Kierunek i poziom studiów: SZTUKA PISANIA, poziom 1 Sylabus modułu: PRZEDMIOT DO WYBORU

Transkrypt

1 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: SZTUKA PISANIA, poziom 1 Sylabus modułu: PRZEDMIOT DO WYBORU 1. Informacje ogólne koordynator modułu dr hab. Grzegorz Olszański rok akademicki 2016/2017 semestr II forma studiów sposób ustalania oceny końcowej modułu studia stacjonarne końcowa ocena z kursu jest równoważna ocenie końcowej modułu warianty modułu w semestrze letnim roku akad. 2016/2017 (do wyboru): 1/ dr Marek Piętka: Polskie kabarety literackie z lat piątki, , s / dr hab. Beata Nowacka: Literatura miejsca środy, , s / dr hab. Dariusz Nowacki: Teoria i praktyka literatury kryminalnej środy, , s / dr Monika Ładoń: Powrót listu. Dwudziestowieczne praktyki epistolarne środy, , s / dr Paweł Tomczok: Ideologie historii alternatywnych piątki, , s / dr Olga Knapek: Poetyka i praktyki blogerskie piątki, 15:00-16:30, s. 422

2 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 2 POLSKIE KABARETY LITERACKIE Z LAT Opis zajęć i pracy Polskie kabarety literackie z lat prowadzący Metody prowadzenia zajęć opis organizacja zajęć literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca dr Marek Piętka Logowanie w systemie USOS (limit 17 osób) Celem zajęć jest przedstawienie różnorodnej twórczości satyrycznej kabaretów literackich lat ubiegłego wieku z wyróżnieniem charakterystycznych cech każdego nich. Dotyczy to: 1. Kabaretu Starszych Panów i Kabaretu (Jeszcze) Starszych Panów jako kabaretu postaci. 2. Innej scenicznej i telewizyjnej twórczość Jeremiego Przybory Divertimenta i Teatru Niedużego jako przykładu lirycznej formy satyry, wykorzystującej bogactwo środków poetyckich. 3. Kabaretu Dudek parodii stereotypu w postaci subtelnej kpiny z otaczającej rzeczywistości, osiąganej dzięki wieloznaczności tekstu ( sens między wierszami ). 4. Kabaretu Elita i kabaretu Tey - satyry (w granicach obowiązującej cenzury) punktującej absurdy rzeczywistości PRL. 5. Kabaretu Piwnicy Pod Baranami - balansowanie na granicy spuścizny neoromantycznej i teatru absurdu. 6. Kabaretów telewizyjnych: Spotkanie z balladą, Galux Show i Własnie leci kabarecik Olgi Lipińskiej łączących elementy rewiowe z teatrem absurdu oraz reminiscencjami kabaretu lirycznego (m. In. Kabaretu Zielona Gęś K. I. Gałczyńskiego). 7. Kabaretu radiowego 60 minut na godzinę i jego różnych kontynuacji jako połączenia teatru absurdu z zakamuflowaną satyrą polityczną. Podczas zajęć wykorzystane zostaną prezentacje i materiały filmowymi. Analiza przedstawionych tekstów. Aktywizacja studentów do tworzenia tekstów satyrycznych z wykorzystaniem przedstawionych technik uzyskiwania efektów komicznych Zaznajomienie się z pełnymi wersjami programów kabaretowych zawartych w materiałach dla studentów. Tworzenie własnych tekstów satyrycznych w formie scenek kabaretowych, pastiszu, parodii lub kabaretowej twórczości lirycznej na podstawie udostępnionych materiałów. Materiały dla studentów przygotowane w formie elektronicznej przez prowadzącego zajęcia. Dziewoński R., Dziewoński P., Dożylnie o Dudku Edwardzie Dziewońskim, Warszawa Dziewoński R., Sęk z Dudkiem, Warszawa Dziewoński R., Wasowska M., Wasowski G., Ostatni Naiwni. Leksykon Kabaretu Starszych Panów, Warszawa Lipińska O., Co by tu jeszcze, Warszawa Olczak-Ronikier J., Piwnica pod Baranami. Warszawa 1997.

3 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 3 Przybora J., Przymknięte oko opaczności. Memuarów część I. Warszawa Przybora J., Przymknięte oko opaczności. Memuarów część II. Warszawa Przybora J., Zdążyć z happy endem. Memuarów część III. Warszawa Skoczyłaś J., Kabaret ELITA i Studio 202, Wrocław Wasowska M. Wasowski G. Starsi Panowie Dwaj Kompendium niewiedzy, Kraków Twórczość satyryczna polskich kabaretów literackich w latach XX wieku osoba(-y) przeprowadzająca(-e) weryfikację Wymagania merytoryczne kryteria oceny weryfikacji dr Marek Piętka Studenci zapisani na zajęcia 1. Przygotowanie lekturowe i merytoryczne, aktywność w czasie zajęć. 2. Tworzenie własnych tekstów satyrycznych w formie scenek kabaretowych, pastiszu, parodii lub kabaretowej twórczości lirycznej na podstawie udostępnionych materiałów. Aktywność na zajęciach (40%). Jakość przygotowanej pracy pisemnej na wybrany temat spośród proponowanych w materiałach dla studentów (60%). Prezentacja przygotowanej pracy pisemnej. LITERATURA MIEJSCA 2. Opis zajęć i pracy LITERATURA MIEJSCA prowadzący Dr hab. Beata Nowacka Logowanie w systemie USOS (limit 14 osób) 1. Literatura małych obczyzn (m.in. A. Stasiuk, O. Tokarczuk, S. Chwin, P. Huelle, M.Gretkowska) 2. Viaggio dell Italia. Literackie podróże do Włoch (J. Iwaszkiewicz, Podróże do Włoch, Książka o Sycylii, G. Herling-Grudziński, Wieża i inne opowiadania; D. Czaja, Gdzieś dalej, gdzie indziej). 3. Podróż przez medium sztuki (Z. Herbert, Martwa natura z wędzidłem, Labirynt nad morzem, Barbarzyńca w ogrodzie, S. Barańczak: Podróż zimowa). 4. Go west! Literackie podróże do Ameryki (H. Sienkiewicz, Listy z podróży do Ameryki, wybrane nowele; M. Wańkowicz, W ślady Kolumba (fragmenty) 5. Jak się robi egzotyczkę? O niektórych podróżach afrykańskich: Etiopia R.Kapuścińskiego oraz I.Karpowicza: Cesarz i Nowy kwiat cesarza ( i pszczoły). 6. Przestrzeń zmediatyzowana. Iran R.Kapuścińskiego (Szachinszach), W. Giełżyński: Rewolu-

4 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 4 cja w imię Allacha. 7. Dom podróżnika w literaturze i biografiach wybranych pisarzy. Metody prowadzenia zajęć analiza i interpretacja utworów, istnieje możliwość wygłoszenia referatu) Zajęcia prowadzone są w trybie seminaryjnym (omówienie tekstów teoretycznych, opis przygotowaniu referatu Przygotowanie do zajęć, obejmujące zalecone lektury literackie i krytycznoliterackie; udział w organizacja zajęć Zajęcia odbywają się środy, godz , s literatura obowiązkowa 2. J. Iwaszkiewicz: Podróże do Włoch, Książka o Sycylii (fragmenty) 1. A. Stasiuk: Dukla 3. G. Herling-Grudziński, Wieża i inne opowiadania; (wybór) 4. Z. Herbert, Martwa natura z wędzidłem, Labirynt nad morzem, Barbarzyńca w ogrodzie. (wybór) 5. S. Barańczak: Podróż zimowa 6. H. Sienkiewicz: Listy z podróży do Ameryki (fragmenty), wybrane nowele; 7. M. Wańkowicz: W ślady Kolumba; (fragmenty) 8. R. Kapuściński: Cesarz 9. I. Karpowicz: Nowy kwiat cesarza ( i pszczoły). 10. R. Kapuściński: Szachinszach 11. W. Giełżyński: Rewolucja w imię Allacha. Literatura uzupełniająca 1. O. Tokarczuk: Prawiek i inne czasy 2. S. Chwin: Hanemann 3. P. Huelle: Weiser Dawidek 4. D. Czaja, Gdzieś dalej, gdzieś indziej. 5. Z. Ziątek: Wiek dokumentu. 6. A. Wieczorkiewicz: Apetyt turysty. O doświadczaniu świata w podróży. E. Rybicka: Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich. LITERATURA MIEJSCA osoba(-y) przeprowadzająca(-e) weryfikację Wymagania merytoryczne dr Beata Nowacka Studenci zapisani na zajęcia Student posiada orientację w zakresie współczesnego podróżopisarstwa. Potrafi analizować i interpretować wskazane teksty literackie i naukowe oraz wykorzystać zdobyte kompetencje do sprostania własnemu zadaniu pisarskiemu, zna różne

5 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 5 kryteria oceny weryfikacji metody pracy twórczej. Na końcową ocenę składa się ocena aktywności na zajęciach (50 proc.) oraz ocena pracy pisemnej (50 proc.) Na każdych zajęciach. TEORIA I PRAKTYKA LITERATURY KRYMINALNEJ TEORIA I PRAKTYKA LITERATURY KRYMINALNEJ prowadzący dr hab. Dariusz Nowacki Logowanie w systemie USOS (limit 14 osób) Kurs dotyczy historii, teorii, a przede wszystkim praktyki literatury kryminalnej. Początkowe zajęcia zostaną poświęcone zrekonstruowaniu i usystematyzowaniu najważniejszych nurtów i tendencji, które stanowią tradycję światowej powieści kryminalnej. Następnie rozważane będą zagadnienia poetologiczne, ze szczególnym uwzględnieniem podziałów podgatunkowych i kryteriów ich wyłaniania (warianty i modele prozy kryminalnej powstałej w XX wieku). Zasadniczy korpus zajęć wypełni analiza i interpretacja najważniejszych polskich powieści kryminalnych. Kurs zamknie praca warsztatowa, polegająca na próbie pisania niewielkich objętościowo tekstów oryginalnych oraz przekształcaniu tekstów już istniejących (próba pastiszu, kreowanie innych niż zastane wariantów fabularnych itp.). Metody prowadzenia zajęć opis organizacja zajęć literatura obowiązkowa Ćwiczenia lektura i omówienie tekstów teoretycznych i artystycznych; dyskusja. Omówienie prac własnych studentów (część warsztatowa kursu) Przygotowanie do zajęć (sporządzanie notatek i streszczeń tekstów omawianych na zajęciach). Pisanie własnych tekstów niewielkiej objętości (4-5 stronicowe opowiadania), przekształcanie tekstów już istniejących. Środy, , s. 403 Część teoretyczna: Roger Caillois: Powieść kryminalna, czyli jak intelekt opuszcza świat [w tegoż:] Odpowiedzialność i styl. Przeł. J. Błoński, Warszawa Mariusz Czubaj: Etnolog w Mieście Grzechu. Powieść kryminalna jako świadectwo antropologiczne, Gdańsk Umberto Eco: Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryką a ideologią. Przeł. J. Ugniewska, Warszawa Slavoj Żiżek: Logika powieści kryminalnej. Przeł. J. Pomorska, Pamiętnik Literacki 1990, z. 3.

6 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 6 Część artystyczna: Joanna Chmielewska: Wszyscy jesteśmy podejrzani Marek Krajewski: Śmierć w Breslau Zygmunt Miłoszewski: Uwikłanie Edward Pasewicz: Śmierć w darkroomie Marcin Świetlicki: Dwanaście Wybrany śląski lub zagłębiowski kryminał retro (np. Konrad T. Lewandowski: Śląskie dziękczynienie; Zbigniew Białas: Korzeniec) Wybrana powieść milicyjna (np. Zygmunt Zeydler-Zborowski: Czarny mercedes; Jerzy Edigey: Wagon Pocztowy GM 38552) Informacje dodatkow dnowacki@poczta.onet.pl TEORIA I PRAKTYKA LITERATURY KRYMINALNEJ osoba(-y) przeprowadzająca(-e) weryfikację Wymagania merytoryczne kryteria oceny weryfikacji Informacje dodatkowe dr hab. Dariusz Nowacki Studenci zapisani na zajęcia Znajomość omawianych na zajęciach lektur, udział w dyskusjach oraz dostarczenie prac pisemnych (w ramach części warsztatowej zajęć). Na końcową ocenę składa się ocena aktywności na zajęciach (50 proc.) oraz ocena pracy pisemnej (50 proc.) Na każdych zajęciach. dnowacki@poczta.onet.pl POWRÓT LISTU. DWUDZIESTOWIECZNE PRAKTYKI EPISTOLARNE 2. Opis zajęć i pracy Powrót listu. Dwudziestowieczne praktyki epistolarne Prowadzący dr Monika Ładoń

7 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 7 Metody prowadzenia zajęć opis Logowanie w systemie USOS (limit 14 osób) Celem zajęć będzie przedstawienie sposobów funkcjonowania listu w kulturze i literaturze XX wieku. Będzie to próba przyjrzenia się fenomenowi listu, który z jednej strony wciąż istnieje, choć w zmieniających się formach, w codziennym obiegu prywatnym i publicznym i pozostaje w orbicie zainteresowań socjologów, medioznawców czy językoznawców, z drugiej strony praktyka grzebania w archiwach, zalew rynku wydawniczego edycjami korespondencji artystów i zainteresowanie czytelników powodują, że list zajmuje część przestrzeni literackiej i jako jej element włącza się w badania literaturoznawców. Z bogatej i skomplikowanej teorii i praktyki epistolograficznej w polu zainteresowań znajdzie się kilka wątków: 1. list wobec innych gatunków: dziennika, pamiętnika, wspomnienia, powieści (epistolarnej); 2. kształtowanie się podmiotu epistolograficznego: kim jest/staje się nadawca bloku listów?; 3. zróżnicowanie tematyczne listów polskich pisarzy i różne funkcje epistolografii, np. list jako obraz życia literackiego, sposób zabiegania o sławę, wydania, pieniądze; 4. sylwetki wybitnych polskich epistolografów - jakiej wiedzy o pisarzu i jego twórczości dostarczają listy? (na przykładzie Iwaszkiewicza); 5. etyka lektury listów (wobec intymności korespondencji, tematów granicznych czy epistolarnych romansów); 6. epistolografia jako pojedynki wybitnych osobowości, intelektualna szermierka Ćwiczenia (30 godz.) Lektura artykułów naukowych i dyskusja dotycząca przemian epistolografii; interpretacja wybranych listów przygotowująca do napisania autorskiego eseju Przygotowanie do zajęć, obejmujące lekturę zaleconych utworów i literatury przedmiotu; przygotowanie eseju zaliczeniowego dotyczącego wybranego lub wskazanego przez prowadzącą bloku listów. Organizacja zajęć Kurs obejmuje zajęcia o charakterze konwersatorium. Zajęcia odbywają się w środy, godz. Literatura obowiązkowa , s. 413 Literatura podmiotu Wybrane listy z następujących tomów: S.I. Witkiewicz, Listy do żony, Warszawa Anna i Jarosław Iwaszkiewiczowie, Listy, Warszawa 2012 M. Jasnorzewska, Listy do przyjaciół i korespondencja z mężem ( ), Kraków 1998 Agnieszki Osieckiej i Jeremiego Przybory listy na wyczerpanym papierze, Warszawa 2010 F. Kafka, Listy do Felicji, t. 1-2, Warszawa 1976 F. Kafka, Listy do Mileny, Kraków 1993 F. Kafka, Listy do rodziny, przyjaciół, wydawców, Warszawa 2012 M. Białoszewski, Listy do Eumenid, w: tegoż, Tajny dziennik, Kraków 2012 M. Grydzewski, J. Lechoń, Listy , t. 1-2, Warszawa 2006 M. Dąbrowska, J. Stempowski, Listy, t. 1-3, Warszawa 2010 H. Poświatowska, Listy, Kraków 2015 H. Poświatowska, Opowieść dla przyjaciela, Kraków 1990 W. Gombrowicz, Gombrowicz - walka o sławę: korespondencja, Kraków J. Giedroyc, W. Gombrowicz, Listy , Warszawa 2006 S. Lem, S. Mrożek, Listy : , Kraków 2011 J. Iwaszkiewicz, Listy do córek, Warszawa 2010 P. Hertz, A. i J. Iwaszkiewiczowie, Korespondencja t. 1-2, Warszawa 2015 Cz. Miłosz, J. Iwaszkiewicz, Portret podwójny: wykonany z listów, wierszy, zapisków intymnych, wywiadów i publikacji, Warszawa 2011

8 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 8 Literatura uzupełniająca Literatura przedmiotu M. Popiel, List artysty jako gatunek narracji epistolograficznej, Teksty Drugie 2004, nr 4 E. Rybicka, Antropologiczne i komunikacyjne aspekty dyskursu epistolograficznego, Teksty Drugie 2004, nr 4 K. Cysewski, Teoretyczne i metodologiczne problemy badań nad epistolografią, Pamiętnik Literacki 1997, z. 1 O epistolografii (w rozmowie udział wzięły: Anna Arno, Elżbieta Rybicka, Dorota Wojda oraz Anna Pekaniec), Nowa Dekada Krakowska 2012, nr ¾ S. Skwarczyńska, Teoria listu, na podstawie lwowskiego pierwodruku oprac. E. Feliksiak i M. Leś, Białystok 2006 (fragmenty) L. Marzec, List, Forum Poetyki lato Metaliterackie listowania. List jako dokument świadomości literackiej pisarza, red. I. Sikora, A. Czajkowska, Częstochowa 2012 M. Czermińska, Pomiędzy listem a powieścią, w: tejże, Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie, Kraków 2000 Sztuka pisania. O liście polskim w wieku XIX, red. J. Sztachelska, E. Dąbrowicz, Białystok 2000 O. Szmidt, Korespondent Witkacy, Kraków 2014 J. Derrida, The Post Card. From Socrates to Freud and Beyond, przeł. A. Bass, Chicago 1987 Listy niezapomniane, t. 1-2, red. S. Usher, Kraków 2016 Powrót listu. Dwudziestowieczne praktyki epistolarne osoba(-y) przeprowadzająca(-e) weryfikację Wymagania merytoryczne kryteria oceny weryfikacji dr Monika Ładoń Studenci zapisani na zajęcia Przygotowanie do zajęć (lektura zadanych tekstów); napisanie eseju interpretacyjnego dotyczącego wybranego lub wskazanego przez prowadzącą bloku listów (szczegóły w pkt. 2 i literatura). Na końcową ocenę składa się ocena aktywności na zajęciach (50 proc.) oraz ocena pracy pisemnej (50 proc.). Ocena na podstawie aktywności i przygotowania do zajęć uzupełniona oceną z eseju; szkic oddajemy najpóźniej na przedostatnim spotkaniu w semestrze. IDEOLOGIE HISTORII ALTERNATYWNYCH 2. Opis zajęć i pracy Ideologie historii alternatywnych prowadzący dr Paweł Tomczok

9 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 9 Metody prowadzenia zajęć opis organizacja zajęć literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca Logowanie w systemie USOS (limit 14 osób) Kurs dotyczy popularnego modelu powieści, w którym wykorzystane są alternatywne scenariusze historii (np. inne rozstrzygnięcia konfliktów historycznych). W ostatnich latach ta problematyka została podjęta przez wielu autorów, a nawet doczekała się instytucjonalizacji w postaci serii wydawniczej Zwrotnice czasu i licznych wydarzeń organizowanych przez Narodowe Centrum Kultury. W czasie kursu przedstawione zostaną założenia ontologiczne i metodologiczne badania historycznych alternatyw w historiografii i literaturze, a także konsekwencje ideologiczne i polityczne różnych narracji alternatywnych. Ćwiczenia lektura i omówienie wybranych tekstów powieściowych, publicystycznych i filozoficznych Przygotowanie do zajęć, lektura zadanych tekstów, przygotowanie pracy pisemnej. Zajęcia odbywają się co tydzień, w środy, godż ,30, s. 206 K. Lewandowski, Orzeł bielszy niż gołębica M. Wolski, Wallenrod M. Parowski, Burza M. Ciszewski, S. Twardoch, Wieczny Grunwald T. Parnicki, Muza dalekich podróży (fr.) Ł. Orbitowski, Widma A. Przechrzta, Gambit Wielopolskiego M. Wolski, Jedna przegrana bitwa P. Bojarski, Kryptonim Posen J. Łojek, Szanse powstania listopadowego P. Zychowicz, Pakt Ribbentrop Beck J. Łojek, Agresja 17 września 1939 Z. Szczerek, Rzeczpospolita zwycięska J. Osica, A. Sowa, Alternatywna historia II wojny światowej Ideologie historii alternatywnych osoba(-y) przeprowadzająca(-e) we- dr Paweł Tomczok ryfikację Studenci zapisani na zajęcia Wymagania mery- Znajomość przerabianych lektur, przygotowanie pracy pisemnej na temat wybranego

10 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 10 toryczne kryteria oceny weryfikacji zagadnienia historii alternatywnych Na końcową ocenę składa się ocena aktywności na zajęciach (50 proc.) oraz ocena pracy pisemnej (50 proc.) Na każdych zajęciach POETYKA I PRAKTYKI BLOGERSKIE 2. Opis zajęć i pracy POETYKA I PRAKTYKI BLOGERSKIE prowadzący metody prowadzenia zajęć opis organizacja zajęć literatura obowiązkowa dr Olga Knapek Logowanie w systemie USOS (limit 14 osób) Kurs dotyczy specyfiki blogosfery zarówno ze względu na jej kształt stylistyczny, jak i formalny. Początkowe zajęcia poświęcone zostaną rozróżnieniu między blogowaniem, autobiografizmem a ekshibicjonizmem w sieci. Następnie blogowanie zostanie omówione w kontekście marketingu i popularyzowania trendów. W tym obszarze uwzględniona zostanie społeczność blogosfery i jej specyfika. Trzon zajęć będzie dotyczył genologii multimedialnej blogów omawianej na konkretnych przykładach najbardziej znanych polskich blogerów. Kurs zamknie grupowa praca projektowa stanowiąca raport o stanie polskiej blogosfery. Ćwiczenia (30 godz.) Lektura artykułów naukowych i dyskusja dotycząca poetyki i praktyki blogowania Przygotowanie do zajęć, obejmujące lekturę zaleconych utworów i literatury przedmiotu; przygotowanie swojej części w grupowym projekcie końcowym i przedstawienie wyników swojej pracy w formie pisemnej oraz ustnej. Zajęcia odbywają się w piątki 15:00-16:30 w Sali 422. Więckiewicz M.: Blog w perspektywie genologii multimedialnej. Toruń Mazurek G.: Blogi i wirtualne społeczności wykorzystanie w marketingu. Kraków Rettberg J. W.: Blogowanie. Warszawa Holiday R.: Zaufaj mi, jestem kłamcą. Wyznania eksperta ds. manipulowania mediami. Gliwice Tomczyk T.: Bloger i social media Tomczyk T.: Blog. Pisz, kreuj, zarabiaj Andrus A.: Blog osławiony między niewiastami. Warszawa Rozumek J.: Blog

11 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 11 literatura uzupełniająca informacje dodatkowe Między Rurytanią a Molwanią. Blog Ziemowita Szczerka Jak oszczędzać pieniądze. Blog Michała Szafrańskiego Fab Julus. Blog Julii Oleś-Miłej oknapek@autograf.pl POETYKA I PRAKTYKI BLOGERSKIE osoba(-y) prze- dr Olga Knapek prowadzająca(- e) weryfikację Studenci zapisania na zajęcia wymagania merytorycznwym: prezentacja projektu oraz złożenie projektu w formie pisemnej najpóźniej na Przygotowanie do zajęć, znajomość omawianych tekstów. Udział w projekcie grupo- przedostatnich zająciach w semestrze. kryteria oceny Aktywność na zajęciach (50%), ocena pracy pisemnej (50%) weryfikacji tu. Ocena na podstawie aktywności i przygotowania do zajęć uzupełniona oceną z projek- informacje dodatkowe oknapek@autograf.pl kod