Gatunek w systematyce

Transkrypt

1 Gatunek w systematyce

2 Taksonomia studium nazw i nazywania

3 alfa-taksonomia identyfikacja, opisywanie i nadawanie formalnych nazw nowym taksonom beta-taksonomia ustalanie stosunków między gatunkami oraz jednostkami wyższych kategorii i ustalanie prawidłowej klasyfikacji gamma-taksonomia poszukiwanie zmienności wewnątrzgatunkowej, badanie przyczyn różnorodności, synonim systematyki

4 gatunek jest falsyfikowalną hipotezą naukową

5 alfa-taksonomia foka grenlandzka foka pospolita

6 beta-taksonomia jak odróżnić fokę grenlandzką charakterystyczny układ plam na ciele różnice w budowie czaszki itp.

7 gamma-taksonomia dlaczego istnieją różne gatunki fok mechanizmy specjacji foka grenlandzka foka pospolita Phoca vitulina kapturnik Cystophora cristata foka obrączkowana Pusa hispida foka wąsata Erignathus barbatus

8 Zasady tworzenia, stosowania i publikacji nazw ICZN International Commission of Zoological Nomenclature International Code of Zoological Nomenclature 4th ed., 2000

9 Zasady tworzenia, stosowania i publikacji nazw IAPT International Association for Plant Taxonomy International Code of Botanical Nomenclature St. Louis code, 2000 adopted by the 16th International Botanical Congress St. Louis, Missouri, USA

10 Zasady tworzenia, stosowania i publikacji nazw foka pospolita = Phoca vitulina Linnaeus, 1758 foka grenlandzka = Phoca groenlandica Erxleben, 1777 nowy rodzaj Pagophilus Gray 1844 foka grenlandzka = Pagophilus groenlandicus (Erxleben, 1777)

11 Zasady tworzenia, stosowania i publikacji nazw prawo priorytetu gatunek opisywany wielokrotnie pod różnymi nazwami zachowuje ostatecznie nazwę nadaną przez pierwszego autora data publikacji decyduje o pierwszeństwie późniejsze nazwy pozostają synonimami

12 plujka rudogłowa Calliphora erythrocephala (Meigen, 1826) Musca erythrocephala Meigen, 1826 plujka rudogłowa Musca erythrocephala De Geer, 1776 nie-plujka rudogłowa Musca vicina Robineau-Desvoidy, 1830 plujka rudogłowa plujka rudogłowa Calliphora vicina (Robineau-Desvoidy, 1830) = Musca erytrocephala Meigen, 1826, non de Geer, 1776

13 prawo priorytetu w botanice Cistus aegyptiacus L. (1753) Helianthemum Mill H. aegyptiacum (L.) Mill. (1768)

14 nomenklatura podgatunku gatunki monotypowe brak pogdatunków gatunki politypowe podgatunki obecne Graelsia isabellae (Graells, 1849) (Attacidae) Graelsia isabellae isabellae (Graells, 1849) Graelsia isabellae galliaegloria (Oberthur, 1922) G. i. isabellae (Graells, 1849) G. i. galliaegloria (Oberthur, 1922)

15 typ pojęcie prawne wzorzec odniesienia określający zastosowanie nazwy naukowej

16 typ gatunku nominalnego jeden jedyny okaz onomatofor obiektywny i niezmienny holotyp

17 Holotyp cały okaz część ciała preparat mikroskopowy sekwencja DNA żywy okaz rysunek (w botanice)

18 Holotyp Etykieta musi zawierać wszystkie niezbędne informacje dotyczące okoliczności jego zebrania: datę dokładnie określone (GPS) miejsce zebrania (locus typicus) opis środowiska: podłoże, roślina żywicielska, żywiciel (u pasożytów), warunki fizyko-chemiczne, pogodowe itd. stadium życiowe imię i nazwisko zbierającego

19 Izotyp (tylko w botanice) duplikat holotypu np. inny klon tego samego osobnika (rośliny)

20 podstawowe kategorie okazów typowych paratyp inny okaz wymieniany w oryginalnym opisie gatunku allotyp okaz płci przeciwnej do holotypu pedotyp okaz w stadium larwalnym seria typowa zbiór okazów wymienianych w oryginalnym opisie gatunku (hipodygmat)

21 pomocnicze kategorie okazów typowych neotyp okaz wyznaczony w przypadku zniszczenia holotypu syntypy zbiór okazów wymienianych w oryginalnym opisie gatunku, gdy nie wyznaczono holotypu lektotyp równoważnik holotypu wyznaczony spośród syntypów paralektotyp pozostałe syntypy

22 Okazy typowe powinny być składowane w instytucjach naukowych i odpowiednio oznaczone holotypus

23 Typem gatunku jest okaz Typem rodzaju jest gatunek nominalny Typem rodziny jest rodzaj nominalny itp...

24 nomenklatura ogólna zwierzęta Królestwo (Regnum) Typ (Phylum) Gromada (Classis) nazwy zwyczajowe Rząd (Ordo) Nadrodzina (Superfamilia): oidea np. Muscoidea Rodzina (Familia): idae np. Muscidae Podrodzina (Subfamilia): inae np. Muscinae Plemię (Tribus): ini np. Muscini Podplemię (Subtribus): ina np. Muscina Rodzaj (Genus): np. Musca

25 nomenklatura ogólna rośliny Królestwo (Regnum) Oddział, Typ (Divisio, Phylum) Klasa, Gromada (Classis) Rząd (Ordo) Podrząd (Subordo) Rodzina (Familia): Plemię (Tribus): phyta, mycota opsida, mycetes, phyceae ales ineae aceae eae Rodzaj (Genus): Sekcja (Sectio): Seria (Series):

26 nomenklatura ogólna rośliny Gatunek (Species): Odmiana (Varietas): Forma (Forma):

27 Nomenklatura hybryd rośliny Rodzaj hybrydowy (Nothogenus) Ericalluna Krüssm. (= Calluna Salisb. Erica L.) Sophrolaeliocattleya Hurst (= Cattleya Lindl. Laelia Lindl. Sophronitis Lindl.) Beallara Moir (= Brassia R. Br. Cochlioda Lindl. Miltonia Lindl. Odontoglossum Kunth)

28 Nomenklatura hybryd rośliny Gatunek hybrydowy (Nothospecies) Fumaria salmonii (= F. densiflora F. officinalis)

29 Opisywanie gatunku Procedura według ICZN (zoologia) lub ICBN (botanika) Opiera się na wyznaczonym przez badacza holotypie

30 Nazwa rodzajowa Jest rzeczownikiem np. Felis (kot) Jest pisana z dużej litery Jest słowem łacińskim lub zlatynizowanym Jest unikatowa w obrębie królestwa zwierząt

31 Nazwa gatunkowa Jest przymiotnikiem lub rzeczownikiem w formie przymiotnikowej np. domesticus (domowy), leo (lew) Jest pisana z małej litery Jest słowem łacińskim lub zlatynizowanym Musi zgadzać się rodzajem z nazwą rodzajową np. Felis domesticus (kot domowy) rodzaj męski np. Musca domestica (mucha domowa) rodzaj żeński

32 Nazwa gatunkowa jest unikatowa w obrębie rodziny może pochodzić od miejsca znalezienia gatunku np. Lepus europaeus, Gammarus varsoviensis być łacińską (grecką) nazwą zwierzęcia Ficus carica, Rattus rattus, Pica pica od koloru, wzoru na ciele np. Lacerta viridis, Trichophyton rubrum, Gammarus tigrinus od środowiska życia Triturus alpestris,

33 Nazwa gatunkowa od rośliny żywicielskiej (lub żywiciela) Biston betularia, od wyglądu ciała Uvularia grandifolia od cech biologii np. Lacerta vivipara dla upamiętnienia jakiejś osoby np. Gymnodiastylis jazdzewskii, Apseudes tuski, Carabus linnei, Membranipora annae gry słowne Dziwneono etcetera, Gaudeamus igitur

34 Nazwa gatunkowa należy zawsze podawać etymologię (pochodzenie) nazwy gatunkowej

35 Diagnoza gatunku krótki tekst: 1-10 linijek zawiera cechy odróżniające opisywany gatunek od innych podobnych gatunków są to tzw. cechy diagnostyczne są podstawą do pisania kluczy do oznaczania w botanice musi być napisana po łacinie

36 Opis gatunku (deskrypcja) dłuższy tekst mający za zadanie przedstawić wiernie wygląd danego gatunku powinien być zaopatrzony w ilustracje (szczególnie cech diagnostycznych) jeśli to możliwe, powinien zawierać informacje o zmienności morfologicznej, cyklu życiowym, biologii, środowisku życia

37 Ilustracja holotypu

38 Ilustracja holotypu

39 Ilustracja holotypu

40 Ilustracja holotypu

41 Ilustracja holotypu Ilustracja zachowania terytorialnego samca (częstość wykonywania ruchów głową)

42 Ilustracja holotypu

43 Ilustracja holotypu

44 Ilustracja holotypu

45 Ilustracja holotypu

46 Dyskusja taksonomiczna Szersze omówienie podobieństw i różnic z innymi gatunkami Dywagacje na temat filogenezy, ewolucji i zróżnicowania genetycznego

47 Dane o ekologii Wszystko co wiadomo na temat środowiska życia opisywanego gatunku

48 Rozmieszczenie Dane na temat rozmieszczenia geograficznego opisywanego gatunku

49 Ilustracja obszaru występowania

50 Opracowany materiał Dane na temat przeanalizowanych kolekcji

51 Klucz do oznaczania