Opracowanie merytoryczne: Elżbieta Malinowska. Opracowanie statystyczne: Wydział Badań i Analiz

Transkrypt

1 OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W ŁODZI SPRAWOZDANIE Z EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO SESJA WIOSENNA 2007 ROKU Opracowanie merytoryczne: Elżbieta Malinowska Opracowanie statystyczne: Wydział Badań i Analiz 1

2 SPIS TREŚCI 1. WSKAŹNIKI STATYSTYCZNE DEFINICJE PODSTAWOWYCH TERMINÓW 2. WYBIERALNOŚĆ J. NIEMIECKIEGO NA EGZAMINIE MATURALNYM 4 3. EGZAMIN USTNY 3.1. Opis populacji zdających egzamin ustny Opis zestawów egzaminacyjnych Analiza ilościowa i jakościowa wyników egzaminu Wyniki egzaminu ustnego w skali staninowej Zdawalność EGZAMIN PISEMNY 4.1. Opis populacji zdających egzamin pisemny Opis arkuszy Analiza ilościowa i jakościowa wyników egzaminu na poziomie podstawowym 4.4. Analiza ilościowa i jakościowa wyników egzaminu na poziomie rozszerzonym 4.5. Wyniki egzaminu pisemnego w skali staninowej Zdawalność PODSUMOWANIE I WNIOSKI

3 1. WSKAŹNIKI STATYSTYCZNE DEFINICJE PODSTAWOWYCH TERMINÓW W poniższej analizie zastosowano następujące terminy: średni wynik średnia arytmetyczna wyników zdających; mediana - wynik środkowy zbioru wyników zdających, uporządkowanych w kolejności malejącej lub rosnącej. Pozycja skali pomiarowej dzieląca badaną grupę zdających na dwie połowy (ewentualnie przy parzystej liczbie zdających średni wynik dwóch środkowych); dominanta (modalna) wynik najczęściej występujący w badanej grupie zdających; łatwość zadania średnia arytmetyczna wyników uczniów za zadanie podzielona przez maksymalną liczbę punktów za zadanie. Łatwość jest wartością z przedziału od 0 do 1. Dla zadań 0-1 punktowych łatwość wyrażona w procentach jest jednocześnie informacją o odsetku uczniów, którzy poprawnie rozwiązali zadanie; interpretacja wartości wskaźnika łatwości: 0,00 0,19 zadanie bardzo trudne 0,20 0,49 zadanie trudne 0,50 0,69 zadanie umiarkowanie trudne 0,70 0,89 zadanie łatwe 0,90 1,00 zadanie bardzo łatwe rozstęp różnica między największą (maksimum), a najmniejszą (minimum) wartością wyniku w grupie; odchylenie standardowe miara zmienności wewnątrz grupy; 68,27% wyników znajduje się w odległości ± 1 od wyniku średniego grupy. Im dane wewnątrz grupy są bardziej zróżnicowane, tym większe odchylenie standardowe; skośność miara asymetrii; dla rozkładu symetrycznego skośność = 0, dla rozkładu wyników przesuniętego w prawo, w kierunku wyników wysokich (rozkład lewoskośny) skośność < 0, w przeciwnym przypadku (rozkład prawoskośny) skośność > 0; skala staninowa jest znormalizowaną skalą dziewięciostopniową, w której kolejne przedziały (staniny) zawierają 4%, 7%, 12%, 17%, 20%, 17%, 12%, 7% i 4% wyników uporządkowanych od najmniejszego do największego. Opis wyniku mieszczącego się w kolejnych staninach: najniższy, bardzo niski, niski, niżej średni, średni, wyżej średni, wysoki, bardzo wysoki, najwyższy; średnia na skali staninowej wynosi 5 (stanin średni), a odchylenie standardowe 1,96. Zastosowane w opracowaniu skróty: LO liceum ogólnokształcące, LP liceum profilowane, LU liceum uzupełniające, T technikum, TU technikum uzupełniające PP poziom podstawowy, PR poziom rozszerzony 3

4 2. WYBIERALNOŚĆ JĘZYKA NIEMIECKIEGO NA EGZAMINIE MATURALNYM W sesji wiosennej 2007 r. przystąpienie do egzaminu z języka niemieckiego zadeklarowało 7411 absolwentów szkół ponadgimnazjalnych. Spośród języków obcych, wybieranych przez tegorocznych abiturientów, język niemiecki znalazł się na drugim miejscu po języku angielskim. Ponad 16% zdających przystąpiło do egzaminu z tego przedmiotu. 74,81% 0,002% 0,12% 0,14% 0,89% 7,65% 16,39% j.angielski j.niemiecki j.rosyjski j.francuski j.hiszpański j.włoski j.szwedzki Rysunek 1. Porównanie wybieralności języka niemieckiego i pozostałych języków obcych (na podstawie deklaracji) Oprócz absolwentów zdających wersję standardową egzaminu w sesji 2007 r. przystąpiło 59 absolwentów do egzaminu z języka niemieckiego na poziomie dwujęzycznym (absolwenci VIII Liceum Ogólnokształcącego w Łodzi). Grupa ta nie została ujęta w niniejszej analizie. 3. EGZAMIN USTNY 3.1. Opis populacji zdających egzamin ustny Ostatecznie do egzaminu ustnego z języka niemieckiego przystąpiły 6844 osoby, z czego 6712 (98,1%) to tegoroczni absolwenci szkół ponadgimnazjalnych. Zdecydowaną większość stanowili absolwenci szkół województwa łódzkiego % % liczebność % % 96% % 0 woj.łódzkie woj. świętokrzyskie ogółem PP PR Rysunek 2. Udział liczbowy i procentowy zdających ustny egzamin z j. niemieckiego z uwzględnieniem województw i poziomów egzaminu 4

5 55% przystępujących do ustnego egzaminu z języka niemieckiego stanowili absolwenci liceów ogólnokształcących, najmniejszy odsetek natomiast absolwenci techników uzupełniających. 13,7% 1,5% 28,9% 55,0% 0,8% LO LP LU T TU Rysunek 3. Udział procentowy zdających ustny egzamin z j. niemieckiego z uwzględnieniem typów szkół Jedynie 375 osób, co stanowi 5% zdających, wybrało poziom rozszerzony egzaminu. W stosunku do roku ubiegłego jest to o 4% mniej. Jest to zjawisko niepokojące, biorąc pod uwagę fakt, że w sesji wiosennej 2005 r. prawie 14% absolwentów zdecydowało się zdawać egzamin na poziomie rozszerzonym. Rys. 4. i 5. ilustrują wybory poziomów egzaminu w poszczególnych typach szkół województw łódzkiego i świętokrzyskiego. Należy przy tym pamiętać, że absolwenci szkół ponadgimnazjalnych zlokalizowanych w województwie świętokrzyskim stanowili jedynie 29% wszystkich przystępujących do egzaminu maturalnego z języka niemieckiego. 1,6% 0,3% woj. świętokrzyskie 52,7% 13,3% 32,1% woj. łódzkie 52,8% 14,8% 1,6% 29,7% 1,1% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0% LO LP LU T TU Rysunek 4. Udział procentowy zdających ustny egzamin z j. niemieckiego na poziomie podstawowym z uwzględnieniem typów szkół i województw 5

6 woj. świętokrzyskie 95,2% 1,2% 3,6% woj. łódzkie 93,8% 3,1% 3,1% 90,0% 92,0% 94,0% 96,0% 98,0% 100,0% LO LP T Rysunek 5. Udział procentowy zdających ustny egzamin z j. niemieckiego na poziomie rozszerzonym z uwzględnieniem typów szkół i województw W omawianej grupie 6709 osób wybrało język niemiecki jako przedmiot obowiązkowy. Stanowi to 98% wszystkich zdających egzamin z tego przedmiotu. Jedynie 2% zdających zdecydowało się na zdawanie języka niemieckiego jako przedmiotu dodatkowego (135 osób) Opis zestawów egzaminacyjnych Zestawy na egzamin ustny przygotowane były przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną w Łodzi. Egzamin na poziomie podstawowym trwał 10 minut. Zdający miał na zapoznanie się z zestawem 5 minut, które nie były wliczane do czasu trwania egzaminu. Zestaw dla zdających na poziomie podstawowym składał się z dwóch zadań. Zadanie pierwsze polegało na przeprowadzeniu trzech rozmów sterowanych (uzyskiwanie, udzielanie informacji; relacjonowanie wydarzeń; negocjowanie). Zdający musiał wykazać się umiejętnością reagowania językowego w sytuacjach życia codziennego. Rozmowy prowadzone były zgodnie ze scenariuszem podanym w zadaniu w języku polskim. Zadanie drugie polegało na opisaniu zamieszczonej w zestawie ilustracji oraz udzieleniu odpowiedzi na dwa pytania zawarte wyłącznie w zestawie egzaminującego. Zadania w zestawach na poziomie podstawowym obejmowały pełen zakres tematyczny przewidziany w standardach wymagań (standard I.1. dla poziomu podstawowego) i sprawdzały umiejętność tworzenia krótkiej wypowiedzi ustnej oraz reagowania językowego w zakresie mówienia (z uwzględnieniem wszystkich umiejętności szczegółowych ujętych w standardach III., IV. i V. dla poziomu podstawowego). Oceniana była umiejętność przekazania informacji (9 pkt.), opisywania ilustracji (2 pkt.), wyrażania opinii (4 pkt.) oraz umiejętności językowe (5 pkt.). Egzamin na poziomie rozszerzonym trwał 15 minut. Zdający miał na zapoznanie się z zestawem 15 minut, które nie były wliczane do czasu trwania egzaminu. Zestaw dla zdających na poziomie rozszerzonym składał się z dwóch zadań. Zadanie pierwsze polegało na opisaniu zawartego w zestawie materiału stymulującego oraz przeprowadzeniu rozmowy z egzaminującym na zaprezentowany w nim temat. Rozmowa prowadzona była w oparciu o pytania zawarte wyłącznie z zestawie egzaminującego. Zdający musiał wykazać się umiejętnością opisywania przedstawionego materiału, interpretacji zawartych w nim treści oraz wyrażania i uzasadniania własnych opinii. Zadanie drugie polegało na prezentacji przez zdającego jednego z dwóch tematów umieszczonych w zestawie oraz dyskusji z egzaminującym na przedstawiony temat. Celem tej części egzaminu było sprawdzenie 6

7 umiejętności wyrażania, uzasadniania i obrony własnych opinii związanych z prezentowanym tematem. Zadania w zestawach na poziomie rozszerzonym obejmowały pełen zakres tematyczny przewidziany w standardach wymagań (standard I.1. dla poziomu rozszerzonego) i sprawdzały umiejętność tworzenia dłuższej, wieloaspektowej wypowiedzi ustnej oraz reagowania językowego w zakresie mówienia (z uwzględnieniem wszystkich umiejętności szczegółowych ujętych w standardach III., IV. i V. dla poziomu rozszerzonego). Oceniana była umiejętność prezentacji materiału stymulującego (2 pkt.) i tematu (3 pkt.), interpretowanie, wyrażanie opinii oraz argumentowanie (4 pkt. w zadaniu 1. i 4 pkt. w zadaniu 2.) oraz umiejętności językowe (7 pkt.) Analiza ilościowa i jakościowa wyników egzaminu Średni wynik egzaminu dla zdających ustny egzamin obowiązkowy na poziomie podstawowym wynosi 11,61 punktów (58,1% punktów możliwych do uzyskania), a dla zdających egzamin na poziomie rozszerzonym 16,33 pkt. (81,7% pkt.). Średni wynik egzaminu na poziomie rozszerzonym w grupie zdających język niemiecki jako przedmiot dodatkowy, jest nieco wyższy i wynosi 16,86 pkt. (84,3%pkt.). Tabela 1. Wyniki egzaminu ustnego z uwzględnieniem egzaminu obowiązkowego i dodatkowego J. niemiecki egzamin ustny zdawany Wskaźnik na poziomie podstawowym jako obowiązkowy na poziomie rozszerzonym jako dodatkowy na poziomie rozszerzonym Liczebność Wynik maksymalny Wynik minimalny Wynik średni 11,61 16,33 16,86 Odchylenie standardowe 5,02 3,69 3,63 Średni wynik egzaminu ustnego na poziomie podstawowym był różny w poszczególnych typach szkół. Najwyższy wynik średni uzyskali absolwenci liceów ogólnokształcących (13,53 pkt., co stanowi 67,7% punktów możliwych do uzyskania). Porównywalne wyniki na poziomie ok. 50% pkt. uzyskali absolwenci liceów profilowanych i techników, natomiast najsłabsze wyniki na poziomie ok. 36% pkt., a więc niewiele wyższym niż próg zaliczenia, osiągnęli absolwenci liceów i techników uzupełniających. Tabela 2. Wyniki egzaminu ustnego na poziomie podstawowym z uwzględnieniem typów szkół Wskaźnik J. niemiecki - egzamin ustny PP ogółem LO LP LU T TU Liczebność Wynik maksymalny Wynik minimalny Wynik średni 11,61 13,53 9,82 7,16 9,48 7,15 Odchylenie standardowe 5,02 4,58 4,74 3,79 4,55 3,99 7

8 Podobną tendencję obserwujemy zarówno w woj. łódzkim jak i świętokrzyskim. W obu województwach najwyższe wyniki osiągnęli absolwenci liceów ogólnokształcących, najniższe liceów i techników uzupełniających. Tabela 3. Wyniki egzaminu ustnego na poziomie podstawowym z uwzględnieniem województwa i typów szkół J. niemiecki - egzamin ustny PP Wskaźnik woj. łódzkie woj. świętokrzyskie ogółem LO LP LU T TU ogółem LO LP LU T TU Liczebność Wynik maksymalny Wynik minimalny Wynik średni Odchylenie standardowe ,43 13,30 9,73 6,82 9,35 7,12 12,05 14,08 10,07 7,97 9,78 7,33 5,02 4,66 4,73 4,00 4,46 4,17 4,98 4,33 4,75 3,14 4,72 2,34 Przy małej liczbie punktów możliwych do uzyskania na ustnym egzaminie maturalnym (20 pkt.) nawet niewielkie różnice w uzyskiwanych przez absolwentów wynikach, powodują dość dużą różnicę w wyniku procentowym (1 pkt = 5%). Największe różnice tego typu w wynikach średnich szkół obu województw występują w liceach uzupełniających (w woj. świętokrzyskim wynik wyższy o 1,15 pkt., co stanowi 5,8% pkt. oraz w liceach ogólnokształcących, gdzie różnica ta wynosi 3,9%pkt. także na korzyść woj. świętokrzyskiego). TU T LU LP LO 35,6% 36,7% 34,1% 39,9% 46,8% 48,9% 48,7% 50,4% 66,5% 70,4% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% 80,0% średni wynik w % woj. świętokrzyskie woj. łódzkie Rysunek 6. Średni wynik procentowy egzaminu ustnego na poziomie podstawowym z uwzględnieniem różnych typów szkół i województw 8

9 Do egzaminu na poziomie rozszerzonym przystąpili głównie absolwenci liceów ogólnokształcących. Jedynie 6% zdających to absolwenci liceów profilowanych i techników. Żaden absolwent liceów i techników uzupełniających nie wybrał poziomu rozszerzonego egzaminu. Średni wynik egzaminu ustnego na poziomie rozszerzonym był różny w poszczególnych typach szkół. Ogólnie oscylował na poziomie ok. 83%. Najwyższy wynik średni uzyskali absolwenci liceów ogólnokształcących (16,76 pkt., co stanowi 83,8% punktów możliwych do uzyskania). Zdecydowanie niższe wyniki średnie uzyskali absolwenci techników i liceów profilowanych (odpowiednio 67,5% i 58,5%). Tabela 4. Wyniki egzaminu ustnego na poziomie rozszerzonym z uwzględnieniem typu szkoły Wskaźnik J. niemiecki -egzamin ustny PR ogółem LO LP T Liczebność Wynik maksymalny Wynik minimalny Wynik średni 16,52 16,76 11,70 13,50 Odchylenie standardowe 3,67 3,42 6,07 4,58 Wyniki w liceach ogólnokształcących obu województw są porównywalne (ok. 84% pkt.). Większe różnice obserwujemy w osiągnięciach absolwentów liceów profilowanych, a przede wszystkim techników. W przypadku tych ostatnich szkół różnica wyników między obu województwami wynosi 12,2% pkt. na korzyść woj. świętokrzyskiego. Tabela 5. Wyniki egzaminu ustnego na poziomie rozszerzonym z uwzględnieniem województwa i typu szkoły Wskaźnik J. niemiecki -egzamin ustny PR woj. łódzkie woj. świętokrzyskie ogółem LO LP T ogółem LO LP T Liczebność Wynik maksymalny Wynik minimalny Wynik średni 16,44 16,72 11,56 12,89 16,80 16,90 13,00 15,33 Odchylenie standardowe 3,54 3,19 6,42 4,65 4,11 4,11-4,73 9

10 T 64,5% 76,7% LP 57,8% 65,0% LO 83,6% 84,5% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% 80,0% 90,0% średni wynik w % woj. świętokrzyskie woj. łódzkie Rysunek 7. Średni wynik procentowy egzaminu ustnego na poziomie rozszerzonym z uwzględnieniem różnych typów szkół i województw Porównując ogół wyników, można dojść do wniosku, że we wszystkich typach szkół wyższe wyniki uzyskały osoby, które wybrały poziom rozszerzony egzaminu, co może świadczyć o prawidłowej samoocenie umiejętności i świadomym wyborze poziomu (rys. 8.) średni wynik w % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 83,8% 67,7% 58,5% 49,1% 47,4% LO LP T 67,5% PP PR Rysunek 8. Wynik średni egzaminu ustnego z uwzględnieniem poziomu egzaminu i różnych typów szkół Ciekawych spostrzeżeń dostarcza porównanie wyników absolwentów poszczególnych typów szkół zlokalizowanych na terenie OKE Łódź z wynikami uzyskanymi w kraju. Zarówno na poziomie podstawowym jak i na poziomie rozszerzonym wyniki te są porównywalne we wszystkich typach szkół (widoczna na rys procentowa różnica w zakresie techników ilustruje różnicę równą 0,6 pkt.; rys procentowa różnica w zakresie liceów profilowanych ilustruje większą różnicę równą 2,8 pkt). Minimalnie wyższe od średnich krajowych wyniki odnotowano na poziomie podstawowym w technikach uzupełniających oraz na poziomie rozszerzonym w liceach ogólnokształcących. 10

11 70% 60% 68% 69% 49% 49% 47% 50% 58% 59% średni wynik w % 50% 40% 30% 20% 10% 36% 39% 36% 35% 0% LO LP T LU TU ogółem PP-OKE Łódź PP-kraj Rysunek 9. Wynik średni egzaminu ustnego na poziomie podstawowym w OKE Łódź i w kraju z uwzględnieniem różnych typ typów szkół średni wynik w % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 84% 83% 78% 83% 82% 73% 68% 59% LO LP T ogółem PR-OKE Łódź PR-kraj Rysunek 10. Wynik średni egzaminu ustnego na poziomie rozszerzonym w OKE Łódź i w kraju z uwzględnieniem różnych typ typów szkół Analiza ilościowa opiera się na szerokiej grupie wskaźników statystycznych, z których w tabeli 6. zaprezentowano najistotniejsze z punktu widzenia praktyki szkolnej. Dane dotyczą wszystkich zdających, tzn. zarówno tych, którzy wybrali język niemiecki na egzaminie obowiązkowym jak i dodatkowym. Tabela 6. Podstawowe wskaźniki statystyczne Maksymalna liczba punktów =20 Wynik średni 11,61 16,52 Odchylenie standardowe 5,02 3,67 Mediana Dominanta 6 20 Rozstęp Minimum 0 0 Maksimum Łatwość 0,58 0,83 Liczba zdających PP PR 11

12 Rysunki nr 11. i 12. prezentują rozkłady wyników uzyskanych przez zdających, którzy wybrali poziom podstawowy lub rozszerzony egzaminu. Odchylenie standardowe, które w przypadku egzaminu na poziomie podstawowym wynosi 5,02, wskazuje przedział wyników typowych w granicach od 6 do 16 pkt. Dla poziomu rozszerzonego przedział ten wynosi od 12 do 20 pkt. Rozstęp wyników w przypadku wszystkich zdających wynosi 20 pkt., co świadczy o dużym zróżnicowaniu umiejętności językowych w badanej grupie. liczebność liczba punktów Rysunek 11. Rozkład częstości wyników egzaminu ustnego z języka niemieckiego na poziomie podstawowym liczebność liczba punktów Rysunek 12. Rozkład częstości wyników egzaminu ustnego z języka niemieckiego na poziomie rozszerzonym 30% 25% liczebność % 20% 15% 10% 5% 0% liczba punktów PP PR Rysunek 13. Procentowy rozkład częstości wyników egzaminu ustnego z uwzględnieniem poziomów egzaminu 12

13 Rys. 13. prezentuje procentowe rozkłady wyników dla poziomu podstawowego i poziomu rozszerzonego. Dominanta dla poziomu podstawowego wynosi 6 punktów, dla poziomu rozszerzonego 20 pkt. Podobnie jak w sesjach 2005 i 2006 r. obserwujemy na poziomie podstawowym skoncentrowanie wyników na progu zaliczenia. Prawie 14% zdających uzyskało właśnie taki wynik, przy czym wynik 5-punktowy, który nie zaliczał egzaminu, odnotowano w przypadku zaledwie 0,32% zdających. Niepokoi stosowany w kolejnych sesjach zabieg celowego zawyżania wyników tej grupy zdających. Dla zdających na poziomie podstawowym egzamin okazał się umiarkowanie trudny (wskaźnik łatwości 0,58). Dla tych, którzy wybrali poziom rozszerzony, egzamin był łatwy (wskaźnik łatwości 0,83). Aż 28% zdających na poziomie rozszerzonym osiągnęła wynik maksymalny 20 pkt. Na poziomie podstawowym wynik maksymalny uzyskało zaledwie 3,6% przystępujących do egzaminu. Ciekawych spostrzeżeń dostarcza porównanie wskaźnika łatwości dla grupy absolwentów tegorocznych i dla grupy absolwentów z lat , którzy w tym roku przystępowali po raz kolejny do egzaminu. Egzamin na poziomie podstawowym okazał się umiarkowanie trudny dla pierwszej grupy natomiast trudny dla absolwentów z ubiegłych lat. Mniejsze zróżnicowanie obserwujemy w obu grupach absolwentów, którzy wybrali poziom rozszerzony egzaminu. Egzamin był dla obu grup zdających łatwy. Tabela 7. Wyniki egzaminu ustnego z uwzględnieniem absolwentów tegorocznych i absolwentów z ubiegłych lat Wskaźnik na poziomie podstawowym absolwenci J. niemiecki ustny zdawany absolwenci 2007 na poziomie rozszerzonym absolwenci absolwenci 2007 Liczebność Wynik maksymalny Wynik minimalny Wynik średni 5,88 11,71 14,80 16,62 Odchylenie standardowe 4,36 4,97 5,64 3,51 0,90 łatwość 0,80 0,70 0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 0,10 0,00 0,29 PP 0,59 0,74 PR 0,83 absolwenci absolwenci 2007 Rysunek 14. Porównanie wskaźnika łatwości egzaminu z uwzględnieniem poziomów egzaminu i różnych grup zdających 13

14 3.4. Wyniki egzaminu ustnego w skali staninowej Zastosowanie znormalizowanej skali staninowej pozwala odnieść wyniki uzyskane przez zdających w OKE Łódź do wyników krajowych. Tabele nr 8. i 9. prezentują wyniki krajowe (żółta kolumna) egzaminu ustnego uporządkowane na skali staninowej oraz odsetek absolwentów woj. łódzkiego i świętokrzyskiego, którzy uzyskali wyniki w poszczególnych staninach. Tabela 8. Wyniki krajowe i OKE Łódź przedstawione w skali stanikowej poziom podstawowy Stanin Opis wyniku Wyniki na świadectwie Odsetek wyników uzyskanych w OKE Łódź 1 najniższy 0% - 5% 3% 2 bardzo niski 10% - 25% 3,6% 3 niski 30% - 35% 19,9% 4 niżej średni 40% - 50% 16,4% 5 średni 55% - 65% 17,4% 6 wyżej średni 70% - 80% 19,1% 7 wysoki 85% - 90% 11,7% 8 bardzo wysoki 95% 5,3% 9 najwyższy 100% 3,6% Tabela 9. Wyniki krajowe i OKE Łódź przedstawione w skali stanikowej poziom rozszerzony Stanin Opis wyniku Wyniki na świadectwie Odsetek wyników uzyskanych w OKE Łódź 1 najniższy 0% - 35% 2,7% 2 bardzo niski 40% - 55% 7,5% 3 niski 60% - 70% 14,1% 4 niżej średni 75% - 80% 15,5% 5 średni 85% - 90% 21,3% 6 wyżej średni 95% 10,9% 7 wysoki 8 bardzo wysoki 9 najwyższy 100% 28% Wśród zdających egzamin na poziomie podstawowym największą grupę w OKE Łódź stanowiły osoby, które uzyskały wynik niski (prawie 20% zdających) oraz wynik wyżej średni (ok.19% zdających). Na poziomie rozszerzonym natomiast najwięcej wyników znalazło się w grupie wyników wysokich (28% zdających uzyskała wynik mieszczący się w tym staninie). Zestawienie rozkładu częstości wyników krajowych z łódzkimi dla zdających na poziomie podstawowym pozwala na wysuniecie wniosku, że są one porównywalnie rozłożone na skali staninowej. Jedynie w przedziale wyników niskich (stanin 3.) i wyżej średnich (stanin 6.) obserwujemy ich nadprezentację na rozkładzie dla OKE Łódź. Przy czym różnica w liczebności wyników niskich wynosi aż ok. 8%. (rys. 15.) 14

15 25% wynik średni w % 20% 15% 10% 5% 3,0% 3,6% 19,9% 16,4% 17,4% 19,1% 11,7% 5,3% 3,6% 0% staniny OKE Łódź kraj Rysunek 15. Egzamin ustny PP - Rozkład częstości wyników w staninach Na wykresie rozkładu wyników dla poziomu rozszerzonego w OKE Łódź obserwujemy o 5% więcej wyników wysokich w stosunku do rozkładu krajowego. Więcej odnotowano także wyników w stanienie 3., a więc w zakresie wyników niskich, które jednak ze względu na ogólną wysoką łatwość egzaminu obejmowały przedział od 60 do 70% pkt.. wynik średni w% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 28,0% 21,3% 14,1% 15,5% 10,9% 7,5% 2,7% ,8,9 staniny OKE Łódź kraj Rysunek 16. Egzamin ustny PR - Rozkład częstości wyników w staninach 3.5. Zdawalność Wiosną 2007 r. absolwenci szkół ponadgimnazjalnych przystąpili do zewnętrznego egzaminu maturalnego po raz trzeci. Próg zaliczenia dla wszystkich egzaminów maturalnych ze wszystkich przedmiotów obowiązkowych został ustalony na poziomie 30%. Próg ten na egzaminie ustnym z języka niemieckiego na poziomie podstawowym przekroczyło 93,5% a na poziomie rozszerzonym 99,2% absolwentów szkół ponadgimnazjalnych. 30% progu zaliczeniowego na obu poziomach nie osiągnęło 6,3% zdających (425 absolwentów). Zdawalność w podziale na poszczególne typy szkół przedstawiają tabele nr 10 i

16 Tabela 10. Zdawalność egzaminu ustnego na poziomie podstawowym z uwzględnieniem typu szkoły J. niemiecki zdawany jako przedmiot obowiązkowy ogółem LO LP LU T TU Liczba zdających ustny egzamin PP Liczba zdających, które nie uzyskały 30% punktów % udział zdających, które osiągnęły próg zaliczeniowy ,5% 97,4% 88,8% 82,7% 89,7% 83,6% Tabela 11. Zdawalność egzaminu ustnego na poziomie rozszerzonym z uwzględnieniem typu szkoły J. niemiecki zdawany jako przedmiot obowiązkowy ogółem LO LP T Liczba zdających ustny egzamin PR Liczba zdających, które nie uzyskały 30% punktów % udział zdających, które osiągnęły próg zaliczeniowy ,2% 99,6% 85,7% 85,7% 100% 97,5% 95% 88,8% 90,1% zdawalność w % 90% 85% 80% 81,7% 83,6% 75% 70% LO LP LU T TU Rysunek 17. Zdawalność ustnego egzaminu maturalnego z języka niemieckiego z uwzględnieniem typów szkół Analiza danych dotyczących wyników egzaminu w poszczególnych typach szkół pozwala stwierdzić, że najwyższy odsetek niezdanych egzaminów odnotowano wśród absolwentów liceów uzupełniających (18,3%) oraz techników uzupełniających(16,4%). Najwyższy odsetek zdanych egzaminów wystąpił w grupie absolwentów liceów ogólnokształcących (97,5%). 16

17 4. EGZAMIN PISEMNY W sesji wiosennej egzamin pisemny przeprowadzono zgodnie ze zmianą wprowadzoną 8 września 2006 r. do Rozporządzenia MENiS z dnia 7 września 2004 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. Zgodnie z tą zmianą zdający, którzy wybrali poziom rozszerzony egzaminu, nie rozwiązywali arkusza dla poziomu podstawowego, jak to miało miejsce w poprzednich edycjach egzaminu. Warunkiem zaliczenia egzaminu było zatem uzyskanie minimum 30% punktów na zadeklarowanym poziomie egzaminu. Zdający język obcy jako przedmiot obowiązkowy deklarowali poziom egzaminu. Zdający język niemiecki jako przedmiot dodatkowy byli zobligowani przystąpić do poziomu rozszerzonego egzaminu Opis populacji zdających egzamin pisemny Do egzaminu pisemnego z języka niemieckiego (arkusze standardowe) przystąpiło 7005 osób zdających to absolwenci szkół województwa łódzkiego. W województwie świętokrzyskim przystąpiły do egzaminu 2043 osoby. 29% 71% woj. łódzkie woj. świętokrzyskie Rysunek 18. Udział procentowy zdających pisemny egzamin z j. niemieckiego z uwzględnieniem województw Największą grupę zdających stanowili absolwenci liceów ogólnokształcących (54% zdających), najmniejszą techników uzupełniających (1% zdających). 1% 29% 2% 54% 14% LO LP LU T TU Rysunek 19. Udział procentowy zdających pisemny egzamin z j. niemieckiego z uwzględnieniem typu szkoły 17

18 Do egzaminu na poziomie podstawowym przystąpiło 6255 osób, z czego 6125 po raz pierwszy. Do egzaminu na poziomie rozszerzonym przystąpiło 750 absolwentów, z czego 668 to absolwenci tegoroczni. O ponad połowę w stosunku do roku ubiegłego spadł odsetek osób wybierających trudniejszą, rozszerzoną, wersję egzaminu. (2006 r. 31%; 2007 r. 11%). Jedynie jedna osoba spośród zdających egzamin na poziomie podstawowym wybrała język niemiecki jako przedmiot dodatkowy. W grupie zdających egzamin na poziomie rozszerzonym było takich osób 140, co stanowi 18,7% przystępujących do egzaminu na tym poziomie. Tabela 12. Wybór egzaminu województwo łódzkie i świętokrzyskie Wybrany poziom egzaminu Przystępujący do egzaminu po raz pierwszy Przystępujący do egzaminu po raz kolejny Przedmiot obowiązkowy Przedmiot dodatkowy Poziom podstawowy * Poziom rozszerzony *Jedna osoba, przystępująca do matury po raz kolejny; poprawiała wynik tyko w części podstawowej (zgodnie z obowiązującym w sesji 2007 rozporządzeniem) 11% 89% PP PR Rysunek 20. Udział zdających pisemny egzamin z j. niemieckiego jako przedmiotu obowiązkowego z uwzględnieniem poziomów egzaminu PR 89,1% 10,9% PP 97,9% 2,1% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0% po raz pierwszy kolejny raz Rysunek 21. Udział procentowy zdających pisemny egzamin z j. niemieckiego z uwzględnieniem zdających tegorocznych i przystępujących do egzaminu po raz kolejny oraz poziomu egzaminu 18

19 TU T 100,0% 0,0% 99,1% 0,9% LU 100,0% 0,0% LP 98,2% 1,8% LO 81,4% 18,6% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0% PP PR Rysunek 22. Udział procentowy zdających pisemny egzamin z j. niemieckiego w poszczególnych typach szkół z uwzględnieniem poziomu egzaminu Z egzaminu maturalnego z języka niemieckiego było zwolnionych 2 finalistów olimpiady języka niemieckiego. Został im przypisany maksymalny wynik na poziomie rozszerzonym Opis arkuszy Pisemny egzamin maturalny z języka niemieckiego obejmował odrębne arkusze egzaminacyjne dla poziomu podstawowego i rozszerzonego. Arkusze egzaminacyjne wraz z przykładowymi rozwiązaniami oraz komentarzem do zadań, opracowanym przez CKE, dostępny jest na stronie internetowej CKE ( Obydwa poziomy sprawdzały następujące umiejętności: - rozumienie ze słuchu, - rozumienie tekstu czytanego, - konstruowanie wypowiedzi pisemnej. Ponadto na poziomie rozszerzonym sprawdzano umiejętność rozpoznawania i stosowania struktur leksykalno-gramatycznych. 30% 30% 40% rozumienie ze słuchu wypowiedź pisemna rozumienie tekstu czytanego Rysunek 23. Waga procentowa poszczególnych sprawności językowych w arkuszu dla poziomu podstawowego. 19

20 36% 30% 10% 24% rozumienie ze słuchu rozumienie tekstu czytanego stosowanie struktur leksykalno-gram. wypowiedź pisemna Rysunek 24. Waga procentowa poszczególnych sprawności językowych w egzaminie na poziomie rozszerzonym Część pierwsza arkusza dla poziomu podstawowego Rozumienie ze słuchu trwała około 20 minut i składała się z trzech zadań zamkniętych opartych na trzech różnych tekstach nagranych profesjonalnie na płycie CD przez rodzimych użytkowników języka niemieckiego. Każdy tekst nagrany był dwukrotnie wraz z przerwami przeznaczonymi na zapoznanie się z treścią zadań, ich rozwiązanie oraz przeniesienie odpowiedzi na załączoną kartę odpowiedzi. Tematyka tekstów była zróżnicowana. Za tę część egzaminu zdający mogli otrzymać maksymalnie 15 punktów, tj. 30% ogólnej liczby punktów. Część druga arkusza Rozumienie tekstu czytanego składała się z trzech tekstów o zróżnicowanej formie i tematyce oraz zadań zamkniętych sprawdzających ich zrozumienie. Za tę część egzaminu zdający mógł uzyskać maksymalnie 20 punktów, co stanowi 40% punktów możliwych do uzyskania na poziomie podstawowym. Część trzecia arkusza Wypowiedź pisemna składała się z dwóch zadań. Zadaniem zdającego było napisanie dwóch różnych tekstów użytkowych: zaproszenia oraz listu prywatnego. Za rozwiązanie tej części testu zdający mógł uzyskać 15 pkt., czyli 30% ogólnej liczby punktów na poziomie podstawowym. Egzamin maturalny na poziomie rozszerzonym składał się z dwóch części. Część I. egzaminu obejmowała trzy zadania otwarte, z czego dwa pierwsze dotyczyły stosowania struktur leksykalno-gramatycznych (transformacje części zdań, tłumaczenie fragmentów zdań z języka polskiego na język niemiecki). Zadanie trzecie wymagało sformułowania wypowiedzi pisemnej w formie rozprawki, opowiadania lub opisu (do wyboru przez zdającego). Część II. egzaminu na poziomie rozszerzonym sprawdzała przy pomocy zadań zamkniętych umiejętność rozumienia ze słuchu, rozumienia tekstu czytanego oraz rozpoznawania struktur leksykalno-gramatycznych. Część Rozumienie ze słuchu trwała około 25 minut i składała się z trzech zadań zamkniętych opartych na trzech różnorodnych tekstach, nagranych przez rodzimych użytkowników języka niemieckiego w warunkach studyjnych. Na płycie każdy tekst był nagrany dwukrotnie wraz z przerwami przeznaczonymi na zapoznanie się z treścią zadań, ich rozwiązanie oraz przeniesienie odpowiedzi na załączoną kartę odpowiedzi. Słownictwo i struktury gramatyczne tekstów ze słuchu były typowe dla poziomu rozszerzonego. Ta część arkusza umożliwiała zdobycie 15 z 27 punktów możliwych do uzyskania za rozwiązanie zadań w tej części egzaminu na poziomie rozszerzonym. (tj. 55,6% punktów). 20

21 Część druga Rozumienie tekstu czytanego i rozpoznawanie struktur leksykalnogramatycznych składała się z trzech różnorodnych tekstów oraz zadań zamkniętych, sprawdzających ich zrozumienie (zadania 7. i 8.) oraz rozpoznawanie struktur leksykalnogramatycznych (zadanie 9.). Za rozwiązanie tych zadań zdający mógł uzyskać maksymalnie 12 z 27 punktów możliwych do uzyskania w tej części egzaminu (tj. 44,4% punktów). Szczegółowy opis arkuszy wraz z komentarzem do zadań jest dostępny w publikacji Osiągnięcia maturzystów w roku Komentarz do zadań z języków obcych, (Warszawa czerwiec 2007), wydanej przez Centralną Komisję Egzaminacyjną w Warszawie oraz na stronach internetowych CKE ( Analiza ilościowa i jakościowa wyników egzaminu na poziomie podstawowym Analizę jakościową przygotowano na podstawie danych statystycznych zawierających zarówno wyniki osób wybierających język niemiecki jako przedmiot obowiązkowy jak i tych osób, które zdawały ten przedmiot jako dodatkowy. W opracowaniu statystycznym ujęto wyniki absolwentów tegorocznych oraz osób, które przystępowały w sesji 2007 r. po raz kolejny do egzaminu. Tabela 13. Wybrane wskaźniki statystyczne wyników punktowych arkusza dla poziomu podstawowego z uwzględnieniem typu szkoły Wskaźnik Język niemiecki - PP ogółem LO LP LU T TU Liczebność Wynik maksymalny Wynik minimalny Wynik średni 27,34 31,78 23,93 16,03 22,97 16,30 Odchylenie standardowe Maksymalna liczba punktów za arkusz PP = 50 9,44 8,75 7,77 7,36 7,71 7,12 Średni wynik uzyskany za rozwiązanie zadań w arkuszu dla poziomu podstawowego kształtuje się na poziomie 27 punktów (tj. 54% punktów możliwych do uzyskania). Najwyższy wynik średni uzyskali absolwenci liceów ogólnokształcących, najniższy absolwenci liceów uzupełniających. Wynik w liceach profilowanych i technikach jest porównywalny i kształtuje się na poziomie około 23 punktów (ok. 46% pkt. możliwych do uzyskania). 21

22 ,6% wynik średni ,78 47,9% 23,93 32,1% 16,03 45,9% 22,97 16,3 32,6% 0 LO LP LU T TU Rysunek 25. Arkusz PP wynik średni egzaminu wyrażony w punktach i procentach z uwzględnieniem różnych typów szkół Wyniki uzyskane za arkusz PP w województwie łódzkim i świętokrzyskim, były porównywalne z niewielkimi odchyleniami głównie na korzyść województwa łódzkiego (tab. 14.). W województwie świętokrzyskim lepszy wynik średni w porównaniu z województwem łódzkim uzyskali jedynie absolwenci liceów ogólnokształcących. Różnica ta jest jednak minimalna i wynosi jedynie 0,19 pkt. Tabela 14. Wybrane wskaźniki statystyczne wyników punktowych arkusza dla poziomu podstawowego z uwzględnieniem typu szkoły oraz województw łódzkiego i świętokrzyskiego woj. łódzkie Język niemiecki PP woj. świętokrzyskie Wskaźnik ogółem LO LP LU T TU ogółem LO LP LU T TU Liczebność Wynik maksymalny Wynik minimalny Wynik średni Odchylenie standardowe ,40 31,46 24,58 16,40 23,43 16,72 27,21 32,76 22,27 15,13 21,98 13,29 9,19 8,71 7,46 8,09 7,66 7,38 10,00 8,80 8,33 5,18 7,74 4,03 Maksymalna liczba punktów za arkusz PP = 50 Porównując średni wynik procentowy, uzyskany przez zdających w szkołach zlokalizowanych na terenie nadzorowanym przez OKE Łódź z wynikami zdających w skali kraju, należy stwierdzić, że są one niemal identyczne (55% - 56%). Dokładniejsza analiza, uwzględniająca różne typy szkół, pozwala zauważyć największe różnice w wynikach średnich w zakresie liceum uzupełniającego, gdzie wynik uzyskany przez naszych absolwentów jest niższy o 6 pkt. procentowych. 22

23 70% 64% 65% wynik średni w % 60% 50% 40% 30% 20% 48% 48% 46% 48% 32% 38% 33% 35% 55% 56% 10% 0% LO LP T LU TU ogółem PP-OKE Łódź PP-kraj Rysunek 26. Wynik średni egzaminu pisemnego na poziomie podstawowym w OKE Łódź i w kraju z uwzględnieniem różnych typ typów szkół W tabeli 15. zaprezentowano najistotniejsze wskaźniki statystyczne. Wartość miary rozrzutu (odchylenia standardowego), która wynosi 9,44, wskazuje, że ok. 70% zdających uzyskało wyniki z przedziału od ok. 18 do 36 pkt. Duży 50-punktowy rozstęp punktów potwierdza bardzo zróżnicowane umiejętności absolwentów. Tabela 15. Podstawowe wskaźniki statystyczne dla arkusza PP. Arkusz PP Wynik średni 27,34 Odchylenie standardowe 9,44 Mediana 27,5 Dominanta 15 Skośność 0,08 Rozstęp 50 Minimum 0 Maksimum 50 Łatwość 0,55 Liczba zdających 6255 Rozkład wyników uzyskanych przez zdających wykazuje niewielką skośność dodatnią (0,08) z wypiętrzeniem w okolicach wyników niskich (dominanta - 15 pkt.), co pozwala stwierdzić, że egzamin na poziomie podstawowym był dla wszystkich zdających umiarkowanie trudny (współczynnik łatwości 0,55). Obserwując wykres rozkładu (rys. 27), zauważamy tendencję do dużego zróżnicowania częstości wyników w przedziałach co 0,5 pkt. W arkuszu dla poziomu podstawowego za jedno z zadań otwartych (zad.8.) zdający mogli uzyskać za każdą pełną dwuczłonową informację 1 pkt. Częściowe spełnienie tego warunku powodowało obniżenie punktacji do 0,5 pkt. Wykres ilustruje zatem, jak często wymagane kryterium nie było spełniane zarówno w grupie zdających, którzy uzyskali niskie jak i wysokie wyniki całkowite za arkusz. Najmniejsze zróżnicowanie jest zauważalne u zdających, którzy uzyskali wyniki poniżej średnie. 23

24 liczebność w % % 1% 2% 3% liczba punktów Rysunek 27. Arkusz PP rozkład częstości wyników Rys. 28. ilustruje różnice w rozkładach wyników absolwentów różnych typów szkół. W analizie pominięto licea i technika uzupełniające ze względu na małą liczebność przystępujących do egzaminu w tych szkołach. Rozkład wyników dla absolwentów liceów ogólnokształcących jest ujemnie skośny i lekko wypiętrzony w okolicy wyników średnich, natomiast rozkłady dla liceów profilowanych i techników są niemal identyczne prawoskośne z przesunięciem w kierunku wyników niskich i bardzo niskich. liczebność w % 5,0% 4,5% 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% 0,5% 0,0% liczba punktów LO LP T Rysunek 28. Arkusz PP rozkład wyników z uwzględnieniem typu szkoły 20% Rozumienie ze słuchu 20% Rozumienie tekstu czytanego 15% 15% liczebność w % 10% liczebność w % 10% 5% 5% 0% 0% liczba punktów liczba punktów 24

25 20% Wypowiedź pisemna liczebność w % 15% 10% 5% 0% liczba punktów Rysunek 29. Arkusz PP rozkład częstości wyników w obrębie poszczególnych sprawności Rys. 29. pokazuje różnice w opanowaniu poszczególnych sprawności przez zdających. Najwięcej wysokich wyników zdający uzyskali za sprawność pisania oraz rozumienia ze słuchu, najmniej wysokich wyników obserwujemy na wykresie dla sprawności rozumienie tekstu czytanego. W zakresie rozumienia ze słuchu ponad 17% absolwentów uzyskało wynik równy 10 pkt., co stanowi 50% wszystkich punktów możliwych do otrzymania za zadania sprawdzające tę umiejętność. W przypadku umiejętności formułowania wypowiedzi pisemnej najwięcej absolwentów (11,29%) otrzymało wynik równy 11 pkt., co stanowi ok. 73% wszystkich punktów możliwych do uzyskania za tę sprawność. Należy zauważyć także, że wysoki odsetek zdających (9,99%) otrzymał za zadania w tej części arkusza 0 pkt. W przypadku zadań sprawdzających umiejętność rozumienia tekstu czytanego najczęściej osiąganym wynikiem było 7 pkt. (ponad 18% zdających otrzymało taki wynik w tej części arkusza), co stanowi zaledwie 35% punktów za te zadania. Tabela nr 16 pokazuje różnicę w zakresie wskaźnika łatwości dla absolwentów tegorocznych oraz tych, którzy przystąpili do egzaminu po raz kolejny. Każda ze sprawności językowych okazała się dla tych drugich trudniejsza. Najwięcej problemów absolwenci ci mieli z zadaniami sprawdzającymi umiejętność pisania (wskaźnik łatwości 0,22). Tabela 16. Zróżnicowanie wskaźnika łatwości poszczególnych sprawności językowych i arkusza PP z uwzględnieniem różnych grup zdających Sprawności językowe / arkusz Ogółem Łatwość zadań Zdający kolejny raz Zdający po raz pierwszy Rozumienie ze słuchu 0,64 0,52 0,64 Rozumienie tekstu czytanego 0,46 0,35 0,47 Wypowiedź pisemna 0,56 0,22 0,57 Poziom podstawowy 0,55 0,36 0,55 Tabela nr 17, dostarcza informacji na temat wskaźników łatwości poszczególnych sprawności językowych arkusza PP, wiązek zadań i poszczególnych zadań w arkuszu z uwzględnieniem typu szkoły, jaką kończyli absolwenci. Jako wiązkę zadań należy rozumieć kilka zadań połączonych w grupę wspólną sytuacją zadaniową (np. tekstem do słuchania bądź czytania). 25

26 Tabela 17. Zróżnicowanie wskaźnika łatwości zadań arkusza PP z uwzględnieniem typu szkoły Nr zadania Łatwość zadań Ogółem LO LP LU T TU ,82 0,89 0,75 0,56 0,77 0, ,30 0,41 0,22 0,16 0,19 0, ,92 0,96 0,89 0,73 0,89 0, ,74 0,84 0,67 0,37 0,65 0, ,79 0,84 0,75 0,48 0,76 0,51 wiązka nr 1 0,72 0,79 0,66 0,46 0,65 0, ,92 0,94 0,90 0,85 0,90 0, ,79 0,83 0,74 0,62 0,75 0, ,88 0,92 0,86 0,66 0,85 0, ,75 0,82 0,71 0,47 0,69 0, ,73 0,78 0,74 0,50 0,66 0,44 wiązka nr 2 0,81 0,86 0,79 0,62 0,77 0, ,53 0,64 0,42 0,37 0,41 0, ,17 0,23 0,11 0,14 0,11 0, ,33 0,38 0,28 0,35 0,29 0, ,34 0,34 0,34 0,35 0,34 0, ,62 0,72 0,54 0,41 0,51 0,42 wiązka nr 3 0,40 0,46 0,34 0,33 0,33 0,32 Rozumienie ze słuchu 0,64 0,70 0,59 0,47 0,58 0, ,45 0,54 0,37 0,32 0,36 0, ,17 0,25 0,09 0,11 0,09 0, ,18 0,26 0,10 0,06 0,09 0, ,43 0,56 0,32 0,16 0,30 0, ,61 0,72 0,53 0,34 0,51 0, ,37 0,50 0,28 0,13 0,24 0, ,22 0,33 0,12 0,10 0,11 0,02 wiązka nr 4 0,35 0,45 0,26 0,17 0,24 0, ,34 0,41 0,30 0,23 0,25 0, ,60 0,69 0,51 0,48 0,51 0, ,57 0,63 0,54 0,34 0,50 0, ,39 0,47 0,31 0,26 0,32 0, ,69 0,74 0,64 0,55 0,64 0, ,31 0,42 0,21 0,22 0,19 0, ,54 0,63 0,45 0,39 0,45 0, ,54 0,63 0,43 0,42 0,45 0,26 wiązka nr 5 0,50 0,58 0,42 0,36 0,41 0, ,70 0,74 0,65 0,62 0,68 0, ,43 0,43 0,44 0,48 0,42 0, ,62 0,63 0,61 0,66 0,60 0, ,50 0,60 0,40 0,31 0,40 0, ,65 0,69 0,62 0,65 0,62 0,58 wiązka nr 6 0,58 0,62 0,54 0,55 0,54 0,58 Rozumienie tekstu czytanego 0,46 0,54 0,40 0,34 0,39 0,33 26

27 7.1. 0,76 0,88 0,69 0,27 0,65 0, ,77 0,86 0,73 0,33 0,69 0, ,75 0,86 0,68 0,30 0,64 0, ,71 0,83 0,64 0,23 0,59 0, ,34 0,49 0,22 0,09 0,19 0,12 wiązka nr 7 0,67 0,78 0,59 0,24 0,55 0, ,60 0,75 0,50 0,12 0,45 0, ,66 0,79 0,59 0,16 0,53 0, ,64 0,77 0,56 0,15 0,50 0, ,65 0,78 0,57 0,13 0,53 0, ,59 0,74 0,50 0,10 0,44 0, ,42 0,55 0,33 0,06 0,30 0, ,26 0,39 0,14 0,03 0,13 0,03 wiązka nr 8 0,51 0,64 0,42 0,09 0,37 0,14 Wypowiedź pisemna 0,56 0,69 0,47 0,14 0,43 0,19 Poziom podstawowy 0,55 0,64 0,48 0,32 0,46 0,33 Analizując wyniki zdających z różnych typów szkół, obserwujemy różne wskaźniki łatwości. Egzamin na poziomie podstawowym okazał się umiarkowanie trudny dla absolwentów liceów ogólnokształcących, trudny natomiast dla absolwentów pozostałych typów szkół. 1,0 0,8 0,64 łatwość 0,6 0,4 0,55 0,48 0,32 0,46 0,33 0,2 0,0 ogółem LO LP LU T TU Rysunek 30. Łatwość arkusza PP z uwzględnieniem typu szkoły Arkusz dla poziomu podstawowego sprawdzał opanowanie trzech sprawności językowych: rozumienia ze słuchu, rozumienia tekstu czytanego, tworzenia sterowanej wypowiedzi pisemnej. Dwie sprawności okazały się dla zdających umiarkowanie trudne rozumienie ze słuchu oraz formułowanie wypowiedzi pisemnej (rys. 31.). Najniższy wskaźnik łatwości (0,46 trudne) odnotowano w przypadku umiejętności rozumienia tekstu czytanego. 27

28 1,0 0,8 łatwość 0,6 0,4 0,64 0,46 0,56 0,2 0,0 Rysunek 31. Łatwość sprawności w arkuszu PP Rozumienie ze słuchu Rozumienie tekstu czytanego Wypowiedź pisemna Dla absolwentów liceów ogólnokształcących sprawności czytania i pisania okazały się umiarkowanie trudne, rozumienie ze słuchu natomiast łatwe. Dla zdających z liceów profilowanych i techników umiarkowanie trudne było tylko rozumienie ze słuchu. Rozumienie tekstu czytanego i formułowanie wypowiedzi pisemnej okazało się umiejętnością trudną dla tej grupy piszących. Absolwenci liceów i techników uzupełniających mieli największe trudności na egzaminie w zakresie umiejętności formułowania wypowiedzi pisemnej. Sprawność ta okazała się bardzo trudna w przypadku tej grupy zdających. 1,0 łatwość 0,8 0,6 0,4 0,70 0,59 0,58 0,47 0,45 0,54 0,40 0,39 0,34 0,33 0,69 0,47 0,43 0,2 0,14 0,19 0,0 Rozumienie ze słuchu Rozumienie tekstu czytanego Wypowiedź pisemna LO LP LU T TU Rysunek 32. Łatwość sprawności w arkuszu PP z uwzględnieniem typu szkoły 28

29 W arkuszu dla poziomu podstawowego znalazło się 25% wiązek zadań trudnych, 50% wiązek zadań o umiarkowanej trudności oraz 25% wiązek łatwych. Tabela 18. Zróżnicowanie wskaźnika łatwości wiązek zadań liczba wiązek zadań % ogółu wiązek zadań Zróżnicowanie wskaźnika łatwości wiązek zadań 0,00 0,19 0,20 0,49 0,50 0,69 0,70 0,89 0,90 1,00 interpretacja bardzo trudne trudne Numery wiązek zadań według wskaźnika łatwości - 3, 4 5, 6, 7, 8 1, umiarkowanie trudne łatwe bardzo łatwe 1,0 Rozumienie ze słuchu Rozumienie tekstu czytanego Wypowiedź pisemna łatwość 0,8 0,6 0,4 0,72 0,81 0,40 0,35 0,50 0,58 0,67 0,51 0,2 0, numer wiązki zadań Rysunek 33. Arkusz PP - Łatwość wiązek zadań w obrębie sprawności. Najłatwiejsza okazała się wiązka nr 2 (zadanie typu prawda/fałsz, sprawdzające umiejętność rozumienia ze słuchu), najtrudniejsza wiązka nr 4 (rozumienie tekstu czytanego zadanie typu dobieranie). (rys. 33.) Szczegółowa analiza wskaźnika łatwości zadań w poszczególnych wiązkach dostarcza dokładnej informacji, które elementy arkusza egzaminacyjnego sprawiły zdającym najmniej, a które najwięcej trudności. Zadanie 7. i 8. potraktowano w tych rozważaniach jak wiązki zadań, a poszczególne kryteria oceniania wypowiedzi pisemnej jak zadania. (tab. 19.) Tabela 19. Oznaczenie kryteriów oceniania zadań otwartych w arkuszu PP Wiązka nr Zadanie nr Kryterium 7.1. Informacja Informacja Informacja Informacja Poprawność językowa 29

30 Informacja Informacja Informacja Informacja Forma 8.6. Bogactwo językowe 8.7. Poprawność językowa Tabela 20. Zróżnicowanie wskaźnika łatwości zadań Zróżnicowanie wskaźnika łatwości zadań 0,00 0,19 0,20 0,49 0,50 0,69 0,70 0,89 0,90 1, , 4.2., 4.3. Numery zadań według wskaźnika łatwości 1.2., 3.3., 3.4., 4.1., 4.4., 4.6., 4.7., 5.1., 5.4., 5.6., 6.2., 7.5., 8.6., , 3.5., 4.5., 5.2., 5.3., 5.5., 5.7., 5.8., 6.3., 6.4., 6.5., 8.1., 8.2., 8.3., 8.4., , 1.4., 1.5., 2.2., 2.3., 2.4., 2.5., 6.1., 7.1., 7.2., 7.3., , 2.1. liczba zadań % ogółu zadań 6,4 29, ,5 4,3 interpretacja bardzo trudne trudne umiarkowanie trudne łatwe bardzo łatwe W arkuszu znalazły się zadania z wszystkich kategorii łatwości. Największą grupę stanowiły zadania umiarkowanie trudne (34%), najmniejszą bardzo łatwe (4,3%). łatwość 1,0 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,0 Rozumienie ze słuchu Rozumienie tekstu czytanego Wypowiedź pisemna numer zadania Rysunek 34. Łatwość zadań w obrębie sprawności językowych w arkuszu PP Analiza szczegółowa poszczególnych zadań dostarcza nam informacji o możliwych przyczynach trudności w ich rozwiązaniu. Analizę taką przygotowała CKE w krajowym sprawozdaniu z egzaminu maturalnego 2007 (w: Osiągnięcia maturzystów w roku Sprawozdanie z egzaminu maturalnego Komentarz do zadań z języka niemieckiego, Warszawa, czerwiec 2007, strona internetowa CKE: W niniejszym opracowaniu skoncentrowano się jedynie na zadaniach, które przysporzyły zdającym najwięcej problemów (wskaźnik łatwości od 0,00 do 0,19 zadania bardzo trudne). Można 30

31 stwierdzić, że wszystkie zadania, które w obrębie poszczególnych wiązek sprawiły największą trudność zdającym na terenie całego kraju okazały się również trudnymi dla maturzystów z województwa łódzkiego i świętokrzyskiego. Tendencję taką obserwujemy także w przypadku zdań najłatwiejszych. Tabela 21. Zestawienie zadań bardzo trudnych (<0,20) Nr zadania Wskaźnik łatwości Sprawność językowa Typ zadania Standard Sprawdzane umiejętności Komentarz 3.2 0,17 Rozumienie ze słuchu wielokrotny wybór II.1.c stwierdzenie, czy tekst zawiera określone informacje Cała wiązka okazała się trudna. Trudność jej polegała na zastosowaniu tekstu zawierającego dużą ilość informacji wyrażonych bardziej złożonymi konstrukcjami gramatycznymi i wyrażeniami leksykalnymi (np. Der Gründer der Firma, der schon zu Beginn des 19. Jahrhunderts ein erfolgreicher Kaufmann war, war Johann Siegmund Mann. Weder Thomas noch sein Bruder Heinrich zeigten Interesse am Kaufmannsberuf. Als der Senator 1891 starb, wurde die einhundert Jahre alte Firma liquidiert.). Prawidłową odpowiedź w zadaniu 3.2.: hatte im Berufsleben Erfolg należało skojarzyć z informacją w tekście: ein erfolgreicher Kaufmann , ,18 Rozumienie tekstu czytanego dobieranie II.2.b określanie głównych myśli poszczególnych części tekstu Zdający nie dokonywali szczegółowej analizy kontekstu oraz zgodności pytań z właściwymi odpowiedziami. Pytania Wie kamen Sie zu Ihrer Rolle? oraz Wie war Ihr erstes Treffen mit dem Regisseur? wymagały szczegółowego przeanalizowania treści odpowiedzi, ponieważ wynikały z całości wypowiedzi, a nie pojedynczego stwierdzenia. Z dwóch zadań sprawdzających formułowanie sterowanej wypowiedzi pisemnej zadanie 8. (list) było dla zdających trudniejsze. W zadaniu oceniany był przekaz czterech informacji. Ta umiejętność okazała się umiarkowanie trudna (średnia łatwość za poszczególne informacje od 0,60 do 0,66). Zdający mieli największe problemy w zakresie realizacji kryteriów poprawności językowej (wskaźnik łatwości 0,26) oraz bogactwa językowego (wskaźnik łatwości 0,42). Również w łatwiejszym dla zdających zadaniu 7., polegającym na napisaniu zaproszenia, najniższy wskaźnik łatwości odnotowano w przypadku kryterium poprawności językowej ((0,34). Przy ocenie bogactwa językowego egzaminatorzy wskazywali na brak umiejętności stosowania zróżnicowanych struktur gramatycznych, liczne powtórzenia i ubogie słownictwo. Braki w zakresie słownictwa zdający próbowali uzupełnić wyrazami pochodzącymi z języka angielskiego lub polskiego. W zadaniu 7., w którym należało napisać zaproszenie na koncert, zamiast słowa Konzert używano nagminnie rzeczownika Party. Wiele błędów wynikało z nieuważnego czytania polecenia bądź jego złej interpretacji. Problemem dla zdających było także opisanie programu koncertu. Niektórzy maturzyści pomijali ten punkt lub opisywali nie program koncertu, lecz całej towarzyszącej koncertowi imprezy (np. tańce, rozmowy towarzyskie, grillowanie). Niektórzy zdający mieli również kłopoty ze sformułowaniem celu, w jakim koncert miał być zorganizowany. 31