Obserwacja i wyniki analizy rekordowego bªysku GRB080319B
|
|
|
- Kinga Gajewska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Obserwacja i wyniki analizy rekordowego bªysku GRB080319B Lech Wiktor Piotrowski Instytut Fizyki Do±wiadczalnej, Uniwersytet Warszawski Neutrina w laboratorium i kosmosie, Warszawa, 6.VI.2008
2 1 Odkrycie bªysku 2 3 4
3 Bªyski gamma Odkrycie bªysku Jedne z najbardziej energetycznych znanych nam zjawisk Emituj promieniowanie γ, X, optyczne i radiowe Odkryte w 1969 roku......ale obserwacje X, optyczne i radiowe to dopiero 13 lat historii Dwie podstawowe klasy bªysków dªugie (>2 s) i krótkie (<2s) Odpowiednio model zapa±ci hipernowej i zderzenia obiektów zwartych (NS-NS, NS-BH, WD-WD) W centrum powstaje prawdopodobnie czarna dziura Aktualnie obserwowane m. in. przez: Satelit Integral Satelit AGILE Satelit Konus Satelit SWIFT - dzi± gªówne ¹ródªo informacji o GRB
4 Pierwszy bªysk tej nocy roda, Satelita SWIFT jak co noc obserwuje niebo
5 Pierwszy bªysk tej nocy roda, Satelita SWIFT jak co noc obserwuje niebo Detektor BAT sr FoV, kev - monitoring Detektor XRT FoV, kev - follow up Detektor UVOT FoV, nm - follow up
6 Pierwszy bªysk tej nocy roda, Satelita SWIFT jak co noc obserwuje niebo Detektor BAT sr FoV, kev - monitoring Detektor XRT FoV, kev - follow up Detektor UVOT FoV, nm - follow up O 5:45 wykrywa GRB080319A, (13 h 45 m 25 s, 44 o 04 m 44 s )
7 Pierwszy bªysk tej nocy roda, Satelita SWIFT jak co noc obserwuje niebo Detektor BAT sr FoV, kev - monitoring Detektor XRT FoV, kev - follow up Detektor UVOT FoV, nm - follow up O 5:45 wykrywa GRB080319A, (13 h 45 m 25 s, 44 o 04 m 44 s ) Poprzez sie Galactic Coordinates Network informacja pªynie do innych urz dze«
8 Pierwszy bªysk tej nocy roda, Satelita SWIFT jak co noc obserwuje niebo Detektor BAT sr FoV, kev - monitoring Detektor XRT FoV, kev - follow up Detektor UVOT FoV, nm - follow up O 5:45 wykrywa GRB080319A, (13 h 45 m 25 s, 44 o 04 m 44 s ) Poprzez sie Galactic Coordinates Network informacja pªynie do innych urz dze«armia teleskopów naziemnych obraca si do bªysku... w tym kamery Pi of the Sky
9 Prototyp Odkrycie bªysku Prototypowa konstrukcja - podobna jak w innych eksperymentach: Dwie kamery na monta»u paralaktycznym Zasi g 12 m 14 m Automatycznie pod»aj za FoV SWIFT, reaguj na alerty z GCN Ale, w odró»nieniu od wi kszo±ci: B. du»e pole widzenia o 20.7 o, B. du»a rozd¹. czasowa - 10 s Dodatkowo wyposa»ony w: Algorytm wykrywania krótkich bªysków w czasie rzeczywistym Algorytmy o-line do wykrywania poja±nie«i nowych obiektów Prototyp skierowaª si w kierunku GRB080319A i byªo troch zamieszania...
10 Nasz pierwszy GRB Odkrycie bªysku O 6:12:49 SWIFT wykrywa GRB080319B, (14 h 31 m 42 s, 36 o 18 m 10 s )
11 Nasz pierwszy GRB Odkrycie bªysku O 6:12:49 SWIFT wykrywa GRB080319B, (14 h 31 m 42 s, 36 o 18 m 10 s ) Szychtuj ca tej nocy K. Maªek dostaje SMSem informacje o bªyskach i o 8:21 naszego czasu wysyªa Katarzyna Maªek: 2) Mar 19 01:46: LCO, RA= d, Dec= d pojechalismy do niego. pierwsza klatke zebralismy 2.5 min po triggerze 3) Mar 19 02:13: LCO, RA= d, Dec= d pierwsza klatka na miejscu blysku zebrana 57sek po triggerze (blyski w niedalekiej odleglosci), niestety nie bylismy zdecydowani, ktory z blyskow ogladamy i po zebraniu 3 klatek wrocilismy do pierwszego pola, tam zebralismy dwie klatki i dopiero wtedy wrocilismy do dalszej obserwacji pola z ostaniego blysku nie sciagalam klatek z tych blyskow. Pozdrawiam, Kasia
12 Nasz pierwszy GRB Odkrycie bªysku O 6:12:49 SWIFT wykrywa GRB080319B, (14 h 31 m 42 s, 36 o 18 m 10 s ) Szychtuj ca tej nocy K. Maªek dostaje SMSem informacje o bªyskach i o 8:21 naszego czasu wysyªa Po obudzeniu si, L. W. Piotrowski zauwa»a,»e bªysk A byª bardzo blisko bªysku B i ±ci ga klatki Od 23 minut pozycja GRB080319A w ±rodku klatki, natomiast GRB080319B na jej kraw dzi Lech Wiktor Piotrowski: Prosze spojrzec na 97 klatke. PEwnie rtadosc przedwczesna ale wlasnie to zobaczylem. Lech Wiktor Piotrowski
13 Nasz pierwszy GRB Odkrycie bªysku O 6:12:49 SWIFT wykrywa GRB080319B, (14 h 31 m 42 s, 36 o 18 m 10 s ) Szychtuj ca tej nocy K. Maªek dostaje SMSem informacje o bªyskach i o 8:21 naszego czasu wysyªa Po obudzeniu si, L. W. Piotrowski zauwa»a,»e bªysk A byª bardzo blisko bªysku B i ±ci ga klatki Od 23 minut pozycja GRB080319A w ±rodku klatki, natomiast GRB080319B na jej kraw dzi Pocz tkowo bªysk wydawaª si zbyt jasny... satelita...
14 Nasz pierwszy GRB Odkrycie bªysku O 6:12:49 SWIFT wykrywa GRB080319B, (14 h 31 m 42 s, 36 o 18 m 10 s ) Szychtuj ca tej nocy K. Maªek dostaje SMSem informacje o bªyskach i o 8:21 naszego czasu wysyªa Po obudzeniu si, L. W. Piotrowski zauwa»a,»e bªysk A byª bardzo blisko bªysku B i ±ci ga klatki Od 23 minut pozycja GRB080319A w ±rodku klatki, natomiast GRB080319B na jej kraw dzi Pocz tkowo bªysk wydawaª si zbyt jasny... satelita... Po chwili skupienia M. Sokoªowski i A. F. arnecki, widz c bªysk na kilku klatkach - wyglada to rewelacyjnie, to bardzo obiecujace
15 Nasz pierwszy GRB Odkrycie bªysku O 6:12:49 SWIFT wykrywa GRB080319B, (14 h 31 m 42 s, 36 o 18 m 10 s ) Szychtuj ca tej nocy K. Maªek dostaje SMSem informacje o bªyskach i o 8:21 naszego czasu wysyªa Po obudzeniu si, L. W. Piotrowski zauwa»a,»e bªysk A byª bardzo blisko bªysku B i ±ci ga klatki Od 23 minut pozycja GRB080319A w ±rodku klatki, natomiast GRB080319B na jej kraw dzi Pocz tkowo bªysk wydawaª si zbyt jasny... satelita... Po chwili skupienia M. Sokoªowski i A. F. arnecki, widz c bªysk na kilku klatkach - wyglada to rewelacyjnie, to bardzo obiecujace Pó¹niej okazaªo si,»e algorytm wykrywania bªysków samodzielnie wykryª ten GRB
16 Nasz pierwszy GRB Odkrycie bªysku O 6:12:49 SWIFT wykrywa GRB080319B, (14 h 31 m 42 s, 36 o 18 m 10 s ) Szychtuj ca tej nocy K. Maªek dostaje SMSem informacje o bªyskach i o 8:21 naszego czasu wysyªa Po obudzeniu si, L. W. Piotrowski zauwa»a,»e bªysk A byª bardzo blisko bªysku B i ±ci ga klatki Od 23 minut pozycja GRB080319A w ±rodku klatki, natomiast GRB080319B na jej kraw dzi Pocz tkowo bªysk wydawaª si zbyt jasny... satelita... Po chwili skupienia M. Sokoªowski i A. F. arnecki, widz c bªysk na kilku klatkach - wyglada to rewelacyjnie, to bardzo obiecujace Pó¹niej okazaªo si,»e algorytm wykrywania bªysków samodzielnie wykryª ten GRB
17 Nasz pierwszy GRB Odkrycie bªysku O 6:12:49 SWIFT wykrywa GRB080319B, (14 h 31 m 42 s, 36 o 18 m 10 s ) Szychtuj ca tej nocy K. Maªek dostaje SMSem informacje o bªyskach i o 8:21 naszego czasu wysyªa Po obudzeniu si, L. W. Piotrowski zauwa»a,»e bªysk A byª bardzo blisko bªysku B i ±ci ga klatki Od 23 minut pozycja GRB080319A w ±rodku klatki, natomiast GRB080319B na jej kraw dzi Pocz tkowo bªysk wydawaª si zbyt jasny... satelita... Po chwili skupienia M. Sokoªowski i A. F. arnecki, widz c bªysk na kilku klatkach - wyglada to rewelacyjnie, to bardzo obiecujace Pó¹niej okazaªo si,»e algorytm wykrywania bªysków samodzielnie wykryª ten GRB
18 Bªyskawiczne obserwacje optyczne Po jakim± czasie napªywaj dane z innych eksperymentów... Pierwsza ekspozycja Pi z bªyskiem 2.75 ± 5 s w porównaniu z triggerem SWIFT Maksymalna jasno± 5.7 m
19 Bªyskawiczne obserwacje optyczne Po jakim± czasie napªywaj dane z innych eksperymentów... Pierwsza ekspozycja Pi z bªyskiem 2.75 ± 5 s w porównaniu z triggerem SWIFT Maksymalna jasno± 5.7 m Raptor zauwa»yª co± na ekspozycji
20 Bªyskawiczne obserwacje optyczne Po jakim± czasie napªywaj dane z innych eksperymentów... Pierwsza ekspozycja Pi z bªyskiem 2.75 ± 5 s w porównaniu z triggerem SWIFT Maksymalna jasno± 5.7 m Raptor zauwa»yª co± na ekspozycji Bªysk w zasi gu eksperymentu TORTORA 10 s po triggerze - maks. jasno± 5.3 m
21 Bªyskawiczne obserwacje optyczne Po jakim± czasie napªywaj dane z innych eksperymentów... Pierwsza ekspozycja Pi z bªyskiem 2.75 ± 5 s w porównaniu z triggerem SWIFT Maksymalna jasno± 5.7 m Raptor zauwa»yª co± na ekspozycji Bªysk w zasi gu eksperymentu TORTORA 10 s po triggerze - maks. jasno± 5.3 m W ci gu dni przychodz informacje m. in. z: Teleskopów VLA, KAIT, Nickel, Gemini-S detektora Konus-Wind ( kev) satelity Chandra (promieniowanie X)
22 Jego wysoko± najja±niejszy Najja±niejszy optycznie zaobserwowany GRB, E opt,iso =
23 Jego wysoko± najja±niejszy Najja±niejszy optycznie zaobserwowany GRB, E opt,iso = Szczytowa jasno± optyczna 18 s po triggerze, 5.3 m 5.7 m Widoczny goªym okiem przez 40 s!
24 Jego wysoko± najja±niejszy Najja±niejszy optycznie zaobserwowany GRB, E opt,iso = Szczytowa jasno± optyczna 18 s po triggerze, 5.3 m 5.7 m Widoczny goªym okiem przez 40 s! Bardzo jasny w γ: Eγ,iso = erg (20keV-7MeV)
25 Jego wysoko± najja±niejszy Najja±niejszy optycznie zaobserwowany GRB, E opt,iso = Szczytowa jasno± optyczna 18 s po triggerze, 5.3 m 5.7 m Widoczny goªym okiem przez 40 s! Bardzo jasny w γ: Eγ,iso = erg (20keV-7MeV) Najja±niejszy GRB w promieniowaniu X
26 Jego wysoko± najja±niejszy Najja±niejszy optycznie zaobserwowany GRB, E opt,iso = Szczytowa jasno± optyczna 18 s po triggerze, 5.3 m 5.7 m Widoczny goªym okiem przez 40 s! Bardzo jasny w γ: Eγ,iso = erg (20keV-7MeV) Najja±niejszy GRB w promieniowaniu X Czas trwania 57s Odlegªo± : z = 7.5 Gy Najja±niejszy obserwowany obiekt w kosmosie ja±niejszy ni» poprzedni rekordzista SN 2005ap
27 Jego wysoko± najja±niejszy Rekordowe obserwacje 6 rz dów wielko±ci w jasno±ci 11 rz dów wielko±ci w widmie (radio, IR-VIS-UV, X, γ) Ci gªe obserwacje od minut przed, do tygodni po GRB
28 Jego wysoko± najja±niejszy Rekordowe obserwacje 6 rz dów wielko±ci w jasno±ci 11 rz dów wielko±ci w widmie (radio, IR-VIS-UV, X, γ) Ci gªe obserwacje od minut przed, do tygodni po GRB Pierwsze potwierdzenie jednoczesnej emisji optycznej i w gammach z dokªadno±ci do s - Pi of the Sky Pierwsza pewna korelacja maksimów w gammach i optycznych - TORTORA, Pi of the Sky Bezprecedensowa rozdzielczo± czasowa - 10 s, s po triggerze (Pi, Raptor), 1 s w pobli»u maksimum (TORTORA)
29 Emisja optyczna równoczesna z γ Wcze±niej byªy dwa bªyski z tzw. prompt optical emmision: GRB (ROTSE) Do odkrycia GRB080319B najja±niejszy bªysk Szczyt w gammach ponad 20 s po triggerze Prawdopodobnie emisja równoczesna z gammami, ale 30 s rozdz. czasowa GRB (RAPTOR) Obserwacje wyzwolone przez prekursor Emisja równoczesna z gammami, ale mala rozdz. czasowa Obie obserwacje mocno sugerowaªy równoczesno± emisji γ i optycznej, ale»adna nie pokrywaªa pocz tku bªysku rozdzielczo± czasowa uniemo»liwiaªa szczegóªow analiz GRB080319B to pierwsza okazja do tak szczegóªowych testów modeli
30 Model kuli ognistej Odkrycie bªysku Nieokre±lony centralny silnik wyrzuca strug paczek materii Mo»e... przed GRB, wewn trz gwiazdy, zderzenia paczek ν
31 Model kuli ognistej Odkrycie bªysku Nieokre±lony centralny silnik wyrzuca strug paczek materii Mo»e... przed GRB, wewn trz gwiazdy, zderzenia paczek ν Wewn trzne zderzenia paczek o ró»nej pr dko±ci - internal shocks Podstawowy etap produkcji γ - post puj ce zderzenia Niskoenergetyczny ogon optyczny - jeden z modeli wczesnej emisji optycznej, równoczesnej z γ
32 Model kuli ognistej Odkrycie bªysku Nieokre±lony centralny silnik wyrzuca strug paczek materii Mo»e... przed GRB, wewn trz gwiazdy, zderzenia paczek ν Wewn trzne zderzenia paczek o ró»nej pr dko±ci - internal shocks Podstawowy etap produkcji γ - post puj ce zderzenia Niskoenergetyczny ogon optyczny - jeden z modeli wczesnej emisji optycznej, równoczesnej z γ Zewn trzne zderzenia paczek z wiatrem gwiezdnym albo ISM - external shocks Produkcja X, optyczna, radiowa Zderzenia wsteczne - fala wsteczna wracaj ca po zderzeniu zewn trznym Podstawowy model wczesnej emisji optycznej, nieco opó¹nionej wzgl. γ
33 Fazy GRB080319B Odkrycie bªysku Wida wyra¹ne ró»nice mi dzy ró»nymi cz ±ciami optycznej krzywej blasku: t < 50 s - emisja optyczna równoczesna z γ 50 < t < 800 s - wczesna emisja optyczna - fala wsteczna 800 s < t - po±wiata - zderzenie z zewn trznym o±rodkiem
34 Emisja optyczna równoczesna z γ Emisja γ i optyczna z tego samego obszaru Koincydencja czasowa Bardzo podobny caªkowity ksztaªt krzywych blasku Fala wsteczna? - nie zbyt gwaªtowne narastanie i spadek krzywej blasku staªa szeroko± czasowa impulsów optycznych - powinna rosn przynajmniej liniowo
35 Emisja optyczna równoczesna z γ Niskoenegetyczny ogon γ? - nie Strumie«optyczny o 4 rz dy wielko±ci wi kszy ni» wynik ekstrapolacji γ do niskich energii Produkcja γ poprzez emisje synchrotronow nie mo»e da tak odmiennego ogona
36 Emisja optyczna równoczesna z γ Obszar emisji optycznej i γ ten sam, ale inny mechanizm powstawania Najbardziej naturalny mechanizm synchrotron self-compton (SSC) dla γ promieniowanie synchrotronowe dla optycznych Przy czym, aby Eγ > E opt, stosunek strat energii w odwrotnym procesie Comptona do strat w emisji synchrotronowej: Y νfν(ep) >= 10 νfν(e p,syn) gdzie E p,syn to energia w piku widma synchrotronowego νfν. To implikuje odwrotny proces Comptona drugiego rz du Emisja w zakresie GeV bardziej energetyczna o Y>=10
37 Korelacja pików optycznych i γ Na pierwszy rzut oka emisja w γ i optyczna wydaj si skorelowane Analiza pokazuje korelacj przy narastaniu i spadaniu strumienia......i brak korelacji w ±rodku - co sugeruje,»e ogólnie jej nie ma
38 Obszar emisji Z jasno±ci optycznej bªysku wynika,»e czynnik Lorentza: Γ 10 3 przy czym skala zmienno±ci w modelu wewn trznych zderze«: tν = R Γ 2 c Co daje niezwykle du» odlegªo± obszaru emisji od centralnego silnika R = R16 cm, gdzie 0.8 <= R16(tν/2s) 1/3 <= 20 Ta odlegªo± wi»e si z maª g sto±ci materii i tym samym maª grubo±cia optyczn. W innych bªyskach mniejsze Γ mo»e powodowa znacznie slabsz pocz tkow emisj optyczn
39 Pó¹niejsza emisja Odkrycie bªysku Optyczna krzywa blasku - superpozycja 3 krzywych opisywanych prawem pot gowym Krzywa blasku w X - potrójnie zªamana krzywa opisywana prawem pot gowym Krzywe blasku w X i optyczna znacz co ró»ni si w ci gu pierwszych 12 godzin - niezgodno± ze standradowymi modelami GRB. proponowany model dwukomponentowego d»etu
40 Model d»etu dwukomponentowego Dwa skªadniki: Wewn trzny, w ski, ultrarelatywistyczny, zaªamanie w t b, s Zewn trzny, mniej energetyczny, zaªamanie w t b,1 1 Ms Trzykrotnie zªamana krzywa blasku w X - superpozycja jednokrotnie zªamanych krzywych dla ka»dego skªadnika optyczna, 50 < t < 800 s - dominuje fala wsteczna - oddziaªywanie zewn trznego d»etu z materi, pik w 50 s, przykryty przez pocz tkow emisj optyczn optyczna, 50 < t < 800 s - post puj ce zderzenia zewn trznego d»etu z otaczj c materi X, 50 s < t < 40 ks - post puj ce zderzenia wewn trznego d»etu z otaczaj c materi X, 40 ks < t - post puj ce zderzenia zewn trznego d»etu z otaczaj c materi
41 Model d»etu dwukomponentowego Z czasów zaªamania d»etów wynikaj k ty rozwarcia: 0.2 o dla d»etu wewn trznego 4 o dla d»etu zewn trznego
42 Model d»etu dwukomponentowego Potencjaª odkrywczy D»et wewn trzny skierowany na nas - du»o szcz ±cia, prawdopodobie«stwo 10 3 Podobne odkrycie co 3-10 lat Problemy z modelem zbyt ostre zaªamania d»etów pewne odchylenia w dopasowaniach wymagana koincydencja Mo»liwe s inne modele, ale ten na razie udaªo si dopasowa najlepiej
43 Prekursor Odkrycie bªysku Przewidywania Niektóre modele przewiduj istnienie prekursora optycznego o jasno±ci 5 20% wªa±ciwego bªysku Tak jasny bªysk - jasny, wykrywalny prekursor
44 Prekursor Odkrycie bªysku Przewidywania Fakty Niektóre modele przewiduj istnienie prekursora optycznego o jasno±ci 5 20% wªa±ciwego bªysku Tak jasny bªysk - jasny, wykrywalny prekursor Nie udaªo nam si znale¹ prekursora na naszych danych Inne eksperymenty te» o nim nie informowaªy
45 Odkrycie bªysku GRB080319B nie daje si poprawnie opisa dotychczasowymi modelami Model d»etu dwukomponentowego - niedoskonaªy, ale na razie najlepszy Pasuj cy do numerycznych symulacji d»etów z collapsarów Natychmiastowa obserwacja tego GRB to zestaw poª czenie czynników: du»ego pola widzenia du»ego szcz ±cia (co do pozycji GRB080319A) Jak wyeliminowa czynnik szcz ±cia?
46 Finalny system Pi of the Sky 2 zestawy po 16 kamer, pole widzenia 2sr > FoV SWIFT, FoV GLAST 2 tryby pracy kamer Obserwacja s siednich kawaªków nieba - rozchylone Obserwacja tego samego kawaªka nieba przez 4 kamery - wi kszy zasi g Du»o wi ksze prawdopodobie«stwo zaobserwowania bªysku optycznego Sprawdzony algorytm wykrywania bªysków, równie» na gwiazdach rozbªyskowych Mo»liwo± wykrycia po±wiat sierocych i bªysków innego pochodzenia
47 Dodatkowe obserwacje Inne medium, inne zakresy widma Ci gle czekamy na neutrina i na fotony wy»szych energi Je»eli mechanizm SSC jest prawdziwy, to powinno doj± do jasnej emisji o piku w GeV. Emisja wykrywalna przez AGILE, która akurat wtedy schowaªa si za Ziemi. Z ªatwo±ci wykrywalna przez satelit GLAST Emisja w wy»szych zakresach energii uczyni GRB bezkonkurencyjne, je»eli chodzi o caªkowit emitowan energi
48 GLAST Odkrycie bªysku Nowa misja satelitarna: Gamma-ray Large Area Space Telescope Detektor Large Area Telescope FoV: 2 sr Rozdzielczo± : 1' Zakres energii: 30 MeV GeV
49 GLAST Odkrycie bªysku Nowa misja satelitarna: Gamma-ray Large Area Space Telescope Detektor Large Area Telescope FoV: 2 sr Rozdzielczo± : 1' Zakres energii: 30 MeV GeV Detektor GLAST Burst Monitor Pokrywa wi kszo± (?) nieba Rozdzielczo± : kilka stopni (z triangulacji) Zakres energii 8 kev - >30 MeV
50 GLAST Odkrycie bªysku Nowa misja satelitarna: Gamma-ray Large Area Space Telescope Detektor Large Area Telescope FoV: 2 sr Rozdzielczo± : 1' Zakres energii: 30 MeV GeV Detektor GLAST Burst Monitor Pokrywa wi kszo± (?) nieba Rozdzielczo± : kilka stopni (z triangulacji) Zakres energii 8 kev - >30 MeV Ma by wystrzelony ju» w ±rod!
51 Podsumowanie Odkrycie bªysku GRB080319b: Zaobserwowano najja±niejszy optycznie i w prom. X GRB w historii Emisja optyczna równoczesna z emisj w prom. gamma Korelacja ksztaªtu w prom. gamma i w ±wietle widzialnym Brak korelacji maksimów
52 Podsumowanie Odkrycie bªysku GRB080319b: Zaobserwowano najja±niejszy optycznie i w prom. X GRB w historii Emisja optyczna równoczesna z emisj w prom. gamma Korelacja ksztaªtu w prom. gamma i w ±wietle widzialnym Brak korelacji maksimów Potwierdzenie koncepcji Pi of the Sky: Konieczne jak najwi ksze pole widzenia Du»a rozdzielczo± czasowa ujawnia kluczowe szczegóªy Udokumentowana zdolno± automatycznego wykrywania bªysków
53 Podsumowanie Odkrycie bªysku GRB080319b: Zaobserwowano najja±niejszy optycznie i w prom. X GRB w historii Emisja optyczna równoczesna z emisj w prom. gamma Korelacja ksztaªtu w prom. gamma i w ±wietle widzialnym Brak korelacji maksimów Potwierdzenie koncepcji Pi of the Sky: Konieczne jak najwi ksze pole widzenia Du»a rozdzielczo± czasowa ujawnia kluczowe szczegóªy Udokumentowana zdolno± automatycznego wykrywania bªysków Bardziej szczegóªowe informacje w publikacji wysªanej do Nature (astro-ph: v1)
Pi of the Sky: teleskopy-roboty w poszukiwaniu kosmicznych bªysków
Pi of the Sky: teleskopy-roboty w poszukiwaniu kosmicznych bªysków Lech Wiktor Piotrowski Wydziaª Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego IFJ PAN, 26.V.2011 1 Bªyski gamma Najwa»niejsze instrumenty Dane i modele
Projekt π of the Sky. Katarzyna Małek. Centrum Fizyki Teoretycznej PAN
Projekt π of the Sky Katarzyna Małek Centrum Fizyki Teoretycznej PAN Zespół π of the Sky Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, Warszawa, Instytut Problemów Jądrowych, Warszawa i Świerk, Instytut Fizyki Doświadczalnej
Badanie szybkozmiennych procesów astrofizycznych w eksperymencie π of the Sky
Badanie szybkozmiennych procesów astrofizycznych w eksperymencie π of the Sky Marcin Sokołowski Instytut Problemów Jądrowych Obrona rozprawy doktorskiej, 1 lipca 2008 Plan prezentacji : Błyski gamma Projekt
Jak daleko moŝemy popatrzeć z Ziemi - czyli w jaki sposób podglądać powstawianie Wszechświata? Katarzyna Małek Centrum Fizyki Teoretycznej PAN
Jak daleko moŝemy popatrzeć z Ziemi - czyli w jaki sposób podglądać powstawianie Wszechświata? Katarzyna Małek Centrum Fizyki Teoretycznej PAN KsięŜyc Ziemia KsięŜyc ~ 384403 km Fot. NASA 1.3 sekundy świetlnej
Wczesna obserwacja najjaśniejszego optycznie błysku gamma GRB080319b wykonana przez detektor "Pi of the Sky"
Wczesna obserwacja najjaśniejszego optycznie błysku gamma GRB080319b wykonana przez detektor "Pi of the Sky" Marcin Sokołowski Instytut Problemów Jądrowych im. A. Sołtana Seminarium Struktura Jądra Atomowego,
Nasz kawałek nieba. Aleksander Filip Żarnecki Zakład Cząstek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD UW Pi of the Sky. Warszawa, 27 kwietnia 2009
Nasz kawałek nieba Aleksander Filip Żarnecki Zakład Cząstek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD UW Pi of the Sky Warszawa, Plan seminarium Błyski gamma Projekt Pi of the Sky błysk na który czekaliśmy 4 lata...
Pi of the Sky. Roboty w poszukiwaniu błysków na niebie. Aleksander Filip Żarnecki Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego
Pi of the Sky Roboty w poszukiwaniu błysków na niebie Aleksander Filip Żarnecki Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego Gdańsk, Plan prezentacji Wprowadzenie błyski gamma i strategie ich obserwacji Pi
Poszukiwania optycznych odpowiedników błysków gamma. Marcin Sokołowski IPJ
Poszukiwania optycznych odpowiedników błysków gamma Marcin Sokołowski IPJ Plan Seminarium Błyski Gamma Odpowiednki błysków gamma ( ang. Afterglow ) Eksperymenty poszukujące afterglow-ów Eksperyment π οf
Pi of the Sky. Aleksander Filip Żarnecki Warsztaty fizyki i astrofizyki cząstek. Warszawa, 16 października 2009
Pi of the Sky Aleksander Filip Żarnecki Warsztaty fizyki i astrofizyki cząstek Warszawa, Plan seminarium Błyski gamma Projekt Pi of the Sky błysk na który czekaliśmy 4 lata... Nasz kawałek nieba weryfikacja
Fizyka jądrowa z Kosmosu wyniki z kosmicznego teleskopu γ
Fizyka jądrowa z Kosmosu wyniki z kosmicznego teleskopu γ INTEGRAL - International Gamma-Ray Astrophysical Laboratory prowadzi od 2002 roku pomiary promieniowania γ w Kosmosie INTEGRAL 180 tys km Źródła
przewidywania zapotrzebowania na moc elektryczn
do Wykorzystanie do na moc elektryczn Instytut Techniki Cieplnej Politechnika Warszawska Slide 1 of 20 do Coraz bardziej popularne staj si zagadnienia zwi zane z prac ¹ródªa energii elektrycznej (i cieplnej)
Informacje uzyskiwane dzięki spektrometrii mas
Slajd 1 Spektrometria mas i sektroskopia w podczerwieni Slajd 2 Informacje uzyskiwane dzięki spektrometrii mas Masa cząsteczkowa Wzór związku Niektóre informacje dotyczące wzoru strukturalnego związku
Wyznaczanie krzywej rotacji Galaktyki na podstawie danych z teleskopu RT3
Wyznaczanie krzywej rotacji Galaktyki na podstawie danych z teleskopu RT3 Michaª Litwicki, Michalina Grubecka, Ewelina Obrzud, Tomasz Dziaªa, Maciej Winiarski, Dajana Olech 27 sierpnia 2012 Prowadz cy:
gdyby Kopernik żył w XXI w.
Elementy fizyki cząstek elementarnych Grzegorz Wrochna Kosmiczna przyszłość fizyki cząstek czyli gdyby Kopernik żył w XXI w. astronomia cząstek elementarnych (astroparticle physics) kosmiczne akceleratory
Emisja blazarów w wysokoenergetycznym zakresie promieniowania gamma
Emisja blazarów w wysokoenergetycznym zakresie promieniowania gamma Krzysztof Katarzyński Centrum Astronomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu XXXIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Astronomicznego,
40. Międzynarodowa Olimpiada Fizyczna Meksyk, 12-19 lipca 2009 r. ZADANIE TEORETYCZNE 2 CHŁODZENIE LASEROWE I MELASA OPTYCZNA
ZADANIE TEORETYCZNE 2 CHŁODZENIE LASEROWE I MELASA OPTYCZNA Celem tego zadania jest podanie prostej teorii, która tłumaczy tak zwane chłodzenie laserowe i zjawisko melasy optycznej. Chodzi tu o chłodzenia
Lekcja 173, 174. Temat: Silniki indukcyjne i pierścieniowe.
Lekcja 173, 174 Temat: Silniki indukcyjne i pierścieniowe. Silnik elektryczny asynchroniczny jest maszyną elektryczną zmieniającą energię elektryczną w energię mechaniczną, w której wirnik obraca się z
Kosmiczne rozbłyski w odległych galaktykach. Katarzyna Małek
Kosmiczne rozbłyski w odległych galaktykach Katarzyna Małek From Stettin in the Baltic to Trieste in the Adriatic an iron curtain has descended across the Continent. Winston Churchill 5 marca 1946 Od Szczecina
D. OPIS PROJEKTU BADAWCZEGO, METODYKA BADAŃ ORAZ CHARAKTERYSTYKA OCZEKIWANYCH WYNIKÓW
D. OPIS PROJEKTU BADAWCZEGO, METODYKA BADAŃ ORAZ CHARAKTERYSTYKA OCZEKIWANYCH WYNIKÓW 1. Cel naukowy projektu (jaki problem wnioskodawca podejmuje się rozwiązać, co jest jego istotą, dokładna charakterystyka
Poszukiwanie gwiazd zmiennych w eksperymencie Pi of the Sky
Poszukiwanie gwiazd zmiennych w eksperymencie Pi of the Sky Łukasz Obara Wydział Fizyki, Uniwersytet Warszawski Plan prezentacji Eksperyment Pi of the Sky Projekt GLORIA Środowisko LUIZA i zaimplementowana
Wykªad 7. Ekstrema lokalne funkcji dwóch zmiennych.
Wykªad jest prowadzony w oparciu o podr cznik Analiza matematyczna 2. Denicje, twierdzenia, wzory M. Gewerta i Z. Skoczylasa. Wykªad 7. Ekstrema lokalne funkcji dwóch zmiennych. Denicja Mówimy,»e funkcja
Wspólne obserwacje RHESSI i SphinX
Wspólne obserwacje RHESSI i SphinX KORONAS-FOTON http://www.tesis.lebedev.ru/ masa ~2500 kg 8.2 GB/dobę CORONAS-Photon został wystrzelony 30 stycznia 2009 o 13:30 UT z kosmodromu w Plesetsku TESIS i SphinX
NAJWAŻNIEJSZE ZALETY LAMP DIODOWYCH
NAJWAŻNIEJSZE ZALETY LAMP DIODOWYCH Pozwalają zaoszczędzić do 80% energii elektrycznej i więcej! Strumień światła zachowuje 100% jakości w okresie eksploatacji nawet do 50.000 do 70.000 h tj. w okresie
Poznaj swój retrace Lite
Jak używać Poznaj swój retrace Lite 1. Długość i szerokość geograficzna 2. Poziom naładowania baterii 3. Ikona cyfrowego kompasu 4. Ikony punktów nawigacyjnych - Osobiste, Ulubione, Atrakcje, Cel i Parking
XVII Warmi«sko-Mazurskie Zawody Matematyczne
1 XVII Warmi«sko-Mazurskie Zawody Matematyczne Kategoria: klasa VIII szkoªy podstawowej i III gimnazjum Olsztyn, 16 maja 2019r. Zad. 1. Udowodnij,»e dla dowolnych liczb rzeczywistych x, y, z speªniaj cych
Na koniec stażu skandynawska szkoła eksploracji i ekspozycji stanowisk archeologicznych!
Na koniec stażu skandynawska szkoła eksploracji i ekspozycji stanowisk archeologicznych! 07. 11.2015 W sobotę spotkaliśmy się około południa przy Muzeum i pojechaliśmy w teren. Pierwszym punktem naszej
Optyka geometryczna. Soczewki. Marcin S. Ma kowicz. rok szk. 2009/2010. Zespóª Szkóª Ponadgimnazjalnych Nr 2 w Brzesku
skupiaj ce rozpraszaj ce Optyka geometryczna Zespóª Szkóª Ponadgimnazjalnych Nr 2 w Brzesku rok szk. 2009/2010 skupiaj ce rozpraszaj ce Spis tre±ci 1 Wprowadzenie 2 Ciekawostki 3 skupiaj ce Konstrukcja
Materiały pomocnicze 8 do zajęć wyrównawczych z Fizyki dla Inżynierii i Gospodarki Wodnej
Materiały pomocnicze 8 do zajęć wyrównawczych z Fizyki dla Inżynierii i Gospodarki Wodnej 1. Ruch drgający. Drgania harmoniczne opisuje równanie: ( ω + φ) x = Asin t gdzie: A amplituda ruchu ω prędkość
14P2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM PODSTAWOWY
14P2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM PODSTAWOWY Ruch jednostajny po okręgu Pole grawitacyjne Rozwiązania zadań należy zapisać w wyznaczonych miejscach pod treścią zadania
PRAWA ZACHOWANIA. Podstawowe terminy. Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc
PRAWA ZACHOWANIA Podstawowe terminy Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc a) si wewn trznych - si dzia aj cych na dane cia o ze strony innych
Raport Badania Termowizyjnego
I n f r a - R e d T h e r m o g r a p h i c I n s p e c t i o n s Stawna 6 71-494 Szczecin / Poland Tel +48 91 885 60 02 Mobile +48 504 265 355 www.gamma-tech.pl e-mail: office@gamma-tech.pl Raport Badania
Lekcja 9 - LICZBY LOSOWE, ZMIENNE
Lekcja 9 - LICZBY LOSOWE, ZMIENNE I STAŠE 1 Liczby losowe Czasami spotkamy si z tak sytuacj,»e b dziemy potrzebowa by program za nas wylosowaª jak ± liczb. U»yjemy do tego polecenia: - liczba losowa Sprawd¹my
Nie tylko optyka; Prototypowanie urz dze«laboratoryjnych
Nie tylko optyka Prototypowanie urz dze«laboratoryjnych Piotr Skibi«ski Wydziaª Fizyki, Uniwersytet Warszawski Centrum Laserowe, Instytut Chemii Fizycznej PAN, Warszawa 3 lutego 2015 fot. Michaª Kierzkowski
I.4 Promieniowanie rentgenowskie. Efekt Comptona. Otrzymywanie promieniowania X Pochłanianie X przez materię Efekt Comptona
r. akad. 004/005 I.4 Promieniowanie rentgenowskie. Efekt Comptona Otrzymywanie promieniowania X Pochłanianie X przez materię Efekt Comptona Jan Królikowski Fizyka IVBC 1 r. akad. 004/005 0.01 nm=0.1 A
Metody numeryczne i statystyka dla in»ynierów
Kierunek: Automatyka i Robotyka, II rok Interpolacja PWSZ Gªogów, 2009 Interpolacja Okre±lenie zale»no±ci pomi dzy interesuj cymi nas wielko±ciami, Umo»liwia uproszczenie skomplikowanych funkcji (np. wykorzystywana
Agrofi k zy a Wyk Wy ł k ad V Marek Kasprowicz
Agrofizyka Wykład V Marek Kasprowicz Spektroskopia p nauka o powstawaniu i interpretacji widm powstających w wyniku oddziaływań wszelkich rodzajów promieniowania na materię ę rozumianą jako zbiorowisko
Tester pilotów 315/433/868 MHz
KOLOROWY WYŚWIETLACZ LCD TFT 160x128 ` Parametry testera Zasilanie Pasmo 315MHz Pasmo 433MHz Pasmo 868 MHz 5-12V/ bateria 1,5V AAA 300-360MHz 400-460MHz 820-880MHz Opis Przyciski FQ/ST DN UP OFF przytrzymanie
XIII KONKURS MATEMATYCZNY
XIII KONKURS MTMTYZNY L UZNIÓW SZKÓŁ POSTWOWYH organizowany przez XIII Liceum Ogólnokształcace w Szczecinie FINŁ - 19 lutego 2013 Test poniższy zawiera 25 zadań. Za poprawne rozwiązanie każdego zadania
SKRÓCONA INSTRUKCJA OBSŁUGI CR-500- HD
SKRÓCONA INSTRUKCJA OBSŁUGI CR-500- HD 1. BUDOWA REJESTRATORA 2. ZAWARTOŚĆ ZESTAWU 3. MONTAś 4. TRYBY PRACY I ICH SYGNALIZACJA 5. ODTWARZANIE 6. USTAWIENIA 7. MAPA PAMIĘCI 8. SPECYFIKACJA 1. BUDOWA REJESTRATORA
Ponad 13 mln zł przekazali Podlasianie na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego
Ponad 13 mln zł przekazali Podlasianie na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego Już od kilku lat Podlasianie coraz hojniej dzielą się 1 proc. swojego podatku z Organizacjami Pożytku Publicznego (OPP).
O kondensacie BosegoEinsteina powstaj cym w ZOA
O kondensacie BosegoEinsteina powstaj cym w ZOA Dobrosªawa BartoszekBober Zakªad Optyki Atomowej IF UJ 9 maja 2011 Dobrosªawa BartoszekBober 9 maja 2011 1 / 15 Plan seminarium BEC na chipie Budowa ukªadu
Finansujący: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie
WARSZTATY pn. Aktywna edukacja stacjonarna i terenowa warsztaty dla dzieci i młodzieży realizowane w ramach projektu: Człowiek energia środowisko. Zrównoważona przyszłość Mazowsza, Kujaw i Ziemi Łódzkiej.
CTA - obserwatorium astronomii gamma najwyższych energii
Współpraca nauki z przemysłem - projekt "Cherenkov Telescope Array" CTA - obserwatorium astronomii gamma najwyższych energii Michał Ostrowski Koordynator Polskiego Konsorcjum Projektu "Cherenkov Telescope
Badanie dynamiki synchronizacji modów w laserze femtosekundowym Yb:KYW
Badanie dynamiki synchronizacji modów w laserze femtosekundowym Yb:KYW III Pracownia z optyki Michaª D browski Streszczenie Dynamika laserów impulsowych z pasywn synchronizacj modów jest zjawiskiem maªo
Geometria. Šukasz Dawidowski. 25 kwietnia 2016r. Powtórki maturalne
Geometria Šukasz Dawidowski Powtórki maturalne 25 kwietnia 2016r. Dane s równania postych, w których zawarte s boki trójk ta ABC : 3x 4y + 36 = 0 x y = 0 4x + 3y + 23 = 0 1. Obliczy wspóªrz dne wierzchoªków
Optyka geometryczna. Zwierciadªa. Marcin S. Ma kowicz. rok szk. 2009/2010. Zespóª Szkóª Ponadgimnazjalnych Nr 2 w Brzesku
Optyka geometryczna Zespóª Szkóª Ponadgimnazjalnych Nr 2 w Brzesku rok szk. 2009/2010 Spis tre±ci 1 2 Jak konstuowa obraz w zwierciadle pªaskim 3 Konstrukcja obrazu w zwierciadle kulistym wkl sªym Równanie
spektroskopia UV Vis (cz. 2)
spektroskopia UV Vis (cz. 2) spektroskopia UV-Vis dlaczego? wiele związków organicznych posiada chromofory, które absorbują w zakresie UV duża czułość: zastosowanie w badaniach kinetyki reakcji spektroskop
NUMER IDENTYFIKATORA:
Społeczne Liceum Ogólnokształcące z Maturą Międzynarodową im. Ingmara Bergmana IB WORLD SCHOOL 53 ul. Raszyńska, 0-06 Warszawa, tel./fax 668 54 5 www.ib.bednarska.edu.pl / e-mail: liceum.ib@rasz.edu.pl
Ćwiczenie 3++ Spektrometria promieniowania gamma z licznikiem półprzewodnikowym Ge(Li) kalibracja energetyczna i wydajnościowa
Ćwiczenie 3++ Spektrometria promieniowania gamma z licznikiem półprzewodnikowym Ge(Li) kalibracja energetyczna i wydajnościowa Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się - z metodyką pomiaru aktywności
Bazy danych. Andrzej Łachwa, UJ, 2013 andrzej.lachwa@uj.edu.pl www.uj.edu.pl/web/zpgk/materialy 9/15
Bazy danych Andrzej Łachwa, UJ, 2013 andrzej.lachwa@uj.edu.pl www.uj.edu.pl/web/zpgk/materialy 9/15 Przechowywanie danych Wykorzystanie systemu plików, dostępu do plików za pośrednictwem systemu operacyjnego
dyfuzja w płynie nieruchomym (lub w ruchu laminarnym) prowadzi do wzrostu chmury zanieczyszczenia
6. Dyspersja i adwekcja w przepływie urbulennym podsumowanie własności laminarnej (molekularnej) dyfuzji: ciągły ruch molekuł (molekularne wymuszenie) prowadzi do losowego błądzenia cząsek zanieczyszczeń
KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI
Egzamin maturalny maj 009 FIZYKA I ASTRONOMIA POZIOM ROZSZERZONY KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI Zadanie 1.1 Narysowanie toru ruchu cia a w rzucie uko nym. Narysowanie wektora si y dzia aj cej na cia o w
Fizyka Laserów wykład 10. Czesław Radzewicz
Fizyka Laserów wykład 10 Czesław Radzewicz Struktura energetyczna półprzewodników Regularna budowa kryształu okresowy potencjał Funkcja falowa elektronu. konsekwencje: E ψ r pasmo przewodnictwa = u r e
LXV OLIMPIADA FIZYCZNA ZAWODY III STOPNIA
LXV OLIMPIADA FIZYCZNA ZAWODY III STOPNIA CZ DO WIADCZALNA Za zadanie do±wiadczalne mo»na otrzyma maksymalnie 40 punktów. Zadanie D. Rozgrzane wolframowe wªókno»arówki o temperaturze bezwzgl dnej T emituje
wiat o mo e by rozumiane jako strumie fotonów albo jako fala elektromagnetyczna. Najprostszym przypadkiem fali elektromagnetycznej jest fala p aska
G ÓWNE CECHY WIAT A LASEROWEGO wiat o mo e by rozumiane jako strumie fotonów albo jako fala elektromagnetyczna. Najprostszym przypadkiem fali elektromagnetycznej jest fala p aska - cz sto ko owa, - cz
Saturn planeta z uszami
Saturn planeta z uszami Obserwacje gołym okiem Międzynarodowy Rok Astronomii 2009 Imię i Nazwisko 1 :... Adres:... Wiek:... Saturna łatwo odnaleźć na niebie, gdyż jest obiektem jasnym. Za gwiezdny drogowskaz
Giving light a new experience
Philips Ledino O wietlenie punktowe 57915/31/16 Giving light a new experience Wewn trz eleganckich i delikatnych tarczy wykonanych z najwy szej jako ci aluminium znajduj si mniejsze okr gi diod LED. Te
Arkusz maturalny. Šukasz Dawidowski. 25 kwietnia 2016r. Powtórki maturalne
Arkusz maturalny Šukasz Dawidowski Powtórki maturalne 25 kwietnia 2016r. Odwrotno±ci liczby rzeczywistej 1. 9 8 2. 0, (1) 3. 8 9 4. 0, (8) 3 4 4 4 1 jest liczba Odwrotno±ci liczby rzeczywistej 3 4 4 4
Hotel Hilberta. Zdumiewaj cy ±wiat niesko«czono±ci. Marcin Kysiak. Festiwal Nauki, 20.09.2011. Instytut Matematyki Uniwersytetu Warszawskiego
Zdumiewaj cy ±wiat niesko«czono±ci Instytut Matematyki Uniwersytetu Warszawskiego Festiwal Nauki, 20.09.2011 Nasze do±wiadczenia hotelowe Fakt oczywisty Hotel nie przyjmie nowych go±ci, je»eli wszystkie
Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale"
Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia:
Budowa i dziaanie aparatu
Budowa i dziaanie aparatu Fizyczne właściwości urządzeo rentgenowskiego radiologicznych stosowanych w danej dziedzinie mgr Adam Łukowiak Charakterystyka urządzeo radiologicznych ze względu na rejestrację
1 Trochoidalny selektor elektronów
1 Trochoidalny selektor elektronów W trochoidalnym selektorze elektronów TEM (Trochoidal Electron Monochromator) stosuje si skrzy»owane i jednorodne pola: elektryczne i magnetyczne. Jako pierwsi taki ukªad
Wpływ wyników misji Planck na obraz Wszechświata
Wpływ wyników misji Planck na obraz Wszechświata Sławomir Stachniewicz, IF PK 1. Skąd wiemy, jaki jest Wszechświat? Nasze informacje na temat Wszechświata pochodzą z dwóch źródeł: z obserwacji i z modeli
FOTOMETRYCZNE PRAWO ODLEGŁOŚCI (O9)
FOTOMETRYCZNE PRAWO ODLEGŁOŚCI (O9) INSTRUKCJA WYKONANIA ĆWICZENIA I. Zestaw przyrządów: Rys.1 Układ pomiarowy II. Wykonanie pomiarów: 1. Na komputerze wejść w zakładkę student a następnie klikać: start
4.3. Struktura bazy noclegowej oraz jej wykorzystanie w Bieszczadach
4.3. Struktura bazy noclegowej oraz jej wykorzystanie w Bieszczadach Baza noclegowa stanowi podstawową bazę turystyczną, warunkującą w zasadzie ruch turystyczny. Dlatego projektując nowy szlak należy ją
Wojewódzki Konkurs Matematyczny
sumaryczna liczba punktów (wypeªnia sprawdzaj cy) Wojewódzki Konkurs Matematyczny dla uczniów gimnazjów 13 luty 2014 Czas 90 minut 1. Otrzymujesz do rozwi zania 10 zada«zamkni tych oraz 5 zada«otwartych.
Optyczne odpowiedniki błysków gamma
Otyczne odowiedniki błysków gamma (Gamma Ray Bursts - GRB) Lech Wiktor Piotrowski of the Sky Plan seminarium π Historia i stan obecny badań nad GRB Obserwacje otycznych odowiedników GRB Sukcesy Problemy
Wypalanie laserowe. Technologia. wersja polska. Wersja: 1. marzec 2004 r.
Wypalanie laserowe Technologia Wersja: 1 wersja polska marzec 2004 r. Spis treści Rozdział 1 Zasada działania lasera Znaczenie słowa "LASER"... 3 Zasada działania lasera..... 4 Wypalanie laserowe... 5
Laboratorium z Konwersji Energii. Ogniwo fotowoltaiczne
Laboratorium z Konwersji Energii Ogniwo fotowoltaiczne 1.0 WSTĘP Energia słoneczna jest energią reakcji termojądrowych zachodzących w olbrzymiej odległości od Ziemi. Zachodzące na Słońcu przemiany helu
V.6.6 Pęd i energia przy prędkościach bliskich c. Zastosowania
V.6.6 Pęd i energia przy prędkościach bliskich c. Zastosowania 1. Ogólne wyrażenia na aberrację światła. Rozpad cząstki o masie M na dwie cząstki o masach m 1 i m 3. Rozpraszanie fotonów z lasera GaAs
Zadania. SiOD Cwiczenie 1 ;
1. Niech A będzie zbiorem liczb naturalnych podzielnych przez 6 B zbiorem liczb naturalnych podzielnych przez 2 C będzie zbiorem liczb naturalnych podzielnych przez 5 Wyznaczyć zbiory A B, A C, C B, A
Galaktyki aktywne II. Przesłanki istnienia,,centralnego silnika'' Dyski akrecyjne Czarne dziury
Galaktyki aktywne II Przesłanki istnienia,,centralnego silnika'' Dyski akrecyjne Czarne dziury Asymetria strug Na ogół jedna ze strug oddala się a druga przybliża do obserwatora Natężenie promieniowania
Analiza danych z nowej aparatury detekcyjnej "Pi of the Sky"
Uniwersytet Warszawski Wydział Fizyki Bartłomiej Włodarczyk Nr albumu: 306849 Analiza danych z nowej aparatury detekcyjnej "Pi of the Sky" Praca przygotowana w ramach Pracowni Fizycznej II-go stopnia pod
Ć W I C Z E N I E N R O-9
INSTYTUT FIZYKI WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I TECHNOLOGII MATERIAŁÓW POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA PRACOWNIA OPTYKI Ć W I C Z E N I E N R O-9 WYZNACZANIE STĘŻENIA CUKRU ZA POMOCĄ POLARYMETRU Plr - 1 1 I.
Nowe głowice Hunter - DSP 700
Nowe głowice Hunter - DSP 700 Fot. Wimad, archiwum Nowy model głowicy DSP 700 (z prawej) w porównaniu z głowicą aktywną DSP 500 produkowaną obecnie Firma Hunter zaprezentowała nową koncepcję głowic aktywnych
Sensory optyczne w motoryzacji
Sensory optyczne w motoryzacji Grzegorz Antos Instytut Mikromechaniki i Fotoniki Plan prezentacji 1. Zalety sensorów optycznych 2. Systemy bezpiecze stwa w motoryzacji 3. Porównanie rozwi za CCD i CMOS
Analiza spektralna widma gwiezdnego
Analiza spektralna widma gwiezdnego JG &WJ 13 kwietnia 2007 Wprowadzenie Wprowadzenie- światło- podstawowe źródło informacji Wprowadzenie- światło- podstawowe źródło informacji Wprowadzenie- światło- podstawowe
1 Bª dy i arytmetyka zmiennopozycyjna
1 Bª dy i arytmetyka zmiennopozycyjna Liczby w pami ci komputera przedstawiamy w ukªadzie dwójkowym w postaci zmiennopozycyjnej Oznacza to,»e s one postaci ±m c, 01 m < 1, c min c c max, (1) gdzie m nazywamy
Techniczne podstawy promienników
Techniczne podstawy promienników podczerwieni Technical Information,, 17.02.2009, Seite/Page 1 Podstawy techniczne Rozdz. 1 1 Rozdział 1 Zasady promieniowania podczerwonego - Podstawy fizyczne - Widmo,
MATEMATYKA 4 INSTYTUT MEDICUS FUNKCJA KWADRATOWA. Kurs przygotowawczy na studia medyczne. Rok szkolny 2010/2011. tel. 0501 38 39 55 www.medicus.edu.
INSTYTUT MEDICUS Kurs przygotowawczy na studia medyczne Rok szkolny 00/0 tel. 050 38 39 55 www.medicus.edu.pl MATEMATYKA 4 FUNKCJA KWADRATOWA Funkcją kwadratową lub trójmianem kwadratowym nazywamy funkcję
5. (8 punktów) EGZAMIN MAGISTERSKI, r Matematyka w ekonomii i ubezpieczeniach
Matematyka w ekonomii i ubezpieczeniach ( Niezale»ne szkody maja rozkªady P (X i = k) = exp( 1)/k!, P (Y i = k) = 4+k ) k (1/3) 5 (/3) k, k = 0, 1,.... Niech S = X 1 +... + X 500 + Y 1 +... + Y 500. Skªadka
Modelowanie aparatury pomiarowej eksperymentu Pi of the Sky
Modelowanie aparatury pomiarowej eksperymentu Pi of the Sky Lech Wiktor Piotrowski Eksperyment Pi of the Sky ZCiOF, Wydziaª Fizyki, Uniwersytet Warszawski Warszawa, 3.XII.2010 1 Projekt Pi of the Sky 2
Wytyczne p.pożarowe do koncepcji adaptacji obiektu w Niepołomicach
Wytyczne p.pożarowe do koncepcji adaptacji obiektu w Niepołomicach Ochrona przeciwpożarowa. 1. powierzchnia, wysokość, liczba kondygnacji. - powierzchnia użytkowa : 1672,65 m 2, - wysokość liczona od najniżej
ANALIZA NUMERYCZNA. Grzegorz Szkibiel. Wiosna 2014/15
ANALIZA NUMERYCZNA Grzegorz Szkibiel Wiosna 2014/15 Spis tre±ci 1 Metoda Eulera 3 1.1 zagadnienia brzegowe....................... 3 1.2 Zastosowanie ró»niczki...................... 4 1.3 Output do pliku
ostatni dzień miesiąca (yyyy-mm-dd) miejsce zam. - ulica nr miejscowość wypełnienia oświadczenia
ostatni dzień miesiąca (yyyy-mm-dd) 2014 11 30 imię i nazwisko: miejsce zam. - ulica nr miejsce zam. - kod Miejscowość Imię nazwisko ul. Xxx nr kod miejscowość miejscowość wypełnienia oświadczenia miejscowość
Ekonometria - wykªad 8
Ekonometria - wykªad 8 3.1 Specykacja i werykacja modelu liniowego dobór zmiennych obja±niaj cych - cz ± 1 Barbara Jasiulis-Goªdyn 11.04.2014, 25.04.2014 2013/2014 Wprowadzenie Ideologia Y zmienna obja±niana
Matematyka 1. Šukasz Dawidowski. Instytut Matematyki, Uniwersytet l ski
Matematyka 1 Šukasz Dawidowski Instytut Matematyki, Uniwersytet l ski Pochodna funkcji Niech a, b R, a < b. Niech f : (a, b) R b dzie funkcj oraz x, x 0 (a, b) b d ró»nymi punktami przedziaªu (a, b). Wyra»enie
ANALIZA OBSERWACYJNA GORĄCEJ PLAMY RADIOŹRÓDŁA PICTOR A W SZEROKIM ZAKRESIE WIDMA
ANALIZA OBSERWACYJNA GORĄCEJ PLAMY RADIOŹRÓDŁA PICTOR A W SZEROKIM ZAKRESIE WIDMA PRZYPOMNIENIE DLACZEGO GORĄCA PLAMA PICTORA A JEST INTERESUJĄCA? W widmach promieniowania niektórych gorących plam obserwuje
Oferty portalu. Statystyki wejść w oferty wózków widłowych na tle ofert portalu w latach 2011-2014 oraz I kw.2015 r. 2011 2012 2013 2014 I kw.
1 kwartał 215 rok Oferty portalu Dane na przedstawionym wykresie pokazują kolejne etapy wzrostu zainteresowania ofertami, które publikowane są na portalu. W 214 roku, w stosunku do pierwszego roku działalności
TEST DIAGNOZUJACY Z FIZYKI DLA UCZNIÓW KLAS I GIMNAZJUM
Henryk Rej nauczyciel fizyki Gimnazjum Nr 1 43-100 Tychy ul. Brzozowa 24 PROPOZYCJA ZAJĘĆ Z FIZYKI: TEST DIAGNOZUJACY Z FIZYKI DLA UCZNIÓW KLAS I GIMNAZJUM CELE OGÓLNY: popularyzacja nauk przyrodniczych
Instrukcja obsługi zamka. bibi-z50. (zamek autonomiczny z czytnikiem identyfikatora Mifare)
Instrukcja obsługi zamka bibi-z50 (zamek autonomiczny z czytnikiem identyfikatora Mifare) bibi-z50 Copyright 2014 by MicroMade All rights reserved Wszelkie prawa zastrzeżone MicroMade Gałka i Drożdż sp.
EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI
Miejsce na naklejk z kodem szko y dysleksja MMA-R1_1P-07 EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI POZIOM ROZSZERZONY MAJ ROK 007 Czas pracy 180 minut Instrukcja dla zdaj cego 1. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny
Uczenie Wielowarstwowych Sieci Neuronów o
Plan uczenie neuronu o ci gªej funkcji aktywacji uczenie jednowarstwowej sieci neuronów o ci gªej funkcji aktywacji uczenie sieci wielowarstwowej - metoda propagacji wstecznej neuronu o ci gªej funkcji
CAŠKOWANIE METODAMI MONTE CARLO Janusz Adamowski
III. CAŠKOWAIE METODAMI MOTE CARLO Janusz Adamowski 1 1 azwa metody Podstawowym zastosowaniem w zyce metody Monte Carlo (MC) jest opis zªo-»onych ukªadów zycznych o du»ej liczbie stopni swobody. Opis zªo»onych
Wszechświat: spis inwentarza. Typy obiektów Rozmieszczenie w przestrzeni Symetrie
Wszechświat: spis inwentarza Typy obiektów Rozmieszczenie w przestrzeni Symetrie Curtis i Shapley 1920 Heber D. Curtis 1872-1942 Mgławice spiralne są układami gwiazd równoważnymi Drodze Mlecznej Mgławice
Udoskonalona wentylacja komory suszenia
Udoskonalona wentylacja komory suszenia Komora suszenia Kratka wentylacyjna Zalety: Szybkie usuwanie wilgoci z przestrzeni nad próbką Ograniczenie emisji ciepła z komory suszenia do modułu wagowego W znacznym
Kondensat BosegoEinsteina na obwodzie scalonym (BEC on chip)
Kondensat BosegoEinsteina na obwodzie scalonym (BEC on chip) Dobrosªawa BartoszekBober Zakªad Optyki Atomowej IF UJ 6 marca 2011 Dobrosªawa BartoszekBober 6 marca 2011 1 / 16 Dobrosªawa BartoszekBober
Studenckie Koło Naukowe Drogowiec
Pomiary natężenia ruchu drogowego na ulicy Warszawskiej w Białymstoku Członkowie Studenckiego Koła Naukowego Drogowiec przeprowadzili pomiary natężenia ruchu drogowego na ulicy Warszawskiej w Białymstoku,
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Matematyki dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2013/2014
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Matematyki dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2013/2014 KOD UCZNIA Etap: Data: Czas pracy: rejonowy 8 stycznia 2014 r. 120 minut Informacje dla