Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych. (minimalny wymagany zakres)

Transkrypt

1 PROJEKT Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych (minimalny wymagany zakres) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Białystok, czerwiec 2009 r. Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 1

2 Spis treści 1 Wprowadzenie Podstawowe definicje Zasady ogólne Struktura studium Wnioski z przeprowadzonej analizy podsumowanie Definicja projektu Charakterystyka projektu Tytuł projektu Lokalizacja projektu Analiza otoczenia społeczno gospodarczego projektu, powiązania z dokumentami strategicznymi Zidentyfikowane problemy Logika interwencji Cele projektu Wskaźniki produktu i rezultatu Zagrożenia i ryzyko w realizacji inwestycji Komplementarność z innymi działaniami / programami Analiza instytucjonalna i prawna wykonalności inwestycji Identyfikacja beneficjentów projektu Opis stanu aktualnego instytucji wdrażającej projekt Status prawny beneficjenta Trwałość i promocja projektu Pomoc publiczna w projekcie Analiza techniczna Analiza finansowa Analiza ekonomiczna Analizy specyficzne dla danego rodzaju projektu / sektora Analiza oddziaływania na środowisko Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 2

3 1 Wprowadzenie Niniejszy dokument stanowi ogólne wytyczne do opracowania Studium Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych zgłaszanych do dofinansowania w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Zawiera on również zasady ich sporządzania. Wytyczne mają na celu pomoc potencjalnym beneficjentom Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata w procesie przygotowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych poprzez wprowadzenie jednoznacznych pojęć i założeń oraz ujednolicenie zasad przygotowania jak również osiągnięciu efektu porównywalności inwestycji. 1.1 Podstawowe definicje BENEFICJENT podmiot gospodarczy, podmiot lub przedsiębiorstwo, publiczne lub prywatne, odpowiedzialne za inicjowanie lub inicjujące i realizujące operacje. PROJEKT przedsięwzięcie opisane we Wniosku o dofinansowanie, będące przedmiotem umowy o dofinansowanie zmierzające do osiągnięcia pewnego, precyzyjnie określonego celu. Cel ten najczęściej określony jest w wielkościach naturalnych. ZADANIE wyodrębniona technicznie część projektu. PROJEKT GENERUJĄCY DOCHÓD w myśl art. 55 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 jest to projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego lub Funduszu Spójności, którego całkowity koszt przekracza 1 mln EUR, obejmujący inwestycję w infrastrukturę, korzystanie z której podlega opłatom ponoszonym bezpośrednio przez korzystających oraz projekt pociągający za sobą sprzedaż gruntu lub budynków lub dzierżawę gruntu lub najem budynków, lub wszelkie inne odpłatne świadczenie usług, dla którego wartość bieżąca przychodów w rozumieniu art ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 przewyższa wartość bieżącą kosztów operacyjnych. W przypadku projektów dla których istnieje możliwość obiektywnego oszacowania dochodu z wyprzedzeniem (art. 55 ust. 2) należy wyliczyć wartość wskaźnika luki w finansowaniu na potrzeby ustalenia wartości dofinansowania. Natomiast 1. Artykuł 55 nie ma zastosowania w następujących przypadkach: Projekty, które nie generują dochodu (np. drogi, za korzystanie z których nie trzeba płacić), Projekty, których dochody nie pokrywają w pełni kosztów operacyjnych (np. niektóre koleje), Projekty podlegające zasadom pomocy publicznej. Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 3

4 w przypadku projektów, dla których nie można obiektywnie oszacować dochodu z wyprzedzeniem (np. ze względu na innowacyjny charakter) (art. 55 ust 3) a z celów projektu i założeń wnioskodawcy wynika, że projekt będzie generował przychody w rozumieniu art. 55 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006, dofinansowanie wspólnotowe ustalane przy zastosowaniu stopy dofinansowania określonej dla danego działania (bez konieczności wyliczania luki w finansowaniu), z zastrzeżeniem, że dochód wygenerowany przez projekt w okresie do 5 lat po jego zakończeniu, spełniający przesłanki art. 55 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006, zostanie zwrócony przez Beneficjenta do właściwej instytucji przyznającej pomoc proporcjonalnie do udziału wydatków kwalifikowalnych w całkowitym koszcie projektu oraz proporcjonalnie do udziału współfinansowania wspólnotowego w wydatkach kwalifikowalnych. KOSZTY KWALIFIKOWALNE wydatek lub koszt poniesiony przez beneficjenta w związku z realizacją projektu zgodnie z zasadami obowiązującymi i który kwalifikuje się do refundacji ze środków przeznaczonych na program. POMOC PUBLICZNA wszelka pomoc udzielona przez Państwo Członkowskie lub z użyciem zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub może zakłócić konkurencję poprzez faworyzowanie określonych podmiotów lub wytwarzania określonych dóbr oraz gdy jest niezgodna ze wspólnym rynkiem, o ile wpływa na handel między Państwami Członkowskimi. DOCHÓD nie jest dochodem w rozumieniu ustawy o rachunkowości. W niniejszym opracowaniu będzie rozumiany jako wartość bieżąca salda przepływów pieniężnych. Swym zakresem obejmie dochody osiągnięte w trakcie realizacji oraz dochody planowo uzyskane po zakończeniu inwestycji. NAKŁADY INWESTYCYJNE nakłady inwestycyjne poniesione w okresie realizacji projektu. Obejmują prace przygotowawcze i nakłady na rzeczowy majątek trwały. NAKŁADY W OKRESIE EKSPLOATACJI nakłady na środki trwałe niezbędne do eksploatacji (ruchome środki trwałe), nakłady na remonty generalne powiększające wartość środków trwałych, czyli nakłady odtworzeniowe. CELE OGÓLNE/POŚREDNIE cele wyjaśniają dlaczego projekt jest ważny dla społeczeństwa w kategoriach długoterminowych korzyści dla beneficjentów i szerszych korzyści dla innych grup. CEL BEZPOŚREDNI cel odnoszący się do kluczowego problemu i jest definiowany w kategoriach korzyści dla beneficjentów lub grup docelowych, jest rezultatem wykorzystania powstałych produktów. ODDZIAŁYWANIE długofalowe konsekwencje dla bezpośrednich adresatów po zakończeniu ich udziału w projekcie lub po zakończeniu danej inwestycji, a także pośrednie konsekwencje dla innych adresatów, którzy skorzystali lub stracili w wyniku realizacji projektu. Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 4

5 REZULTATY bezpośrednie i natychmiastowe efekty zrealizowanego programu lub projektu. Rezultaty dostarczają informacji o zmianach, jakie nastąpiły w wyniku wdrożenia programu lub projektu u beneficjentów pomocy, bezpośrednio po uzyskaniu przez nich wsparcia. PRODUKT wynik interwencji w stan aktualny, czyli bezpośredni, materialny efekt realizacji projektu mierzony konkretnymi wielkościami. 1.2 Zasady ogólne Studium Wykonalności stanowi załącznik do Wniosku o dofinansowanie projektu infrastrukturalnego w ramach RPOWP na lata Studium Wykonalności musi być aktualne na dzień składania Wniosku o dofinansowanie projektu informacje prezentowane w obu dokumentach muszą być tożsame. Studium Wykonalności musi dotyczyć jednego określonego zakresu tematycznego, którego dofinansowanie przewidziano w RPOWP na lata Wszystkie analizy przygotowywane dla projektów infrastrukturalnych powinny być wykonane w cenach stałych. Analizą należy objąć okres inwestycyjny (lata ponoszenia nakładów na realizację projektu) oraz technicznego cyklu życia projektu. Okresy referencyjne: Dziedzina gospodarki Okres referencyjny [w latach] energetyka Gospodarka wodna i ochrona środowiska 30 kolejnictwo 30 drogi Porty morskie i lotnicze 25 przemysł 10 Inne usługi 15 Okres odniesienia przyjęty na potrzeby analizy (za który należy sporządzić prognozę przepływów pieniężnych generowanych przez projekt) jest uzależniony od rodzaju inwestycji i powinien odzwierciedlać okres życia ekonomicznego projektu. Analiza musi być prowadzona metodą przyrostu w odniesieniu do stanu istniejącego, a nie stanu 0. Należy zaprezentować wariant bezinwestycyjny, wariant uwzględniający Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 5

6 realizację projektu (w połączeniu ze stanem obecnym) oraz sam projekt (wariant inwestycyjny wariant bezinwestycyjny = projekt). Dane (szczególnie dane liczbowe) powinny posiadać wskazanie źródeł pochodzenia i okres którego dotyczą. Dane statystyczne nie powinny być starsze niż 2 lata, a źródła danych finansowych (np. kosztorys) nie mogą być starsze niż 1 rok. Studium Wykonalności musi pozostawać w zgodzie z dokumentami wyższego rzędu, przede wszystkim z: przepisami krajowymi i UE, Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podlaskiego na lata , Szczegółowym opisem osi priorytetowych RPOWP na lata , Wytycznymi w sprawie kwalifikowalności wydatków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Krajowymi Wytycznymi dotyczącymi kwalifikowalności wydatków w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu spójności w okresie programowania (opracowanie MRR), Krajowymi Wytycznymi w zakresie wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód (opracowanie MRR), innymi dokumentami programowymi na lata Struktura studium 2.1 Wnioski z przeprowadzonej analizy podsumowanie Rozdział powinien być napisany w języku niespecjalistycznym (zrozumiałym dla osoby bez przygotowania technicznego) i powinien być skróconym przeglądem kluczowych informacji o projekcie. Zalecane jest przedstawienie: przedmiotu projektu, informacji podstawowej (beneficjent, tytuł, lokalizacja, zgodność z celami RPOWP, podstawowe wnioski analizy otoczenia przedsięwzięcia), celi, rezultatów, produktów projektu, stosowania zasady cross financingu (w zakresie dopuszczalności stosowania), przewidywanych nakładów inwestycyjnych, harmonogramu projektu oraz jego trwałości, wykonalności technicznej i instytucjonalnej projektu, Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 6

7 pomocy publicznej w projekcie, kosztów inwestycyjnych i struktury finansowania, wyników analizy finansowej i ekonomicznej, wniosków z analizy oddziaływania na środowisko, określenia grup docelowych. 2.2 Definicja projektu Należy w krótkich słowach i jednoznacznie opisać przedmiot i zakres projektu. Z punktu tego muszą jasno wynikać zadania jakie będą realizowane w ramach projektu. 2.3 Charakterystyka projektu Tytuł projektu Tytuł powinien być krótki i oddający charakter projektu oraz zgodny z pozostałą dokumentacją Lokalizacja projektu Opis powinien zawierać informacje pomocne w lokalizacji inwestycji wraz z wizualizacją na mapach (przedstawione w załącznikach). Miejsce realizacji projektu należy sprowadzić do poziomu konkretnej gminy oraz miejscowości w odniesieniu do istniejącego i planowanego stanu zagospodarowania terenu. Dla projektów punktowych należy wskazać dokładną lokalizację działki wraz z numerem. Dla inwestycji liniowych należy określić w sposób jednoznaczny położenie jej początku i końca. Należy ująć informację o istniejącym (z aktualnym stanem zagospodarowania uzbrojenia terenu) i planowanym stanie zagospodarowania terenu, na którym realizowany będzie projekt Analiza otoczenia społeczno gospodarczego projektu, powiązania z dokumentami strategicznymi Należy ująć newralgiczne cechy terenu objętego oddziaływaniem projektu, na tyle dokładne, aby Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 7

8 zrozumieć problemy, które po zrealizowaniu projektu powinny być rozwiązane. Należy wskazać bezpośrednią zgodność projektu z polityką szczebla: krajowego, regionalnego i lokalnego. Koniecznym jest wskazanie jednoznacznej zgodności projektu z celami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Należy również wskazać wpływ projektu na polityki horyzontalne: Politykę ochrony środowiska, Politykę równych szans, Politykę społeczeństwa informacyjnego i Efektywność energetyczną Zidentyfikowane problemy W punkcie tym należy opisać i zanalizować problemy, które dotykają bezpośrednich i pośrednich beneficjentów projektu. Charakterystyka powinna wskazywać powiązania pomiędzy wyróżnionymi problemami, do rozwiązania których przyczynia się projekt, a badaną analizą otoczenia projektu. Należy również przeprowadzić selekcję tych problemów i zidentyfikować problem kluczowy, który zostanie rozwiązany poprzez realizację projektu Logika interwencji Pomocną w opracowaniu projektu, a następnie jego ocenie i realizacji jest matryca logiczna projektu. Matryca logiczna jest narzędziem rekomendowanym, szczególnie dla projektów wieloetapowych lub opracowywanych w partnerstwie Cele projektu Cele ogólne/szersze projektu Należy opisać jakie długoterminowe korzyści społeczno ekonomiczne zostaną osiągnięte w danym sektorze/regionie poprzez realizację projektu, z wyszczególnieniem wskaźników oddziaływania (tj. długofalowych konsekwencji zrealizowanego produktu, wykraczających poza natychmiastowe efekty dla grup docelowych). Cel/(e) bezpośredni projektu Cel(e) projektu muszą wynikać z zidentyfikowanych problemów i być spójne z celami działania zawartymi w RPOWP. Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 8

9 Wskaźniki produktu i rezultatu Zdefiniowane dla projektu wskaźniki produktu i rezultatu muszą zawierać przynajmniej dwa z wskazanych w Tabeli wskaźników, stanowiącej załącznik nr 3 Szczegółowego opisu osi priorytetowych RPOWP na lata Wskaźniki produktu Produkt bezpośredni, materialny efekt realizacji przedsięwzięcia mierzony konkretnymi wielkościami. Wskaźniki produktu należy zaprezentować w formie tabelarycznej. Wskaźniki produktu muszą zostać przedstawione narastająco. Wskaźniki produktu muszą być prezentowane w odniesieniu do roku bazowego; za rok bazowy dla wskaźników produktu należy przyjąć ostatni pełny rok kalendarzowy przed rozpoczęciem realizacji projektu. Wskaźniki rezultatu W punkcie tym należy przedstawić informacje na temat rezultatów osiągniętych dzięki realizacji projektu. Rezultaty można zdefiniować jako korzyści, jakie wynikną dla beneficjenta bezpośrednio po zakończeniu projektu w związku ze zrealizowanymi działaniami. Wskaźniki rezultatu należy przedstawić w sposób narastający uwidoczniając zmiany wywołane realizacją projektu. Wskaźniki rezultatu należy podać w odniesieniu do roku bazowego. Za rok bazowy dla wskaźników rezultatu przyjmujemy ostatni pełny rok kalendarzowy przed złożeniem wniosku. Przy prezentacji wskaźników rezultatu - dla pierwszego roku funkcjonowania projektu - za I rok zostaje przyjęty pierwszy pełny rok kalendarzowy funkcjonowania infrastruktury powstałej w ramach projektu. Wskaźniki mogą pojawiać się w trakcie realizacji projektu Zagrożenia i ryzyko w realizacji inwestycji Celem analizy ryzyka jest identyfikacja potencjalnych zagrożeń, które mogą wystąpić przy realizacji inwestycji oraz wskazanie sposobu postępowania w momencie ich wystąpienia. Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 9

10 Komplementarność z innymi działaniami / programami Potencjalny projekt zgłaszany do realizacji może stanowić element szerszego przedsięwzięcia. W punkcie tym należy przedstawić działania komplementarne. Wskażą one na powiązania z projektami realizowanymi ze środków unijnych / krajowych / zagranicznych, które mogą mieć jakikolwiek wpływ na jego realizację. Należy odnieść się głównie do działań już zrealizowanych lub będących w trakcie realizacji. 2.4 Analiza instytucjonalna i prawna wykonalności inwestycji Identyfikacja beneficjentów projektu Należy jasno określić beneficjenta oraz beneficjentów pośrednich projektu. W przypadku projektów inwestycyjnych beneficjentem projektu jest podmiot, który będzie stroną umowy o dofinansowanie projektu w ramach RPOWP. Poza tym w punkcie tym należy określić kto będzie pełnił funkcję Zamawiającego. Można również określić w jaki sposób wybrany będzie inżynier / menager projektu, tj. niezależny pośrednik pomiędzy pracodawcą, a kontraktorem wykonawcą projektu. Dodatkowo w Studium Wykonalności należy wskazać, kto stanie się właścicielem inwestycji finansowanej ze środków EFRR po jej zakończeniu Opis stanu aktualnego instytucji wdrażającej projekt Wdrożenie projektu nie może odbyć się bez ram instytucjonalnych należy przedstawić charakterystykę i analizę stanu aktualnego organizacji wdrążającej projekt (zdolność organizacyjną) z dokładnym sposobem i procedurami wdrażania projektu (harmonogram projektu). Podmiot odpowiedzialny za wdrożenie projektu przedstawia inne osoby/organizacje zaangażowane w realizację projektu, ich rolę włącznie z podziałem odpowiedzialności, ewentualne powiązanie z innymi podmiotami. Podmiot odpowiedzialny za wdrożenie projektu opisuje towarzyszące procesowi wdrażania projektu procedury, sposób pozyskiwania odpowiednich zezwoleń prac przygotowawczych, projektowych, oraz określa liczbę kontraktów w ilu będzie realizowany projekt oraz sposób wyboru Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 10

11 wykonawców robót, usług i dostawców. Podmiot odpowiedzialny za wdrożenie projektu przedstawia wielkości niezbędnych kosztów i źródła finansowania działań związanych z realizacją projektu, jak tez identyfikuje zagrożenia związane z wykonalnością instytucjonalną projektu. Zalecaną formą przedstawienia harmonogramu jest wykres Gantt a Status prawny beneficjenta Punkt ten opisuje kwestie prawne związane z realizacją projektu. W części tej powinna znaleźć się odpowiedź na temat własności gruntu / obiektów, na których będzie realizowany projekt, oraz inne dodatkowe informacje jak kwestia dostępności gruntu, mediów pod inwestycję należy przedstawić dokument potwierdzający prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Należy określić czy projekt jest przygotowany do realizacji pod względem prawnym i jakie pozwolenia/decyzje/opinie pozostają konieczne do uzyskania w celu zapewnienia realizacji projektu Trwałość i promocja projektu Beneficjent jest zobowiązany do utrzymania projektu i nie poddania go znaczącym modyfikacjom przez co najmniej 5 lat od chwili zakończenia jego realizacji. W punkcie tym należy wskazać kto będzie ponosić koszty związane z utrzymaniem i eksploatacją inwestycji po zakończeniu wsparcia projektu. Informację należy uzupełnić o element rozwiązań ewentualnego udostępniania wybudowanej infrastruktury podmiotom trzecim. Należy przedstawić krótki opis sposobów promocji udziału UE w finansowaniu projektu, zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie: Rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1828/2006 z 8 grudnia 2006 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 11

12 Regionalnego art. 8 i 9, Krajowymi Wytycznymi w zakresie informacji i promocji opracowanymi przez MRR, Strategią Komunikacji Funduszy Europejskich na lata , w tym zał. nr 1 Księgą znaków Pomoc publiczna w projekcie Źródłowym przepisem w zakresie pomocy publicznej jest art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE, Dz.U.UE.C.321E.37 z dn r.), który stanowi: Z zastrzeżeniem innych postanowień przewidzianych w niniejszym Traktacie, wszelka pomoc przyznawana przez Państwo Członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna ze wspólnym rynkiem w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi. Należy zidentyfikować czy projekt podlega zasadom pomocy publicznej na podstawie obowiązujących aktów prawnych i wytycznych. Sposobem zweryfikowania występowania pomocy publicznej w projekcie jest test pomocy publicznej. Ustalenie, czy w określonej transakcji występuje pomoc publiczna polega na zbadaniu, czy jednocześnie występują wszystkie niżej wymienione przesłanki 2 : wsparcie jest przyznawane przez Państwo lub pochodzi ze środków państwowych, wsparcie to jest udzielane na warunkach korzystniejszych niż oferowane na rynku (korzyść ekonomiczna), selektywność tzn. uprzywilejowanie określonych podmiotów lub wytwarzanie określonych dóbr, wsparcie zakłóca konkurencję lub grozi zakłóceniem oraz wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi. Każdą z przesłanek należy uzasadnić. W przypadku, gdy którakolwiek z przesłanek nie jest spełniona, pomoc publiczna nie występuje. Gdy wynik przeprowadzonego testu pomocy publicznej jest pozytywny, przynajmniej w odniesieniu do części zakresu rzeczowego projektu, oznacza to że projekt w części jest objęty 2 Patrz: Wspólnotowe zasady dotyczące pomocy państwa Vademecum.Dokument dostępny na stronie MRR Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 12

13 pomocą publiczną. Skutkiem tego jest konieczność wydzielenia wydatków kwalifikowalnych w ramach pomocy publicznej i bez pomocy. W przypadku wpisania się projektu w zakres objęty pomocą stosuje się poziom dofinansowania określony w danym programie pomocowym. W projektach może występować mieszany poziom dofinansowania odrębny dla zadań podległych pomocy publicznej i odrębny dla pozostałych. 2.5 Analiza techniczna Zadaniem analizy technicznej jest określenie zasadności zaproponowanych rozwiązań technicznych i technologicznych w projekcie. Powinna ona szczegółowo uzasadnić wybór rozwiązania technicznego oraz proponowane zmiany (które mają przynieść rezultaty zmierzające do osiągnięcia celów projektu) i wykazać, że zaproponowane rozwiązanie jest: wykonalne pod względem technicznym i/lub technologicznym, zgodne z najlepszą praktyką w danej dziedzinie, zgodne z obowiązującymi normami prawnymi, optymalne pod względem zaspokojenia popytu ze strony użytkowników, przedstawia optymalny stosunek jakości do ceny, najbardziej odpowiednie spośród rozważanych opcji. 2.6 Analiza finansowa Celem analizy finansowej jest ustalenie właściwego (maksymalnego) wkładu z funduszy, który sprawi iż inwestycja jest wykonalna finansowo a równoczesne beneficjent nie otrzymuje zbyt wielu środków dotacyjnych. Musi ona zweryfikować czy beneficjent będzie zdolny do wdrożenia projektu, a podmiot prowadzący eksploatację powstałej infrastruktury będzie generował nadwyżkę wystarczającą do pokrycia kosztów działalności operacyjnej czy ewentualnych wydatków odtworzeniowych, tj. czy inwestycja jest finansowo trwała. W tym punkcie należy dokładnie opisać przyjęte założenia do wyliczenia poszczególnych pozycji oraz wskazać opracowanie / źródło, na podstawie którego oszacowane zostały planowane koszty inwestycji. Elementy analizy finansowej: Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 13

14 zestawienie głównych kosztów projektu, opracowane na podstawie najbardziej aktualnych i wiarygodnych danych (w PLN), przychody generowane przez projekt w przypadku, gdy projekt przyniesie przychody wynikające z taryf lub opłat ponoszonych przez użytkowników, należy wyszczególnić te opłaty (rodzaje, poziom opłat, zasady, na których ustalono opłaty), wskazać czy pokrywają one koszty operacyjne oraz amortyzację projektu a w przypadku braku taryf lub opłat należy wskazać w jaki sposób pokrywane będą koszty utrzymania i operacyjne funkcjonowania projektu, nakłady inwestycyjne na realizację projektu szczegółowy harmonogram rzeczowofinansowy dotyczący realizacji projektu w ujęciu kwartalnym należy podawać na podstawie aktualnych i wiarygodnych danych ze wskazaniem ich źródła (należy zaprezentować wartość netto, stawkę VAT i wartość brutto). Przy sporządzaniu analizy finansowej należy posługiwać się metoda zdyskontowanych środków pieniężnych. Analiza finansowa powinna być prowadzona w cenach stałych w PLN stopa dyskontowa w cenach stałych wynosi 5%. Rachunek zysków i strat i przepływów finansowych Należy sporządzić rachunek zysków i strat dla projektu zgodnie z Ustawą o rachunkowości w zakresie jej obowiązywania. W rachunku zysków i strat należy ująć wyłącznie zmianę poszczególnych wielkości wywołana projektem. Przepływy pieniężne powinny zawierać zmiany zapotrzebowania na kapitał obrotowy. W rachunku przepływów pieniężnych należy ująć wyłącznie zmianę poszczególnych wielkości wywołaną projektem. Jeśli środki pieniężne na koniec okresu osiągają w którymkolwiek roku wartości ujemne należy określić źródło pokrycia deficytu. Analiza luki finansowej Należy obliczyć stopę dotacji (poziom wydatków kwalifikowalnych). W celu obliczenia luki finansowej należy odnieść się do określonych przepływów pieniężnych oraz uwzględnić wartość rezydualną. Analiza ta nie jest wymagana dla projektów podlegającym zasadom pomocy publicznej. Algorytm obliczania luki finansowej zgodnie z krajowymi Wytycznymi w zakresie wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 14

15 generujących dochód. Wskaźniki rentowności Należy określić podstawowe wskaźniki rentowności projektu, które wskażą, iż dotacja została odpowiednio oszacowana i nie przynosi nadmiernych korzyści beneficjentowi projektu. Dla wszystkich projektów należy wyliczyć wskaźniki: finansową bieżącą wartość netto inwestycji (FNPV/C) i finansową wewnętrzną stopę zwrotu z inwestycji (FRR/C) w wariancie bez i z dotacją. Natomiast w przypadku projektów realizowanych w strukturze PPP należy dodatkowo wyliczyć wskaźniki: finansową bieżąca wartość netto kapitału (FNPV/K) i finansową wewnętrzna stopa zwrotu kapitału (FRR/K). 2.7 Analiza ekonomiczna Analiza ekonomiczna dostarcza wskaźników efektywności ekonomicznej inwestycji, które pozwalają na stwierdzenie, czy inwestycja jest uzasadniona z ogólnospołecznego punktu widzenia. Należy zastosować metodę Analizy efektywności kosztowej wyliczając wskaźniki efektywności ekonomicznej projektu: ekonomiczną, bieżąca wartość netto inwestycji (ENPV) stanowiącą różnicę ogółu zdyskontowanych korzyści i kosztów związanych z inwestycją; projekt jest efektywny jeśli ENPV jest większy niż zero, ekonomiczną, wewnętrzną stopę zwrotu z inwestycji (ERR) określającą ekonomiczny zwrot z projektu; ERR powinna być wyższa niż zastosowana stopa dyskontowa, wskaźnik B/C, który ustala się jako stosunek zdyskontowanych korzyści do sumy zdyskontowanych kosztów generowanych w okresie odniesienia; B/C powinien być większy od jedności. Przy uzyskaniu negatywnych wskaźników efektywności (ujemnych) dalsza analiza inwestycji staje się bezcelowa, a inwestycja powinna zostać odrzucona. Wykonanie analizy ekonomicznej na etapie Studium Wykonalności pozwala zatem na uniknięcie kosztownych prac projektowych dla inwestycji, które nie mają uzasadnienia ekonomicznego. Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 15

16 2.8 Analizy specyficzne dla danego rodzaju projektu / sektora Powyższe analizy stanowią wykaz najważniejszych elementów dla danego sektora, uwzględniają jego najistotniejsze cechy (np. sektor transportu prognozy ruchu). 2.9 Analiza oddziaływania na środowisko Dla projektów, dla których wymagane jest polskim prawem wykonanie oceny oddziaływania na środowisko należy przedstawić streszczenie tego dokumentu. Dla projektów dla których nie jest wymagane wykonanie w/w oceny należy sporządzić krótką analizę w aspekcie oddziaływania na poszczególne elementy środowiska naturalnego. W każdym przypadku należy określić wpływ projektu na obszary NATURA Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 16

17 (Nazwa instytucji Adres) (Miejscowość i data) Oświadczenie Beneficjenta Niniejszym oświadczam, że projekt...: (tytuł projektu) 1. jest / nie jest projektem generującym dochód w myśl art. 55 rozporządzenia WE 1083/2006 z uwzględnieniem zmian wprowadzonych rozporządzeniem WE 1341/ podlega/ nie podlega zasadom pomocy publicznej (podpis i pieczątka) Niewłaściwe skreślić Niewłaściwe skreślić Wytyczne ogólne opracowania Studiów Wykonalności dla projektów infrastrukturalnych 17