Dylemat linoskoczka: diagnoza stanu regionalnych organizacji pozarządowych

Transkrypt

1 Dylemat linoskoczka: diagnoza stanu regionalnych organizacji pozarządowych dr Wojciech Goszczyński Zakład Badań Kultury Instytut Socjologii Uniwersytet Mikołaja Kopernika

2 O badaniach a) Badania ilościowe: 375 organizacji, z powiatów ziemskich (czyli wieś i małe miasta), CATI, próba przeprowadzona w całej Polsce b) Badania jakościowe: Warsztaty scenariuszowe przeprowadzone w 5 centrach: Płużnica, Debrzno, Korzecznik, Sandomierz, Legnica Badania wykonane na zlecenie Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich i Towarzystwa Rozwoju Gminy Płużnica w ramach projektu Dobry Start. Badania przeprowadzone przez pracowników Instytutu Socjologii UMK (dr Wojciech Knieć, dr Wojciech Goszczyński) i Polskiej Akademii Nauk (dr Ryszard Kamiński). Badanie liderów organizacji pozarządowych.

3 Podstawowe informacje Typ badanych organizacji Lokalizacja badanych organizacji fundacja wieś 1% 9% 6% 2% 4% KGW LGD 52% 48% miasto OSP stowarzyszenie n=375 Zdecydowana większość organizacji to stowarzyszenia. 79% związek n=375 W danych widać pewną przewagę organizacji ulokowanych w małych miastach.

4 Podstawowe informacje Staż badanych organizacji Ilość członków 8% 16% 5% 17% do 15 od 16 do 50 31% do 5 lat od 51 do % od 5 do 10 lat powyżej % od 11 do 22 lat więcej niż 22 lata n=371 62% n=375 Dominują organizacje stosunkowo młode, ze stażem korelującym ze wstąpieniem polski do UE. Większość organizacji to organizacje średniej wielkości.

5 aktywność Ilość i aktywność członków 100% Aktywność członków 80% 60% 40% 20% 0% 43% 38% 21% 27% 18% 26% 34% 8% 27% 17% 22% 18% 22% 22% 15% do 5 lat od 5 do 10 lat od 11 do 22 lat więcej niż 22 lata do 25% n = 113 n = % do 50% 51% do staż 75% n = 102 powyżej 75% n = 27 Ilość wolontariuszy 11% 48% 6% 35% do 5 od 6 do 20 od 21 do 50 powyżej 51 41% W praktyce baza społecznych działań jest stosunkowo niewielka, w większości wypadków w organizacji aktywnie działa kilka osób. n=187

6 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 26% Obszar działania 53% wieś Zakres działania NGO's 61% 10% 11% 19% 10% 10% miasto usługi ekonomiczne, społeczne i socjalne rozwój edukacja i nauka sport Typologizacja NGO's 15% 81% 85% 51% 49% wieś fundacja stowarzyszenie inne miasto 19% n = 375 n = 375 Zdecydowana większość organizacji zajmuje się szeroko rozumianym rozwojem lokalnym i pomocą społeczną. Kolejne kategorie to edukacja i sport.

7 Budżet badanych organizacji 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 30% Budżet organizacji a lokalizacja 46% wieś 58% 24% 27% 14% do zł od do zł powyżej zł Ocena sytuacji finansowej organizacji 30% 5% 6% 18% 40% bardzo zła zła przeciętna dobra bardzo dobra n = 375 miasto n = 375 Widać wyraźną dysproporcję pomiędzy miastem a wsią w budżetach organizacji. Co ciekawe, większość organizacji jest zadowolona ze swojej sytuacji finansowej.

8 Modele zarządzania Brak czasu mieszkańców Charakter kultury obywatelskiej Brak zaufania mieszkańców MODEL LIDERSKI MODEL ROZPROSZONY Efekt Spustu Efekt Lawiny Efekt parasola

9 Ocena Funkcjonowania Ocena sytuacji finansowej organizacji 6% 18% 40% 30% 5% Perspektywy na najbliższe 3 lata 2% 4% 17% 59% 19% Umiejętność zarządzania organizacją 2% 4% 17% 60% 17% skr. negatywna Współpraca z przedsiębiorcami 5% 14% 24% 45% 12% negatywna Współpraca z innymi organizacjami pozarządowymi 5% 14% 24% 45% 12% neutralna Współpraca z sektorem publicznym 3% 4% 23% 47% 23% pozytywna Pozyskiwanie funduszy na działalność 7% 12% 36% 35% 10% skr. pozytywna Wpływ organizacji na mieszkańców 3% 16% 36% 34% 11% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

10 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 3,99 4,10 3,35 3,30 3,02 3,00 2,46 wpływ na mieszkańców SKALA: 1 - skrajnie negatywna 5 - skrajnie pozytywna Indeks optymizmu 1,74 pozyskiwanie funduszy na działalność 4,35 3,82 3,63 2,67 współpraca z sektorem publicznym Zadowolenie z funkcjonowania 39% 10% 50% niezadowolony neutralny zadowolony n = 375 4,18 3,46 3,20 2,00 1,97 współpraca z innymi organizacjami pozarządowymi 4,29 4,31 3,97 3,87 3,90 3,32 3,09 3,73 3,81 2,84 2,74 współpraca z przedsiębiorcami umiejętność zarządzania organizacją perspektywy na najbliższe 3 lata Indek zasowolenia z funkcjonowania organizacji niezadowolony neutralny zadowolony Ogółem n = 357 Większość organizacji jest neutralna. a) zadowolone: sektor publiczny b) Niezadowolone, finansowanie i współpraca

11 Organizacje w sieci Partnerzy zagraniczni Krajowe NGO 3,59 3,68 Urząd marszałkowski 3,55 Lokalne NGO Przedsiębiorcy 3,56 3,56 Inny publiczny Gmina Skala 1-5 Gdzie 1 to skrajnie negatywne oceny współpracy a 5 to skrajnie pozytywne oceny współpracy 3,93 3,99 Organizacja pozarządowa Kolorem zielonym oznaczono wyniki wyższe od średniej oceny współpracy. Kolorem czerwonym oznaczono wyniki niższe od średniej oceny współpracy. Im bliżej do centrum tym częstsze kontakty

12 Sektor publiczny 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 4% 5% 49% 8% 2% 18% 4% 8% pomagają nam w kontaktach z mieszkańcami trudno powiedzieć wspierają nas finansowo wspierają nas materialnie, ale nie finansując bezpośrednio naszych działań wspierają nas merytorycznie pomagając pozyskiwać projekty wspierają nas merytorycznie w trakcie realizacji projektów wspierają nas merytorycznie, przy organizacji i rozliczaniu pracy naszej organizacji wspierają nas, zapewniając nam infrastrukturę do działania (pomieszczenia, sprzęt) n = % 80% 60% 40% Współpraca z gminą 79% STRATEGIA AKCEPTACJI 20% 0% 16% 6% zła przeciętna dobra n = 307 STRATEGIA UNIKANIA STRATEGIA KOEGYZSTENCJI

13 ŚRODKI UE w działaniu NGO 5,0 4,5 4,0 4,11 3,93 4,14 3,5 3,0 2,5 3,32 2,94 3,64 3,29 3,12 2,9 2,86 2,64 3,58 3,54 3,68 3,6 3,62 2,0 łatwość tworzenia wniosków Przyjazność procedur rozliczania Kontakt z instytucją rozliczającą Sensowność celów konkursów SKALA: 1 - skrajnie negatywna 5 - skrajnie pozytywna Źródło finansowania POKL PROW RPO Małe projekty n = 357

14 Mocne i słabe strony zaangażowanie aktywność projekty pomysły MOCNE STRONY personel kontakt ze społecznością wiedza innowacyjność kontakty aktywność mieszkańców słaba organizacja sektora finansowanie SŁABE STRONY rozliczanie księgowanie kontakty z sektorem publicznym

15 Czynniki oddziaływujące na organizacje pozarządowe Czynniki społeczne Czynniki instytucjonalne ORGANIZACJE POZARZĄDOWE Czynniki organizacyjne Czynniki ekonomiczne

16 Scenariusze rozwoju i porażki

17 Oczekiwane formy wsparcia 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 43% 16% 7% 9% 3% 3% 9% 5% 3% 2% Perspektywy organizacji organizacja 34% 2% 6% 58% najprawdopodobniej się rozpadnie będzie musiała ograniczyć swoją działalność będzie działać na podobnym poziomie rozwinie swoją działalność n = 375 n = 730 Większość badanych organizacji zakłada stabilność swoich działań. Potrzeby większości organizacji mają charakter ekonomiczny.

18 Podsumowanie 2) Organizacje pozarządowe uzupełniają swoim działaniem aktywność sektora publicznego. 2) Środowisko działania wciąż należy określić jako trudne. 3) Niezbędne wydają się lokalne, powiatowe i wojewódzkie klastry organizacji pozarządowych. 4) Wbrew powszechnym opiniom to raczej wsparcie merytoryczne wydaje się niezbędne dla rozwoju organizacji pozarządowych.

19 Dziękuję