Studium przebiegu korytarza głównego Trasy Rowerowej realizowanej w ramach Działania V.2 PO RPW

Transkrypt

1 Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej Działanie V.2 Trasy Rowerowe Studium przebiegu korytarza głównego Trasy Rowerowej realizowanej w ramach Działania V.2 PO RPW Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Instytucja Pośrednicząca PO RPW Styczeń 2009 Strona 1 z 30

2 Spis Treści 1. Wprowadzenie Metodologia przygotowania opracowania Historia dotychczasowych działań przygotowawczych Wprowadzenie w problematykę Działania V.2 PO RPW Sposób przygotowania Wariantu 0 i konsultacje społeczne na szczeblu samorządowym Sposób przygotowania Wariantu Inwentaryzacja istniejących tras i szlaków rowerowych Inwentaryzacja atrakcji turystycznych Analiza planów i strategii wojewódzkich Ustalenie punktów styku między odcinkami regionalnymi Konsultacje społeczne na poziomie regionalnym Konsultacje społeczne na szczeblu ogólnopolskim Metodologia przeprowadzenia konsultacji społecznych Opis procesu konsultacji społecznych Informacje ogólne Przedmiot konsultacji Opis przeprowadzonej analizy Najczęściej pojawiające się uwagi i sugestie Analiza materiałów w poszczególnych województwach Analiza materiałów z województwa warmińsko mazurskiego Analiza materiałów z województwa podlaskiego Analiza materiałów z województwa lubelskiego Analiza materiałów z województwa świętokrzyskiego Analiza materiałów z województwa podkarpackiego Korytarze społeczne Połączenie poszczególnych społecznych wariantów w jeden wspólny korytarz Szerokość korytarzy i pokrycie z korytarzem bazowym Skomunikowanie Trasy Wnioski z konsultacji Szczegółowy opis przebiegu wariantów Województwo Warmińsko-Mazurskie Województwo Podlaskie Województwo Lubelskie Województwo Świętokrzyskie Województwo Podkarpackie Podsumowanie Spis załączników Strona 2 z 30

3 1. Wprowadzenie 1.1 Metodologia przygotowania opracowania Niniejsze opracowanie stanowi syntetyczny opis najważniejszych ustaleń poczynionych na kolejnych etapach prac (opisanych w podrozdziale 1.2) przygotowania Działania V.2 PO RPW do realizacji. Dokument powstał w efekcie analizy materiałów źródłowych takich jak: Zgłoszenia wstępnego przebiegu szlaku rowerowego złożone w Instytucji Pośredniczącej przez Beneficjentów wraz z mapami i załącznikami, formularze ewaluacyjne nadesłane do Instytucji Pośredniczącej przez uczestników ogólnopolskich konsultacji społecznych, mapy i opracowania przygotowane przez doradcę technicznego Instytucji Pośredniczącej. 1 W prezentowanym opracowaniu opisano proces wyłaniania korytarza głównego Trasy Rowerowej realizowanej w ramach Działania V.2 PO RPW. Proces ten obejmował przede wszystkim: wyznaczenie przez Beneficjentów Wariantu 0 i poddanie go regionalnym konsultacjom społecznym przeprowadzenie konsultacji społecznych na szczeblu ogólnopolskim, wyznaczenie wariantów alternatywnych. Niniejsza materiał zawiera opis wariantów ( marszałkowski Wariant 0, Wariant 1 będący próbą optymalizacji Wariantu 0 oraz alternatywnych wariantów społecznych) wraz z miniaturami map ilustrującymi ich przebieg. Szczegółowe mapy przebiegu korytarzy, które poddawane będą analizie na etapie Studium Wykonalności zawarte są załączniku IV do opracowania Halcrow Group. Celem opracowania, oprócz podsumowania dotychczasowych prac przygotowawczych, jest wskazanie przyszłemu Wykonawcy Studium Wykonalności punktu wyjścia do szczegółowych analiz i kierunku dalszych rozważań w postaci propozycji przebiegu korytarza głównego trasy (Wariant 0) oraz wariantów alternatywnych, które stanowią syntezę przemyśleń i opinii społecznych związanych z optymalizacją projektu. Wykonawca Studium Wykonalności będzie poddawał w związku z tym opisane niżej warianty szczegółowym analizom, zgodnie z metodologią prowadzącą do przygotowania kompleksowej dokumentacji studialnej, wskazującej na wariant optymalny pod względem ekonomicznym i środowiskowym oraz możliwy do realizacji pod względem technicznym i finansowym. Zgodnie z zasadą od ogółu do szczegółu zaleca się lekturę dokumentów tyczących wdrażania Działania V.2 PO RWP od analizy dokumentów programowych wymienionych w Zarysie modelu przygotowania i realizacji projektów w ramach Działania V.2 PO RPW. Niniejsze opracowanie oraz Studium uwarunkowań finansowych Trasy Rowerowej realizowanej w ramach Działania V.2 PO RPW stanowią wiarygodne źródło informacji na temat uwarunkowań przygotowania Działania. Materiały załączone do prezentowanego opracowania w tym opracowania Halcrow Group stanowią materiał uzupełniający. 1 Integralną częścią niniejszego opracowania są materiały przygotowane przez doradcę zewnętrznego PARP Halcrow Group, na podstawie umowy nr PIN /2008 z 8 października 2008 r. Opracowanie składa się z następujących elementów: dokument główny raport z analizy dostarczonych dokumentów wraz z oceną konsultacji społecznych, które odbyły się od czerwca do sierpnia 2008 w województwach w zakresie Działania V.2 PO RPW raport z procesu konsultacji korytarza głównego trasy rowerowej realizowanej w ramach Działania V.2 PO RPW analiza wariantów materiały promocyjne i informacyjne załączniki graficzne Ze względu na ich roboczy charakter opracowania te stanowią wyłącznie materiał dodatkowy. Strona 3 z 30

4 1.2 Historia dotychczasowych działań przygotowawczych W grudniu 2007 roku na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego przygotowana została wstępna propozycja podejścia do realizacji projektów w ramach Działania V.2 PO RPW 2. Polemika z autorskim opracowaniem Fundacji VeloPoland zaowocowało szeroką dyskusją na temat koncepcji modelu wdrażania Działania. 6 marca 2008 roku zorganizowane zostało spotkanie reprezentacji IZ PO RPW oraz IP PO RPW z przedstawicielami Urzędów Marszałkowskich, podczas którego ustalono role poszczególnych instytucji we wdrażaniu Działania oraz sposób jego przygotowania do realizacji. W związku z decyzją dotyczącą wypracowania ostatecznego kształtu modelu wdrażania Działania V.2 PO RPW oraz koordynacją prac przygotowawczych powołano Grupę Roboczą ds. Realizacji Działania V.2. W drodze trójstronnych porozumień (IZ PO RPW, IP PO RPW, Beneficjent) ustalono podział obowiązków w procesie wdrażania Działania i przygotowania projektów. 29 kwietnia 2008 r. odbyło się pierwsze spotkanie Grupy Roboczej ds. Realizacji Działania V.2. Od tego czasu posiedzenia odbywają się regularnie, według potrzeb. Celem podstawowym Grupy Roboczej jest koordynacja i planowanie prac w ramach Działania V.2 oraz wymiana informacji i opinii na temat procesu realizacji Działania. W skład grupy wchodzą między innymi przedstawiciele Beneficjentów (Urzędy Marszałkowskie), Instytucji Zarządzającej PO RPW (Ministerstwo Rozwoju Regionalnego), Instytucji Pośredniczącej PO RPW (Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości). Podstawowym zadaniem Grupy w pierwszym etapie przygotowania Działania było szczegółowe opracowanie modelu realizacji projektu dokumentu wskazującego podział zadań i obowiązków pomiędzy strony zaangażowane w jego realizację. Ponadto opracowano harmonogram realizacji Działania wskazujący zakres i postępy prac. Dokument ten opracowany przez Instytucję Pośredniczącą został zaakceptowany przez strony i podlega bieżącym aktualizacjom. Zgodnie z harmonogramem od maja do sierpnia 2008 roku poszczególni Beneficjenci Działania opracowywali propozycje wojewódzkich przebiegów trasy rowerowej. W ramach powyższych prac, prócz działań planistycznych, przeprowadzono także wojewódzkie konsultacje społeczne. Przygotowane propozycje przebiegu korytarza trasy głównej zostały we wrześniu 2008 r. przekazane do Instytucji Pośredniczącej. Na podstawie nadesłanych zgłoszeń opracowano jednolite mapy przebiegu trasy, wraz ze wskazaniem udostępnionych atrakcji, obszarów chronionych a także istniejących i zinwentaryzowanych lokalnych tras i ścieżek rowerowych. Ponadto na podstawie zgłoszeń IP PO RPW opracowała spójne materiały informacyjne nt. trasy rowerowej we wszystkich województwach. Skompilowane materiały zostały zaprezentowane opinii publicznej poprzez stronę internetową PARP, a także na konferencji informacyjnej poprzedzającej opisane szczegółowo w niniejszym dokumencie ogólnopolskie konsultacje społeczne. W wyniku przeprowadzonych w listopadzie 2008 roku konsultacji społecznych wyłoniono dodatkowe warianty przebiegu trasy, które zostały przeanalizowane przez doradcę technicznego PARP. Opisane w niniejszym opracowaniu korytarze, zostały zarekomendowane do dalszych analiz na etapie Studium Wykonalności. Kolejnym, kluczowym, etapem prac będzie przygotowanie kompletnego Studium Wykonalności dla pięciu projektów oraz zbiorczego opracowania wykonalności dla całego przedsięwzięcia realizowanego w ramach Działania V.2 PO RPW. 2 Model Realizacji Projektów - Trasy Rowerowe W Polsce Wschodniej w ramach Działania V.2. Trasy rowerowe opracowane przez Fundację VeloPoland. Strona 4 z 30

5 1.3 Wprowadzenie w problematykę Działania V.2 PO RPW 3 Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej jest programem krajowym ustanowionym w celu przyspieszenia tempa rozwoju społeczno-gospodarczego pięciu województw Polski wschodniej: województwo warmińsko-mazurskie; województwo podlaskie; województwo lubelskie; województwo podkarpackie; województwo świętokrzyskie. Program został ustanowiony w celu realizacji strategii rozwoju, w tym Strategii Rozwoju Kraju oraz Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej do 2020 r. Zakres obowiązywania PO RPW został określony na lata Z uwagi na ogólny charakter PO RPW kierowanego do Komisji Europejskiej, Instytucja Zarządzająca (IZ PO RPW) programem przygotowała dodatkowy dokument uszczegóławiający jego postanowienia pn.: Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych. Dokument ten stanowi kompendium wiedzy dla potencjalnych beneficjentów PO RPW na temat możliwości i sposobu realizacji projektów w ramach ww. programu. Dokument określa: typy projektów, potencjalnych beneficjentów, grupy docelowe wsparcia oraz informacje nt. systemu realizacji, które ułatwią przygotowanie projektu oraz prawidłowe przygotowanie wniosku o dofinansowanie. Celem Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej jest Przyspieszenie tempa rozwoju społeczno gospodarczego Polski Wschodniej w zgodzie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Cel ten wynika z priorytetów Strategii Rozwoju Kraju oraz celów NSRO Cel główny Programu odpowiada na wyzwania Strategii Lizbońskiej i Strategicznych Wytycznych Wspólnoty dotyczących przede wszystkim tworzenia warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości oraz poprawy poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Dla realizacji celu głównego wyznaczono cele szczegółowe, tj.: I. Stymulowanie rozwoju konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy. II. Zwiększenie dostępu do Internetu szerokopasmowego w Polsce Wschodniej. III. Rozwój wybranych funkcji metropolitalnych miast wojewódzkich. IV. Poprawa dostępności i jakości powiązań komunikacyjnych województw Polski Wschodniej. V. Zwiększenie roli zrównoważonej turystyki w gospodarczym rozwoju makroregionu. VI. Optymalizacja procesu realizacji PO Rozwój Polski Wschodniej. W realizację Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej na lata zostało zaangażowanych 2675,05 mln Euro, w tym m.in.: ze środków Unii Europejskiej (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) ok ,79 mln euro; z publicznych środków krajowych ok. 401,26 mln euro. Poziom współfinansowania ze środków EFRR może sięgnąć 85% środków publicznych. 3 Wyciąg ze Szczegółowy opis osi priorytetowych PO RPW Strona 5 z 30

6 W ramach ogólnej alokacji Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na Program: 992,19 mln euro (120 euro na mieszkańca, na lata ) Rada Europejska przeznaczyła na wsparcie regionów (lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie i warmińsko - mazurskie) zajmujących pięć ostatnich miejsc w UE-25 o najniższym PKB na mieszkańca; 1 281,6 mln euro stanowią dodatkowe środki przyznane przez Rząd Rzeczpospolitej Polskiej. W układzie poszczególnych osi priorytetowych realizujących PO Rozwój Polski Wschodniej środki EFRR (kwota 1 281,6 mln euro oraz 992,19 mln euro) zostały rozdysponowane w następujący sposób: Oś priorytetowa I Nowoczesna gospodarka 34,74 % środków. Oś priorytetowa II Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego 11,22 % środków. Oś priorytetowa III Wojewódzkie ośrodki wzrostu 19,91 % środków. Oś priorytetowa IV Infrastruktura transportowa 29,04 % środków. Oś priorytetowa V Zrównoważony rozwój potencjału turystycznego opartego o warunki naturalne 2,09 % środków. Oś priorytetowa VI Pomoc techniczna 3 % całości środków. W ramach osi priorytetowej V realizowane będą dwa działania: V.1. Promowanie zrównoważonego rozwoju turystyki. V.2. Trasy rowerowe. Celem działania V.2 PO RPW jest: rozwój turystyki rowerowej w Polsce Wschodniej. Stworzenie infrastruktury dla ruchu rowerowego stanowi element zrównoważonego rozwoju systemu transportu. Całość wspieranych działań wywoła impuls do rozwoju i promowania turystyki rowerowej oraz przyczyni się do aktywizacji społecznej osób aktywnie spędzających wolny czas oraz aktywizacji gospodarczej grupy przedsiębiorców świadczących usługi w sektorze turystycznym. Ponadto zintegrowane działania na rzecz rowerowych tras turystycznych przyczynią się do ochrony miejsc cennych przyrodniczo przed nieskoordynowanym ruchem turystycznym. Dla Polski Wschodniej rozwój turystyki rowerowej będzie znaczącym czynnikiem rozwoju lokalnego, z wykorzystaniem istniejącego potencjału, m.in. dużych naturalnych walorów krajoznawczo turystycznych i przyrodniczych, a także szlaków pielgrzymkowych do miejsc kultu religijnego. Projekt składa się z dwóch komponentów: wytyczanie i oznakowanie tras rowerowych oraz budowa, i inne roboty budowlane w zakresie dróg (ścieżek) dla rowerów o utwardzonej nawierzchni, które umożliwią bezpieczne przemieszczanie się turysty rowerowego oraz połączą miejsca kluczowe z punktu widzenia ruchu rowerowego (dworce kolejowe, autobusowe, parkingi, atrakcje turystyczne); budowa i montaż podstawowej infrastruktury towarzyszącej, tj. stojaków na rowery, wiat postojowych, wiat widokowych, itp. oraz innych urządzeń niezbędnych do zapewnienia bezpiecznego przejazdu po drogach (ścieżkach) rowerowych realizowanych w ramach Programu. Szczegółowy opis założeń i systemu wdrażania Działania V.2 znajduje się w opracowaniu: Zarys modelu przygotowania i realizacji projektów w ramach Działania V.2 PO RPW. Strona 6 z 30

7 2. Sposób przygotowania Wariantu 0 i konsultacje społeczne na szczeblu samorządowym 2.1 Sposób przygotowania Wariantu 0 Warianty 0, nazywane również marszałkowskimi, zostały opracowane przez Beneficjentów Działania V.2 PO PRW, czyli Urzędy Marszałkowskie województw objętych programem Rozwój Polski Wschodniej: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego, świętokrzyskiego oraz podkarpackiego. Prace nad wytyczeniem wariantów trwały od maja do końca sierpnia i obejmowały następujące etapy: inwentaryzacja istniejących tras i szlaków rowerowych; inwentaryzacja atrakcji turystycznych; analiza planów i strategii wojewódzkich, ustalenie punktów styku między odcinkami regionalnymi; analiza gotowości instytucjonalno-finansowej Partnerów; konsultacje społeczne na poziomie lokalnym i regionalnym. Na tej podstawie w każdym województwie dokonano wyboru jednego wariantu przebiegu korytarza. Wybrane warianty zostały zatwierdzone przez Zarządy Województw, a następnie Beneficjenci opisali je w formularzach Zgłoszenia wstępnego przebiegu szlaku rowerowego złożonych w Instytucji Pośredniczącej. Warianty te, nazwane wariantami 0 (wyjściowe do dyskusji) lub wariantami marszałkowskimi (ze względu na autorstwo propozycji) zostały przedstawione opinii publicznej i stanowiły przedmiot ogólnopolskich konsultacji społecznych Inwentaryzacja istniejących tras i szlaków rowerowych Beneficjenci dokonali inwentaryzacji tras i szlaków rowerowych istniejących w ich regionach. Inwentaryzacji dokonano z użyciem następujących narzędzi: analizy i weryfikacji już istniejących opracowań (województwo warmińsko-mazurskie i województwo świętokrzyskie); zgłoszeń dokonywanych przez powiaty (województwo podlaskie), wyjazdów terenowych (województwo lubelskie); zlecenia wykonania inwentaryzacji Regionalnej Organizacji Turystycznej (województwo podkarpackie); W uproszeniu można przyjąć, że zastosowano 3 główne podejścia do wyników inwentaryzacji: planowaną trasę należy poprowadzić tak, by łatwo można było połączyć ją z siecią już istniejących szlaków i tras; planowaną trasę należy poprowadzić przez tereny nie pokryte do tej pory siecią dróg rowerowych, tak, by planowane przedsięwzięcie stało się impulsem do powstawania szlaków lokalnych; planowaną trasę należy poprowadzić tak, by umożliwiła połączenie z trasami umożliwiającymi dalszą atrakcyjną podróż (np. w stronę Bieszczad, w kierunku Trójmiasta). Strona 7 z 30

8 Większość województw starała się uwzględnić wszystkie 3 podejścia, jednak w przypadku województwa warmińsko-mazurskiego wyraźnie widać, że za priorytetowe uznano podejście widzące w planowanej trasie impuls do rozwoju turystyki rowerowej na terenach z dotychczas niewielkim lub zerowym zagęszczeniem szlaków i tras rowerowych. Więcej informacji na temat procesu inwentaryzacji tras i szlaków zawarto w punkcie Inwentaryzacja istniejących tras i szlaków rowerowych w załączniku nr Inwentaryzacja atrakcji turystycznych Beneficjenci dokonali inwentaryzacji atrakcji turystycznych korzystając z zasobów i doświadczeń: departamentów zajmujących się w urzędach marszałkowskich turystyką oraz regionalnych organizacji turystycznych. Inwentaryzacji dokonano na bazie szeregu aktualnych opracowań o charakterze: spisów atrakcji; strategii rozwoju turystyki; raportów z audytów turystycznych; planów promocji. Wyniki inwentaryzacji przeanalizowano pod kątem potencjalnej atrakcyjności dla użytkowników planowanej trasy rowerowej. Zaproponowane przez Beneficjentów warianty przebiegu korytarza trasy głównej biegną przez tereny atrakcyjne kulturowo i przyrodniczo. Trudno jednak jednoznacznie rozstrzygnąć, czy zaproponowane warianty udostępniają najbardziej atrakcyjne obiekty turystyczne regionów. W ocenie atrakcyjności turystycznej ważny jest bowiem czynnik subiektywny ocena ta zależy od zainteresowań, wiedzy, czasu poświęconego na podróż, priorytetów poszczególnych turystów. Ponieważ nie przygotowano na tym etapie szczegółowej typologii grup docelowych, można jedynie uznać, że na planowanej trasie rowerowej znajdzie się duża reprezentacja atrakcji turystycznych regionów objętych projektem. Natomiast ocena atrakcyjności tej reprezentacji została dokonana m.in. podczas konsultacji społecznych na szczeblu regionalnym (opisanych dalej w niniejszym opracowaniu) i ogólnopolskim (opisanych w Analizie uwag i wniosków zgłoszonych w procesie ogólnopolskich konsultacji społecznych działania V.2 PO RPW Trasy rowerowe ). Więcej informacji na temat sposobu inwentaryzacji atrakcji znajduje się w punkcie Inwentaryzacja atrakcji turystycznych umieszczonym w załączniku nr Analiza planów i strategii wojewódzkich W ramach tego etapu prac Beneficjenci analizowali możliwość realizacji projektu oraz potencjalne warianty przebiegu korytarza trasy pod kątem zapisów w dokumentach wskazujących strategiczne kierunki rozwoju danego województwa, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju turystyki. Pod uwagę wzięto następujące typy opracowań o charakterze strategicznym: strategia rozwoju województwa; regionalny program operacyjny; strategia rozwoju turystyki; program ochrony środowiska; Strona 8 z 30

9 plan zagospodarowania przestrzennego. Analiza planów i strategii wojewódzkich wykazała, że we wszystkich pięciu województwach turystyka rowerowa znajduje się wśród priorytetów przyjętych dla rozwoju turystyki. Beneficjenci mogą zatem zaangażować się instytucjonalnie i finansowo w realizację Działania V.2. Przebiegiem korytarza objęto te tereny, które w dokumentach strategicznych zostały wskazane jako obszary o szczególnym znaczeniu dla zrównoważonego rozwoju turystyki w regionie. Szczegółowy wykaz dokumentów umieszczony został w Załączniku nr Ustalenie punktów styku między odcinkami regionalnymi Stworzenie spójnej sieci wymagało od poszczególnych Beneficjentów ustalenia z województwami sąsiadującymi punktów styku tras, tzn. miejsc, w których trasa przekracza granice województw. Powyższe było nieodzownym elementem planowania wojewódzkiego przebiegu trasy. Uzgadnianie pomiędzy przedstawicielami poszczególnych województw miejsc styku odbywało się: podczas posiedzeń Grupy Roboczej ds. wdrażania Działania V.2; w ramach bilateralnych ustaleń pomiędzy poszczególnymi województwami. Ustalono następujące punkty styku: województwo warmińsko-mazurskie województwo podlaskie Stańczyki zmieniony następnie na trójstyk granic Polski, Litwy i Rosji; województwo podlaskie województwo Lubelskie Niemirów; województwo lubelskie województwo świętokrzyskie Zawichost; województwo lubelskie województwo podkarpackie Narol; województwo podkarpackie województwo świętokrzyskie - Gorzyce Analiza gotowości instytucjonalno-finansowej Partnerów Specyfika Działania V.2 spowodowała, że w modelu realizacji przewidziano, iż głównymi Beneficjentami będą samorządy wojewódzkie, które współpracować będą z lokalnymi Partnerami, a w szczególności Jednostkami Samorządu Terytorialnego, Zarządami Lasów, Parkami Narodowymi. Beneficjent i Partnerzy zobowiązują się do sfinansowania min. 5 % wartości projektu oraz do utrzymania jego trwałości przez min. 5 lat. Po ostatecznym wytyczeniu trasy Beneficjent zawrze z Partnerami szczegółowe porozumienia dotyczące podziału obowiązków. W związku z powyższym w ramach przeprowadzonych prac planistycznych związanych z wytyczaniem korytarza trasy w województwach analizowano m.in. zdolność i gotowość Partnerów lokalnych do współdziałania przy realizacji projektu. Badano zarówno poziom zainteresowania lokalnych władz i społeczności turystyką rowerową, jak i możliwości partycypacji w kosztach projektu. Wiele lokalnych samorządów bardzo aktywnie włączyło się w proces wytyczania trasy, z jednej strony deklarując wkład własny, z drugiej natomiast proponując już opracowane przebiegi i szczegółowe rozwiązania na terenie danej gminy. W kilku przypadkach stwierdzono także całkowity brak zainteresowania tematem. Mając na uwadze wielopoziomowy model realizacji Działania analiza Partnerów już na etapie planowania trasy była jednym z ważniejszych czynników branych pod uwagę przez urzędy marszałkowskie. Strona 9 z 30

10 2.2 Konsultacje społeczne na poziomie regionalnym Niezmiernie ważnym elementem procesu wytyczania wojewódzkich propozycji przebiegu korytarza trasy rowerowej były regionalne konsultacje społeczne. Odbywały się one równolegle z pracami przygotowawczymi (inwentaryzacje, analizy planów i strategii). W ramach konsultacji przeprowadzono szereg spotkań zarówno z przedstawicielami JST, jak i instytucjami, organizacjami i osobami prywatnymi zainteresowanymi projektem. Ponadto umożliwiono także pisemne zgłaszanie uwag i postulatów dotyczących trasy. O możliwości wypowiadania się nt. trasy rowerowej informowano zainteresowane strony zarówno pisemnie, jak i za pośrednictwem stron internetowych urzędów marszałkowskich. Temat trasy rowerowej był też niejednokrotnie podnoszony przez media lokalne. W większości województw konsultacje poprzedzono akcją informacyjną. Aktywni uczestnicy konsultacji wojewódzkich (dotyczy zarówno zgłaszających uwagi pisemne jak i ustne na spotkaniach konsultacyjnych) Konsultacje społeczne - etap wyboru korytarza aktywność partnerów w poszczególnych województwach województwo JST NGO Zarządy Dróg Zarządy PN Inne w tym osoby Lasy Państwowe prywatne warmińsko-mazurskie podlaskie lubelskie świętokrzyskie podkarpackie W ramach konsultacji analizowano alternatywne korytarze przebiegu trasy w poszczególnych województwach. Przyjęto dwie filozofie działania. 1. Analizowano przebiegi w ramach szerokiego korytarza zaproponowanego przez urząd marszałkowski. Powyższe rozwiązanie przyjęto w następujących województwach: - warmińsko-mazurskim konsultowano warianty przebiegu trasy w północnej części województwa. - podlaskim konsultowano centralny przebieg trasy przez województwo, do którego zgłoszono szereg uwag i wniosków. - podkarpackim konsultowano dwa warianty przebiegu trasy mieszczące się w korytarzu zaproponowanym przez urząd marszałkowski. 2. Analizowano alternatywne przebiegi trasy wykraczające poza korytarz. Powyższe rozwiązanie przyjęto w następujących województwach: - lubelskie analizie poddano prócz korytarza zgłoszonego także korytarz wschodni przebiegu trasy. Ponadto Lubelska Organizacja Turystyczna zgłosiła własna (bardzo rozbudowaną) wersję przebiegu trasy. Wszystkie propozycje były poddane ocenie podczas konsultacji. - świętokrzyskie w trakcie konsultacji społecznych JST z północnej części województwa złożyły alternatywną propozycję przebiegu trasy, wykraczająca poza korytarz zaproponowany przez UM. Powyższa propozycja będzie szczegółowo analizowana na etapie studium wykonalności. Wynikiem konsultacji społecznych było zwiększenie świadomości społecznej odnośnie projektu, uzyskanie potwierdzenia woli uczestnictwa poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego w ramach realizacji projektu, pozyskanie nowej wiedzy i informacji o szczegółowych uwarunkowaniach lokalnych. W trakcie konsultacji ustalono oś przebiegu korytarza zgłoszonego przez poszczególne województwa do dalszych analiz. Strona 10 z 30

11 3. Konsultacje społeczne na szczeblu ogólnopolskim Niniejszy rozdział podsumowuje proces ogólnopolskich konsultacji społecznych korytarza głównego Trasy Rowerowej realizowanej w ramach Działania V.2 PO RPW przeprowadzonych w dniach 7-30 listopada 2008 roku. Materiał powstał na podstawie analizy zgłoszonych pisemnie uwag i postulatów, w oparciu o wnioski płynące ze spotkań przeprowadzonych w trakcie trwania procesu konsultacji oraz informacje zawarte w opracowaniu wykonanym przez doradcę zewnętrznego PARP Metodologia przeprowadzenia konsultacji społecznych Głównym narzędziem komunikacji z partnerami społecznymi procesu konsultacji były dostępne na stronie PARP ( formularze ewaluacyjne 5. Na powyższej stronie zainteresowani mogli uzyskać szerokie informacje nt. założeń projektu, planowanego sposobu jego realizacji, uwarunkowań finansowych, a także harmonogramu konsultacji społecznych. Ponadto umożliwiono pobranie niezbędnych map pozwalających na zapoznanie się z przebiegiem konsultowanego korytarza trasy w poszczególnych województwach. 6 Ponadto konsultacje społeczne poprzedziła konferencja informacyjna zorganizowana w Warszawie 7 listopada 2008 r. Podczas konferencji szczegółowo zaprezentowano założenia Działania V.2 i korytarze trasy głównej w poszczególnych województwach oraz przedstawiono narzędzia i harmonogram konsultacji ogólnopolskich. W ramach konsultacji, w terminie do 30 listopada, wpłynęło 67 pisemnych uwag i propozycji dotyczących projektu. Wnioski dotyczył wszystkich województw objętych Działaniem V.2. Ponadto przeprowadzono szereg spotkań, zarówno z organizacjami pozarządowymi, jak i z samorządami. Zgłaszane uwagi i postulaty analizowane były przez doradcę zewnętrznego PARP. Analizie wielokryterialnej podlegała zarówno wartość merytoryczna zgłoszonych uwag, jak i możliwości uwzględnienia postulatów. Na podstawie analiz w czterech województwach wyłoniono alternatywne, społeczne korytarze przebiegu trasy. Dodatkowo doradca techniczny opracował własny autorski wariant przebiegu korytarza trasy głównej, w którym także uwzględniono cześć uwag i wniosków społecznych. Powyższe korytarze zostaną przekazane do dalszych analiz na etapie Studium Wykonalności projektu. 7 4 Raport Halcrow Group wykonany w ramach umowy nr PIN /2008 z 8 października 2008 r. 5 Formularz ewaluacyjny powstał w celu uzyskania, od lokalnych społeczności (w poszczególnych pięciu województwach) opinii na temat działania dotyczącego budowy trasy rowerowej. Formularz składał się z pytań testowych oraz opisowych. Każdy zainteresowany miał możliwość poparcia inicjatywy (bądź nie), zaprezentowania własnych koncepcji oraz wprowadzenia ewentualnych zmian do proponowanego, przedstawionego korytarza trasy rowerowej. 6 Konsultacjom społecznym poddane zostały korytarze tras zgłoszone, we wrześniu 2008 r., do PARP przez urzędy marszałkowskie województw objętych PO RPW. 7 Przebieg korytarzy społecznych oraz korytarza autorskiego doradcy technicznego przedstawiają załączniki graficzne do niniejszego opracowania. Ponadto wojewódzkie korytarze społeczne zostały omówione w dalszej części dokumentu. Strona 11 z 30

12 3.2 Opis procesu konsultacji społecznych Informacje ogólne W ramach konsultacji społecznych dotyczących działania V.2 PO RPW w terminie zgłoszono 67 wniosków dotyczących preferencji względem przebiegu trasy rowerowej. W konsultacjach uczestniczyły jednostki samorządu terytorialnego, nadleśnictwa, osoby prywatne oraz organizacje pozarządowe z pięciu województw Polski Wschodniej: warmińsko mazurskiego; podlaskiego; lubelskiego; podkarpackiego; świętokrzyskiego. Ponadto w konsultacjach udział wzięły ogólnopolskie organizacje rowerowe i ekologiczne (Stowarzyszenie Zielone Mazowsze, Polski Klub Ekologiczny), oraz osoby prywatne spoza ww. województw zainteresowane projektem Przedmiot konsultacji Konsultacjom społecznym poddany został kompleksowy przebieg korytarza trasy rowerowej realizowanej w ramach Działania V.2 PO RPW, opracowany na podstawie zgłoszeń urzędów marszałkowskich województw, które pełnić będą rolę Beneficjentów Działania. Wojewódzkie przebiegi trasy powstały w oparciu o analizę potrzeb wojewódzkich, regionalnych atrakcji, sieci ścieżek i tras rowerowych. Ustalenie propozycji wojewódzkich poprzedzono także lokalnymi konsultacjami społecznymi. W wyniku powyższych działań można było opracować ponadregionalny przebieg korytarza trasy głównej, który został przedstawiony wraz z uzasadnieniem opinii publicznej. Przebieg korytarza trasy głównej poddanego konsultacjom ogólnopolskim przedstawia niżej zamieszczony rysunek. Konsultowany przebieg korytarza trasy rowerowej. Strona 12 z 30

13 W poszczególnych województwach wariant marszałkowski obejmuje poniższe powiaty: województwo warmińsko-mazurskie: elbląski, Elbląg (powiat grodzki), braniewski, lidzbarski, bartoszycki, kętrzyński, węgorzewski oraz gołdapski; województwo podlaskie: suwalski, Suwałki (powiat grodzki), sejneński, augustowski, moniecki, łomżyński, białostocki, Białystok (powiat grodzki), hajnowski oraz siemiatycki; województwo lubelskie: bialski, Biała Podlaska (powiat grodzki), parczewski, lubartowski, lubelski, Lublin (powiat grodzki), puławski, kraśnicki, włodawski, chełmski, Chełm (powiat grodzki), zamojski, Zamość (powiat grodzki) oraz tomaszowski; województwo świętokrzyskie: sandomierski, opatowski, staszowski, kielecki, Kielce (powiat grodzki) oraz konecki; województwo podkarpackie: tarnobrzeski, stalowowolski, niżański, leżajski, łańcucki, rzeszowski, Rzeszów (powiat grodzki), przemyski, Przemyśl (powiat grodzki), jarosławski oraz lubaczowski. 3.3 Opis przeprowadzonej analizy Sugestie i postulaty w ramach konsultacji społecznych zgłaszane były zarówno przez organizacje pozarządowe, jak i jednostki samorządowe oraz osoby prywatne. Ze względu na zawartość wnioski można podzielić na następujące grupy: 1. Popierające poprowadzenie korytarza wg propozycji urzędów marszałkowskich, bez uwag i propozycji. 2. Popierające poprowadzenie korytarza wg propozycji urzędów marszałkowskich, z drobnymi zmianami osi korytarza trasy rowerowej. Mając na uwadze, iż szczegółowy przebieg w obrębie wyznaczonego korytarza opracowywany będzie na etapie Studium Wykonalności, powyższe uwagi uznano za zbyt szczegółowe na obecnym etapie prac. Zostaną one przekazane do szczegółowiej analizy wykonawcy Studium. 3. Kompleksowe propozycje alternatywnych przebiegów bez jednoznacznej opinii nt. proponowanego korytarza. Zgłoszenia społeczne umożliwiły wyodrębnienie w czterech spośród pięciu województw spójnych korytarzy trasy rowerowej, alternatywnych wobec propozycji urzędów marszałkowskich, które to propozycje zostaną poddane analizie na etapie Studium Wykonalności. Nie wszystkie rozwiązania zaproponowane podczas konsultacji uznano za dostatecznie przygotowane i uargumentowane, by utworzyć na ich podstawie alternatywny korytarz społeczny w danym województwie. 4. Negatywne opinie dotyczące przebiegu trasy rowerowej bez wskazania przebiegu alternatywnego. Zgłoszone uwagi zostały szczegółowo przeanalizowane pod kątem ewentualnych działań mających wyeliminować wskazane problemy. Część ze zgłoszonych uwag należy rozpatrywać jako popierające alternatywną lokalizację trasy jednak bez wskazania szczegółowego przebiegu. 5. Negatywne opinie dotyczące przebiegu trasy rowerowej wraz ze wskazania przebiegu alternatywnego. Strona 13 z 30

14 Zgłoszenia społeczne umożliwiły wyodrębnienie w czterech spośród pięciu województw spójnych korytarzy trasy rowerowej, alternatywnych wobec propozycji urzędów marszałkowskich, które to propozycje zostaną poddane analizie na etapie Studium Wykonalności. Nie wszystkie rozwiązania zaproponowane podczas konsultacji uznano za dostatecznie przygotowane i uargumentowane, by tworzyć na ich podstawie alternatywny korytarz społeczny. 6. Uwagi dotyczące pozostałych aspektów realizacji trasy rowerowej, m.in.: standardów technicznych wykonania trasy, bezpieczeństwa, a także polityki promocyjnej. Analizując dostarczone w procesie konsultacji społecznych formularze, uznano za zasadne przedstawienie w każdym z województw alternatywnego, społecznego korytarza trasy rowerowej. Wyjątkiem jest Województwo Świętokrzyskie, w którym na etapie ogólnopolskich konsultacji społecznych nie udało się wyłonić spójnego korytarza społecznego 8. Korytarze społeczne zostaną poddane dalszym analizom na etapie Studium Wykonalności. 3.4 Najczęściej pojawiające się uwagi i sugestie W ramach konsultacji społecznych wpłynęło wiele uwag dotyczących przebiegu trasy rowerowej. Większość z nich świadczy o znajomości problematyki prowadzenia ponadregionalnych szlaków rowerowych. Wśród zgłoszonych uwag i wniosków można wskazać te, które występują najczęściej. Poniżej przedstawiono główne uwagi dotyczące proponowanego przez urzędy marszałkowskie przebiegu trasy rowerowej: Trasa rowerowa nie może obejmować swoim zasięgiem wszystkich atrakcji poszczególnych województw. 9 Prowadzenie trasy rowerowej powinno odbywać się na zasadzie rybiego kręgosłupa. Trasa powinna być dostosowana do typowych scenariuszy wykorzystania szlaków rowerowych przez turystów, a w szczególności turystyki weekendowej i turystyki długodystansowej. Trasa rowerowa powinna być przejezdna dla każdego turysty rowerowego (różne typy rowerów, różny poziom obciążenia bagażem, turystyka rodzinna). Należy dążyć do minimalizacji współczynnika wydłużenia trasy, tak by możliwie efektywnie wykorzystać środki przeznaczone na realizację przedsięwzięcia. O przebiegu trasy powinien decydować szereg czynników jednocześnie (w tym: atrakcje, infrastruktura, ukształtowanie terenu, bezpieczeństwo, itp.). Projektując trasę należy szczególnie uwzględnić miejscowości z bazą gastronomiczno noclegową. Trasa rowerowa powinna przebiegać przez węzły komunikacyjne. Wielokrotnie zwracano uwagę na aspekt połączeń kolejowych oraz kwestię przewozu rowerów. Należy rozważyć możliwość poprowadzenia trasy po śladzie zlikwidowanych linii kolejowych. 8 Do dalszych analiz przekazany zostanie korytarz zgłoszony na wcześniejszym etapie prac, tj. podczas konsultacji regionalnych. 9 Należy unikać zbyt skomplikowanego przebiegu trasy poprowadzonej od atrakcji do atrakcji. Strona 14 z 30

15 Ponadto niejednokrotnie wyrażano przekonanie, iż realizacja trasy rowerowej umożliwi stworzenie spójnej sieci ścieżek i tras rowerowych oraz podniesie standard turystyki rowerowej w Polsce Wschodniej. Wybudowanie trasy rowerowej powinno dać możliwość włączenia istniejących ścieżek rowerowych w projektowany system trasy rowerowej o nadrzędnym znaczeniu (ponadregionalnym i międzynarodowym). W ramach konsultacji społecznych często wyrażano opinie, że trasa rowerowa omija atrakcyjne rejony poszczególnych województw (promocja własnych walorów turystycznych) lub w niewystarczający sposób je udostępnia lub eksploruje. Prowadzenie trasy od atrakcji do atrakcji stoi jednak często w opozycji do idei budowy ponadregionalnej trasy rowerowej budowanej zgodnie z filozofią rybiego kręgosłupa. Należy więc pamiętać że udostępnianie konkretnych atrakcji jest domeną tras lokalnych, a nie ponad regionalnych. 3.5 Analiza materiałów w poszczególnych województwach Poniżej przedstawiono ogólne podsumowanie dotyczące zgłoszonych uwag i wniosków w województwach objętych konsultacjami społecznymi. Wskazano także, czy w wyniku analizy zgłoszonych postulatów udało się stworzyć spójny alternatywny korytarz przebiegu trasy, szeroko poparty i uargumentowany przez uczestników konsultacji. Szczegółową analizę poszczególnych ankiet zawiera Załącznik nr 2 do niniejszego dokumentu Analiza materiałów z województwa warmińsko mazurskiego W ramach konsultacji społecznych w województwie warmińsko-mazurskim w terminie przesłano wniosków dotyczących przebiegu trasy rowerowej. Na podstawie dostarczonych materiałów wyłoniono autorski, alternatywny wobec proponowanego, wariant centralny przebiegu trasy. Ponadto zgłoszone zostały propozycje poprowadzenia trasy południową częścią województwa, jednak ze względu na niewystarczającą argumentację, a także brak uszczegółowienia propozycji nie zostaną one przedstawione do dalszych analiz na etapie Studium Wykonalności Analiza materiałów z województwa podlaskiego W ramach konsultacji społecznych w województwie podlaskim w terminie przesłano wniosków dotyczących przebiegu trasy rowerowej. Na podstawie dostarczonych materiałów wyłoniono autorski, alternatywny wobec proponowanego, wariant wschodni przebiegu trasy. Ponadto zgłoszone zostały propozycje poprowadzenia trasy na odcinku centralnym Doliną Górnej Narwi z pominięciem Białegostoku, jednak ze względu na lokalny charakter proponowanej trasy, niemieszczący się w żadnym z korytarzy nie został rekomendowany do szczegółowej analizy na etapie Studium Wykonalności wniosków dotyczących wyłącznie województwa warmińsko-mazurskiego oraz 1 wniosek obejmujący cztery województwa (Stowarzyszenie Zielone Mazowsze ) wniosków dotyczących wyłącznie województwa podlaskiego oraz 1 wniosek obejmujący cztery województwa (Stowarzyszenie Zielone Mazowsze ) Strona 15 z 30

16 3.5.3 Analiza materiałów z województwa lubelskiego W ramach konsultacji społecznych w województwie lubelskim dostarczono wniosków dotyczących przebiegu trasy rowerowej. Na podstawie otrzymanych materiałów wyłoniono autorski, alternatywny wobec proponowanego, wariant wschodni przebiegu trasy, który podlegać będzie analizom na etapie Studium Wykonalności. Ponadto w trakcie konsultacji, ze względu na uwarunkowania kosztowe, rozważano redukcję jednego z odgałęzień (nitka wschodnia; nitka zachodnia) wariantu zgłoszonego przez urząd marszałkowski Analiza materiałów z województwa świętokrzyskiego W ramach konsultacji społecznych w województwie świętokrzyskim przesłano 2 wnioski dotyczące przebiegu trasy rowerowej. Dostarczone materiały nie pozwoliły na wyłonienie alternatywnego korytarza trasy Analiza materiałów z województwa podkarpackiego W ramach konsultacji społecznych w województwie podkarpackim przesłano 7 13 wniosków dotyczących przebiegu trasy rowerowej. Na podstawie otrzymanych materiałów wyłoniono alternatywny wobec proponowanego autorski wariant przebiegu trasy w województwie podkarpackim, który podlegać będzie analizom na etapie Studium Wykonalności. 3.6 Korytarze społeczne Dostarczone uwagi umożliwiły wyróżnienie spójnych, społecznych (alternatywnych) korytarzy trasy rowerowej na terenie czterech województw: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego oraz podkarpackiego. W województwie świętokrzyskim nie wyznaczono społecznego korytarza trasy ze względu na zbyt małą liczbę dostarczonych uwag. W województwie tym jako wariant społeczny przyjęto wariant północny wyłoniony na wcześniejszym etapie prac Połączenie poszczególnych społecznych wariantów w jeden wspólny korytarz Na granicach województw: podlaskiego i lubelskiego, lubelskiego i podkarpackiego spójność korytarza jest zapewniona. Wytyczony społeczny przebieg korytarza w województwie warmińsko-mazurskim nie łączy się z wytyczonym społecznym korytarzem w województwie podlaskim. Ewentualne połączenie tych korytarzy wymaga zmiany ich przebiegu Szerokość korytarzy i pokrycie z korytarzem bazowym 0 14 Korytarze wyznaczone w wyniku konsultacji społecznych mają szerokość od 5 do 30 km. Szerokości te wynikają z konieczności uwzględnienia wielu koncepcji lokalnych. Należy zauważyć, iż duża szerokość korytarza może być utrudnieniem na dalszym etapie prac (Studium Wykonalności) wnioski dotyczące wyłącznie województwa lubelskiego oraz 1 wniosek obejmujący cztery województwa (Stowarzyszenie Zielone Mazowsze ) 13 6 wniosków dotyczących wyłącznie województwa podkarpackiego oraz 1 wniosek obejmujący cztery województwa (Stowarzyszenie Zielone Mazowsze ) 14 Korytarze tras zgłoszone, we wrześniu 2008 r., do PARP przez urzędy marszałkowskie województw objętych PO RPW. Strona 16 z 30

17 Korytarze społeczne oraz ten wyznaczony w wariancie 0 pokrywają się w województwach podlaskim, lubelskim i podkarpackim na następujących odcinkach: Województwo podlaskie wariant wschodni pokrycie 60% : Suwałki okolice Lipska, Okolice Gródka granica z województwem lubelskim. Województwo podlaskie wariant centralny pokrycie 60%: Wizna Łapy, Okolice Narwi. Województwo lubelskie pokrycie 15%: Okolice Konstantynowa. Okolice Rudej Huty okolice Krasnegostawu. Województwo podkarpackie wariant BTC pokrycie 55%: Okolice Leżajska Sandomierz. Województwo Świętokrzyskie wariant północny pokrycie 10%: Okolice Rudy Malenieckiej. Okolice Iwanisk. Korytarze społeczne oraz wyznaczony w wariancie 0 nie pokrywają się w województwach podlaskim, lubelskim i podkarpackim na następujących odcinkach: Województwo podlaskie wariant wschodni brak pokrycia na 40%: Okolice Lipska okolice Gródka. Województwo lubelskie brak pokrycia na 85%: Okolice Konstantynowa okolice Chełma. Krasnystaw Susiec. Województwo podkarpackie wariant BTC brak pokrycia na 45%: Narol Leżajsk. Leżajsk Jarosław. Województwo Świętokrzyskie wariant północny brak pokrycia 90%: Środkowy odcinek korytarza. W województwie warmińsko-mazurskim zaproponowany korytarz społeczny przebiega całkowicie inną częścią województwa (centralną) niż korytarz zgłoszony przez urząd marszałkowski (część północna), w związku z czym nie można mówić o stopniu wzajemnego pokrywania się korytarzy. Strona 17 z 30

18 3.7. Skomunikowanie Trasy W związku uwagami, jakie napływały w trakcie konsultacji społecznych na temat skomunikowania trasy rowerowej z węzłami kolejowymi przeprowadzono, w ramach umowy z Halcrow Group, weryfikację stanu obecnego. Analiza połączeń kolejowych w województwach wskazała, że: średnia odległość pomiędzy węzłami komunikacyjnymi w województwie Warmińsko - Mazurskim wynosi około 80 km; średnia odległość pomiędzy węzłami komunikacyjnymi w województwie podlaskim wynosi 60 km; średnia odległość pomiędzy węzłami komunikacyjnymi w województwie lubelskim wynosi 60 km, średnia odległość pomiędzy węzłami komunikacyjnymi w województwie podkarpackim wynosi 72 km; w województwie świętokrzyskim skomunikowanie trasy rowerowej jest bardzo złe. Pociągi dojeżdżają jedynie do Kielc i do Końskich (Końskie znajdują się poza korytarzem Wariantu 0). W związku z tym nie można mówić o średniej odległości pomiędzy punktami połączonymi koleją na terenie województwa świętokrzyskiego. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że skomunikowanie może być zapewnione również przez miejscowości znajdujące się na terenie województwa podkarpackiego Tarnobrzeg i Stalową Wolę. W ramach analizy rozpatrywano dla uproszczenia połączenia pomiędzy stolicą województwa, a poszczególnymi miejscowościami znajdującymi się na trasie, pomiędzy godziną 5:00, a 22:00 odrzucając te z wieloma przesiadkami i znacznie dłuższym czasem przejazdu w stosunku do pozostałych połączeń. W przypadku stolicy województwa analizowano połączenia z Warszawą. Przyjęto zatem schemat komunikacyjny z góry niedoskonały 15 wymagający co najmniej jednej przesiadki, aby dojechać do węzła komunikacyjnego na trasie. Z niniejszej analizy można wyprowadzić wniosek, że w wielu regionach pozostaje jeszcze wiele do zrobienia, aby zwiększyć możliwości transportowe głównych węzłów komunikacyjnych na trasie, ale sytuacja w przypadku Wariantu 0 nie jest tak zła, jak można wnosić z uwag płynących z konsultacji społecznych. Pomimo istniejącej infrastruktury w wielu miejsca brak jest czynnych połączeń kolejowych, które w okresie letnim można by reaktywować, aby poprawić dostępność niektórych regionów dla turystów. Beneficjent w okresie przygotowania i realizacji projektu powinien podjąć działania w celu zwiększenia częstotliwości połączeń w okresie letnim i/lub przywrócenia niektórych z nich celem lepszego skomunikowania trasy. Wskazane jest również odpowiednie doposażenie istniejących składów kolejowych w ramach istniejących połączeń tak, by umożliwić przewóz rowerów. W miejscach bez infrastruktury kolejowej należy poszukiwać alternatywnych środków komunikacji umożliwiających przewóz rowerów (autobusy, busy). W tych przypadkach należy zweryfikować techniczne możliwości przewozu rowerów oraz zapisy regulaminów określających te możliwości. Szczegółowa analiza i zestawienia dotyczące zidentyfikowanych połączeń komunikacyjnych znajdują się w opracowaniu Halcrow Group. 15 Idealną sytuacją jest takie skomunikowanie trasy rowerowej, aby rowerzysta wraz z rowerem i ekwipunkiem był w stanie dotrzeć do odpowiedniego węzła komunikacyjnego połączeniem bezpośrednim z największymi miastami Polski. Biorąc pod uwagę skalę przedsięwzięcia oraz specyfikę makroregionu sytuacja tak może nie być osiągalna. Dlatego też dąży się do tego, aby co najmniej połączenia ze stolicami województw były bezpośrednie i dogodne. Strona 18 z 30

19 3.8 Wnioski z konsultacji Z analizy dostarczonych ankiet wynika, iż zdecydowana większość, tj. 98,5 % wnioskodawców wyraża poparcie dla idei budowy ponadregionalnej trasy rowerowej. Zaproponowany przebieg trasy poparło 46 % ankietowanych. Wśród ankiet popierających uwzględniono także takie, które zawierają sugestie co do szczegółowego przebiegu trasy zawartej w korytarzu 0. 3 % to sugestie poprowadzenia odgałęzień od trasy głównej w wariancie 0. Za przekazanymi do dalszych analiz korytarzami społecznymi opowiedziało się 24 % uczestników konsultacji. Zgłoszenia innych nieuwzględnionych przebiegów stanowią 27 % nadesłanych ankiet. Po szczegółowiej analizie postulatów uczestników konsultacji wnioski podzielono na: - wnioski zawierające uwagi uwzględnione (względnie nie zawierające uwag) 48 % - wnioski zawierające uwagi, które zostały częściowo uwzględnione 15 % - wnioski zawierające uwagi, które nie zostały uwzględnione 37 % Uwzględnienie uwag na obecnym etapie prac oznacza ich przekazanie do dalszej analizy na etapie Studium Wykonalności. Analizując materiały z konsultacji społecznych należy stwierdzić, iż: Większość zgłoszonych uwag i wniosków stanowiła cenny wkład do analizy wariantów. Uwagi uwzględnione bądź uwzględnione częściowo zostaną przekazane do dalszej analizy na etapie Studium Wykonalności. Prowadzenie trasy rowerowej powinno odbywać się na zasadzie rybiego kręgosłupa, co oznacza, że powinien zostać stworzony system trasy rowerowej o nadrzędnym znaczeniu, który pozwoli na uporządkowanie istniejących ścieżek rowerowych i umożliwi włączenie istniejących tras w jeden spójny system. Przy wyznaczaniu przebiegu trasy rowerowej należy brać pod uwagę przyszłych odbiorców turystyki rowerowej. Trasa o takim charakterze powinna być przejezdna dla każdego turysty rowerowego. Należy zdefiniować adresatów przyszłych użytkowników trasy rowerowej. Główne szlaki rowerowe powinny odpowiadać wymaganiom wszystkich grup rowerzystów (różne typy rowerów, różny poziom obciążenia bagażem, turystyka rodzinna). Przy projektowaniu tras rowerowych najważniejsza jest dostępność do infrastruktury transportowej oraz bazy noclegowej. Przy wyznaczaniu przebiegu trasy rowerowej należy zapewnić jej spójność 16. Na etapie wyznaczania korytarza trasy oznacza to zapewnienie dostępności do infrastruktury komunikacyjnej oraz bazy noclegowej. Należy zarekomendować samorządom wojewódzkim reaktywowanie lokalnych połączeń kolejowych umożliwiających dotarcie do trasy rowerowej. Ponadto należy rozważyć aspekty wykorzystania w turystyce rowerowej lokalnych połączeń autobusowych i busowych. Konieczne są dalsze konsultacje z pomysłodawcami wariantów akceptowalnych korytarzy społecznych na etapie Studium Wykonalności. Konieczne są konsultacje w celu ustalenia nowych punktów styku dla korytarzy wariantowych. Punkty styku w poszczególnych województwach ustalone są jedynie dla wariantu 0 zgłoszonego przez urzędy marszałkowskie. 16 Spójność oznacza, że na poziomie sieci 100% źródeł i celów podróży powinno być dostępne na rowerze. Strona 19 z 30

20 4. Szczegółowy opis przebiegu wariantów W niniejszym rozdziale wymienione zostały główne miejscowości znajdujące się w osi korytarzy. Miniatury mam mają charakter wyłącznie poglądowy. Wydruki map w skali 1: oraz wersje elektroniczne stanowią załącznik do opracowania Halcrow Group. 4.1 Województwo Warmińsko-Mazurskie Wariant 0 Powiaty: Elbląski grodzki, Elbląski ziemski, Braniewski, Lidzbarski, Bartoszycki, Kętrzyński, Węgorzewski, Gołdapski Miejscowości: Elbląg, Łęcze, Suchacz, Kadyny, Tolkmicko, Frombork, Nowa Pasłęka, Braniewo, Płoskinia, Pieniężno, Lelkowo, Kandyty, Kamińsk, Górowo Iławeckie, Janikowo, Lidzbark Warmiński, Stoczek Klasztorny, Krekole, Bartoszyce, Sępopol, Lwowiec, Krelikiejmy, Barciany, Srokowo, Węgorzewo, Budry, Banie Mazurskie, Gołdap, Dubeninki, Stańczyki, Maciejowięta. Autokorekta UM: 1. Łącznik: Lidzbark Warmiński Olsztyn Powiaty: Lidzbarski, Olsztyński, powiat grodzki Olsztyn Miejscowości: Lidzbark Warmiński, Dobre Miasto, Olsztyn 2. Zmiana przebiegu na odcinku Sępopol Drogoszyn Miejscowości: Sępopol Prosna Korsze Drogoszyn Wariant 1 Powiaty: Elbląski grodzki, Elbląski ziemski, Braniewski, Bartoszycki, Kętrzyński, Węgorzewski, Gołdapski Miejscowości: Elbląg, Łęcze, Suchacz, Kadyny, Tolkmicko, Frombork, Braniewo, Płoskinia, Pieniężno, Górowo Iławeckie, Bartoszyce, Sępopol, Lwowiec, Krelikiejmy, Barciany, Srokowo, Węgorzewo, Budry, Banie Mazurskie, Gołdap, Dubeninki, Stańczyki. Wariant centarlny społeczny Powiaty: Elbląski grodzki, Elbląski ziemski, Ostródzki, Olsztyński, Olsztyn - powiat grodzki, Mrągowski, Piski, Ełcki. Miejscowości: Elbląg, Pasłęk, Morąg, Ostróda, Olsztyn, Barczewo, Biskupiec, Mrągowo, Mikołajki, Orzysz, Ełk, Kalinowo Strona 20 z 30