Wprowadzenie. Wprowadzenie

Transkrypt

1 TOMASZÓW MAZOWIECKI MAJ 2006

2

3 Wprowadzenie Wprowadzenie Zjawisko masowego bezrobocia na stałe zakorzeniło się w polskim krajobrazie. Jest ono kluczowym problemem społeczno ekonomicznym w skali makro, a więc całego kraju, a takŝe w skali mikro, w obszarze powiatu. Wieloletnie doświadczenie w zakresie rozwiązywania problemów związanych z bezrobociem spowodowało powolne odejście od pasywnych rozwiązań, które polegały głównie na stosowaniu systemu osłonowego wobec bezrobotnych. Zmiana ustawodawstwa w zakresie rynku pracy i wejście w Ŝycie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z 20 kwietnia 2004r. spowodowały przeobraŝenia w podejściu do zagadnienia bezrobocia. Ewolucja przepisów ma słuŝyć głównie promowaniu aktywnych postaw na rynku pracy, po to aby w szczególności zmniejszać negatywne skutki długotrwałego bezrobocia i zapobiegać utrwalaniu się biernych postaw wśród osób pozostających bez pracy. Zadania takie stoją przed Powiatowym Urzędem Pracy w Tomaszowie Mazowieckim. Zostały one zawarte w niniejszym Powiatowym Programie Promocji Zatrudnienia i Aktywizacji Lokalnego Rynku Pracy na 2006r. Realizacja ich będzie w duŝej mierze zaleŝna od środków, jakimi Urząd Pracy będzie dysponował w bieŝącym roku. Na wysokość budŝetu składają się środki z Funduszu Pracy obliczone na podstawie algorytmu oraz na bieŝąco pozyskiwane środki z rezerw Ministra Pracy i Polityki Społecznej i Marszałka Województwa, a takŝe środki z Europejskiego Funduszu Społecznego. Niniejszy Program jest zgodny z Regionalną Strategią zatrudnienia na lata , z Krajowym Planem Działań na Rzecz Zatrudnienia na rok 2006r. oraz z lokalnymi strategiami: Planem Rozwoju Lokalnego dla Miasta Tomaszów Mazowiecki na lata , Strategią Rozwoju Powiatu Tomaszowskiego na lata

4 Diagnoza bezrobocia w powiecie tomaszowskim na dzień 31 grudnia 2005r. Diagnoza bezrobocia na dzień 31 grudnia 2005r. Na dzień r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowanych było bezrobotnych i liczba ta była niŝsza o osób w porównaniu do 2004r. tj. o 12,3%. Analiza poziomu bezrobocia w powiecie tomaszowskim z uwzględnieniem bezrobocia w poszczególnych gminach wskazuje, Ŝe na całym terenie obsługiwanym przez Urząd nastąpił spadek bezrobocia, przy czym najwyŝsze wskaźniki spadku bezrobocia odnotowano w gminie Rzeczyca tj.14,5% oraz w gminie Czerniewice - 13,9%. W gminie Rokiciny liczba bezrobotnych w stosunku do grudnia 2004 roku była niŝsza tylko o 10 osób tj. o 2,4% i był to najniŝszy wskaźnik. Rysunek 1. Udział bezrobotnych z poszczególnych gmin 3% 4% 7% 3% 7% 3% 6% 57% 4% 4% 2% Tomaszów Maz.- miasto Będków Czerniewice Inowłódz Lubochnia Rokiciny Rzeczyca Ujazd śelechlinek Tomaszów Maz. -gmina Budziszewice 2

5 Diagnoza bezrobocia w powiecie tomaszowskim na dzień 31 grudnia 2005r. Tabela 1. Poziom bezrobocia w powiecie tomaszowskim i w poszczególnych gminach Wyszczególnienie Tomaszów Mazowiecki - miasto Liczba bezrobotnych na dz r. Liczba bezrobotnych na dz r. Wzrost/ spadek w % ,2 Będków ,0 Czerniewice ,9 Inowłódz ,6 Lubochnia ,1 Rokiciny ,4 Rzeczyca ,5 Ujazd ,3 śelechlinek ,3 Tomaszów Maz.- gmina ,2 Budziszewice ,7 Ogółem ,3 Bezrobotnych zarejestrowanych w PUP moŝna scharakteryzować na podstawie takich cech, jak: wiek, poziom wykształcenia oraz czas pozostawania w rejestrach bezrobotnych. Struktura bezrobotnych według grup wiekowych: Tabela 2. Bezrobotni według grup wiekowych Struktura wg wieku: Razem Udział % Kobiety MęŜczyźni , , , , i więcej 590 5, Analiza powyŝszych danych wskazuje, Ŝe szeregi bezrobotnych zasilają w największej liczbie osoby z grup wiekowych: oraz lat. Widoczne jest to na poniŝszym wykresie. 3

6 Diagnoza bezrobocia w powiecie tomaszowskim na dzień 31 grudnia 2005r. Wykres 2. Struktura wiekowa bezrobotnych i więcej kobiety męŝczyźni Struktura bezrobotnych według poziomu wykształcenia Tabela 3. Bezrobotni według poziomu wykształcenia Wykształcenie Razem Udział % Kobiety MęŜczyźni WyŜsze 466 4, Policealne i śr. zawodowe , Średnie ogólnokształcące 712 6, Zasadnicze zawodowe , Gimnazjalne i poniŝej , Jak wynika z powyŝej zaprezentowanych danych, najwyŝszy poziom bezrobocia dotyczy osób z niskim wykształceniem. Wynika to z zapotrzebowania rynku na pracowników o wysokich kwalifikacjach i w miarę wszechstronnych. Zakłady pracy zainteresowane są zatrudnieniem osób, które będą w stanie sprostać zmieniającym się warunkom i względnie szybko będących w stanie przekwalifikować się do wykonywania nowych czynności. 4

7 Diagnoza bezrobocia w powiecie tomaszowskim na dzień 31 grudnia 2005r. Wykres 3. Bezrobotni według poziomu wykształcenia wyŝsze 1028 policealne i śr.zawod. kobiety LO zasadn. zawod. gimnazjalne i poniŝej męŝczyźni Struktura bezrobotnych według czasu pozostawania bez pracy: Tabela 4. Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy Czas pozostawania bez pracy Razem Udział % Kobiety MęŜczyźni do 1 m-ca 723 6, m-cy , m-cy , m-cy , m-cy , powyŝej 24 m-cy , Osoby pozostające bez pracy przez okres 12 miesięcy i dłuŝej stanowią najliczniejszą grupę, bo aŝ 53% ogółu zarejestrowanych, z czego ponad połowa to bezrobotni przebywający w rejestrach ponad 24 miesiące. 5

8 Diagnoza bezrobocia w powiecie tomaszowskim na dzień 31 grudnia 2005r. Rysunek 4. Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy do 1 m-ca 1-3 m-cy 3-6 m-cy 6-12 m-cy m-cy pow. 24 m-cy kobiety męŝczyźni Bezrobocie moŝna ponadto charakteryzować w oparciu o inne cechy, np. płeć, prawo do zasiłku, miejsce zamieszkania, przynaleŝność do grupy osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy. PoniŜej przedstawiono wybrane kategorie bezrobotnych. Wybrane kategorie bezrobotnych: Kobiety Według stanu na dzień 31 grudnia 2005 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowane były kobiety. W odniesieniu do analogicznego okresu roku wcześniejszego liczba ta zmniejszyła się o 705 osób, tj. o 11,2%. Kobiety nie uprawnione do pobierania zasiłku w liczbie stanowiły 49,3% ogółu bezrobotnych nie posiadających prawa do zasiłku oraz 81 % ogółu kobiet zarejestrowanych w Urzędzie. Na koniec grudnia 2005 roku zarejestrowane kobiety w PUP stanowiły 47,7% ogółu bezrobotnych w Urzędzie. NajwyŜszy odsetek tej kategorii bezrobotnych odnotowano w gminie Lubochnia tj. 50,4%. NajniŜsze wskaźniki wystąpiły w gminach: Rzeczyca - 38,1%, Będków 38,9%. 6

9 Diagnoza bezrobocia w powiecie tomaszowskim na dzień 31 grudnia 2005r. Bezrobotni do 25 roku Ŝycia Na dzień r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowanych było bezrobotnych do 25 roku Ŝycia, w tym kobiet. Struktura tej grupy bezrobotnych z uwzględnieniem poziomu wykształcenia przedstawiała się następująco: - wyŝsze 94 osoby - policealne i średnie zawodowe 758 osób - średnie ogólnokształcące 353 osoby - zasadnicze zawodowe 710 osób - gimnazjalne i poniŝej 463 osoby Na koniec IV kwartału.2005r. bezrobotni do 25 roku Ŝycia stanowili 20,3% ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w PUP. Bezrobotni powyŝej 50 roku Ŝycia Na koniec grudnia 2005 roku w ogólnej liczbie bezrobotnych osoby powyŝej 50 roku Ŝycia stanowiły grupę liczącą 1 901, w tym 33,5% stanowiły kobiety. Populacja ta była niejednorodna pod względem poziomu wykształcenia. Świadczą o tym poniŝsze dane: - wyŝsze 26 osób - policealne i średnie zawodowe 239 osób - średnie ogólnokształcące 97 osób - zasadnicze zawodowe 564 osoby - gimnazjalne i poniŝej 975 osób Bezrobotni powyŝej 50 roku Ŝycia stanowili na koniec badanego okresu 16,3% ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w Urzędzie Pracy. Osoby niepełnosprawne Na przestrzeni 12 miesięcy 2005 roku zarejestrowano w PUP 321 bezrobotnych niepełnosprawnych. Na koniec analizowanego roku w ewidencji PUP było 478 osób niepełnosprawnych, w tym 344 bezrobotnych i 134 osoby poszukujące pracy ( w analogicznym okresie 2004 roku zarejestrowanych było 546 osób niepełnosprawnych, w tym 357 bezrobotnych oraz 189 osób poszukujących pracy). Zarejestrowani w PUP niepełnosprawni 7

10 Diagnoza bezrobocia w powiecie tomaszowskim na dzień 31 grudnia 2005r. bezrobotni posiadają w większości lekki stopień niepełnosprawności (81,4%), a tylko 18,6% to osoby posiadające stopień niepełnosprawności znaczny i umiarkowany. Bezrobotni niepełnosprawni na koniec IV kwartale 2005r. stanowili 2,9% ogółu bezrobotnych. W gminach zaś odnotowano róŝne wskaźniki. NajwyŜszy, bo 3,9 procentowy udział w całej populacji mieszkańców odnotowano w mieście Tomaszów Maz., najniŝsze - w gminach: Czerniewice (0,4%), Inowłódz ( 0,9%). Bezrobotni bez prawa do zasiłku Na dzień r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowanych było bezrobotnych nie posiadających prawa do pobierania zasiłku, odpowiednio w roku osoby. Na koniec badanego roku bezrobotni bez prawa do zasiłku stanowili 78,5% ogółu bezrobotnych. NajwyŜsze udziały tej populacji bezrobotnych charakteryzowały gminę Budziszewice - 85,4% oraz gminę Rzeczyca - 84,2%. NajniŜsze wskaźniki odnotowano w gminach: Tomaszów Maz.- 73,8%, Lubochnia 73,9%. Bezrobotni zamieszkali na wsi Według stanu z r. w tutejszym Urzędzie Pracy zarejestrowanych było bezrobotnych zamieszkałych w 10 okolicznych gminach, odpowiednio w roku osób. Wśród tej kategorii bezrobotnych osoby nie posiadały prawa do pobierania zasiłku tj. 78,2% osób zamieszkałych na wsi oraz 42,1% ogółu bezrobotnych nie uprawnionych do zasiłku. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych Zgodnie z definicją ustawy z o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy bezrobotnym bez kwalifikacji zawodowych jest ta osoba, która nie posiada kwalifikacji do wykonywania jakiegokolwiek zawodu poświadczonych dyplomem, świadectwem, zaświadczeniem instytucji szkoleniowej lub innym dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu. Według stanu na dzień r. grupa ta liczyła osób, co stanowiło 31,5% ogółu bezrobotnych. 8

11 Diagnoza bezrobocia w powiecie tomaszowskim na dzień 31 grudnia 2005r. Bezrobotni samotnie wychowujący dziecko do lat 7 Ustawowo do grupy tej zalicza się osoby, które samotnie wychowują co najmniej jedno dziecko w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tutejszym Urzędzie Pracy na koniec 2005r. zarejestrowanych było 210 osób samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do lat 7. Stanowiło to 1,8% ogółu bezrobotnych. Stopa bezrobocia w PUP w Tomaszowie Maz. - liczona stosunkiem liczby zarejestrowanych bezrobotnych do czynnych zawodowo ogółem - na dzień r. wynosiła 23 %. Na przestrzeni lat liczba bezrobotnych i stopa bezrobocia przedstawiały się następująco: Tabela 5. Poziom bezrobocia w latach Lata Liczba osób bezrobotnych Stopa bezrobocia ,8 % ,4 % ,4 % (11.187) 18,1 % ,2 % ,1 % ,1 % ,4 % ,5 % ,8 % % 9

12 Diagnoza bezrobocia w powiecie tomaszowskim na dzień 31 grudnia 2005r. Rysunek 5. Stopa bezrobocia w powiecie tomaszowskim w latach Najbardziej charakterystycznymi cechami bezrobocia w powiecie tomaszowskim na dzień r. były: - wysoki udział długotrwale bezrobotnych w ogólnej liczbie bezrobotnych (65,4%), - znaczny udział osób zarejestrowanych powyŝej 12 miesięcy (53%), - duŝy odsetek osób do 25 roku Ŝycia (20,3%), - wysoki udział w ogóle bezrobotnych osób bez kwalifikacji (31,5%). osoba długotrwale bezrobotna jest zarejestrowana co najmniej 12 miesięcy w ostatnich 24 miesiącach; dotyczy to osób przebywających nieprzerwalnie w ewidencji urzędu pracy, bez czasowych wyłączeń, np. w związku z krótkotrwałym zatrudnieniem; 10

13 Działania PUP w Tomaszowie Maz. na rzecz promocji zatrudnienia oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy w 2006r. Działania Powiatowego Urzędu Pracy w Tomaszowie Mazowieckim w zakresie promocji zatrudnienia i aktywizacji lokalnego rynku pracy w 2006r. Na podstawie diagnozy bezrobocia w powiecie tomaszowskim i jego specyfiki, dla której charakterystyczny jest wysoki udział osób znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy przy równocześnie stosunkowo małej liczbie miejsc pracy, Powiatowy Urząd Pracy na 2006r. zaplanował określone działania, które będą słuŝyć realizacji nadrzędnego celu, jakim jest: wzrost zatrudnienia osób bezrobotnych poprzez promowanie aktywnych postaw na rynku pracy i wspieranie procesu tworzenia nowych miejsc pracy. Realizacji tego celu będą słuŝyć podejmowane działania w następujących obszarach: POŚREDNICTWO PRACY ZADANIA: Popularyzacja działań programowych poprzez włączenie partnerów do współpracy: - nawiązywanie bezpośrednich kontaktów z partnerami rynku pracy, - propagowanie informacji dotyczących realizowanych programów, - współpraca z kaŝdym z partnerów przy realizacji programów; Rozszerzenie liczby podmiotów, z którymi PUP współpracuje przy realizacji programów: - nawiązywanie współpracy z nowo utworzonymi przedsiębiorstwami w zakresie zatrudnienia bezrobotnych, - utrzymywanie kontaktów z pracodawcami, z którymi PUP współpracował w latach poprzednich; Pozyskanie i realizacja maksymalnej liczby ofert pracy dla klientów Urzędu Pracy, - Upowszechnianie informacji o ofertach pracy w celu ich wymiany z urzędami pracy z sąsiednich powiatów; Organizacja giełd pracy; Realizacja zwolnień monitorowanych; Świadczenie usług z zakresu EURES; Promowanie usług świadczonych przez Urząd Pracy. 11

14 Działania PUP w Tomaszowie Maz. na rzecz promocji zatrudnienia oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy w 2006r. DORADZTWO ZAWODOWE ZADANIA: Objęcie maksymalnej liczby klientów Urzędu Pracy działaniami z zakresu doradztwa i poradnictwa zawodowego; Zwiększenie skuteczności usług doradczych i zadowolenia klientów poprzez dobór odpowiedniej formy wsparcia doradczego indywidualnego lub grupowego; Organizacja poradnictwa grupowego w następujących formach: - trzydniowe warsztaty o następującej tematyce: Planowanie kariery zawodowej, Autoprezentacja, Trening antystresowy, Profesjonalne przygotowanie dokumentów aplikacyjnych, Jak poprawić swoją komunikację z innymi, Warsztat przedsiębiorczości ; - szkolenia z zakresu poszukiwania pracy organizowane w ramach klubu pracy w systemie 21 dniowym, składające się z 2 modułów: szkolenie teoretyczne i praktyczne poszukiwanie pracy połączone z konsultacjami z doradcą, wykorzystanie wyposaŝenia klubu pracy (np. internetu); - zajęcia aktywizacyjne trwające od 3 do 5 dni mające na celu pobudzenie aktywności klientów Urzędu Pracy do samodzielnego poszukiwania pracy, realizowane zgodnie z programem dostosowanym do potrzeb grupy; Świadczenie usług na rzecz przyszłych uczestników rynku pracy: - organizowanie spotkań z młodzieŝą i lekcje zawodoznawcze, - organizowanie warsztatów dla uczniów ostatnich klas gimnazjów: Poznaj świat zawodów, Poznaj siebie wybierz zawód ; Rozwój sal informacji zawodowych. 12

15 Działania PUP w Tomaszowie Maz. na rzecz promocji zatrudnienia oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy w 2006r. INSTRUMENTY RYNKU PRACY ZADANIA: Wspieranie procesu tworzenia miejsc pracy dla klientów Urzędu Pracy poprzez zawieranie umów subsydiowanych w ramach: prac interwencyjnych, robót publicznych, staŝu, przygotowania zawodowego, refundacji kosztów doposaŝenia/wyposaŝenia miejsca pracy; Wspieranie procesu rozwoju przedsiębiorczości poprzez udzielanie jednorazowo środków na uruchomienie działalności; wspieranie procesu samozatrudnienia; Pozyskiwanie środków na finansowanie subsydiowanych instrumentów rynku pracy z dostępnych źródeł: z rezerwy Ministra Pracy i Polityki Społecznej, Marszałka Województwa, Europejskiego Funduszu Społecznego. 13

16 ROZWÓJ ZAWODOWY KLIENTÓW URZĘDU PRACY poprzez organizowanie szkoleń ZADANIA: Objęcie maksymalnej liczby klientów Urzędu Pracy programem szkoleń zwiększających ich atrakcyjność zawodową; Organizacja szkoleń grupowych adekwatnych do potrzeb rynku pracy maksymalizujących szanse na znalezienie zatrudnienia; Organizacja szkoleń indywidualnych w związku z zapotrzebowaniem pracodawców. WZROST KONKURENCYJNOŚCI DZIAŁAŃ URZĘDU PRACY ZADANIA: Standaryzacja usług rynku pracy; Doskonalenie kwalifikacji pracowników PUP poprzez uczestnictwo w studiach podyplomowych i szkoleniach; Rozwinięcie systemu przekazywania informacji pomiędzy komórkami organizacyjnymi Urzędu; Przeprowadzanie kontroli wewnętrznej; Zlecenie przeprowadzenia audytu zewnętrznego. 14

17 BUDOWA DIALOGU SPOŁECZNEGO I PARTNERSTWA NA RZECZ RYNKU PRACY ZADANIA: Inspirowanie i współrealizowanie inicjatyw mających na celu ograniczanie bezrobocia: - wymiana informacji i doświadczeń z organizacjami podejmującymi inicjatywy wspierające działania na rzecz rynku pracy, - ciągła współpraca z gminnymi centrami w zakresie wymiany informacji na temat bezrobocia w poszczególnych gminach, planowanych przedsięwzięć, wymianę ofert pracy; Rozwijanie współpracy partnerów społecznych na rzecz przyszłych uczestników rynku pracy, - współpraca ze szkołami ponadgimnazjalnymi w zakresie kształcenia pod kątem potrzeb rynku pracy, - upowszechnianie w szkołach wiedzy o rynku pracy, przedsiębiorczości, właściwych postawach i zachowaniach na rynku pracy. Niniejszy Powiatowy Program Promocji Zatrudnienia i Aktywizacji Lokalnego Rynku Pracy wytycza kierunki działań, które mają słuŝyć realizacji nadrzędnego celu jakim jest wzrost zatrudnienia osób bezrobotnych poprzez promowanie aktywnych postaw na rynku pracy i wspieranie procesu tworzenia nowych miejsc pracy. Program ten ma charakter otwarty. PUP będzie dąŝył do objęcia poszczególnymi działaniami maksymalnej liczby klientów na poziomie nie niŝszym jak wykonanie za rok Opracowała: ElŜbieta Łaska 15

18 Załącznik 1 - Źródła finansowania instrumentów rynku pracy w 2006r. Źródło finansowania Rodzaje instrumentów Zaplanowana ilość osób do objęcia poszczególnymi instrumentami Środki Funduszu Pracy przyznane wg algorytmu w tym: wkład własny do projektów Aktywni młodzi i Reaktywacja prace interwencyjne 284 przygotowanie zawodowe 157 staŝ 505 jednorazowe środki na podj. działaln. gospod. 81 doposaŝenie/wyposaŝenie stanowiska pracy 77 szkolenia 175 Łączna liczba osób do objęcia Wysokość środków poszczególnymi instrumentami zł zł ,7 zł. w tym: wkł. wł. do projektów Egida i Rubikon ,11 zł. Środki Funduszu Pracy pozostające zł. w dyspozycji Marszałka Woj. Łódzkiego Program Inwestor doposaŝenie/wyposaŝenie stanowiska pracy zł. Program 50+ jednorazowe środki na podj. działaln. gospod. 10 doposaŝ./wyposaŝ. st. pracy + prace interwencyjne zł. Środki z rezerwy MPiPS zł. Program Szansa jednorazowe środki na podj. działaln. gospod. 20 doposaŝenie/wyposaŝenie stanowiska pracy zł. staŝ 150 prace interwencyjne 100 EFS na działania w ramach SPO RZL ,29 zł. Program Aktywni młodzi staŝe 156 * zł. Program Reaktywacja przygotowanie zawodowe 77 * zł. prace interwencyjne 99 * Program Egida staŝ ,79 zł. jedn. środki na podj. działaln. gospod. + szkolenie 20 Program Rubikon szkolenia 80 jednorazowe środki na podj. działaln. gospod ,50 zł. szkolenie Razem ,29 zł. * umowy przechodzące z 2005r. 16