2&(1$02)/,:2&,()(.7<:1(*2:<.25=<671,$8- û GEOTERMALNYCH W BUDOWNICTWIE

Transkrypt

1 =ELJQLHZ$-. U]HGVLELRUVWZRURMHNWRZR Techniczno-Handlowe Solar-Eko, ul. Kochanowskiego 9A/, -00 Gliwice Marian B. NANTKA :\G]LDá,Q*\QLHULLURGRZLVNDL(QHUJHW\NL ROLWHFKQLNDOVND ul. Konarskiego 0, -00 Gliwice Proceedings of International Scientific Conference Geothermal Energy in Underground Mines RYHPEHUVWURRODQG &($0)/,:&,()(.<:(*:<.=<,$- û GEOTERMALNYCH W BUDOWNICTWIE STRESZCZENIE WUDWHJLD UR]ZRMX HQHUJHW\NL ] URVQF\P XG]LDáHP RGQDZLDOQ\FK (UyGHá HQHUJLL Z\PXV]D ]PLDQ ILOR]RILL projekwrzdqldzhzqwu]q\fklqvwdodfmlju]hzf]\fkw]qfhqwudoqhjrrju]hzdqia i przygotowania cieplej wody X*\WNRZHM'RSRGVWDZRZ\FKZ\PDJDZ\NRU]\VW\ZDQ\FKUR]ZL]DRSUyF] Z\VRNLHMHIHNW\ZQRFL]DVWo- VRZDQ\FKXU]G]HLWZRU]RQ\FKSU]H]QLHV\VWHPyZMHVW Z\EyUWHPSHUDWXU]DVLODQLDLSRZURWX ZW\FKLQ VWDODFMDFKRUD]LFK]ZL]HN]SURZDG]RQUHJXODFMLQLHMV]HRSUDFRZDQLHGRW\F]\JáyZQLHW\FK]DJDGQLHL VWDQRZL ZVWSGRUR]ZD*DQDWHPDWPR*OLZRFLHIHNW\ZQHJR Z\NRU]\VWDQLD XMü JHRWHUPDOQ\FK] NRSDOQL SRG]LHPQ\FK Z ZVSyáczesnym budownictwie poprzez zastosowanie niskotemperaturowych instalacji we- ZQWU]Q\FKZRJU]HZDQ\FKRELHktach. EVALUATION OF THE POSSIBILITIES OF THE EFFECTIVE UTILIZING OF GEOTHERMAL INTAKES FOR BUILDINGS ABSTRACT The strategy of the development of power engineering in which renewable energy sources enlarge their contribution forces the change of philosophy of designing house heating services (i.e. central heating systems and hot water supply boilers). One of the basic requirements of the designs to be realized, apart high efficiency of the applied devices and systems composed of them, is setting proper delivery/return temperatures in the above-mentioned installations as well as the relationship between those temperatures and carried control process. This paper concerns these problems. It is also an introduction to considering the possibilities of effective utilization of geothermal intakes placed in underground mines in present-day building engineering by exploiting low-temperature systems in heated objects. * * * : 0LG]\QDURGRZH XPRZ\ L NUDMRZH SODQ\ Z zakresie zintegrowanego rozwoju budownictwa LHQHUJHW\NL SU]HZLGXM*H Z RNUHVLH GR ODW XG]LDáHQHUJLLRGQDZLDOQHMZROVFHSU]HNURF]\ >@ $QDOL]XMF REHFQ\ VWDQ SUDZQ\ RUD] QRUPDW\Z\SURMHNWRZDQLDVWZLHUG]LüPR*QDFDá kowity brak mentalnego, a nawet technologicz- QHJR SU]\JRWRZDQLD GR WDNLFK SU]HNV]WDáFH D SRGVWDZLH SU]HDQDOL]RZDQ\FK PR *OLZRFL wykorzystania energii z zasobów odnawialnych RUD] XGRNXPHQWRZDQ\FK MX*Z NUDMX]áy* JHR termalq\fk >@ VWZLHUG]Lü PR*QD *H GX*HM ich przygdwqrfl GOD FHOyZ ]DVLODQLD EXG\QNyZ Z FLHSáR WRZDU]\V]\ QLH]DGRZDODM F\ VWDQ Z ]DNUHVLH EH]SRUHGQLHJR X*\WNRZDQLD WHJR FLHSáD NWyU\ SRZRGXMH SRMDZLDQLH L XWUZDODQLD VLZGX*HM F]FL QLHX]DVDGQLRQ\FK RSLQLL R wysokiej niersádfdoqrfl Z\NRU]\VWDQLD W\FK (UyGHá RQL*HM GRNRQDQR SU]HJOGX UR]ZL]D tradycyjnych oraz biwalentnych lub nawet mul- WLZDOHQWQ\FK (UyGHá FLHSáD SURSRQXMF LFK ZVSyáF]HVQ\ SRG]LDá] XZDJL QD SU]HGPLR WRZ SUREOHPDW\N SU]HGVWDZLRQR L RPyZLRQR SRG stawowe przyczyny charakterystycznego braku RSáDFDOQRFLWUDG\F\MQ\FKLSU]\VWRVRZ\wanych XNáDGyZWDNLFKUR]ZL]DRUD]ZVND]DQRPR*- OLZRFL]PLDQ\]DUyZQRLFKVWUXNWXU\MDNLVSR sobów funkcjonowania.

2 :$<'=,$à'ï'(à&,(à$ :XMFLXRJyOQ\PFDáRüHQHUJLLGRVWDUF]DQHM do obiektów budowlanych dla poprawnego ich IXQNFMRQRZDQLD SRG]LHOLü PR*QD QD SRWU]HE\ ogrzewaqldfkárg]hqldzhqw\odfmllwhfkqrorjll Z W\P FLHSáHM ZRG\ SU]\JRWRZDQLD SRVLáNyZ LWS SU]\ F]\P SRG]LDá WHM HQHUJLL X]DOH*QLRQ\ MHVWRGZáaFLZRFLLSU]H]QDF]HQLDEXG\QNyZ Dla budynków komunalnych, a w tym i budyn- NyZ PLHV]NDOQ\FK EGF\FK SU]HGmiotem ni- QLHMV]HJRRSUDFRZDQLDSRG]LDáWHQ]DZ *DVL zasadniczo do ogrzewania (z poprawnym XZ]JOGQLHQLHP LORFL FLHSáD GR SRGgrzania SRZLHWU]D ZHQW\ODF\MQHJR L GRVWDZ\ FLHSáHM ZRG\U]\NáDGRZRZRELHNWDFKPLHV] kalnych, LORFL FLHSáD NRQVXPRZDQH QD WH FHOH ZD KDM VL UHGQLR RG FDáNRZLWHM LORFL ]X *\ZDQHMZQLFKHQHUJLLZ]DOH*QRFLRGURG]DMX LG]LDáDQLDREXRPawianych instalacji [,,]. : W\P NRQWHNFLH RPDZLDQH LQVWDODFMH JU]HZ F]HPR*QDZVWSQLHSRG]LHOLüQDUR]ZLzania w ]DOH*QRFL RG temperatur wody grzewczej w SU]HZRGDFK ]DVLODMF\FK L SRZURWQ\FK oraz z XZDJLQDVSRVyELFKG]LDáDQLDDZL FVWRVRZD nej ich regulacji hydraulicznej. Natomiast z XZDJLQDVSRVyEGRVWDZ\FLHSáHMZRG\X *\WNR wej rozuy*qlü PR*QD UR]ZL]DQLD VFHQtralizowane i zdecentralizowane. Na rys. przedstawiono ogólne zasady proponowanego podziaáx RG]LDáLQVWDODFMLJU]HZF]\FK Parametry pracy Rodzaj regulacji wysokotemperaturowe (90/0 0 C lub 9/0 0 C)? MDNRFLRZD t Z i t P = f (t E) UHGQLRWHPSHUDWXURZH (0/ 0 C lub /0 0 C)??? MDNRFLRZRLORFLRZD t Z i t P = f (t E) +ZT niskotemperaturowe (/0 0 C lub 0/ 0 C) LORFLRZD t Z i t P = f (Q P) \VJyOQ\SRG]LDáLQVWDODFMLFHQWUDOQHJRRJU]HZDQLD]XZ]JOGQLHQLHPSDUDPHWUyZLFKSUDF\RUD]VSRVREyZ regulacji. Oznaczenia: t Z oraz t P temperatura zasilania i powrotu; t E ±WHPSHUDWXUD]HZQWU]QD=±]DZo- U\]JáRZLFWHUPRVWDW\F]Q P eksploatacyjne potrzeby cieplne. Fig.. General divisions of central heating systems take into consideration of their parameters and regulation. Denotes: t Z and t P - delivery/return temperatures in the heat systems; ZT thermostatic valves; Q P heat demands in exploitation :SU]HZD*DMFHMZLNV]RFLRELHNWyZNRPX nalnych, a szczególnie budynków zlokalizowa- Q\FK Z PLDVWDFK GRVWDZD FLHSáD RGE\ZD VL ]D SRPRF V\VWHPyZ FLHSáRZQLF]\FK =UR] u- PLDá\ L SRZV]HFKQ\ SULRU\WHW HQHUJRRV]F]HG QRFLRZ\ Z JRVSRGDUFH Z\PXVL SUDZGRS o- GREQLHZQDMEOL*V]HMSU]\V]áRFLVNXWHF]QLHMV]H QL*GRW\FKF]DVWHJRW\SXG]LDáDQLDUyZQLH *LZ FLHSáRZQLFWZLH NWyU\FK MHGQ\P ] SRGVWDZR Z\FK NLHUXQNyZ SRZLQQR E\ü REQL*HQLH SDUa- PHWUyZZRG\JU]HZF]HMDOH*\SRGNUHOLü*H G]LDáDQLD WDNLH V SRZV]HFKQLH ]QDQH L RG ODW V]HURNR VWRVRZDQH Z V\VWHPDFK FLHSáRZQ i- F]\FKSUDFXMF\FKZNUDMDFKVNDQG\nawskich, MDNQSZ'DQLLOXE]ZHFML>@EQL*HQLH ZDUWRFLWHPSHUDWXU]DVLODQLDQDZHWGR 0 C, VWDQRZLFH MX* SU]HFLH* VDPR Z VRELH SR* GDQ\ SU]HMDZ HQHUJRRV]F] GQRFL VSRZRGo- ZDü PR*H L SRZLQQR SRMDZLHQLH VL Z NUDMX LQQHM QL* GRW\FKF]DV Z\VWSXMFHM ILOR]RILL UR zumowania, projektowania i praktycznego UR]ZL]\ZDQLD RPDZLDQ\FK ]DJDGQLH WHFhnicznych. = GRW\FKF]DVRZ\FK GRZLDGF]H ] SUDF\ VLHFL FLHSáRZQLF]\FK Z\NRU]\VWXM F\FK V\V WHP\ JHRWHUPDOQHJR SR]\VNLZDQLD FLHSáD Z\ QLND*HQDMZLNV]\PSUREOHPHPREQL*DMF\P VSUDZQRü HQHUJHW\F]Q MHVW WUDG\F\MQ\ GOD SROVNLFKUR]ZL]DV\VWHPWUDQVPLVMLLRGELRUX FLHSáD Z XNáDGDFK Z\VRNRWHPSHUDWXURZ\FK X RGELRUFyZ FLHSáD >@ :\VRNLH WHPSHUDWXU\ SRZURWX F]\QQLND JU]HZF]HJR] VLHFL FLHSáR w-

3 QLF]\FK ]DVLODMF\FK RELHNW\ RJU]HZDQH QLH SR]ZDODM QS QD HIHNW\ZQH Z\NRU]\VWDQLH SRPS FLHSáD GR WUDQVIRUPDFML QLVNRWHPSHUDW u- URZ\FK ZyG JHRWHUPDOQ\FK 'ODWHJR WH * QD OH*\ Z LQQ\ VSRVyE VSRMU]Hü QDOH*\ QD ZH ZQWU]Q\ VSRVyE G\VWU\EXFML FLHSáD Z EXG\Q NDFK.RQVHNZHQFMW\FK]PLDQMHVWLQQHVSRjrzenie min. na dobór grzejników w budynkach RZ\VRNLHML]RODF\MQRFLSU]HJUyGEXGRZODQ\FK i zorganizowanej wentylacji [,9,0,]. Daje to UyZQLH* PR*OLZRü Z\MFLD SR]D WUDG\F\MQLH VWRVRZDQHUR]ZL]DQLD(UyGHáFLHSáDZEXG\n- NDFKRUD]SU]\MFLDLQQ\FKSRG]LDáyZV\VWHPX G\VWU\EXFMLFLHSáDZEXG\nkach. =(*/'.à$'ï:'ó'(à&,(à$ : XMFLX WUDG\F\MQ\P GRVWDZD HQHUJLL MHVW realizowana w systemach scentralizowanych z JUXSRZ\FK Z\PLHQQLNRZL Z XNáDG]LH UyZQROH U G t Z t P cyrkulacja c.w.u t < 0 C zimna woda t = 0 0 C t Z /t P = 90/0 0 C lub 9/0 0 C Já\PF]WHURUXURZ\PWDPHWRGDGRVWDZ\HQH r- gii do budynków jest nieracjonalna co wyka- ]DQR Z RSUDFRZDQLX GRW\F] F\P DQDOL]\ ZLH ORNU\WHULDOQHM SU]\GDWQRFL UR]ZL]D LQVWDOD F\MQ\FK >@ : ]DNUHVLH SRG]LDáX WHPSHUDW u- rowego centralnego ogrzewania zgodnie z podziaáhpsu]hgvwdzlrq\pqdu\vgrg\vsr]\ FMLEG]DWHPQDVWSXMFHV\Vtemy: a) wysokotemperaturowe o parametrach 90/0 o C albo 9/0 o C (patrz schemat zamieszczony na rys.). Systemy te domiqxmz NUDMRZHM HQHUJHW\FH L V VLOQLH XZDrunkowane SUDZQLH L ZLDGRPRFLRZR DOH ZEUHZ SR]R URPQLHSRZLQQ\E\üVWRVRwane [] i nie na- GDMVL GR HNRQRPLF]QLH X]Dsadnionego za- VLODQLD]RGQDZLDOQ\FK(UóGHáHQHUJLL>@ E UHGQLRWHPSHUDWXURZH R SDUDPHWUDFK /0 o C albo 0/ o C (patrz schemat poka- ]DQ\ QD U\V \VWHP\ WDNLH V PDáR VSRWy- \VUDG\F\MQHUR]ZL]DQLH(UyGáDFLHSáD]XMFLHPJHRWHUPDOQ\PSU]\NáDG]QDF]HQLD±XMFLHJHRWHrmalne (np. t w 0 0 &±ÄV]F]\WRZD NRWáRZQLDJD]RZDQS 0 C); wymiennik centralnego ogrze- ZDQLD±Z\PLHQQLNGODSU]\JRWRZDQLDFLHSáHMZRG\X*\WNRZHM]DVREQLNFLHSáHMZRG\X*\WNRZHM± SRPSDáDGXMFRF\UNXODF\MQD±SRPSDRELHJRZDGODFHQWUDOQHJRRJU]HZDQLDZDJDLQVWDODFMDF\UNXODFML c.w.u. jest pozbawiona podpionowych zaworów termostatycznych. Fig.. Example of traditional heat source with geothermal intake. Denotes: geothermal intake (with t W 0 0 C); additional gas boiler for the period preheating (0/0 0 C); heat exchanger (for central heating system); heat exchanger (for hot water system); accumulator of hot water; cargo and circulating pump; circulating pump for central heating system. Attention: the hot water system without thermostatic valves. kane w krajowej energetyce min. z uwagi na EUDN XZDUXQNRZD QRUPDW\ZQ\FK ale przy- MD]QH L QDGDMFH VL GR HNRQRPLF]QLH X]Dsad- QLRQHJR]DVLODQLD]RGQDZLDOQ\FK(UyGHáHQHUJLL [,,] c) niskotemperaturowe o parametrach /0 o C albo 0/ o C (patrz system przedsta- ZLRQ\ QD U\V R]ZL]DQLD WDNLH V U]DGNR VSRW\NDQH Z NUDMRZ\P EXGRZQLFWZLH L PDáR znane z uwagi na brak praktyki wykonawczej i EDGDWHJRW\SXUR]ZL]DZNUDMXRUD]MDNLFK kolwiek wytycznych normatywnych, ale najbardziej nadamfhvlgrhnrqrplf]qlhx]dsadnionego zasilania z odnawldoq\fk (UyGHá HQHUJLL []. 0LPR SHZQHM RF]\ZLVWRFL SRZ\*V]HJR SR G]LDáXQLHZ\VWSXMHRQZSRGDQ\SRZ\*HMVSR sób jawnie w jakichkolwiek wytycznych projektozdqld DQL WH* VSHcjalistycznych opra- FRZDQLDFKNVL*kowych.

4 '=,$à$,()ï'(à&,(à$ 'HF\GXMFH ]QDF]HQLH GOD IXQNFMRQRZDQLD PR*OLZ\FK GR ]DVWRVRZDQLD L SU]HGVWDZLRQ\FK VFKHPDW\F]QLHQDU\VL (UyGHáFLHSáDPD ich struktura i rodzaj regulacji. W tym zakresie PR*OLZH V QDVWSXMFH UR]ZL]DQLD SDWU] rys.): CO - 90/0 O C (9/0 O C) 9 c.w.u t > 0 C cyrkulacja c.w.u. t < 0 C t P < 0 O C t > O C t < 0 O C zimna woda t = 0 0 C \V FKHPDW (UyGáD FLHSáD Z\PLHQQLNRZQL ZVSyáSUDFXMFHJR] XMFLHP JHRWHUPDOQ\P L ZVSRPDganiem VRODUQ\P G]LDáDMFHJR Z XNáDG]LH UHJXODFML LORFLRZHM GOD SRWU]HE ]DVLODQLD EXG\QNX HNVSORDWRZDQHJR Z XNáDG]LHUHJXODFMLMDNRFLRZHM]QDF]HQLDL±MDNQDU\V±ZDUVWZRZ\]DVREQLNFLHSáD±]HVSyá ]DVLODMF\VSHáQLDMF\UROVWHUXMFRSRPLDURZ±ZLHORVWRSQLRZ\Z\PLHQQLNFLHSáHMZRG\X*\WNRZHM± XNáDGUHJXODFMLMDNRFLRZHM]V\VWHPHPSRPLDURZ\P±FDáRURF]Q\XNáDGZVSRPDJDQLDVRODUQHJRQS] NROHNWRUDPL SUy*QLRZ\PL ± XNáDG WUDQVPLVML FLHSáD VáRQHF]QHJR ZDJD LQVWDODFMD F\UNXODFML FZX Sosiada podpionowe zawory teuprvwdw\f]qhlxnádgholplqdfml]djur*hednwhu\mq\fk9ohjlrqhood Fig.. Diagram of the heat source connected with geothermal intake and solar heat system and working in quantity regulation for the building with quality regulation. Denotes:, and as on Fig.; layer heat exchanger; deliver assembly with operation and measuring apparatus; multifunctional heat exchanger for hot water; quality regulation system with measuring apparatus; full year s solar system (with vacuum solar collectors); 9 system of transmission of solar heat. Attention: the hot water system with thermostatic valves. a) V\VWHP\ UHJXODFML Z\áF]QLH MDNRFLRZHM wyvwsxmf\ QDMF]FLHM QD OVNX Z NRSDOnia- Q\FK WU]\UXURZ\FK VLHFLDFK FLHSáRZQLF]\FK obecnie przebudowywany na regulafm MDNR FLRZRLORFLRZ]XZDJLQDSUDZQ\QDND]VWR sowania zaworów termostatycznych i wprowa- G]DQLHUR]OLF]HRELHNWRZHJR]X*\FLDFLHSáDRUD] automatyki regulacyjnej b) V\VWHP\ UHJXODFML MDNRFLRZRLORFLRZHM UR]ZL]DQLD GRPLQXMFH REHFQLH Z NUDMRZHM HQHUJHW\FH ]DZRGRZHM SDWU] SRZ\*HM SRsia- GDMFHWH*XZarunkowania prawne. c) V\VWHP\UHJXODFMLLORFLRZHMXNáDG\RGODW szeroko analizowane w literaturze zagranicznej >@ ]D Z NUDMRZHM HQHUJHW\FH L RJU]HZQLFWZLH UR]ZL]DQLH QLH]E\W GREU]H SR]QDQH >@ L QLHVWRVRZDQHDWDN*HSR]EDwione jakichkolwiek XZDUXQNRZDSUDZnych. D SRGVWDZLH ZVWSQHJR SRG]LDáX RPDZLDQH SRZ\*HM UR]ZL]DQLD ]H V]F]HJyOQ\P XZ]JOd- QLHQLHPSULRU\WHWXFLHSáHMZRG\X*\WNRZHMPR*QD GRGDWNRZRSRG]LHOLüQDV\VWHP\ (a) scentralizowane grupowe (tradycyjne), GR NWyU\FK QDOH* W]Z Z\PLHQQLNRZQLH JUu- SRZH]GRVWDZFLHSáDGRRELHNWyZ]DSRPRF czterorurowych sieci i zasobnikami do podgrze- ZDQLHFLHSáHMZRG\RUD]]UR]EXG ozdqplg]\ RELHNWRZ L RELHNWRZ VLHFL F\UNXODFML FLHSáHM ZRG\X*\WNRZHMMHVWWRV\VWHPQDMF]FLHMZ\sokoWHPSHUDWXURZ\ EDUG]R SRSXODUQ\ ]ZáDV] cza QD OVNX REMW\ DNWDPL SUDZQ\PL L QRUPDW\ wami, lecz QLH QDGDMF\ VL GR HNRQRPLF]QLH X]DVDGQLRQHJR ]DVLODQLD ] RGQDZLDOQ\FK (UyGHá energii []. (b) zdecentralizowane obiektowe (w poszczególnych budynkach). DR UR]ZL]D WHJR W\SX]DOLF]\üQDOH*\XNáDG\]W]ZZ\PLHQnikow- QLDPL RELHNWRZ\PL GRVWDZD FLHSáD GR RELHNWyZ GZXUXURZ\PL VLHFLDPL RUD] EH]SRUHGQL UyZ QROHJá WUDQVIRUPDFM QD SRWU]HE\ FHQWUDOQHJR RJU]HZDQLD L FLHSáHM ZRG\ X*\WNRZHM ] ]DVREQL NRZ VWDELOL]DFM QD V]F]\WRZH UR]ELRU\ \V WHP\WDNLHV REHFQLH SURMHNWRZDQH QS SU]\ remontach, termomodernizacji i realizacji nowych

5 RELHNWyZ RQH UHGQLR UR]SRZV]HFKnione w krajowym budownictwie i energetyce, a poza tym Z SRGVWDZRZ\FK UR]ZLzaniach QLH QDGDM VL GR ZVSRPDJDQLD RGQDZLDOQ\PL (UyGáDPL FLHSáD MHVWWRZSHZQ\PVWRSQLXPR*OLZHSU]\PRGHUQizacji tego rozwi]dqldsrohjdmfhmqd]dvwrzd Obiekt o wielu segmentach A B C t = O C (lub 0 C) t > O C t P < 0 O C t < O C \V U]\NáDG UR]ZL]DQLD (UyGáD FLHSáD Z\PLHQQLNRZQL ZVSyáSUDFXMFHJR ] XMFLHP JHRWHUPDOnym i ze ZVSRPDJDQLHP VRODUQ\P GOD EXG\QNX R WU]HFK VHJPHQWDFK $ % & Z XNáDG]LH UHJXODFML LORFLRZHM ]QDF]HQLD±XMFLHJHRWHUPDOQHW 0 C lub 0 0 C); - wymiennik centralnego ogrzewania; - war- VWZRZ\]DVREQLNFLHSáD±]HVSRá\]DVLODMFRVWHUXMFHZND*GHM]NODWHNSU]\NáDGRZHJREXG\QNXL jak i 9 na rys.. Fig.. Example of the heat source with geothermal intake and solar heat system for third building segments (A, B, C) working in quantity regulations. Denotes: geothermal intake (with t W 0 0 C or 0 0 C); - heat exchanger (for central heating system); layer heat exchanger (for hot water system); deliver and regulation assembly for each segments of building; and as and 9 on Fig.. niu wielostopniowych wymiennikowi central- QHJRRJU]HZDQLDLFLHSáHMZRG\SDWU]U\V: takich przypadkach omawiane rozzl]dqlh QDOH*\ ]DNZDOLILNRZDü MDNR SU]\MD]QH L QDGD MFHVLGRHNRQRmicznie uzasadnionego wykorzystania zasobów energii odnawialnej. (c) zdecentralizowane funkcjonalne (o ZáDFLZRFLDFK XPR*OLZLDMF\FK UHDOL]DFM LndyZLGXDOQ\FK IXQNFML Z\QLNDMF\FK QS ] SU]H znaczenia budynków lub nawet poszczególnych SU]HVWU]HQLZQLFKSRáR*RQ\FKR]ZL]DQLDWH Z\SRVD*DQH PRJ E\ü Z IXQNFMRQDOQH Zy- PLHQQLNRZQLH FLHSáHM ZRG\ X*\WNRZHM QS PLHV]NDQLRZHOXEJUXSRZHGRVWDZDFLHSáDQD potrzeby ciesáhm ZRG\ UHDOL]RZDQD MHVW Z V\ s- temie dwururowym z jednoczesnym magazyno- ZDQLHP FLHSáD Z ZDUVWZRZ\P ]DVREQLNX L SU]HZRGDFK]DVLODMF\FKZXNáDG]LHUHGnio lub QLVNRWHPSHUDWXURZ\P]DWUDQVIRUPDFMDFLHSáD RGE\ZD VL Z PLHMVFX SRtrzeby realizacji tej funkcji. Charakterystyczne dla omawianych UR]ZL]D MHVW EUDN OXE Z\VWSRZDQLH QLHZLHO kiej i miejscowej mikrocyrkulacji wody grzew- F]HM RUD] SRZV]HFKQH VWRVRZDQLH SHáQHM UHJ u- ODFML LORFLRZHM RE\GZX IXQNFML SDWU] U\V R]ZL]DQLD WDNLH QDGDM VL LGHDOQLH GR ]DVL ODQLD ] RGQDZLDOQ\FK (UyGHá FLHSáD ]ZáDV]F]D przy zasilaniu niskotemperaturowym, pozwala- MF\P GRGDWNRZR QD ]DVLODQLH Z\áF]QLH ]D SRPRF SRPS FLHSáD EH] NRQLHF]QRFL VWRVowania szczytowego dogrzewania tradycyjnym (UyGáHP FLHSáD NRWáHP =DVWRVRZDQ\ VSRVyE transformafml FLHSáHM ZRG\ MHVW IXQNFMRQDOQ\ (miejscoz\ X X*\WNRZQLND RUD] ]DEH]SLHF]D MF\ RGELRUF SU]HG]DJUR*HQLDPL EDNWHryjnymi OHJLRQHOOD L ] PR*OLZRFL LQG\widualnego funkcjonalnego, np. mieszkaniowego rozlicza- QLD NDORU\PHWU\F]QHJR]D]X*\WH FLHSáR QD SR WU]HE\FLHSáHMZRG\LZV]HONLHJRURG]DMXRJU] e- ZDQLD \VWHP\ WDNLH PRJ RQH ]QDF]QLH ]PQLHMV]\ü NRV]W\ ZHZQWU]RELHNWRZHM WUDQV misji ciesád OHF] ] Uy*Q\FK Z]JOGyZ VRPL jane przez kramrzhqhujhw\n]dzrgrz :SURZDG]RQ\ SRZ\*HM SRG]LDá V\VWHPyZ]a- VLODQLD EXG\QNyZ Z FLHSáR ZUD] ] RSLVHP LFK VWUXNWXU\ L HOHPHQWyZ UHJXODFML PR *QD GRGDW NRZR X]XSHáQLü ZVND]DQLDPL RGQR QLH LVWRtnych w tym przypadku temperatur wody grzew- F]HMZSU]HZRGDFKSRZURWQ\FKLUy*QLFWHPSe- UDWXUWHMZRG\ZSU]HZRGDFK]DVLODM F\FKLSR

6 ZURWQ\FK GHWHUPLQXMF\FK HIHNW\ZQH Z\Norzystanie zasobów energii odnawialnej. Obrazem Z\VWSXMF\FK WHPSHUDWXU L LFK Uy*QLF V Z\ NUHV\ SU]HGVWDZLRQH QD U\V L GOD Jáy w- nych parametrów instalacji wymienionych w podziale pokazanym na rys., przy regulacji MDNRFLRZHM L LORFLRZHM : ]DOH*QRFL RG UR dzaju regulacji, dla typoz\fk REFL*H Z\VW SXMF\FKZRGSRZLHGQLFKSRUDFKURNXZ\UD*a- Q\FK JáyZQLH ]D SRPRF ]PLDQ WHPperatur ]HZQWU]Q\FK X]\VNLZDü VL EG]LH Uy*QH ZDUWRFL W\FK WHPSHUDWXU DOH*\ ]DXZD*\ü *H SU]\ UHJXODFML MDNRFLRZHM Uy*QLFD WHPSHUDWXU SRPLG]\]DVLODQLHPDSRZURWHPPDOHMHZ PLDU Z]UDVWDMFHM WHPSHUDWXU\ ]HZQWU]QHM F]\OL Z PLDU PDOHMFHJR REFL*HQLD]H VWURQ\ RGELRUQLNyZ FLHSáD QDWRmiast przy regulacji LORFLRZHM Uy*QLFD WD URQLH Z VSRVyE JZDá WRZQ\ L RVLJD VZRMH PDNVLPXP SU]\ QDMQL* V]\FK REFL*eQLDFK (UyGáD FLHSáD HQ WHRUH tyczny stan bardzo niskich temperatur powrotu ]RVWDá SRWwierdzony przy pracy na obiektach rzeczywistych skojarzonego systemu zasilania LORFLowego dla potrzeb centralnego ogrzewa- QLD L FLHSáHM ZRG\ X*\Wkowej w budynkach mieszkalq\fk>@dnádgdmvlwxgzdzvsyá F]\QQLNL QLHUyZQRPLHUQRFL UR]ELRUX D PLDQR wicie stosunkowo dobrze znany i opisany w literatuu]h ZVSyáF]\QQLN UR]ELRUX FLHSáHM ZRG\ (o wartofldfkexg]f\fkmhgqdnqdgdonrqwur ZHUVMH L SUDZLH ÄQLH]QDQ\ ZVSyáF]\QQLN UR z- bioru wody grzewczej dla potrzeb centralnego t Z,P, C B A 0 0 0% 0% 0% 0% 0% ϕ 00% t E, 0 C - 0 \V :\NUHV\ UHJXODFML MDNRFLRZHM L LORFLRZHM GOD LQVWDODFML FHQWUDOQHJR RJU]HZDQLD R SDUDPHtrach 90/0 0 C. Oznaczenia:, - odpowiednio temperatura zasilania i powrotu przy regulafmlmdnrflrzhm ±MZOHF]GODUHJXODFMLLORFLRZHM$L%±Uy*QLFDWHPSHUDWXU t = t Z t P ) odpowiednio przy regulacji MDNRFLRZHMLLORFLRZHMW E ±WHPSHUDWXUDSRZLHWU]D]HZQWU]QHJRW i = +0 0 C) ; ϕzvsyáf]\qqlnrb- FL*HQLDXU]G]HJU]HZF]\FK Fig.. A chart of quantity and quality regulations for the central heating system with delivery/return temperatures 90/0 0 C. Denotes: and changes of delivery (supply) and return temperatures for the quantity regulation; and as above but for the quality regulation; A and B temperature differences for the quantity and quality regulation; t E external air temperature (t i = +0 0 C); ϕ - coefficient of load heating. RJU]HZDQLDNWyUHJRZDUWRFLZ\QLNDM]]DVWR sowania rejxodfmlsurjudprzdoqhm GOD ND*GHJR ogrzewanego pomieszczenia o innym przezna- F]HQLX NXWNLHP QDNáDGDQLD VL W\FK ZVSyá czynników jest zmniejszona moc zamówiona i UHODW\ZQLHPQLHMV]H]X*\FLHHQHUJLLQDSRWU]HE\ JU]HZF]H RELHNWyZ DOH*\ WX ]D]QDF]\ü *H przy tego rodzaju grupowej (lub mieszkaniowej) LORFLRZHMG\VWU\EXFMLZRG\JU]HZF]HMFLHSáDR VWDá\FK SDUDPHWUDFK ]DVLODQLD QD SR]LRPLH UHGQLROXEQDMOHSLHMQLVNRWHPSHUDWXURZ\PGR G\VSR]\FML Z FLJX FDáHJR URNX MHVW SHáQD PRF JU]HZF]D JU]HMQLNyZ QD SR]LRPLH ]HZQ WUznych ujemnych temperatur obliczeniowej strefy klimatyczqhmr]zdodwrqd]zlnv]hqlh G\Qa- PLNL ]PLDQ *GDQ\FK WHPSHUDWXU Z XNáDGDFK temperaturowych regulatorów programowalnych. Fi]\F]Q\ EUDN F\UNXODFML FLHSáHM ZRG\ RUD] praca instalacji centralnego ogrzewania bez VWDáHM F\Ukulacji, a jedynie z chwilowymi prze- Sá\ZDPLZ]DVDGQLF]\VSRVyE]PQLHMV]DNRV]W\ ZHZQWU]QHM WUDQVPLVML FLHSáD : XSURV]F]HQL u PR*QD SRZLHG]LHü *H Z WUDG\F\MQHM LQVWDODFML czterorurowej w sezonie grzewf]\p FLHSáR Z obiektach transmitowane jest np. czterema

7 ÄJRUF\PL SU]HZRGDPLWUDFF\PLFLHSáR:W\P SU]\SDGNX Z\VWSXMH ZLF]DVLODQLH FHQWUDOne- JR RJU]HZDQLD ZJ ]DVDG UHJXODFML MDNR FLRwej ZHM OXE MDNRFLRZR±LORFLRZHM ] WHPSHUDWXUDPL zasilania i powrotu na poziomachwyznaczanych wg wykresu krzywych grzania (patrz wykresy t Z,P, C 0 B A % 0% 0% 0% 0% ϕ 00% t E, 0 C - 0 \V :\NUHV\ UHJXODFML MDNRFLRZHM L LORFLRZHM GOD LQVWDODFML FHQWUDOQHJR RJU]HZDQLD R SDUDPHtrach /0 0 C. Oznaczenia jak na rys.. Fig.. A chart of quantity and quality regulations for the central heating system with delivery/return temperatures /0 0 C. Denotes as on Fig.. 0 t Z,P, C 0 B A 0 0 0% 0% 0% 0% 0% ϕ 00% t E, 0 C \V :\NUHV\ UHJXODFML MDNRFLRZHM L LORFLRZHM GOD LQVWDODFML FHQWUDOQHJR RJU]HZDQLD R SDUDPHtrach /0 0 C. Oznaczenia jak na rys.. Fig.. A chart of quantity and quality regulations for the central heating system with delivery/return temperatures /0 0 C. Denotes as on Fig.. rys., i ) oraz zasiodqlh L F\UNXODFMD FLHSáHM ZRG\ÄJRUFHM FDá\URNQDSR]LRPDFKQRUPDW\ w- nych z okresowym przegrzewem. D SU]HFLZQ\P ELHJXQLH ]QDMGXMH VL ]LQWHJUR wany system zasiodqld ZHZQWU]QHJR SU]HGVWD wiony schematycznie na rys.. System ten funk- FMRQXMF\ Z XNáDG]LH UHJXODFML LORFLRZHM JG]LH

8 PDP\ GR F]\QLHQLD W\ONR ] MHGQ\P ÄJRU cym SU]HZRGHP WUDFF\P FLHSáR NWyU\ ]DOHFD VL ]UHV]W GRNáDGQLH L]RORZDü FLHSOQLH FR SR zwala JR WUDNWRZDü MDNR GRGDWNRZ\ ]DVREQLN FLHSáD Przewód ten umieszf]rq\ SRPLG]\ ]Dsobni- NLHP ZDUVWZRZ\P D PLHV]NDQLRZ OXE JUXSRZ VWDFM FLHSOQ VWDQRZL ]DVREQLN FLHSáD QD V]F]\WRZH NUyWNRWUZDOH UR]ELRU\ FLHSáHM ZRG\ :DUWR GRGDü *H SU]HZyG SRZURWQ\ Z W\P V\V WHPLHSRVLDGDWHPSHUDWXUPQLHMV]RG o C, co rówqlh*plqlpdol]xmhvwudw\qdwudqvpisji. (t Z /t P ) G = /0 0 C t P < O C c.w.u t >> 0 0 C np. t Z = O C Rys.. Schemat PLHV]NDQLRZHJR Z]áD FLHSOQHJR ]QDF]HQLD ZRGRPLHU] ZRG\]LPQHM ± UHJXODtor proporcjonalny; ±Sá\WRZ\Z\PLHQQLNFLHSáD±]DZyUVWUHIRZ\]VLáRZQLNLHPV]\Ekim ( sekund); termo- VWDW ZHZQWU]Q\ SURJUDPRZDOQ\ W\JRGQLRZR ± PLHV]NDniowy system grzewczy; cihsárplhu] PLHV]NDQLRZ\PLHU]F\FLHSáR]X*\WHQDFHOHRJU]HZDnia i clhsáhmzrg\x*\wnrzhm±vlhünanalizacyjna. Fig.. Scheme of the heat unit for dwellings. Denotes: water meter (for cold water); proportional controller; plate heat exchanger; zone valve with servo-motor ( second); indoor thermostat (with week program); central heating system for dwellings; heat-meter; sewage system. '0:$,(,:,.,.&:( DSRGVWDZLHSRZ\*V]HJRPDWHULDáXEGFHJR HIHNWHP ZáDVQ\FK SU]HP\ OH L GRZLDGF]H autorów niniejszego opracowania w projekto- ZDQLX RUD] WUXGQRFL ]ZL]DQ\FK ] SR]\VNLZD niem energii z zasobów odnawialnych, a szcze- JyOQLH ] QLVNRWHPSHUDWXURZ\FK XMü JHRWHUPDO Q\FK VWZLHUG]Lü PR*QD *H QDMLVWRWQLHMV]\P ZD UXQNLHPHIHNW\ZQHJRMHMSR]\VNLZDQLDMHVW JáyZ nie sposób dystrybucji i transformacji u bezpo- UHGQLHJR RGELRUF\ R WUDQVIRUPDFML HQHUJLL QD Uy*QHJR URG]DMX XU]G]HQLDFK JáyZQLH SRPSDFK FLHSáD D QDZHW SU]\ VWRVRZDQLX W]Z V]F]\WR ZHJR GRJU]HZDQLD]D SRPRF WUDG\F\MQ\FK (Uy GHá FLHSáD GHF\GXMF\P SUREOHPHP VWDMH VL wprozdg]hqlh LQQHM UHJXODFML QL* XNV]WDáWRZDQD przez lata regulacja jakoflrzd RQDGWRLVWQLHMHGRGDWNRZD]LQWHJURZDQDPR * OLZRü SR]\VNLZDQLD HQHUJLL L ZRG\ X*\WNRZHM ] XMüJHRWHUPDOQ\FKNRSDOQLDnych nawet o niskim poziomie temperaturowym; oraz co istotniejsze, z XZDJLQDZáDFLZRFL FKHmiczne wody o maá\p ]DVROHQLX QDGDMFH VL GR FHOyZ SLWQ\FK L GX*\P ]ZUDFDQ\P GR ]ár*d,oxvwudfm WDNLFK UR]ZL]DVVFKHPDW\SU]HGVWDZLRQHQDU\VL 0. PrzeprowadzoQHSRUyZQDQLDLDQDOL]\PR*OL Z\FK GR ]DVWRVRZDQLD UR]ZL]D (UyGHá FLHSáD L VSRVREXLFKUHJXODFMLXSRZD*QLDMGRZVND]DQLD QDVWSXMF\FKZQLRVNyZJáyZQ\FK X]\VNDQLH OLF]F\FK VL HIHNWyZ Z SR]\VND nia energii z zasobów odnawialnych wymaga zmiany filozofii rozumowania i projektowania ELZDOHQWQ\FK OXE QDZHW PXOWLZDOHQWQ\FK (Uy GHá FLHSáD ZVSyáSUDFXMF\FK Z VSRVyE LQQ\ QL*MHVWWRUHDOL]RZDQHGRW\FKF]DVZSUDNW\FH instalacyjnej QLH]EGQD V MDN QDMV]\EV]H ]PLDQ\ ]D UyZQRGRERUXXU]G]HZQLFKVWRVRZDQ\FKL ich kompozycji (struktur) jak i sposobu ich IXQNFMRQRZDQLD X]DOH*QLRQHJR RG URG]DMX wprowadzonej regulacji 'R V]F]HJyáRZ\FK ZQLRVNyZ QDOH*\ ]DOLF]\ü QDVWSXMFHVWZLHUG]HQLD VWRVXMFMHG\QLH]DVDG\UHJXODFMLZSHáQLLO o- FLRZHM PR*QD X]\VNDü ]QDF]QH REQL*Hnie temshudwxu\ ZRG\ SRZUDFDMFHM GR (UyGáD FLHSáD QDZHW SU]\ WHPSHUDWXUDFK SRQL*HM 0 0 &ZRNUHVLHFDáHJRVH]RQXJU]HZF]HJR ¾ REQL*HQLH WHM WHPSHUDWXU\ R]QDF]D QLH W\ONR oczywiste zmniejszenie strat energii, ale jest przede wszystkim jednym z warunków po SUDZQHMSUDF\ZVSyáF]HVQ\FK (UyGHáFLHSáDR wysokiej sprawqrfl QS NRWáyZ NRQGHQVD cyjnych stosowanych w zdecentralizowanych systemach dwufunkcyjnych)

9 ¾ V]F]HJyOQLH SU]\GDWQ\PL UR]ZL]DQLDPL Z EXGRZQLFWZLH NRPXQDOQ\P V V\VWHP\ PLHV]NDQLRZHM WUDQVPLVML FLHSáD ]DSHZQLD MFHQLHW\ONRSHáQ\LNRQWURORZDQ\NRPIRUW X*\WNRZDQLD ] MHGQRF]Hsnym zachowaniem ƒ wysokiej dynamiki zmian temperatur z uwagi QDVWDáZRNUHVLHFDáHJRURNXPRFG\VSR] y- F\MQ>@DOHUyZQLH*]HZ]JOGXQD ]QDF]QH REQL*HQLH ]X*\FLD HQHUJLL FLHSOnej i HOHNWU\F]QHMGODQDSGXSRPSZZ\QLNXHOL t = + 0 O C (max do + O C) t Z = O C Y x MSC 0 t P > O C 9 t P = + (+ ) O C t P < O C \V U]\NáDGRZ\ VFKHPDW XNáDGX]DVLODMFHJR EXG\QHN] QS NLONRPD VHJPHQWDPL Ä< PVF PLHV]NDQLRZH VWDFMHFLHSOQH]Z\NRU]\VWDQLHPSRPS\FLHSáDLZVSyáSUDFXMFHJR]DUyZQR]XMFLHPZRG\RQLVNLHMWHPSeraturze (t ), jak i systemem wspomagania solarnego. OznaczeQLD±XMFLHZRG\QLH]DVRORQHMRWHPSHUa- WXU]H RNRáR 0 & ± RELHJRZD SRPSD FLHSOQD ± ZDUVWZRZ\ ]DVREQLN FLHSáD ± ]HVSyá ]DVLODMFR VWHUXMF\GODSRV]F]HJyOQ\FKVHJPHQWyZEXG\QNX±NROHNWRUVáRQHF]Q\SUy*QLRZ\±FDáRURF]Q\XNáDG ZVSRPDJDQLDVáRQHF]QHJR]WUDQVPLVMFLHSáD±SU]HZyG]DVLODMF\QSSUHL]RORZDQ\±SU]HZyGSo- ZURWQ\EH]L]RODFMLWHUPLF]QHM±VWDFMDX]GDWQLDQLDZRG\±]DVLODQLHPLHMVNLHMVLHFLZRGRFLJRZHM Fig.9. Scheme of heat source for a few segments Y of building (msc dwellings heat unit) with a heat pump and with utilization of geothermal and solar energy. Denotes: geothermal intake with temperature of drinking water about 0 0 C; heat pump for circulation; layer heat exchanger; - deliver assembly with operation and measuring apparatus for each segment; - vacuum solar collectors; - system of transmission of solar heat; supply pipe (pre-isolations); return pipe (without isolations); 9 water treatment plant; 0 drinking water-pipe network. Y x MSC t = + 0 O C (max do + O C) t Z = O C t P > O C t P = + + O C t P < O C 9

10 \VU]\NáDGRZ\VFKHPDWXNáDGX]DVLODMFHJREXG\QHN]QSNLONRPDVHJPHQWDPLÄ< PVFPLHV]NDQLRZH VWDFMHFLHSOQH]Z\NRU]\VWDQLHPSRPS\FLHSáDLZVSyáSUDFXMFHJR]DUyZQR]XMFLHPZRG\RQLVNLHMWHPSeraturze (t ), jak i systemem wspomagania solarnego. OznaczeQLD±XMFLHZRG\]DVolonej o temperaturze RNRáR 0 &±RELHJRZDSRPSDFLHSOQD±ZDUVWZRZ\]DVREQLNFLHSáD±]HVSyá]DVLODMFRVWHUXMF\GOD SRV]F]HJyOQ\FKVHJPHQWyZEXG\QNX±NROHNWRUVáRQHF]Q\SUy*QLRZ\±FDáRURF]Q\XNáDGZVSRPDJa- QLDVáRQHF]QHJR]WUDQVPLVMFLHSáD±SU]HZyG]DVLODMF\QS(SUHL]RORZDQ\±SU]HZyGSRwrotny (np. PE - bez izolacji termicznej). Fig.0. Scheme of heat source for a few segments Y of building (msc dwellings heat unit) with a heat pump and with utilization of geothermal and solar energy. Denotes: geothermal intake with temperature nondrinking water about 0 0 C; heat pump for circulation; layer heat exchanger; - deliver assembly with operation and measuring apparatus for each segment; - vacuum solar collectors; - system of transmission of solar heat; supply pipe (pre-isolations); return pipe (without isolations). PLQDFML F\UNXODFML FLHSáHM ZRG\ X*\WNRZHM L utrzymywanie jednego przezrgx ÄJRUFHJR (zasilanie niskotemperaturowe, np. t Z = 0 C lub nawet 0 0 & R QLVNLFK VWUDWDFK FLHSáD SU]HZyG WHQ PD E\ü]DL]RORZDQ\ MDN]DVR b- QLNFLHSáD ƒ umiejscowienie procesu przygotowania FLHSáHM ZRG\ X*\WNRZHM Z SXQNFLH MHM zu*\fld SRGQRV]FH VSUDZQRü UR] ZL]DQLD D WDN*H Z\NOuczaMFH PR*OL ZRü Z\VWSLHQLD ]DLQIHNRZDQLD ZRG\ zanieczyszczeniami mikroorganicznymi (pomhpqrü ZRGQD ] Z\PLHQQLNLHP mniejsza od litrów [] instalacja PDáD ƒ indywidualne rozliczanie odbiorców za zu*\whflhsár]dsrprfsu]\u]gxsr miarowego (licznika kalorymetrycznego), bez potrzeby szerokiego wykorzystywania spoáhf]qlh NRQWURwersyjnych wyparkowych podzielników kosztów centralnego ogrzewania ƒ ]QDF]QH REQL*HQLH NRV]WyZ UHDOL]DFML VLHFL FLHSáRZQLF]\FK L NRV]WyZ WUDQV SRUWRZDQLD FLHSáD RG (UyGáD JHRWHUPDO nego do obiektów ogrzewanych (patrz rys.9 i 0) oraz kosztów eksploatacji [] ƒ zmniejszenie kosztów inwestycji sieciowych i transmisji jest przenoszone na Z]URVW NRV]WyZ WUDQVIRUPDFML XU] G]HZRELHNtach, przy jednoczesnym i znacznym obql*hqlx NRV]WyZ GRVWDZ\ FLHSáDGREudynków [] :UyG FKDUDNWHU\VW\F]Q\FK RJUDQLF]H Z szerv]\p VWRVRZDQLX RPDZLDQ\FK UR]ZL ]D wymieniü QDOH*\ JáyZQLH FDáNRZLWH LFK SRPL QLFLH Z RERZL]XMF\FK DNWDFK SUDZQ\FK oraz wytycznych projektowania, co jest pod- VWDZRZ SU]yF]\Q QLHFKFL Z LFK Z\NRU]\ stywaniu przez projektantów. LITERATURA:. :LQLHZVNL * ]GRZD VWUDWHJLD UR]woju energetyki odnawialnej, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 00..DEDW0REDVNL.RV]W\SR]\VNLZDnia FLHSáD ] ZyG JHRWHUPDOnych, MatHULDá\,9 eminarium, Bukowina Tatrzaska 00. Kohler, N., The Integration of Environmental Impact Assessment Methods in the Planning Process of Buildings, IEA Future Building Forum, Ermatingen/Lake Constance (CH), May 99. Nantka, M.B., Majerski, S., Determination of heat demand in dwelling houses, Proceedings of International Conference on Problems of environment engineering at the threshold of the new millennium, WroFáDZSzklarska RUEDFWREHU. Nantka, M.B., Podstawy wielokryterialnej oceny efektów termorenowacji budynków mieszkalnych, Rynek Instalacyjny, nr.0, 999. Wolter, H., Renewable energy in district heating, Danish Board of District Heating (DBDH), news, Journal no., 000. Aronson, S,. The needs of district heating customers for heat and power, Doctoral Thesis, Document of Swedish Council D:, Stockholm 99. Nantka, M.B., Wybrane aspekty pracy systemu FLHSáRZQLF]HJR ± PRGHUQL]DFMD F]\ ]DPLDQD sposobu zasilania, Ogrzewnictwo i Klimatyzacja, Po]QDQU 9. Petitjean, R., Total hydronic balancing, ISBN , Sweden Kozica, A., System Meibes-Logo to faktyczne RV]F]GQRFLHQHUJLLDQLHW\ONRXWRSLD\nek Instalacyjny, nr.0, 00. Wollerstrand, J., Temperatura sieci ciesárwni- F]HM D SURGXNFMD FLHSáD \QHN,Qstalacyjny, nr.0, 00. Figiel, E., Dobór elementów grzejnych nowe trendy, Rynek Instalacyjny, nr.0, 00. SHFKW $,QG\ZLGXDOQ\ SREyU FLHSáD ] VLHFL PLQLZ\PLHQQLNL L PDNURNRU]\FL 0DJD]\Q,nstalatora, nr., 00. Preiss, M., Alternatywne systemy ogrzewania SRPLHV]F]H L SU]\JRWRZDQLD FZX %LW Technika i Technologia, nr., 00. DVGW Arbeitsblatt W NZITS 0