITP. KOMITET STERUJĄCY źródło: opr. własne

18 CEL: WSPÓLNY EFEKT DOBRY (SKUTECZNY, REALISTYCZNY, DŁUGOTRWAŁY) PROGRAM REWITALIZACJI NARZĘDZIA SAMODZIELNA JEDNOSTKA BUDŻETOWA INTERDYSCYPLINARNY ZESPÓŁ ZADANIA OBEJMUJĄCE SZEROKI ZAKRES MIEJSKICH INNOWACJI źródło: opr. własne

19 3. LOKALNA SPOŁECZNOŚĆ MUSI BYĆ TRAKTOWANA JAKO PARTNER TO ONA BĘDZIE NA MIEJSCU W MOMENCIE REALIZACJI PROGRAMU Zaangażowanie lokalnych partnerów nie może następować wyłącznie poprzez partycypację ale musi bazować na długofalowej współpracy. Lokalne organizacje i mieszkańcy mają często duże kompetencje i wiedzę w prowadzeniu pracy na rzecz poprawy dzielnicy, aktywizacji mieszkańców. Rewitalizacja powinna to wspierać organizacyjnie, finansowo i bazować na tej wiedzy.

20 Fot. UM Słupsk

21 fot. (góra) (dół) M.Stępień/Wyborcza, logotyp: Społecznie Zaangażowani/K.Rzeplińska / Z. Ulman

22 fot. M.Stępień/Wyborcza

23 Fot. P.Kluz

24 4. NALEŻY OUTSOURCINGOWAĆ Z GŁOWĄ, POMOC FIRM ZEWNĘTRZNYCH POWINNA WSPIERAĆ ROZWÓJ GMINY Zaangażowanie firm zewnętrznych powinno w założeniu pomagać samorządowi w budowaniu zasoby gminy, np. umiejętności urzędników np. w prowadzeniu dialogu, prowadzeniu projektów. Przy zamówieniach należy dążyć do stosowania kryteriów jakościowych, pozwalających na angażowanie firm posiadających doświadczenie z tymi projektami.

25 5. SIECIOWANIE I WSPÓLNA NAUKA SAMORZĄDÓW JEST WSKAZANYM WYJŚCIEM W SYTUACJI DEFICYTU WIEDZY Rewitalizacja wymaga stałego uczenia się w sytuacji dużej niepewności, wynikającej z wczesnego etapu obowiązywania ustawy. W sytuacji deficytu ekspertów warto korzystać z wymiany doświadczeń innych samorządów.

26 Fot. Instytut Metropolitalny Gdańsk

27 6. NIE NALEŻY BAĆ SIĘ EKSPERYMENTU ALE NALEŻY ZABDAĆ O PODSTAWY Projekty rewitalizacyjne będą wymagały jednoczesnego wypracowywania nowych rozwiązań (przykładami są np. łódzkie woonerfy jako nowa typologia ulicy, strategie użytkowania tymczasowego jak w OFF-Piotrkowska, społeczne domy sąsiedzkie itp.) ale także dobre zarządzanie istniejącymi zasobami (mieszkalnictwo komunalne, usługi edukacyjne, budowa bazowej infrastruktury). Bez realizacji podstawowych zadań same eksperymenty nie pomogą.

28 Fot. Wikipedia/Zorro2212

29 Fot. B.Zimny

30 Fot. M. Dankowska

31 dr inż. arch. Łukasz Pancewicz a2p2 architecture & planning Wydział Architektury PG mail: / lukpance@pg.gda.pl