Diagnostyka subklinicznej nadczynności i niedoczynności tarczycy w ciąży
|
|
- Izabela Mucha
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Diagnostyka subklinicznej nadczynności i niedoczynności tarczycy w ciąży Alicja Hubalewska-Dydejczyk Katedra i Kliniki Endokrynologii, Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum
2 Zaburzenia funkcji tarczycy są dobrze znanym czynnikiem ryzyka wystąpienia zaburzeń płodności, a nieleczone prawidłowo w czasie ciąży zwiększają ryzyko powikłań położniczych oraz mają niekorzystny wpływ na rozwój płodu. W ciągu ostatnich lat przybyło danych klinicznych sugerujących, że łagodne formy zaburzeń funkcji tarczycy tj. subkliniczna niedoczynność tarczycy i izolowana hipotyroksynemia (hypot), również zwiększają ryzyko niekorzystnych następstw położniczych chociaż ich przyczyny nie są w pełni jasne.
3 Istnieją dobrze przygotowane zalecenia i liczne opracowania eksperckie, ale niektóre sytuacje kliniczne budzą znaczną niepewność w postępowaniu pomimo przybywających z każdym rokiem nowych danych klinicznych. Jak postępować, jakie przyjąć stanowisko, a przynajmniej jak należy pozostać w zgodzie z aktualnym stanem wiedzy (EBM) w obszarach tzw. szarej strefy?
4 Rekomendacje
5 Nasza dyskusja. Matczyna subkliniczna niedoczynność tarczycy (NT), izolowaną hipot4 - jak należy je zdefiniować? - jak postępować bezpiecznie? - czy rzeczywiście mają one negatywny wpływ na organizm matki i dziecka? Subkliniczna nadczynność tarczycy (HT) czy rzeczywiście postępowanie kliniczne nie budzi wątpliwości?
6 Rozpoznanie
7 Spektrum zaburzenia funkcji tarczycy w ciąży Ciężka Umiarkowana Subkliniczna Subkliniczna Umiarkowana Ciężka hipotyreoza NT NT HT HT HT Eutyreoza Bezpieczna dla matki i dziecka Gdzie narysować graniczne linie? Jak ocenić/zbilansować ryzyko a korzyści z podjętej interwencji terapeutycznej?
8 Oparte wyłącznie na podstawie badań laboratoryjnych Objawy niespecyficzne, mogą występować w różnych innych stanach patologicznych i fizjologicznych np. w ciąży a także mogą być związane ze stylem życia Stąd bardzo ważne jest aby pamiętać, że każdy czynnik wpływający na wartość wyników badań może potencjalnie spowodować uznanie oznaczonych wyników TSH i FT4 za czynnik ryzyka wystąpienia dysfunkcji tarczycy Czynniki ryzyka istnienia chorób tarczycy: p-ciała p-tarczycowe, ale także BMI, wiek matki, palenie papierosów, liczba ciąż/porodów, przynależność etniczna, spożycie jodu, wartość hcg
9 Czynniki wpływające na fizjologiczne zmiany HT w ciąży Zmiany fizjologiczne nerkowego klirensu jodu, tarczycowego klirensu jodu, stężenia I w surowicy i przezłożyskowego transportu I do płodu zużycia O2 przez jednostkę płodowo-łożyskową, macicę ciężarnej i organizm matki I-trymestr hcg TBG objętości osocza Dejodynacja T4 i T3 w łożysku Konsekwencje w badaniach biochemicznych wychwytu jodu W obszarze niedoboru jodu T4, TSH, wole podstawowej przemiany materii FT4, FT3, TSH (wpływ na oś przysadkowotarczycową) całkowitego stężenia T4 i T3 całkowitej puli T4 i T3 Przyspieszone tempo metabolizmu T4 i T3 Wg J.Lazarus, 2013
10 Matczyna subkliniczna niedoczynność tarczycy Subkliniczna niedoczynność tarczycy 2 2,5 % ciężarnych Ale Chiny - ok. 4 % Belgia - ok. 6,8% Pn. Hiszpania 13,7 % Jawna NT: 0,2 0,5 % ciężarnych
11 Matczyna subkliniczna niedoczynność tarczycy Definicja: Subkliniczna niedoczynność tarczycy Stężenie TSH > górnej granicy wartości referencyjnej TSH - trymestr specyficznej Prawidłowe stężenie tyroksyny Izolowana hipotyroksynemia (hipot4) Stężenie tyroksyny < 2,5 percentyla w stosunku do dolnej wartości referencyjnej trymestr specyficznej Prawidłowe TSH Jawna NT: FT4 < normy + TSH > normy lub TSH > 10 mu/l niezależnie od wartości FT4
12 Matczyna niedoczynność tarczycy Dlaczego ważny punkt końcowy? Powikłania ciąży Upośledzenie funkcji poznawczych dziecka Poronienie, Rzucawka.. Zaburzenia mowy, upośledzenie funkcji motorycznych Autyzm..
13 Co jest normą? SH: szczególnie istotne we wczesnej ciąży, do ok. 20 tyg. płód korzysta z HT matki ( zapotrzebowania na HT zaopatrzenie płodu, TBG, degradacja HT przez łożyskową DD t.3) unikanie uniwersalnych cut off i przygotowanie specyficznych dla ciąży zakresów referencyjnych 1. Górna wartość referencyjna dla TSH 2,5 miu/l (I try.) 3,0 miu/l (II, III trym) 2. Cel leczenia znormalizowanie stężenia TSH < 2,5 miu/l 3,0 miu/l
14 Co jest normą? Wartości referencyjne powinny być oparte o zakres 2,5 i 97,5 percentyl dla danej populacji przy optymalnej podaży jodu
15
16 Stężenia TSH ( a ), ft 3 ( b ), and ft 4 ( c ) Lower and upper limits of the reference intervals (2.5 and 97.5 percentiles) are provided with 90% confidence intervals.
17 duże różnice w wartościach TSH, górna granica od 2,15 do 4,68 mui/l w 90% analizowanych badań górna wartość TSH jest > 2,5 mui/l w I trym. i > 3,0 mui/l w II trym. Czy pacjentki są leczone w eutyreozie? Czy leczenie pacjentek w ciąży w eutyreozie ma negatywny wpływ na ciążę i płód?
18
19 Wyrażenie wartości TSH i FT4 jako MoMs wskazuje, że metody analityczne mają wpływ głównie na wartość otrzymanych wyników FT4, a zmiany TSH spowodowane są raczej przyczynami poza analitycznymi
20 Wartości referencyjne metody oznaczeń Thyroid stimulating hormone and free thyroxine in pregnancy: Expressing concentrations as multiples of the median (MoMs) Jonathan P. Bestwicka, Rhys Johnb, Aldo Mainac, Varvara Guaraldoc, Mohammed Joomuna, Nicholas J. Walda, John H. Lazarusd,, Clinica Chimica Acta Volume 430, 20 March 2014, Pages Dane kobiet: z Wlk. Brytanii i 5500 z Włoch < 16 tygodnia ciąży, badanie CATS Wyniki: ocena MoMs TSH i FT4 zredukowała r-ce ich wartości dla tych populacji (FT4 > TSH) wynikające z wagi, palenia tytoniu, liczby ciąż Wnioski: 1. Korzystanie z oznaczania MoMs dla TSH i FT4 we wczesnej ciąży pozwala na eliminowanie różnic między laboratoriami i wynikających z wpływu innych czynników. Ich stosowanie wskazuje wysokie lub niskie stężenie ilościowe, niezależnie od zakresów referencyjnych. TSH 2,5 i 97,5 percentyl: 0,2 4,01 FT4 : 0,75 1,39 i
21 The Generation R Study Duże kohortowe badanie: 5186 kobiet, które urodziły w latach Nie powinno stosować się w klinice narzuconych wartości referencyjnych 2,5 i 3,0 mui/l odpowiednio dla I i II trym.
22 Definicja niedoczynności tarczycy u matki: Subkliniczna: prawidłowe FT4 z wysokim TSH pmol/l > 4.04 mu/l Jawna niedoczynność tarczycy u matki wysokie TSH > 4.04 mu/l z niskim FT4 < 10.4 pmol/l Stwierdzono ścisłą zależność md TSH i FT4 matki a wartością TSH i FT4 noworodków
23
24 Inne czynniki a wartości referencyjne TSH, HT
25 Inne czynniki a wartości referencyjne HT
26 BMI Mannisto T et all : Early pregnancy reference intervals of thyroid hormone concentrations in a thyroid antibodynegative pregnant population. Thyroid 2011 TSH (górna war.ref.): 3,5 mu/l - BMI > 30; 2,86 mu/l < 20 kg/m 2 Bestwicka JP et all: Thyroid stimulating hormone and free thyroxine in pregnancy: Expressing concentrations as multiples of the median (MoMs). Clinica Chimica Acta 2014 TSH o 0,025 MoM / o 10 kg c.c. Gowachirapant S, Melse-Boonstra A, Winichagoon P & Zimmermann MB. Overweight increases risk of first trimester hypothyroxinaemia in iodine-deficient pregnant women. Maternal and Child Nutrition 2014 Palenie tytoniu EJE 2013 Cała populacja: TSH, wyższe FT4 i FT3 Ciężarne: ~ TSH, FT4, wyższe FT3
27 RECOMMENDATION 1 When possible, population-based trimester-specific reference ranges for serum TSH should be defined through assessment of local population data representative of a health care provider s practice. Reference range determinations should only include pregnant women with no known thyroid disease, optimal iodine intake, and negative TPOAb status. Strong recommendation, moderate-quality evidence.
28 Aktualne standardy 1. Trymestr-specyficzne wartości referencyjne dla TSH i FT4 (TT4) powinny być opracowane dla każdego ośrodka 2. Jeśli nie są one dostępne to należy przyjąć wartość TSH: do 2,5 miu/l (I try.), 3,0 miu/l (II, III trym) 3. Jeśli TSH zostało zrobione w I trym i jest podwyższone FT4, TPO Ab, USG 4. Kobiety w ciąży TPO Ab + z subkliniczną NT (TSH > 2,5 miu/l 3,0 miu/l) powinny być leczone l-tyroksyną 5. Jeśli TSH > normy, FT4 w normie i TPO Ab - oznaczenie TgAb 6. Cel leczenia znormalizowanie stężenia TSH < 2,5 miu/l 3,0 miu/l
29 Jod a subkliniczna niedoczynność tarczycy zapotrzebowania na jod o około 50 %; konieczna podaż jodu 250 ug / dzień UIC prawidłowa: ug/l Udział niedoboru jodu w rozwoju subkl. NT i izolowanej hypot4 jest różny i zależny od stopnia niedoboru jodu, występowania p-ciał p-tarczycowych BMI ryzyka izolowanej hypot4 na obszarach niedoboru jodu Gowachirapant S 1, Melse-Boonstra A, Winichagoon P, Zimmermann MB. Overweight increases risk of first trimester hypothyroxinaemia in iodine-deficient pregnant women. Matern Child Nutr. 2014
30 Stan zaopatrzenia w jod a subkliniczna NT Założenia: niedobór jodu przyczyna NT u matki 7190 kobiet do 8 tyg. ciąży zakwalifikowano do badania 5 grup badanych: UIC < 100; ; i >500 ug/l Nie ma wielu badań które pokazałyby rzeczywisty wpływ stanu zaopatrzenia w jod a zachowanie się wartości referencyjnych
31 Wyniki: Jawna NT najrzadziej występowała przy UIC g/l co korespondowało z Tg Subkliniczna NT (2,4%) i hipot4 (1,7%) były niższe w grupie g/l ponad adekwatne spożycie jodu (UIC g/l) 1,72x ryzyka subkl. NT nadmierne spożycie jodu (UIC 500 g/l) 2,17 ryzyka subkl. NT i 2,17 ryzyka izolowanej hypot4
32 Suplementacja jodem 1. Dzienne spożycie jodu podczas ciąży i karmienia powinno być przynajmniej 250 ug ale nie powinno przekraczać 500 ug 2. Wystarczająca podaż jodu zazwyczaj zabezpiecza podanie witamin zawierających 150 ug/dzień, idealnie także przed koncepcją
33 Izolowana hipotyroksynemia
34 Izolowana hipotyroksynemia (hipot4) Izolowana hipot4 po raz pierwszy zdefiniowana ponad 40 lat temu przez Mana jako niskie stężenie T4 poniżej wartości referencyjnej dla poszczególnych trymestrów ciąży.
35 Izolowana hipot4 Prawidłowe TSH i obniżone stężenie tyroksyny: lekka: T4 < 10 percentyla ciężka: T4 < 5 percentyla FT4 w II i w III trym. gł. zjawisko laboratoryjne FT4 w I trym. etiologia niejasna, konieczność interwencji??? Izolowana hipot4 - związana jest z niedoborem jodu: prawidł. zaopatrzenie w jod ok 2-4,3% ciężarnych, lekkiego i umiarkowanego niedoboru jodu nawet u 25-30% - inne przyczyny: indywidualnie zmienne powinowactwo TBG do T4, aktywność łożyskowej dejodazy t. 3, inne czynniki środowiskowe
36 European Journal of Endocrinology, 2017 Oznaczanie stężenia FT4 - trudności FT4 związane z białkami % (FT4 0,03%) 60 75% z TBG 16 30% z transtyretyną 10% z albuminą Immunoassays - niedoszacowanie FT4 (stopniowo z postępem ciąży) - niska korelacja md wynikami z zastosowaniem r-ych metod - brak oczekiwanej korelacji z TSH ciąża Zmiany zmiany stężeń białek wiążących TBG 2,5x albumin nieestryfikowanych kwasów tłuszczowych wpływ na oznaczania FT4 Dializa równowagowa, ultrafiltracja w połączeniu z chromatografią cieczową/ spektrometrią tandemową mas, drogie - wolna od wpływu białek wiążących i reakcji krzyżowej z p-ciałami heterofilnymi - także brak korelacji z TSH u ciężarnych (ultrafiltracja), ED czasochłonna, interferencja ze składnikami buforu
37 RECOMMENDATION 2 The accuracy of serum FT4 measurement by the indirect analog immunoassays is influenced by pregnancy and also varies significantly by manufacturer. If measured in pregnant women, assay method-specific and trimester specific pregnancy reference ranges should be applied. Strong recommendation, moderate-quality evidence. RECOMMENDATION 3 Question 3: What is the optimal method to assess serum T4 concentration during pregnancy? In lieu of measuring FT4, TT4 measurement (with a pregnancy-adjusted reference range) is a highly reliable means of estimating hormone concentration during the last part of pregnancy. Accurate estimation of the FT4 concentrations can also be done by calculating a FT4 index. Strong recommendation, moderate-quality evidence.
38 Oznaczanie stężenia FT4 zalecenia ETA
39 Populacja: 7953 kobiety 12 tyg. Ciąży Kontrola: 2000 kobiety w wieku prokreacyjnym Prawidłowe zaopatrzenie w jod 4 12 tydzień ciąży, - p-ciała p-tarczycowe Z łagodną i ciężką hipot4 (< 10 i < 5 perc) Fe, ferrytyna, osoczowy receptor dla transferyny WNIOSKI: Niedobór Fe i izolowana hipot4 występowały łącznie u ciężarnych i nie ciężarnych kobiet. Autorzy uważają że niedobór Fe może być niezależnym czynnikiem powodującym hipot4 też u kobiet w I trym. ciąży.
40 Badanie eksperymentalne (szczury) hipoteza: indukowana przedciążowym niedoborem Fe hipot4 wczesna przyczyna gorszego rozwoju mózgu Analizy: Fe w mózgu potomstwa, ekspresja genów zal. od Fe, HT, ATPO, ekspresja genów w mózgu związanych z HT, ocena funkcji poznawczych i zaburzeń neurobehawioralnych 3 badane grupy: kontrola*, niedobór Fe bez **/ z anemią*** * ** *** Wnioski: Niedobór Fe może prowadzić do matczynej i/lub płodowej hipot4, która wpływa na wczesny rozwój mózgu HT powinny być monitorowane u kobiet w ciąży z niedoborem Fe Konieczne jest leczenie hipot4 u matki Leczenie: LT4?, preparaty Fe?, LT4+Fe?
41 Niedobór Fe a izolowana hipot4 Teng W et al., 2013 Hypothyroidism in pregnancy. Lancet Diabetes Endocrinol Fretham SJ, Carlson ES, Georgieff MK 2011 The role of iron in learning and memory. Adv Nutr McCann JC, Ames BN 2007 An overview of evidence for a causal relation between iron deficiency during development and deficits in cognitive or behavioral function. Am J Clin Nutr Mohan V et al., 2012 Maternal thyroid hormone deficiency affects the fetal neocorticogenesis by reducing the proliferating pool, rate of neurogenesis and indirect neurogenesis. Exp Neurol Zarówno izolowana hipot4 jak i niedobór Fe związane są z gorszym rozwojem układu nerwowego Bastian TW et al., 2014 Fetal and neonatal iron deficiency exacerbates mild thyroid hormone insufficiency effects on male thyroid hormone levels and brain thyroid hormoneresponsive gene expression. Endocrinology..
42
43 European Journal of Endocrinology, 2017
44 Czy subkliniczna niedoczynność tarczycy i izolowana hipot4 w okresie ciąży wymagają interwencji terapeutycznej?
45 Duże badanie randomizowane Subkliniczna NT: TSH 4,0 mu/l, FT4 = N ( ng/dl) lub hipot4: TSH =N (0,08-3,99 mu/l) and FT4<0.86 ng/dl) rozpoznane w ciąży (pojedyncza) kobiet, randomizacja: 677 SNT, 526 hipot4 LT4 vs placebo w obu ramionach Dawka LT4 utrzymanie TSH i FT4 w normie Coroczna ocena rozwoju dzieci do 5 r.ż. Pierwszorzędowy cel ocena IQ WNIOSKI Leczenie subklinicznej niedoczynności tarczycy lub hipotyroksynemii md. 8 (?) 20 tygodniem ciąży nie wpłynęło na wynik oceny funkcji poznawczych w ciągu 5-letniej obserwacji. Leczenie nie wpłynęło na przebieg ciąży i stan noworodka. Ograniczenie badania: relatywnie późny okres ciąży przy włączaniu leczenia Śr. czas włączenia leczenia: 16,7 i 17,8 tydz. u matek z NT i hipot4 odpowiednio.
46 Maraka S et al.: BMJ, 2017
47 Question 38: Should women with isolated hypothyroxinemia be treated with LT4 in pregnancy? RECOMMENDATION 30 Isolated hypothyroxinemia should not be routinely treated in pregnancy. Weak recommendation, low-quality evidence. To date, no study of intervention is available to demonstrate a benefit from treating hypothyroxinaemic women in terms of obstetric complications. (1S) However, levothyroxine therapy may be considered in isolated hypothyroxinaemia detected in the first trimester because of its association with neuropsychological impairment in children. (3W) Levothyroxine therapy is not recommended in isolated hypothyroxinaemia detected in the second to third trimester. (3S)
48 Niewielkie różnice w stężeniu TSH i HT a ocena ryzyka powikłań ze strony matki i dziecka
49 J Clin Endocrinol Metab Poród przedwczesny istotny czynnik ryzyka zwiększonej śmiertelności dziecka, chorób psychicznych, metabolicznych i układu krążenia i nerek w późniejszym życiu Czy nieprawidłowa funkcja tarczycy zwiększa ryzyko porodu przedwczesnego? Wyniki: Wysokie TSH i subkliniczna HypoT są związane z ryzykiem porodu przedwczesnego, ale nie spontanicznego porodu przedwczesnego. Matczyna hipot4 2,5 - krotnie zwiększała ryzyko porodu przedwczesnego, 3,4 - krotnie ryzyko spontanicznego porodu przedwczesnego i 3,6 - krotnie bardzo przedwczesnego. Obecność ant-tpo 1,7-krotnie zwiększała ryzyko porodu przedwczesnego, 2,1-krotnie ryzyko spontanicznego porodu przedwczesnego oraz 2,5 krotnie ryzyko bardzo przedwczesnego porodu.
50 Badanie prospektywne Screening 3315 kobiet grupa niskiego ryzyka chorób tarczycy prawidłowe zaopatrzenie w jod NS IS IS IS Ryzyko poronienia wzrasta przy TSH > 5,22 Mu/l
51 Efekt leczenia l-tyroksyną
52 Matczyna subkliniczna nadczynność tarczycy
53 TSH (niskie ale oznaczalne) w ciąży nie jest związane z jej powikłaniami Casey BM et al.: Cunningham FG 2006 Subclinical hyperthyroidism and pregnancy outcomes. Obstet Gynecol 107: Thienpont LM et al.: IFCC Working Group on Standardization of Thyroid Function Tests 2010 Report of the IFCC Working Group for Standardization of Thyroid Function Tests; Part 1: Thyroid-stimulating hormone. Clin Chem 56: Bestwick JP et al.: 2014 Thyroid stimulating hormone and free thyroxine in pregnancy: expressing concentrations as multiples of the median (MoMs). Clin Chim Acta 430: Wartość TSH różni się w zależności od zastosowanej metody oznaczania, ale nie ma to znaczenia klinicznego Zastosowanie metody MoM na wartość oznaczeń nie wpływa zastosowanie różnych metod analitycznych
54 Question 73: What are the TSH goals for pregnant women with previously treated thyroid cancer receiving LT4 therapy? RECOMMENDATION 66 Opierając się na dotychczas opublikowanych badaniach stwierdza się brak negatywnego wpływu subklinicznej niedoczynności tarczycy na przebieg ciąży i zdrowie dziecka Pregnant women with thyroid cancer should be managed at the same TSH goal as determined preconception. TSH should be monitored approximately every 4 weeks until weeks of gestation, and at least once between 26 and 32 weeks of gestation.
55 Od 0,5 3,0 % ciąż 0,2-1% choroba Graves-Basedowa 1-3% tyreotoksykoza ciężarnych rzadko SNT (obszary niedoboru jodu lub krótko po jej wprowadzeniu) Kliniczna diagnoza może być trudna objawy (nerwowość, poty, duszność, tachykardia, szmer skurczowy) mogą występować w fizjolog. ciąży wole, oftalmopatia sugerują MGB Przejściowa tyreotoksykoza ciężarnych (TTG), wymiotów ciężarnych utrudnia rozpoznanie FT3, FT4, TRAB, USG
56 Nadczynność tarczycy w ciąży Nadczynność tarczycy u kobiety w ciąży Częstość występowania nadczynności tarczycy w ciąży określana jest na 0,1-0,4% Łącznie około 1 % ciężarnych leczonych jest przed lub w czasie ciąży Subkliniczna nadczynność tarczycy u kobiet w ciąży Nie wymaga leczenia Należy monitorować funkcję tarczycy w ciąży Około 70% przypadków nadczynności tarczycy rozpoznanej w pierwszym trymestrze ciąży stanowi przejściowa tyreotoksykoza ciężarnych związana z tyreotropowymi właściwościami hcg Najczęściej nie wymagająca interwencji terapeutycznych
57 TSH [miu/l] hcg [kiu/l] Tyreotoksykoza ciężarnych Hirose T: 1920, Exogenous stimulation of corpus luteum formation in the rabbit: influence of extracts of human placenta, decidua, fetus, hydatid mole, and corpus luteum on the rabbit gonad. J Jpn Gynecol Soc 1920, 16:1055.J Jpn Gynecol Soc 16:1055. Odkrycie hcg jako substancji produkowanej przez łożysko i stymulującej produkcję progesteronu przez ciałko żółte hcg - słabe działanie tyreotropowe poprzez aktywację receptora dla TSH 1/10 4 siły działania TSH Aktywność hcg blokuje, osłabia prawidłowe sprzężenie zwrotne podwzgórze-przysadka-tarczyca Objawy nadczynności tarczycy u 1 % ciężarnych towarzysząca hypertyroksynemia u ok. 2 3 % Tygodnie ciąży Clin Chem 1999;45:2250-8
58 Korevaar Tim et al.: Stimulation of Thyroid Function by Human Chorionic Gonadotropin During Pregnancy: A Risk Factor for Thyroid Disease and a Mechanism for Known Risk Factors. Thyroid. 2017, Vol. 27, hcg jest ważnym czynnikiem odpowiedzialnym za dysfunkcję tarczycy w ciąży Niejasne jest jaka wartość hcg stanowi ryzyko wystąpienia zaburzeń funkcji tarczycy Anty-TPO + upośledza odpowiedź tarczycy na stymulację hcg co może sugerować, że mechanizm ten ma wpływ na rozwój zaburzeń funkcji tarczycy przy istniejącej autoimmunizacji Grupa badana: 5435 kobiet Badanie zależności md hcg - a występowaniem zaburzeń funkcji tarczycy - znanymi czynnikami wpływającymi na odpowiedź tarczycy na stymulacje hcg
59 Korevaar Tim et al.: Stimulation of Thyroid Function by Human Chorionic Gonadotropin During Pregnancy: A Risk Factor for Thyroid Disease and a Mechanism for Known Risk Factors. Thyroid. 2017, Vol. 27, Generation R Study; 5435 kobiet Wyższe wartości hcg związane są z częstszym występowaniem subklinicznej i jawnej nadczynności tarczycy wartość hcg związana jest z ryzykiem występowania hipot4 (nie subkl. niedoczynności), a kobiety z hipot4 wykazują prawidłowa odpowiedź tarczycy na stymulację przez hcg, ale ta odpowiedź może być nieprawidłowa w subkl. niedoczynności. Znane czynniki ryzyka dysfunkcji tarczycy (BMI, liczba ciąż), ale i płeć męska płodu są związane z mniejsza odpowiedzią tarczycy na stymulację hcg.
60 Należy mieć nadzieję, że wyniki aktualnie prowadzonych/planowanych badań w niedalekiej przyszłości pozwolą klinicystom na optymalizację postępowania w subklinicznych zaburzeniach funkcji tarczycy u kobiet w ciąży. Dziękuję za uwagę
Tyreologia opis przypadku 6
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 6 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 23-letna kobieta zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 13
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 13 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 24-letna kobieta zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.
Bardziej szczegółowoTarczyca a ciąża. Kraków 22-23 października 2010. www.tarczycaciaza.cm-uj.krakow.pl
Tarczyca a ciąża Kraków 22-23 października 2010 Organizator: Katedra i Klinika Endokrynologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum www.tarczycaciaza.cm-uj.krakow.pl Szanowni Państwo, Drogie Koleżanki,
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 14
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 14 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 32 letnia pacjentka zgłosiła się do Poradni Endokrynologicznej.
Bardziej szczegółowoSubkliniczna niedoczynność tarczycy
Subkliniczna niedoczynność tarczycy Elżbieta Petriczko Klinika Pediatrii, Endokrynologii, Diabetologii, Chorób Metabolicznych i Kardiologii Wieku Rozwojowego PUM Szczecin Definicja SNT Prawidłowe całkowite
Bardziej szczegółowoMateriały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego
Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 2
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 2 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 28-letni mężczyzna zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.
Bardziej szczegółowoPostępowanie w chorobach tarczycy u kobiet w ciąży
/POSTGRADUATE EDUCATION Endokrynologia Polska/Polish Journal of Endocrinology Tom/Volume 62; Numer/Number 4/2011 ISSN 0423 104X Postępowanie w chorobach tarczycy u kobiet w ciąży Management of thyroid
Bardziej szczegółowoPrzedmowa. Zawartość. 1. Wprowadzenie Kompleksowe podejście do żywienia Koncepcja równowagi (bilansu)
140964 Zawartość Przedmowa 1. Wprowadzenie 1.1. Kompleksowe podejście do żywienia 1.2. Koncepcja równowagi (bilansu) 1.2.1. Model podaży i zapotrzebowania 1.2.2. Przekarmienie 1.2.3. Niedożywienie 1.2.4.
Bardziej szczegółowoEBM w farmakoterapii
EBM w farmakoterapii Dr Przemysław Niewiński Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM we Wrocławiu Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM Wrocław EBM Evidence Based Medicine (EBM) "praktyka medyczna
Bardziej szczegółowor Gdynia
22 23.06.2018r Gdynia Związek hypertyreozy z brakiem miesiączki został opisany w 1840 r. przez von Basedowa Von Basedow CA: Wochenschrift Heilkunde 1840 Związek znany od czasów starożytnych Zależność
Bardziej szczegółowoSkale i wskaźniki jakości leczenia w OIT
Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Katarzyna Rutkowska Szpital Kliniczny Nr 1 w Zabrzu Wyniki leczenia (clinical outcome) śmiertelność (survival) sprawność funkcjonowania (functional outcome) jakość
Bardziej szczegółowoChoroby tarczycy i cukrzyca a ciąża Katarzyna Pukajło
Choroby tarczycy i cukrzyca a ciąża Katarzyna Pukajło Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Choroby tarczycy w ciąży 1. Synteza i wydzielanie hormonów tarczycy 2. Metabolizm
Bardziej szczegółowoDr hab. n. med. Maciej Hilczer
Dr hab. n. med. Maciej Hilczer Łożysko Łożysko jest nieprzepuszczalne dla TSH, zaś przepuszczalne dla jodków, hormonów tarczycy T3 i T4, tyreoliberyny (TRH), przeciwciał przeciwko receptorowi dla TSH (stymulujących
Bardziej szczegółowoNiedoczynność tarczycy i mózg
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy Niedoczynność tarczycy i mózg Roman Junik Katedra i Klinika Endokrynologii i Diabetologii Przyczyną niekorzystnego
Bardziej szczegółowothe biomerieux Sp. z o.o. ul. Żeromskiego 17 01-882 Warszawa Tel. 022 569 85 00 Fax. 022 569 85 54 www.biomerieux.pl www.biomerieux.
0-08/ 010PL9900A / Ten dokument nie jest prawnie obowiązujący biomerieux zastrzega sobie prawo do modyfikacji bez powiadomienia / BIOMERIEUX i jego niebieskie logo, VIDAS i VIDIA tu wykorzystane są zarejestrowanymi
Bardziej szczegółowoWOLE OBOJĘTNE. Jadwiga Szymczak. Katedra i Klinika Endokrynologii i Diabetologii AM we Wrocławiu
WOLE OBOJĘTNE Jadwiga Szymczak Katedra i Klinika Endokrynologii i Diabetologii AM we Wrocławiu Wolem nazywamy każde powiększenie tarczycy Wole obojętne (nietoksyczne) to wole z eutyreozą, nie wykazujące
Bardziej szczegółowoKLASYFIKACJA SCHORZEŃ TARCZYCY NA PODSTAWIE STĘŻENIA SELENU W SUROWICY KRWI.
ROCZN. PZH 2007, 58, NR 3, 563-567 WOJCIECH DEJNEKA, KRZYSZTOF SWORCZAK 1, ŁUKASZ OBOŁOŃCZAK 1, JERZY ŁUKASIAK KLASYFIKACJA SCHORZEŃ TARCZYCY NA PODSTAWIE STĘŻENIA SELENU W SUROWICY KRWI. CLASSIFICATION
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 3
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 3 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 25-letnia kobieta zgłosiła się do Poradni Endokrynologicznej
Bardziej szczegółowoCharakterystyka obrotu kostnego u kobiet w ciąży fizjologicznej i powikłanej porodem przedwczesnym streszczenie.
Anastasiya Zasimovich Charakterystyka obrotu kostnego u kobiet w ciąży fizjologicznej i powikłanej porodem przedwczesnym streszczenie. Ciąża jest to specyficzny, fizjologiczny stan organizmu kobiety. O
Bardziej szczegółowoLP Panel tarczycowy 1. TSH 2. Ft3 3. Ft4 4. Anty TPo 5. Anty Tg. W przypadku występowania alergii pokarmowych lub wziewnych
Proszę o wykonanie następujących badań laboratoryjnych (z krwi), na część z nich można uzyskać skierowanie od lekarza*: Dodatkowo: Badania podstawowe: W przypadku podejrzenia nieprawidłowej pracy tarczycy
Bardziej szczegółowou Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych
1 TROMBOFILIA 2 Trombofilia = nadkrzepliwość u Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do występowania zakrzepicy żylnej, rzadko tętniczej, spowodowana nieprawidłowościami hematologicznymi 3 4 5
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 11/2012 Nr 2(39) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Wrodzona niedoczynność tarczycy u noworodka matki z chorobą autoimmunizacyjną tarczycy Congenital Hypothyroidism in a Neonate Born
Bardziej szczegółowoINSTYTUT MATKI I DZIECKA w Warszawie, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka
Ocena ryzyka nieprawidłowego rozwoju dzieci urodzonych przedwcześnie Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka i pomoc rodzinie doświadczenia i rekomendacje Warszawa, 10 12 grudnia 2007 Ewa Helwich Klinika Neonatologii
Bardziej szczegółowoAktualne poglądy dotyczące chorób tarczycy u kobiet ciężarnych
Aktualne poglądy dotyczące chorób tarczycy u kobiet ciężarnych Artykuł poświęcony aktualnym poglądom dotyczącym chorób tarczycy u kobiet ciężarnych. Stanowi przegląd najczęstszych patologii tarczycy dotyczących
Bardziej szczegółowo4.5. Joduria. Grupy wieku Płeć >60 Razem Min Max Min Max Min Max
4.5. Joduria. Jodurię w porannej próbce moczu oznaczono u 489 osób (54,9%) z populacji badanej miasta Krakowa w tym u 316 kobiet (55,3%) i 173 mężczyzn (54%). Pozostała część osób nie dostarczyła próbki
Bardziej szczegółowoOsteoporoza w granicznej niewydolności nerek - problem niedoboru witaminy D
Atlanta Osteoporoza w granicznej niewydolności nerek - problem niedoboru witaminy D Jerzy Przedlacki Katedra i Klinika Nefrologii Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych, WUM Echa ASBMR 2016 Łódź, 14.01.2017
Bardziej szczegółowoProblemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit. Maria Kłopocka Bydgoszcz
Problemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit Maria Kłopocka Bydgoszcz Płodność Przebieg ciąży i poród Bezpieczeństwo leczenia w okresie ciąży i karmienia Sytuacje szczególne Edukacja
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 10/2011 Nr 4(37) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Choroba Gravesa Basedowa u noworodka trudności diagnostyczne Graves Disease in the Newborn Diagnostical Difficulties 1 Teresa Żak,
Bardziej szczegółowoUltrasonograficzna ocena wzrastania płodów w I i II trymestrze ciąży w populacyjnym programie badań prenatalnych wad wrodzonych w regionie lubelskim
Lek. med. Izabela Wnuczek-Mazurek Ultrasonograficzna ocena wzrastania płodów w I i II trymestrze ciąży w populacyjnym programie badań prenatalnych wad wrodzonych w regionie lubelskim Promotor: Dr hab.
Bardziej szczegółowoCytrynian kofeiny w codziennej praktyce u wcześniaków z Zespołem Zaburzeń Oddychania wyniki badania ogólnopolskiego
Cytrynian kofeiny w codziennej praktyce u wcześniaków z Zespołem Zaburzeń Oddychania wyniki badania ogólnopolskiego Iwona Sadowska-Krawczenko Oddział Kliniczny Noworodków, Wcześniaków z Intensywną Terapią
Bardziej szczegółowoPROBIOTYKI panaceum dla noworodka ZALECAĆ CZY NIE
PROBIOTYKI panaceum dla noworodka ZALECAĆ CZY NIE Dr hab.n.med. Andrea Horvath Klinika Pediatrii WUM Czy to są probiotyki? Żywe bakterie kiszonki jogurt naturalny kwas chlebowy Mikroorganizmy Organizm
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 5
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 5 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 28-letnia kobieta zgłosiła się do Poradni Endokrynologicznej
Bardziej szczegółowoMarcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM
Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Definicja NS to zespół kliniczny, w którym wskutek dysfunkcji serca jego pojemność minutowa jest zmniejszona w stosunku do zapotrzebowania
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 5 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program badań prenatalnych
Program badań prenatalnych 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU BADAŃ PRENATALNYCH, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego W ostatnich latach wzrasta systematycznie średni wiek
Bardziej szczegółowoprzytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia
SŁOWA KLUCZOWE: przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia STRESZCZENIE Wstęp. Ze względu na stosunki anatomiczne oraz wspólne unaczynienie tarczycy
Bardziej szczegółowoZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )
ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ (2015-08-03) PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA ADRESACI - Osoby zadeklarowane do lekarza POZ, w wieku 35, 40, 45,
Bardziej szczegółowoZaburzenie równowagi energetycznej
Otyłość dzieci i młodzieży czy można jej zapobiec? Dr n. med. Andrea Horvath Dr n. med. Piotr Dziechciarz Klinika Pediatrii WUM Zaburzenie równowagi energetycznej wyrażonej nadmiernym odkładaniem tkanki
Bardziej szczegółowoDIETA W PRZEWLEKŁEJ CHOROBIE NEREK
KURS 15.04.2016 Szczecinek DIETA W PRZEWLEKŁEJ CHOROBIE NEREK dr hab. n. med. Sylwia Małgorzewicz, prof.nadzw. Katedra Żywienia Klinicznego Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych Gdański
Bardziej szczegółowoKompleksowa Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna nad pacjentem z Otępieniem - propozycja ekspercka
Kompleksowa Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna nad pacjentem z Otępieniem - propozycja ekspercka D. Ryglewicz, M. Barcikowska, A. Friedman, A. Szczudlik, G.Opala Zasadnicze elementy systemu kompleksowej
Bardziej szczegółowoNowe terapie w cukrzycy typu 2. Janusz Gumprecht
Nowe terapie w cukrzycy typu 2 Janusz Gumprecht Dziś już nic nie jest takie jak było kiedyś 425 000 000 Ilość chorych na cukrzycę w roku 2017 629 000 000 Ilość chorych na cukrzycę w roku 2045 International
Bardziej szczegółowoZDROWIE DZIECI PO LECZENIU NIEPŁODNOŚCI
ZDROWIE DZIECI PO LECZENIU NIEPŁODNOŚCI Rafał Kurzawa rafal.kurzawa@gmail.com Pomorski Uniwersytet Medyczny Sekcja Płodności i Niepłodności PTG Ośrodek Studiów nad Płodnością Człowieka IVF ma 35 lat
Bardziej szczegółowoWybrane zagadnienia endokrynologiczne w ciąży
Wybrane zagadnienia endokrynologiczne w ciąży I KATEDRA I KLINIKI POŁOŻNICTWA I GINEKOLOGII WUM dr n. med. Barbara Grzechocińska, lek. Małgorzata Radowicka, lek. Damian Warzecha GRUCZOŁ TARCZOWY A CIĄŻA
Bardziej szczegółowoRaport Euro-Peristat Konferencja Prasowa Instytutu Matki i Dziecka
Raport Euro-Peristat 2015 Konferencja Prasowa Instytutu Matki i Dziecka 13.02.2019 https://www.europeristat.com/ Celem działania projektu Euro-Peristat jest stworzenie uzasadnionych naukowo i wiarygodnych
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia
Program profilaktyki chorób układu krążenia 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Choroby układu krążenia
Bardziej szczegółowoAnaliza przebiegu ciąży i porodu w zależności od poziomu hormonów tarczycowych badanych u kobiet w pierwszym trymestrze ciąży
BEATA MAKOWSKA Analiza przebiegu ciąży i porodu w zależności od poziomu hormonów tarczycowych badanych u kobiet w pierwszym trymestrze ciąży Praca na stopień doktora nauk medycznych Promotor: prof. dr
Bardziej szczegółowoWPŁYW NIEDOBORU HORMONU WZROSTU NA ROZWÓJ STRUKTUR MÓZGU, FUNKCJI POZNAWCZYCH ORAZ MOTORYCZNYCH."
WPŁYW NIEDOBORU HORMONU WZROSTU NA ROZWÓJ STRUKTUR MÓZGU, FUNKCJI POZNAWCZYCH ORAZ MOTORYCZNYCH." Sympozjum Neuronauka a dziecko 9.03.2013 Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego Natalia Bezniakow
Bardziej szczegółowoBadanie Od Do Jednostki TSH 0,4 4,0 mu/l (mili jednostki na litr) FT4 9,0 25,0 pmol/l (pikomole na litr) FT3 3,5 7,8 pmol/l (pikomole na litr)
CO WARTO WIEDZIEĆ O BADANIACH CZYNNOŚCI TARCZYCY? Aktualizacja 2015 r. Czym jest tarczyca i na czym polega jej funkcjonowanie? Tarczyca znajduje się w przedniej części szyi, nieco poniżej jabłka Adama.
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 9
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 9 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Tyreologia Opis przypadku European Society of Endocrinology Clinical
Bardziej szczegółowo8. STRESZCZENIE Celem niniejszej pracy jest:
8. STRESZCZENIE Zadaniem lekarza pracującego w oddziale neonatologicznym jest dbanie, aby przebieg adaptacji noworodka do życia zewnątrzmacicznego był prawidłowy, została nawiązana więź między matką a
Bardziej szczegółowoWpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych
Wpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych Badania epidemiologiczne i eksperymentalne nie budzą wątpliwości spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko rozwoju wielu nowotworów złośliwych, zwłaszcza
Bardziej szczegółowoŻywienie a aktywność tarczycy. prof. dr hab. Danuta Rosołowska-Huszcz Katedra Dietetyki SGGW
Żywienie a aktywność tarczycy prof. dr hab. Danuta Rosołowska-Huszcz Katedra Dietetyki SGGW Podwzgórze TRH Przysadka Oś podwzgórzowo przysadkowo - tarczycowa TSH Tarczyca T 4, T 3, rt 3 Osoczowe białka
Bardziej szczegółowoZapytaj swojego lekarza.
Proste, bezpieczne badanie krwi, zapewniające wysoką czułość diagnostyczną Nieinwazyjne badanie oceniające ryzyko wystąpienia zaburzeń chromosomalnych, takich jak zespół Downa; opcjonalnie umożliwia również
Bardziej szczegółowoCzy Polakom grozi niealkoholowe stłuszczenie wątroby? NAFL (non-alkoholic fatty liver ) Czy można ten fakt lekceważyć?
Czy Polakom grozi niealkoholowe stłuszczenie wątroby? NAFL (non-alkoholic fatty liver ) Czy można ten fakt lekceważyć? Beata Cywińska-Durczak SAPL.PCH.18.10.1754 NAFLD (non-alkoholic fatty liver disease)
Bardziej szczegółowoIUGR. prof. dr hab. n. med. Krzysztof Sodowski
IUGR prof. dr hab. n. med. Krzysztof Sodowski definicja postacie znaczenie diagnostyka monitoring decyzje porodowe mały płód - SGA prawidłowy - brak cech wad, chorób genetycznych, infekcji nieprawidłowy
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA
PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA - 2006 1. UZASADNIENIE POTRZEBY PROGRAMU Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. Umieralność z tego
Bardziej szczegółowoPROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie
PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa wprowadzenie CZĘŚĆ PIERWSZA: Czym jest prokalcytonina? PCT w diagnostyce i monitowaniu sepsy PCT w diagnostyce zapalenia dolnych dróg oddechowych Interpretacje
Bardziej szczegółowoWarsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją
Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją Ocena wiarygodności badania z randomizacją Każda grupa Wspólnie omawia odpowiedź na zadane pytanie Wybiera przedstawiciela, który w imieniu grupy przedstawia
Bardziej szczegółowoW Polsce ok. 6-7% ciąż kończy się przedwczesnymi porodami, a 20-25% z nich związane jest z chorobą łożyska.
W Polsce ok. 6-7% ciąż kończy się przedwczesnymi porodami, a 20-25% z nich związane jest z chorobą łożyska. Dzięki wczesnej diagnostyce możemy wykryć 94% takich przypadków i podjąć leczenie, zapobiegając
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE PRACY DOKTORSKIEJ
mgr Bartłomiej Rospond POSZUKIWANIE NEUROBIOLOGICZNEGO MECHANIZMU UZALEŻNIENIA OD POKARMU - WPŁYW CUKRÓW I TŁUSZCZÓW NA EKSPRESJĘ RECEPTORÓW DOPAMINOWYCH D 2 W GRZBIETOWYM PRĄŻKOWIU U SZCZURÓW STRESZCZENIE
Bardziej szczegółowoCzwartek, 23 listopada. sesja 1
Czwartek, 23 listopada sesja 1 8.30-8.45 Otwarcie Konferencji 8.45-9.15 Dysruptory endokrynne a ciąża Josef Koehrle 9.15-9.45 Łożysko jako narząd wydzielania wewnętrznego Małgorzata Karbownik-Lewińska
Bardziej szczegółowoPrzydatność ultrasonograficznego monitorowania płodu u ciężarnej z chorobą Gravesa i Basedowa. Opis przypadku
OPIS PRZYPADKów Borgis Postępy Nauk Medycznych, t. XXVI, nr 11, 2013 CASE REPORTs *Małgorzata Gietka-Czernel 1, Marzena Dębska 1, Ewa Szczepańska 2, Grażyna Waśniewska 3 Przydatność ultrasonograficznego
Bardziej szczegółowoRola położnej w opiece nad ciężarną, rodzącą, położnicą z cukrzycą Leokadia Jędrzejewska Konsultant Krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa ginekologicznego i położniczego Kraków 20 21 maja 2011r. Grażyna
Bardziej szczegółowoZaburzenia endokrynologiczne w ciąży
Zaburzenia endokrynologiczne w ciąży Hormony produkowane przez łożysko Sterydowe hormony płciowe Estrogeny Progesteron Czynniki wzrostu Insulinopodobny czynnik wzrostu (IGF-1) Aktywina Inhibina Cytokiny
Bardziej szczegółowoZALECENIA ŻYWIENIOWE, LECZENIE. dr n. med. Małgorzata Kaczkan dietetyk Katedra Żywienia Klinicznego GUMed
ZALECENIA ŻYWIENIOWE, LECZENIE dr n. med. Małgorzata Kaczkan dietetyk Katedra Żywienia Klinicznego GUMed AKTUALNE ZALECENIA I NOWE MOŻLIWOŚCI LECZENIA NIEDOŻYWIENIA CELE LECZENIA ŻYWIENIOWEGO: zapobieganie
Bardziej szczegółowoCo możemy zaoferować chorym z rozpoznanym migotaniem przedsionków? Możliwości terapii przeciwkrzepliwej.
Adam Sokal Śląskie Centrum Chorób Serca Zabrze Kardio-Med Silesia Co możemy zaoferować chorym z rozpoznanym migotaniem przedsionków? Możliwości terapii przeciwkrzepliwej. AF i udar U ok. 1 z 3 chorych
Bardziej szczegółowoCzynniki genetyczne sprzyjające rozwojowi otyłości
Czynniki genetyczne sprzyjające rozwojowi otyłości OTYŁOŚĆ Choroba charakteryzująca się zwiększeniem masy ciała ponad przyjętą normę Wzrost efektywności terapii Czynniki psychologiczne Czynniki środowiskowe
Bardziej szczegółowoPAKIET BADAŃ DLA PLANUJĄCYCH CIĄŻĘ %W PAKIECIE BADAŃ W PAKIECIE TANIEJ Wersja 1
PAKIET BADAŃ DLA PLANUJĄCYCH CIĄŻĘ 19 BADAŃ W PAKIECIE %W PAKIECIE TANIEJ 2018 Wersja 1 CZY WIESZ, ŻE: Badania ujęte w tym pakiecie podzielić można na dwie grupy. Wyniki badań z pierwszej grupy informują
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 10
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 10 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Tyreologia Opis przypadku ATA/AACE Guidelines HYPERTHYROIDISM
Bardziej szczegółowoLECZENIE WTÓRNEJ NADCZYNNOŚCI PRZYTARCZYC U PACJENTÓW HEMODIALIZOWANYCH ICD-10 N
Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE WTÓRNEJ NADCZYNNOŚCI PRZYTARCZYC U PACJENTÓW HEMODIALIZOWANYCH ICD-10 N 25.8 Inne zaburzenia
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 15
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 15 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 28-letnia kobieta zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.
Bardziej szczegółowoDostępność innowacyjnych metod ciągłego monitorowania glukozy
Dostępność innowacyjnych metod ciągłego monitorowania glukozy Dr hab.n.med. Tomasz Klupa Uniwersytet Jagielloński, Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych Konflikt interesów Wykłady i seminaria dla firmy
Bardziej szczegółowoLeczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014
Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leki przeciwpłytkowe (ASA, clopidogrel) Leki przeciwzakrzepowe (heparyna, warfin, acenocumarol) Leki trombolityczne
Bardziej szczegółowoNazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI
Załącznik nr 11 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4, D80.5,
Bardziej szczegółowoNajwiększe wyzwania w diagnostyce zaburzeń lipidowych. Cholesterol LDL oznaczany bezpośrednio, czy wyliczany ze wzoru Friedewalna, na czczo czy nie?
Największe wyzwania w diagnostyce zaburzeń lipidowych. Cholesterol LDL oznaczany bezpośrednio, czy wyliczany ze wzoru Friedewalna, na czczo czy nie? Bogdan Solnica Katedra Biochemii Klinicznej Uniwersytet
Bardziej szczegółowoOcena Pracy Doktorskiej mgr Moniki Aleksandry Ziętarskiej
Prof. dr hab. n. med. Robert Słotwiński Warszawa 30.07.2018 Zakład Immunologii Biochemii i Żywienia Wydziału Nauki o Zdrowiu Warszawski Uniwersytet Medyczny Ocena Pracy Doktorskiej mgr Moniki Aleksandry
Bardziej szczegółowoCzwartek, 23 listopada. sesja 1
Czwartek, 23 listopada sesja 1 8.30-8.45 Otwarcie Konferencji 8.45-9.15 Dysruptory endokrynne a ciąża Josef Koehrle 9.15-9.45 Łożysko jako narząd wydzielania wewnętrznego Małgorzata Karbownik-Lewińska
Bardziej szczegółowoMoc Gatunki zwierząt. Postać farmaceutyczna. Samice psów. Enurace 50 Tabletki 50 mg
ANEKS I WYKAZ NAZW, POSTAĆ FARMACEUTYCZNA, MOC PRODUKTU LECZNICZEGO, GATUNKI ZWIERZĄT, DROGA PODANIA I PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH
Bardziej szczegółowoCzwartek, 23 listopada
Czwartek, 23 listopada sesja 1 8.30-8.45 Otwarcie Konferencji 8.45-9.15 Dysruptory endokrynne a ciąża Josef Koehrle 9.15-9.45 Łożysko jako narząd wydzielania wewnętrznego Małgorzata Karbownik-Lewińska
Bardziej szczegółowoWstęp ARTYKUŁ REDAKCYJNY / LEADING ARTICLE
Dzieciństwo w cieniu schizofrenii przegląd literatury na temat możliwych form pomocy i wsparcia dzieci z rodzin, gdzie jeden z rodziców dotknięty jest schizofrenią Childhood in the shadow of schizophrenia
Bardziej szczegółowoKarta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia
Pieczątka świadczeniodawcy nr umowy z NFZ Karta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia Uwaga! Kartę należy wypełnić drukowanymi literami, twierdzące odpowiedzi na pytania
Bardziej szczegółowoTESTY ENDOKRYNOLOGICZNE Kot
TESTY ENDOKRYNOLOGICZNE Kot Badanie pojedynczych hormonów Tyroksyna całkowita (T4) wyjaśnienie występowania hormonalnych zaburzeń gruczołu tarczycowego np. nadczynności tarczycy, rzadziej niedoczynności.
Bardziej szczegółowoChoroby tarczycy u kobiety ciężarnej
Choroby tarczycy u kobiety ciężarnej Praca specjalizacyjna z zakresu farmacji klinicznej mgr farm. Magdalena Łapiak Opiekun specjalizacji : dr n. farm. Katarzyna Oporowska - Moszyk Poznań 2013 Organizm
Bardziej szczegółowoPułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego. Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze
Pułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze Leczenie nadciśnienia tętniczego versus leczenie chorego
Bardziej szczegółowoNoworodek z wrodzoną wadą metabolizmu - analiza przypadku klinicznego
Noworodek z wrodzoną wadą metabolizmu - analiza przypadku klinicznego Marcin Kalisiak Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka Kierownik Kliniki: prof. Ewa Helwich 1 Plan prezentacji co to
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 228/2012 z dnia 19 listopada 2012 r. o projekcie programu zdrowotnego miasta Kraków Program profilaktyki chorób
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE Wstęp: Celem pracy Materiały i metody:
STRESZCZENIE Wstęp: Dzięki poprawie wyników leczenia przeciwnowotworowego u dzieci i młodzieży systematycznie wzrasta liczba osób wyleczonych z choroby nowotworowej. Leczenie onkologiczne nie jest wybiórcze
Bardziej szczegółowoEpidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę?
Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Piotr Ponikowski Klinika Chorób Serca Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Ośrodek Chorób Serca Szpitala Wojskowego we Wrocławiu Niewydolność
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Zachurzok-Buczyńska A. i inni Wzrost i masa ciała w pierwszych trzech latach życia dzieci... Vol. 2/2003 Nr 1(2) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Wzrost i masa ciała w pierwszych trzech
Bardziej szczegółowoCzy jest możliwe skuteczne leczenie cukrzycy w grupie chorych otyłych ze znaczną insulinoopornością?
Jerzy Maksymilian Loba Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytet Medyczny w Łodzi Czy jest możliwe skuteczne leczenie cukrzycy w grupie chorych otyłych ze znaczną insulinoopornością? Definicja
Bardziej szczegółowoNIEDOKRWISTOŚĆ W CIĄŻY JULIA ZARĘBA-SZCZUDLIK
NIEDOKRWISTOŚĆ W CIĄŻY JULIA ZARĘBA-SZCZUDLIK Niedokrwistość Stan charakteryzujący się obniżeniem stężenia hemoglobiny w jednostce objętości krwi, poniżej normy uzależnionej od wieku i płci K: 11-15 mg%
Bardziej szczegółowoWpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie. Dr hab. n. med. Renata Złotkowska Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu
Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie. Dr hab. n. med. Renata Złotkowska Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu Czy zanieczyszczenie powietrza jest szkodliwe dla zdrowia i dlaczego?
Bardziej szczegółowoLekarz wobec pacjenta palącego tytoń?
Lekarz wobec pacjenta palącego tytoń? Palenie jest najważniejszym, pojedynczym, możliwym do wyeliminowania czynnikiem odpowiedzialnym za szereg chorób i zgonów. Jest przyczyną większej liczby zgonów niż
Bardziej szczegółowoPytania z zakresu położnictwa
Pytania z zakresu położnictwa - 2017 1. Proszę omówić zapotrzebowanie na składniki mineralne i witaminowe u kobiet ciężarnych i karmiących piersią ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia profilaktyki jodowej.
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE W JASKRZE U KOBIET W CIĄŻY
POSTĘPOWANIE W JASKRZE U KOBIET W CIĄŻY dr n. med. Mira Gacek SAMODZIELNY PUBLICZNY KLINICZNY SZPITAL OKULISTYCZNY KATEDRA I KLINIKA OKULISTYKI II WYDZIAŁU LEKARSKIEGO WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO
Bardziej szczegółowoTERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające
TERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające dr hab. inż. Monika Bronkowska, prof. nadzw. UP Konferencja firm cateringowych - CATERING SZPITALNY
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 12
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 12 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku Pacjent lat 72 skierowany do poradni endokrynologicznej
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
Bardziej szczegółowoUkład dokrewny. Hormony zwierzęce związki chemiczne wydzielane przez gruczoły i tkanki układu dokrewnego; mają funkcję regulacyjną.
Układ dokrewny (hormonalny, wewnątrzwydzielniczy, endokrynny) układ narządów u zwierząt składający się z gruczołów dokrewnych i pojedynczych komórek tkanek; pełni funkcję regulacyjną. Hormony zwierzęce
Bardziej szczegółowoMgr inż. Aneta Binkowska
Mgr inż. Aneta Binkowska Znaczenie wybranych wskaźników immunologicznych w ocenie ryzyka ciężkich powikłań septycznych u chorych po rozległych urazach. Streszczenie Wprowadzenie Według Światowej Organizacji
Bardziej szczegółowo