P o w i a t o w a S t a c j a S a n i t a r n o E p i d e m i o l o g i c z n a w K a m i e n i u P o m o r s k i m

Transkrypt

1 P o w i a t o w a S t a c j a S a n i t a r n o E p i d e m i o l o g i c z n a w K a m i e n i u P o m o r s k i m O C E N A S T A N U B E Z P I E C Z E Ń S T W A S A N I T A R N E G O P O W I A T U Z A r. Kamień Pomorski, dnia 12 marzec 2014r. 1

2 Spis treści I. WSTĘP 3 II. SEKCJA EPIDEMIOLOGII 7 III. SEKCJA HIGIENY KOMUNALNEJ 30 IV. SAMODZIELNE STANOWISKO DS. HIGIENY PRACY 78 V SEKCJA HIGIENY ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU 87 VI. SAMODZIELNE STANOWISKO DS DZIECI I MŁODZIEŻY 127 VII. OŚWIATA ZDROWOTNA I PROMOCJA ZDROWIA 150 VIII. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY 166 2

3 I. WSTĘP Państwowa Inspekcja Sanitarna poprzez swoje działania statutowe ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców. Położenie nadmorskie powiatu kamieńskiego określa charakter działań poprzez nadzór nad zdrowiem zarówno mieszkańców jak i turystów szczególnie w okresie sezonu letniego. Ważne są działania profilaktyczno- edukacyjne mające na celu wzrost poziomu wiedzy, co do zachowań zdrowotnych, co skutkuje podnoszeniem zdrowia społeczności lokalnej na wyższy poziom. W/w działania są możliwe do zrealizowania dzięki profesjonalnej, stale kształcącej się kadrze pracowników, a także wdrożeniu i doskonaleniu systemu zarządzenia jakością w Oddziale Nadzoru Sanitarnego. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny sprawuje nadzór na terenie powiatu kamieńskiego, który zajmuje powierzchnię 1006,65 m 2 z liczbą mieszkańców osób zamieszkujących na terenie gmin: Golczewo Międzyzdroje Wolin Kamień Pomorski Dziwnów Świerzno Zapobieganie występowaniu chorób zakaźnych jest jednym z istotnych zadań, które realizowane są przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Monitorowanie sytuacji epidemiologicznej w powiecie kamieńskim poparte jest rzetelnym nadzorem epidemiologicznym prowadzonym poprzez analizę zgłaszanych przypadków zachorowań i podejrzeń zachorowań na choroby zakaźne przy wykorzystaniu aktualnych definicji chorób zakaźnych opracowanych na potrzeby nadzoru epidemiologicznego. Zgłaszalność chorób zakaźnych i zakażeń była prowadzona zgodnie z Ustawą z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi art.27 ust.1 i ust.2, który mówi, że lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje zakażenie, chorobę zakaźną lub zgon z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej określonej na podstawie ust.9 pkt.1, ma obowiązek, w ciągu 24 godzin od momentu rozpoznania lub powzięcia podejrzenia zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z powodu choroby zakaźnej, zgłoszenia tego faktu 3

4 państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu właściwemu dla miejsca rozpoznania zakażenia. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kamieniu Pomorskim nadzoruje miejsca oraz obiekty użyteczności publicznej, tj.: wodociągi, baseny kąpielowe, obiekty świadczące usługi noclegowe, usługi fryzjersko kosmetyczne, ustępy publiczne, baseny kąpielowe, miejsca służące do wypoczynku i rekreacji oraz inne obiekty użyteczności publicznej. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kamieniu Pomorskim prowadzi monitoring jakości wody zgodnie z wymaganiami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia (Dz. U. Nr 61 poz.417 z 2007r. z późn. zm.). Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadzi nadzór sanitarny nad przestrzeganiem prawidłowych warunków produkcji, transportu, przechowywania i sprzedaży żywności, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. W związku z powyższym przeprowadzone kontrole urzędowe przez PPIS w Kamieniu Pomorskim były regularne na każdym etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności, bez wcześniejszego uprzedzenia podmiotów kontrolowanych, zgodnie z udokumentowanymi procedurami tak, aby osiągnąć zamierzone cele w myśl art. 3 rozporządzenia (WE) nr 882/2004. Jednocześnie w trybie pilnym podejmowano działania kontrolno represyjne w przypadku wnoszonych informacji/skarg ze strony ludności, a także ze strony organów państwowych i instytucji na niewłaściwe warunki higieniczno - sanitarne w obiektach i zagrożenia bezpieczeństwa żywności Prowadzi nadzór sanitarny nad przestrzeganiem prawidłowych warunków produkcji kosmetyków, ich obrotu i pobiera próbki kosmetyków do badań laboratoryjnych w ramach urzędowej kontroli zgodnie z procedurami kontroli wprowadzonymi zarządzeniami nr 35 i 36 Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 28 października 2006 r. Przygotowuje decyzje w sprawie zatwierdzenia, warunkowego zatwierdzenia, przedłużenia warunkowego zatwierdzenia, zawieszenia zatwierdzenia, cofnięcia zatwierdzenia zakładów działających w sektorze spożywczym (w tym środków transportu żywności) podlegających urzędowej kontroli. W zakresie higieny pracy Państwowa Inspekcja Sanitarna sprawuje bieżący nadzór nad warunkami zdrowotnymi środowiska pracy, przez kontrolowanie przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne środowiska pracy. Celem 4

5 sprawowanego nadzoru jest ochrona zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem środowiskowych czynników szkodliwych i uciążliwych oraz zapobieganie powstawaniu chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami pracy. Państwowa Inspekcja Sanitarna sprawuje także nadzór nad higieną środowiska zakładów nauczania i wychowania oraz nad placówkami wypoczynku i rekreacji dzieci i młodzieży. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kamieniu Pomorskim realizuje zadania ustawowe poprzez: uzgadnianie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz projektów studiów i kierunków zagospodarowania przestrzennego powiatu Kamieńskiego, uczestniczenie w postępowaniu w sprawie oddziaływania na środowisko inwestycji mogących znacząco pogorszyć stan środowiska, uzgadnianie dokumentacji projektowej pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych, dotyczącej budowy i zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych (obiekty przemysłowe, obiekty służby zdrowia, użyteczności publicznej, oświaty i wychowania, obiekty nauki, obiekty usługowe różnego przeznaczenia), uczestniczenie w odbiorach obiektów budowlanych różnego przeznaczenia, dokonywanie odbiorów aptek, zakładów kosmetycznych, fryzjerskich i odnowy biologicznej oraz innych lokali usługowych. Stanowiska organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego zajmowane są wyłącznie na wniosek zainteresowanych podmiotów lub w związku z wystąpieniami organów prowadzących postępowanie główne i dotyczą planowanych inwestycji lub zagospodarowania terenu. Sprawowanie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego ma na celu zapewnienie, na etapie planowania zagospodarowania przestrzennego oraz planowania i realizacji inwestycji, właściwego stanu sanitarno-zdrowotnego w obiektach, w taki sposób, aby w trakcie eksploatacji obiektów nie powodowały one zagrożeń i uciążliwości dla zdrowia ludzi. Przeprowadzona analiza wyników działań nadzorowych na terenie powiatu wskazuje, że stan bezpieczeństwa sanitarnego społeczeństwa ulega stałej poprawie. Nadal jednak stwierdza się negatywne zjawiska w sferze sanitarno-higienicznej, co świadczy o konieczności prowadzenia stałego systematycznego nadzoru obejmującego działania prewencyjne, monitoringowe i naprawcze. 5

6 DZAŁALNOŚĆ KONTROLNO - REPRESYJNA 1. Liczba kontroli/wizytacji Liczba decyzji merytorycznych Liczba decyzji - rachunków Liczba postanowień Liczba mandatów 296 Na kwotę zł 6. Liczba nałożonych tytułów wykonawczych Liczba wniosków o ukaranie 1 6

7 II. SEKCJA EPIDEDEMILOGII SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH: Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim nadzoruje teren obejmujący pięć gmin miejsko-wiejskich oraz jedną gminę wiejską. Zapobieganie powstawaniu chorób zakaźnych jest jednym z istotnych zadań, które realizowane są przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Sytuację epidemiologiczną chorób zakaźnych w powiecie kamieńskim w roku 2013 należy uznać za dobrą. Nie obserwowano epidemicznego występowania chorób zakaźnych, zaś obserwowany wzrost zachorowań na niektóre choroby zakaźne miał, podobnie jak w latach ubiegłych, charakter sezonowy. Monitorowanie sytuacji epidemiologicznej poparte jest rzetelnym nadzorem epidemiologicznym prowadzonym poprzez analizę zgłaszanych przypadków zachorowań i podejrzeń zachorowań na choroby zakaźne przy wykorzystaniu aktualnych definicji chorób zakaźnych opracowanych na potrzeby nadzoru epidemiologicznego. Obserwowany w ostatnich latach spadek zachorowań na większość chorób zakaźnych nie zmienia faktu, że choroby te nadal pozostają poważnym problemem zdrowotnym i epidemiologicznym. Do właściwego rozpoznania sytuacji epidemiologicznej konieczna jest dalsza poprawa w zakresie zgłaszalności podejrzeń/zachorowań na choroby zakaźne oraz poprawa w zakresie dostępności do diagnostyki laboratoryjnej, która jest podstawą prowadzenia właściwego nadzoru epidemiologicznego. Zgłaszalność chorób zakaźnych i zakażeń była prowadzona zgodnie z Ustawą z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi art.27 ust.1 i 2, który mówi, że lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje zakażenie, chorobę zakaźną lub zgon z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej określonej na podstawie ust.9 pkt.1, ma obowiązek, w ciągu 24 godzin od momentu rozpoznania lub powzięcia podejrzenia zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z powodu choroby zakaźnej, zgłoszenia tego faktu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu właściwemu dla miejsca rozpoznania zakażenia. 7

8 1. Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych, w tym: Dane epidemiologiczne dotyczące występowania wybranych chorób zakaźnych na terenie powiatu kamieńskiego zostały przedstawione w formie tabelarycznej w oparciu o zgłoszenia zachorowania lub podejrzenia zachorowania przez podmioty lecznicze. Każdy poniżej opisany i zgłoszony przypadek podlega weryfikacji przez pracownika inspekcji w oparciu o Definicję przypadków chorób zakaźnych opracowane na potrzeby nadzoru epidemiologicznego przez Zakład Epidemiologii NIZP-PZH w Warszawie. W roku 2013 do Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego- PZH w Warszawie, PSSE w Kamieniu Pomorskim zgłosiło 447 przypadków zachorowań na choroby zakaźne, zakażenia i zatrucia. Liczbę zachorowań oraz zapadalność przedstawiono w ujęciu tabelarycznym. ZAPADALNOŚĆ NA CHOROBY ZAKAŹNE W ROKU 2013 W POWIECIE KAMIEŃSKIM Tabela 1. Zapadalność na choroby zakaźne w roku 2013 w powiecie kamieńskim. *Liczba ludności w powiecie kamieńskim: , L.P JEDNOSTKA CHOROBOWA LICZBA ZACHOROWAŃ 2013 (2012) LICZBA HOSPITALIZACJI 2013 (2012) CZYNNIK ETIOLOGICZNY ZAPADALNOŚĆ na (2012) 1. SALMONELLOZA ZATRUCIA POKARMOWE I ZAKAŻENIA POZAJELITOWE 3 (5) 3 (5) SALMONELLA ENTERITIDIS 6,33 (10,48) 2. WIRUSOWE ZAKAŻENIA JELITOWE WYWOŁANE PRZEZ ROTAWIRUSY 7 (4) 7 (4) ROTAWIRUS 14,77 (8,39) 3. WIRUSOWE ZAKAŻENIA JELITOWE NIE OKREŚLONE 62 (38) 6 (4) WIRUSY 130,88 (79,71) 4. WIRUSOWE ZAPALENIE WATROBY TYPU A 0 (0) 0 (0) HAV 0 (0) 5. WIRUSOWE ZAPALENIE WATROBY TYPU B 0 (5) 0 (1) HBV 0 (10,48) 6. WIRUSOWE ZAPALENIE WATROBY TYPU C wg. definicji z 2005 roku 0 (3) 0 (3) HCV 0 (6,29) 7. WIRUSOWE ZAPALENIE WATROBY TYPU C wg. definicji z 2009 roku 2 (4) 0 (2) HCV 4,22 (8,39) 8. OSPA WIETRZNA 170 (329) 0 (2) VARICELLA ZOSTER WIRUS 358,88 (690,13) 8

9 9. ODRA 0 (0) 0 (0) MORBILLIWIRUS 0 (0) 10. RÓŻYCZKA 20 (15) 0 (3) RUBIWIRUS 42,22 (31,46) 11. ŚWINKA 3 (7) 0 (0) PARAMYXOWIRUS 6,33 (14,68) 12. KRZTUSIEC 0 (3) 0 (2) BORDETELLA PERTUSSIS 0 (6,29) 13. OSTRE PORAŻENIA WIOTKIE 0 (0) 0 (0) POLIOWIRUS TYPU 1,2 LUB 3 0 (0) 14. GRYPA SEZONOWA 0 (0) 0 (0) WIRUSY GRYPY 0 (0) 15. GRYPA WYWOŁANA WIRUSEM AH1N1 0 (0) 0 (0) A/H1N1v 0 (0) 16. BAKTERYJNE ZAPALENIE OPON MÓZGOWO- RDZENIOWYCH I MÓZGU 0 (1) 0 (1) BAKTERIE 0 (2,09) 17. WIRUSOWE ZAPALENIE OPON MÓZGOWO- RDZENIOWYCH 0 (0) 0 (0) WIRUSY 0 (0) 18. ZAPALENIE OPON MÓZGOWYCH INNE I NIE OKREŚLONE 3 (3) 3 (3) 6,33 (6,29) 19 WIRUSOWE ZAPALENIE MÓZGU 0 (1) 0 (1) WIRUSY 0 (2,09) 20. INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA 0 (0) 0 (0) NEISSERIA MENINGITIDIS 0 (0) 21. BOLERIOZA Z LYME 26 (5) 3 (1) BORELIA SPP. 54,88 (10,48) 22. STYCZNOŚĆ NARAŻENIE NA WSCIEKLIZNĘ- POTRZEBA SZCZEPIEŃ 8 (16) 1 (0) RODZ. RHABDOWIRUS 16,88 (33,56) 23. PŁONICA (SZKARLATYNA ) 26 (19) 0 (2) STREPTOCOCCUS PYOGENES TYPU A 54,88 (39,85) 24. RÓŻA 13 (13) 5 (1) STREPTOCOCCUS PYOGENES 27,44 (27,26) 25. BIEGUNKA I ZAPALENIE ŻOŁĄDKOWO- JELITOWE BNO, O PRAWDOPODOBNIE ZAKAŹNYM POCHODZENIU 36 (29) 22 (9) 75,99 (60,83) 9

10 1.1 Zatrucia i zakażenia pokarmowe Zgodnie z Dyrektywą Unijną za ognisko zbiorowego zatrucia i zakażenia pokarmowego uważa się zachorowanie 2 (a nie jak wcześniej 4) i więcej osób po spożyciu tej samej żywności, w tym samym czasie w określonym środowisku. Zatrucie pokarmowe to zachorowanie o objawach żołądkowo jelitowych, przyczyną może być spożycie wody lub żywności skażonej patogennymi mikroorganizmami (najczęściej jest to Salmonella, gronkowiec złocisty wytwarzający enterotoksyny, pałeczki E.Coli, Shigella). W 2013 roku nastąpił dalszy spadek liczby bakteryjnych zatruć i zakażeń pokarmowych wywołanych przez odzwierzęce pałeczki Salmonella Enteritidis. Odnotowano tylko 2 zachorowania w postaci zatrucia pokarmowego u dwóch kobiet w wieku 20 i 68 lat, które zostały hospitalizowane w szpitalu, a po leczeniu i ustąpieniu objawów wypisane do domu w stanie ogólnym dobrym. Zgłoszone zachorowania, rozpoznano w oparciu o wynik badania bakteriologicznego. Zgodnie z wytycznymi Ministra Zdrowia objęto nadzorem epidemicznym najbliższą rodzinę. Ponadto zarejestrowano jedno zachorowanie na posocznicę wywołaną pałeczkami Salmonella u 67 letniej kobiety leczonej w oddziale neurochirurgii Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego nr 1 przy ulicy Unii Lubelskiej w Szczecinie. W trakcie hospitalizacji z powodu pogarszającego się stanu pacjentki wykonano badanie bakteriologiczne krwi, w której wykryto czynnik chorobotwórczy Salmonella enterica ssp. Pacjentka po antybiotykoterapii została wypisana do domu. W 2013 roku liczba wykrytych i zarejestrowanych czasowych nosicieli salmonelloz wynosi: 3, u dwóch osób doszło do przypadkowego wykrycia czynnika chorobotwórczego podczas rutynowych badań do książeczki zdrowia do celów sanitarno-epidemiologicznych, trzecia osoba figuruje w rejestrze jako ozdrowieniec, u której nosicielstwo utrzymywało się po przebyciu zakażenia - wykonano badania kontrolne, były ujemne. Ponadto u osób ze styczności poddanych badaniom nadzorowym, nie stwierdzono nosicielstwa. W porównaniu do roku 2012 (11 nosicieli) zaobserwowano wyraźny spadek zarejestrowanych czasowych nosicieli salmonelloz. W ostatnich latach w Polsce uwagę zwraca rosnąca liczba zakażeń jelitowych o etiologii wirusowej. Również na terenie naszego powiatu w roku 2013 zgłoszono ogółem 93 przypadki, w tym zakażenia: norowirus (23), rotawirus (7), inne określone adenowirus (1), inne nieokreślone (62). Wśród wszystkich zgłoszonych zachorowań na wirusowe zakażenia jelitowe - 11 chorych stanowią dzieci do lat 2. 10

11 W 2013 r. zgłoszono także 36 (w tym 5 dzieci do lat 2) przypadków biegunek i zapaleń żołądkowo jelitowych BNO, o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu, spośród nich 22 osoby hospitalizowano. Dane liczbowe o zarejestrowanych zakażeniach jelitowych można traktować jako niedoszacowane głównie z powodu rezygnacji chorych z wizyty u lekarza. Można także przypuszczać, że wiele przypadków zakażeń jelitowych, w których nie ustalono czynnika etiologicznego nie jest zgłaszana. Rysunek 1. Zachorowania na salmonellę Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmowa, które wystąpiły w okresie od roku do roku W 2013 roku w powiecie kamieńskim odnotowano dwa ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową w okresie od roku do roku i zostanie opisane w punkcie Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmowa, które wystąpiły w sezonie od roku do roku Na terenie powiatu kamieńskiego wystąpiły dwa ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową: W dniu 04 lipca 2013 roku przeprowadzono czynności kontrolne wraz z sekcją higieny żywności, żywienia i przedmiotów użytku. Zachorowanie zgłoszono do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Kamieniu Pomorskim drogą telefoniczną w dniu roku o godzinie W chwili kontroli na terenie ośrodka zameldowanych było 119 osób w tym 21 dzieci do lat 14. Wszyscy wczasowicze korzystali z posiłków przygotowywanych przez personel pionu żywienia 11

12 w/w ośrodka wczasowego. W dniu kontroli liczba osób chorych wynosiła 20 osób w tym 1 osoba z personelu- kierownik ośrodka wczasowego. Osoby chore uskarżały się na nudności, gwałtowne wymioty, bóle brzucha, osłabienie; mniej biegunka, podwyższona temperatura ciała, dreszcze, bóle mięśni, bóle głowy. Na podstawie wyników przeprowadzonego dochodzenia epidemiologicznego oraz wyniku badania kału stwierdza się, iż było to ognisko choroby przenoszonej drogą pokarmową wywołaną przez norowirusy. Przypadki zachorowań zgłoszono w druku MZ-56 VII A. W dniu roku przeprowadzono czynności kontrolne wraz z sekcją higieny żywienia oraz higieny dzieci i młodzieży. Zachorowanie zgłoszono do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Kamieniu Pomorskim drogą telefoniczną przez kierownika kolonii letniej. Zachorowania wystąpiły wśród uczestników kolonii. Liczba uczestników kolonii wynosiła: 37, w tym: 33 dzieci w wieku od 6 do 16 lat oraz 4 opiekunów. Wszyscy korzystali z posiłków przygotowywanych przez personel pionu żywienia w/w ośrodka wczasowo-kolonijnego. Osoby chore uskarżały się na nudności, wymioty, bóle brzucha, mniej biegunka, w jednym przypadku podwyższona temperatura ciała. Na podstawie wyników przeprowadzonego dochodzenia epidemiologicznego oraz wyników badania kału stwierdza się, iż było to ognisko choroby przenoszonej drogą pokarmową o nieustalonym źródle zakażenia. Przypadki zachorowań zgłoszono w druku MZ-56 VII B. 1.2 Decyzje administracyjne wydane w 2013 r. na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi W 2013 roku w powiecie kamieńskim nie wydano w/w decyzji administracyjnych 1.3 Wirusowe zapalenia wątroby Wirusowe zapalenia wątroby to grupa chorób zakaźnych wywołanych przez hepatotropowe wirusy powodujące zapalenie wątroby. Choroby te wywoływane są najczęściej przez wirusy: HAV, HBV, HCV. Objawy chorobowe związane są z uszkodzeniem komórek wątrobowych. Zapadalność na wirusowe zapalenia wątroby nie stanowią od kilku lat problemu w powiecie kamieńskim i w 2013 roku odnotowano dalsze tendencje spadkowe. Nie 12

13 odnotowano zachorowań na WZW typu A i typu B, natomiast na WZW typu C odnotowano tylko 2 zachorowania. Utrzymująca się korzystna sytuacja spadkowa na wirusowe zapalenia wątroby jest wynikiem zarówno realizacji obowiązkowych i zalecanych szczepień ochronnych jak też poprawy skuteczności procesów sterylizacji sprzętu medycznego. Szczególnie w przypadku zakażeń HCV gdzie brak jest możliwości czynnego uodpornienia najważniejszą rolę w zapobieganiu zakażeniom odgrywa przestrzeganie zasad aseptyki w zakładach opieki zdrowotnej oraz we wszystkich zakładach świadczących usługi dla ludności, w których wykonuje się zabiegi naruszające ciągłość skóry ( tatuaże, kolczykowanie, manicure, pedicure), stąd stały nadzór inspekcji sanitarnej nad tymi zakładami Wirusowe zapalenie wątroby typu: A W 2013 roku tak jak w poprzednich latach, nie zarejestrowano przypadków zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu A. Brak zachorowań świadczy o poprawie warunków i nawyków higienicznych przy produkcji, przygotowywaniu i serwowaniu żywności. Rysunek 2. Szczepienia przeciwko WZW typu A Wirusowe zapalenie wątroby typu: B W 2013 roku w powiecie kamieńskim, nie zarejestrowano przypadku zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu B. W porównaniu do roku 2011, gdzie zarejestrowano 9, a w roku 2012 już tylko 5 takich przypadków, można mówić o wyraźnym spadku zachorowań na ten typ WZW. Można stwierdzić, że dzięki szeroko zakrojonej działalności oświatowoprofilaktycznej, systematycznemu podnoszeniu poziomu higieny w placówkach służby 13

14 zdrowia oraz popularyzacji szczepień ochronnych przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B od kilku lat notuje się na terenie powiatu kamieńskiego spadek zachorowań Wirusowe zapalenie wątroby typu: C W 2013 roku w powiecie kamieńskim odnotowano 2 przypadki zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C, które zgłoszono wg definicji z 2009 roku, byli to mężczyźni w wieku 23 i 47 lat. Porównując liczbę zachorowań z rokiem 2011, gdzie zarejestrowano 7 przypadków oraz z rokiem poprzednim 5 zachorowań, można mówić o utrzymywaniu się tendencji spadkowej zachorowań na WZW typu C w latach Pomimo utrzymującej się tendencji spadkowej zachorowań w naszym powiecie, to aktualnie spośród wirusów pierwotnie hepatotropowych, wirus zapalenia wątroby typu C stanowi największy problem epidemiologiczny. Do zakażenia wirusem typu C dochodzi poprzez naruszenie ciągłości tkanek zarówno w celach medycznych jak i niemedycznych np. w czasie zabiegów operacyjnych i stomatologicznych, zabiegów endoskopowych, w czasie wykonywania tatuażu, przekłuwania uszu. Brak szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu C uniemożliwia podniesienie odporności populacji. 1.4 Grypa sezonowa, grypa wywołana wirusem A/H1N1 Rejestracja zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę w 2013 roku prowadzona była na podstawie sprawozdań MZ-55 otrzymywanych od 4 podmiotów leczniczych. W okresie od r. do r. zgłoszono do Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Kamieniu Pomorskim 196 przypadków zachorowań grypopodobnych, w tym 34 u osób w wieku od 0 do 14 lat i 162 u osób w wieku od 15 do 65 i więcej lat (w analogicznym okresie roku 2012 zarejestrowano 90 przypadków zachorowań grypopodobnych, w tym w tym 20 u osób w wieku od 0 do 14 lat i 70 u osób w wieku od 15 do 65 i więcej lat ). 14

15 Rysunek 3. Zachorowania grypopodobne. Rysunek 4. Szczepienia przeciwko grypie sezonowej. 1.5 Choroby wieku dziecięcego Większość chorób wieku dziecięcego, przeciwko którym od lat prowadzone są szczepienia ochronne, tj. poliomyelitis, odra, błonica i tężec noworodków nie występują na terenie powiatu kamieńskiego. Wśród pozostałych jednostek zaliczanych do tej grupy dostrzegalny jest wzrost zachorowań oraz wyraźna okresowość ich występowania. W 2013 roku w powiecie kamieńskim odnotowano wzrost zachorowań w stosunku do roku 2012; o 20 zachorowań na różyczkę (15), o 26 zachorowań na płonicę/szkarlatyna (19). Z kolei nastąpił spadek zachorowań na świnkę, zanotowano tylko 3 przypadki (7) oraz ospę wietrzną i odrę. W roku 2013 zarejestrowano 170 zachorowań na ospę wietrzną. Najliczniejszą grupę wiekową stanowią dzieci w wieku od 1do 9 lat gdzie liczba zachorowań 15

16 wyniosła 144. W porównaniu z rokiem 2012 przy 329 zachorowaniach jest to spadek o prawie 50 %. Ospa wietrzna jest chorobą, której można zapobiegać poprzez szczepienia. W Polsce z wyłączeniem grupy ujętej w PSO szczepienia te są nadal szczepieniami zalecanymi. Wysoka cena szczepionki ogranicza jej powszechne stosowanie. Korzystna jest sytuacja epidemiologiczna odry, w naszym powiecie w 2013 r nie odnotowano ani jednego przypadku. Podobna sytuacja dotyczy ostrych porażeń wiotkich u dzieci do 14 roku życia i tak jak w przypadku odry w 2013 roku w powiecie kamieńskim nie odnotowano żadnego przypadku zachorowania na tę chorobę. W roku 2013 również nie zarejestrowano żadnego zachorowania na krztusiec, w porównaniu do roku 2012 kiedy to w powiecie kamieńskim odnotowano 3 takie przypadki. Rysunek 5. Zachorowania na ospę. W 2013 roku w powiecie kamieńskim nastąpił dalszy wzrost zachorowań na różyczkę w stosunku do roku poprzedniego (15), odnotowano 20 przypadków zachorowań na różyczkę: 6 kobiet i 14 mężczyzn. W grupie chorych osób, 12 nie było szczepionych p/różyczce, w tym 11 mężczyzn w od 15 do 29 lat. 16

17 Rysunek 6. Zachorowania na różyczkę. W ciągu roku 2013 zarejestrowano 3 zachorowania na świnkę. Nastąpił spadek zgłoszonych zachorowań w stosunku do poprzedniego roku (7). Zachorowania objęły grupę wiekową od 9 do 29 lat. W tym 2 osoby były zaszczepione p/śwince, jedna otrzymała 1 dawkę, a druga 2 dawki liofilizowanej, skojarzonej, żywej szczepionki Priorix. Rysunek 7. Zachorowania na świnkę. 1.6 Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i/lub mózgu W 2013 roku w powiecie kamieńskim odnotowano 3 zachorowania na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i/lub mózgu. U trzech pacjentów z rozpoznaniem zapalenia opon mózgowych inne i nie określone stwierdzono: o mężczyzna lat 59, przyjęty do szpitala św. Jerzego w Kamieniu Pomorskim z łagodnymi jakościowymi zaburzeniami świadomości, chwilowymi znacznymi pobudzeniami oraz anizokorią. Zastosowano leczenie przyczynowe, wykonano 17

18 badanie ogólne PMR i skierowano do szpitala w Gryficach w celu wykonania TK głowy. Pacjent po badaniu pozostał w szpitalu w Gryficach na Oddziale Intensywnej Terapii w celu dalszej diagnostyki. o kobieta lat 16, przyjęta do szpitala w Samodzielnym Publicznym Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Szczecinie ul. Arkońska 4, z powodu bólu głowy i gałek ocznych oraz sztywności karku. W trakcie hospitalizacji diagnozowana również w kierunku podejrzenia boreliozy z powodu ukłucia przez kleszcza wykluczono, wynik IgG i IgM ujemne. Pacjentka wypisana do domu w stanie dobrym z rozp. Limfocytarne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (G03.0). o 10 dniowy chłopiec, po porodzie wypisany w stanie dobrym do domu, w trakcie wizyty patronażowej lekarz stwierdził prężenia i gorączkę. Chłopiec przetransportowany do szpitala w Świnoujściu, a następnie z powodu wysokiej cytozy (płyn mózgowo-rdzeniowy) do PSK nr 2 w Szczecinie w celu dalszej diagnostyki. W przebiegu tych zachorowań nie nastąpiły zgony Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu W 2012 roku w powiecie kamieńskim odnotowano jedno zachorowanie na bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu inne, nie określone, z kolei w roku 2013 nie odnotowano zachorowania na w/w jednostkę Wirusowe zapalenie opon mózgowych W 2013 roku tak jak i w roku 2012 w powiecie kamieńskim nie odnotowano żadnego przypadku wirusowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych Wirusowe zapalenie mózgu W 2012 roku odnotowano 1 zachorowanie na wirusowe zapalenie mózgu, a w roku 2013 nie odnotowano na terenie powiatu kamieńskiego żadnego zachorowania na w/w jednostkę chorobową. 18

19 1.7 Inwazyjna choroba meningokokowa W 2013 roku w powiecie kamieńskim nie odnotowano zarówno wśród dzieci i młodzieży szkolnej, jak i wśród osób dorosłych przypadku inwazyjnej choroby meningokokowej. 1.8 Borelioza z Lyme Borelioza (choroba z Lyme, krętkowica kleszczowa) wielonarządowa choroba zakaźna wywoływana przez bakterie należące do krętków, przenoszona na człowieka i niektóre zwierzęta przez kleszcze z rodzaju Ixodes. Najbardziej narażeni na tę chorobę są pracownicy leśni, osoby zbierający runo leśne. W 2011 i 2012 roku, na terenie naszego powiatu zarejestrowano po 5 przypadków tej choroby. W 2013 roku w powiecie kamieńskim nastąpił znaczny wzrost zachorowań, chorobę z Lyme, rozpoznano ją u 26 osób. Wszystkie zarejestrowane przypadki przebiegały z objawami charakterystycznymi dla boreliozy, ale o różnym stopniu nasilenia: u 20 osób stwierdzono postać skórną - rumień wędrujący (ECM), a u pozostałych 6 rozpoznano postać stawową. Wyższą zapadalność zanotowano wśród kobiet (17 osób) oraz u osób mieszkających na wsi (19). Rysunek 8. Zachorowania na Boreliozę z Lyme. 1.9 Styczność, narażenie na wściekliznę potrzeba szczepień Na terenie powiatu kamieńskiego w 2013 roku 157 osób (w tym 37dzieci do 14 r.ż.) zostało pokąsanych przez zwierzęta, u 8 (w tym 1 dziecko do 14 r.ż.) podjęto szczepienia przeciw wściekliźnie. Wśród osób szczepionych: 7 zostało pokąsanych przez zwierzęta domowe a 1 przez dzikie. W większości przypadków szczepienia podjęto z powodu braku 19

20 możliwości wykluczenia choroby u zwierzęcia. Z pośród 8 osób, 1 zaszczepiono poza naszym rejonem (Konin). Do pokąsania dochodzi głównie z powodu braku nadzoru właścicieli nad zwierzętami oraz z powodu dokarmiania dzikich zwierząt. Z przeprowadzonych wywiadów z poszkodowanymi wynika, że psy atakują gdy biegają luzem bez smyczy i kagańca. Pomimo ostrzeżeń miejscowych kół łowieckich, że nawet oswojone zwierzęta (np. dziki) mogą być groźne dla człowieka wiele osób próbuje podawać zwierzętom pokarm z ręki. Z powodu pokąsań przez zwierzęta jedna osoba była hospitalizowana w szpitalu w Kamieniu Pomorskim, przyjęta z powodu rozległych ran kąsanych podudzia. Rysunek 8 Styczność i narażenia na wściekliznę. Rysunek 9. Styczność i narażenie na wściekliznę / potrzeba szczepień Choroby przenoszone drogą płciową W 2013 roku w powiecie kamieńskim odnotowano jedno zachorowanie na inne choroby przenoszone drogą płciową wywołane przez Chlamydie. 20

21 1.11 Gruźlica W 2013 roku zarejestrowano 6 nowych przypadków zachorowań na gruźlicę oraz 1 przypadek zarejestrowany, a następnie usunięty z rejestru zachorowań przez Instytut Gruźlicy w Warszawie (wyhodowano prątki nie gruźlicze), średnia wieku 57 lat (w lata), zachorowali tylko mężczyźni. Wszyscy chorzy byli hospitalizowani w Specjalistycznym Szpitalu im. Prof. Alfreda Sokołowskiego w Szczecinie Zdunowie w oddziale gruźlicy i chorób płuc, gdzie wdrożono terapię przeciwprątkową. Po wypisie ze szpitala 4 pacjentów zdeklarowało się do kontynuacji leczenia w poradni p/gruźliczej w Szczecin Zdunowo, pozostałe dwie osoby, to: 1 bezdomny oraz 1 przypadek, w którym nastąpił zgon w trakcie hospitalizacji, formularz zgłoszenia zgonu z powodu choroby zakaźnej wpłynął ze Specjalistycznego Szpitala im. Alfreda Sokołowskiego w Szczecinie. Ponadto objęto nadzorem 16 osoby z kontaktu. NOWE ZACHOROWANIA NA GRUŹLICĘ w 2013 ROKU Tabela 2. Nowe zachorowania na gruźlicę w roku Gruźlica w tym Wyszczególnienie wszystkie postacie razem płucna zakaźna ( prątkująca) niezakaźna innych narządów Powiat: KAMIEŃSKI w tym: Miasto Wieś Mężczyźni Kobiety Wg grup wiekowych:

22 65 i więcej Liczba osób objętych nadzorem: ogółem 23 2 Realizacja szczepień ochronnych W Polsce program szczepień ochronnych jest aktualizowany co roku w zależności od potrzeb epidemiologicznych, a także możliwości ekonomicznych i technologicznych wprowadzenia kolejnych szczepionek. Program szczepień dzieli się na szczepienia obowiązkowe, finansowane z budżetu Ministerstwa Zdrowia oraz szczepienia zalecane, odpłatne. W ramach nowego programu szczepień ochronnych (PSO) prowadzone są szczepienia obowiązkowe przeciwko: gruźlicy, błonicy, krztuścowi, tężcowi, odrze, różyczce, śwince, nagminnemu porażeniu dziecięcemu (poliomyelitis), wirusowemu zapaleniu wątroby typu B oraz przeciwko zakażeniom wywoływanym przez Haemophilus influenzae typ B (Hib) kalendarz rozszerzono dla dzieci z grup ryzyka o szczepienie przeciwko ospie oraz Streptococcus pneumoniea. Celem szczepień jest utrzymanie wysokiego poziomu odporności zbiorowiskowej oraz zmniejszenie szans zachorowania osób nieuodpornionych. Szczepienia masowe realizowane w odniesieniu do chorób, gdzie człowiek jest jedynym rezerwuarem zarazka, pozwalają nie tylko na poprawę sytuacji epidemiologicznej, ale również na eliminację lub eradykację tych chorób. W roku 2013 na terenie powiatu kamieńskiego szczepieniami objętych było dzieci i młodzieży do ukończenia 19 roku życia. Szczepienia prowadzone są w 13 punktach szczepień należących zarówno do publicznych jak i niepublicznych podmiotów leczniczych. W czasie ich kontroli szczególną uwagę zwracano na stopień zaszczepienia dzieci i młodzieży w rocznikach podlegających obowiązkowym szczepieniom, a także na przestrzeganie przepisów w zakresie postępowania z preparatami szczepionkowymi. Karty szczepień wypełniane prawidłowo zawierają datę szczepienia, datę ważności szczepionki jej numer i serię, oraz podpis osoby wykonującej szczepienie. Każda osoba przed szczepieniem jest badana przez lekarza, co potwierdzone zostaje wpisem w kartotece pacjenta. Preparaty szczepionkowe przechowywane są w urządzeniach chłodniczych zaopatrzonych w termometry, których pomiary zapisywane są w rejestrze. 22

23 Realizacja szczepień ochronnych w naszym powiecie przebiega prawidłowo, wskaźniki zaszczepienia są wysokie i nie odbiegają od wskaźników województwa zachodniopomorskiego. W roku 2013 przedstawia się następująco: o pierwszą dawkę szczepionki BCG otrzymało 98,15% urodzonych dzieci o odsetek dzieci zaszczepionych w pierwszym roku życia, drugą i trzecią dawką WZW typ B wynosił 92,6% o wykonawstwo szczepień DTP i polomyelitis w pierwszym roku życia wynosił 59,38 %, dla dzieci w drugim roku życia -99,7%, natomiast w trzecim 96,58 % o szczepionkę przeciwko Haemophilus influenzae typ b otrzymało w pierwszym roku życia 59,38 %, w drugim roku życia 99,7%, natomiast w trzecim 96, 58% o szczepionką zawierającą acelulrny komponent krztuśca i polomyelitis zostało zaszepionych 93,53% o kolejnym elementem kalendarza szczepień są szczepienia przypominające Td w czternastym i dziewiętnastym roku życia, które w powiecie kamieńskim wynosiło odpowiednio w 14 roku życia- 97,40 % i 19 roku życia -95,70 % o uodpornienie dzieci w zakresie odry, świnki i różyczki w drugim roku życia wynosi- 90,53%, natomiast w trzecim roku życia już 99,5%. Tą samą szczepionką zostało zaszczepionych w minionym roku 98,42% dziesięciolatków o uodpornienie dziewczynek w wieku lat przeciwko różyczce wynosiło 100 % Najczęstsze przyczyny opóźnień w szczepieniach to: o Niestety również i w tym roku zaobserwowano wśród rodziców narastający rozwój ruchu anty szczepionkowego opartego na nierzetelnych informacjach uzyskanych w internecie. W związku z powyższym wysłano do tzw. opornych rodziców wezwania do wykonania obowiązku poddania dziecka obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu jak i przeprowadzano wywiady środowiskowe mające na celu informowanie rodziców o konieczności realizowania obowiązkowego kalendarza szczepień w celu uzyskania wysokiego stopnia uodpornienia populacji; przekazywano rodzicom i opiekunom dzieci wyczerpujące informacje o wskazaniach, korzyściach i zasadach prowadzenia szczepień oraz o możliwości wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych. o nie informowanie przez rodziców punktów szczepień o chorobie swojego dziecka i nieodpowiadanie na wysłane wezwania o zmiana miejsca zamieszkania i nie informowanie o tym fakcie punktu szczepień 23

24 Realizacja programu szczepień ochronnych odbywała się ze szczególnym uwzględnieniem prawidłowej gospodarki preparatami szczepionkowymi, poprzez: o Sporządzanie rocznego zamówienia na preparaty szczepionkowe niezbędne do realizacji programu Szczepień Ochronnych na 2013 rok z uwzględnieniem rezerwy przeciwepidemicznej o Kontynuację działań mających na celu dalszą poprawę wykonawstwa szczepień ochronnych ze szczególnym uwzględnieniem poprawy gospodarki preparatami szczepionkowymi, o Nadzór nad realizacją Programu Szczepień Ochronnych i dystrybucję preparatów szczepionkowych, o Kontrole w punktach szczepień o Opracowywanie kwartalnych sprawozdań z realizacji szczepień ochronnych oraz zużycia preparatów szczepionkowych. W roku 2013 magazyn szczepionek w PSSE w Kamieniu Pomorskim zaopatrzono w nowe urządzenie chłodnicze do przechowywania szczepionek w zakresie temperatur od +2ᴼC do + 8ᴼC. Lodówka firmy Vestfrost solutions typu SC290 og AKG427 spełnia wymogi właściwych dyrektyw UE, posiada wbudowaną baterię, która przez 48 godzin zapewnia bezpieczeństwo rejestracji tepmeratury; zapewnia stały pogląd temperatury, dostęp do danych historycznych oraz alarmuje wizualnie i dźwiękowo o pozostawieniu otwartych drzwi. Łącze USB umożliwia łatwy dostęp do danych o historii temperatury zgodnie z wymaganiami GIS i GIF odnośnie raportowania statystyk bezpieczeństwa i przechowywania produktów leczniczych. Zintegrowany zamek zabezpiecza przed korzystaniem z urządzenia osób nieuprawnionych. 2.1 Niepożądane odczyny poszczepienne W roku 2013 nie odnotowano niepożądanych odczynów poszczepiennych Podsumowanie i wnioski: Sytuację epidemiologiczną chorób zakaźnych w roku 2013 roku w powiecie kamieńskim można uznać za dobrą, Nie obserwowano epidemicznego występowania chorób zakaźnych, zaś obserwowany wzrost zachorowań na niektóre choroby zakaźne miał, podobnie 24

25 jak w latach ubiegłych, charakter sezonowy (ospa wietrzna). Ponadto w 2013 roku w powiecie kamieńskim zaobserwowano znaczny wzrost zachorowań, chorobę z Lyme, rozpoznano ją u 26 osób. Wszystkie zarejestrowane przypadki przebiegały z objawami charakterystycznymi dla boreliozy, ale o różnym stopniu nasilenia: u 20 osób stwierdzono postać skórną - rumień wędrujący (ECM), a u pozostałych 6 rozpoznano postać stawową. Wyższą zapadalność zanotowano wśród kobiet (17 osób) oraz u osób mieszkających na wsi (19). II Stan sanitarny podmiotów działalności leczniczej Inspekcja Sanitarna sprawuje nadzór nad warunkami higieniczno-sanitarnymi w podmiotach leczniczych lecznictwa zamkniętego i otwartego tj. szpitalach, przychodniach, placówkach pielęgnacyjno-opiekuńczych, sanatoriach, zakładach rehabilitacji leczniczej oraz indywidualnych praktykach lekarskich i pielęgniarskich. Kontrole sanitarne obiektów prowadzone były zgodnie z rocznym planem zasadniczych przedsięwzięć. Plan ten opracowany został na podstawie analizy zagrożeń sanitarno-epidemiologicznych w podmiotach leczniczych. W związku z tym szczególnym nadzorem objęto szpitale, w których corocznie przeprowadzano kontrole kompleksowe oraz indywidualne praktyki lekarzy stomatologów. W szczególności zwracano uwagę na warunki higieniczno-sanitarne, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia w których udzielane są świadczenia zdrowotne. Kontrolowano postępowanie z odpadami medycznymi oraz sprawdzano działania podejmowane przez placówki opieki zdrowotnej w ramach kontroli wewnętrznej. 1. Decyzje administracyjne wydane na podmioty działalności leczniczej, z wyodrębnieniem decyzji dot. opiniowania pomieszczeń: Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kamieniu Pomorskim w roku 2013 wydał łącznie 32 decyzje administracyjne w tym : 1) 24 decyzje dotyczące opiniowania pomieszczeń nowopowstałych lub już istniejących na prośbę podmiotu, zgodnie z art. 100 ustawy o działalności leczniczej; 2) 8 decyzji związanych ze złym stanem sanitarno-higienicznym lub technicznym obiektów; 25

26 2. Podmioty działalności leczniczej Pod nadzorem sanitarnym Państwowej Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Kamieniu Pomorskim znajdują się 123 obiekty udzielające świadczeń medycznych tj: 1) Szpitale: publiczne (1) oraz szpital uzdrowiskowy(1) 2) Podmioty lecznicze udzielające stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych o Zakłady pielegnacyjno-opiekuńcze-1 o Zakłady rehabilitacji leczniczej-9 w tym sanatoria -4 o Hospicja (domowe) -1 o Inne-2 3) Podmioty lecznicze udzielające ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych o Przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie, ambulatoria-34 o Medyczne laboratoria diagnostyczne-2 o Zakłady rehabilitacji leczniczej-4 o Inne-4 4) Działalność lecznicza wykonywana przez praktykę zawodową o Indywidualne praktyki lekarskie-21w tym: o Indywidualne praktyki lekarzy dentystów-19 o Indywidualne specjalistyczne praktyki lekarskie-24 o Indywidualne praktyki pielęgniarek-7 o Grupowe praktyki pielęgniarek-10 o Inne-2 W roku 2013 roku przeprowadzono 112 kontroli poddając lustracji łącznie 56 obiektów działalności leczniczej, co stanowi 45,52 % ogólnej liczby obiektów powiatu kamieńskiego. 3.1 Indywidualne, indywidualne specjalistyczne i grupowe praktyki lekarskie, lekarzy dentystów oraz pielęgniarek i położnych Gabinety indywidualnej praktyki lekarskiej jak i indywidualnej praktyki pielęgniarek i położnych zajmują wydzielone pomieszczenia w budynkach mieszkalnych jedno i 26

27 wielorodzinnych, bądź dzierżawione są w przychodniach lub ośrodkach zdrowia. Jak w latach poprzednich udzielają one różnorodne świadczenia medyczne w trybie ambulatoryjnym. Najliczniejszą kategorią objętych kontrolą sanitarną placówek w omawianej grupie były indywidualne praktyki lekarzy dentystów oraz indywidualne specjalistyczne praktyki lekarskie. W ocenie stanu sanitarnego powyższych obiektów brano pod uwagę warunki sanitarno-techniczne pomieszczeń i ich funkcjonalność, w tym wykończenie ścian i podłóg, sprawność wentylacji i oświetlenie, wyposażenie w umywalki, dozowniki mydła, ręczniki jednorazowe, postępowanie z bielizną czysta i brudną oraz segregację odpadów i postępowanie z odpadami medycznymi po zakończonej pracy. Kontrola obejmowała także opracowane procedury dotyczące powyższych zagadnień oraz ocenę procesów dezynfekcji i sterylizacji. W gabinetach o charakterze zabiegowym wytwarzano odpady medyczne. Placówki miały podpisane umowy na ich odbiór z wyspecjalizowanymi i uprawnionymi firmami. Postępowanie z odpadami medycznymi odbywa się według opracowanych procedur, są one gromadzone w sposób bezpieczny dla personelu i środowiska w pojemnikach plastikowych zamykanych. Przed wywiezieniem przechowywane w oznakowanym urządzeniu chłodniczym. W wyniku prowadzonych czynności kontrolnych w jednej indywidualnej praktyce lekarskiej stwierdzono nieprawidłowe postępowanie z odpadami medycznymi, podmiot ukarano mandatem karnym, wydano zalecenia, a następnie przeprowadzono kontrolę sprawdzającą, która potwierdziła wykonanie zaleceń. W czterech przypadkach wydano decyzje administracyjne mające na celu poprawę stanu sanitarnego i technicznego; w trzech praktykach zarządzenia wynikające z decyzji zostały wykonane co potwierdzono protokołami kontroli sprawdzających. Jedna z indywidualnych praktyk zlikwidowała działalność medyczną. Gabinety prywatne piorą bieliznę we własnym zakresie. Zachowana jest zasada rozdzielności przechowywania odzieży własnej i roboczej. Podczas świadczenia usług używane są podkłady i prześcieradła jednorazowe. Na terenie powiatu kamieńskiego w 2013 roku powstało 5 nowych podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych w ramach indywidualnych praktyk lekarskich oraz jednej indywidualnej praktyki pielęgniarskiej. Analiza stanu sanitarnego obiektów służby zdrowia wskazuje, że utrzymuje się ona na tym samym poziomie co w roku ubiegłym. I tak, jak w roku ubiegłym pomimo ogólnego 27

28 kryzysu i trudnej sytuacji finansowej podmiotów powstają nowe podmioty lecznicze, a już istniejące modernizują swoje pomieszczenia dostosowując je do warunków ujętych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 roku w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Nadzorem objęto również sposób prowadzenia kontroli wewnętrznej w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń chorób zakaźnych Wnioski: 1. Sytuację epidemiologiczną chorób zakaźnych w roku 2013 roku w powiecie kamieńskim można uznać za dobrą, Nie obserwowano epidemicznego występowania chorób zakaźnych, zaś obserwowany wzrost zachorowań na niektóre choroby zakaźne miał, podobnie jak w latach ubiegłych, charakter sezonowy (ospa wietrzna). 2. W 2013 roku w powiecie kamieńskim nastąpił znaczny wzrost zachorowań, chorobę z Lyme, rozpoznano ją u 26 osób. Wszystkie zarejestrowane przypadki przebiegały z objawami charakterystycznymi dla boreliozy, ale o różnym stopniu nasilenia: u 20 osób stwierdzono postać skórną - rumień wędrujący (ECM), a u pozostałych 6 rozpoznano postać stawową. Wyższą zapadalność zanotowano wśród kobiet (17 osób) oraz u osób mieszkających na wsi (19). 3. W zakresie szczepień ochronnych kontynuowano monitorowanie warunków przechowywania oraz dystrybucji szczepionek. Sprawdzano również realizację programu obowiązkowych szczepień ochronnych zgodnie z opublikowanym Komunikatem Głównego Inspektora Sanitarnego. Niestety nadal obserwuje się wśród rodziców niepokojące zjawisko narastającego rozwoju ruchu anty szczepionkowego opartego na nierzetelnych informacjach uzyskanych z internetu. W związku z powyższym wysłano do tzw. opornych rodziców wezwania do wykonania obowiązku poddania dziecka obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu jak i przeprowadzano wywiady środowiskowe mające na celu informowanie rodziców o konieczności realizowania obowiązkowego kalendarza szczepień w celu uzyskania wysokiego stopnia uodpornienia populacji; przekazywano rodzicom i opiekunom dzieci wyczerpujące informacje o wskazaniach, korzyściach i zasadach prowadzenia szczepień oraz o możliwości wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych. 4. W roku 2013 roku przeprowadzono 112 kontroli poddając lustracji łącznie 56 obiektów, co stanowi 45,52 % ogólnej liczby obiektów powiatu kamieńskiego. W 28

29 wyniku prowadzonego bieżącego nadzoru nad zakładami opieki zdrowotnej stwierdzono jak w analogicznym okresie ubiegłego roku dobre zaopatrzenie w sprzęt jednorazowego użytku, wystarczającą ilość środków dezynfekcyjnych, prawidłową sterylizację sprzętu zabiegowego, oraz w większości prawidłowe postępowanie z odpadami medycznymi. 5. W kontrolowanych zakładach nie stwierdzono nieprawidłowości z zakresu dezynfekcji. Placówki posiadają wdrożone procedury dotyczące m.in. dezynfekcji rąk, dezynfekcji, mycia narzędzi i sprzętu medycznego, sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń. Ponadto podczas kontroli sanitarnych sprawdzano działania podejmowane przez placówki opieki zdrowotnej w ramach kontroli wewnętrznej. Stwierdzono, że prawidłowa kontrola wewnętrzna dokonywana jest jedynie w szpitalach, natomiast w pozostałych placówkach zalecono prowadzenie i dokumentowanie jej zgodnie z przepisami prawa. 29

30 III. SEKCJA HIGIENY KOMUNALNEJ 1. Liczba obiektów pod nadzorem (ogółem): 829, w tym: Rodzaj obiektu Liczba obiektów Uwagi Obiekty uwzględnione w druku MZ 46 w dziale 1 70 Obiekty uwzględnione w druku MZ 46 w dziale 2.B. 11 Obiekty uwzględnione w druku MZ 46 w dziale Obiekty uwzględnione w druku MZ 46 w dziale Obiekty uwzględnione w druku MZ 46 w dziale 6 5 OGÓŁEM Ogólna liczba kontroli: Rodzaj obiektu Liczba kontroli Uwagi Obiekty uwzględnione w druku MZ 46 w dziale Obiekty uwzględnione w druku MZ 46 w dziale 2.B. 15 Obiekty uwzględnione w druku MZ 46 w dziale Obiekty uwzględnione w druku MZ 46 w dziale Obiekty uwzględnione w druku MZ 46 w dziale 6 5 OGÓŁEM Liczba załatwionych interwencji W roku sprawozdawczym 2013 do PPIS w Kamieniu Pomorskim wpłynęło 46 interwencji z czego 17 interwencji zostało przekazanych do załatwienia według kompetencji. Pozostałe zostały rozpatrzone przez PPIS w Kamieniu Pomorskim. Spośród 22 interwencji rozpatrzonych przez PPIS 17 okazało się niezasadnych. W przypadku 5 potwierdzone zostały wnoszone zarzuty, które dotyczyły : niewłaściwej gospodarki ściekowej, niewłaściwej gospodarki odpadami komunalnymi, złych warunków sanitarno-technicznych w obiektach wczasowych, złej jakości wody w jacuzzi, złych warunków sanitarno-technicznych bazy ratowników w Łukęcinie. Wobec podmiotów wszczęto postępowanie administracyjne. 30

31 W przypadku dwóch interwencji przekazano informacje dotyczące wodociągów i jakości wody z nich podawanej. Pozostałe 5 interwencji pozostaje do rozpatrzenia w 2014r. 4. Liczba zamknięć /unieruchomień /wyłączeń z użytkowania obiektu lub jego części. W 2013r. nie zamknięto, nie unieruchomiono lub nie wyłączono z użytkowania obiektów będących pod nadzorem PPIS w kamieniu Pomorskim. 5. Zmiany w infrastrukturze nadzorowanych obiektów (wodnych, stałych, środków transportu): Liczba obiektów Rodzaj obiektu nowooddanych zlikwidowanych po remontach generalnych Zakłady fryzjerskie i kosmetyczne Obiekty świadczące usługi noclegowe Pralnie Ustępy Baseny OGÓŁEM Charakterystyka obiektów 6.1. Jakość wody przeznaczonej do spożycia W okresie do końca grudnia 2013r. pobrano próbki wody ze wszystkich grup wodociągów tj. Wodociągi o produkcji wody 100m 3 /d skontrolowano 37 wodociągów na jakość dostarczanej wody odbiorcom, brak analiz dla wodociągu publicznego Kołczewo, wodociąg włączony do ewidencji z dniem 31 października 2013r. Wodociągi o produkcji wody 101m 3 /d 1000m 3 /d skontrolowano 12 wodociągów na jakość dostarczanej wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi tj. wszystkie, które znajdują się pod nadzorem tutejszej Inspekcji. Wodociągi o produkcji wody 1001m 3 /d 10000m 3 /d skontrolowano 3 obiekty w tej grupie, tj. wszystkie wodociągi będące w ewidencji PSSE w Kamieniu Pomorskim. 31

32 W miesiącu październiku 2013r w związku z opracowywaniem harmonogramu poboru próbek wody na 2014r. przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne podały aktualną produkcję wody w zarządzanych wodociągach. Na podstawie otrzymanych informacji wodociąg Kępica zmniejszył produkcję do 101m 3 /d, dlatego też stan na 31 grudnia 2013r. wodociągów w danych grupach zmienił się w porównaniu do roku ubiegłego. Dodatkowo z dniem 31 października 2013r. ponownie włączono do ewidencji wodociąg publiczny Kołczewo. W okresie sprawozdawczym prowadzono również kontrolę jakości wody ciepłej w zakresie obecności pałeczek Legionella sp w zakładach opieki zdrowotnej zamkniętej i obiektach użyteczności publicznej. Kontrolą objęto w ciągu roku łączenie 7 obiektów: Szpital Św. Jerzego w Kamieniu Pomorskim, Dom Pomocy Społecznej Śniatowo, Dom Dziecka ul. Leśna 4, Wisełka Zakład Przyrodoleczniczy Feniks w Kamieniu Pomorskim, Szpital Uzdrowiskowy Mieszko w Kamieniu Pomorskim, Sanatorium Uzdrowiskowe Chrobry w Kamieniu Pomorskim, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Zdrowie - OW Perła w Międzywodziu, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Zdrowie, Zakład Opiekuńczo-Pielęgnacyjny - Willa Pod Sosnami w Międzywodziu. W 4 obiektach tj.: w Szpitalu Św. Jerzego w Kamieniu Pomorskim, w Domu Pomocy Społecznej w Śniatowie, w Dom Dziecka w Wisełce, w Zakładzie Przyrodoleczniczym Feniks, Dąbrówka w Kamieniu Pomorskim wyniki z badań wody ciepłej nie wykazały przekroczeń dopuszczalnych wartości Legionella sp. Natomiast wyniki badań wody ciepłej w Sanatorium Uzdrowiskowym Chrobry, w Szpitalu Uzdrowiskowym Mieszko, w NZOZ Zdrowie OW Perła i w NZOZ Zdrowie Willa Pod Sosnami wykazały kolonizację instalacji ciepłej wody pałeczkami Legionella sp., w związku z powyższym wystosowano pisma do stron w celu przeprowadzenia, skutecznej dezynfekcji instalacji. W przypadku 3 pierwszych obiektów powtórkowe badania wykazały, iż podmioty podjęły skuteczne działania. Natomiast badania powtórkowe wody w NZOZ Zdrowie Willa Pod Sosnami wykazały ponownie przekroczoną Legionella sp. w pojedynczych próbkach. W związku z powyższym polecono przeprowadzić czyszczenie i dezynfekcję systemu. Podmiot wykonał kontrolę wewnętrzną jakości wody ciepłej, woda odpowiadała wymaganiom rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 32

33 Reasumując pobranych zostało 35 próbek w ramach bieżącego nadzoru, kontrola wewnętrzna podmiotów to 10 próbek, liczba próbek zakwestionowanych to 10 próbek, w tym 7 próbek nadzorowych. Ocena jakości wody dostarczanej odbiorcom z poszczególnych wodociągów wg produkcji dobowej wody. Wodociągi o produkcji wody poniżej 100m 3 /d Na podstawie uzyskanych sprawozdań z badań wody pobieranej z tej grupy wodociągów PPIS w Kamieniu Pomorskim stwierdza, iż jakość analizowanej wody pod względem fizykochemicznym utrzymuje się podobnie jak w latach ubiegłych. Najczęściej zakwestionowanymi parametrami fizykochemicznymi były: mętność, chlorki, jon amonowy, żelazo, utlenialność z KMnO 4, azotany oraz sód i bor. Dwa ostatnie parametry wykazane zostały w wodociągu publicznym Benice, Gostyniec (sód) oraz Śniatowo (sód i bor) podczas prowadzonej kontroli wewnętrznej przedsiębiorstw wodno-kanalizacyjnych. Badania wody w zakresie sodu i boru do tej pory nie były wykonywane w ramach nadzoru sanitarnego ze względu na produkcję wody 100m 3 /dobę, a tym samym brakiem konieczności objęcia tej grupy wodociągów monitoringiem przeglądowym pełnym. W związku z tymi przekroczeniami PPIS wykonał badania powtórkowe celem ewentualnego wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie złej jakości wody. Analizy wykazały utrzymujące się przekroczenia tych parametrów, w związku z czym organ wszczął postępowania administracyjne, wydając decyzje warunkowej przydatności wody do spożycia w zakresie sodu. Według informacji uzyskanych od podmiotu odpowiedzialnego za jakość wody podawanej przez wodociąg publiczny Benice i wodociąg publiczny Śniatowo przyczyną przekroczeń zawartości sodu jest nadmierna ilość chlorków w ujęciach powodując zasolenie, a zasolenie pokładów słodkiej wody jest skutkiem przeeksploatowania ujęć. Jedynym sposobem wysłodzenia wód jest wyłączenie ujęć z eksploatacji na czas trudny do określenia. Natomiast w przypadku przekroczenia zawartości boru przedsiębiorstwo poinformowało, że może to być spowodowane budową geologiczną i składem skał osadowych zawierających borokrzemiany, borany i turmaliny. Ponadto według wyjaśnień strony wody z terenu Wybrzeża charakteryzują się większą zawartością tego pierwiastka (do 3mgB/l) w stosunku do wód z innych rejonów Polski. Podobną przyczynę przekroczenia sodu również można określić dla wodociągu Gostyniec z uwagi na podwyższoną zawartość chlorków w wodzie. 33

34 W przypadku analiz wody pod względem mikrobiologicznym obserwuje się, poprawę jakości wody w porównaniu do roku ubiegłego. PPIS w Kamieniu Pomorskim w roku sprawozdawczym nie wydawał decyzji unieruchamiającej wodociąg, a tym samym nie stwierdził braku przydatności wody do spożycia. Jedynie na podstawie analizy wody w ramach kontroli wewnętrznej dla wodociągu publicznego Ciesław, która wykazała obecność bakterii grupy coli w ilości 35jtk/100ml, Zakład Komunalny w Świerznie jako zarządzający podjął decyzję o zapewnieniu ludności zastępczego źródła wody do spożycia na okres prowadzenia prac zmierzających do poprawy jakości wody. Zakład powiadomił ludność, iż woda jest niezdatna do picia od dnia r. do odwołania. Przedstawiciele PPIS w Kamieniu Pomorskim w lustracji miejscowości zaopatrywanych przez wodociąg publiczny Ciesław sporządzili protokół ustalenia stanu faktycznego z dnia r., w którym potwierdzono podjęte przez zakład działania. Na podstawie uzyskanych wyników od zakładu, PPIS w Kamieniu Pomorskim w dniu r. stwierdził przydatność wody do spożycia. W przypadku wodociągu publicznego Niemica, w wodzie stwierdzono ponadnormatywną ogólną liczbę mikroorganizmów po 72h badania powtórkowe wody wykazały, iż zabiegi dezynfekcyjne doprowadziły do wyeliminowania przekroczeń parametru mikrobiologicznego. Natomiast w wodociągu publicznym Benice jakość wody w dalszym ciągu wykazywała utrzymującą się ponadnormatywną ogólną liczbę mikroorganizmów po 72h, dlatego też PPIS przychylił się do wniosku strony o prolongatę terminu wykonania obowiązków decyzji, zmieniając obowiązek prowadzenia monitoringu przeglądowego pod względem mikrobiologicznym i w zakresie parametru chloru wolnego z częstotliwością jeden raz na miesiąc oraz dodatkowo parametr Σ THM jeden raz na kwartał. Wodociągi, w których woda nie odpowiadała wymaganiom mikrobiologicznym i fizykochemicznym w badanym zakresie w okresie sprawozdawczym : wodociąg publiczny Niemica (ogólna l. mikroorganizmów po 72h), wodociąg publiczny Gostyniec (chlorki, przewodność, sód), wodociąg publiczny Kępica (mętność), wodociąg publiczny Jatki (mętność, żelazo), wodociąg publiczny Piaski Wielkie (utlenialność z KMnO 4 ), wodociąg publiczny Skoszewo (jon amonowy), wodociąg publiczny Benice (jon amonowy, chlorki, ogólna l. mikroorganizmów po 72h, sód), wodociąg publiczny Giżkowo (mangan), 34

35 wodociąg publiczny Śniatowo (chlorki, sód, bor, jon amonowy), wodociąg publiczny Sierosław (mętność), Wodociągi o produkcji wody 101m 3 /d 1000m 3 /d Wyniki badań wód pobranych z wodociągów o tej wydajności wskazują, iż jakość wody pozostaje bez większych zmian w zakresie fizykochemicznym i mikrobiologicznym. Podczas prowadzonego monitoringu przeglądowego dla wodociągu publicznego Kretlewo stwierdzono ponadnormatywną ogólną liczbę mikroorganizmów po 72h. Wystosowano pismo do zarządzającego wzywające od podjęcia działań zmierzających do poprawy jakości wody. Kontrola wewnętrzna wykazała, iż woda jest wolna od zanieczyszczenia mikrobiologicznego. Najczęstszym przekroczeniem fizykochemicznym jest podwyższona zawartość takich parametrów jak: mętność, mangan, jon amonowy, żelazo, chlorki. W przypadku wodociągu publicznego Wolin przedsiębiorstwo wodociągowo - kanalizacyjne odpowiedzialne za zapewnienie wymaganej jakości wody prowadzi monitoring wewnętrzny, w którym 1x w miesiącu pobierana i badana jest woda na obecność bakterii grupy coli, które pojawiają się cyklicznie w wodzie surowej. Wodociągi, w których woda nie odpowiadała wymaganiom mikrobiologicznym i fizykochemicznym w trakcie trwania roku 2013: wodociąg publiczny Kretlewo (ogólna l. mikroorganizmów po 72h, jon amonowy), wodociąg publiczny Gostyń (mangan, jon amonowy, żelazo, chlorki), wodociąg publiczny Wolin (mętność), wodociąg publiczny Wapnica (mętność), wodociąg publiczny Świętouść (mętność), Wodociągi o produkcji wody 1001m 3 /d 10000m 3 /d Analizowana jakość wody w tej grupie wodociągów wskazuje podobne przekroczenia parametrów fizykochemicznych w stosunku do lat wcześniejszych. W wodociągu publicznym Strzeżewo zasilającym miejscowości nadmorskie zaobserwowano w trakcie trwania sezonu letniego pojawiający się problem zwiększonej wartości żelaza, manganu, mętności. Dodatkowo w przypadku wodociągu publicznego Kamień Pomorski w porównaniu z latami ubiegłymi zaobserwowano pojawienie się podwyższonej zawartości parametru fizykochemicznego tj. bezo(a)piren, w jednym punkcie monitoringowym - sieć Kamień 35

36 Pomorski - hydrant przy ul. Bałtycka/Słowackiego. Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Kamieniu Pomorskim w wyniku prowadzonej kontroli wewnętrznej jakości wody w pod koniec maja wykazało podwyższoną zawartość benzo(a)pirenu i podprogowe stężenie WWA w/w punkcie. Pismem strona złożyła wyjaśnienia, iż przystępuje do pobrania próbek wody z kilku punktów w pobliżu zanieczyszczonego hydrantu, w celu ustalenia przyczyny. Na podstawie przesłanych sprawozdań z tych analiz obserwuje się, iż tylko w tym 1 punkcie poboru wody spośród 4 występuje przekroczenie przedmiotowego parametru. Próbki wody pobrane w czerwcu w ramach nadzoru potwierdziły przekroczony parametr w tym jednym punkcie monitoringowym, tym samym wystosowano pismo do przedsiębiorstwa wzywające do określenia przyczyny powstania zanieczyszczenia oraz przedłożenia dokumentacji potwierdzającej odpowiednią jakość wody pochodzącej z przedmiotowego hydrantu. Według wyjaśnień podmiotu nie doszło do skażenia sieci wodociągowej, podmiot odpowiedzialny określając potencjalną przyczynę zanieczyszczenia poinformował, iż mogło ona powstać w skutek dostania się wód opadowych do hydrantu, gdyż jest on w rynsztoku przy chodniku, na którym znajdują się widoczne plamy olejowe. Strona przedstawiła również sprawozdania z badań wody pobranej w miesiącu lipcu, na podstawie których stwierdzono, iż badany parametr w/w wymienionym punkcie jest zgodny z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Wodociągi, w których woda nie odpowiadała wymaganiom mikrobiologicznym i fizykochemicznym w trakcie trwania roku 2013 : wodociąg publiczny Kamień Pomorski ( benzo(a)piren) wodociąg publiczny Strzeżewo (mętność, żelazo). Postępowanie administracyjne Wodociągi o produkcji wody poniżej 100m 3 /d Obowiązujące decyzje wydane w latach wcześniejszych : wodociąg publiczny Dobropole obowiązywała wydana w roku 2012 decyzja przydatności wody do spożycia, na warunkach przyznanego odstępstwa od dopuszczalnej wartości azotanów na okres do dnia 31 grudnia 2014r., w okresie sprawozdawczym zaobserwowano przekroczenie tego parametru na podstawie prowadzonej kontroli wewnętrznej przedsiębiorstwa; wodociąg publiczny Giżkowo obowiązywała wydana w roku 2012 decyzja warunkowej przydatności wody do spożycia w zakresie chlorków do 12 kwietnia 36

37 2013r., w roku sprawozdawczym została zmieniona prolongując termin obowiązywania warunkowej przydatności wody do 13 kwietnia 2014r.; wodociąg publiczny Śniatowo obowiązywała wydana w roku 2012 decyzja warunkowej przydatności wody do spożycia w zakresie chlorków do 12 kwietnia 2013r., w roku sprawozdawczym została zmieniona prolongując termin obowiązywania warunkowej przydatności wody do 13 kwietnia 2014r.; wodociąg publiczny Benice obowiązywała wydana w roku 2012 decyzja warunkowej przydatności wody do spożycia w zakresie chlorków, jonu amonowego oraz ogólnej liczby mikroorganizmów do 12 kwietnia 2013r., w roku sprawozdawczym została zmieniona prolongując termin obowiązywania warunkowej przydatności wody do 13 kwietnia 2014r.; wodociąg publiczny Gostyniec obowiązywała wydana w roku 2009 (ostatnia zmiana dnia 6 sierpnia 2012r.) decyzja warunkowej przydatności wody do spożycia w zakresie chlorków do 30 czerwca 2013r., w roku sprawozdawczym została zmieniona, prolongując termin obowiązywania warunkowej przydatności wody do 30 września 2014r. Nowo wydane decyzje administracyjne w roku sprawozdawczym wodociąg publiczny Gostyniec - wydano decyzję warunkowej przydatności wody w zakresie sodu z terminem do dnia 12 października 2014r.; wodociąg publiczny Benice - wydano decyzję warunkowej przydatności wody w zakresie sodu z terminem do dnia 1 września 2013r., którą zmieniono prolongując termin obowiązywania warunkowej przydatności wody do dnia 13 kwietnia 2014r.; wodociąg publiczny Śniatowo - wydano decyzję warunkowej przydatności wody w zakresie sodu z terminem do dnia 1 września 2013r., którą zmieniono prolongując termin obowiązywania warunkowej przydatności wody do dnia 13 kwietnia 2014r, wydano decyzję przydatności wody do spożycia, na warunkach przyznanego odstępstwa od dopuszczalnej wartości boru na okres do dnia 29 maja 2016r.; wodociąg publiczny Piaski Wielkie - wydano decyzję warunkowej przydatności wody w zakresie utlenialności z KMnO 4 z terminem do dnia 30 kwietnia 2013r., którą zmieniono prolongując termin obowiązywania warunkowej przydatności wody do dnia 13 lipca 2014r, wydano decyzję warunkowej przydatności wody w zakresie manganu z terminem do dnia 13 lipca 2014r.; 37

38 wodociąg publiczny Skoszewo - wydano decyzję warunkowej przydatności wody w zakresie jonu amonowego z terminem do dnia 13 października 2013r., - WYKONANA Tabela 3. Wykaz decyzji dotyczących wodociągów o produkcji wody poniżej 100 m 3 /d obowiązujących na dzień 31 grudnia 2013r. Lp. Nazwa wodociągu mikrobiologiczny Przekroczony parametr fizykochemiczny uwagi 1. Gostyniec - chlorki Obowiązuje decyzja na warunkową przydatność wody z terminem do dnia r. - sód Obowiązuje decyzja na warunkową przydatność wody z terminem do dnia r. 2. Benice Ogólna liczba mikroorganizmów po 72h Chlorki, amonowy jon Obowiązuje decyzja na warunkową przydatność wody z terminem do dnia r sód Obowiązuje decyzja na warunkową przydatność wody z terminem do dnia r. 3. Dobropole - azotany Obowiązuje decyzja na odstępstwo od dopuszczalnej wartości parametru - azotanów na okres do dnia r. 4. Śniatowo - chlorki Obowiązuje decyzja na warunkową przydatność wody z terminem do dnia r. - sód Obowiązuje decyzja na warunkową przydatność wody z terminem do dnia r. - bor Obowiązuje decyzja na odstępstwo od dopuszczalnej wartości parametru - azotanów na okres do dnia r. 5. Giżkowo - chlorki Obowiązuje decyzja na warunkową przydatność wody z terminem do dnia r. 6. Piaski Wielkie - Utlenialność z KMnO 4 Obowiązuje decyzja na warunkową przydatność wody z terminem do dnia r. - mangan Obowiązuje decyzja na warunkową przydatność wody z terminem do dnia r. Dodatkowo w związku z ponadnormatywną zawartością żelaza i mętności w wodociągu publicznym Jatki oraz przewodności właściwej w wodociągu publicznym Gostyniec. PPIS w Kamieniu Pomorskim zaplanował do poboru badania powtórkowe w roku

39 W tej grupie wodociągów pobranych zostało 103 próbek wody z 37 wodociągów publicznych (w ewidencji 38), łączna liczba przeprowadzonych kontroli to 102. Liczba zakwestionowanych prób 23, w tym pod względem fizykochemicznym 22 i 3 pod względem mikrobiologicznym. Ponadto przeprowadzono kontrole sanitarne następujących wodociągów publicznych: wodociąg Jatki, wodociąg Sulikowo, wodociąg Kępica, wodociąg Benice, wodociąg Żółcino. Kontrole sanitarne nie wykazały uchybienia stanu sanitarno-technicznego SUW, za wyjątkiem wodociągu publicznego Jatki. W przypadku tego wodociągu stwierdzono zły stan sanitarno techniczny filtra ciśnieniowego. W związku z powyższym organ wydał decyzję administracyjną z terminem wykonania do dnia 30 czerwca 2013r. Strona zwróciła się o prolongatę terminu wykonania obowiązku do dnia 31 października 2013r. Kontrola sprawdzająca wykazała, iż filtr ciśnieniowy oczyszczono i odmalowano. Dodatkowo przedsiębiorstwa wodociągowo - kanalizacyjne zarządzające wodociągami prowadzą regularną wewnętrzną kontrolę jakości wody. Tabela 4 Zestawienie danych dotyczących kontroli sanitarnych wodociągów publicznych o produkcji wody poniżej 100 m 3 /d Liczba obiektów Liczba / Liczba Liczba / Liczba Liczba ze złym kwota ze złym stanem decyzji kwota Inne podjęte skontrolowanych przeprowadzonych stanem wydanych sanitarno - administr nałożonych działania obiektów kontroli sanitarno - decyzji porządkowym acyjnych mandatów technicznym rachunków /57,12zl 0/0 zł 0 Wodociągi o produkcji wody 101m 3 /d- 1000m 3 /d Obowiązujące decyzje wydane w latach wcześniejszych : Dla tej grupy wodociągów w okresie sprawozdawczym nie obowiązywały decyzje z lat ubiegłych Nowo wydane decyzje administracyjne w roku sprawozdawczym: wodociąg publiczny Świętouść wydano decyzję warunkowej przydatności wody w zakresie mętności z terminem do dnia 12 lipca 2013r., - WYKONANA, wodociąg publiczny Ładzin wydano decyzję warunkowej przydatności wody w zakresie mętności z terminem do dnia 31 marca 2013r., - WYKONANA, wodociąg publiczny Gostyń wydano decyzję warunkowej przydatności wody w zakresie manganu z terminem do dnia 16 czerwca 2013r.,, którą zmieniono 39

40 prolongując termin obowiązywania warunkowej przydatności wody do dnia 18 sierpnia 2013r, a dalej do dnia 13 lipca 2014r. Tabela 5. Wykaz decyzji dotyczących wodociągów o produkcji wody poniżej 100 m 3 /d obowiązujących na dzień 31 grudnia 2013r. Lp. Nazwa wodociągu mikrobiologiczny Przekroczony parametr fizykochemiczny uwagi 1. Gostyń - mangan Obowiązuje decyzja na warunkową przydatność wody z terminem do dnia r. W tej grupie wodociągów pobranych zostało 66 próbek wody z 12 wodociągów publicznych, łączna liczba przeprowadzonych kontroli to 66. Liczba zakwestionowanych prób 11, w tym pod względem fizykochemicznym 10 i 1 pod względem mikrobiologicznym. Przeprowadzono również kontrole sanitarne następujących wodociągów publicznych: wodociąg Świętouść, wodociąg Golczewo, wodociąg Kłęby. Na podstawie przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzono, iż SUW i urządzenia utrzymane są w należytym stanie sanitarno-technicznym. Zakłady zarządzające wodociągami prowadzą regularną wewnętrzną kontrolę jakości wody. Tabela 6. Zestawienie danych dotyczących kontroli sanitarnych wodociągów publicznych o produkcji wody poniżej 100 m 3 /d Liczba obiektów Liczba / Liczba Liczba / Liczba Liczba ze złym kwota ze złym stanem decyzji kwota Inne podjęte skontrolowanych przeprowadzonych stanem wydanych sanitarno - administr nałożonych działania obiektów kontroli sanitarno - decyzji porządkowym acyjnych mandatów technicznym rachunków /0,00zl 0/0 zł 0 Dodatkowo PPIS w Kamieniu Pomorskim w dniu 14 lutego 2013r. otrzymał telefoniczną interwencję dotyczącą złej jakości w miejscowości Laska, osoba wnosząca interwencję skarżyła się na metaliczny zapach oraz pojawienie się wysypki skórnej po kontakcie z wodą. PPIS w Kamieniu Pomorskim otrzymał pismo od zarządzającego wodociągiem publicznym Rzeczyn zaopatrującym miedzy innymi miejscowość Laska, iż w ostatnim czas nie prowadził prac naprawczych w SUW Rzeczyn oraz innych prac na sieci wodociągowej w miejscowości Rzeczyn, Laska, Dramino mogących mieć wpływ na jakość 40

41 wody. Dodatkowo organ dokonał poboru wody w dniu 18 lutego 2013r., woda odpowiadała wymaganiom rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61 poz.417 z 2007 r. z późn. zm.). W związku z powyższym osoba wnosząca interwencję została poinformowana pismem z dnia 21 lutego 2013r. o wynikach rozpatrzenia interwencji. Wodociągi o produkcji wody 1001m 3 /d m 3 /d Obowiązujące decyzje wydane w latach wcześniejszych : Dla tej grupy wodociągów w okresie sprawozdawczym nie obowiązywały decyzje z lat ubiegłych. Nowo wydane decyzje administracyjne w roku sprawozdawczym: wodociąg publiczny Strzeżewo wydano decyzję warunkowej przydatności wody w zakresie mętności i żelaza z terminem do dnia 12 lipca 2013r., - WYKONANA, Na dzień 31 grudnia 2013r. w tej grupie wodociągów nie obowiązuje żadna decyzja na złą jakość wody. W tej grupie wodociągów pobranych zostało 40 próbek wody z 3 wodociągów publicznych, łączna liczba przeprowadzonych kontroli to 37. Liczba zakwestionowanych prób, w tym pod względem fizykochemicznym 6 i 0 pod względem mikrobiologicznym. Przeprowadzono również kontrole stanu sanitarno-technicznego wodociągu publicznego Międzyzdroje i wodociągu publicznego Strzeżewo. Na podstawie przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzono, iż Stacja Uzdatniania Wody i urządzenia wodociągowe dla wodociągu Międzyzdroje utrzymane są w należytym stanie sanitarno-technicznym. Natomiast dla wodociągu Strzeżewo obowiązywała decyzja administracyjna wydana w roku 2012 zakreślająca dwa terminy wykonania obowiązków tj. do dnia 30 kwietnia 2013r. w punkcie 1,2, 3 i 6 oraz do dnia 30 września 2013r. w punkcie 4 i 5. Kontrola sprawdzająca w miesiącu czerwcu wykazała wykonanie uchybień tj,: doprowadzono do należytego stanu sanitarno-technicznego pomieszczenie pompowni, ściany w pomieszczeniu z filtrami otwartymi oraz ściany w pomieszczeniu ze zbiornikiem wody czystej i urządzenia wodociągowe- rurociągi. W przypadku złego stanu sanitarnotechnicznego pomieszczenia aeratora i urządzenia-aeratora podmiot zwrócił się z prośbą o prolongatę terminu wykonania obowiązków w/w decyzji do dnia 30 kwietnia 2014r., 41

42 uzasadniając to, iż trwają prace związane z budową nowej stacji uzdatniania wody w Strzeżewie. Ponadto przedsiębiorstwa wodociągowo - kanalizacyjne zarządzające wodociągami prowadzą regularną wewnętrzną kontrolę jakości wody. Tabela 7. Zestawienie danych dotyczących kontroli sanitarnych wodociągów publicznych o produkcji wody poniżej 100 m 3 /d Liczba obiektów Liczba / Liczba Liczba / Liczba Liczba ze złym kwota ze złym stanem decyzji kwota Inne podjęte skontrolowanych przeprowadzonych stanem wydanych sanitarno - administr nałożonych działania obiektów kontroli sanitarno - decyzji porządkowym acyjnych mandatów technicznym rachunków /0,00zl 0/0 zł 0 W dniu 29 października 2013r. otrzymano telefoniczną interwencję dotyczącą złej jakości w miejscowości Kamień Pomorski tj,: pojawieniu się w wodzie żółtawych kuleczek, które pod naciskiem strzelają w mieszkaniu przy ul Basztowej. W trakcie uzyskiwania informacji od innych mieszkańców ul. Basztowej nie potwierdzono wnoszonych zarzutów, dodatkowo uzyskano również informację od zarządcy wodociągu, iż w ostatnich dniach nie były prowadzone żadne prace modernizacyjne na sieci wodociągowej. Natomiast wyniki badania wody pobranej w dniu 1 października 2013r. i 4 listopada 2013r. z wodociągu publicznego Kamień Pomorski, iż w badanym zakresie woda odpowiada wymaganiom rozporządzenia Ministra Zdrowia, a kuleczki obecne w wodzie, na podstawie oględzin to żywica jonowymienna będąca składnikiem filtrów stosowanych do uzdatniania wody, które należy systematycznie wymieniać Podsumowując w okresie sprawozdawczym PPIS w Kamieniu Pomorskim wydał następujące decyzje: 1) w związku ze złą jakością wody podawanej przez wodociągi: - 10 decyzji na warunkową przydatność wody pod do spożycia, - 1 decyzję na warunkową przydatność wody pod do spożycia na warunkach przyznanego odstępstwa - 9 decyzji prolongujących termin wykonania obowiązków, 2) w związku ze złym stanem sanitarno-technicznym wodociągów: - 1 decyzję administracyjne na zły stan sanitarno-techniczny SUW i urządzeń wodociągowych, 42

43 - 2 decyzje prolongujące termin wykonania obowiązków Ponadto obowiązywało 5 decyzji wydanych w latach ubiegłych na jakość wody oraz 1 decyzja administracyjna na stan urządzeń wodociągowych. Na dzień 31 grudnia 2013r. pozostaje 12 decyzji w trakcie realizacji obowiązków przedsiębiorstw wodno kanalizacyjnych w celu doprowadzenia wody do odpowiedniej jakości. Dodatkowo w 2 wodociągach stwierdzono podwyższoną zawartość parametrów fizykochemicznych na koniec roku 2013 tj.: - wodociąg publiczny Gostyniec przewodność właściwa, - wodociąg publiczny Jatki żelazo, mętność, Na styczeń 2014r. zaplanowano badania powtórkowe celem prowadzenia dalszego postępowania. Występujące braki w dostarczaniu wody, awarie Na podstawie uzyskanych informacji od przedsiębiorstw zarządzających wodociągami publicznymi na terenie powiatu kamieńskiego, w związku z występującymi trudnymi warunkami atmosferycznymi ( huragan Ksawery), a tym samym awariami prądu, występowały krótkotrwałe braki w dostawie wody w następujących wodociągach: Rekowo-Borzysław, Jarszewo, Benice, Kłeby, Unibórz, Kretlewo, Mechowo, Niemica, Strzeżewo, Świerzno, Ciesław, Stuchowo, Gostyniec, Chomino, Jatki, Mięrzęcin, Recław. Ponadto w miesiącu czerwcu z powodu braku wody w studni nr 3 w miejscowości Dobropole wystąpiła tygodniowa przerwa w dostawie wody dla mieszkańców w/w miejscowości. Woda dla mieszkańców dostarczana była beczkowozami. Ważniejsze modernizacje stacji uzdatniania i sieci wodociągowej Gmina Dziwnów: Ujęcie Strzeżewo naprawa zasuw na rurociągach sprężonego powietrza przy filtrach zamkniętych i otwartych, płukanie zbiornika retencyjnego 100 m 3, płukanie rurociągów w budynku SUW, czyszczenie rurociągów technicznych od studni głębinowych 3G, 1G, 4b, 5b do SUW Strzeżewo. 43

44 Ujęcie Świętouść - Kołczewo czyszczenie zbiorników retencyjnych oraz rurociągów technicznych od studni głębinowych do hydroforni, przeprowadzenie remontu agregatu prądotwórczego rezerwowego zasilania studni głębinowych na ujęciu w Kołczewie. Ujęcie Łukęcin płukanie sieci rozdzielczej na terenie m. Łukęcin, remont eksploatowanych studni głębinowych, płukanie rurociągów technicznych od studni głębinowych do SUW. Gmina Międzyzdroje: Ujęcie Międzyzdroje rozpoczęte zostały prace modernizacyjne sieci wodociągowej przy ul. Polnej łącznie z przyłączami do posesji. Termin zakończenia prac planowany jest na pierwszą połowę listopada 2013r. Gmina Wolin: Ujęcie Dobropole wprowadzono nową technologię uzdatniania wody (redukcja azotanów przez filtry działające na soli tabletkowej) W pozostałych gminach przedsiębiorstwa wodociągowe w okresie sprawozdawczym nie przeprowadzały remontów ani modernizacji. Działania naprawcze prowadzone przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, w celu doprowadzenia wody do wymagań rozporządzenia Ministra Zdrowia. Przedsiębiorstwa wodociągowo - kanalizacyjne zarządzające wodociągami publicznym, w związku ze stwierdzonymi przekroczeniami parametrów mikrobiologicznych podejmowały zabiegi dezynfekcyjne ujęć, które okazywały się mniej lub bardziej skuteczne. W przypadku przekroczeń parametrów fizykochemicznych zarządzający prowadzili prace zmierzające do obniżenia podwyższonych wartości parametrów, szczególności poprzez zwiększenie częstotliwości płukania filtrów, wymianę złóż w filtrach itp. 44

45 Inne podmioty zaopatrujące w wodę. Liczba wodociągów skontrolowanych na jakość wody. Wodociągi lokalne są w większości wodociągami - ujęciami własnymi obiektów sezonowych, prowadzonymi działalność między innymi w zakresie usług noclegowych, obozy harcerskie. W ewidencji PPIS w Kamieniu Pomorskim znajduje się 17 innych podmiotów zaopatrujących w wodę, kontroli jakości wody dokonano w 15 wodociągach (zaplanowanych do poboru wody na rok 2013). W miesiącu październiku 2013r. włączono do ewidencji wodociąg lokalny Grodno I Kompleks Edukacyjny Wolińskiego Parku Narodowego oraz wodociąg lokalny Biała Góra Baza Edukacyjna Wolińskiego Parku Narodowego. Kontrola jakości wody zgodnie z harmonogramem poboru próbek wody będzie odbywała się w roku Ponadto w okresie sprawozdawczym przeprowadzono kontrolę sanitarną sprawdzającą do protokołu kontroli z 2012r. wodociągu lokalnego Trygław przy ul. Za Torem 1 w Międzyzdrojach, kontrola wykazała doprowadzenie do należytego stanu sanitarnotechnicznego sufitu w budynku hydroforni. Dodatkowo podczas kontroli sanitarnych obiektów tj. OW Wrzos w Łukęcinie i OW AGH Kraków w Łukęcinie oraz Aresztu Śledczego w Kamieniu Pomorskim Oddział Zewnętrzny Buniewice dokonano również kontroli wodociągów lokalnych, będących źródłami zaopatrzenia tych obiektów. Czynności kontrolne nie wykazały naruszeń stanu sanitarno-higienicznego i sanitarno-technicznego urządzeń wodociągowych w SUW. Podmioty prowadzą wewnętrzną kontrolę jakości wody przed rozpoczęciem działalności sezonowej w przypadku dwóch pierwszych obiektów, natomiast w przypadku trzeciego, obiekt wykonuje badania wody z częstotliwością raz na kwartał. PPIS w Kamieniu Pomorskim przeprowadził kontrole sanitarne w obiektach: wodociąg lokalny ZHP Żary w Łukęcinie w związku z ponadnormatywną ogólną liczbą mikroorganizmów po 72h- badanie wykonane w ramach kontroli wewnętrznej i pobraną próbką w ramach monitoringu przeglądowego dyskwalifikującą próbkę wody do dalszych badań ( pobory wody 10 i 23 lipca 2013r.), ze względu na dużą zawartość chloru wolnego oraz niedopuszczalnego zapachu. Ustalono w dniu 24 lipca 2013r., iż proces uzdatniania/dezynfekcji wody prowadzony jest za pomocą podchlorynu sodu, każdy zabieg jest odnotowany w rejestrze, zabiegi dezynfekcyjne przeprowadza kwatermistrz, nadzór nad przeprowadzoną dezynfekcją prowadzi pielęgniarka znajdująca się na obozie na podstawie wyczuwalnego zapachu, brak 45

46 urządzenia do pomiaru chloru. Polecono zmniejszyć częstotliwość prowadzenia dezynfekcji, jeżeli brak jest podstaw do podejmowania takich czynności oraz zapewnić urządzenie do pomiaru poziomu chloru. Ponadto według uzyskanych informacji dzieci przez cały turnus otrzymują wodę mineralną butelki o pojemności 30l., natomiast woda z ujęcia służy do przygotowywania posiłków ( po przejściu przez filtr )i celów higienicznych. W związku z zakończeniem działalności przez obóz nie pobrano kolejnych próbek wody. wodociąg lokalny ZHP Nowa Sól w Łukęcinie na podstawie sprawozdań z badań stwierdzono ponadnormatywną ogólną liczbą mikroorganizmów po 72h i podwyższoną zawartość manganu, wystosowano pismo do odpowiedzialnego za jakość wody wzywające do obniżenia podwyższonego parametru mikrobiologicznego, w chwili poboru powtórkowej próbki uzyskano informację, iż instalacja jest zachlorowana i nie pobrano próbki. W takcie kontroli w dniu 24 lipca 2013r. ustalono, iż woda podlega uzdatnianiu za pomocą filtra kwarcowo-piaskowego, dezynfekcja odbywa się podchlorynem sodu, według informacji dezynfekcja odbywa się przed rozpoczęciem działalności, a w trakcie prowadzenia działalności 1 raz w tygodniu. Na obozie zapewniono zestaw do kolorymetrycznego oznaczenia chloru wolnego i związanego w wodzie, pomiar taki odbywa się po każdym zabiegu dezynfekcyjnym, polecono prowadzić rejestr z pomiaru. Nie dokonano kolejnych poborów próbek wody ze względu na zakończenie działalności obozu. Na podstawie uzyskanych sprawozdań z badań wody pobieranej z tej grypy wodociągów PPIS w Kamieniu Pomorskim stwierdza, iż jakość analizowanej wody utrzymuje się podobnie jak w latach ubiegłych. Woda w 13 z 15 kontrolowanych wodociągów planowana była do badania zarówno w zakresie monitoringu kontrolnego jak również w zakresie monitoringu przeglądowego, w 1 przypadku nie wykonano badań w zakresie fizykochemicznym monitoringu przeglądowego, że względu na dużą zawartość chloru pozostały obiekt w trakcie poboru miał zachlorowaną instalację. Wodociągi, w których woda nie odpowiadała wymaganiom mikrobiologicznym i fizykochemicznym w trakcie trwania roku 2013 : wodociąg lokalny OW Bajka w Łukęcinie (mętność, żelazo, mangan), wodociąg lokalny ZHP MOS Gorzów Wielkopolski w Łukęcinie (mętność, ogólna liczba mikroorganizmów w 22 º, żelazo), 46

47 wodociąg lokalny ZHP Nowa Sól w Łukęcinie (ogólna liczba mikroorganizmów w 22 C, mangan), wodociąg lokalny ZHP Żary w Łukęcinie (chlor, zapach), wodociąg lokalny DW Polana w Łukęcinie ( mętność), wodociąg lokalny OW Wrzos w Łukęcinie ( mętność), Na dzień 31 grudnia 2013r. nie obowiązują decyzje wydane na złą jakość wody. W tej grupie wodociągów pobranych zostało 41 próbek wody z 15 wodociągów lokalnych, łączna liczba przeprowadzonych kontroli jakości wody to 30. Liczba zakwestionowanych prób 9, w tym pod względem fizykochemicznym 9 i 2 pod względem mikrobiologicznym. Prowadzone postępowania administracyjne na jakość wody. W okresie sprawozdawczym w związku z przekroczonymi parametrami PPIS w Kamieniu Pomorskim wzywał pismem do przeprowadzenia działań zmierzających do poprawy jakości wody. W trakcie roku 2013 nie wydano żadnej decyzji na złą jakość wody do spożycia,. Występujące braki w dostarczaniu wody, awarie Do PPIS w Kamieniu Pomorskim nie wpłynęła informacja nt. braków w dostawie wody oraz awarii. Ważniejsze modernizacje stacji uzdatniania i sieci wodociągowej Brak informacji dot. prowadzonych prac modernizacyjnych stacji uzdatniania i sieci wodociągowej od zarządców w tej grupie obiektów. 6.2 Baseny kąpielowe Ocena jakości wody basenowej i stanu sanitarno - technicznego basenów. Nad 14 basenami kąpielowymi znajdującymi się pod nadzorem tutejszej Stacji prowadzony jest bieżący nadzór w zakresie jakości wody zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego. Ponadto w sezonie letnim PPIS w Kamieniu Pomorskim obejmuje nadzorem 4 baseny zewnętrzne i 1 wewnętrzny. Ogółem nadzorowanych basenów kąpielowych na dzień 31 grudnia 2013r. jest 20, w tym 14 47

48 całorocznych z nieckami basenowymi wewnątrz obiektów, w tym 1 basem mieszany. Zaznaczyć należy, iż w roku 2013 włączono do ewidencji PSSE w Kamieniu Pomorskim basen kąpielowy w Pałacyku Trofana w Międzyzdrojach, basen kąpielowy w Rezydencji Korab w Międzyzdrojach, basen kąpielowy w Hotelu Vestina w Międzyzdrojach oraz basen kąpielowy zewnętrzny przy OW Blue Mare w Łukęcinie. Pobór wody odbywał się raz na kwartał zgodnie z harmonogramem poboru próbek wody z basenów, za wyjątkiem tych w/w basenów. Nie przeprowadzono żadnej analizy badania wody basenowej w przypadku basenu przy OW Blue Mare w Łukęcinie ze względu, iż jest to basen zewnętrzny, a włączony został do ewidencji pod koniec roku W okresie sprawozdawczym pobrano 121 próbek, przeprowadzono 166 kontrole jakości wody. Ogółem zakwestionowanych było 20 próbek tylko pod względem mikrobiologicznym. Przekroczenia występowały w następujących obiektach: basen kąpielowy w Hotelu Wolin w Międzyzdrojach - w okresie sprawozdawczym w 2 próbkach stwierdzono ponadnormatywną zawartością ogólnej liczby mikroorganizmów po 48h. W związku z powyższym poinformowano podmiot o występujących przekroczeniach i wezwano do przeprowadzenia zabiegów dezynfekcyjnych. Wyniki badań powtórkowych wykazały, iż woda jest bezpieczna dla osób korzystających z kąpieli. basen kąpielowy w Rezydencji Bielik w Międzyzdrojach na podstawie wyników badań wody pobranej w dniu 29 lipca 2013r. stwierdzono przekroczenie w dwóch próbkach ogólnej liczby mikroorganizmów po 48h, Pseudomonas aeruginosa, bakterii grupy coli oraz Escherichia coli, w związku z czym organ wydał decyzję nakazującą przeprowadzić skuteczną dezynfekcję wody w niecce basenowej, kontrola wewnętrzna podmiotu wykazała, iż woda jest wolna od zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Wyniki badań wody pobranej w dniu 14 października 2013r. wykazały podwyższoną zawartość ogólnej liczby mikroorganizmów po 48h oraz obecność Pseudomonas aeruginosa w dwóch próbkach, dlatego też PPIS wydał decyzję skutecznej dezynfekcji niecki. Badania powtórkowe wykazały, iż woda jest bezpieczna dla osób korzystających z kąpieli. Reasumując w roku sprawozdawczym wydano 2 decyzje na skuteczną dezynfekcję niecki basenowej - WYKONANE 48

49 basen kąpielowy w hotelu Stary Dziwnów w Dziwnowie w okresie sprawozdawczym na podstawie wyników wody pobranej w dniu 29 lipca 2013r. stwierdzono przekroczenie stwierdzono przekroczenie w dwóch próbkach ogólnej liczby mikroorganizmów po 48h obecność Pseudomonas aeruginosa i gronkowca koagulazododtaniego. Organ wydał decyzję zobowiązującą właściciela do przeprowadzenia skutecznej dezynfekcji wody w niecce basenowej, kontrola wewnętrzna podmiotu wykazała, iż woda jest wolna od zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Wydano w okresie do 31 grudnia 2013r. 1 decyzję na skuteczną dezynfekcję niecki basenowej - WYKONANA basen solankowy w Uzdrowisku w Kamieniu Pomorskim - w 1 próbce wody pobranej w dniu 8 kwietnia 2013r. stwierdzono obecność Pseudomonas aeruginosa oraz podwyższoną zawartość ogólnej liczby mikroorganizmów po 48h, stąd też PPIS w Kamieniu Pomorskim wydał decyzję zobowiązującą podmiot do przeprowadzenia skutecznej dezynfekcji wody w niecce basenowej, kontrola wewnętrzna podmiotu wykazała, iż woda jest wolna od zanieczyszczeń mikrobiologicznych. W okresie do 31 grudnia 2013r. wydano 1 decyzję na skuteczną dezynfekcję niecki basenowej - WYKONANA basen kąpielowy w OW Millennium w Międzywodziu - w 1 próbce wody pobranej w dniu 8 kwietnia 2013r. stwierdzono obecność gronkowca koagulazododatniego, PPIS w Kamieniu Pomorskim wydał decyzję zobowiązującą podmiot do przeprowadzenia skutecznej dezynfekcji wody w niecce basenowej, kontrola wewnętrzna podmiotu wykazała, iż woda jest bezpieczna dla osób korzystających z kąpieli. W okresie do 31 grudnia 2013r. wydano 1 decyzję na skuteczną dezynfekcję niecki basenowej- WYKONANA basen kąpielowy w Hotelu Vestina w Międzyzdrojach - PPIS w Kamieniu Pomorskim w związku z obecnością Pseudomonas aeruginosa i podwyższoną ogólną liczbę mikroorganizmów po 48h w dwóch próbkach wody pobranej w dniu 29 lipca 2013r. organ wydał decyzję nakazującą przeprowadzić skuteczną dezynfekcję wody w niecce basenowej. Kontrola wewnętrzna wykazała dodatkowo jeszcze obecność gronkowca koagulazododatniego i utrzymujące się przekroczenia tych w/w parametrów, jak również kontrola jakości wody w ramach nadzoru w pobranych 2 próbkach potwierdziła obecność gronkowca koagulazododatniego, Pseudomonas 49

50 aeruginosa i podwyższoną liczbę ogólnej liczby mikroorganizmów po 48h. W związku z czym PPIS w dniu 11 października 2013r. wydał decyzję zamykającą basen. Kontrola wewnętrzna podmiotu wykazała, iż woda była wolna od zanieczyszczeń chorobotwórczych, jedynie posiadała ponadnormatywną ogólną liczbę mikroorganizmów po 48h, dlatego też pismem z dnia 18 października 2013r. odwołał nakaz zamknięcia basenu kąpielowego, informując jednocześnie o konieczności prowadzenia dezynfekcji wody w celu całkowitego wyeliminowania zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Wyniki badań wody pobranej w dniu 4 listopada 2013r. wykazały podwyższoną zawartość ogólnej liczby mikroorganizmów po 48h oraz obecność Pseudomonas aeruginosa, gronkowca koagulazododatniego, bakterii grupy coli i Escherichia coli w dwóch próbkach, dlatego też w dniu 7 listopada 2013r. PPIS wydał decyzję zamykającą basen. Badania powtórkowe w ramach kontroli wewnętrznej wykazały tylko podwyższona ogólną liczbę mikroorganizmów po 48h, w związku z czym organ pismem z dnia 22 listopada 2013r. odwołał nakaz zamknięcia basenu przypominając o prowadzeniu dezynfekcji wody. Badania wody pobranej 2 grudnia 2013r.wykazały w dwóch próbkach utrzymującą się podwyższoną wartość ogólnej liczby mikroorganizmów po 48h, wystosowano pismo wzywające do skuteczniejszych działań prowadzonych procesów dezynfekcji wody. W okresie do 31 grudnia 2013r. wydano ogółem 3 decyzje, w tym 1 decyzję na skuteczną dezynfekcję niecki basenowej - WYKONANA, 2 decyzje zamykające WYKONANE BASENY SEZONOWE basen kąpielowy w OW Metamorfoza w Międzywodziu na podstawie wyników wody pobranej w dniu 12 sierpnia 2013r. stwierdzono w dwóch próbkach przekroczenie ogólnej liczby mikroorganizmów po 48h oraz obecność Pseudomonas aeruginosa. W związku z powyższym poinformowano podmiot o podjęciu działań dezynfekcyjnych celem doprowadzenia wody do odpowiedniej jakości. Nie pobrano próbek powtórkowych ze względu na zakończenie działalności sezonowej przez podmiot. basen kąpielowy zewnętrzny w OW Wrzos w Łukęcinie - na podstawie wyników badań wody pobranej w dniu 29 lipca 2013r. stwierdzono w dwóch próbkach 50

51 przekroczenie ogólnej liczby mikroorganizmów po 48h oraz obecność Pseudomonas aeruginosa. W związku z czym PPIS w Kamieniu Pomorskim w dniu 1 sierpnia 2013r. wydał decyzję na skuteczną dezynfekcje niecki, wykonane badania w ramach kontroli wewnętrznej wykazały, iż woda jest bezpieczna dla osób korzystających. W okresie do 31 grudnia 2013r. wydano 1 decyzję na skuteczną dezynfekcję niecki basenowej - WYKONANA W pozostałych nadzorowanych basenach kąpielowych nie stwierdzono przekroczeń parametrów mikrobiologicznych i fizykochemicznych w danym okresie sprawozdawczym. W styczniu 2013r. do PPIS w Kamieniu Pomorskim wpłynęła interwencja dotycząca złej jakości wody w jacuzzi w jednym z nadzorowanych obiektów. Na podstawie wyników badań wody pobranej z jacuzzi stwierdzono obecność w wodzie Pseudomonas aeruginosa. Wystosowano pismo do właściciela obiektu wnoszące o podjęcie odpowiednich kroków mających na celu obniżenie zawartości przekroczonego parametru mikrobiologicznego. Badania wody wykonane w ramach kontroli wewnętrznej wykazały, iż woda jest wolna od chorobotwórczych zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Osoba wnosząca interwencję została powiadomiona pisemnie o wynikach przeprowadzonych czynności kontrolnych. Podczas kontroli sprawdzającej przeprowadzonej w OWR Relaks przy ul. Plażowej 1 w Międzywodziu do wydanej decyzji przez Sekcję Epidemiologii stwierdzono wykonanie obowiązków tj. doprowadzono do należytego stanu sanitarno-technicznego sufit nad niecką basenową, ściany w szatni męskiej przy basenie kąpielowym. Ponadto podczas kontroli obiektów dokonano oględzin basenów kąpielowych w OW Marena, w OW Millennium, w OW Metamorfoza w Międzywodziu, w Rezydencji Bielik, w OW SPA Bagiński& Chabinka, w Hotelu Aurora, w Hotelu Amber Baltic w Międzyzdrojach, w Hotelu Stary Dziwnów, w OW Perła Dziwnowa w Dziwnowie, w OW Maximus w Dziwnówku. Obiekty utrzymane we właściwym stanie sanitarno - technicznym i sanitarno - porządkowym. Zapewniono szatnie z podziałem na damskie i męskie, powierzchnie wyłożone materiałami łatwymi do utrzymania w czystości i odpornymi na działanie środków dezynfekcyjnych, prowadzone są procesy uzdatniania i dezynfekcji wody. Natomiast w obiektach w OWLiR Jantar w Dziwnówku oraz w Hotelu Wolin w Międzyzdrojach stwierdzono uchybienia stanu sanitarnotechnicznego. W pierwszym obiekcie kontrola wykazała widoczne ciemne naloty na suficie w pomieszczeniach saun (pomieszczenie prysznicowe i pomieszczenie korytarzowe), wszczęto postępowanie administracyjne. Przeprowadzona do protokołu kontrola sprawdzająca wykazała wykonanie nieprawidłowości, sufit został odmalowany, wydano decyzję 51

52 umarzającą wszczęte postępowanie administracyjne. Natomiast w drugim przypadku kontrola wykazała zawilgocony sufit w szatni męskiej przy basenie, zawilgocony sufit nad pisuarem, brak osłony na punkcie świetlnym w ustępie męskim oraz brak zabezpieczenia otworu wentylacyjnego w szatni męskiej. W związku z powyższym wszczęto postępowanie administracyjne i została dokonana kontrola sprawdzająca, podczas której stwierdzono wykonanie w/w uchybień, wydano decyzję umarzającą. Dodatkowo dokonano kontroli odbiorowych nowododanych do użytku basenów kąpielowych w obiekcie : Hotel Vestina i Rezydencja Korab w Międzyzdrojach. Kontrole wykazały należyty stan sanitarno - techniczny i sanitarno-higieniczny. Obiekty utrzymane są we właściwym stanie sanitarno technicznym i sanitarno porządkowym. Zapewniono szatnie z podziałem na damskie i męskie, powierzchnie wyłożone materiałami łatwymi do utrzymania w czystości i odpornymi na działanie środków dezynfekcyjnych, prowadzone są procesy uzdatniani i dezynfekcji wody. W obiektach nowo oddanych poinformowano podmioty o konieczności prowadzenia kontroli wewnętrznej jakości wody w basenach. Ponadto w związku z utrzymującym się zanieczyszczeniem wody basenowej w Hotelu Vestina przedstawiciele PPIS w Kamieniu Pomorskim przeprowadzili czynności kontrolne dotyczące procesów uzdatniania, uzyskano informację, iż uzdatnianie wody odbywa się mechanicznie i chemicznie oraz dodatkowo stosuje się dezynfekcję szokową poprzez dozowanie środka Sanosil Super 25Ag. W 11 spośród 14 skontrolowanych obiektów prowadzona jest kontrola wewnętrzna jakości wody basenowej. Odbywa się ona z różną częstotliwością w zależności od obiektu, tj,. raz w miesiącu, raz na kwartał lub raz w roku, bądź w chwili otrzymania informacji od PPIS w Kamieniu Pomorskim o zlej jakości wody. Tabela 8. Zestawienie danych dotyczących kontroli sanitarnych basenów kąpielowych Liczba obiektów Liczba / Liczba Liczba Liczba ze złym kwota ze złym stanem decyzji skontrolowanych przeprowadzonych stanem wydanych sanitarno - administr obiektów kontroli sanitarno - decyzji porządkowym acyjnych technicznym rachunków 2/ ,62zł Liczba / kwota Inne podjęte nałożonych działania mandatów 0/0 zł 0 52

53 6.3 Kąpieliska i miejsca wykorzystywane do kąpieli W sezonie letnim 2013 na terenie powiatu kamieńskiego funkcjonowało 6 kąpielisk morskich tj.: Gmina Międzyzdroje sezon kąpielowy trwał od 22 czerwca 2013r. do 15 września 2013r. Kąpielisko morskie Międzyzdroje Wschód Kąpielisko morskie Międzyzdroje Zachód Gmina Dziwnów - sezon kąpielowy trwał od 15 czerwca 2013r. do 15 września 2013r. Kąpielisko morskie Międzywodzie Kąpielisko morskie Dziwnów Kąpielisko morskie Dziwnówek Kąpielisko morskie Łukęcin Zgodnie z ustawą Prawo Wodne z dnia 22 marca 2010r. próbki wody z kąpielisk zostały pobrane w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego przed rozpoczęciem sezonu kąpielowego tj. w dniu 27 maja 2013r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kamieniu Pomorskim na podstawie otrzymanych wyników badania wody pobranej w dniu 27 maja 2013r. w ramach urzędowej kontroli z kąpielisk morskich Międzyzdroje Wschód, Międzyzdroje - Zachód, Międzywodzie, Dziwnów, Dziwnówek i Łukęcin stwierdził, iż woda w badanym zakresie mikrobiologicznym odpowiada wymaganiom mikrobiologicznym załącznika nr 1 część A rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli (Dz. U. Nr 86, poz. 478 z dnia 22 kwietnia 2011r.). Ponadto na podstawie przeprowadzonej w dniu 27 maja 2013r. oceny wizualnej wody przeznaczonej do kąpieli w w/w kąpieliskach morskich w wodzie nie stwierdzono zakwitu sinic, makroalg i fitoplanktonu oraz materiałów smolistych lub szkła, tworzyw sztucznych, gumy oraz innych odpadów. W związku z powyższym woda również odpowiada innym wymaganiom załącznika nr 1 część A w/w rozporządzenia. W związku z powyższym PPIS w Kamieniu Pomorskim zgodnie z 7 rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli stwierdził przydatność wody do kąpieli we wszystkich nadzorowanych kąpieliskach. 53

54 Tabela 9. Zestawienie danych dotyczących liczby pobranych próbek z kąpielisk w ramach nadzoru Liczba pobranych próbek w Lp. Nazwa kąpieliska ramach nadzoru sanitarnego Liczba zakwestionowanych próbek 1 Kąpielisko morskie Międzyzdroje Wschód Kąpielisko morskie Międzyzdroje Zachód Kąpielisko morskie Międzywodzie Kąpielisko morskie Dziwnów Kąpielisko morskie Dziwnówek Kąpielisko morskie Łukęcin 2 0 W dniu 29 czerwca 2013r. w związku z otrzymaną informacją dotyczącą obecności na plaży w Międzyzdrojach śniętych ryb pobrano do analiz próbki wody z kąpielisk morskich Międzyzdroje Wschód i Międzyzdroje Zachód. Na podstawie przeprowadzonych analiz mikrobiologicznych i przeprowadzonej oceny wizualnej stwierdzono przydatność wody do kąpieli. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono ocenę wizualną kąpielisk morskich: Dziwnów, Międzywodzie, Dziwnówek, Łukęcin w związku z podejrzeniem występowania sinic. Na podstawie przeprowadzonych ocen wizualnych wody nie stwierdzono zakwitu sinic. Łączna liczba dokonanych ocen wizualnych to 9 próbek. Ponadto w trakcie trwania sezonu letniego 2013r. PPIS w Kamieniu Pomorskim wspólnie z przedstawicielami organizatorów kąpielisk przeprowadził kontrole kąpielisk tj. kąpielisko morskie Dziwnów, kąpielisko morskie Dziwnówek, kąpielisko morskie Międzywodzie oraz kąpielisko morskie Międzyzdroje Zachód (kąpielisko nr 1) - Międzyzdroje kąpielisko morskie Międzyzdroje Wschód ( kąpielisko nr 2). Organizatorem pierwszych 3 kąpielisk była Gmina Dziwnów, próbki pobierano zgodnie z ustalonym harmonogramem tj , 12.07, 26.07, r.,, na podstawie wyników z badań sporządzano bieżącą ocenę jakości wody oraz ocenę sezonową 2013, gdzie PPIS w Kamieniu Pomorskim stwierdził przydatność wody do kąpieli, na podstawie lustracji terenu i uzyskanych informacji, kąpieliska strzeżone stanowią strefę dla osób nie umiejących pływać oznakowane bojami w kolorze czerwonym na głębokości ok. 1,20-1,30m a dla osób umiejących pływać bojami w kolorze żółtym na głębokości ok. 4m lub na odległość 50m od lini brzegowej, oznakowane są miejsca na akwenie szczególnie niebezpieczne, od strony lądu 54

55 kąpieliska oznakowane są flagami sygnalizacyjnymi, na kąpieliskach znajdują się tablice informacyjne zawierające wszystkie informacje zgodnie z 3 ust. 1 rozporządzenia MZ z dnia r. w sprawie ewidencji kąpielisk oraz sposobu oznakowania kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli, kąpieliska posiadają regulamin dla osób korzystających, zapewniono sprzęt medyczny i artykuły sanitarne, które umieszczone są w łatwej do przenoszenia torbie o miękkich ściankach. Jeżeli chodzi o kąpieliska znajdujące się w miejscowości Międzyzdroje, których organizatorem była Gmina Międzyzdroje również posiadają wszystkie w/w informacje, dodatkowo na kąpielisku morskim Międzyzdroje Zachód zapewniono punkt ratowniczy z wyposażeniem sprzętu i artykułów medycznych. Próbki wody pobierane były zgodnie z ustalonym harmonogram poboru próbek wody tj , 12.07, 26.07, r. Pobór próbek wody z kąpielisk morskich przeprowadzanych przez organizatorów w ramach kontroli wewnętrznej odbywał się zgodnie z zaplanowanym harmonogramem. Liczba miejsc wykorzystywanych do kąpieli: W sezonie letnim 2013r. zgłoszonych zostało 5 miejsc wykorzystywanych do kąpieli: w miejscowości Dziwnów tj.: - przy ul. Przymorze, - przy ul. Dziwnej, Przewidywany sezon kąpielowy trwał od 15 czerwca do 15 września 2013r. - przy ul. Słowackiego. Przewidywany sezon kąpielowy trwał od 1 lipca do 15 września 2013r. w miejscowości Golczewo na jeziorze Szczucze Przewidywany sezon kąpielowy trwał od 1 lipca do 31 sierpnia 2013r. w miejscowości Wolin na Zalewie Szczecińskim ul. Plażowa 1, Plaża Wolin- Camping Wolin Przewidywany sezon kąpielowy trwał od 1 lipca do 31 sierpnia 2013r. Organizatorzy miejsc wykorzystywanych do kąpieli przeprowadzali badania zgodnie z przepisami, tj. przed rozpoczęciem sezonu oraz w trakcie jego obowiązywania. Na podstawie otrzymanych sprawozdań stwierdzono, iż woda odpowiada wymaganiom rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli (Dz. U. Nr 86, poz. 478 z dnia 22 kwietnia 2011r.). Dodatkowo w trakcie sezonu kąpielowego dokonano kontroli miejsc wykorzystywanych do kąpieli : w miejscowości Golczewo na jeziorze Szczucze oraz Plaża 55

56 Wolin- Camping Wolin. Kontrole wykazały prawidłowy sposób oznakowania miejsc oraz terminowość w poborze próbek. 6.4 Stan sanitarny obiektów Ustępy publiczne W ewidencji PPIS w Kamieniu Pomorskim znajduje się 40 ustępów publicznych, w tym 6 ustępów stałych skanalizowanych, 18 ustępów tymczasowych skanalizowanych oraz 16 ustępów tymczasowych nie skanalizowanych. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 6 kontroli ustępów z grupy tymczasowych skanalizowanych. Na podstawie przeprowadzonych czynności kontrolnych nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie stanu sanitarno technicznego oraz stanu sanitarno - higienicznego. Przeprowadzono również kontrole ustępów znajdujących się na dworcach PKP w Wolinie, Międzyzdrojach i Kamieniu Pomorskim oraz na dworcu PKS w Kamieniu Pomorskim. Kontrola toalety na dworcu PKS w Kamieniu Pomorskim wykazała zły stan sanitarno techniczny. Wszczęte zostało postępowanie administracyjne. Kontrola sprawdzająca wykazała wykonanie stwierdzonych uchybień. Tabela 10. Zestawienie danych dotyczących ustępów publicznych Ustępy publiczne Liczba obiektów Liczba / Liczba / Liczba kwota Liczba Liczba ze złym ze złym kwota decyzji nałożonyc Inne podjęte skontrolowany przeprowadzonych stanem stanem wydanych administr h działania ch obiektów kontroli sanitarno - sanitarno - decyzji acyjnych mandató porządkowym technicznym rachunków w Stałe skanalizowane / 0zł 0 0 Stałe nie skanalizowane /0zł 0 0 Tymczasowe skanalizowane /0zł 0 0 Tymczasowe nie skanalizowane /0zł 0 0 RAZEM / 0zł 0/ 0zł 0 56

57 Obiekty świadczące usługi hotelarskie skategoryzowane i nie objęte kategoryzacją. Pod nadzorem PPIS w Kamieniu Pomorskim znajduje się 12 hoteli w okresie sprawozdawczym przeprowadzono 14 kontroli w 8 obiektach będących pod nadzorem. Na podstawie przeprowadzonych czynności kontrolnych w 3 obiektach stwierdzono nieprawidłowości w zakresie uchybień stanu sanitarno technicznego tj.: zły stan sanitarno techniczny ściany w magazynie bielizny czystej, w magazynie bielizny brudnej oraz przy wejściu do bazy noclegowej, zły stan sanitarno techniczny sufitu oraz ścian w korytarzyku łączącym pomieszczenie sanitarno higieniczne z łaźnią parową, sufit nad pisuarem w szatni męskiej oraz w pomieszczeniu z ustępem zawilgocony, brak osłony na punkcie świetlnym w ustępie męskim, brak zabezpieczenia kratką wentylacyjną otworu wentylacyjnego w szatni męskiej, w pomieszczeniu solarium brak podłączenia łóżka do kanału wentylacyjnego, w gabinetach masażu oraz pomieszczeniu solarium brak podajników na papier, brak opracowanej procedury zapewniającej ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi przez osoby inne niż udzielające świadczeń zdrowotnych w trakcie których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek. W obiektach w których stwierdzano nieprawidłowości wszczęte zostało postępowanie administracyjne zmierzające do poprawy stanu sanitarno technicznego obiektu. W wyniku przeprowadzonych czynności sprawdzających stwierdzono poprawę stanu sanitarno technicznego w związku z powyższym wydano decyzje umarzające wszczęte postępowanie administracyjne. W ewidencji PPIS w Kamieniu Pomorskim znajduje się 6 pól biwakowych w okresie sprawozdawczym przeprowadzono 3 kontrole w 2 obiektach będących w ewidencji. Na podstawie przeprowadzonych czynności kontrolnych w jednym obiekcie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie uchybień stanu sanitarno technicznego, które dotyczyły: braku bieżącej ciepłej wody w toalecie damskiej oraz męskiej, złego stanu sanitarno-technicznego posadzki w toaletach - widoczne pęknięcia terakoty przy drzwiach, złego stanu sanitarno - technicznego sufitu w pomieszczeniu prysznicowym - widoczne zacieki wskazujące na zawilgocenie, 57

58 na zewnątrz sanitariatów jedna z umywalek w złym stanie sanitarno - technicznym - widoczne pęknięcia. Wobec podmiotu wszczęto postępowanie administracyjne. Kontrola sprawdzająca wykazała wykonanie zaleceń pokontrolnych w związku z czym wydano decyzję umarzającą wszczęte postępowanie administracyjne. W ewidencji PPIS w Kamieniu Pomorskim znajdują się 184 obiekty z grupy ośrodki wczasowe. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 103 kontrole w 77 nadzorowanych obiektach. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych w 26 obiektach stwierdzono nieprawidłowości w zakresie uchybień stanu sanitarno technicznego, a w 8 nieprawidłowości w zakresie uchybień stanu sanitarno higienicznego. Uchybienia stanu sanitarno technicznego dotyczyły: ścian w magazynie bielizny czystej, sufitu w magazynie bielizny czystej, podłogi w pomieszczeniu lub magazynie do przechowywania bielizny czystej oraz bielizny brudnej, progu przy drzwiach w magazynie bielizny czystej, braku wydzielonego miejsca lub pomieszczenia do przechowywania bielizny brudnej, pomieszczeń z ustępem ( ściany popękane z ubytkami tynku i farby), sufitu w ciągu komunikacyjnym ( widoczne zacieki), ścian przy wejściu głównym do obiektu z widocznymi zniszczeniami tapety, ścian i sufitu w sanitariatach damskich i męskich, ścian w pomieszczeniach mieszkalnych - widoczne pęknięcia tynku, widoczne ubytki tynku oraz powłoki malarskiej, wykładziny znajdującej się w ciągach komunikacyjnych - zniszczona, braku podłączenia bieżącej ciepłej wody przy umywalkach do mycia rąk w pomieszczeniach z ustępem, zasłonek prysznicowych zasłonki z ubytkami materiału, ścian w wydzielonym miejscu do przechowywania środków czystości i sprzętu porządkowego, sufitu w pomieszczeniu higieniczno sanitarnym widoczne zacieki i pęknięcia płyty, 58

59 podłoga w magazynie bielizny czystej i w magazynie bielizny brudnej wyłożona wykładziną dywanową, nie odporną na działanie wilgoci, w magazynie na środki czystości i sprzęt porządkowy ściany zabrudzone, na suficie widoczne ubytki w płycie, w ciągu komunikacyjnym schody pokryte materiałem o powierzchni szorstkiej trudnej do utrzymania w czystości, niezabezpieczony otwór wentylacyjny, drzwi w dwóch kabinach ustępowych w sanitariatach męskich w pomieszczeniu sanitarno higienicznym w drzwiach do ustępu brak kratki wentylacyjnej, próg i dolna powierzchnia drzwi w damskich sanitariatach przy 3 natryskach zniszczona z widocznymi odpryskami farby i ubytkami płyty, w toaletach damskich przy oknie widoczne naloty, zaciemnienia ściany, ścian w sali ćwiczeń ściany pod oknem z widocznym zawilgoceniem, ścian w pomieszczeniu sanitarno-higienicznym ogólnodostępnym przy pokoju - ubytki tynku, farby, zabrudzone, silikon przy brodziku zawilgocony, ścian w ciągu komunikacyjnym, niezabezpieczony punkt świetlny, w pomieszczeniu magazynowym zapewniono wykładzinę dywanową, nasiąkliwą, trudną do utrzymania w czystości, brodziki częściowo skorodowane. Na podstawie przeprowadzonych czynności kontrolnych w obiektach, w których stwierdzono nieprawidłowości wobec podmiotów zostało wszczęte postępowanie administracyjne. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości przeprowadzono kontrole sprawdzające lub wydano decyzje administracyjne. W roku sprawozdawczym w tej grupie obiektów wydano 22 decyzje administracyjne zobowiązujące podmioty do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości stanu sanitarno - technicznego. Uchybienia stanu sanitarno higienicznego dotyczyły: braku aktualnej dokumentacji zdrowotnej do celów sanitarno epidemiologicznych zatrudnionego personelu. Zobowiązano podmiot do przedłożenia aktualnej dokumentacji w siedzibie PSSE w Kamieniu Pomorskim w terminie 3 dni od daty kontroli. Wobec podmiotu zostało wszczęte postępowanie administracyjne. Właściciel 59

60 obiektu w wyznaczonym terminie przedłożył brakującą dokumentację zdrowotną. W związku z czym PPIS w Kamieniu Pomorskim wydał decyzję umarzającą wszczęte postępowanie administracyjne, w magazynie bielizny czystej stwierdzono przetrzymywanie zbędnego sprzętu, magazyn utrzymany w złym stanie sanitarno porządkowym, wydzielone miejsce do przechowywania sprzętu porządkowego i środków czystości utrzymane brudno, w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami stronę ukarano mandatem karnym w wysokości 100 złotych. W wyniku przeprowadzonej kontroli sprawdzającej stwierdzono wykonanie uchybień. Dokumentacja zdrowotna została przedłożona w siedzibie PSSE w Kamieniu Pomorskim. PPIS w Kamieniu Pomorskim wydał decyzję umarzającą wszczęto postępowanie administracyjne, teren wokół pojemników do gromadzenia odpadów komunalnych utrzymany w złym stanie sanitarno - higienicznym, nieuporządkowany. Stronę ukarano mandatem karnym w wysokości 100 złotych i zobowiązano do uprzątnięcia terenu. W wyniku przeprowadzonej kontroli sprawdzającej stwierdzono wykonanie zaleceń dotyczących stanu sanitarno higienicznego, wykładziny dywanowej znajdującej się w pokoju mieszkalnym, wykładziny dywanowej znajdującej się w ciągach komunikacyjnych wykładzina brudna, podłogi w pomieszczeniach z ustępem - brudna, zadeptana, niewłaściwych warunków przechowywania bielizny czystej oraz bielizny brudnej, braku zapewnionego miejsca do przechowywania sprzętu porządkowego, brak zapewnionych środków dezynfekcyjnych, brak sprawnej wentylacji mechanicznej w kabinach ustępowych w toaletach ogólnodostępnych znajdujących się przy recepcji, brak sprawnej wentylacji mechanicznej w toaletach przy pomieszczeniu prysznicowym damskim oraz męskim, brak zabezpieczenia kanału wentylacyjnego, wewnątrz pomieszczenia magazynu bielizny brudnej brak ościeżnicy drzwi, widoczne płyty gipsowe, stwierdzono w użyciu narzędzia wielokrotnego w Gabinecie Odnowy Biologicznej użytku powodujące naruszenie ciągłości tkanki, przechowywane w pakiecie bez oznaczenia daty sterylizacji, brak możliwości określenia daty ważności 60

61 przeprowadzonej sterylizacji, brak opracowanej procedury zapewniającej ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi przez osoby inne niż udzielające świadczeń zdrowotnych w trakcie których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek, pokrywy od ustępów damskich utrzymane w złym stanie sanitarnym, pomieszczenia do przechowywania bielizny oraz środków czystości utrzymane w złym stanie sanitarno higienicznym widoczne pajęczyny, panujący ogólny nieład, przechowywanie bielizny brudnej w foliowych workach ustawionych bezpośrednio na posadzce. Na podstawie przeprowadzonych czynności kontrolnych w obiektach w których stwierdzono nieprawidłowości podmioty ukarano mandatami karnymi oraz wszczęto postępowanie administracyjne. W roku sprawozdawczym wystawiono 7 mandatów karnych na kwotę 950 złotych. W trakcie przeprowadzanych czynności kontrolnych podmioty zobowiązano do usunięcia uchybień stanu bieżącego oraz przeprowadzono kontrole sprawdzające. Na podstawie przeprowadzonych czynności sprawdzających stwierdzono we wszystkich obiektach doprowadzenie obiektów do należytego stanu. W przypadku stwierdzenia braku dokumentacji zdrowotnej zobowiązano podmioty do przedłożenia brakującej dokumentacji w siedzibie PSSE w Kamieniu Pomorskim w terminie 3 dni od daty kontroli. Dokumentacja została przedłożona w wyznaczonym terminie. Gospodarstwa agroturystyczne W ewidencji PPIS w Kamieniu Pomorskim znajduje się 10 obiektów. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 4 kontrole w 4 nadzorowanych obiektach. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych w 1 obiekcie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie uchybień stanu sanitarno technicznego tj.: widoczne zabrudzenia, zacieki farby na ścianach w pomieszczeń sanitarno - higienicznych przy pokojach mieszkalnych. Wobec podmiotu wszczęto postępowanie administracyjne. W pozostałych 3 obiektach w których przeprowadzono czynności kontrolne stwierdzono nieprawidłowości w zakresie uchybień stanu sanitarno higienicznego brak aktualnej dokumentacji zdrowotnej do celów sanitarno epidemiologicznych. W trakcie czynności kontrolnych zobowiązano podmioty prowadzące działalność do przedłożenia w terminie 3 dni od daty kontroli w siedzibie PSSE w Kamieniu Pomorskim aktualnej dokumentacji zdrowotnej. Dokumentacja została przedłożona w wyznaczonym terminie. 61

62 Inne W ewidencji PPIS w Kamieniu Pomorskim znajdują się 42 obiekty. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 13 kontroli w 11 nadzorowanych obiektach. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzono, iż dwa obiekty utrzymane są w niewłaściwym stanie sanitarno technicznego oraz jeden utrzymany w złym stanie sanitarno higienicznym. Uchybienia stanu sanitarno technicznego dotyczyły: złego stanu sanitarno technicznego podłóg i ścian. Powierzchnie ścian i podłóg wyłożone płytami pilśniowymi, miejscami popękane, wytarte. Uchybienia stanu sanitarno higienicznego dotyczyły: braku aktualnej dokumentacji zdrowotnej, zobowiązano podmiot do dostarczenia brakującej dokumentacji w siedzibie PSSE w Kamieniu Pomorskim w terminie 3 dni od daty kontroli. Książeczka zdrowia do celów sanitarno epidemiologicznych została przedłożona w siedzibie PSSE. W przypadku jednego obiektu przeprowadzono kontrolę sanitarną sprawdzającą w związku z wydaną w dniu 21 grudnia 2012r. decyzją przedłużającą z terminem realizacji obowiązków do dnia 30 czerwca 2013r. w której nałożono następujące obowiązki: zły stan sanitarno - techniczny pomieszczeń sanitarno - higienicznych brudne ściany i sufity, brodziki skorodowane, zły stan sanitarno-techniczny sufitu w pomieszczeniu, w którym ustawione są pralki sufit zawilgocony i z widocznymi zaciekami, zły stan sanitarnotechniczny ścian w ciągach komunikacyjnych ściany brudne. Na podstawie przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzono niewykonanie nałożonych obowiązków. Strona zwróciła się z prośbą o prolongatę terminu wyjaśniając, iż z powodów finansowych nie jest w stanie wykonać obowiązków wynikających z decyzji. PPIS w Kamieniu Pomorskich przychylił się do prośby i w dniu 8 sierpnia 2013r. wydał decyzję przedłużającą z terminem do dnia 30 listopada 2013r. Przeprowadzone w dniu 11 grudnia 2013r. czynności kontrolne wykazały wykonanie obowiązków decyzji poza jednym punktem tj. brodziki w pomieszczeniu sanitarno higienicznych utrzymane w złym stanie sanitarno technicznym, skorodowane. W dniu 13 grudnia 2013r. PPIS w Kamieniu Pomorskim wydał upomnienie. Strona złożyła pismo wyjaśniając, iż czyni starania otrzymania w miesiącu czerwcu 2014r. dotację na wymianę 15 brodzików znajdujących się w obiekcie. 62

63 Pozostałe kontrole sanitarne przeprowadzone przez Sekcję Higieny Komunalnej lub wspólnie z Sekcją Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku w pozostałych obiektach nie wykazały uchybień stanu sanitarno porządkowego oraz sanitarno technicznego. W większości obiektów pomieszczenia higieniczno sanitarne zlokalizowane są przy pokojach. Zapewniona jest bieżąca ciepła i zimna woda oraz środki do higienicznego mycia i suszenia rąk W obiektach wydzielono magazyny bielizny czystej, brudnej oraz pomieszczenia do przechowywania sprzętu porządkowego i środków czystości. Zatrudnione osoby posiadają aktualną dokumentację zdrowotną do celów sanitarno epidemiologicznych. Tabela 11 Zestawienie danych dotyczących obiektów świadczących usługi hotelarskie skategoryzowane i nie objęte kategoryzacją Obiekty świadczące usługi hotelarskie skategoryzowane i nie objęte kategoryzacją Liczba skontrolowany ch obiektów Liczba przeprowadzonych kontroli Liczba obiektów ze złym ze złym stanem stanem sanitarno - sanitarno - porządkowym technicznym Liczba decyzji administr acyjnych Liczba / kwota wydanych decyzji rachunków Liczba / kwota nałożonyc h mandató w Inne podjęte działania Hotele / 292,20zł 0 0 Schroniska młodzieżowe, schronisk, pola biwakowe Ośrodki wczasowe Gospodarstwa agroturystyczne / 52,36zł / 4411,06zł 7/ 950zł /71,40zł 0 0 Inne /243,78zł 0 0 RAZEM / 5070,80zł 7/ 950zł 0 63

64 Domy Pomocy Społecznej Na terenie działania tutejszej Inspekcji znajduje się Dom Pomocy Społecznej w Śniatowie, który nadzorowany jest przez Zachodniopomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej oraz świadczących łącznie wybrane z powyższych usług. W okresie sprawozdawczym pod nadzorem PPIS w Kamieniu Pomorskim znajdowało się 91 obiektów świadczących w/w usługi z czego: 44 - zakłady fryzjerskie, 26 - zakłady kosmetyczne, 1 zakład tatuażu, 2 - zakłady masażu, 6 solaria, 5 - zakłady odnowy biologicznej, 7 - inne zakłady, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna z w/w usług. W okresie sprawozdawczym skontrolowano 27 spośród 44 zakładów fryzjerskich znajdujących się w ewidencji, 8 zakładów kosmetycznych spośród 26 znajdujących się w ewidencji, 1 zakład tatuażu, 2 solaria oraz 1 obiekt w którym świadczone są więcej niż jedna z usług. Przeprowadzono 45 kontroli w tym: 25 kontroli sanitarnych planowych, 6 kontroli sanitarnych sprawdzających, oraz 14 kontroli sanitarnych odbiorowych. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych w obiektach świadczących usługi fryzjerskie w 4 obiektach stwierdzono zły stan sanitarno techniczny lub sanitarno higieniczny. Uchybienia stanu sanitarno technicznego dotyczyły: ścian i sufitu w pomieszczeniu sanitarno higienicznym, brak zabezpieczonych otworów wentylacyjnych, brak bieżącej ciepłej wody przy stanowisku do mycia włosów, ścian w pomieszczeniu, w którym ustawiona jest suszarka, ścian w pomieszczeniu socjalnym - łuszcząca się farba, odpryski. 64

65 Wobec podmiotów, w których stwierdzono nieprawidłowości wszczęto postępowanie administracyjne. Kontrola sprawdzająca wykazała niewykonanie nieprawidłowości, dlatego też wydano decyzję administracyjną z terminem realizacji. Po przeprowadzonej kontroli sprawdzającej do decyzji, podczas której stwierdzono, iż obowiązki decyzji zostały wykonane. W 2013 r. przeprowadzono kontrole sanitarne odbiorowe w 6 obiektach. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzono, iż obiekty utrzymane są w prawidłowym stanie sanitarno-technicznym i sanitarno - higienicznym. W zakładach wydzielono miejsca do przechowywania sprzętu porządkowego oraz środków czystości z punktem wodnym z bieżąca ciepłą i zimną wodą, zapewniono szafy z zachowaną segregacją odzieży roboczej. Tylko w jednym obiekcie, podczas kontroli brakowało książeczki sanitarnoepidemiologicznej właścicielki, zobowiązano podmiot do przedłożenia brakującej dokumentacji zdrowotnej w siedzibie PSSE w Kamieniu Pomorskim w terminie 3 dni od daty kontroli. Książeczka została dostarczona w wyznaczonym terminie. W pozostałych skontrolowanych obiektach stan sanitarno-higieniczny i sanitarnotechniczny nie budził zastrzeżeń. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono również kontrolę sprawdzającą do decyzji wydanej w roku w wyniku, której stwierdzono, iż podmiot wykonał nałożony obowiązek tj. przy umywalce do mycia rąk w pomieszczeniu sanitarno higienicznym. zapewniono bieżąca ciepłą wodę. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 31 kontroli w 27 obiektach świadczących usługi fryzjerskie z czego 6 to kontrole odbiorowe, 4 kontrole sprawdzające oraz 21 to kontrole sanitarne planowe. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych odbiorowych w zakładzie świadczącym usługi tatuażu stwierdzono zły stan sanitarno techniczny obiektu, tj. brak bieżącej ciepłej wody przy zlewozmywaku w pomieszczeniu usługowym głównym oraz pomieszczeniu sanitarno higienicznym; nieprawidłowy stan sanitarny podłogi w pomieszczeniu usługowym, brak wydzielonego miejsca na sprzęt porządkowy i środki czystości, brak procedury zapewniającej ochronę przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi. Za bieżące uchybienia nałożono mandat karny w wysokości 50 zł. Wszczęte zostało postępowanie administracyjne. Przeprowadzona kontrola sprawdzająca wykazała wykonanie bieżących uchybień. Na pozostałe wydana została decyzja administracyjna z terminem wykonania do 15 września 2013r. W związku z brakiem możliwości przeprowadzenia kontroli sprawdzającej do wydanej decyzji (obiekt nieczynny, brak informacji o godzinach otwarcia) 65

66 wystosowane zostało upomnienie. Przedsiębiorca prowadzący działalność w zakresie tatuażu zawiesił działalność gospodarcza do 1 czerwca 2014r. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono kontrole sanitarne odbiorowe w 7 obiektach. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzono, iż pomieszczenia obiektów utrzymane są w należytym stanie sanitarno - technicznym i sanitarno - higienicznym. W obiektach zapewniono umywalki do mycia rąk z podłączeniem bieżącej ciepłej i zimnej wody, do wykonywanych usług używa się narządzi jednorazowego użytku, w przypadku 1 z obiektów używa się narzędzi wielorazowego użytku. Podmiot ten posiada zawartą umowę na świadczenie usług sterylizacyjnych z EMC Instytut Medyczny S.A. z siedzibą przy ul. Pilczyckiej we Wrocławiu Szpital św. Jerzego w Kamieniu Pomorskim. Ponadto obiekty te posiadają zawarte umowy na odbiór odpadów z firmą Eko SPALMED z siedzibą przy ul. Armii Krajowej 20/7 w Kołobrzegu. W/w podmioty posiadają opracowane procedury zapewniające ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi. W przypadku jednego skontrolowanego obiektu, stwierdzono brak dokumentacji zdrowotnej oraz brak opracowanej procedury zapewniającej ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi. Podmiot zobowiązano do przedłożenia brakującej dokumentacji w siedzibie PSSE w Kamieniu Pomorskim. Podmiot dostarczył książeczkę zdrowia do celów sanitarno epidemiologicznych oraz procedurę w wyznaczonym terminie. W obiekcie podczas kontroli stwierdzono również brak w/w procedury oraz brak zapewnionego urządzenia chłodniczego przeznaczonego do przechowywania odpadów medycznych. Kontrola sprawdzająca wykazała wykonanie stwierdzonych wcześniej nieprawidłowości, poprzez zapewnienie urządzenia chłodniczego, przedłożono także do wglądu zaopiniowaną procedurę zapewniającą ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi. W związku z powyższym postępowanie administracyjne zostało umorzone. Kontrola sanitarna planowa wykazała, iż obiekt utrzymany jest w należytym stanie sanitarno-higienicznym i sanitarno-technicznym. Na dzień 31 grudnia 2013r. przeprowadzono 9 kontroli w 8 obiektach świadczących usługi kosmetyczne z czego 7 to kontrole odbiorowe, 1 kontrola sprawdzająca oraz 1 to kontrola sanitarna planowa. W ewidencji PPIS w Kamieniu Pomorskim na dzień 31 grudnia 2013r. znajdują się 2 obiekty świadczące usługi masażu, w okresie sprawozdawczym nie przeprowadzono kontroli sanitarnej w tych obiektach. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych w 2 skontrolowanych obiektach świadczących usługi solarium nie stwierdzono uchybień stanu sanitarno-porządkowego 66

67 i sanitarno-technicznego. Zapewniono regulaminy korzystania z solarium, przy łóżkach widnieją informacje o świeżo ich zdezynfekowaniu łóżek. Praca lamp jest ewidencjonowana, nie przekracza założonego czasu/godzin dopuszczonych przez producenta. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną planową w obiekcie będącym w grupie - Innych zakładów, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna z usług. Podczas kontroli stwierdzono brak opracowanej procedury. Zobowiązano podmiot do przedłożenia brakującej dokumentacji w siedzibie PSSE w Kamieniu Pomorskim. Strona dostarczyła w/w procedurę w wyznaczonym terminie. Tabela 12 Zestawienie danych dotyczących zakładów fryzjerskich, kosmetycznych, tatuażu, odnowy biologicznej oraz świadczących łącznie wybrane z powyższych usług Obiekty Zakłady fryzjerskie Zakłady kosmetyczne Liczba skontrolowanyc h obiektów Liczba przeprowadzonyc h kontroli Liczba obiektów ze złym stanem sanitarno - porządkowy m ze złym stanem sanitarno - technicznym Liczba decyzji administ racyjnyc Tatuaż h Liczba / kwota wydanych decyzji rachunkó w 6/203,74 zł 2/128,52 zł 2/152,32 zł Liczba / kwota nałożonyc h mandatów 0 0 Inne podjęte działania Wszczęto postępowanie administracyj ne Wszczęto postępowanie administracyj ne, wydano decyzję umarzającą 1/50,00zł 0 Masaż Solaria Inne Inna zakłady, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna z usług /57,12zł 0 0 Suma /541, 17zł 1/50,00 zł - 67

68 Obiekty komunikacji publicznej dworce autobusowe, dworce i stacje PKP, środki transportu osobowego. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono kontrole sanitarne w miesiącu lutym oraz w lipcu na dworcu PKP w Międzyzdrojach, dworcu PKP w Kamieniu Pomorskim, dworcu PKP w Wolinie. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych nie stwierdzono uchybień stanu sanitarno higienicznego i stanu sanitarno technicznego. Na dworcach wydzielono poczekalnie oraz ustępy publiczne. Teren wokół dworców utrzymany w należytym stanie sanitarno porządkowym. Sanitariaty publiczne znajdujące się w budynku dworca w Międzyzdrojach dzierżawione są przez podmiot prywatny. Jednakże w chwili kontroli za stan bieżący odpowiada właściciel dworca gdyż podmiot wydzierżawiający zawiesił działalność na okres sezonu zimowego. Stan sanitarno-higieniczny i sanitarnotechniczny nie budził zastrzeżeń. W miesiącu lutym 2013r. skontrolowano dworzec autobusowy znajdujący się w Kamieniu Pomorskim. Kontrola wykazała zły stan sanitarno techniczny spłuczki w toalecie męskiej brak możliwości spuszczenia wody. Wszczęte zostało postępowanie administracyjne. Kontrola sprawdzająca wykazała wykonanie stwierdzonych uchybień. W obiekcie wydzielono poczekalnię dla podróżnych, pomieszczenia higieniczno sanitarne wyposażone w umywalki z podłączeniem bieżącej ciepłej i zimnej wody. Zapewniono środki do higienicznego mycia i suszenia rąk. Teren wokół obiektu utrzymany czysto. Dodatkowo w trakcie kontroli skontrolowano 2 autokary, których stan sanitarno porządkowy nie budził zastrzeżeń. Czynności kontrole przeprowadzone na dworcu PKS w Kamieniu Pomorskim w miesiącu lipcu nie wykazały, iż obiekt utrzymany jest w należytym stanie sanitarno technicznym oraz sanitarno porządkowym. Dodatkowo w miesiącu styczniu i lutym przeprowadzono 2 kontrole autokarów wiozących dzieci w ramach bezpiecznego wypoczynku zimowego. Kontrole przeprowadzono wspólnie z funkcjonariuszami policji. Czynności kontrole wykazały, iż autokary utrzymane są w prawidłowym stanie porządkowym. 68

69 Tabela 13 Zestawienie danych dotyczących obiektów komunikacji publicznej. OBIEKTY Dworzec PKP Międzyzdroje Dworzec PKP Wolin Dworzec PKP Kamień Pomorski Dworzec PKS Kamień Pomorski Liczba skontrolowanych obiektów Liczba przeprowadzonych kontroli ze złym stanem sanitarno - porządkowym Liczba obiektów ze złym stanem sanitarno - technicznym Liczba decyzji administr acyjnych Liczba / kwota wydanych decyzji rachunków Liczba / kwota nałożonych mandatów /0 zł /0 zł /0 zł /57,12zł 0/0 zł 0 Autokary /0 zł 0 Przystanki kolejowe Przystanki autobusowe /0 zł /0 zł 0 SUMA / 57,12zł Inne podjęte działania 0/0 zł 0 7. Cmentarze i zakłady pogrzebowe w kontekście nadzoru nad postępowaniem ze zwłokami i szczątkami ludzkimi Pod nadzorem PPIS w Kamieniu Pomorskim znajdują się 23 cmentarze. Cmentarze w Kamieniu Pomorskim, Międzyzdrojach, Wolinie, Dziwnowie, Golczewie, Międzywodziu, Kołczewie, Świerznie, Gostyniu i Ładzinie posiadają kaplice. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 1 kontrolę kaplicy oraz miejsca do przechowywania i kosmetyki pośmiertnej zwłok w Kamieniu Pomorskim. W dniu 17 maja 2013 r. przeprowadzono kontrolę sanitarna planową kaplicy znajdującej się na cmentarzu w Kamieniu Pomorskim Podczas czynności kontrolnych stwierdzono uchybienia stanu sanitarno - technicznego obiektu, tj.: zły stan sanitarno techniczny ścian w pomieszczeniu do wykonywania ceremonii pogrzebowych oraz w pomieszczeniu gospodarczym, zły stan sanitarno techniczny podłogi w pomieszczeniu gospodarczym, brak bieżącej ciepłej wody w toalecie ogólnodostępnej. Wobec podmiotu odpowiedzialnego wszczęte zostało postępowanie administracyjne, a następnie wydana decyzja administracyjna z terminem realizacji zarządzeń do 30 czerwca 2013r i 31 lipca 2013r. Dodatkowo w trakcie przeprowadzanych czynności kontrolnych uzyskano informację, iż zarządca cmentarza 69

70 przewiduje do dnia 30 czerwca 2013r. na terenie kaplicy cmentarnej stworzenie warunków do kosmetyki pośmiertnej. Przed rozpoczęciem działalności w w/w zakresie powiadomi PPIS w Kamieniu Pomorskim celem dokonania czynności kontrolnych. Dnia 22 sierpnia 2013r. wpłynęło pismo informujące o wykonaniu zarządzeń zawartych w decyzji nr PS-N-HK /13 z dnia 4 czerwca 2013r oraz utworzeniu miejsca do kosmetyki pośmiertnej w kaplicy cmentarnej. W dniu 6 września 2013r przeprowadzono kontrolę sanitarną pomieszczenia do kosmetyki pośmiertnej oraz sprawdzającą do decyzji nr PS-N-HK /13 z dnia 4 czerwca 2013r. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych stwierdzono wykonanie w/w zarządzeń. Pomieszczenie do kosmetyki pośmiertnej utrzymane w należytym stanie sanitarno-higienicznym i sanitarno-technicznym w pomieszczeniu zapewniono stół ze stali nierdzewnej z umywalką podłączoną do bieżącej zimnej i ciepłej wody. Podłoga wyłożona terakotą, gładka łatwa do utrzymania czystości, ściany do wysokości 2m pomalowano farbą olejną. W pomieszczeniu zapewniono wentylację grawitacyjną. Tabela 14. Dane dotyczące ekshumacji Liczba cmentarzy ogółem Liczba decyzji zezwalających na przeprowadzenie ekshumacji Liczba decyzji nie zezwalających na przeprowadzenie ekshumacji Liczba przeprowad zonych ekshumacji Liczba nadzorowanych ekshumacji Liczba wstrzymanych ekshumacji i powód ich wstrzymania Podczas przeprowadzonych czynności kontrolnych nie stwierdzono naruszenia przepisów sanitarno-higienicznych. Pracownicy firm przeprowadzających czynności ekshumacyjne pracują w ochronnych kombinezonach jednorazowego użytku, w gumowych rękawiczkach, maseczkach ochronnych jednorazowego użytku, wydobytą z grobu ziemię umieszcza się na nieprzepuszczalnej macie. Po wydobyciu szczątek dół dezynfekowany jest wapnem lub ACE. 70

71 Tabela 15. Dane dot. zakładów pogrzebowych. L.p Nazwa zakładu pogrzebowego Zakład Pogrzebowy PGK Sp. z o.o. ul. Szczecińska 2, Kamień Pomorski Zakład Ochrony Środowiska ul. Nowomyśliwska 12a, Międzyzdroje Liczba specjalistycznych środków transportu przeznaczonych do przewozu zwłok i szczątków jakim dysponuje zakład pogrzebowych Liczba wydanych opinii na specjalistyczne środki transportu przeznaczone do przewozu zwłok i szczątków Zakład Usług Publicznych ul. Krótka 4, Golczewo 0 0 Zakład Pogrzebowy FHU Grabowiecki ul. Dziwna 50, Dziwnów 0 0 Zakład Pogrzebowy ZGKiM ul. Świerczewskiego 4a, Wolin 1 1 Zakład Pogrzebowy TANATOS ul. Szczecińska 24, Kamień Pomorski Salon Pogrzebowy Morfeusz ul. Jedności Narodowej 1A, Golczewo Nie stwierdzono nieprawidłowości dot. środków transportu publicznego. Dane dot. sprowadzenia zwłok z zagranicy i przewozu zwłok poza granice RP Liczba wydanych postanowień na sprowadzenie zwłok z zagranicy - 4 Liczba wydanych decyzji na wywóz zwłok poza granice RP Szpitale 8.1 Zaopatrzenie szpitali w wodę do spożycia Na trenie powiatu kamieńskiego znajduje się jeden szpital, tj. szpital św. Jerzego w Kamieniu Pomorskim. Podstawowym źródłem zaopatrzenia w wodę jest wodociąg publiczny Kamień Pomorski. Szpital posiada dwa podłączenia do sieci wodociągowej, tzn. od ul. Dziwnowskiej i od ul. Szpitalnej. Jakość wody podawanej z wodociągu publicznego Kamień Pomorski została opisana wyżej. Szpital nie posiada awaryjnego ujęcia wody, z okazanych dokumentów wynika, iż zarządca sieci wodociągowej zapewnia szpitalowi możliwość dostarczenia zastępczego źródła wody poprzez zbiornik, jednakże polecono przeanalizować zużycie wody w ciągu roku, aby zapewnić ciągłość w dostawie wody na 12 godzin. W roku sprawozdawczym nie stwierdzono awarii oraz braku w dostawie wody. 71

72 Tabela 16 Zaopatrzenie szpitali w wodę do spożycia Lp. Szpital Lokalizacja obiektu szpitalnego 1. Szpital ul. Szpitalna 10, św Kamień Jerzego Pomorski Źródło zaopatrzenia podstawowe Wodociąg Wodociąg własny sieciowy nie tak Wodociąg publiczny Kamień Pomorski Rezerwowe źródło zaopatrzenia w Uwagi wodę Wodociąg Wodociąg zbiornik własny sieciowy nie nie tak brak Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kamieniu Pomorskim od 1 stycznia 2008r. zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi ( Dz.U. Nr 61 poz. 417 z 2007r z późn. zm.). prowadzi monitoring jakości ciepłej wody w kierunku obecności pałeczek Legionella sp. dniu 15 stycznia 2013r. pobrano 7 próbek wody i na podstawie otrzymanego sprawozdania w żadnej nie stwierdzono obecności Legionella sp Postępowanie z bielizną szpitalną i pralnictwo. W szpitalu wydzielono magazyn bielizny czystej i brudnej. Pomieszczenia w trakcie kontroli utrzymane w należytym stanie sanitarno technicznym i sanitarno higienicznym. W magazynie bielizny zapewniono umywalki z podłączeniem bieżącej ciepłej i zimnej wody, przy umywalkach zapewniono środki do higienicznego mycia i suszenia rąk oraz środki do dezynfekcji rąk. Bielizna czysta przetrzymywana jest w workach foliowych w zamykanych szafach. Transport bielizny czystej na oddziały odbywa się w wydzielonym oznakowanym wózkiem. W trakcie kontroli wózek utrzymany w należytym stanie. W placówce opracowane zostały procedury postępowania z bielizną czystą i brudną, które przewidują segregację bielizny brudnej i skażonej na każdym etapie, aż do momentu jej odbioru przez firmę pralniczą. W brudownikach wydzielono pojemniki na bieliznę brudną i skażoną oraz zapewniono segregacje tejże bielizny tj. w workach czerwonych - bielizna skażona, w workach innego koloru niż czerwony - bielizna brudna. Transport bielizny odbywa się zgodnie z opracowaną i wdrożoną procedurą postępowania. Na terenie szpitala odbywa się wózkami, a następnie samochodem firmowym należącym do Zakładu Usług Pralniczych 72

73 Mielenko. Po przekazaniu bielizny brudnej, skażonej do pralni pojemniki - kontenery są dezynfekowane. Ponadto postępowanie z bielizną operacyjną i odzieżą ochronną personelu jest zgodne z opracowaną procedurą, zapewniono szafę w śluzie dla personelu do przechowywania bielizny czystej, natomiast dla bielizny brudnej wydzielono pojemnik w pomieszczeniu higieniczno-sanitarnym dla personelu, po każdym zakończonym cyklu operacji zaplanowanych na dany dzień bielizna jest znoszona do pomieszczenia przeznaczonego do przechowywania bielizny brudnej, a następnie 3 razy w tygodniu przekazywana do pralni Tabela 17. Wykaz miejsc prania bielizny szpitalnej w obiektach szpitalnych Lp. Szpital Lokalizacja 1. Szpital św. Jerzego obiektu szpitalnego ul. Szpitalna 10, Kamień Pomorski Miejsce prania bielizny szpitalnej Zakład Usług Pralniczych Sp. Jawna Henryka Różalska, Katarzyna Karsiewicz, ul. Lipowa 11, Mielenko Uwagi brak 8.3 Postępowanie z odpadami medycznymi w aspekcie ochrony zdrowia ludzkiego z uwzględnieniem spełnienia wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego postępowania z odpadami medycznymi. Szpital posiada zatwierdzony program gospodarki odpadami niebezpiecznymi. Decyzja nr BOŚ.AS.7624-WO-34/2005 z dnia 7 lutego 2006r. Przedłożono również decyzję zmieniającą z dnia 1 września 2008r. w której zmianie uległy ilości odpadów oraz dopisano nowe chemikalia w tym odczynniki chemiczne zawierające substancje niebezpieczne. Przedłożono również decyzję zmieniającą z dnia 28 kwietnia 2011r. w której zmieniono ilość wytwarzanych odpadów. W szpitalu wytwarzane są następujące rodzaje odpadów medycznych: narzędzia chirurgiczne i zabiegowe oraz ich resztki *, części ciała i organy oraz pojemniki na krew i konserwanty służące do jej przechowywania *, inne odpady zawierające żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny *, wodne roztwory wywoływaczy i aktywatorów *, 73

74 roztwory utrwalaczy *, chemikalia, w tym odczynniki chemiczne, zwierające substancje niebezpieczne *, lampy fluorescencyjne *. Odpady medyczne segregowane są we właściwy sposób i przechowywane są w wydzielonym magazynie. W pomieszczeniu wydzielono umywalkę oraz zapewniono środki do higienicznego mycia i suszenia rąk. Pomieszczenie zabezpieczone jest przed dostępem gryzoni oraz osób postronnych, posiada odpowiednią wentylację, ściany i podłogi wykonane są z materiałów łatwo zmywalnych. Szpital posiada opracowane procedury dotyczące postępowania z odpadami. Opracowane procedury odnośnie odpadów niebezpiecznych uwzględniają wszystkie rodzaje wytwarzanych odpadów. Szpital posiada wydzielone pomieszczenie do mycia i dezynfekcji wewnętrznych środków transportu odpadów medycznych. Ściany, posadzka w pomieszczeniu wykonane z materiałów gładkich, łatwych do utrzymania w czystości. Odbiór odpadów odbywa się 3 razy w tygodniu oraz w razie potrzeb co jest potwierdzone w przedłożonych kartach przekazania odpadów. Odbiorem zajmuje się Przedsiębiorstwo Obrotu Odpadami RYMED Sp. s.c., R. Pściuk, M. Krzywicki z siedzibą w Wiesiołków 8A, Dąbie oddział Zielona Góra przy ul. Naftowej 4. Przedłożono również do wglądu umowę zawartą w dniu 2 stycznia 2012r. na odbiór odpadów chemicznych przez PMS Bartnicki Hubert z siedziba przy ul. Jezuickiej 4a, Kobyłka, Filia Kobyłka ul. Nadmeńska 8d. Odbiór odbywa się 3 x w tygodniu co jest potwierdzone w kartach przekazania odpadów. Podmiot posiada opracowane instrukcje postępowania z odpadami medycznymi oraz kartę zapoznania się z procedurą postępowania z odpadami medycznymi pracowników szpitala. Kontrola w zakresie postępowania z odpadami nie wykazała nieprawidłowości. 74

75 Tabela 18. Wykaz firm odbierających odpady medyczne ze szpitali oraz wykaz szpitali prowadzących instalacje do termicznego unieszkodliwiania odpadów medycznych Lp. Szpital Lokalizacja obiektu szpitalnego Firma odbierająca i transportująca odpady do miejsca ich unieszkodliwiania Szpitalna instalacje do termicznego unieszkodliwiania odpadów medycznych Uwagi 1. Szpital św. Jerzego ul. Szpitalna 10, Kamień Pomorski Przedsiębiorstwo Obrotu Odpadami Rymed, Sp. s.c, R.Pściuk, M. Krzywicki, Wiesiołów 8A, Dąbie, Oddział Zielona Góra, Zielona Góra ul. Naftowa 4 brak brak PMS Bartnicki Hubert Kobyłka, ul. Jezuicka 4a Filia Kobyłka, ul. Nadmeńska 8d Wywozem odpadów komunalnych zajmuje się Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Szczecińska 2 w Kamień Pomorski. Odpady komunalne gromadzone są w workach foliowych a następnie transportowane do kontenera usytuowanego na terenie utwardzonym przy szpitalu. W trakcie kontroli kontener utrzymany w należytym stanie sanitarno technicznym i sanitarno porządkowym. 8.4 Postępowanie ze zwłokami w aspekcie ochrony zdrowia ludzkiego, prosektoria. Na podstawie czynności kontrolnych przeprowadzonych w okresie sprawozdawczym zwłoki osób zmarłych w szpitalu przebywają w pomieszczeniu pro-morte znajdującym się w szpitalu, według wyjaśnień uzyskanych podczas kontroli to 2 godziny od czasu zgonu. Szpital posiada zawartą umowę na transport zwłok na sekcję i z sekcji oraz zwłok zmarłego pacjenta z dnia 14 marca 2014r. z Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Szczecińskiej 2 w Kamieniu Pomorskim. Przedłożono rejestr zgonów w szpitalu, na podstawie którego zachowany jest ten czas. 75

76 Tabela 19. Wykaz prosektoriów, chłodni szpitalnych i pomieszczeń pro-morte Lp. Szpital Lokalizacja obiektu szpitalnego Prosekto rium Miejsce przechowywania zwłok Pro-morte (ilość miejsc) Chłodnia (ilość miejsc) Uwagi 1. Szpital św. Jerzego ul. Szpitalna 10, Kamień Pomorski brak 1 brak brak 8.5 Postępowanie z odpadami komunalnymi Na podstawie czynności kontrolnych przeprowadzonych w okresie sprawozdawczym odpady komunalne odbierane są przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. ul. Szczecińska 2 w kamieniu pomorskim. Odpady gromadzone są w kontenerze o pojemności 1100 l. Kontenery w dniu kontroli utrzymane w należytym stanie sanitarno porządkowym i technicznym. 9. Inne informacje o podjętych działaniach i przedsięwzięciach - współpraca z innymi pionami PSSE /WSSE Sekcja Higieny Komunalnej przez cały rok sprawozdawczy przeprowadza kontrole wspólne z innymi pionami PSSE tj.: Sekcją Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku, Sekcją Epidemiologii, Stanowiskiem ds. Higieny Pracy oraz Stanowiskiem Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego. W roku 2013 przeprowadzono 79 kontroli wspólnych. W okresie sezonu letniego przeprowadzono również kontrole wspólnie z pracownikami WSSE w Szczecinie. - współpraca z instytucjami, podmiotami W 2013r. w ramach współpracy organizowane były 2 narady i podejmowane działania po naradach. Pierwsza z nich odbyła się w siedzibie Inspekcji i dotyczyła przygotowań do ferii zimowych r. Druga odbyła się dnia 28 maja 2013r., a dotyczyła przygotowań do wakacji 2013r. Współpraca z Policją i Strażą Pożarną nawiązana była w zakresie bezpieczeństwa wypoczynku oraz ustalenia wspólnych działań: wymiana informacji, wspólne kontrole. - współpraca z mediami W roku 2013 PPIS w Kamieniu Pomorskim przekazywał informację dla prasy lokalnej na temat jakości wody pochodzącej z nadzorowanych wodociągów. 76

77 9.1. Zabezpieczenie imprez masowych Państwowa Inspekcja Sanitarna na podstawie kompetencji nadanych ustawą o bezpieczeństwie imprez masowych wydaje opinie na wnioski organizatorów tych imprez. W okresie sprawozdawczym PPIS w Kamieniu Pomorskim wydał 4 opinie w sprawie imprez masowych. Pracownicy Sekcji Higieny Komunalnej podejmują działania w przypadku zgłoszeń interwencyjnych. W 2013r. nie wniesiono takich zgłoszeń. 10. Krótkie podsumowanie wnioski Na przestrzeni ostatnich lat nadzoru nad obiektami użyteczności publicznej, wyniki jednoznacznie wskazują na poprawę stanu technicznego i sanitarnego nadzorowanych obiektów oraz poziomu świadczonych usług. Obserwowana poprawa jest wprost proporcjonalna do rozwoju sektora prywatnego gospodarki. Ma to swoje uzasadnienie w istnieniu ogromnej konkurencji na rynku wszelkich usług, która pozytywnie wpływa na ciągłe podnoszenie standardu świadczonych usług nie tylko pod względem różnorodności ale i jakości. Wiele podmiotów gospodarczych w swojej działalności dąży do poprawy funkcjonalności pomieszczeń, zmiany wystroju wnętrz, wyposaża swoje obiekty w nowoczesne, dobrej jakości materiały sprzęty i urządzenia, co idzie w parze z wymaganiami technicznymi i sanitarnymi określonymi w obowiązujących aktach prawnych. Jednak od stycznia 2012r. z powodu braku aktu prawnego dotyczącego wymagań sanitarno higienicznych oraz sanitarno technicznych dla zakładów fryzjerskich, kosmetycznych, tatuażu i odnowy biologicznej znacznie utrudniona jest kontrola ww. obiektów. Analiza jakości mikrobiologicznej i fizykochemicznej badanych wód potwierdza, że nie stanowią one zagrożenia dla zdrowia ludności, a przekroczenia parametrów, które mogłyby zagrozić zdrowiu osób spożywających tą wodę oraz pogorszyć jej ocenę organoleptyczną są sporadyczne. 77

78 IV. SAMODZIELNE STANOWISKO DS. HIGIENY PRACY 1. Nadzór bieżący nad zakładami pracy Zgodnie z corocznymi wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego, kluczowym kierunkiem działania higieny pracy jest prowadzenie nadzoru sanitarnego w celu poprawy warunków pracy i ochrony zdrowia pracowników przed negatywnym działaniem szkodliwych i uciążliwych czynników występujących w miejscu pracy w szczególności nad warunkami pracy i wypełnianiem przez pracodawców obowiązków wynikających z oceny ryzyka zawodowego pracowników zatrudnionych w warsztatach samochodowych oraz w przemyśle drzewnym. Bieżący nadzór sanitarny sprawowany przez pion higieny pracy obejmował w 2013 r. kontrole w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących m.in. sprawdzania dokumentacji w zakresie: oceny ryzyka zawodowego, oceny badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, oceny profilaktycznych badań lekarskich pracowników, występowania substancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennych w środowisku pracy, występowania szkodliwych czynników biologicznych w środowisku pracy, substancji i mieszanin chemicznych, produktów biobójczych, detergentów, prekursorów narkotyków kategorii 2 i 3, obrotu środkami zastępczymi. W 2013 r. pod nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kamieniu Pomorskim znajdowało się 339 zakładów pracy. Zdecydowanie przeważały zakłady małe zatrudniające do 9 pracowników i nieco większe zatrudniające od pracowników, które stanowiły analogicznie 58,4% i 37,8 % wszystkich nadzorowanych obiektów. Największą liczbę zatrudnionych odnotowano w działalności ujętej w: PKD 85 Edukacja 782 zatrudnionych, PKD 55 działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi zatrudnionych, PKD 86 opieka zdrowotna 357 zatrudnionych, PKD 47 handel hurtowy i detaliczny, 317 zatrudnionych. 78

79 Rysunek 10. Liczba zakładów pracy objętych nadzorem w PSSE w Kamieniu Pomorskim wg liczby zatrudnionych pracowników. Do końca roku sprawozdawczego przeprowadzono ogółem 162 kontrole sanitarne, w tym 30 kontroli w ramach kontroli wspólnych z innymi pionami oddziału nadzoru sanitarnego. Kontrolą objęto 132 zakłady pracy co stanowi 39% wszystkich zakładów znajdujących się w ewidencji. Najliczniejszą grupę skontrolowanych zakładów stanowiły: zakłady budowlane, sklepy w których wprowadzano do obrotu metanol oraz produkty biobójcze, zakłady usług leśnych, warsztaty mechaniczne, placówki oświatowo-dydaktyczne, ośrodki pomocy społecznej. Najistotniejsze stwierdzone uchybienia dotyczyły: braku opracowanego ryzyka zawodowego 20%, substancji i mieszanin chemicznych 20%, brak badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia - 17%, braku aktualnych badań lekarskich 10% oraz złego stanu higieniczno sanitarnego pomieszczeń 10% w stosunku do stwierdzonych uchybień. W wyniku prowadzonych postępowań administracyjno-egzekucyjnych w 2013r. w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wydanych zostało przez pion higieny pracy 15 decyzji administracyjnych, które zawierały 40 nakazów. W ramach kontroli wspólnych z innymi obszarami technicznymi zostały wystawione 4 decyzje administracyjne zawierające 9 nakazów z zakresu higieny pracy. 79

80 Najwięcej obowiązków 14 dotyczyło opracowania dokumentacji ryzyka zawodowego w tym narażenia biologicznego, 8 dotyczyło brudnych ścian i sufitów w pomieszczeniach sanitarnohigienicznych, 7 braku badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, 5 dotyczyło złego stanu higieniczno sanitarnego ścian i sufitów pomieszczeń pracy, 2 braku rejestru prac i pracowników w zakresie czynników rakotwórczych i po 1 brak rejestrów szkodliwych czynników biologicznych zakwalifikowanych do 3 grupy zagrożenia, braku spisu i kart stosowanych mieszanin niebezpiecznych, braku zgłoszenia do WSSE czynników rakotwórczych. W związku z niewykonaniem zarządzeń zawartych w decyzjach pracodawcy prosili o prolongatę terminu wykonania. PPIS w Kamieniu Pomorskim przyjął wyjaśnienia i przychylił się do proponowanych terminów, za wyjątkiem jednego przypadku w którym nie wyrażono zgody na usunięcie uchybienia w odległym terminie z uwagi bezpośrednie zagrożenie zdrowia pracowników, wystawił 7 decyzji przedłużających wykonanie zarządzeń. Część pracodawców wykonywała wydane zalecenia przed wydaniem decyzji administracyjnych z tego też względu wystawiono 5 decyzji umarzających wszczęte postępowanie administracyjne. Rysunek 11. Odsetek stwierdzonych uchybień w skontrolowanych zakładach. 80

81 W roku sprawozdawczym nie nakładano mandatów karnych oraz grzywien w celu przymuszenia. Łącznie w 24 zakładach pracy zewidencjonowanych przez PIS stwierdzono przekroczenia normatywów higienicznych czynników szkodliwych dla zdrowia. Przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) i najwyższych dopuszczalnych natężeń (NDN) czynników szkodliwych środowiska pracy odnotowano głównie w 2013r w branżach o profilu produkcji: PKD 23 produkcja wyrobów z pozostałych wyrobów mineralnych surowców niemetalicznych w 6 zakładach, PKD 16 produkcja wyrobów z drewna oraz korka w 4 zakładach, W 2013r. w 6 z w/w zakładach przeprowadzono czynności kontrolne. W warunkach przekroczeń najwyższych dopuszczalnych stężeń NDS i natężeń NDN czynników szkodliwych dla zdrowia we wszystkich podmiotach zatrudnionych było 123 pracowników, z czego najwięcej w produkcji drewna- 21 pracowników, zakładach kamieniarskich- 21 pracowników, zakładach wodociągowych 15 pracowników. Najpowszechniej występującym czynnikiem szkodliwym w nadzorowanych zakładach pracy był ponadnormatywny hałas, którego przekroczenie stwierdzono w 21 zakładach, w narażeniu na NDN hałasu w 2013r zatrudnionych było 91 pracowników. Powyższe dane opracowane zostały opracowane na podstawie wyników pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, które zostały przeprowadzone przez pracodawców. Należy zaznaczyć, że w wielu przypadkach z przyczyn technicznych i ze względu na specyficzny charakter procesu technologicznego, likwidacja przekroczenia wartości dopuszczalnej występującego w środowisku pracy czynnika szkodliwego środkami technicznymi jest trudna lub wręcz niemożliwa. Najczęściej ta sytuacja dotyczy występowania ponadnormatywnego hałasu. W sytuacjach, w których uniknięcie lub wyeliminowanie ryzyka zawodowego wynikającego z narażenia na hałas nie było możliwe za pomocą środków ochrony zbiorowej lub organizacji pracy kontrolujący odstępowali od wydawania w tym zakresie decyzji administracyjnych. W takich przypadkach od pracodawcy egzekwowane jest wówczas ustalenie przyczyn przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu, sporządzenie na ich podstawie oceny ryzyka zawodowego i wprowadzenie w życie programu działań organizacyjno-technicznych, zmierzających do ograniczenia narażenia na hałas, jak również wdrożenie odpowiedniej profilaktyki medycznej. Kontrolowane jest ponadto zaopatrzenie pracowników w atestowane środki ochrony indywidualnej słuchu dobranych do wielkości hałasu i cech indywidualnych 81

82 pracowników, oraz pracowników. z obowiązkiem bezwzględnego przestrzegania ich stosowania przez 2. Ocena narażenia na czynniki rakotwórcze lub mutagenne Czynniki rakotwórcze lub mutagenne występujące w środowisku pracy stanowią ważne zagadnienie z punktu widzenia zdrowia publicznego. W ewidencji higieny pracy znajduje się 9 zakładów, w których pracownicy narażeni są na działanie czynników rakotwórczych lub mutagennych. W stosunku do roku poprzedniego liczba tych zakładów została na tym samym poziomie. Skontrolowano 8 zakładów (z wyjątkiem PSSE Kamień Pomorski). Liczba osób narażonych na czynniki rakotwórcze wyniosła 53 (w tym 13 kobiet), natomiast w roku poprzednim narażona była tylko 1 kobieta. Największą liczbę narażonych stanowią pracownicy ( 27 osób) mający kontakt z ropą naftową. Podczas przeprowadzania kontroli w jednym przypadku stwierdzono brak prowadzenia rejestru prac, brak rejestru pracowników, brak przekazaniu informacji o występowaniu czynników rakotwórczych do WSSE. Wydano jedną decyzję administracyjną celem usunięcia w/w nieprawidłowości. W okresie sprawozdawczym skontrolowano także jeden zakład, w którym pracownicy narażeni są na pył drewna twardego. Z uwagi na brak aktualnych pomiarów zapylenia wydawano decyzję administracyjną z terminem wykonania do końca bieżącego roku z uwagi na charakter prowadzonej działalności- produkcja drewna kominkowego. Na terenie działania tutejszej Inspekcji działalność prowadzi zakład zajmujący się między innymi usuwaniem azbestu. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości przy prowadzeniu prac związanych z usuwaniem azbestu. Należy także wspomnieć, że w czasie czynności kontrolnych dokonywano oceny przestrzegania zakazu palenia tytoniu i udzielano instruktaży o skutkach zdrowotnych, społecznych i ekonomicznych palenia. Rozdawano materiały oświatowe europejski kodeks walki z rakiem. 3. Ocena narażenia na szkodliwe czynniki biologiczne W ewidencji higieny pracy znajduje się 159 zakładów w których występują szkodliwe czynniki biologiczne. W ramach w/w nadzoru w 2013 r. skontrolowano 53 zakłady pracy co stanowi 33,33 % wszystkich zakładów znajdujących się w ewidencji. 82

83 W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 67 kontroli, podczas których stwierdzono w jednym przypadku brak rejestru prac w narażeniu na szkodliwe czynniki biologiczne dla zdrowia i brak rejestru pracowników narażonych na szkodliwe czynniki biologiczne z grupy 3 lub 4, w pięciu przypadkach stwierdzono brak oceny ryzyka dotyczącego czynników biologicznych. W związku z w/w uchybieniami wydano 4 decyzje administracyjne celem przymuszenia do wykonania obowiązków. W przeważającej części kontrolowanych zakładów pracownicy narażeni są na działanie szkodliwych czynników biologicznych zakwalifikowani są do 2 grupy zagrożenia (1043 pracowników), do grupy 3 zagrożenia (364 pracowników), a zatrudnieni są w zakładach branży rolniczej, spożywczej, służby zdrowia, placówkach opieki społecznej, pracownicy zakładów wodno kanalizacyjnych. Na terenie objętym nadzorem nie prowadzą działalności zakłady pracy, w których pracownicy narażeni są na działanie szkodliwych czynników biologicznych zakwalifikowanych do 4 grupy zagrożenia. 4. Nadzór nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami oraz produktami biobójczymi Pod nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kamieniu Pomorskim znajdują się 3 zakłady dalsi użytkownicy formulatorzy, którzy produkują farby typu wodnego, 57 dystrybutorów czyli handlujących produktami i 244 pracodawców stosujących substancje chemiczne i ich mieszaniny. W 2013 roku skontrolowano 3 dalszych użytkowników, u których nie stwierdzono nieprawidłowości. W/w producenci wprowadzają do obrotu farby wodne, emulsyjne, tynki, kleje i zaprawy klejowe. Działalność w zakresie dystrybucji preparatów chemicznych prowadzona jest przez specjalistyczne sklepy branżowe o malej powierzchni oraz Stacje Paliw obsługujące głównie klientów indywidualnych. Przeprowadzono 31 kontroli u dystrybutorów, gdzie w jednym przypadku stwierdzono brak kart charakterystyk. Zalecenie zostało wykonane w szybkim terminie i została wydana decyzja umarzająca wszczęcie postępowania administracyjnego. W czasie czynności kontrolnych na bieżąco sprawdzano instrukcje określające sposób składowania, pakowania, załadunku i transportu materiałów niebezpiecznych. Losowo sprawdzano opakowania produktów chemicznych wprowadzanych do obrotu, przedsiębiorców instruowano, że do obrotu mogą być wprowadzane jedynie produkty 83

84 oznakowane w języku polskim. Przedsiębiorców informowano, że od 4 stycznia 2014r zakazano w Polsce wprowadzania do obrotu dla konsumentów metanolu, substancji i mieszanin zawierających metanol w stężeniach większych niż 3 % wagowych. Pod nadzorem PPIS w Kamieniu Pomorskim znajdują się także zakłady stosujące w działalności zawodowej substancje chemiczne i ich mieszaniny niebezpieczne i/lub stwarzające zagrożenie.. Zakłady pracy stosują mieszaniny niebezpieczne zarówno do celów produkcyjnych np. farby i podkłady do malowania wyprodukowanych wyrobów, w warsztatach samochodowych w postaci smarów i olejów, w warsztatach metalowych w postaci gazów do spawania. W/w produkty stosowane są także do mycia i dezynfekcji w zakładach spożywczych, oraz zakładach opieki zdrowotnej. W czasie czynności kontrolnych na bieżąco prowadzono instruktaże dotyczące obowiązku posiadania spisu oraz kart charakterystyk dla stosowanych produktów chemicznych. Informowano, że za sporządzenie karty charakterystyk odpowiedzialny jest producent wyrobu i to na nim spoczywa obowiązek dostarczenia karty charakterystyki do zakładu stosującego dany produkt. Z zakresu stosowania substancji chemicznych i ich mieszanin w działalności zawodowej przeprowadzono 64 kontrole, w których stwierdzono w 6 przypadkach brak spisu i kart charakterystyk, natomiast w 1 zakładzie stwierdzono niewłaściwe oznakowanie pojemników, pracodawcy wykonywali zalecenia w ciągu miesiąca, tylko w 1 sytuacji Inspektor wydał decyzję administracyjną w celu przymuszenia do wykonania obowiązku. Do zakresu działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie bieżącego nadzoru sanitarnego należy również kontrola przestrzegania przepisów dotyczących wprowadzania do obrotu produktów biobójczych i substancji czynnych oraz ich stosowania w działalności zawodowej. W ewidencji zakładów objętych nadzorem PPIS w Kamieniu Pomorskim nie znajdują się podmioty odpowiedzialne za pierwsze wprowadzenie do obrotu produktu biobójczego. Działalność prowadzą wyłącznie dystrybutorzy w/w produktów obsługujące głównie klientów indywidualnych. Są to na ogół sklepy małopowierzchniowe. W 2013 r., przeprowadzono 22 kontrole w zakresie wprowadzania do obrotu produktów biobójczych oraz 7 kontroli w zakresie stosowania produktów biobójczych. W dwóch przypadkach stwierdzono wprowadzanie do obrotu handlowego niedozwolone produkty biobójcze zawierające substancje czynne. Ogółem wycofano 21 produktów biobójczych, które nie posiadały aktualnego pozwolenia na obrót Ministerstwa 84

85 Zdrowia. Pracodawca wycofał produkty przedstawiając w siedzibie Inspekcji noty korygujące i z tego powodu nie wydano decyzji administracyjnych w przedmiotowym zakresie. Kontrole miały przede wszystkim na celu sprawdzenie czy w obrocie handlowym znajdują się produkty biobójcze, które zawierają w swoim składzie niedozwolone substancje czynne lub nie posiadają ważnego pozwolenia na obrót wydawanego przez Ministra Zdrowia. 5. Choroby zawodowe w powiecie kamieńskim Państwowa Inspekcja Sanitarna realizując zadania dotyczące nadzoru nad warunkami pracy prowadzi również postępowanie administracyjne w sprawie występowania chorób zawodowych. W toku postępowania inspektor wydaje imienną decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej bądź o0 braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Do celów ustalenia orzeczenia w sprawie rozpoznania choroby zawodowej przez uprawnione placówki medyczne pracownicy PIS sporządzają oceny narażenia zawodowego u pracowników występujących o stwierdzenie choroby zawodowej, w oparciu o informacje dotyczące całkowitego przebiegu zatrudnienia w narażeniu na czynnik szkodliwy dla zdrowia, który może być przyczyną zaistnienia choroby zawodowej, bądź też w związku ze sposobem wykonywania pracy. W 2013r do PPIS w Kamieniu Pomorskim nie wpłynęły zgłoszenia podejrzeń choroby zawodowej. Jednak z uwagi na toczące się postępowanie administracyjne z 2012r w 2013r wydano: - 1 decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej nowotworu złośliwego powstałego w następstwie działania czynników występujących w środowisku pracy, uznanych za rakotwórcze u ludzi: nowotwór pęcherza moczowego wymienionej w poz.17 pkt 5 wykazu chorób zawodowych, - 1 decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej pod nazwą: przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym trwającym, co najmniej 15 lat: niedowład mięśni wewnętrznych krtani z wrzecionowatą niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią wymienioną w poz. 15 pkt 3 wykazu chorób zawodowych określonego w przepisach w sprawie chorób zawodowych, a w konsekwencji wystawiono 1 kartę stwierdzenia choroby zawodowej. - 1 postanowienie o zawieszeniu postępowania administracyjnego z uwagi na brak zainteresowania ze strony osoby, u której zgłosił podejrzenie choroby zawodowej zakład pracy. 85

86 Podsumowanie i wnioski Sprawowany nadzór sanitarny nad warunkami pracy w 2013r oparty na działalności kontrolnej Państwowej Inspekcji Sanitarnej wykazał wzrost liczby zakładów pracy objętych ewidencją, zarejestrowano 339 zakładów pracy - porównując z rokiem 2012 liczba ta zwiększyła się o 60 obiektów. W roku sprawozdawczym szczególną uwagę poświęcono zagadnieniom związanym z kampanią Partnerstwo dla prewencji.w czasie czynności kontrolnych dokonywano kolportażu materiałów edukacyjnych dotyczących kampanii. Istotną uwagę zwracano także na konieczność posiadania przez pracodawców wyników pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia na stanowiskach pracy oraz na występowanie przekroczeń najwyższego dopuszczalnego stężenia i natężenia czynnika szkodliwego dla zdrowia w środowisku pracy. W trakcie przeprowadzanych kontroli sanitarnych wzorem lat ubiegłych informowano pracowników oraz pracodawców o zagrożeniach wynikających z pracy w w/w warunkach oraz ich skutkach dla zdrowia. Zainteresowane osoby informowano o konieczności stosowania właściwe dobranych środków ochrony indywidualnej oraz ich właściwej konserwacji. W czasie przeprowadzanych kontroli sanitarnych udzielano instruktażu o skutkach zdrowotnych, społecznych i ekonomicznych używania tytoniu. Pracodawcom przekazywano broszury Miejsca pracy wolne od dymu tytoniowego-poradnik dla pracodawców oraz podręczniki w zakresie stosowania ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. W związku ze sprawowaniem nadzoru nad bezpieczeństwem chemicznym na terenie powiatu kamieńskiego w roku sprawozdawczym przekazano materiały edukacyjne do Starostwa Powiatowego, wszystkich urzędów gmin, ośrodków zdrowia a także ośrodków pomocy społecznej przestrzegające przed spożywaniem alkoholu niewiadomego pochodzenia oraz nie przeznaczonego do spożycia przez ludzi alkoholu metylowego. W bieżącym roku bardzo dużą uwagę poświecono środkom zastępczym. Pracownicy higieny pracy w toku kontroli sanitarnych przedstawiali najważniejsze informacje dotyczące środków zastępczych ich wyglądu, sposobów pozyskania oraz skutków zdrowotnych. 86

87 V. SEKCJA HIGIENY ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU Sekcja HŻŻiPU prowadzi nadzór na warunkami produkcji, transportu, przechowywania i sprzedaży żywności oraz warunkami żywienia zbiorowego, jak również warunkami zdrowotnymi produkcji i obrotu przedmiotami użytku, materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością, kosmetykami oraz innymi wyrobami mogącymi mieć wpływ na zdrowie ludzi W okresie sprawozdawczym przeprowadzono łącznie 1836 kontroli i rekontroli obiektach żywieniowo żywnościowych, w tym 164 w zakładach produkcji; 802 w zakładach obrotu żywnością w tym 66 środków transportu; 545 w zakładach żywienia zbiorowego typu otwartego; 251 w zakładach żywienia zbiorowego typu zamkniętego; 21 w zakładach produkcji i obrotu przedmiotami użytku; 27 w zakładach obrotu kosmetykami; 28 w innych zakładach Zgodnie z art. 75 ust. 1 pkt 1, 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136 poz. 914 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 maja 2009 r. w sprawie opłat za czynności wykonywane przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach urzędowej kontroli żywności (Dz. U. Nr 78, poz. 656 z późn. zm.) podmioty działające na rynku spożywczym podlegające urzędowym kontrolom PIS są zobowiązane do pokrywania opłat związanych z przeprowadzeniem ponownych czynności kontrolnych w celu sprawdzenia, czy niezgodności zostały usunięte. W związku ze stwierdzeniem naruszenia przepisów sanitarnych PPIS w Kamieniu Pomorskim za przeprowadzone kontrole wystawił 1101 decyzji obciążających na kwotę 79328,28 zł. W obiektach, w których stwierdzono nieprawidłowości wszczęto postępowanie mandatowe. W związku z powyższym wystawiono 281 mandatów karnych na sumę 50980,00 zł, w tym: 15 mandatów karnych na sumę 1800,00 zł w zakładach produkcyjnych; 97 mandatów karnych na sumę 13630,00 zł w zakładach obrotu żywnością 87

88 111 mandatów karnych na sumę 22450,00 zł w zakładach żywienia zbiorowego typu otwartego; 47 mandatów karnych na sumę 10900,00 zł w zakładach żywienia zbiorowego typu zamkniętego. 10 mandatów karnych na kwotę 2200,00 zł w zakładach, które nie uzyskały zatwierdzenia; Uchybienia kwalifikujące do nałożenia mandatów karnych: Brak prowadzonego rejestru dostaw i dostawców; Wprowadzanie do produkcji przeterminowanych artykułów spożywczych nieoznakowanych, niewłaściwie przechowywanych, Brak zachowanej segregacji w urządzeniach chłodniczych i zamrażalniczych; Brak wdrożenia zasad systemu HACCP i brak bieżących zapisów w zakresie opracowanego systemu opartego na zasadach HACCP; Niewłaściwy stan sanitarno higieniczny urządzeń chłodniczych i zamrażalniczych; Brak aktualnej dokumentacji zdrowotnej do celów sanitarno epidemiologicznych zatrudnionego personelu; Niewłaściwe warunki przechowywania artykułów spożywczych niezgodnie z zaleceniami producenta, lub w sposób narażający na zanieczyszczenia wtórne. W wyniku naruszenia prowadzonego postępowania nadzorowego w roku 2013 roku PPIS w Kamieniu Pomorskim wydał 1013 decyzji administracyjnych: 303 decyzji administracyjnych zobowiązujących podmiot do wykonania obowiązków w określonym terminie, w tym 70 wydanych na podstawie art. 54 ust. 2 lit. c rozporządzenia nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. Urz. UE L 191 z , str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t.45, str. 200.) wycofujących z obrotu artykułów spożywczych niespełniających wymagań sanitarnych i jakościowych; 1 decyzję na podstawie art. 54 ust. 2 lit. a, b, h rozporządzenia nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli 88

89 urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. Urz. UE L 191 z , str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t.45, str. 200.) zakazując produkcji i wprowadzania do obrotu handlowego lodów z automatu o smaku śmietankowym do czasu przedłożenia prawidłowych wyników badań laboratoryjnych uzyskanych z produkcji próbnej decyzje na podstawie art i 3 oraz art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego ( Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) w tym uchylające 3 wydane decyzje wykreślające; 25 decyzji na podstawie art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego ( Dz. U. z 2013 r. Nr 36, poz. 267) przedłużających termin wykonania obowiązków; 216 decyzji na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) umarzające postępowanie administracyjne; decyzji na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz z późn. zm.) umarzające postępowanie administracyjne w sprawie złożonego wniosku; 12 decyzji na podstawie art. 61, art. 62 ust. 1 pkt 2, art. 63 ust. 1a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) o odmowie zatwierdzenia zakładu lub odmowie wpisu do rejestru zakładów; 264 decyzji na podstawie art. 61, art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) zatwierdzających zakład do prowadzenia działalności, w tym 77 decyzje zmieniające decyzję; 185 decyzji na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 3, art. 65 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) wykreślających zakład z rejestru zakładów; Zarządzenia w/w decyzji dotyczyły: zweryfikowania procedury dotyczącej postępowania z artykułami spożywczymi o niewłaściwej jakości zdrowotnej; 89

90 zapewnienia właściwych procedur postępowania z odpadami gastronomicznymi; zapewnienia właściwych sposobów postępowania z odpadami komunalnymi; zweryfikowania, wdrożenia i utrzymania systemu opartego na zasadach HACCP; przeprowadzenia szkoleń personelu z zasad systemu HACCP; zweryfikowania, wdrożenia procedury nadzoru nad jakością wody stosowanej w zakładzie i udokumentowania badaniami laboratoryjnymi jakości wody stosowanej w zakładzie; zapewnienia właściwych sposobów postępowania z ubocznymi produktami pochodzenia zwierzęcego kategorii 3; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego ściany w pomieszczeniu mycia sprzętu kuchennego; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego ściany w pomieszczeniu produkcyjnym; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego ściany w magazynie warzyw; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego ściany w zmywalni naczyń; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego ściany w pomieszczeniu obróbki wstępnej brudnej warzyw; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego ściany w sali konsumenckiej; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego sufit w pomieszczeniu zmywalni naczyń; doprowadzenia do należytego stan sanitarno technicznego sufit w kuchni w właściwej; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego sufit w rozdzielani kelnerskiej; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego sufit w pomieszczeniu obróbki wstępnej brudnej warzyw; doprowadzenia do właściwego stan sanitarno technicznego sufit w toalecie dla personelu; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego drzwi prowadzące do pomieszczenia socjalnego przy zmywalni naczyń; 90

91 doprowadzenia do należytego stan sanitarno technicznego drzwi do pomieszczenia obróbki wstępnej; doprowadzenia do należytego stan sanitarno technicznego drzwi do pomieszczenia magazynu warzyw; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego podłogi w pomieszczeniu obróbki wstępnej brudnej warzyw; doprowadzenia do właściwego stan sanitarno technicznego posadzki w pomieszczeniu kuchni właściwej; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego regał aluminiowy w pomieszczeniu obróbki wstępnej; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego regał metalowy w zmywalni sprzętu kuchennego; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego regał w pomieszczeniu magazynowym warzyw i owoców; doprowadzenia do należytego stan sanitarno technicznego baseny w pomieszczeniu obróbki wstępnej; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego urządzenie chłodnicze znajdujące się w pomieszczeniu magazynowym; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego szafę przelotową; zapewnienia właściwych warunki przechowywania naczyń tradycyjnych; zapewnienia naczyń tradycyjnych w odpowiedniej kondycji sanitarno technicznej; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego umywalkę do mycia rąk zmywalni naczyń; zapewnienia osłon na punkcie świetlnym w szatni dla personelu; zdemontowania młynka koloidalnego z pomieszczenia zmywalni, który służy do usuwania odpadów żywnościowych; zapewnienia właściwych warunków do mycia żywności w pomieszczeniu obróbki wstępnej brudnej warzyw; zapewnienia właściwych warunków do mycia żywności w pomieszczeniu obróbki wstępnej czystej mięsa; wdrożenia zasad dobrej praktyki higienicznej w zakresie prowadzonych procesów technologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem procesów mycia i dezynfekcji stosowanych jaj konsumpcyjnych; 91

92 W wyniku postępowania egzekucyjnego 2013 roku wydano: 19 postanowień o nałożeniu grzywny na sumę 65000,00 zł. oraz 16 tytułów wykonawczych. Wydano 13 postanowień dotyczących umorzenia nałożonych grzywien w celu przymuszenia na łączną kwotę: 37000,00 zł; 1. Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków W roku sprawozdawczym 2013 pod nadzorem sanitarnym znajdowało się 1493 obiektów produkcji żywności, obrotu żywnością, żywienia zbiorowego, wytwórni i obrotu przedmiotami użytku oraz kosmetyków. Na ogólną liczbę obiektów wg ewidencji składają się: 117 zakłady produkcji żywności; 627 zakłady obrotu żywnością, w tym 183 środki transportu 530 zakłady żywienia zbiorowego typu otwartego, w tym: 408 zakładów małej gastronomii; 177 zakładów żywienia zbiorowego typu zamkniętego, w tym: 93 stołówek w domach wczasowych; 1 blok żywienia w szpitalu; 3 bloki żywienia w sanatoriach, w tym 2 żywienia w systemie cateringowym; 24 stołówek szkolnych, w tym 10 w systemie żywienia cateringowego; 25 stołówek na koloniach/półkoloniach/obozach/zimowiskach; 11 stołówek w przedszkolach, w tym 4 w systemie żywienia cateringowego; 7 zakłady usług cateringowych; 13 innych zakładów żywienia; 1 wytwórnia materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością; 16 zakładów obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością. 27 obiektów obrotu kosmetykami; 92

93 Ogólna ocena obiektów żywności, żywienia, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków. W nowo uruchamianych obiektach wdrażane są systemy w zakresie procedur i instrukcji GHP/GMP, oraz system HACCP. Dokumentacje opracowane są zgodnie z 7 zasadami systemu HACCP i obejmują plan HACCP, analizę zagrożeń (uwzględniającej priorytet i stopień zagrożenia) z wyznaczonymi krytycznymi punktami kontroli, ustalenie działań korygujących i zapobiegawczych jak również sposób weryfikacji tego systemu, polegający na corocznym wewnętrznym audicie. Właściciele we własnym zakresie lub poprzez zewnętrzne firmy przeprowadzają szkolenia zatrudnionego personelu z zasad GHP i GMP oraz systemu HACCP Zakłady produkcji żywności W 2013 roku w ewidencji w grupie zakładów produkujących żywność znajdowało się 117 zakładów, przeprowadzono łącznie 164 kontroli, w tym 1 kontrolę interwencyjną. Interwencja dotyczyła grupy obiektów: automaty do lodów i dotyczyła niewłaściwej jakości zdrowotnej owoców. W toku kontroli kompleksowej nie stwierdzono zasadności wnoszonych zarzutów przez klienta. W 2013 r. w analizowanej grupie łącznie wydano łącznie 77 decyzji, na które składają się: 25 decyzji administracyjnych zobowiązujących podmiot do wykonania obowiązków w określonym terminie, w tym 1 wydaną na podstawie art. 54 ust. 2 lit. c rozporządzenia nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. wycofującą z obrotu produkty nieoznakowane oraz niewłaściwie przechowywane oraz 1 wydaną na podstawie art. 54 ust. 2 lit. a, b, h rozporządzenia nr 882/2004 zakazującej produkcji i wprowadzania do obrotu handlowego lodów z automatu o smaku śmietankowym do czasu przedłożenia prawidłowych wyników badań laboratoryjnych uzyskanych z produkcji próbnej; 14 decyzji na podstawie art. 61, art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) zatwierdzających zakład do prowadzenia działalności, w tym 3 decyzje zmieniające; 93

94 decyzje na podstawie art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) przedłużających termin wykonania obowiązków; 21 decyzji na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 36, poz. 267) umarzających postępowanie administracyjne; 11 decyzji na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 3, art. 65 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) wykreślających zakład z rejestru zakładów. Ponadto nie wydawano decyzji warunkowo zatwierdzających. W w/w grupie ukarano 16 mandatami karnymi na kwotę 1800 zł Zakłady żywienia zbiorowego typu otwartego W 2013 roku objęto nadzorem 530 zakładów żywienia zbiorowego otwartego. Przeprowadzono łącznie 545 kontroli w tym 13 interwencyjnych. Wniesione interwencje dotyczyły: wystąpienia dolegliwości jelitowo żołądkowych po spożyciu ryby oraz lodów; niewłaściwych warunków sanitarno higienicznych; braku bieżącej ciepłej wody w toalecie dla personelu; Działalność prowadzona była w zakresie podaży dań przygotowywanych od surowca do wyrobu gotowego, w oparciu o półprodukty lub dania gotowe poddawane obróbce termicznej oraz napojów gorących, zimnych w tym alkoholowych, w przewadze są to zakłady typu: pizzerie, restauracje, jadłodajnie. Większość obiektów prowadzi podaż dań na naczyniach tradycyjnych, zapewniając higieniczne warunki do ich mycia i dezynfekcji. W bieżącym roku sprawozdawczym za nieprawidłowości stwierdzane podczas kontroli sanitarnych właściciele lub osoby upoważnione ukarani zostali 111 mandatami karnymi na łączną kwotę zł (+ 2 mandaty na kwotę 250,00 zł w zakładach, które nie uzyskały zatwierdzenia). W analizowanej grupie obiektów w 2013 roku wydano 426 decyzji administracyjnych, w tym: 94

95 113 decyzji administracyjnych zobowiązujących podmiot do wykonania obowiązków w określonym terminie, w tym 19 wydanych na podstawie art. 54 ust. 2 lit. c rozporządzenia nr 882/2004 wycofujących z obrotu artykuły spożywcze niezgodne z wymaganiami; decyzji na podstawie art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 98, poz. 267) przedłużających termin wykonania obowiązków; 75 decyzji na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) umarzających postępowanie administracyjne; 106 decyzji na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 3, art. 65 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) wykreślających zakład z rejestru zakładów; decyzje na podstawie art. 61, art. 62 ust. 1 pkt 2, art. 63 ust. 1a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) o odmowie zatwierdzenia zakładu; decyzje na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) umarzających postępowanie administracyjne w sprawie złożonego wniosku; 120 decyzji zatwierdzające na podstawie art. 61, art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.), w tym 24 decyzje zmieniające oraz 2 decyzje warunkowe; 1.3. Zakłady Małej Gastronomii W 2013 roku pod nadzorem tutejszej Inspekcji zewidencjonowano 408 obiektów małej gastronomii, do których zaliczamy: smażalnie, fast - food, pijalnie piwa. Działalność punktów małej gastronomii opiera się głównie na podaży dań przygotowywanych z półproduktów lub produktów poddawanych obróbce termicznej, np.: ryby, frytki, zapiekanki, kebab oraz podaży gotowych surówek., podaży napojów, piwa. Głównie z powodu braku możliwości zapewnienia warunków do higienicznego mycia i dezynfekcji naczyń tradycyjnych podaż odbywa się w naczyniach jednorazowego użytku. 95

96 Za uchybienia sanitarne stwierdzane podczas kontroli wszczęto postępowanie mandatowe, łącznie wystawiono 9 mandatów na łączną kwotę 1700,00 zł. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono łącznie 412 w tym 11 kontroli interwencyjnych. Rozpatrzone interwencje dotyczyły: 6. niezasadna - w zakresie sprzedaży wyrobów garmażeryjnych produkowanych w warunkach domowych, wielokrotnego wykorzystywania naczyń jednorazowego użytku. W wyniku czynności kontrolnych w w/w zakładzie nie stwierdzono informacji, oferty, cennika świadczącego o wprowadzaniu do obrotu wyrobów garmażeryjnych. Dokonano oceny naczyń jednorazowego użytku kubeczków do napojów zimnych miękkich nie stwierdzono oznak świadczących o wielokrotnym ich stosowaniu. Przedłożono deklaracje zgodności producentów dla stosowanych materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością: kubeczków oraz tacek papierowych. 7. niezasadna - w sprawie niewłaściwego stanu sanitarno higienicznego terenu wokół obiektu. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie, którego interwencja dotyczyła - teren wokół obiektu utrzymany czysto, zapewniono dostęp do toalet, również w trakcie imprez w godzinach nocnych 8. niezasadna - w sprawie dolegliwości jelitowo żołądkowych po spożyciu posiłku. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych ustalono, iż obiekt utrzymany jest w należytym stanie sanitarno higienicznym i technicznym oraz spełnia warunki w zakresie produkcji i obrotu żywnością, jak również wymagań dotyczących pomieszczeń, urządzeń i ich lokalizacji w obiekcie oraz w zakresie działań, które muszą być podejmowane na wszystkich etapach produkcji i obrotu żywnością w celu zachowania bezpieczeństwa żywności. W zakładzie został opracowany, wdrożony i utrzymany system kontroli wewnętrznej oparty na zasadach HACCP. 9. niezasadna - w zakresie niewłaściwego stanu sanitarno higienicznego zakładu, niewłaściwego sposobu postępowania z odpadami, obecności gryzoni. Nieprawidłowości nie stwierdzono. 96

97 10. niezasadna - w zakresie niewłaściwego stanu sanitarnego zakładu. Nieprawidłowości nie stwierdzono. W analizowanej grupie wydano ogółem 134 decyzje. Ich ilość przedstawia się następująco: 76 decyzji administracyjnych zobowiązujących podmiot do wykonania obowiązków w określonym terminie, w tym 10 wycofujących z obrotu artykuły spożywcze niezgodne z wymaganiami wydanych na podstawie art. 54 ust. 2 lit. c rozporządzenia nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r.; decyzje na podstawie art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) przedłużających termin wykonania obowiązków; 54 decyzje na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) umarzających postępowanie administracyjne; 93 decyzje na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 3, art. 65 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) wykreślających zakład z rejestru zakładów 102 decyzje na podstawie art. 61, art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) zatwierdzających zakład do prowadzenia działalności, w tym 20 decyzji zmieniających decyzję podstawową do prowadzenia działalności; 4 decyzje na podstawie art. 61, art. 62 ust. 1 pkt 2, art. 63 ust. 1a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914) o odmowie zatwierdzenia zakładu lub odmowie wpisu do rejestru zakładów; 2 decyzje na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) umarzające postępowanie administracyjne w sprawie złożonego wniosku Obiekty ruchome i tymczasowe Według ewidencji w tej grupie obiektów znalazło się 59 obiektów, na które składały się: 22 wózki gastronomiczne, 6 punktów sprzedaży krówek i żelków, 11 obiektów handlu 97

98 obwoźnego, 18 straganów owocowo - warzywnych, 2 punkt sprzedaży napojów, w których przeprowadzono łącznie 41 kontroli. W tej grupie obiektów nie odnotowano interwencji. Za uchybienia sanitarne stwierdzane podczas kontroli wszczęto postępowanie mandatowe, łącznie wystawiono 10 mandatów na łączną kwotę 680,00 zł. W analizowanej grupie obiektów łącznie wydano 35 decyzji: decyzji na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 3, art. 65 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) wykreślających zakład z rejestru zakładów; 14 decyzji na podstawie art. 61, art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) zatwierdzających zakład do prowadzenia działalności do prowadzenia działalności, tym 1 decyzję zmieniającą decyzję podstawową; 2 decyzje na podstawie art. 61, art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) warunkowo zatwierdzające zakład do prowadzenia działalności; 6 decyzji, na podstawie art. 54 ust. 1 lit. a, c rozporządzenia (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. zobowiązujących podmiot do wykonania obowiązków z określonym terminem, w tym 2 decyzje wycofujące z obrotu artykuły spożywcze po upływie daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia lub nieoznakowane; 8 decyzji na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) umarzające postępowanie administracyjne; 1.5. Zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego Na terenie działania tutejszej Inspekcji w minionym roku funkcjonowało 177 obiektów. Skontrolowano 141 zakładów żywienia zbiorowego typu zamkniętego, takie jak: stołówki w domach wczasowych, bloki żywienia w szpitalach, sanatoriach, stołówki 98

99 szkolne, stołówki na koloniach i obozach, stołówki w przedszkolach, zakłady usług cateringowych oraz inne zakłady żywienia. Przeprowadzono 251 kontroli, w tym 18 interwencyjnych. Wystawiono 46 mandatów karnych na łączną sumę 10900,00 zł. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano 88 decyzji: 33 decyzje administracyjne zobowiązujące podmiot do wykonania obowiązków w określonym terminie, w tym 18 wydanych na podstawie art. 54 ust. 2 lit. c rozporządzenia nr 882/2004 wycofujących z obrotu artykuły spożywcze niezgodne z wymaganiami; decyzje na podstawie art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) przedłużających termin wykonania obowiązków; 38 decyzji na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) umarzających postępowanie administracyjne; 8 decyzji na podstawie art. 61, art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) zatwierdzających zakład do prowadzenia działalności, w tym 4 decyzje zmieniające decyzję podstawową; 8 decyzji na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 3, art. 65 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) wykreślających zakład z rejestru zakładów; 1.6. Stołówki i bufety przy zakładach pracy W I półroczu 2013 roku na terenie działania tutejszej inspekcji nie zewidencjowano bufetów przy zakładach pracy i stołówek pracowniczych Bloki żywienia w sanatoriach i prewentoriach Na terenie powiatu kamieńskiego istnieją 3 stołówki w sanatoriach uzdrowiskowych w Kamieniu Pomorskim. 99

100 Sanatorium Uzdrowiskowe "Chrobry" jest zlokalizowane w budynku o trzech kondygnacjach, w zabytkowej dzielnicy Kamienia Pomorskiego. Budynek wyposażony jest w gabinety lekarsko - pielęgniarskie, ponadto kuracjusze korzystają z posiłków uzdrowiskowej stołówki. Na miejscu jest również kawiarnia. Sanatorium Uzdrowiskowe "Dąbrówka" jest położone około siedemset metrów od centrum Kamienia Pomorskiego; Szpital Uzdrowiskowy "Mieszko" jest największym ośrodkiem leczniczym w Kamieniu Pomorskim. Trzykondygnacyjny budynek posiada jedno- dwui trzyosobowe pokoje. Mieszko" jest przystosowany do przyjmowania pacjentów niepełnosprawnych, znajduje się w nim stołówka, gabinety lekarskie i pielęgniarskie, świetlica, biblioteka, winda. W Szpitalu Uzdrowiskowym Chrobry prowadzona jest działalność w zakresie świadczenia usług cateringowych tj. produkcji i podaży potraw przygotowywanych od surowca do wyrobu gotowego, do pozostałych dwóch posiłki przewożone są w zamykanych termosach środkiem transportu posiadającym decyzję PIS na transport posiłków. Liczba żywionych kuracjuszy wynosi ok. 500 osób. Skontrolowano wszystkie obiekty, przeprowadzając w nich łącznie 6 kontroli sanitarnych, w tym 2 kontrole kompleksowe w zakresie przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne, dotyczące warunków produkcji, transportu, przechowywania i sprzedaży żywności oraz warunków żywienia - obiekty zostały ocenione jako zgodne z wymaganiami na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego zakładów żywienia zbiorowego, 1 kontrola sprawdzająca oraz 3 kontrole interwencyjne Bloki żywienia w szpitalach Na terenie działalności tutejszej Inspekcji znajduje się szpital Św. Jerzego w Kamieniu Pomorskim przy ul. Szpitalnej 10 prowadzony przez EMC Instytut Medyczny z siedzibą we Wrocławiu przy ul. Pilczyckiej Działalność w zakresie całodziennego wyżywienia odbywa się w systemie cateringowym przez firmę Uzdrowisko Kamień Pomorski. W skład bloku żywienia wchodzą 3 kuchenki oddziałowe: Oddziału internistyczno-chirurgicznego Oddziału ginekologiczno-położniczego 100

101 Oddziału dziecięcego W bieżącym roku sprawozdawczym 2013 ogółem przeprowadzono 1 kontrolę kompleksową, podczas której do badań laboratoryjnych w ramach prób rezerwowych pobrano 5 wymazów sanitarnych z powierzchni roboczych, sprzętu oraz dłoni zatrudnionego personelu - wyniki badań laboratoryjnych wymazów sanitarnych zgodne są z wymaganiami prawa żywnościowego oraz wskazują na właściwe warunki sanitarno higieniczne obiektu. Dokonano również oceny jadłospisu za okres: r r. z uwzględnieniem podziału na różne rodzaje diet. W jadłospisie podano gramaturę oraz kaloryczność produktów wchodzących w skład śniadań, obiadu i kolacji. Przedłożony jadłospis uwzględnia min. podaż różnego rodzaju pieczywa; zbyt małą podaż do śniadania oraz kolacji warzyw świeżych wyłącznie pomidor podany do śniadania 2 razy w ocenianym okresie oraz do kolacji 3 razy w ocenianym okresie; podaż ryby i przetworów rybnych z częstotliwością 1 raz w tygodniu; podaż dań mięsnych przy zastosowaniu różnej metody obróbki termicznej (smażenie, gotowanie); udział białka zwierzęcego w posiłku obiadowym 3 razy w ciągu dnia; podaż surówek przygotowywanych ze świeżych lub gotowanych warzyw oraz podaży warzyw kwaszonych; w posiłku obiadowym podaż kasz, makaronów, ziemniaków oraz ryżu Bloki żywienia w domach opieki społecznej Na terenie powiatu kamieńskiego znajduje się 1 dom opieki społecznej w Śniatowie, którego właścicielem jest Starostwo Powiatowe w Kamieniu Pomorskim. Nadzór nad obiektem od 01 stycznia 2010 r. prowadzi Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie. 101

102 1.10. Bloki żywienia w domach wczasowych Według ewidencji w 2013 r. znajdowało się 93 stołówki w domach wczasowych. Skontrolowano 77 obiektów przeprowadzając w nich 151 kontroli w tym 55 kontroli wspólnych z Sekcją Higieny Komunalnej oraz 9 kontroli interwencyjnych. W 74 obiektach sporządzono arkusz oceny stanu sanitarnego zakładu żywienia zbiorowego, 4 obiekty uzyskały ocenę niezgodną z wymaganiami w związku z brakiem aktualnej dokumentacji zdrowotnej personelu, niewłaściwie przeprowadzanych zabiegów mycia i dezynfekcji naczyń tradycyjnych. Stołówki zlokalizowane w domach wczasowych stanowią obiekty murowane, podłączone do sieci wodno-kanalizacyjnej, nieczystości stałe usuwane są do kontenerów zbiorczych obsługiwanych przez specjalistyczne firmy, z którymi właściciele obiektów posiadają podpisane umowy. Dla celów działalności żywieniowej zapewniono odpowiednie pomieszczenia, tak, aby wykonywanie poszczególnych operacji mogło odbywać się w warunkach higienicznych i mogło umożliwiać stosowanie dobrej praktyki higienicznej. Działalność stołówek w domach wczasowych prowadzona jest w zakresie całodziennego wyżywienia osób wypoczywających, produkcja potraw od surowca do wyrobu gotowego Do najczęściej stwierdzanych uchybień należało: używanie do produkcji artykułów spożywczych po upływie terminu przydatności do spożycia i po upływie daty minimalnej trwałości oraz nieoznakowanych w języku polskim, przechowywanie niezgodnie z zaleceniami producenta; brak oznakowania produkowanych potraw przechowywanych w urządzaniach chłodniczych i zamrażalniczych, tj. brak nazwy potraw oraz daty ich przyrządzenia; brak zapisów dotyczących programu warunków wstępnych GHP/GMP w zakresie higieny osobistej i stanu zdrowia personelu, procesów mycia i dezynfekcji, zaopatrzenia w wodę, zabezpieczenia przed szkodnikami, brak szkoleń wszystkich zatrudnionych osób, brak monitorowania wyznaczonych krytycznych punktów kontrolnych; brak funkcjonowania systemu traceability umożliwiającego identyfikację dostawcy składników i środków spożywczych brak prowadzenia rejestru 102

103 dostaw oraz brak Handlowych Dokumentów Identyfikacyjnych dokumentów na stosowane produkty pochodzenia zwierzęcego; brak rejestracji przebiegów produkcyjnych, brak przechowywania dokumentów dotyczących przebiegów procesów produkcyjnych, brak aktualnej dokumentacji zdrowotnej dla celów sanitarno-epidemiologicznych osób zatrudnionych żywienia; niewłaściwy stan sanitarno higieniczny punktów świetlnych znajdujących się w korytarzu komunikacyjnym utrzymane brudno, z martwymi owadami, brak zabezpieczenia przechowywanych czystych naczyń tradycyjnych przed zanieczyszczeniem wtórnym; niedokładne przeprowadzanie zabiegów mycia i dezynfekcji stosowanego sprzętu produkcyjnego utrzymane w nienależytym stanie sanitarno higienicznym powierzchnie tłuste, z resztkami art. spożywczych, mokre, niewłaściwy stan sanitarno higieniczny zakładu; niewłaściwy stan sanitarno higieniczny urządzeń chłodniczych w całym zakładzie utrzymane brudno, z okruchami, resztkami, brak zachowanej segregacji przetrzymywanych artykułów spożywczych i wyrobów gotowych; W wyniku sprawowanego nadzoru stwierdzono uchybienia w bieżącym stanie sanitarno - higienicznym. Osoby winne stwierdzonych uchybień natury bieżącej ukarano 36 mandatami na łączną sumę 8750,00 zł. Wydano 66 decyzji ogółem: 36 decyzji administracyjnych zobowiązujących podmiot do wykonania obowiązków w określonym terminie, w tym 17 wydanych na podstawie art. 54 ust. 2 lit. c rozporządzenia nr 882/2004 wycofujących z obrotu artykuły spożywcze niezgodne z wymaganiami; 4 decyzje na podstawie art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego ( Dz. U. z 2013r. Nr 39, poz. 267) przedłużających termin wykonania obowiązków; 26 decyzji na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) umarzające postępowanie administracyjne; 103

104 3 decyzje na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 3, art. 65 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914) o wykreśleniu z rejestru zakładu; 4 decyzji na podstawie art. 61, art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914) zatwierdzających zakład do prowadzenia działalności, w tym 2 decyzje zmieniające decyzję podstawową Zakłady żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży W bieżącym roku sprawozdawczym pod nadzorem znajdowało się 24 punkty żywienia w stołówkach szkolnych, 14 z nich prowadzi działalność w zakresie produkcji od surowca do wyrobu gotowego, w 10 placówkach natomiast prowadzone jest żywienie w systemie cateringowym. Skontrolowano 20 obiektów, w tym 6 z żywieniem w systemie cateringowym. 16 obiektów skontrolowano na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego zakładów żywienia zbiorowego. Przeprowadzono łącznie 22 kontrole, w tym 16 kontroli wspólne ze Stanowiskiem ds. Higieny Dzieci i Młodzieży. Ustalenia z przeprowadzonych kontroli dały podstawę do wydania 8 decyzji administracyjnych. 2 decyzje administracyjne zobowiązujące podmiot do wykonania obowiązków w określonym terminie, wydanych na podstawie art. 54 ust. 2 lit. c rozporządzenia nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. Urz. UE L 191 z , str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t.45, str. 200.); 3 decyzji na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) umarzające postępowanie administracyjne; 3 decyzje na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 3, art. 65 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914) o wykreśleniu z rejestru zakładu. 104

105 1.12. Inne zakłady żywienia W roku 2013 przeprowadzono kontrole w innych zakładach żywienia zbiorowego zakładach karnych, do których zaliczamy: Areszt Śledczy mieszczący się w Kamieniu Pomorskim i Oddział Zewnętrzny Aresztu Śledczego w mieszczący się w Buniewicach, 7 gospodarstw agroturystycznych prowadzące działalność w zakresie żywienia zbiorowego, Halę Sportową w Świerznie prowadzącą działalność w zakresie organizacji imprez okolicznościowych, Hostel św. Franciszka w Wolinie przy ul. Zamkowej 19, Aneks Kuchenny Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Kamieniu Pomorskim mieszczący się w Kamieniu Pomorskim przy ul. Garncarskiej 4, Ośrodek Rehabilitacyjno Edukacyjno Wychowawczym mieszczący się w Ostromicach 17, gmina Wolin. W bieżącym roku sprawozdawczym skontrolowano 6 zakładów, przeprowadzając łącznie 11 kontroli, w tym 1 interwencyjną, 1 zakład oceniono jako zgodny z wymaganiami prawa żywnościowego na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego zakładów żywienia zbiorowego Zakłady obrotu żywnością Do grupy zakładów obrotu żywnością zaliczamy między innymi: sklepy spożywcze, kioski, magazyny hurtowe, obiekty ruchome i tymczasowe, jak również inne obiekty obrotu żywnością. Na terenie tutejszej Inspekcji w roku 2013 funkcjonowało: 276 sklepów, skontrolowano 187 obiektów, przeprowadzono łącznie 531 kontroli; 16 kiosków, skontrolowano 6 z nich, przeprowadzono łącznie 12 kontroli; 21 magazynów hurtowych, skontrolowano 18 obiektów przeprowadzając w nich łącznie 41 kontroli; 70 innych obiektów obrotu żywnością, na które składało się 12 aptek i sklepów zielarsko medycznych, 5 stoisk mięsnych, 4 stoiska piekarnicze, 15 maszyn dystrybucyjnych napoi w puszkach, 9 punktów sprzedaży na stacji paliw, 12 punktów sprzedaży ryb świeżych i wędzonych, 6 punktów sprzedaży płodów rolnych, 5 pawilonów handlowych i punktów sprzedaży, 2 drogerie, skontrolowano 35 obiektów, łącznie przeprowadzając w nich 109 kontroli. 105

106 Ustalenia z przeprowadzonych kontroli dały podstawę do wydania 301 decyzji administracyjnych. Podział wydanych decyzji przedstawiał się w następujący sposób: 114 decyzji administracyjnych zobowiązujących podmiot do wykonania obowiązków w określonym terminie, wydanych na podstawie art. 54 ust. 2 lit. a rozporządzenia nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. oraz w tym 3 wydane na podstawie art. 54 ust. 2 lit. c rozporządzenia nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. wycofującą z obrotu artykuły spożywcze nieoznakowane; 11 decyzje na podstawie art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267 ) przedłużających termin wykonania obowiązków; 64 decyzji na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) umarzających postępowanie administracyjne; 69 decyzji na podstawie art. 61, art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) zatwierdzających zakład do prowadzenia działalności, w tym 20 decyzji zmieniających decyzję podstawową do prowadzenia działalności 28 decyzji na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 3, art. 65 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) wykreślających zakład z rejestru zakładów; 1 decyzję na podstawie art. 12 ust. 1 i 37 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2011 r. Nr 212, poz z późn. zm.) oraz art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego ( Dz. U. z 2013 r. Nr 39, poz. 267) uchylającą decyzję zobowiązujących podmiot do wykonania obowiązków w określonym terminie; 2 decyzje o odmowie zatwierdzenia Nadzór nad suplementami diety W ramach nadzoru nad suplementami diety, środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz środkami wzbogaconymi witaminami lub składnikami mineralnymi dokonano oceny znakowania.. suplementów diety oraz środków specjalnego 106

107 przeznaczenia żywieniowego. W zakresie przebadanego parametru wszystkie produkty były zgodne z wymaganiami Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych oraz Ministra Zdrowia w sprawie znakowania wartością odżywczą. Pobrano i oceniono następujące produkty: : suplemetnów diety: Suplement diety Activ - Pharm Tran ; Suplement diety URO UP tabletki powlekane ; Suplement diety Supradyn Intensia Energy ; Suplement diety Vibovit Aqua żelki. Suplement diety. Żelki o smaku owocowym wzbogacane witaminami ; Suplement diety Automotive. Suplement diety ; Suplement diety,,gorąca malina Suplement diety Junior ; Suplement diety ULGIX trawienie tabletki ; Suplement diety AvioMobli tabletki. Suplement diety; Suplement diety Tabletki musujące o smaku cytrynowym melisa plus magnez witamina B 6 ; Suplement diety Herbatka ziołowo owocowa z liśćmi morwy ; Suplement diety Tabletki musujące MUSSS o smaku cytrynowym witamina C ; Suplement diety Pastylki na gardło Kaszel i Gardło Suplement diety ; środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego: Gerber Sok gruszkowy po 4 miesiącu Nestle Gerber Delikatny banan po 4 miesiącu ; Mio Bio Herbatka Spokojny sen ; Kaszka mleczno ryżowa o smaku morelowym. BoboVita. Po 4 miesiącu ; Sportowy napój izotoniczny niegazowany o smaku pomarańczowym Powerade ION 4 środków spożywczych wzbogaconych witaminami lub składnikami mineralnymi: Dotty Chrup Chrupki zbożowe o smaku czekoladowych ciasteczek wzbogacane witaminami, żelazem i wapniem ; OVOCTI. Napój herbaciany z witaminą C o smaku cytrynowym ; 107

108 FORTUNA WW+. Sok wielowarzywny. Pasteryzowany. Częściowo wyprodukowany z soku zagęszczonego ; Hortex multiwitamina. Sok 100%. Sok wieloowocowy. Wzbogacony w 11 witamin. Z soków i przecierów owocowych 100%. Pasteryzowany, bez dodatku cukrów, zawiera naturalnie występujące cukry ; GRAPCIO truskawka banan napój wieloowocowy, niegazowany, wzbogacony witaminami. Wyprodukowany z soków zagęszczonych. Pasteryzowany ; Napój kawowy instant z witaminami i wapniem Puchatek ; Fisielowy Kubek. Kisiel owoce leśne z marchewką w proszku ; Nestle Nesquik 25g Płatki, mleko z witaminami i składnikami mineralnymi Transport żywności Na terenie powiatu kamieńskiego w roku 2013 zewidencjonowano 183 środków transportu. W bieżącym roku sprawozdawczym skontrolowano 60 środków transportu przeprowadzając łącznie 66 kontroli, w tym 30, oceniono na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego środka transportu, uzyskując ocenę zgodną. Część skontrolowanych samochodów spełniała również wymagania w zakresie przewozu środków spożywczych wymagających chłodniczych warunków przechowywania. Ustalenia z przeprowadzonych kontroli dały podstawę do wydania 16 decyzji administracyjnych. Podział wydanych decyzji przedstawiał się w następujący sposób: 9 decyzji na podstawie art. 61, art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) zatwierdzających do prowadzenia działalności, w tym 1 decyzję zmieniającą decyzję podstawową do prowadzenia działalności; 5 decyzji na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 3, art. 65 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) wykreślających zakład z rejestru zakładów; 1 decyzję, na podstawie art. 54 ust. 1 lit. a, c rozporządzenia (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. zobowiązującą podmiot do wykonania obowiązków z określonym terminem; 1 decyzja o odmowie zatwierdzenia zakładu. 108

109 1.16. Wytwórnie i miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością W bieżącym roku w nadzorowanym zakładzie produkcji opakowań kartonowych Reus przeprowadzono łącznie 5 kontroli, w tym 1 kontrolę kompleksową, zakład oceniono na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego zakładu produkcji materiałów i wyrobów wytwórni materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością jako zgodny z wymaganiami. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono kontrolę sprawdzającą do decyzji wydanej przez PPIS w Kamieniu Pomorskim w 2011 r., zmienionej decyzja w 2012 r. W wyniku czynności kontrolnych stwierdzono wykonanie obowiązków dotyczących: doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego ściany w pomieszczeniu cięcia rolek, doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego podłogę w pomieszczeniu przyjęcia, doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego ściany w pomieszczeniu przyjęcia. Ponadto w zakładzie przeprowadzono kontrolę sprawdzającą do decyzji wydanej przez PPIS w Kamieniu Pomorskim w 2012 r. W wyniku czynności kontrolnych stwierdzono wykonanie obowiązków dotyczących: doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego ściany w hali produkcyjnej, doprowadzenia do należytego stanu sanitarno technicznego sufitu w pomieszczeniu magazynowym. Przeprowadzona w roku 2013 kontrola sanitarna oraz ocena na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego zakładu produkcji materiałów i wyrobów wytwórni materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością nie wykazała nieprawidłowości w bieżącym stanie sanitarno higienicznym jak i technicznym zakładu. Podczas przeprowadzonych czynności kontrolnych ustalono, iż w chwili obecnej z uwagi na brak zamówień produkowane są wyłącznie pudełka: Pomnes, Polse. Do produkcji stosuje się tekturę powlekaną, dla której przedłożono świadectwo bezpieczeństwa produktu. Nadrukowanie części zewnętrznej odbywa się przy użyciu farby offsetowej, dla której przedłożono deklaracje zgodności, zgodnie z którą opakowanie wydrukowane, polakierowane przy użyciu w/w produktu może być użyte jako bezpośrednie opakowanie do środków spożywczych. W dokumentacji GHP/GMP zakładu opracowano procedury i instrukcje, dotyczące m.in.: produkcji opakowań jednorazowych z uwzględnieniem opisu produktów zawierające dane zastosowanych surowców jak również opracowano Procedurę wycofania produktu, w 109

110 której określono schemat postępowania przy wycofaniu produktu uszkodzonego lub wadliwego z rynku. Producent na podstawie badań produktu gotowego w zakresie zawartości formaldehydów oraz analizy sensorycznej opracował Deklaracje zgodności wyrobu gotowego, zgodnie z którą określił przeznaczenie oraz zakres stosowania. Jednocześnie w roku sprawozdawczym PPIS w Kamieniu Pomorskim w tej grupie obiektów wydał zaświadczeń o wpisie do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej w związku z zakupem dodatkowego ciągnika. Obiekty znajdujące się w tej grupie prowadzą działalność w zakresie obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością, przedmiotami użytku, kosmetykami oraz materiałami biurowymi. Pod nadzorem znajdowało się 16 obiektów w tym: 10 obiektów obrotu detalicznego oraz 6 obiektów obrotu hurtowego. Zgodnie z art. 65 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia na podstawie złożonego wniosku podmiotu działającego na rynku spożywczym dokonano 1 wpisu do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej dla celów działalności w zakresie obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością, przedmiotami użytku, w zakresie obrotu detalicznego. Jednocześnie w wyniku sprawowanego bieżącego nadzoru nad zakładami prowadzącymi działalność w zakresie detalicznego obrotu środków spożywczych ustalono, iż przedsiębiorcy dodatkowo wprowadzają do obrotu materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością. W związku z powyższym na podstawie złożonych wniosków o dokonanie zmian w rejestrze zakładów na podstawie wyników kontroli sanitarnych wydano 7 decyzji zmieniających decyzje zatwierdzające zakłady dla celów działalności: obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością wraz z zaświadczeniami o wpisie do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów PIS, jak również o 14 decyzji zatwierdzających uwzględniających obrót materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością. W bieżącym roku sprawozdawczym skontrolowano 10 z nich przeprowadzając łącznie 16 kontroli w zakresie przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne dotyczących warunku obrotu przedmiotami użytku, materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością oraz innymi wyrobami mogącymi mieć wpływ na zdrowie ludzi. 110

111 Nadzór sanitarny nad materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością obejmuje zarówno sanitarno higieniczne warunki produkcji, jak i bezpieczeństwo zdrowotne tych produktów. W 2013 r. pobrano do badań 2 próbki w miejscu obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością: Kubek Modern, oraz Kubek Orient w kierunku migracji ołowiu i kadmu z wnętrza i obrzeża wyniki badania próbek HŻ/ /I/PU/13 odpowiadają wymaganiom rozporządzenia (WE) Nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz uchylające dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG (Dz. U. L 338 z , str. 4), rozporządzenia Ministra zdrowia z dnia 15 stycznia 2008r. w sprawie wykazu substancji, których stosowanie jest dozwolone w procesach wytwarzania lub przetwarzania materiałów i wyrobów z innych tworzyw niż tworzywa sztuczne przeznaczonych do kontaktu z żywnością (Dz. U. z 2008r. Nr 17, poz. 113) i normy PN-B :1997 Wyroby szklane i ceramiczne przeznaczone do kontaktu z żywnością. Dopuszczalne ilości uwalnianego ołowiu i kadmu Zakłady produkujące i konfekcjonujące kosmetyki oraz obiekty obrotu kosmetykami. Na terenie powiatu kamieńskiego nie funkcjonują zakłady produkujące i konfekcjonujące kosmetyki, jak również zakłady konfekcjonujące kosmetyki (bez produkcji). Pod nadzorem tutejszej Inspekcji znajduje się 38 obiektów obrotu kosmetykami, w tym 11 obiektów prowadzących detaliczną sprzedaż, 3 hurtownie, 9 gabinetów kosmetycznych oraz 15 gabinetów stomatologicznych. W tej grupie obiektów skontrolowano 38 obiektów przeprowadzając w nich łącznie 47 kontroli. W bieżącym roku sprawozdawczym na terenie powiatu kamieńskiego działalność w zakresie obrotu kosmetykami rozpoczął jeden nowy obiekt tj.: Drogeria Natura w Kamieniu Pomorskim. W związku z pismem ZPWIS w Szczecinie nr NHŻ z dnia 08 stycznia 2013 r. w sprawie preparatów do wybielania zębów przeprowadzono kontrole w miejscach obrotu kosmetykami w tym pastami do zębów (gabinety kosmetyczne, gabinety stomatologiczne, sklepy kosmetyczne, hurtownie) w wyniku których nie stwierdzono prowadzenia się zabiegu wybielania zębów, nie wprowadza się do obrotu produktów do 111

112 samodzielnego wybielania zębów przez pacjenta oraz innych preparatów oraz kosmetyków do indywidualnego stosowania przez pacjenta. W wyniku czynności kontrolnych nie stwierdzono w obrocie handlowym wyrobów do wybielania zębów zawierających w swoim składzie od 0,1 do 6% nadtlenku wodoru, które zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 października 2012 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie list substancji niedozwolonych i dozwolonych z ograniczeniami do stosowania w kosmetykach oraz znaków graficznych umieszczanych na opakowaniach kosmetyków mogą być sprzedawane wyłącznie lekarzom stomatologom, a pierwsze zastosowanie musi się odbyć pod kontrolą stomatologa i następnie wyrób taki może być przekazany do dalszego samodzielnego stosowania przez konsumenta. Podczas czynności kontrolnych dokonywano oceny znakowania wprowadzanych do obrotu i stosowanych kosmetyków, we wszystkich skontrolowanych obiektach nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie substancji niedozwolonych do stosowania w kosmetykach (załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie list substancji niedozwolonych i dozwolonych z ograniczeniami do stosowania w kosmetykach oraz znaków graficznych umieszczanych na opakowaniach kosmetyków) oraz substancji dozwolonych do stosowania w kosmetykach wyłącznie w ograniczonych ilościach ( załącznik nr 2 w/w rozporządzenia), jak również barwników (załącznik nr 3 w/w rozporządzenia), substancji konserwujących dozwolonych w kosmetykach (załącznik nr 4 w/w rozporządzenia). W kontrolowanych obiektach nie stwierdzano kosmetyków po upływie terminu przydatności. Pouczano przedsiębiorców o odpowiedzialności cywilnej w związku z wprowadzaniem do obrotu kosmetyków niebezpiecznych i wyrządzenia konsumentowi szkody (łącznie z możliwością podniesienia przez poszkodowanego roszczeń cywilnoprawnych) oraz sankcjach karnych wynikających z regulacji ustawy z dnia 30 marca 2001 r. o kosmetykach. Jednocześnie informowano przedsiębiorców, iż informacja o kosmetyku nie może deklarować nawet drugorzędowego działania leczniczego, polecano zwrócić uwagę na reklamę i ulotki reklamujące wprowadzanych do obrotu kosmetyków, celem weryfikacji w/w informacji, oznakowanie opakowań produktów kosmetycznych, które są wprowadzane do obrotu powinno być czytelne i widoczne oraz niełatwe do usunięcia, ma to przede wszystkim na celu uchronienie konsumentów przed wprowadzeniem ich w błąd. 112

113 1.18. Systemy wczesnego ostrzegania: RASFF i RAPEX W okresie sprawozdawczym Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów informował o umieszczeniu w systemie RAPEX notyfikacji kosmetyków. W związku z czym nie przeprowadzano kontroli w w/w zakresie. System RASFF funkcjonuje w oparciu o powszechnie wymaganą zasadę traceability, czyli identyfikalności, która przy zachowaniu wszystkich wymogów odnośnie znakowani produktów, jak również konieczności posiadania niezbędnej dokumentacji towarzyszącej każdej partii, pozwalając na szybkie zlokalizowanie i opanowanie zagrożenia. W związku z napływającymi powiadomieniami alarmowymi lub informacyjnymi dotyczącymi niewłaściwej jakości zdrowotnej lub niewłaściwego oznakowania produktów spożywczych, w tym środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz przedmiotów użytku przeprowadzono kontrole sanitarne, które dotyczyły: Popcorn ziarna kukurydzy producent: Atlanta Poland S.A zakwestionowany z uwagi na przekroczenie zawartości fumonizyny oraz sumy fumonizyny B1+B2 powiadomienie alarmowe nr z dnia r. Kubek dekorowany 350 ml BASIC produkt zakwestionowany ze względu na przekroczenie dopuszczalnego limitu migracji ołowiu z obrzeża wyrobu powiadomienie alarmowe nr 2013/2z dnia r. produktu pn. Napój niegazowany o smaku wiśniowym San Terra zakwestionowany ze względu na stwierdzenie zmian organoleptycznych oraz obecności plesni powiadomienie alarmowe nr z dnia r. wyroby cukiernicze firmy Magnolia sp. z o.o. wyprodukowanych z udziałem produktu Skimmed milk powder produkcji OSM Rokitnica, w których stwierdzono obecności fragmentu opakowania z adresem oraz niezidentyfikowanego granulatu przypominającego trutkę na gryzonie powiadomienie alarmowe nr z dnia r. produktu Skimmed milk powder produkcji OSM Rokitnica użytego do produkcji wyrobów cukierniczych firmy JAGO ZPCH powiadomienie informacyjne nr z dnia r. produktu Kasza gryczana produkcji P.P.H. KROS Sp. z o. o. Ołownica 3, Głogowo z uwagi na stwierdzenie obecności ciał obcych w postaci cząstek metalicznych powiadomienie alarmowego nr z dnia r. 113

114 produktu Dilmah All Natural greek Tea Pure Green Lear Tea produkcji z uwagi na stwierdzenie przekroczenia dopuszczalnego poziomu pozostałości (NDP) acetamiprydu, imidakloprydu, triazofosu powiadomienie alarmowego nr z dnia r. produktu pn.: Czysta De LUXE Żołądkowa Gorzka 40% 500 ml z uwagi na stwierdzenie zanieczyszczenia szkłem powiadomienie alarmowego nr z dnia r. Kpl. 6 szklanek + dzbanek z pokrywka Perfect Style pochodzący z Chin produkt zakwestionowany ze względu na przekroczenie dopuszczalnego limitu migracji kadmu i ołowiu z obrzeża wyrobu powiadomienie alarmowe nr z dnia r. produktu pn.: Kier gruszki połówki w lekkim syropie wyprodukowany i pakowany w Chinach dla: Marimax Polska Sp. z o.o. ul. Poezji 18, Warszawa z uwagi na stwierdzenie przekroczenia najwyższego dopuszczalnego poziomu cyny powiadomienie alarmowego nr z dnia r. produktu pn.: Kieliszek kwadrat 35 ml orzeł na fladze producent: Glasmark Sp. z o.o. ul. Pużaka 63c, Krosno, z uwagi na stwierdzenie przekroczenia najwyższego dopuszczalnego limitu migracji kadmu i ołowiu z obrzeża wyrobu powiadomienie alarmowe nr z dnia r. produktu pn.: Woda źródlana niegazowana AQUA producent: T.G. BEWA Sp. z o.o. Piaski 4, Kleszczów, z uwagi na stwierdzenie obecności bakterii z grupy coli w 250 ml powiadomienie alarmowe nr z dnia r. produktu pn.: Śliwki bez pestek produkt głęboko mrożony HORTEX producent: Polski Ogród Sp. z o.o. o/ Skierniewice, ul. Czerwona 8, Skierniewice, z uwagi na stwierdzenie obecności bakterii z grupy coli w 250 ml powiadomienie informacyjne produktu pn.: Napój pomarańczowy niegazowany Casper Orange producent: Centrum Dystrybucji Exellence S.A. Tymianka Lipa 20a, Stryków, zakwestionowanego z uwagi na przekroczenie dopuszczalnego poziomu benzoesanu sodu l powiadomienie alarmowe nr z dnia r. produktu pn.: Popcorn ziarna kukurydzy producent: Atlanta Poland S.A. ul. Załogowa 1, Gdańsk, zakwestionowany z uwagi na przekroczenie 114

115 zawartości fumonizyny oraz sumy fumonizyny B1+B2 - powiadomienie alarmowe nr z dnia r. produktu pn.: Hamanek s boruvkami a brusinkami, zakwestionowany z uwagi na skargę konsumenta dotyczącego obecności szkła w produkcie - powiadomienie alarmowe nr z dnia r. produktu pn.: Lody śmietankowe Algida Big Milk, zakwestionowany z uwagi na obecność Salmonelli - powiadomienie alarmowe nr z dnia r. produktu pn.: Szklanka zdobiona z kalkomanią z motywem Krówki kraj pochodzenia: Chiny, z uwagi na stwierdzenie wysokiej migracji kadmu i ołowiu z obrzeża wyrobu powiadomienie alarmowe nr z dnia r. produktu pn.: Castello cream cheese with rum, pochodzący z Danii, zakwestionowanego z uwagi na stwierdzenie obecności Listeria monocytogenes - powiadomienie alarmowe nr z dnia r. produktu pn.: Talerz głęboki z melaminy, nr partii 2170, D-IM TOY STORY kraj pochodzenia: Chiny, z uwagi na stwierdzenie wysokiej migracji formaldehydu z obrzeża wyrobu powiadomienie informacyjne nr z dnia r. produktu pn.: Ser Janosika wędzony naturalnym dymem, zakwestionowany z uwagi na stwierdzenie obecności Salmonelli enteritidis - powiadomienie alarmowe nr z dnia r. produktu pn.: Biszkopty Najlepszy Smak producent: MAMUT Sp. z o.o. ul. Żmigrodzka 244, Wrocław, zakwestionowany z uwagi na stwierdzenie niewłaściwych cech organoleptycznych - powiadomienie informacyjne nr z dnia r. W związku z w/w powiadomieniami alarmowymi oraz informacyjnymi przeprowadzono 61 kontroli sanitarnych, w większości przypadków w wyniku czynności kontrolnych nie stwierdzono w obrocie handlowym zakwestionowanych produktów, gdyż zostały sprzedane klientom indywidualnym na paragony. 2 Jakość zdrowotna środków spożywczych oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością W 2013 r. pobrano łącznie 246 próbek środków spożywczych, próbek sanitarnych, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków: 115

116 67 próbek w ramach urzędowej kontroli żywności: o 63 próbek środków spożywczych pochodzenia krajowego; o próbka środka spożywczego pochodząca z krajów UE; o próbki środków spożywczych pochodzących z importu ; próbki środków spożywczych w ramach monitoringu; o 4 próbki środków spożywczych pochodzenia krajowego; 57 próbek środków spożywczych w ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu: o 55 próbek środków spożywczych pochodzenia krajowego; o próbki środków spożywczych pochodzących z krajów UE; próbki przedmiotów użytku w ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu: o próbki przedmiotów użytku pochodzących z importu; 57 próbek w ramach próbek rezerwowych; o 51 próbek środków spożywczych; o próbek pokarmowych; 56 próbek sanitarnych: o 52 wymazów sanitarnych; o zmiotki; próbki kosmetyków. Wyniki badań laboratoryjnych pobranych 175 próbek środków spożywczych w zakresie przebadanych parametrów były zgodne z wymaganiami określonymi w aktualnie obowiązujących przepisach prawa. 4 próbki środka spożywczego pobranych w ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu w kierunku mikrobiologicznym zostały zakwestionowane z uwagi na obecność Salmonella w 25 g, co jest niezgodne z wymaganiami ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.); 4 próbki zmiotek pobranych w kierunku parametrów biologicznych: obecności szkodników i ich pozostałości, wykazały obecność szkodników i ich pozostałości. W związku z powyższym PPIS w Kamieniu Pomorskim niezwłocznie zobowiązał podmiot do podjęcia działań korygujących zgodnie z opracowanymi i wdrożonymi procedurami systemu opartego na zasadach HACCP w zakresie skutecznego mycia i dezynfekcji sprzętu roboczego oraz 116

117 szkoleń personelu w zakresie poprawy stanu sanitarnego. W zakładach zostały przeprowadzone zabiegi DDD, co zostało potwierdzone protokołami firm zewnętrznych. 3 Zatrucia pokarmowe W 2013r. na terenie powiatu kamieńskiego przeprowadzono 3 dochodzenia epidemiologicznego w 3 obiektach zakładów żywienia zbiorowego, w tym 2 typu zamkniętego i 1 żywienia otwartego w związku z podejrzeniami zatruć pokarmowych. Czynności kontrolne i przeprowadzone badania laboratoryjne pobranych próbek i wymazów sanitarnych jednak nie potwierdziły w/w zgłoszeń. 4 Współpraca z innymi inspekcjami, instytucjami i środkami masowego przekazu 4.1. Inspekcja Weterynaryjna Podstawa prawna: Porozumienie ramowe z dnia 21 września 2007 r. zawarte pomiędzy Głównym Inspektorem Sanitarnym i Głównym Lekarzem Weterynarii o współdziałaniu i współpracy organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej i organów Inspekcji Weterynaryjnej oraz art. 73 ust. 6 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2011 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.). Zakres współpracy: Współdziałanie w zakresie sprawowania nadzoru oraz przeprowadzania urzędowych kontroli żywności w zakładach produkujących środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego oraz inne środki spożywcze, w tym wzajemne przekazywanie list podmiotów działających na rynku spożywczym wzajemnie nadzorowanych, wymiana informacji istotnych ze względu na bezpieczeństwo żywności i żywienia. W 2013 r. kontynuowano współpracę z organami Inspekcji Weterynaryjnej w zakresie nadzoru nad produkcją i obrotem żywności pochodzenia zwierzęcego. W 2013 roku przeprowadzono 4 kontrole wspólne w zakresie wytwarzania materiału paszowego. Pod wspólnym nadzorem w ramach porozumienia ramowego w 2013 roku znajdowało się 8 obiektów. 117

118 W dniu 19 kwietnia 2013 r. w siedzibie Inspekcji Weterynaryjnej w Kamieniu Pomorskim odbyło się spotkanie przedstawicieli PPIS w Kamieniu Pomorskim oraz PLW w Kamieniu Pomorskim dotyczące współpracy w zakresie nadzoru nad zakładami produkującymi i/lub wprowadzającymi na rynek pasze lub materiały paszowe, podczas którego ustalono harmonogram kontroli wspólnych na miesiąc maj. W związku z powyższym w 2013 r. przeprowadzono wspólnie 4 kontrole w w/w zakładach, w wyniku których ustalono, iż 2 przedsiębiorców nie wytwarza materiałów paszowych - podmioty dokonały zgłoszenia zakładu do PLW w Kamieniu Pomorskim, jednak nie dokonywały przekazywania materiałów paszowych do skarmiania zwierząt. PLW w Kamieniu Pomorskim w związku ze złożonymi wnioskami o wykreślenie z rejestru zakładów wytwarzających materiał paszowy wydał decyzje wykreślające z rejestru podmiotów paszowych prowadzących działalność gospodarczą podlegającą nadzorowi weterynaryjnemu prowadzonego przez PLW w Kamieniu Pomorskim. Jednocześnie na podstawie przeprowadzonych czynności kontrolnych w zakładach produkcji wyrobów piekarniczych oraz półcukierniczych, jak również w zakładach, które wcześniej widniały w rejestrze prowadzonym przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w Kamieniu Pomorskim ustalono, iż w/w zakłady nie deklarują wytwarzania i wprowadzania na rynek materiału paszowego dla zwierząt. Zgodnie z zawartym porozumieniem w dniu 15 czerwca 2008 r. PIW w Kamieniu Pomorskim informuje o występowaniu chorób zakaźnych na terenie powiatu kamieńskiego, a stwierdzanych w trakcie sprawowanego nadzoru nad obiektami prowadzącymi działalność w zakresie produkcji i obrotu artykułami pochodzenia zwierzęcego np. informacja dot. podejrzenia wystąpienia włośnicy i bąblownicy Współpraca z Inspekcją Handlową W bieżącym roku sprawozdawczym nie nawiązano współpracy z Inspekcją Handlową. Jednocześnie w wyniku przeprowadzonej kontroli sanitarnej interwencyjnej w Przedszkolu nr 1 mieszczącym się w Kamieniu Pomorskim przy ul. Wysockiego 3 stwierdzono, iż niejednokrotnie zmieniany jest asortyment podawanych posiłków np. zamiast kiełbasy żywieckiej, kiełbasa drobiowa, zamiast polędwicy mielonka konserwowa, gramatura dostarczanych posiłków odbiega od podanej w jadłospisie, w szczególności do ilości podawanego mięsa oraz surówek. Personel zmuszany zaistniałą sytuacją musiał dzielić porcje, aby wystarczyło dla wszystkich żywionych dzieci. Wszelkie zmiany w jadłospisie 118

119 oraz uwagi dotyczące ilości i jakości dostarczanych posiłków odnotowywane są przez personel wydający posiłki w karcie kontroli dostaw. W związku z powyższym PPIS w Kamieniu Pomorskim poinformował Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej celem wykorzystania służbowego Współpraca z Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Inspekcją Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych Podstawa prawna: Porozumienie ramowe z dnia 1 kwietnia 2009 r. pomiędzy Głównym Inspektorem Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Głównym Inspektorem Sanitarnym, Głównym Inspektorem Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Zakres współpracy: Współpraca przy kontrolach wynikających z prawa żywnościowego oraz kontrolach fitosanitarnych roślin, roślinnych produktów pochodzących z produkcji pierwotnej (w tym świeżych owoców i warzyw), przeznaczonych do spożycia przez ludzi, w celu prawidłowej realizacji Memorandum z dnia 18 stycznia 2008 r. w sprawie zasad zaopatrywania w świadectwo fitosanitarne roślin i produktów roślinnych eksportowanych do Federacji Rosyjskiej oraz Memorandum z dnia 26 marca 2008 r. dotyczącego bezpieczeństwa produktów roślinnych, przeznaczonych do spożycia przez ludzi i wywożonych ze Wspólnoty Europejskiej (WE) do Federacji Rosyjskiej, w odniesieniu do pozostałości pestycydów, azotanów i azotynów, w tym współpraca przy kontrolach podmiotów eksportujących produkty roślinne do Federacji Rosyjskiej, partii produktów roślinnych eksportowanych do Federacji Rosyjskiej oraz producentów produktów roślinnych przeznaczonych do eksportu do Federacji Rosyjskiej. W bieżącym roku sprawozdawczym nie nawiązano współpracy z Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa Współpraca z Państwową Inspekcją Pracy W bieżącym roku sprawozdawczym nie nawiązano współpracy z Państwową Inspekcją Pracy. 119

120 4.5. Współpraca z Inspekcją Farmaceutyczną W bieżącym roku sprawozdawczym nie nawiązano współpracy z Inspekcją Farmaceutyczną na terenie województwa zachodniopomorskiego Współpraca z Wojskową Inspekcją Weterynaryjną Pod wspólnym stałym nadzorem Wojskowej Inspekcji Weterynaryjnej w Gdyni z uwagi na fakt, iż na podstawie zawartych umów zaopatrują one odbiorcę wojskowego funkcjonującego na terenie powiatu kamieńskiego znajduje się 1 obiekt mieszczący się w Golczewie. Natomiast drugi decyzją nr PS-N-HŻ /13 z dnia 08 maja 2013r. został wykreślona z rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów PIS. W 2013 r. nie przeprowadzono wspólnych kontroli w w/w zakładach Współpraca PIS z organami celnymi Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2008 r. w sprawie współpracy organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej z organami celnymi w zakresie granicznych kontroli sanitarnych (Dz. U. Nr 37, poz. 213). Zakres współpracy: Współpraca w zakresie granicznych kontroli sanitarnych, w tym tryb postępowania tych organów w podejmowaniu działań określonych w art. 2-6 rozporządzenia Rady (EWG) nr 339/93 z dnia 8 lutego 1993 r. w sprawie kontroli zgodności z przepisami w sprawie bezpieczeństwa produktów przywożonych z państw trzecich (Dz. Urz. WE L 40 z , str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 12, str. 3), w tym zapewnienie prawidłowej kontroli obrotu towarowego środkami spożywczymi, substancjami pomagającymi w przetwarzaniu oraz materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością. W bieżącym roku sprawozdawczym nie nawiązano współpracy Organy administracji samorządowej W celu uaktualnienia danych o obiektach pozostających pod nadzorem sanitarnym tutejszej Inspekcji zwracano się z wnioskiem do urzędów miast i gmin o udostępnianie 120

121 danych dotyczących podmiotów prowadzących działalność gospodarczą na terenie powiatu kamieńskiego. Na podstawie uzyskanych informacji nie jednokrotnie możliwe było wszczęcie postępowania administracyjnego celem wykreślenia z rejestru zakładów podmiotów, które zakończyły działalność, a pozostawały pod nadzorem PPIS w Kamieniu Pomorskim. W siedzibie PSSE w Kamieniu Pomorskim odbywały się narady z władzami samorządowymi oraz podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie wypoczynku zimowego oraz letniego dzieci i młodzieży. W związku ze wzmożonym nadzorem nad obiektami nie jednokrotnie przeprowadzano kontrole przy udziale przedstawicieli Straży Miejskiej w obiektach kolonijnych, obozach, jak również przy udziale Policji w obiektach typu kolonie, zimowiska, obozy, w obiektach typu puby i dyskoteki Środki masowego przekazu W PSSE Kamień Pomorski osobą wyznaczona do współpracy ze środkami masowego przekazu jest kierownik Sekcji HŻŻiPU Ola Horoszko Klusek. Media lokalne w roku 2013 korzystały z informacji dotyczących stanu sanitarno higienicznego w zakładach produkcji żywności i obrotu handlowego, będących pod nadzorem państwowej inspekcji sanitarnej. W okresie sezonu letniego PSSE w Kamieniu Pomorskim ze względu na swoje nadmorskie położenie udzielano informacji dotyczących przygotowania obiektów do rozpoczęcia sezonu turystycznego, jego przebiegu. Ponadto w związku z programem Uwaga w stacji TVN poruszającym problem niewłaściwych praktyk w zakresie higieny produkcji stosowanych przez właścicieli obiektów gastronomicznych w pasie nadmorskim, pracownicy PSSE w Kamieniu Pomorskim udzielali informacji na temat wyników kontroli w obiektach typu smażalnie usytuowanych w miejscowościach nadmorskich. 5. Znakowanie środków spożywczych (liczba ocenianych próbek, uwagi do znakowania, podjęte działania) Oceniono znakowanie 83 próbek środków spożywczych, z czego 19 próbek posiadało uwagi do znakowania, co stanowi 22,90 % wszystkich ocenianych próbek. Oceny zgodności dokonano na podstawie: 121

122 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia z dnia 25 sierpnia 2006 r.; rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007r. w sprawie znakowania środków spożywczych ( Dz. U. Nr 137, poz. 966 z późn. zm.); rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania wartością odżywczą (Dz. U. z 2007r. Nr 137, poz. 967); rozporządzenie (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności (Dz. Urz. L 404/9 z r); rozporządzenia (WE) nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006r. w sprawie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji ( Dz. Urz. L 404/26 z r); rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 9 października 2007 r. w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety (Dz. U. Nr 196, poz z późn. zm.); rozporządzenia Komisji (UE) Nr 432/2012 z dnia 16 maja 2012r. ustanawiającego wykaz dopuszczonych oświadczeń dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci (Dz. Urz. L 136/1 z dnia r.); rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 października 2010r w sprawie dozwolonych substancji dodatkowych (Dz. U. z 2010r. Nr 232 poz z póżn. zm.); rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności (Dz.U. L 354 z dnia ); rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu znakowania niektórych grup i rodzajów artykułów rolno-spożywczych kodem identyfikacyjnym partii produkcyjnej (Dz. U. z 2010r. Nr 83, poz. 772); rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 września 2010 r. w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego (Dz. U. z 2010 r. nr 80, poz. 1214), rozporządzenia Rady (WE) Nr 104/2000 z dnia r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury (Dz. U. L. 17 z ). 122

123 Rodzaj środków spożywczych posiadających uwagi do znakowania: Sos czosnkowy - 2 ust. 1 pkt. 8 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007r. (DZ. U. Nr. 137 z 2007r. poz. 966 z późn. zm.); 2KC suplement diety - załącznik nr rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności (Dz. U. L 354 z dnia ); Pasti jajeczna ze szczypiorkiem - 8 ust. 10 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 października 2010r w sprawie dozwolonych substancji dodatkowych (Dz. U. z 2010r. Nr 232 poz z póżn. zm.); Mleko modyfikowane dla dzieci powyżej 1. roku życia Bebiko Junior 3R z kleikiem ryzowym - 27 pkt 1 ppkt 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 września 2010 r. w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego (Dz. U. z 2010 r. nr 80, poz. 1214); Kaszka mleczno-ryżowa morela po 4 miesiącu - 27 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 września 2010 r. w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego (Dz. U. z 2010 r. nr 80, poz. 1214). W 3 przypadkach stwierdzonych nieprawidłowości w znakowaniu próbek wyprodukowanych poza terenem objętym nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kamieniu Pomorskim przekazano sprawę właściwym inspekcjom celem wykorzystania służbowego. 6. Nadzór nad obrotem grzybami i przetwórstwem grzybów W zakresie sprawowanego nadzoru nad obrotem grzybami w sezonie grzybowym uprawnienia klasyfikatora grzybów posiada pracownik PSSE w Kamieniu Pomorskim mgr inż. Ewelina Popławska - klasyfikator grzybów Nr W wyniku sprawowanego nadzoru przeprowadzono kontrole 3 targowisk miejskich przeprowadzając w nich łącznie 5 kontroli. W miejscach sprzedaży nie stwierdzono 123

124 wprowadzania do obrotu grzybów świeżych, przetworów z grzybów świeżych oraz przetworów z grzybów. 7. Nadzór nad przestrzeganiem warunków określonych w rozporządzeniach 1829/2003 i 1830/2003 dotyczących żywności genetycznie zmodyfikowanej (liczba kontroli w tym zakresie, stwierdzone nieprawidłowości, podjęte działania) Na terenie powiatu kamieńskiego w ramach prowadzonego bieżącego nadzoru sanitarnego w zakładach produkcji i obrotu żywnością oceniano prawidłowość przestrzegania rozporządzeń 1829/2003 i 1830/2003 dotyczących żywności genetycznie zmodyfikowanej. W powyższym zakresie przeprowadzono łącznie 92 kontrole i nie stwierdzono wprowadzania do produkcji i obrotu żywności GMO. 8. Ocena sposobu żywienia i podejmowane działania związane z edukacją dot. prawidłowego żywienia. W 2013 r. przeprowadzono szkolenie dla dyrektorów placówek szkolno - wychowawczych pt. Normy żywienia dla populacji polskiej nowelizacja, podczas którego przekazano najnowsze zalecenia żywieniowe Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie, a uczestnikom szkolenia wydano zaświadczenia. Ponadto w ramach kontroli kompleksowych dokonywano oceny jadłospisów wg. Bilińskiej. W przypadku stwierdzenia uwag wydawano zalecenia celem wykorzystania w pracy bieżącej. 9. Podsumowanie i wnioski: Niewłaściwy stan sanitarno-techniczny obiektów w sektorze spożywczym wynika z braku środków finansowych na zapewnienie zgodności przez przedsiębiorców oraz niewystarczających zasobów mających służyć sprostaniu wymaganiom. Brak opracowanego, lub wdrożonego systemu HACCP oraz nie prowadzenie dokumentacji umożliwiającej zidentyfikowanie każdego dostawcy surowców i żywności wykorzystanych w produkcji i w obrocie w kontrolowanych obiektach wynikał z niewiedzy ze strony podmiotów działających w sektorze spożywczym. Natomiast niezgodności w zakresie niewłaściwego stanu sanitarnohigienicznego obiektów wynikają z niskiej świadomości osób prowadzących jak i 124

125 zatrudnionych w przedsiębiorstwach sektora spożywczego, dużej rotacji pracowników, jak również braku odstraszających sankcji karnych, bowiem niejednokrotnie podczas kontroli sprawdzającej przedstawiciele PPIS w Kamieniu Pomorskim stwierdzali nieusunięcie nieprawidłowości natury bieżącej, a czasami wykrywano kolejne uchybienia stanu sanitarnego. W trybie pilnym podejmowano działania kontrolno represyjne w przypadku wnoszonych informacji/skarg ze strony ludności, a także ze strony organów państwowych i instytucji na niewłaściwe warunki higieniczno - sanitarne w obiektach i zagrożenia bezpieczeństwa żywności. Organy tutejszej Inspekcji przeprowadzał urzędowe kontrole żywności pochodzenia niezwierzęcego produkowanej i wprowadzanej do obrotu zgodnie z kompetencjami określonymi w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) oraz w ustawie o PIS z dnia 14 marca 1985r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 122, poz. 851, z późn. zm.) oraz przepisami: rozporządzenia (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt, rozporządzenia (WE) nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz uchylającym dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG, W związku z powyższym przeprowadzone w 2013 roku kontrole urzędowe przez PPIS w Kamieniu Pomorskim były regularne na każdym etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności, bez wcześniejszego uprzedzenia podmiotów kontrolowanych, zgodnie z udokumentowanymi procedurami tak, aby osiągnąć zamierzone cele w myśl art. 3 rozporządzenia (WE) nr 882/2004. Kontrole i pobieranie próbek do badań odbywały się zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) nr 882/2004 oraz procedur kontroli wprowadzonych zarządzeniami nr 35 i 36 Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 28 października 2006 r.: PK/HŻ/01 Urzędowa kontrola żywności oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością ; Procedura PP/NB/01 Pobieranie próbek do badań w ramach nadzoru bieżącego. 125

126 Kierownik sekcji HŻŻiPU oraz pracownicy w 2013 roku uczestniczyli w 12 szkoleniach organizowanych przez WSSE w Szczecinie. Szkolenia te miały charakter teoretyczny i praktyczny. Uczestnicy otrzymywali materiały szkoleniowe oraz prezentacje na podstawie, których przeprowadzane były szkolenia kaskadowe. Jednocześnie zostało przeprowadzonych 31 szkoleń wewnętrznych z zakresu nadzoru nad bezpieczeństwem żywności i kosmetyków. Ponadto zostały zorganizowane na szkolenia dla: placówek szkolno wychowawczych w zakresie: Norm żywieniowych dla populacji polskiej nowelizacja oraz rolników w zakresie: Wymagania w zakresie produkcji pierwotnej pochodzenia roślinnego i sprzedaży bezpośredniej. Równocześnie pracownik sekcji HŻŻiPU Ola Horoszko Klusek uczestniczyła w 3 naradach zewnętrznych w Powiatowym Inspektoracie Weterynarii w Kamieniu Pomorskim oraz ZODR Barzkowice Terenowym Zespole Doradców w Kamieniu Pomorskim dostarczyła w/w procedurę w wyznaczonym terminie. 126

127 VI. SAMODZIELNE STANOWISKO DS. DZIECI I MŁODZIEŻY 1. Nadzór sanitarny nad placówkami nauczania i wychowania W 2013r. nastąpiły zmiany w wykazie placówek. W stosunku do roku 2012 liczba placówek stałych zwiększyła się o 19 z 76 na 95: Tabela 20. Wykaz placówek pod nadzorem PSSE w Kamieniu Pomorskim w 2013r. L.p. Rodzaj placówki Liczba placówek w ewidencji Liczba skontrolowa nych placówek Liczba przeprowadzonych kontroli Liczba dzieci i młodzieży w skontrolowanych placówkach Przedszkola Szkoły podstawowe Gimnazja Licea ogólnokształcące Ponadgimnazjalne szkoły zawodowe Szkoła Specjalna Zespoły szkół ogólnokształcących Placówki opiekuńczowychowawcze wsparcia Domy Kultury Placówki rekreacyjne ogółem placówki stałe wypoczynek zimowy wypoczynek letni ogółem placówki sezonowe Ogółem (placówki stałe + sezonowe) Rodzaj placówki Liczba Uwagi Inne obiekty nie uwzględnione w druku Mz-53 np. działających na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej jak w pkt. 5d i 6 z zał. 12, a także inne nie wykazane w MZ-53, itp. 1 Kontrola przed sezonem letnim w związku wydaniem opinii 1) Zlikwidowano 4 ŚOW TPD w gminie Dziwnów. W pomieszczeniach tych w dalszym ciągu prowadzona jest opieka nad dziećmi, ale przez gminę Dziwnów jako świetlice środowiskowe. 127

128 2) Nowopowstałe 23 placówki, wśród których: a) 4 placówki utworzone na bazie lokalowej wykorzystywanej przez ŚOW TPD Szczecin. Powstałe świetlice środowiskowe prowadzone są przez gminę Dziwnów. b) Utworzono dwa punkty przedszkolne prowadzone przez stowarzyszenia. c) 1 świetlica prowadzona przez osobę prywatną dla dzieci szkolnych i przedszkolnych działalność gospodarcza opieka nad dziećmi w godzinach d) 16 świetlic wiejskich, gdzie zajęcia dla dzieci i młodzieży prowadzone są 2 lub 3 razy tygodniowo Gmina Wolin. W stosunku do roku 2012 zmniejszyła się liczba wypoczynku zimowego dzieci i młodzieży z 7 na 5, a zatem i liczba wypoczywających ze 1449 na 95. Zmniejszyła się również ilość turnusów wypoczynku letniego z 256 na 247. Ilość przeprowadzonych kontroli utrzymuje się na stałym poziomie. W 2013r. wykonano 194 kontroli, w tym: a) kontrole placówek stałych 115; b) kontrole wypoczynku dzieci i młodzieży 78 kontroli (4 wypoczynek zimowy i 74 wypoczynek letni); c) kontrola obiektu sezonowego poza sezonem letnim 1 kontrola na wniosek strony (wydanie opinii). 2. Higiena procesów nauczania Ocena mebli szkolnych i przedszkolnych w latach W 2013 roku poddano ocenie ergonomię uczniów i przedszkolaków w 38 placówkach, w tym dwa zespoły szkół, w 133 oddziałach, 1714 stanowiska. Przeprowadzone kontrole wykazały, że w 3 placówkach (2 przedszkola i 1 szkoła podstawowa)w 5 oddziałach 53 dzieci korzystało z mebli niedostosowanych do zasad ergonomii. Wystawiono 3 decyzje na dostosowanie mebli do zasad ergonomii dzieci z terminem wykonania 2014r. Tabela 21 Ocena mebli przedszkolnych i szkolnych do wzrostu uczniów i przedszkolaków w latach Stwierdzono Stwierdzono niedostosowane meble do Oceniono dostosowanie mebli do wzrostu meble w złym wzrostu dzieci/uczniów dzieci / uczniów stanie technicznym Rodzaj placówki w ilu placówkach w ilu oddziałach Liczba dzieci / uczniów objętych oceną w ilu placówkach w ilu oddziałach Liczba dzieci / uczniów korzystających z mebli niedostosow w ilu anych placówkach w w ilu oddziałach 2013 Liczba wydanych decyzji administracyjnych Liczba placówek, w 2013 których wyegzekwowano 128

129 przedszkola szkoły podstawowe gimnazja Razem Ocena tygodniowych rozkładów lekcyjnych Tabela 22. Ocena tygodniowego rozkładu zajęć lekcyjnych w latach RODZAJ PLACÓWEK oddziałów Skontrolowano TYGODNIOWY ROZKŁAD LEKCJI w ilu placówkach Stwierdzono niewłaściwy w ilu oddziałach w ilu placówkach szkoły podstawowe gimnazja LO ponadgimnazjalne szkoły zawodowe zespoły szkół, w tym: szkoły podstawowe gimnazja LO Ogółem W ramach higienicznej oceny rozkładów zajęć lekcyjnych w szkołach w 2013 roku skontrolowano 29 placówek, 232 oddziały. Zaobserwowano zmniejszenie oddziałów w szkołach. We wszystkich kontrolowanych placówkach zajęcia rozpoczynają się o stałej porze różnica między poszczególnymi dniami w tygodniu wynosi 1 godz. Zajęcia rozłożone są równomiernie. Nie stwierdzono bloków z tego samego przedmiotu więcej niż 1 raz w tygodniu. Zapewniono wypoczynek miedzy lekcjami, przerwy 10 minutowe i na posiłek 2x15 minut lub 1x 20 minut. W trakcie kontroli oceniano warunki pobytu dzieci i młodzieży w placówkach oświatowo-wychowawczych, tj.: zagęszczenie w klasach, zmianowość i pomiar temperatury w okresie grzewczym. 129

130 W trakcie kontroli w przedszkolu stwierdzono w 3 grupach przekroczenie liczby dzieci w grupie o 3 osoby. Wystawiono decyzję administracyjną, która została wykonana we wrześniu 2013r. Nadwyżka dzieci poszła do szkoły podstawowej do oddziału 5-latków. W dwóch szkołach podstawowych stwierdzono zagęszczenie w klasie: a) w szkole podstawowej stwierdzono zagęszczenie w jednej klasie, która liczyła 28 uczniów, natomiast zajęcia prowadzone były w salach lekcyjnych o powierzchni od 40 m 2 do 48,5 m 2. Wystosowano pismo do Burmistrza o rozważenie podziału klasy na dwie grupy. Od nowego roku szkolnego 2013/2014 klasa została podzielona na dwie grupy. b) w drugiej szkole podstawowej stwierdzono również jedna klasę, która miała za małą powierzchnię w stosunku do ilości uczniów. Problem rozwiązał się z nadejściem nowego roku szkolnego. Liczba dzieci uległa zmianie. W 2013 roku zgłoszono w formie interwencji wszawicę w 3 szkołach. Podjęte działania PPIS spowodowały, że problem wszawicy został zlikwidowany przez działania Dyrektorów szkół. Świerzbu nie zgłoszono. W 2013 roku w sezonie grzewczym przeprowadzono pomiar temperatury w 57 obiektach, 61 pomiarów po 5 odczytów: Przedszkola 9 Szkoły podstawowe 16 Gimnazja 3 Technikum 1 Zespół szkół 2 Placówki wsparcia dziennego 18 Domy kultury 4 Wypoczynek zimowy 4 We wszystkich placówkach zapewniono prawidłową temperaturę. W 2012 roku skontrolowano temperaturę w 47 placówkach. 130

131 Tabela 23. Zestawienie zagęszczenia w klasach, wszawicy, świerzbu i pomiar temperatury w okresie grzewczym. Pomiar temperatur Rodzaj placówki Lata Liczba placówek, w których stwierdzono zagęszczenie w klasach Liczba placówek, w których stwierdzono zmianowość Przypadki wszawicy Przypadki świerzbu w ilu szkołach W ilu pomieszczeniach stwierdzone nieprawidłowości w ilu szkołach W ilu pomieszczeniach Przedszkola Szkoły Podstawowe Gimnazja Technikum Zespoły szkół Placówki wsparcia dziennego Domy Kultury Wypoczynek zimowy Rysunek 12.Pomiar temperatury w placówkach i pomieszczeniach w okresie grzewczym

132 3. Nadzór nad warunkami wypoczynku dzieci i młodzieży Wypoczynek zimowy Działania przedsezonowe Dnia 15 stycznia 2013 r. z inicjatywy Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kamieniu Pomorskim odbyła się narada odnośnie przygotowań do ferii zimowych W naradzie uczestniczyli przedstawiciele Straży Pożarnej, Policji i Gmin - Kamienia Pomorskiego, Świerzna i Międzyzdrojów. Z ramienia Stacji udział w naradzie wzięli, przedstawiciel sekcji Higieny Komunalnej, Higieny Żywienia, Żywności i Przedmiotów Użytku, Epidemiologii, PZiOZ oraz przedstawiciel Higieny Dzieci i Młodzieży - koordynator wypoczynku dla dzieci i młodzieży. W naradzie uczestniczyło 11 osób. Na naradzie zaproszeni goście przedstawiali zaplanowane działania poszczególnych gmin, służb i instytucji odnośnie akcji Bezpieczne Ferie W powiecie w okresie ferii będą zorganizowane dwa rodzaje wypoczynku dzieci i młodzieży: 2 turnusy - wypoczynek w obiekcie hotelarskim (Dom Wczasów Dziecięcych w Międzyzdrojach i Hala Widowiskowo-Sportowa w Dziwnowie) 2 turnusy wypoczynek w miejscu zamieszkania (WDK w Wolinie i MOS Kamień Pom) Szkoły w Gminie Świerzno zaplanowały po 2 wyjazdy do Kołobrzegu i Szczecina. Gmina Międzyzdroje zaplanowała wypoczynek na bazie pracujących placówek całorocznych: MDK i hala sportowa. Każde dziecko może skorzystać z różnych zajęć jakie będą prowadzone w wymienionych placówkach. W pozostałych gminach zajęcia organizowane będą na bazie stałych placówek takich jak: świetlice środowiskowe, ŚOW TPD i domów kultury od godzin przedpołudniowych. Zaplanowano kontrole wymienionych placówek (w miarę możliwości), w których będą uczestniczyć również przedstawiciele Policji i Straży Pożarnej. 132

133 Działania w trakcie ferii zimowych 1. Kontrole zgłoszonych turnusów wypoczynku: formy wyjazdowej; Zgłoszono 4 turnusy. Skontrolowano 3. Nie skontrolowana pobytu 3 - dniowego w Międzywodziu, ponieważ zaplanowano kontrolę w pierwszym dniu pobytu, natomiast grupa jeszcze nie dojechała, przyjazd został zaplanowany na godzinę między a W następnym dniu pobytu zaplanowany był inny teren, a w 3 dniu o godz grupa miała zaplanowany wyjazd. wypoczynek w miejscu zamieszkania. Do Kuratorium zgłoszono 2 turnusy, niestety w Kamieniu Pomorskim z braku chętnych wypoczynek nie odbył się. Skontrolowano jeden wypoczynek miejscu zamieszkania w OGW w Wolinie. Gmina Wolin zorganizowała wypoczynek w miejscu zamieszkania z wyżywieniem stawka żywieniowa 14 zł: obiad dwudaniowy i napoje przez cały dzień. 2. W ramach współpracy z Policją i Strażą Pożarną skontrolowano 3 turnusy wypoczynku poza miejscem zamieszkania. Wypoczynek letni. Działania przedsezonowe W dniu 28 maja 2013r. w PSSE w Kamieniu Pomorskim zorganizowano naradę Bezpieczne wakacje. Celem spotkania było zintegrowanie i zintensyfikowanie działań powiatowych służb, inspekcji sanitarnej i organów samorządu terytorialnego na rzecz zapewnienia właściwego poziomu bezpieczeństwa dla przebywających w powiecie kamieńskim turystów oraz jego mieszkańców, w tym szczególnie dzieci i młodzieży uczestniczących w organizowanych różnych formach letniego wypoczynku w okresie wakacji 2013r. W naradzie uczestniczyło 19 osób. Zaplanowano wspólne działania, wymieniono się informacjami odnośnie organizowanego wypoczynku dla dzieci i młodzieży jak również dla wczasowiczów. 133

134 Dodatkowo umieszczono na stronie internetowej PSSE w Kamieniu Pomorskim informację dotyczącą wypoczynku: organizacji wypoczynku dzieci i młodzieży, wymogów dotyczących bezpieczeństwa i warunków higieniczno-sanitarnych wypoczynku dzieci i młodzieży, bezpiecznej kąpiel i kąpielisk, kąpieli słonecznych zasad żywienia dzieci i młodzieży obowiązujących aktów prawnych dotyczących wypoczynku, bezpieczeństwa żywności jak również w sprawie nadzoru nad jakością wody. W dniu 25 czerwca 2013r. zorganizowano szkolenie dla organizatorów wypoczynku dla dzieci i młodzieży Bezpieczny wypoczynek W szkoleniu wzięło udział 16 organizatorów wypoczynku. Organizatorem szkolenia była Higiena Dzieci i Młodzieży we współpracy z Epidemiologią i Higieną Żywienia Żywności i Przedmiotów Użytku. Na szkoleniu kierownik żywienia przedstawiła działania PPIS w przypadku zaistnienia zatrucia pokarmowego na płaszczyźnie żywności i żywienia. Omówiono również podstawę prawną postępowania z ubocznymi produktami zwierzęcymi kategorii 3 w rozumieniu rozporządzenia nr 1774/2002. Przedstawiciel HDiM omówił zasady organizowania bezpiecznego wypoczynku dla dzieci i młodzieży, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania ( Dz. U. z 1997r. Nr 12, poz tekst jednolity), nowelizacja (Dz. U. z 2009 nr 218 poz. 1696). Przypomniano zakresy obowiązków kierownika kolonii i wychowawcy. Przedstawiono wymagania w sprawie obiektów hotelarskich, w których są świadczone usługi hotelarskie określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004r. dla poszczególnych rodzajów i kategorii obiektów hotelarskich co do wyposażenia. 134

135 Pracownik Epidemiologii omówił źródła zatrucia i zakażenia pokarmowego. Przedstawiono podstawowe zasady postępowania w przypadku zakażenia pokarmowego w miejscu wystąpienia zakażenia oraz przedstawiono działania PIS. Rozdano materiały szkoleniowe: Podstawowe zasady postępowania w przypadku zakażenia pokarmowego informacja przygotowana przez EP, Norowirusy zimowa choroba wymiotna/grypa żołądkowa, Ulotka szkoła czystych rąk ( Dokument handlowy przy przewozie, wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ubocznych produktów zwierzęcych Kategoria 3 w rozumieniu rozporządzenia nr 1774/2002. Działania w trakcie wakacji letnich Kontrole zgłoszonych turnusów wypoczynku: 1) Wypoczynek w obiekcie hotelowym lub innym obiekcie w którym świadczone są usługi hotelarskie - zgłoszono 170 turnusów. Skontrolowano 42 turnusy, w którym wypoczywało 2317 osób. Przeprowadzono 47 kontroli. a) W przypadku 4 turnusów stwierdzono uchybienia: w 3 turnusach stwierdzono brak dokumentacji zdrowotnej wychowawców. Nieprawidłowości zostały usunięte dokumentacja została przedłożona w PSSE w Kamieniu Pomorskim. Wystawiono 3 decyzje obciążające na organizatorów wypoczynku. na 1 turnusie nie zapewniono właściwych warunków sanitaro-higienicznych. Kontrola sprawdzająca wykazała poprawę stanu sanitarno-higienicznego. Na kierownika obozu wystawiono mandat w wysokości 100 zł., wystawiono decyzję obciążającą. b) Stwierdzono 14 zachorowań w 8 obiektach hotelarskich: Gorączka do 38 0 C nie zastosowano leków, korzystano z porady lekarskiej 1 wymioty, biegunka. Dziecko przebywało jeden dzień na obserwacji w szpitalu w Świnoujściu. Po konsultacji z rodzicami okazało się, że dziecko od roku ma problemy żołądkowo- jelitowe. zalecono dietę lekkostrawną. 3 zapalenie gardła 4 dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Badania kału wykluczyło zarówno Salmonellę jak i Norowirusy 2 przeziębienia, 135

136 2 anginy, 1 zachorowanie na chorobę zakaźną - świnka - dziecko zostało zabrane do domu przez rodziców, c) Na 1 turnusie stwierdzono 1 uraz zerwanie torebki stawowej w stawie skokowym obóz sportowy. d) Na 1 turnusie stwierdzono wszawicę u 4 osób przeprowadzona zabiegi likwidujące wszy. Bieżący nadzór nad stanem zdrowia dzieci i młodzieży przez pielęgniarkę zapobiegł rozprzestrzenieniu się insektów. Wszystkie turnusy zapewniają opiekę medyczną na miejscu: pielęgniarka, bądź lekarz. 2) Wypoczynek w obiekcie używanym okazjonalnie do wypoczynku zgłoszono 41 turnusów, skontrolowano 8, przeprowadzono 9 kontroli (jedna sprawdzająca do protokołu), w których wypoczywało 540 dzieci. a) W 1 przypadku nie zapewniono właściwych warunków sanitarno-higienicznych. OK w SP w Świerznie - brudno utrzymane toalety, umywalki, podłogi w sypialniach, ciągu komunikacyjnym i łazienkach, brak mydła przy umywalkach do mycia rąk) - wystawiono 2 mandaty po 100 zł każdy za zły stan sanitarny. Wystawiono 2 decyzje obciążające. Podczas drugiej kontroli wyegzekwowano należyty stan sanitarny. b) Stwierdzono 2 zachorowania na 2 turnusach ropna angina podano antybiotyk 1 utrata przytomności - pobyt w szpitalu w Szczecinie na obserwacji 1 dzień. Badania nie wykazały przyczyny utraty przytomności. Zasugerowano symulację choroby. 3) Obozy pod namiotami ze stałą infrastrukturą zgłoszono 17, skontrolowano 6, jak również przeprowadzono 6 kontroli. Liczba wypoczywających 296 dzieci. a) Stwierdzono w 1 przypadku brak dokumentacji zdrowotnej dwóch wychowawców dokumentacja została przesłana, umorzono postępowanie i wystawiono decyzję płatniczą na organizatora. b) Zachorowań nie stwierdzono. c) Liczba urazów 3 w dwóch turnusach: 1 nadwyrężenie więzadła kolanowego 1naderwanie torebki stawowej stopy oraz rozcięcie twarzy. 4) Obozy bez stałej infrastruktury komunalnej zgłoszono 10 turnusów, z których skontrolowano 7. Przeprowadzono 7 kontroli. Liczba uczestników wypoczynku a) Nie stwierdzono nieprawidłowości. b) Zapewniono opiekę medyczną. c) Zachorowań, urazów brak. 136

137 5) wypoczynek w miejscu zamieszkania. Do Kuratorium zgłoszono 9 turnusów. Skontrolowano 5 turnusów 190 uczestników półkolonii. a) Stwierdzono brak bieżącej ciepłej wody przy 2 umywalkach do mycia rąk. Przeprowadzona kontrola drugiego turnusu wykazała usunięcie nieprawidłowości. Zakupiono i zamontowano przepływowe podgrzewacze. Postępowanie umorzono, wystawiono decyzję obciążającą na organizatora wypoczynku. b) Zachorowań, urazów brak. c) Zapewniono opiekę lekarską na telefon, bądź została podpisana umowa z Ośrodkiem Zdrowia. 6) W ramach współpracy z Policją i Strażą Pożarną przeprowadzono wspólne kontrole: a) wspólnie z Policją i Strażą Pożarną skontrolowano 13 turnusów b) wspólnie z przedstawicielem Straży Pożarnej skontrolowano 1 turnus c) wspólnie z Policją skontrolowano 2 turnusy 4. Działalność pokontrolna w placówkach nauczania wychowania i opieki oraz wypoczynku i rekreacji dzieci i młodzieży W 2013 roku stwierdzono nieprawidłowości w 22 przypadkach. Dlatego też wszczęto postępowania administracyjne i wydano 16 decyzji administracyjnych, w tym 5 przedłużających termin wykonania obowiązków oraz 22 decyzji płatniczych na kwotę 1956,00 zł. W 6 przypadkach wszczęto postępowanie administracyjne w sprawie stwierdzonych nieprawidłowości w trakcie kontroli i umorzono postępowanie administracyjne w formie decyzji umarzającej, ponieważ podmioty nieprawidłowości usunęły w przeciągu tygodnia. Tabela 24 Postępowanie administracyjno-egzekucyjne w roku Decyzje mandaty administracyjne decyzje płatnicze rodzaj placówki ogółem prolongaty liczba kwota liczba kwota przedszkola ,4 0 0 SP , gimnazjum , LO , szkoły zawodowe , ZSP , placówki pracy pozaszkolnej , wypoczynek zimowy , wypoczynek letni , ogółem ,

138 Wystawiono 3 mandaty na kwotę 300 zł w 2 turnusach wypoczynku letniego dzieci i młodzieży. Przeprowadzone kontrole sprawdzające wykazały poprawę stanu sanitarnohigienicznego obiektów. W 2013 roku wyegzekwowano 11 decyzji administracyjnych, w tym 7 z lat ubiegłych: 3 z 2011 r., 4 z 2012r. 5. Warunki realizacji profilaktycznej opieki nad uczniami w szkołach. Spośród 29 szkół skontrolowano 29, z czego 17 szkół ma do własnej dyspozycji gabinety, natomiast 9 wspólnie z inną szkołą, a 3 placówki nie posiadają gabinetów. Dwa gabinety nie spełniają wymogów technicznych zbyt mała powierzchnia i brak okna (SP Koniewo i SP Troszyn). Badanie wzroku odbywa się w pokoju nauczycielskim. Tabela 25 Warunki realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami w szkołach. Rodzaj placówek Liczba placówek w ewidencji skontrolowanych Liczba szkół posiadających gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej ogółem w tym gabinety do dyspozycji jednej szkoły wspólne z inną placówką w tym samym obiekcie Niezgodne z wymogami technicznymi * ogółem w tym bez dostępu do bieżącej ciepłej wody w niewłaściwym stanie sanitarnym bez zastrzeżeń sanitarnych i technicznych Liczba szkół, w których poznu zapewniono w pomieszczeniach zastępczych na terenie placówki ** Liczba szkół, w których poznu jest świadczona poza terenem placówki*** Szkoły funkcjonujące samodzielnie szkoły podstawowe gimnazja licea ogólnokształcące (w tym uzupełniające) ponadgimnazjalne szkoły zawodowe szkoły specjalne szkoły policealne Zespoły szkół ogółem w tym specjalne Szkoły funkcjonujące w zespołach szkoły podstawowe gimnazja licea ogólnokształcące (w tym uzupełniające) ponadgimnazjalne szkoły zawodowe szkoły specjalne Razem (suma wierszy: od 09 do 13) OGÓŁEM (suma wierszy: od 01 do 07)

139 Szkoły funkcjonujące samodzielnie Szkoły funkcjonujące w zespołach Szkoła Podstawowa w Dargobądzu zapewnia świadczenia pielęgniarsko-lekarskie w przychodni w Wolinie. Szkoła wiejska licząca około 70 uczniów. LO w Wolinie korzysta z opieki POZ-u w Przychodni w Wolinie (29 uczniów) Zespół Szkół Społecznych w Dziwnowie, korzysta z gabinetu profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej w Szkole Podstawowej w oddzielnym budynku oddalonym o około 150 m. 6. Warunki do prowadzenia wychowania fizycznego w szkołach. Z 29 szkół 25 posiada wystarczające warunki do uprawiania sportu: 15 szkół podstawowych, 6 gimnazjów, 1 Technikum Hotelarskie, 1 Szkoła specjalna zawodowa 2 zespoły szkół Tabela 26.Warunki do prowadzenia zajęć z w-f w 2013r. gimnazja Zespoły szkół licea ogólnokształcące i uzupełniające gimnazja Szkoły wyższe Rodzaj placówki 0 szkoły podstawowe ponadgimnazjalne szkoły zawodowe szkoły specjalne szkoły policealne z boiskiem bez boiska z boiskiem bez boiska zawsze po zajęciach WF ogółem w tym specjalne szkoły podstawowe licea ogólnokształcące i uzupełniające ponadgimnazjalne szkoły zawodowe skontrolowanych tylko salę(e) zastępczą(e) / rekreacyjną(e) * POSIADANIE INFRASTRUKTURY DO PROWADZENIA ZAJĘĆ WF salę(e) gimnastyczną(e) z boiskiem salę (e) zastępczą (e) / rekreacyjną (e) * z boiskiem publiczne niepubliczne Razem: sporadycznie po zajęciach WF natryskownie czynne, z bieżącą ciepłą wodą tylko po dodatkowych zajęciach sportowych nie używane nieczynne Liczba placówek, w których niezależnie od posiadanej infrastruktury zajęcia WF prowadzi się na korytarzach **** KORZYSTANIE Z INFRASTRUKTURY DO WF POZA liczba placówek korzystających z: szkoły specjalne Razem: suma wierszy: od 09 do OGÓŁEM suma wierszy: od 01 do 07 i 17 Liczba placówek w ewidencji salę(e) gimnastyczną(e) boisko(a) sportowe liczba placówek posiadających: salę(e) gimnastyczną (e) i salę(e) zastępczą(e) / rekreacyjną(e) * szkolny zespół sportowy** używane sali gimnastycznej hali sportowej siłowni / fitness klubu / innej sali specjalistycznej basenu boiska /stadionu sportowego 139

140 Trzy szkoły posiadają niewystarczające warunki do prowadzenia zajęć w-f. Szkoły te posiadają tylko boiska szkolne, natomiast ćwiczenia odbywają się na korytarzu: SP w Koniewie i SP w Wapnicy SP (ćwiczenia na holu) lub w sali klubowej - SP Troszyn. Tylko 1 szkoła nie ma warunków do prowadzenia zajęć z w-f: LO w Wolinie. Uczniowie korzystają z boiska gminnego i Sali gimnastycznej Gimnazjum. W obydwu przypadkach zajęcia odbywają się poza budynkiem szkoły. Do LO uczęszcza 29 uczniów. W ostatnim czasie na terenie gmin powstała baza sportowa boiska typu Orlik, które są wykorzystywane przez szkoły: Boisko gminne w Dziwnowie wykorzystywane są przez: SP, Gimnazjum i Zespół Szkół Społecznych, Boisko gminne w Wolinie: SP, Gimnazjum i LO im. Św. Ottona z Bambergu, Stadion w Kamieniu Pomorskim: SP Nr 2, Gimnazjum im. Noblistów Polskich Boisko gminne w Ładzinie SP Ładzin Bisko gminne w Gostyniu- SP Pięć szkół korzysta z hali sportowej: 2 szkoły podstawowe: SP Nr 2 w Kamieniu Pomorskim i SP w Dziwnowie. 2 gimnazja w Kamieniu i Dziwnowie. 1 sala klubowa w Troszynie Szkoła Podstawowa w Troszynie. W Gimnazjum w Międzyzdrojach na zaplecze sali gimnastycznej wraz z natryskami wystawiono decyzję administracyjną z terminem wykonania r., tak odległy termin związany jest z realizacją termomodernizacji ww budynku od stycznia 2015 do grudnia 2015r, zgodnie ze złożonym wnioskiem aplikacyjnym dla Programu Operacyjnego PL Nadzór nad substancjami i preparatami chemicznymi w szkołach. Wśród skontrolowanych 29 placówkach tylko 4 szkoły posiadają pracownie chemiczne: Gimnazjum w Międzyzdrojach, w Wolinie i Kamieniu Pomorskim oraz ZSP w Golczewie. Ćwiczenia laboratoryjne przeprowadza nauczyciel, uczniowie tylko są obserwatorami. Nie stwierdzono preparatów przeterminowanych. Nowo zakupione substancje i preparaty chemiczne posiadają małe opakowania, a nie jak w latach ubiegłych duże litrowe butelki. W trakcie kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości. Tabela 27 Nadzór nad pracowniami chemicznymi. 140

141 Liczba placówek Liczba placówek, w których stwierdzono Rodzaj placówek W ewidencji Skontrolowanych Posiadających substancje i preparaty chemiczne Brak aktualnego spisu posiadanych substancji i preparatów chemicznych brak wymaganych kart charakterystyki substancji i preparatów chemicznych przechowywanie brak oznakowania, substancji i bądź oznakowanie preparatów niezgodne z niebezpiecznych w przepisami nie zamkniętych pomieszczeniach Liczba wydanych decyzji administracyjnych (merytorycznych) Liczba mandatów karnych Szkoły funkcjonujące samodzielnie Szkoły podstawowe Gimnazja Zespoły szkół Szkoły funkcjonujące w zespołach Licea ogólnokształcące (w tym uzupełniające) Ponadgimnazjalne szkoły zawodowe Szkoły specjalne Szkoły policealne Szkoły specjalne ogółem w tym specjalne Szkoły podstawowe Gimnazja Licea ogólnokształcące (w tym uzupełniające) Ponadgimnazjalne szkoły zawodowe Szkoły policealne Razem: (suma wierszy: od 09 do 14) RAZEM (suma wierszy: od 01 do 07) Prowadzenie dożywiania w szkołach. W 2013 roku wszystkie szkoły i przedszkola zostały skontrolowane. Przeprowadzone kontrole wykazały, że tylko jedna szkoła nie zapewnia posiłków w placówce LO w Wolinie 29 uczniów. Pozostałe placówki zapewniły możliwość dożywiania, niestety nie zawsze w tej samej placówce. 19 placówek korzysta ze stołówek szkolnych: 11 szkół podstawowych: SP Jarszewo, SP Górki, SP Troszyn, SP Koniewo, SP Kołczewo, SP Dargobądz, SP Dziwnów, SP Świerzno, SP Międzyzdroje, SP Wapnica, SP Wolin, 5 gimnazjów: Gimnazjum Międzyzdroje, Gimnazjum Świerzno, Gimnazjum Wolin, Gimnazjum Sierosław, Gimnazjum w Dziwnowie 1 Technikum Hotelarskie 2 Zespół Szkół Społecznych w Dziwnowie i ZSP w Golczewie W 9 przypadkach dzieci i młodzież korzystają z posiłków w formie cateringu: 7 szkół podstawowych: SP Nr 1 w Kamieniu Pomorskim, SP Nr 2 w Kamieniu Pomorskim, SP we Wrzosowie, SP Ładzin, SP w Wysokiej Kamieńskiej, SP Gostyń, SP Stuchowo. 1 gimnazjum Gimnazjum w kamieniu Pomorskim, 1 szkoła specjalna w Kamieniu Pomorskim. Śniadania organizowane są tylko w 5 szkołach: 4 szkołach podstawowych działających samodzielnie (SP Jarszewo, SP Górki, SP Gostyń, SP Dziwnów) i w 1 szkole podstawowej działającej w ZSP w Golczewie 153 uczniów. 141

142 W 18 szkołach podstawowych podawana jest mleko z programu szklanka mleka (2553 uczniów) ze środków unijnych. Herbata lub kompot dla wszystkich dzieci 3 placówki 272 dzieci (SP Ładzin, SP Dargobądz, SP Świerzno) Wodę do picia podaje się w 7 szkołach podstawowych (1075 uczniów), 1 gimnazjum (167 uczniów). Owoce w szkole 15 szkół podstawowych działających samodzielnie (988 uczniów) i 1 w Zespole Szkół Publicznych (145). Tabela 28 Dożywianie dzieci i młodzieży w szkołach w 2013r. Liczba Placówki skontrolowane, w których stwierdzono: placówek Wydawanie ciepłych posiłków Organizowani liczba dzieci i Podawanie liczba e śniadań młodzieży napoju** placówek szkolnych* korzystających Rodzaj placówek W ewidencji Skontrolowanych ogółem w tym wyłącznie posiłki jednodaniowe z obiadów pełnych z posiłków jedno-daniowych liczba placówek liczba korzystających liczba placówek liczba korzystających Liczba dzieci i młodzieży korzystających z posiłków dofinansowanych Liczba placówek korzystających z posiłków dowożonych z poza placówki Szkoły funkcjonujące samodzielnie Szkoły podstawowe Gimnazja Licea ogólnokształcące (w tym uzupełniające) Ponadgimnazjalne szkoły zawodowe Szkoły specjalne Szkoły policealne Zespoły szkół ogółem w tym specjalne Szkoły funkcjonujące w zespołach Szkoły podstawowe Gimnazja Licea ogólnokształcące (w tym uzupełniające) Ponadgimnazjalne szkoły zawodowe Szkoły specjalne Razem: (suma wierszy: od 09 do 13) RAZEM (suma wierszy: od 01 do 07)

143 9. Warunki do utrzymania higieny osobistej w szkołach We wszystkich placówkach oświatowo-wychowawczych zapewniono przy umywalkach bieżącą ciepłą wodę oraz środki higieniczne: mydło w płynie w dozownikach, ręczniki papierowe, bądź suszarki elektryczne, papier toaletowy. Tabela 29 Analiza warunków do utrzymania higieny osobistej w szkole. Rodzaj placówek w ewidencji skontrolowanych właściwe warunki do utrzymania higieny osobistej* ogółem niewłaściwe warunki do utrzymania higieny osobistej brak bieżącej ciepłej wody brak mydła w dozownikach LICZBA PLACÓWEK skontrolowanych, w których stwierdzono brak suszarki lub ręczników jedno-razowych w tym do rąk brak dostępu do papieru toaletowego przy lub w kabinach zaniedbania czystości i porządku niewłaściwy stan techniczny w których w wyniku kontroli, w zakresie warunków do utrzymania higieny osobistej wydano decyzje administracyjne wydano zalecenia pokontrolne nałożono mandaty karne liczba kwota Szkoły funkcjonujące samodzielnie Zespoły szkół Szkoły funkcjonujące w zespołach Szkoły podstawowe Gimnazja Licea ogólnokształcące (w tym uzupełniające) Ponadgimnazjalne szkoły zawodowe Szkoły specjalne Szkoły policealne ogółem w tym specjalne Szkoły podstawowe Gimnazja Licea ogólnokształcące (w tym uzupełniające) Ponadgimnazjalne szkoły zawodowe Szkoły specjalne Szkoły policealne Razem: (suma wierszy: od 09 do 14) RAZEM (suma wierszy: od 01 do 07) Ochrona placów zabaw / terenów rekreacyjnych / terenów sportowych przed zanieczyszczeniami odchodami zwierzęcymi. W 2013r. skontrolowano 12 przedszkoli na 12 będących w ewidencji. Tylko 1 przedszkole nie posiada własnego placu zabaw ani placu rekreacyjnego- Przedszkole Kajtuś w Kamieniu Pomorskim dzieci korzystają z miejskiego placu zabaw oddalonego o około 70 m od przedszkola. Na 11 przedszkoli 6 posiada place zabaw z piaskownicą: Kołczewo, Wapnica, Nr 2 Kamień Pomorski, Dziwnów, Wolin, Międzyzdroje. W kwietniu 2013r. 143

144 została oddana do użytku nowa piaskownica w przedszkolu w Międzyzdrojach. Brak piaskownicy w Przedszkolu NR 1 w Kamieniu Pomorskim, oraz filia w Benicach, Wysoka Kamieńska. Tylko dwa przedszkole w Dargobądzu i Niepubliczne Integracyjne Przedszkole w Kamieniu Pomorskim nie posiada placu zabaw, tyko plac rekreacyjny teren trawiasty. Pozostałe 3 przedszkola posiadają plac zabaw bez piaskownicy(pp Ładzin, PP Wysoka Kamieńska, Przedszkole Nr 1 w Kamieniu Pomorskim). Piasek w piaskownicach wymieniany jest po zimie i po wakacjach letnich. Tabela 30 Żłobki Placówki funkcjonujące samodzielnie Warunki higieniczne placów zabaw / terenów rekreacyjnych / terenów sportowych przed zanieczyszczeniami odchodami zwierzęcymi w 2013r. ogółem w tym z niewystarczającą ochrona przed zanieczyszcze niami 1 ogółem w tym z niewystarczającą ochrona przed zanieczyszcze niami 1 ogółem w tym z niewystarczającą ochroną przed zanieczyszcze niami 1 wydanych wyegzekwowan ych Przedszkola Szkoły podstawowe Gimnazja Licea ogólnokształcące (w tym uzupełniające) Ponadgimnazjalne szkoły zawodowe Szkoły specjalne ogółem w tym specjalne Zespoły szkół Placówki funkcjonujące w zespołach Przedszkola Rodzaj placówek Szkoły podstawowe Gimnazja Licea ogólnokształcące (w tym uzupełniające) Ponadgimnazjalne szkoły zawodowe Szkoły specjalne Razem: (suma wierszy: od 10 do 15) Razem szkoły: (suma wierszy: od 03 do 08) Pozostałe placówki stałe 4 Placówki sezonowe OGÓŁEM: (suma wierszy: ) w ewidencji Plac zabaw / teren rekreacyjny skontrolowanych posiadających Teren sportowy LICZBA PLACÓWEK Plac zabaw i/lub teren rekreacyjny oraz teren sportowy Liczba decyzji administracyjnych (merytorycznych) 2 Mandaty karne liczba kwota Trzy szkoły podstawowe nie posiadające placu zabaw ani boiska szkolnego tylko teren rekreacyjny: SP Nr 2 w Kamieniu Pomorskim, SP Dziwnów, SP Wolin. Jedna szkoła posiada plac zabaw SP Ładzin. Trzy szkoły posiadają tylko teren sportowy: SP we Wrzosowie, SP w Troszynie, SP Nr 1 w Międzyzdrojach. Dziesięć szkół posiada zarówno plac zabaw jak i teren sportowy: SP Nr 1 w Kamieniu Pomorskim, SP Jarszewo, SP Górki, SP Koniewo, SP Stuchowo, Świerzno, Gostyń, Wapnica, Kołczewo, Wysokiej Kam. Jedna szkoła posiada plac rekreacyjny i teren sportowy- SP Dargobadzu. Spośród 6 gimnazjów tylko jedno posiada plac rekreacyjny w Dziwnowie. Jedno posiada tylko teren sportowy w Kamieniu Pomorskim. Trzy gimnazja posiadają zarówno teren rekreacyjny jak i boiska: Sierosław, Świerzno i Międzyzdroje. Gimnazjum w Wolinie 144

145 nie posiada własnego placu rekreacyjnego i boiska sportowego - korzystają z miejskiego boiska po drugiej stronie ulicy, oddalonego o około 20 m od szkoły. LO w Wolinie nie posiada własnego placu rekreacyjnego, ani terenu sportowego, uczniowie korzystają ze stadionu miejskiego i boiska miejskiego "Orlik". Technikum Hotelarskie w Międzyzdrojach posiada tylko teren sportowy. Szkoła Specjalna Zawodowa w Kamieniu Pomorskim posiada tylko plac rekreacyjny. Z dwóch zespołów szkół tylko Zespół Szkół Publicznych w Golczewie posiada plac zabaw, teren rekreacyjny i boiska sportowe. Natomiast ZSS w Dziwnowie korzysta z boiska gminnego. Skontrolowano 27 placówek opiekuńczo-wychowawczych wsparcia dziennego, tylko 10 posiada plac rekreacyjny, 5 teren sportowy, 15 zarówno teren rekreacyjny, jak i teren sportowy. Skontrolowano 6 domów kultury, które nie posiadają terenu sportowego ani placu zabaw, zajęcia prowadzone są w salach zajęć. Placówki rekreacyjne zapewniają plac rekreacyjny i czasami sportowy. 11. Ocena warunków sanitarnohigienicznych w żłobkach i klubach malucha. Nie dotyczy. Na terenie powiatu kamieńskiego nie powstały żłobki bądź kluby malucha. 12. Posiadane przez szkoły i placówki certyfikatów na sprzęt sportowy i meble zakupione po 1997r. W 2013 roku zaobserwowano poprawę wyposażenia meblowego. Sukcesywnie wymieniane są meble przedszkolne i szkolne na nowe z certyfikatami. Tabela 31. Certyfikacja mebli szkolnych w skontrolowanych placówkach w 2013r. Liczba placówek Liczba placówek skontrolowanych, w których stwierdzono: Rodzaj placówek w ewidencji skontrolowanych meble nie posiadające certyfikatów Odsetek mebli z certyfikatami wynosi do 25 % do 50 % powyżej 50 % Przedszkola Szkoły funkcjonujące samodzielnie Szkoły funkcjo nujące w zespoła ch Szkoły podstawowe Gimnazja Licea ogólnokształcące (w tym uzupełniające) Ponadgimnazjalne szkoły zawodowe Szkoły specjalne Szkoły policealne ogółem Zespoły szkół w tym specjalne Przedszkola Szkoły podstawowe % 145

146 Gimnazja Licea ogólnokształcące (w tym uzupełniające) Ponadgimnazjalne szkoły zawodowe Szkoły specjalne Szkoły policealne Razem: (suma wierszy: od 10 do 16) RAZEM (suma wierszy: od 01 do 08) Certyfikację mebli przedszkolnych i szkolnych w latach w placówkach oświatowo-wychowawczych w powiecie kamieńskim przedstawiono na rys. 1. Rysunek 13. Certyfikacja mebli szkolnych i przedszkolnych w latach 2011, 2012 i Zapewnienie uczniom dostępu do ciepłej bieżącej wody. W 2013 roku skontrolowano 41 placówek oświatowo-wychowawczych. Wszystkie kontrolowane placówki mają dostęp do bieżącej ciepłej i zimnej wody. Woda zazwyczaj jest podgrzewana w kotłowni, tylko sporadycznie zamontowane są przepływowe podgrzewacze (SP Górki, SP Gostyń). Tylko jedna szkoła zapewnia ciepłą wodę z bojlera elektrycznego SSP w Ładzinie. 146

147 14. Zapewnienie uczniom miejsca na pozostawienie w szkole części podręczników i przyborów szkolnych. Wszystkie skontrolowane placówki zapewniają swoim uczniom miejsce na pozostawienie w szkole części podręczników i przyborów szkolnych. Klasy I-III mają w każdej szkole swoje klasy, gdzie przydzielono półki i szafki dla każdego dziecka. Klasy IV-V i gimnazjum mają również możliwość pozostawienia podręczników i przyborów szkolnych w klasie przydzielonej do opiekuna klasy - wychowawcy. Natomiast Gimnazjum w Międzyzdrojach i Zespół Szkół Społecznych zapewnia dla każdego ucznia szafkę zamykaną. Podsumowanie i wnioski Wyniki kontroli przeprowadzonych przez Państwową Inspekcję Sanitarną wskazują, poprawę warunków sanitarnohigienicznych obiektów. Systematyczna poprawa przestrzegania przepisów sanitarnych jest wynikiem prowadzonych działań informacyjnych, szkoleniowych oraz prewencyjnych, jak również skutecznego współdziałania na poziomie administracji samorządowej gmin i powiatów ze strażą pożarną, policją oraz innymi jednostkami pozarządowymi, które na terenie powiatów i gmin zapewniają bezpieczeństwo sanitarne oraz prawidłową organizację wypoczynku dla dzieci i młodzieży. Organizowane szkolenia cieszą się zainteresowaniem dyrektorów szkół i służb ds. BHP. Pierwsze szkolenie zostało zorganizowane wspólnie z PZiOZ 20 marca 2013r. Trzymaj formę. HDiM przedstawiła dwa zagadnienia: Wpływ aktywności fizycznej na system odpornościowy oraz Zdrowe serce. Drugie szkolenie zorganizowano wspólnie z HP dnia r. Zdrowe i bezpieczne miejsce pracy. Na szkoleniu przedstawiono zagadnienia z zakresu jakości powietrza w salach i hałasu Jakość powietrza wnętrz i hałas, a zdrowie dzieci i młodzieży Przeprowadzono również szkolenie dla organizatorów wypoczynku dzieci i młodzieży. Szkolenie zostało przeprowadzone wspólnie z Epidemiologią i Higieną Żywienia Bezpieczny wypoczynek Na szkoleniu przedstawiono działania PIS w przypadku zaistnienia zatrucia pokarmowego na płaszczyźnie żywności i żywienia jak również epidemiologii. Przypomniano o zasadach organizowania bezpiecznego wypoczynku dzieci i młodzieży. Czwarte szkolenie zostało przeprowadzone wspólnie z PZiOZ 18 grudnia 2013r. Higiena Dzieci i Młodzieży przedstawiła dwa zagadnienia: 147

148 Działania wspierające stan zdrowia współczesnego człowieka Woda źródłem życia promowanie kampanii społecznej Zawodniacy, która ma na celu propagowanie picia wody wśród dzieci i młodzieży. Bardzo dobrze układa się współpraca z władzami samorządowymi i instytucjami takimi jak: Policja, Straż Pożarna. Współpraca z władzami samorządowymi w zakresie weryfikacji wykazu placówek oświatowo-wychowawczych, prowadzonego postępowania administracyjnego, zapewnienia bezpiecznych warunków w trakcie wypoczynku dla dzieci i młodzieży. Efektami tej współpracy były organizowane narady i podejmowane działania po naradach. W 2013 roku zorganizowano dwie narady: Pierwsza z nich odbyła się w siedzibie Inspekcji odnośnie przygotowań do ferii zimowych r. Druga odbyła się dnia 28 maja 2013r. dotycząca przygotowań do wakacji 2013r. Współpraca z Policją i Strażą Pożarną nawiązana była w zakresie bezpieczeństwa wypoczynku dla dzieci i młodzieży. Ustalenie wspólnych działań: wymiana informacji, wspólne kontrole: Z Policją 2 kontrole Ze Strażą Pożarną 1 kontrola Z Policją i Strażą Pożarną 19 kontroli Współpraca z Kuratorium w zakresie wymiany informacji odnośnie placówek oświatowych i wypoczynku dzieci i młodzieży. W 2013 roku zaobserwowano dalszą poprawę w zakresie: stanu sanitarno technicznego obiektów oświatowych, warunków do utrzymania higieny osobistej (sukcesywnie remontowane są pomieszczenia sanitarne i wymieniana armatura), rozkładu zajęć lekcyjnych. Ani jedna szkoła nie prowadzi zajęć w dwuzmianowym systemie, wymiany mebli szkolnych i przedszkolnych na nowe z certyfikatem. Nadal jednak funkcjonują szkoły i placówki które wymagają poprawy w zakresie warunków do nauki i pobytu: niewystarczająca jest infrastruktura do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego, poprawy wymaga jej stan techniczny, zaopatrzenie szkół i placówek w urządzenia i sprzęt sportowy z certyfikatami oraz warunki do utrzymania higieny po zajęciach z wychowania fizycznego; Coraz lepsze warunki wypoczynku dzieci i młodzieży. że zarówno organy prowadzące placówki jak i organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, 148

149 odpowiedzialne za stan infrastruktury oświatowej i wypoczynkowej zapewnili dzieciom i młodzieży oraz uczestnikom wypoczynku, bezpieczne i higieniczne warunki do nauki i wypoczynku. Problemem są zgłoszenia wypoczynku dzieci i młodzieży do Kuratorium, które są zbyt późno zgłaszane i nie wystarcza czasu do powiadomienia przedsiębiorcy o zaplanowanej kontroli (zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej). 149

150 VII. OŚWIATA ZDROWOTNA I PROMOCJA ZDROWIA I. Krajowe interwencje programowe: 1. Profilaktyka nadwagi i otyłości: Ogólnopolski program edukacyjny Trzymaj Formę! Ogólnopolski program edukacyjny opracowany z inicjatywy Głównego Inspektora Sanitarnego, jako realizacja zaleceń strategii Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w zakresie diety, aktywności fizycznej i zdrowia oraz Narodowej Strategii opracowanej przez Instytut Żywności i Żywienia. cel programu: Poprawa sposobu odżywiania i promowanie aktywności fizycznej wśród młodzieży. ramy czasowe: wrzesień 2012 czerwiec 2013 zasadnicze działania krótki opis większych i bardziej znaczących przedsięwzięć: 28 maja Szkoła Podstawowa Nr 1 w Kamieniu Pomorski klasy V I VI (cztery) 61 uczniów realizujące program odbyły wycieczkę rowerową. Po pokonaniu określonego dystansu urządzono postój i mierzono tętno. Nauczyciel analizował z uczniami uzyskane wartości. Podczas przerwy na II śniadanie każdy uczeń prezentował przygotowany samodzielnie posiłek. Następnie dokonano oceny wartości energetycznej i odżywczej przygotowanego przez uczniów jedzenia oraz wybrano najlepiej przygotowanych na wycieczkę. 23 października 2013 Szkoła Podstawowa w Jarszewie odbyła się coroczna impreza lokalna Biesiada przy jesiennym stole. Impreza ta ma na celu zmianę nawyków żywieniowych. Organizowana jest wspólnie z rodzicami, społecznością lokalną i działkowcami. Na biesiadnym stole znajdują się potrawy wykonane przez dzieci i rodziców. Są one degustowane po części artystycznej przez uczniów, nauczycieli i zaproszonych gości. Ponadto zorganizowana jest jednocześnie wystawa plonów, na której przedstawia się dorodne warzywa i owoce z własnych ogrodów oraz eksponaty wykonane przez rodziny z płodów ogrodniczych. W imprezie brało udział 42 uczniów oraz ok. 40 rodziców. 29 maja 2013 Szkoła Podstawowa w Gorkach Pomorskich promowała spożywanie warzyw i owoców jako niezbędnych składników posiłków oraz wzbudzała aktywność fizyczną całych rodzin poprzez wspólne, aktywne spędzanie czasu wolnego w ramach imprezy lokalnej Dzień sportu i rodziny. W imprezie brało udział 22 uczniów. liczba adresatów 1953 uczniów oraz stosunek procentowy do liczby adresatów w powiecie (uczniowie SP i gimnazjaliści) 18,4% liczba szkół objętych oddziaływaniem 15 szkół oraz stosunek procentowy do liczby szkół w powiecie 55,6% wg GUS, szkół podstawowych 9/ 47,4% i gimnazjalnych 6 /75%) 150

151 wnioski dodatkowe informacje (np. liczba rodziców objętych edukacją): Edukacją objęto również rodziców 645 osób. Przeprowadzono szkolenie dla 26 koordynatorów szkolnych oraz 16 wizytacji programu w placówkach. Program profilaktyki otyłości cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem ponieważ uwzględnia realizację edukacji prozdrowotnej w placówkach szkolno wychowawczych i jest dobrze skorelowany ze szkolnymi programami profilaktycznymi. Ponadto działania są wspierane przez kierownictwo placówek, które planuje działania na miarę i możliwości szkół. 2. Profilaktyka palenia tytoniu: Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce. Cele i zadania na lata Czyste Powietrze Wokół Nas Program jako realizacja rządowego Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstwa Palenia Tytoniu stanowi pierwsze ogniwo w cyklu programów antytytoniowych. Adresatami są dzieci w wieku 5 6 lat, uczęszczające do przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach oraz ich rodzice i opiekunowie. cel programu: Wzrost kompetencji rodziców w zakresie ochrony dzieci przed ekspozycją na dym tytoniowy; zwiększenie umiejętności dzieci w zakresie radzenia sobie w sytuacjach, gdy przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub, gdy dorośli palą przy nich tytoń. ramy czasowe: wrzesień 2012 czerwiec 2013 zasadnicze działania krótki opis większych i bardziej znaczących przedsięwzięć: Impreza środowiskowa Piknik z rodzicami udział rodziców w zawodach sportowych z dziećmi. Wykonanie autorskiego filmu w celu zaobserwowania źródeł dymu oraz wykonanie techniką orgiami dużej maskotki Dinka jako logo programu w placówce. Inscenizacja piosenki o Dinku dla rodziców wraz z piosenką o zdrowiu Tato, nie pal tyle. liczba adresatów 320 oraz stosunek procentowy do liczby adresatów w powiecie (przedszkolaki i uczniowie SP klas O) 35,3 % liczba przedszkoli objętych oddziaływaniem 6 oraz stosunek procentowy do liczby przedszkoli w powiecie wg GUS 75% wnioski dodatkowe informacje (np. liczba rodziców objętych edukacją): W programie uczestniczyło 104 rodziców. Przeprowadzono szkolenie dla 26 koordynatorów i realizatorów szkolnych oraz 151

152 5 wizytacji programu w placówkach Nie Pal Przy Mnie, Proszę Program stanowi drugie ogniwo w cyklu programów profilaktyki antytytoniowej inicjowanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Adresatami są uczniowie I-III klas szkół podstawowych. cel programu: Zmniejszenie narażenia dzieci na bierne palenie tytoniu. ramy czasowe: wrzesień 2012 czerwiec 2013 zasadnicze działania krótki opis większych i bardziej znaczących przedsięwzięć: Imprezy lokalne połączono z imprezami szkolnymi i propagowano zdrowy styl życia wspólnie z rodzicami i zaproszonymi gośćmi. Zajęcia sportowe odbywały się w salach gimnastycznych jak i na boiskach. liczba adresatów 436 oraz stosunek procentowy do liczby adresatów w powiecie (uczniowie SP klas I-III) 31,6 % liczba szkół podstawowych objętych oddziaływaniem 6 oraz stosunek procentowy do liczby szkół podstawowych w powiecie wg GUS 36,6 % wnioski dodatkowe informacje (np. liczba rodziców objętych edukacją): W programie wzięło udział 121 rodziców. Przeprowadzono szkolenie dla 26 koordynatorów szkolnych oraz 1 szkolenie indywidualne dla 10 realizatorów, a także przeprowadzono 3 wizytacje programu w placówkach Znajdź Właściwe Rozwiązanie Program jest kontynuacją działań edukacyjnych w ramach rządowego Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstwa Palenia Tytoniu jako trzecie ogniwo adresowane do klas starszych szkoły podstawowej i gimnazjum. cel programu: Zapobieganie paleniu tytoniu wśród uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjum. ramy czasowe: wrzesień 2012 czerwiec 2013 zasadnicze działania krótki opis większych i bardziej znaczących przedsięwzięć: Imprezy lokalne połączono z imprezami szkolnymi i propagowano zdrowy styl życia wspólniez rodzicami i zaproszonymi gośćmi. Rywalizacje sportowe odbywały się w salach gimnastycznych jak i na boiskach szkolnych. Wprowadzono edukację rodziców poprzez merytoryczne wykłady na wywiadówkach. liczba adresatów 836 oraz stosunek procentowy do liczby adresatów w powiecie 152

153 (uczniowie SP i gimnazjaliści) 27,4 % liczba szkół objętych oddziaływaniem 8 oraz stosunek procentowy do liczby szkół w powiecie wg GUS, osobno dla szkół podstawowych 31,6 % i gimnazjalnych 25 % wnioski dodatkowe informacje (np. liczba rodziców objętych edukacją): W programie uczestniczyło ogółem 251 rodziców. Przeprowadzono szkolenie dla 26 koordynatorów szkolnych oraz 3 wizytacje programu w placówkach Światowy Dzień Bez Tytoniu Światowy Dzień bez Tytoniu obchodzony jest począwszy od 1988 roku 31 maja. Akcja jest częścią programu Europy wolnej od dymu tytoniowego, która został przyjęta na Konferencji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). cel kampanii i adresaci: Zasadniczym celem podejmowanych działań jest zwrócenie uwagi na aspekty zdrowotne, społeczne i ekonomiczne palenia tytoniu. ramy czasowe realizacji działań: maj czerwiec 2013 zasadnicze działania: W ramach obchodów Światowego Dnia Bez Tytoniu pracownicy Oddziału Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia PSSE w Kamieniu Pomorskim zorganizowali Festiwal Piosenki o Zdrowiu. W etapie powiatowym wyłoniono laureatów: w kategorii szkół podstawowych SP Nr 2 w Kamieniu oraz w kategorii gimnazjów Gimnazjum w Kamieniu. W etapie wojewódzkim zespół reprezentujący Gimnazjum zajął I miejsce, a zespół reprezentujący Szkołę Podstawową zajął II miejsce. liczba adresatów objętych działaniami 1046 oraz stosunek procentowy do liczby ludności w powiecie wg GUS 2,2 % wnioski dodatkowe informacje: Pion Promocji Zdrowia działania w ramach akcji ma wpisane w swoje zadania i realizuje je corocznie. 31 maja w obchody Światowego Dnia bez Tytoniu włączyły się przede wszystkim placówki oświatowe oraz samorządowe poprzez współpracę z PIS w ramach organizowanych Dni Dziecka Światowy Dzień Rzucania Palenia Święto przypada zawsze w trzeci czwartek listopada, na pamiątkę inicjatywy dziennikarza Lynna Smitha, który w 1974 roku zaapelował do czytelników swojej gazety, by przez jeden dzień powstrzymali się od palenia papierosów. W wyniku powodzenia przedsięwzięcia 153

154 Amerykańskie Towarzystwo Walki z Rakiem uznało trzeci czwartek listopada za Dzień Rzucania Palenia, a idea dnia zachęcającego palaczy do zerwania z nałogiem przyjęła się w wielu krajach, od 1991 także w Polsce. cel kampanii i adresaci: Zachęcenie do całkowitego porzucenia nałogu palaczy tytoniu. ramy czasowe realizacji działań: październik listopad 2013 zasadnicze działania: W ramach obchodów Światowego Dnia Rzucania Palenia pracownicy Oddziału Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia PSSE w Kamieniu Pomorskim nawiązali współpracę z Powiatowym Urzędem Pracy, gdzie i przeprowadzano wykłady pt. Bierne palenie oraz Czy warto rzucić palenie dla 24 bezrobotnych skupionych wokół Klubu Pracy Kontynuowano współpracę Biblioteką Publiczną w Kamieniu Pomorskim, gdzie jak co roku przygotowano tablicę informacyjną oraz materiały oświatowe dla czytelników zaopatrzono 150 poczytnych książek w zakładki Rzuć palenie razem z nami. Kontynuowano również współpracę z Polskim Stowarzyszeniem na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, gdzie na zaproszenie zarządu przeszkolono 22 pracowników, opiekunów i rodziców podopiecznych w zakresie szkodliwości biernego palenia na zaproszenie Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego uczestniczono w podsumowaniu działań placówki w zakresie zdrowego stylu życia oraz przeprowadzono wykład z prezentacją multimedialną Bierne palenie dla 95 osób (pracownicy, opiekunowie, podopieczni) przekazanie krótkiej wzmianki/informacji wraz z ulotką Kartka z kalendarza redakcji dwóch portali internetowych oraz ukazanie się jej na ikamien.pl. Rezultatem były przychylne komentarze internautów. W pionie wykonano 4 projekty autorskie ulotki w formie kartki z kalendarza, w której zawarto istotne informacje i rozpropagowano je na 2. lokalnych portalach internetowych, 10.placówkach oświatowych, 14. podmiotach medycznych. Dystrybuowano liczne materiały oświatowe. liczba adresatów objętych działaniami 918 oraz stosunek procentowy do liczby ludności w powiecie wg GUS 2 % wnioski dodatkowe informacje: Obchody 21 listopada w roku 2013 miały charakter informacyjny. Współpracowano z Powiatowym Urzędem Pracy, Specjalnym Ośrodkiem Szkolno Wychowawczym, Stowarzyszeniem na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Publiczną i Miejską Biblioteką, a także z pielęgniarkami środowiska nauczania i wychowania. 154

155 2.6. Odświeżamy nasze miasta.tob3cit (Tobacco Free Cities) cel kampanii i adresaci: Projekt współfinansowany przez Międzynarodową Unię ds. Walki z Gruźlicą i Chorobami Płuc (International Union Against Tuberculosis and Lung Disease), we współpracy ze Światową Fundacją ds. Walki z Chorobami Płuc (World Lung Foundation). Organizacje są zrzeszone w ramach Inicjatywy Bloomberga, założonej przez Michaela Bloomberga (były burmistrz Nowego Jorku), realizowany przez Pastwową Inspekcję Sanitarną od 2011 do 2013 roku. Wzmocnienie realizacji ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r., Nr 10, poz. 55 z późn. zm.) poprzez egzekucje zapisów w zakresie przestrzegania zakazu palenia oraz oznakowania stref bezdymnych, prowadzą w ramach nadzoru bieżącego przez funkcjonariuszy Państwowej Inspekcji Sanitarnej. wzmocnienie przestrzegania ustawy poprzez kampanię społeczną informującą o obowiązujących regulacjach w zakresie miejsc wolnych od dymu tytoniowego oraz konsekwencjach zdrowotnych używania tytoniu (czynne i bierne palenie). Adresatami projektu były osoby dorosłe. ramy czasowe realizacji działań: październik 2011 wrzesień 2013 zasadnicze działania krótki opis większych i bardziej znaczących przedsięwzięć: Zawiązanie koalicji lokalnej Odświeżamy nasze miasta TOB3CIT Tobacco Free Cities. Nawiązanie współpracy w Policją oraz Strażą Miejską w ramach monitoringu przestrzegania ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy w ramach szkoleń osób aktywnie poszukujących pracy. liczba adresatów objętych działaniami 6820 oraz stosunek procentowy do liczby ludności w powiecie wg GUS 14,3 % wnioski dodatkowe informacje: Projekt był strategią informacyjną dla samorządów, służb oraz dorosłych mieszkańców powiatu. Wskutek działań zawiązano koalicję lokalną, przeszkolono przedstawicieli służb oraz nawiązano z nimi merytoryczną współpracę. 155

156 3. Profilaktyka używania substancji psychoaktywnych: Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych ; Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej. Dofinansowanie Projektu w 15% w kwocie CHF ( PLN) stanowi wkład krajowy zapewniony przez Ministra Zdrowia. W ramach projektu realizowane będzie 5 modułów: szkolenia dla kadry medycznej pt. "Skuteczna komunikacja z pacjentem w zakresie ograniczania konsekwencji zdrowotnych używania substancji psychoaktywnych, programy edukacyjne w zakładach pracy i w szkołach ponadgimnazjalnych, kampania społeczna, badania ankietowe pt. "Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży", platforma internetowa - System Elektronicznego Monitorowania i Promocji Zdrowia (SEMPZ) ( cel projektu i adresaci: Celem projektu jest ograniczenie używania alkoholu, tytoniu i innych substancji psychoaktywnych przez kobiety w wieku prokreacyjnym, tj. między 15 a 49 rokiem życia. ramy czasowe realizacji działań: styczeń grudzień 2013 zasadnicze działania podjęte w ramach kampanii społecznej krótki opis większych i bardziej znaczących przedsięwzięć; rozpropagowano program wśród szkół 8 ponadgimnazjalnych w powiecie poprzez rozesłanie oferty i informacji programowych. Pozyskano realizatorów (1 Liceum Ogólnokształcące oraz 5 szkół Zespółu Szkół Ponadgimnazjalnych w Kamieniu Pomorskim) przeprowadzono w ramach programu profilaktyki uzależnień szkolenie dla pracowników oraz rodziców PSOUU w Kamieniu Pomorskim nt. FAS dla 22 osób i na zaproszenie Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w Klubie Pracy przeprowadzono wykład z prezentację multimedialną FAS ora pokazano film DVD Wieczne dziecko dla 24 osób. Działania w Klubie Pracy oceniono satysfakcjonująco i była wola przeprowadzenia wykładu dla następnych grupą bezrobotnych. liczba adresatów objętych działaniami 141 oraz stosunek procentowy do liczby ludności w powiecie wg GUS 0,3 % liczba szkół zaproszonych do realizacji programu dedukcyjnego ARS czyli jak dbać o miłość? 8 oraz stosunek procentowy do liczby szkół ponadgimnazjalnych w powieciewg GUS 100%. Z oferty skorzystały 2 szkoły ponadgimnazjalne co daje 25% w stosunku do funkcjonujących w powiecie. 156