The number and types of health behaviours depending on chronotype and temperamental traits

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "The number and types of health behaviours depending on chronotype and temperamental traits"

Transkrypt

1 University of Warsaw Faculty of Psychology The number and types of health behaviours depending on chronotype and temperamental traits Master Thesis in Psychology of Individual Differences (abstract) Anna Nurzynska Warsaw, 2007

2 This study investigated the relationship between morning and evening types and health behaviour. The hypothesis assumed that tendency towards morningness leads to a healthier lifestyle. In order to verify the hypothesis three questionnaires were used: the Morningness-Eveningness Questionnaire MEQ, Pavlovian Temperament Survey PTS, and developed by the author of this research Health Behaviour Quesionnaire HBQ. The research was carried out on a sample of 122 subjects, 54 males and 68 females between 19 and 85. In relation to research assumptions the respondents group was devided into subgroups, after taking two demographic variables: age and sex into consideration. According to received data, it was stated that chronotype differentiated between respondents with high and low scores in Health Behaviour Quesionnaire. Morning types admitted to undertaking more health behaviours than evening types. Furthermore, the research revealed that in groups undertaking intensive physical activity and consuming alcohol and tobacco were more respondents defined as evening types. These findings also confirmed the positive correlation between living a healthy lifestyle and the Pavlovian constructs of Central Nervous System properties: strength of excitation, strength of inhibition, and mobility of nervous processes. KEYWORDS: Chronotype, health behaviour, temperament.

3 CONTENTS: Chapter I. THEORETICAL INTRODUCTION Chronotype as a reflection of individual differences in human circadian clock Definition and characteristics of concept Circadian rhythms and morningness-eveningness dimension Rhythmic changes of physiological processes depending on chronotype Different circadian rhythms of psychological processes in morning and evening types Relationships beetween chronotype and psychological variables Health behaviours Definition and classification Nutrition habits Physical activity Prophylactic and preventive behaviour Stress management Avoiding harmful substances Chronotype and lifestyle Research questions and hypotheses Chapter II. RESEARCH METHOD Research assumptions Statistical technique Research instruments Respondents The course of research Chapter III. DATA ANALYSIS Data distributions Lifestyle pattern in morning and evening types Health behaviours undertaken by different chronotypes Health behaviours, chronotypes and temperament dimensions Chronotypes and health behaviour depending on sex and age of respondents Summary Chapter IV. DATA INTERPRETATION Received outcomes and hypotheses Chronotypes and health behaviours Healthy lifestyle and chronotypes Health behaviours undertaken by different chronotypes PTS scales, health behaviour and chronotype Critical evaluation of research References... 63

4 [abstract] The number and types of health behaviours depending on chronotype and temperamental traits Chapter III. DATA ANALYSIS 1. Data distributions Figure 1 illustrates that the range of MEQ scores observed among 122 respondents was (mean = , SD = 9.59). High scores indicate a high degree of morningness. The Kolmogorov-Smirnov test was used for testing normality of the distribution indicating value 0,669 (p>0,762; two-tailed). Morningness Eveningness Questionnaire scores distribution was slightly left-skewed (skewness 0,258, kurtosis 0,036) but did not significantly differ from normal distribution. Figure 1. Distribution of morningness eveningness scores for the 122 subjects Analyses were conducted assuming that a criterion of division between chronotypes is a distance of MEQ score of more than one standard deviation from the mean. According to this criterion intermediate types are those with MEQ scores between which are within one standard deviation from the mean. Subjects with morning disposition have scores above one standard deviation from the mean (between 70 83) and evening types below one standard deviation from the mean (between 31 47).

5 TABLE 5. Summary statistics of MEQ types (Morning type, Intermediate Type and Evening Type) with respect to demographic variables: gender and sex (percentage in parentheses) CHRONOTYPE MT IMT ET TOTAL GENDER AGE WOMEN MEN MEAN & SD 20 (16,4) 14 (20,5) 6 (11,1) 48,75 (10,75) >50 7 (17,5) 13 (30,2) 86 (70) 47 (69,1) 39 (57,4) 42,22 (14,51) 25 (64,1) 31 (77,5) 30 (69,8) 16 (13,1) 7 (10,3) 9 (16,6) 30,18 (10,11) 14 (35,9) 2 (5) According to criterion of division between chronotypes of more than one standard deviation from the mean, subjects were devided into three categories: morning types (16,4% of a sample), intermediate types (70% of a sample), and evening types (13,1% of a sample). Among women there is twice as many morning types as evening types, and in a group of men there is predominance of people with evening disposition. Moreover, among morning types women outnumbered men. Data in this study showed that mean ages in the whole sample differ for particular chronotypes and are much higher for people with morning disposition, which is consistent with previous literature (Adan, 1992; Paine, Bander, Travier, 2006; Wilson, 1990). In the sample of morning types there is no one from the age group, and in the evening types sample no one aged 50 or over. Figure 2 illustrates the distribution of Health Behaviours Questionnaire scores. 0 Figure 2. HBQ scores for the 122 subjects

6 A distribution was slightly left-skewed (skewness -0,488, kurtosis 0,237) but closely resembling normal and indicating wide diversity in number of health behaviours undertaken by respondents and predominance of people with the lowest questionnaire outcomes. None of subjects admit to undertaking all health behaviours from HBQ. The least number of health behaviours declared by one of the respondents was Lifestyle pattern in morning and evening types In order to verify first hypothesis three chronotypes were compared with regard to the number of health behaviours undertaken by people with a morning and evening disposition. The mean Health Behaviour Questionnaire (HBQ) scores separately for morning, intermediate and evening types presents figure 6. Figure 6. Health behaviours depending on chronotype The mean HBQ score was the highest for people with a morning disposition (M=32,05, SD=5,46), lower for those with intermediate disposition (M=29,53, SD=7,70) and the lowest for group of subjects with evening disposition (M=24,81, SD=5,02). The relationship between MEQ types and HBQ scores was analysed by using One-Way ANOVA. Concerning the number of undertaken health behaviours there was a significant difference between chronotypes (F=4,747; df=2/121; p<0,01). NIR post hoc test showed that evening types undertake less health behaviours than intermediate and morning types (p<0,05), though no significant difference was found between groups with morning and intermediate disposition. [...]

7 4. Health behaviours, chronotypes and temperament dimensions Correlation analyses between scores of the three Pavlovian Temperament Survey PTS scales and HBQ scores were conducted for the whole sample and for the subsamples of men and women. Table 7 presents correlation coefficients (Pearson s r) of Health Behaviour Questionnaire scores with three temperamental dimensions. TABLE 7. Pearson r correlation coefficients computed between temperamental traits (SE, SI, MNP) and number of health behaviours (HBQ for the whole group, for females and males number of subjects in parentheses) SE SI MNP HBQ (N=122) HBQ in women (N=68) HBQ in men (N=54) 0,202* 0,230* 0,284** 0,249* 0,241* 0,273* 0,341* 0,211 0,358** **. The correlation is significant at the 0,01 level (two-tailed) *. The correlation is significant at the 0,05 level (two-tailed) Considering the whole sample there were significant positive correlations between the number of health behaviours and strength of excitation (r=0,202; p<0,025), strength of inhibition (r=0,230; p<0,011), and mobility of nervous processes (r=0,284; p<0,002). As predicted, living a healthy lifestyle is associated with the ability to continue working under intense, distracting or disturbing conditions, with the general ability to shift from one activity to another and the ability to exercise behavioural restraint. With respect to gender, in the group of women there were significant positive correlations between HBQ scores and all three PTS scales (with SE r=0,249; p<0,040; with SI r=0,241; 0,047 and with MNP r=0,237; p<0,025). In the sample of men the number of health behaviours was significantly associated with strength of excitation (r=0,341; p<0,012) and mobility of nervous processes (r=0,358; p<0,008). There was no significant correlation between HBQ scores and strength of inhibition. 5. Chronotypes and health behaviour depending on sex and age of respondents [...] Mean Morningness Eveningness scores received by men and women in each age group differed indicating that female subjects scored as more morning type than male respondents (table 11).

8 TABLE 11. Student's t-tests between MEQ scores received by women and men in three age groups and the total sample Age Women Men N Mean & SD N Mean & SD ,43 50,00 16 (7,86) (9,18) ,08 59,94 17 (7,61) (6,89) > ,22* 63,52* 21 (7,43) (5,63) Total 68 60,47 58,38 54 (9,93) (9,09) Mean MEQ score in the whole group of women was higher compared to mean in the group of men, but the difference wasn t significant (t=1,193; df=120; ns). Morningness Eveningness scores analysed by Student s independent t test, were statistically different between groups of men and women only in one age group subjects aged 50 and over (t=2,329; df=41; p<0,025). Mean Health Behaviours Questionnaire scores in total samples of men and women were also calculated and compared using Student s independent t test (table 12). TABLE 12. Student's t-tests between HBQ scores received by women and men in three age groups and the total sample Age Women Men N Mean & SD N Mean & SD ,86* 23,93* 16 5,41 5, ,21 27, ,59 10,01 > ,50 30, ,97 8,25 Total 68 30,52 27, ,92 8,57 Mean HBQ score in the whole group of women was higher compared to mean in the group of men, but the difference wasn t significant (t=1,981; df=90,576; ns). Moreover, women participants aged 19 to 34 years were more likely to declare living a healthy lifestyle (t=3,834; df=37; p<0,001) compared to men participants.

9 The number of health behaviours undertaken by each chronotype was compared separately for males and females (figure 7). Figure 7. HBQ means received by three chronotypes depending on gender In the group of women One Way ANOVA revealed no statistically significant differences between the chronotypes (F=2,257; df=2/67; ns), though NIR post hoc test indicated that women from intermediate group undertake more health behaviours than women classified as evening types (p<0,05). With respect to the group of men, there was a significant difference (ANOVA) between chronotypes in the mean HBQ scores (F=3,652; df=2/53; p<0,033). Group of men having an morning-type preference undertake more health behaviours (post-hoc NIR) compared to those with intermediate and evening disposition (p<0,05). Tabel 13 illustrates comparisons of mean MEQ and HBQ scores received by subjects from different age groups. TABEL 13. Mean MEQ and HBQ scores in three age groups (standard deviations in parentheses) Age groups N N N >50 51,43* 60,60* 65,93* MEQ (8,40) (7,29) (6,96) HBQ 39 28,02 (6,47) 40 29,17 (8,19) 43 30,65 (7,09) The present study supports the reported trend for increasing morningness with age. Mean MEQ and HBQ score was the lowest in age group and the highest in those aged 50 and over. However, only average MEQ scores increased significantly (ANOVA) with age (F=38,361; df=2/121; p<0,000). There were no significant differences in mean HBQ scores by age (F=1,339; df=2/121; ns).

10 REFERENCES Adan, A. (1992). The influence of age, work schedule and personality on morningness dimension. International Journal of Psychophysiology, 12, Adan, A. (1994). Chronotype and personality factors in the daily consumption of alcohol and psychostimulants. Addiction, 89, Bailey, S. L., Heitkemper, M. M. (2001). Circadian rhytmicity of cortisol and body temperature: morningness eveningness effects. Chronobiology International, 18, Baehr, E. K., Revelle, W., Eastman, Ch. I. (2000). Individual differences in the phase and amplitude of the human circadian temperature rhythm: with an emphasis on morningness eveningness. Journal of Sleep Research, 9, Bejnarowicz, J. (1994). Zmiany stanu zdrowia Polaków i jego uwarunkowań. Wyzwania dla promocji zdrowia. Promocja Zdrowia, 1, Buela Casal, G., Caballo, V. E., Cueto, E. G. (1990). Differences between morning and evening types in performance. Personality and Individual Differences, 5, Caci, H., Robert, P., Boyer, P. (2004). Novelty seekers and impulsive subjects are low in morningness. European Psychiatry, 19, Caminada, H., De Bruijn, F. (1992). Diurnal variation, morningness eveningness, and momentary affect. European Journal of Personality, 6, Carson, R. C., Butcher, J. N., Mineka, S. (2003). Psychologia zaburzeń. Człowiek we współczesnym świecie (t. 1). Gdańsk: GWP. Cavallera, G. M., Giudici, S. (2008). Morningness and eveningness personality: a survey in literature from 1995 up till Personality and Individual Differences, 44 (1), p Chelminski, I., Ferraro, F. R., Petros, T., Plaud, J. J. (1997). Horne and Ostberg questionnaire: a score distribution in a large sample of young adults. Personality and Individual Differences, 23, Chelminski, I., Ferraro, F. R., Petros, T., Plaud, J. J. (1999). An analysis of the eveningness morningness dimension in depressive college students. Journal of Affective Disorders, 52, Ciarkowska, W. (2001). Chronotyp jako przejaw różnic indywidualnych w przebiegu rytmów okołodobowych u ludzi. W: W. Ciarkowska, A. Matczak (red.)., Różnice indywidualne inspirowane Regulacyjną Teorią Tempreramentu Profesora Jana Strelaua (str ). Warszawa: Interdyscyplinarne Centrum Genetyki Zachowania. Ciarkowska, W. (2003). Przyczyny i przejawy różnic indywidualnych w przebiegu rytmów okołodobowych u ludzi. W: Marszał Wiśniewska, M. (red.), Psychologia różnic indywidualnych. (str ). Gdańska: GWP. Ciarkowska, W. (w druku). Polska adaptacja Kwestionariusza Ranności Wieczorności (MEQ) Horne a i Ostberga. Warszawa: Wydawnictwo Pracowni Testów Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Cockerham, W. C. (2005). Health lifestyle theory and the convergence of agency and structure. Journal of Health and Social Behavior, 46, Cofer, L. F., Grice, J. W., Sethre Hofstad, L., Radi, Ch. J., Zimmerman, L. K., Palmer Seal, D., Santa Maria, G. (1999). Developmental perspectives on morningness eveningness and social interactions. Human Development, 42, Deck, M. (2006). Stosowanie środków psychostymulujących (kofeiny, alkoholu i nikotyny) w zależności od pory dnia i chronotypu. Niepublikowana praca magisterska. Diaz-Morales, J. F. (2007). Morning and evening-types: exploring their personality styles. Personality and Individual Differences, 43,

11 Dolińska Zygmunt, G. (1996). Psychologiczne uwarunkowania podatności na choroby. W: G. Dolińska Zygmunt (red.), Elementy psychologii zdrowia (s ). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. Fronczyk, K. (2001). Chronotyp i wiek a regularność nawyków dnia codziennego. W: W. Ciarkowska, A. Matczak (red.)., Różnice indywidualne: wybrane badania inspirowane Regulacyjną Teorią Temperamentu (str ). Watszawa: wyd. Interdycyplinarnego Centrum Genetyki Zachowania. Gniazdowski, A. (1990). Zachowania zdrowotne społeczeństwa polskiego. Ustalenia z badań empirycznych. W: A. Gniazdowski (red.), Zachowania zdrowotne (s ). Łódź: Instytut Medycyny Pracy. Gniazdowski, A. (1990a). Zachowania zdrowotne. Strategiczny problem ochrony zdrowia. W: A. Gniazdowski (red.), Zachowania zdrowotne (s. 9 22). Łódź: Instytut Medycyny Pracy. Grau, E., Ortet, G. (1999). Personality traits and alcohol consumption in a sample of non alcoholic women. Personality and Individual Differences, 27, Grzywacz, J. G., Marks, N. F. (2001). Social inequalities and exercise during adulthood: toward an ecological perspective. Journal of Health and Social Behavior, 42, Guralik, J. M., Kaplan, G. A. (1989). Predictors of healthy aging: Prospective Evidence from the Alameda County Study. America Journal of Public Health, 79, GUS (2004). Stan zdrowia ludności polski w 2004 roku. Uzyskane 19 kwietnia 2007 roku z: Harris, D. M., Guten, S. (1979). Health protective behavior: An exploratory study. Journal of Health and Social Behavior, 20, Harma, M. (1996). Aging, physical fitness and shiftwork tolerance. Applied Ergonomics, 27, Heszen-Niejodek, I., Wrześniewski, K. (2002). Udział psychologii w rozwiązywaniu problemów zdrowia somatycznego. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki (t.3, s ). Gdańsk: GWP. Hur, Y-M., Bouchard, T. J., Lykken, D. T. (1998). Genetic and environmental influence on morningness eveningness. Personality and Individual Differences, 25, Ingledew, D. K., Hardy, L., Cooper, C. J. (1995). Latent class analysis applied to health behaviours. Personality and Individual Differences, 19, Juczyński, Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Kasof, J. (2001). Eveningness and bulimic behavior. Personality and Individual Differences, 16, Kudielka, B. M., Bellingrath, S., Hellhammer, D. H. (2007). Further support for higher salivary cortisol levels in morning compared to evening persons. Journal of Psychosomatic Research, 62, Kudielka, B. M., Federenko, I. S., Hellhammer, D. H., Wust, S. (2006). Morningness and eveningness: The free cortisol rise after awakening in early birds and night owls. Biological Psychology, 72, Łuszczyńska, A. (2004). Zmiana zachowań zdrowotnych. Dlaczego dobre chęci nie wystarczają? Gdańsk: GWP. May, C. P., Hasher, L., Stoltzfus, E. R. (1993). Optimal time of day and the magnitude of age differences in memory. Psychological Science, 4, Meccaci, L., Righi, S., Rocchetti, G. (2004). Cognitive failures and circadian typology. Personality and Individual Differences, 37,

12 Meccaci, L., Rocchetti, G. (1998). Morning and evening types: stress related personality aspects. Personality and Individual Differences, 25, Monk, T. H., Buysse, D. J., Potts, J. M., DeGrazia, J. M., Kupfer, D. J. (2004). Morningness eveningness and lifestyle regularity. Chronobiology International, 21, Monk, T. H., Frank, E., Potts, J. M., Kupfer, D. J. (2002). A simple way to measure daily lifestyle regularity. Sleep Research, 11, Monk, T. H., Reynolds III, Ch. F., Buysse, D. J., DeGrazia, J. M., Kupfer, D. J. (2003). The relationship between lifestyle regularity and subjective sleep quality. Chronobiology International, 20, Monk Turner, E., Edwards, D., Broadstone, J., Hummel, R., Lewis, S., Wilson, D. (2005). Another look at hand washing behavior. Social behavior and personality, 33, Murray, M., Evans, B., Willig, C., Sykes, C. M., Woodall, C., Marks D. F. (2005). Health Psychology; Theory, Research and Practice. London: Sage Publications Ltd. Natale, V., Alzani, A., Cicogna, P. (2003). Cognitive efficiency and circadian typologies: a diurnal study. Personality and Individual Differences, 35, Natale, V., Cicogna, P. (1996). Circadian regulation of subjective alertness in morning and evening types. Personality and Individual Differences, 20, Natale, V. Cicogna, P. (2002). Morningness eveningness dimension: is it really a continuum? Personality and Individual Differences, 32, Ostrowska, A. (2000). Społeczne czynniki warunkujące zachowania prozdrowotne bilans dekady. Promocja zdrowia, 19, Paine, S. J., Gander, P. H., Travier, N. (2006). The epidemiology of morningness eveningness: Influence of age, gender, ethnicity and socioeconomic factors in adults (30 49 years). Journal of Biological Rhythms, 21, Pomerleau, J., Pederson, L. L., Ostbye, T., Speechley, M., Speechley, K. N. (1997). Health behaviours and socio-economic status in Ontario, Canada. European Journal of Epidemiology 13, Puchalski, K. (1990). Zachowania związane ze zdrowiem jako przedmiot nauk socjologicznych. Uwagi wokół pojęcia. W: A. Gniazdowski (red.), Zachowania zdrowotne (s ). Łódź: Instytut Medycyny Pracy. Randler, Ch. (2007). Gender differences in morningness eveningness assessed by self-report questionnaires: a meta-analysis. Personality and Individual Differences, 43, Roberts, D. R., Kyllonen, P. C. (1999). Morningness eveningness and intelligence: early to bed, early to rise will make you anything but wise! Personality and Individual Differences, 27, Safron, D. J., Schulenberg, J.E., Bachman, J. G. (2001). Part-time work and hurried adolescence: the links among work intensity, social activities, health behaviors, and substance use. Journal of Health and Social Bahavior, 42, Smolensky, M. H., Lamberg, L. (2004). Nasz zegar biologiczny. Jak wykorzystać swój naturalny potencjał w walce z dolegliwościami. Warszawa: Świat książki. Sęk, H. (2002). Zdrowie behawioralne. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki (t.3, s ). Gdańsk: GWP. Sęk, H., Ścigała, I., Pasikowski, T., Beisert, M., Bleja, A. (1992). Subiektywne koncepcje zdrowia. Wybrane uwarunkowania. Przegląd Psychologiczny, 3, Sheridan, Ch. L., Radmacher, S. A. (1998). Psychologia zdrowia. Wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia.

13 Song, J., Stough, C. (2000). The relationship between morningness eveningness, time of day, speed of information processing, and intelligence. Personality and Individual Differences, 29, Sroka, T. (1996). Psychologiczne czynniki ryzyka choroby wieńcowej wzór zachowania A (WZA). W: G. Dolińska Zygmunt (red.), Elementy psychologii zdrowia (s ). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. Steptoe, A., Wardle, J. (2001). Health behaviour, risk awareness and emotional well being in students from Eastern Europe and Western Europe. Social Science and Medicine, 53, Steptoe, A., Wardle, J., Cui, W., Bellisle, F., Zotti, A. M., Baranyai, R., Sanderman, R. (2002). Trends in smoking, diet, physical exercise and attitudes toward health in European university students from 13 countries, Preventive Medicine, 35, Steptoe, A., Wardle, J., Pollard, T. M., Canaan, L., Davies, G. J. (1996). Stress, social support and health related behavior: A study of smoking, alcohol consumption and physical exercise. Journal of Psychosomatic Research, 41, Strelau, J. (2002). Temperament. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. (t.2, s ). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Strelau, J., Zawadzki, B. (1998). Kwestionariusz Temperamentu PTS. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Strelau, J. Zawadzki, B., Angleitner, A. (1995). Kwestionariusz Temperamentu PTS: Próba psychologicznej interpretacji podstawowych cech układu nerwowego według Pawłowa. Studia Psychologiczne, t. 33, z. 1-2, s Vink, J. M., Groot, A. S., Kerkhof, G. A., Boomsma, D. I. (2001). Genetic analysis of morningness and eveningness. Chronobiology International, 18, Vollrath, M., Torgersen, S. (2002). Who takes health risks? A probe into eight personality types. Personality and Individual Differences, 32, Taillard, J., Philip, P., Bioulac, B. (1999). Morningness eveningness and the need for sleep. Journal of Sleep Research, 8, Tankova, I., Adan, A., Buela Casal, G. (1994). Circadian typology and individual differences. A review. Personality and Individual Differences, 16, U. S. Department of Health and Human Services (1996). Physical activity and health. A raport of a surgeon general. Uzyskane 16 maja 2007 roku z: U. S. Department of Health and Human Services & U. S. Department of Agriculture (2005). Dietary Guidelines for Americans Uzyskane 16 maja 2007 roku z: Wilson, G. D. (1990). Personality, time of day and arousal. Personality and Individual Differences, 11, Yeo, M. A., Treloar, S. A., Marks, G. C., Heath, A. C., Martin, N. G. (1997). What are the causes of individual differences in food consumption and are they modified by personality? Personality and Individual Differences, 23,

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society Prof. Piotr Bledowski, Ph.D. Institute of Social Economy, Warsaw School of Economics local policy, social security, labour market Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing

Bardziej szczegółowo

Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny

Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny WYDZIAŁ LEKARSKI Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych lek. Łukasz Mokros Praca

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe

Bardziej szczegółowo

Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet

Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet Risk factors of alcohol use disorders in females Monika Olejniczak Wiadomości Psychiatryczne; 15(2): 76 85 Klinika Psychiatrii Dzieci i

Bardziej szczegółowo

aforementioned device she also has to estimate the time when the patients need the infusion to be replaced and/or disconnected. Meanwhile, however, she must cope with many other tasks. If the department

Bardziej szczegółowo

powstawanie zaburzeń głosu z powodu stresu mają czynniki osobowościowe i temperamentalne. Najistotniej odznaczał się w tym aspekcie neurotyzm

powstawanie zaburzeń głosu z powodu stresu mają czynniki osobowościowe i temperamentalne. Najistotniej odznaczał się w tym aspekcie neurotyzm VII. Streszczenie Celem pracy była ocena wpływu stresu jako czynnika ryzyka na pojawiające się zaburzenia głosu u śpiewaków zawodowych, przy współistnieniu innych chorób somatycznych oraz analiza czynników

Bardziej szczegółowo

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu Karolina Horodyska Warunki skutecznego promowania zdrowej diety i aktywności fizycznej: dobre praktyki w interwencjach psychospołecznych

Bardziej szczegółowo

The mobbing and psychological terror at workplaces. The Harassed Worker, mobbing bullying agresja w pracy geneza mobbingu konsekwencje mobbingu

The mobbing and psychological terror at workplaces. The Harassed Worker, mobbing bullying agresja w pracy geneza mobbingu konsekwencje mobbingu Psychologia Spo eczna 2016 tom 11 3 (38) 244 254 Instytut Psychologii, Dolno l ska Szko a Wy sza Instytut Psychologii, Uniwersytet Kardyna a Stefana Wyszy skiego mobbing bullying agresja w pracy geneza

Bardziej szczegółowo

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950?

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Joanna Wibig Department of Meteorology and Climatology, University of Lodz, Poland OUTLINE: Motivation Data Heat wave frequency measures

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland

Cracow University of Economics Poland Cracow University of Economics Poland Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Keynote Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit,

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA. Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr Marcin Chrząścik

POLITECHNIKA WARSZAWSKA. Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr Marcin Chrząścik POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA mgr Marcin Chrząścik Model strategii promocji w zarządzaniu wizerunkiem regionu Warmii i Mazur Promotor dr hab. Jarosław S. Kardas, prof.

Bardziej szczegółowo

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Marcin Kołodziejski Analiza metody obsługiwania zarządzanego niezawodnością pędników azymutalnych platformy pływającej Promotor:

Bardziej szczegółowo

Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi

Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi Mikołaj Trizna Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi przebywających na oddziałach psychiatrii sądowej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab.n.med. Tomasz Adamowski,

Bardziej szczegółowo

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS Patients price acceptance SELECTED FINDINGS October 2015 Summary With growing economy and Poles benefiting from this growth, perception of prices changes - this is also true for pharmaceuticals It may

Bardziej szczegółowo

STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI

STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI Wojciech Marcin Orzechowski STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI DEPRESYJNYMI DO LECZENIA TYCH ZABURZEŃ Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk o zdrowiu Promotor: prof. dr hab. n. med.,

Bardziej szczegółowo

mobbing makiawelizm kultura organizacji

mobbing makiawelizm kultura organizacji Psychologia Spo eczna 2016 tom 11 3 (38) 284 296 Instytut Psychologii, Uniwersytet l ski mobbing makiawelizm kultura organizacji adhocracy ad hoc bullying bullying snow ball Kwestionariusz do badania

Bardziej szczegółowo

Employment. Number of employees employed on a contract of employment by gender in 2012. Company

Employment. Number of employees employed on a contract of employment by gender in 2012. Company Im not found /sites/eneacsr2012.mess-asp.com/themes/eneacsr2012/img/enea.jpg Employt Capital Group is one of the largest companies in the energy industry. Therefore it has an influence, as an employer,

Bardziej szczegółowo

Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli

Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli Uniwersytet Medyczny w Lublinie lek. dent. Adriana Kleinert Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli polskich przebywających za granicą Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

Bardziej szczegółowo

Wstęp C z ę ś ć I Psychologiczne uwarunkowania przeżycia religijnego

Wstęp C z ę ś ć I Psychologiczne uwarunkowania przeżycia religijnego Spis treści Wstęp 13 Część I Psychologiczne uwarunkowania przeżycia religijnego 23 Wprowadzenie 25 Rozdział I Doświadczenie religijne i związane z nim przeżycie religijne jako przedmiot badań interdyscyplinarnych

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition) Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Zakopane,

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ: PSYCHOLOGIA KIERUNEK:

WYDZIAŁ: PSYCHOLOGIA KIERUNEK: Lp. I Introductory module 3 Academic skills Information Technology introduction Intellectual Property Mysterious Code of Science Online surveys Personal growth and social competences in the globalizedintercultural

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach

Ekonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach UNIWERSTYTET EKONOMICZNY W POZNANIU WYDZIAŁ EKONOMII Mgr Marta Majtkowska Ekonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach 2002-2013 Streszczenie rozprawy

Bardziej szczegółowo

GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY mgr Magdalena Pinkowicka WPŁYW TRENINGU EEG-BIOFEEDBACK NA POPRAWĘ WYBRANYCH FUNKCJI POZNAWCZYCH U DZIECI Z ADHD Rozprawa doktorska Promotor dr hab. n. med. Andrzej Frydrychowski,

Bardziej szczegółowo

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme Pracownia Naukowo-Edukacyjna Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme and the contribution by ESF funds towards the results achieved within specific

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Negotiation techniques. Management. Stationary. II degree

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Negotiation techniques. Management. Stationary. II degree Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Rok Semestr Jednostka prowadząca Osoba sporządzająca Profil Rodzaj

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

mobbing Polityka. mobbing epidemiologia mobbing bullying agresja organizacyjna problemy pomiaru Psychologia Spo eczna 2016 tom 11 3 (38)

mobbing Polityka. mobbing epidemiologia mobbing bullying agresja organizacyjna problemy pomiaru Psychologia Spo eczna 2016 tom 11 3 (38) Psychologia Spo eczna 2016 tom 11 3 (38) 255 266 Instytut Psychologii, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu epidemiologia mobbing bullying agresja organizacyjna problemy pomiaru mobbing. a Polityka.

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność INERNATIONAL LOGISTICS

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność INERNATIONAL LOGISTICS Studia II stopnia niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność INERNATIONAL LOGISTICS Description Master Studies in International Logistics is the four-semesters studies, dedicate

Bardziej szczegółowo

Barbara Adamczyk. Dzieci ulicy. w Polsce i na świecie. Definicja. typologia etiologia

Barbara Adamczyk. Dzieci ulicy. w Polsce i na świecie. Definicja. typologia etiologia Barbara Adamczyk Dzieci ulicy w Polsce i na świecie Definicja typologia etiologia Akademia Ignatianum Wydawnictwo WAM Kraków 2015 Spis treści Wstęp 13 Rozdział 1 Pojęciowe i kategorialne ustalenia fenomenu

Bardziej szczegółowo

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta   1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta www.michalbereta.pl 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Wiemy, że możemy porównywad klasyfikatory np. za pomocą kroswalidacji.

Bardziej szczegółowo

Analysis of Movie Profitability STAT 469 IN CLASS ANALYSIS #2

Analysis of Movie Profitability STAT 469 IN CLASS ANALYSIS #2 Analysis of Movie Profitability STAT 469 IN CLASS ANALYSIS #2 aaaklnictzzjb9tgfmcnadpg7oy0lxa9edva9kkapdarhyk2k7gourinlwsweyzikuyiigvyleiv/cv767fpf/5crc1xt9va5mx7w3m/ecuqw1kuztpx/rl3/70h73/w4cog9dhhn3z62d6jzy+yzj766txpoir9nzszisjynetqr+rvlfvyoozu5xbybpsxb1wahul8phczdt2v4zgchb7uecwphlyigrgkjcyiflfyci0kxnmr4z6kw0jsokvot8isntpa3gbknlcufiv/h+hh+eur4fomd417rvtfjoit5pfju6yxiab2fmwk0y/feuybobqk+axnke8xzjjhfyd8kkpl9zdoddkazd5j6bzpemjb64smjb6vb4xmehysu08lsrszopxftlzee130jcb0zjxy7r5wa2f1s2off2+dyatrughnrtpkuprlcpu55zlxpss/yqe2eamjkcf0jye8w8yas0paf6t0t2i9stmcua+inbi2rt01tz22tubbqwidypvgz6piynkpobirkxgu54ibzoti4pkw2i5ow9lnuaoabhuxfxqhvnrj6w15tb3furnbm+scyxobjhr5pmj5j/w5ix9wsa2tlwx9alpshlunzjgnrwvqbpwzjl9wes+ptyn+ypy/jgskavtl8j0hz1djdhzwtpjbbvpr1zj7jpg6ve7zxfngj75zee0vmp9qm2uvgu/9zdofq6r+g8l4xctvo+v+xdrfr8oxiwutycu0qgyf8icuyvp/sixfi9zxe11vp6mrjjovpmxm6acrtbia+wjr9bevlgjwlz5xd3rfna9g06qytaoofk8olxbxc7xby2evqjmmk6pjvvzxmpbnct6+036xp5vdbrnbdqph8brlfn/n/khnfumhf6z1v7h/80yieukkd5j0un82t9mynxzmk0s/bzn4tacdziszdhwrl8x5ako8qp1n1zn0k6w2em0km9zj1i4yt1pt3xiprw85jmc2m1ut2geum6y6es2fwx6c+wlrpykblopbuj5nnr2byygfy5opllv4+jmm7s6u+tvhywbnb0kv2lt5th4xipmiij+y1toiyo7bo0d+vzvovjkp6aoejsubhj3qrp3fjd/m23pay8h218ibvx3nicofvd1xi86+kh6nb/b+hgsjp5+qwpurzlir15np66vmdehh6tyazdm1k/5ejtuvurgcqux6yc+qw/sbsaj7lkt4x9qmtp7euk6zbdedyuzu6ptsu2eeu3rxcz06uf6g8wyuveznhkbzynajbb7r7cbmla+jbtrst0ow2v6ntkwv8svnwqnu5pa3oxfeexf93739p93chq/fv+jr8r0d9brhpcxr2w88bvqbr41j6wvrb+u5dzjpvx+veoaxwptzp/8cen+xbg==

Bardziej szczegółowo

disruptive behavior rozumienie emocji agresywno wrogo empatia aleksytymia makiawelizm Psychologia Spo eczna 2016 tom 11 3 (38)

disruptive behavior rozumienie emocji agresywno wrogo empatia aleksytymia makiawelizm Psychologia Spo eczna 2016 tom 11 3 (38) Psychologia Spo eczna 2016 tom 11 3 (38) 321 338 Wydzia Pedagogiki i Psychologii, Uniwersytet l ski w Katowicach n = n = rozumienie emocji agresywno wrogo empatia aleksytymia makiawelizm disruptive behavior

Bardziej szczegółowo

Opis Przedmiotu Zamówienia oraz kryteria oceny ofert. Części nr 10

Opis Przedmiotu Zamówienia oraz kryteria oceny ofert. Części nr 10 Załącznik nr 1 do Ogłoszenia Opis Przedmiotu Zamówienia oraz kryteria oceny ofert Części nr 10 Wydział Nauk Historycznych i Społecznych Przedmiotem zamówienia jest realizacja wykładów dla studentów Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

wskaźnik WHR. Ocenie poddano także skład ciała wykorzystując analizator składu ciała TANITA BC 554. Na podstawie uzyskanych wyników wysunięto

wskaźnik WHR. Ocenie poddano także skład ciała wykorzystując analizator składu ciała TANITA BC 554. Na podstawie uzyskanych wyników wysunięto STRESZCZENIE Nadwaga i otyłość stanowią globalny problem zdrowotny ze względu na skalę i powszechność jego występowania. Są problemem złożonym, obejmującym nie tylko aspekt medyczny, ale też odzwierciedlającym

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition)

Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition) Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition) J Krupski Click here if your download doesn"t start automatically Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama

Bardziej szczegółowo

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1 I SSW1.1, HFW Fry #65, Zeno #67 Benchmark: Qtr.1 like SSW1.2, HFW Fry #47, Zeno #59 Benchmark: Qtr.1 do SSW1.2, HFW Fry #5, Zeno #4 Benchmark: Qtr.1 to SSW1.2,

Bardziej szczegółowo

Metodyki projektowania i modelowania systemów Cyganek & Kasperek & Rajda 2013 Katedra Elektroniki AGH

Metodyki projektowania i modelowania systemów Cyganek & Kasperek & Rajda 2013 Katedra Elektroniki AGH Kierunek Elektronika i Telekomunikacja, Studia II stopnia Specjalność: Systemy wbudowane Metodyki projektowania i modelowania systemów Cyganek & Kasperek & Rajda 2013 Katedra Elektroniki AGH Zagadnienia

Bardziej szczegółowo

Demand Analysis L E C T U R E R : E W A K U S I D E Ł, PH. D.,

Demand Analysis L E C T U R E R : E W A K U S I D E Ł, PH. D., Demand Analysis L E C T U R E R : E W A K U S I D E Ł, PH. D., D E P A R T M E N T O F S P A T I A L E C O N O M E T R I C S U Ł L E C T U R E R S D U T Y H O U R S : W W W. K E P. U N I. L O D Z. P L

Bardziej szczegółowo

PLACE AND ROLE OF PHYSICAL ACTIVITY IN THE LIVES OF THE ELDERLY AND DISABLED PEOPLE. Barbara Bergier

PLACE AND ROLE OF PHYSICAL ACTIVITY IN THE LIVES OF THE ELDERLY AND DISABLED PEOPLE. Barbara Bergier PLACE AND ROLE OF PHYSICAL ACTIVITY IN THE LIVES OF THE ELDERLY AND DISABLED PEOPLE Barbara Bergier Place and role of physical activity in the lives of the elderly and disabled people. Summary: Key words:

Bardziej szczegółowo

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesn"t start automatically

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesnt start automatically Mierzeja Wislana, mapa turystyczna 1:50 000: Mikoszewo, Jantar, Stegna, Sztutowo, Katy Rybackie, Przebrno, Krynica Morska, Piaski, Frombork =... = Carte touristique (Polish Edition) MaPlan Sp. z O.O Click

Bardziej szczegółowo

Rozdział XI. Streszczenie

Rozdział XI. Streszczenie Rozdział XI. Streszczenie Realizowany styl życia wywiera znaczący wpływ na stan ludzkiego zdrowia. Wartości wyznaczające styl życia winne oddziaływać na świadomość każdego człowieka w zakresie odpowiedzialności

Bardziej szczegółowo

teori to samo ci spo ecznej tradycyjna vs. nowoczesna rola kobiety w spo ecze stwie seksizm tradycyjny vs. nowoczesny seksizm ambiwalentny

teori to samo ci spo ecznej tradycyjna vs. nowoczesna rola kobiety w spo ecze stwie seksizm tradycyjny vs. nowoczesny seksizm ambiwalentny Psychologia Spoeczna 2016 tom 11 4 (39) strony 474 488 Wydzia Psychologii, Uniwersytet Warszawski Instytut Studiów Spoecznych im. Prof. Roberta B. Zajonca, Uniwersytet Warszawski tradycyjna vs. nowoczesna

Bardziej szczegółowo

lek. Natalia Pasierb

lek. Natalia Pasierb lek. Natalia Pasierb Bezsenność u pracowników Huty Cynku w Miasteczku Śląskim Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Dr hab.n.med. Robert Pudlo Katedra i Oddział Kliniczny Psychiatrii Kierownik

Bardziej szczegółowo

PROJECT. Syllabus for course Global Marketing. on the study program: Management

PROJECT. Syllabus for course Global Marketing. on the study program: Management Poznań, 2012, September 20th Doctor Anna Scheibe adiunct in the Department of Economic Sciences PROJECT Syllabus for course Global Marketing on the study program: Management I. General information 1. Name

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU. mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka

INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU. mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka Profil metaboliczny osocza krwi i wartość biologiczna mleka krów w gospodarstwach ekologicznych Praca

Bardziej szczegółowo

CEE 111/211 Agenda Feb 17

CEE 111/211 Agenda Feb 17 CEE 111/211 Agenda Feb 17 Tuesday: SW for project work: Jetstream, MSP, Revit, Riuska, POP, SV On R: drive; takes time to install Acoustics today: \\cife server\files\classes\cee111\presentations Thursday:

Bardziej szczegółowo

Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project can respond.

Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project can respond. Project CARETRAINING PROJECT EVALUATION QUESTIONNAIRE Projekt CARETRAINING KWESTIONARIUSZ EWALUACJI PROJEKTU Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project

Bardziej szczegółowo

ROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski

ROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski Mateusz Romanowski Wpływ krioterapii ogólnoustrojowej na aktywność choroby i sprawność chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ROZPRAWA DOKTORSKA Promotor: Dr hab., prof. AWF Anna Straburzyńska-Lupa

Bardziej szczegółowo

Institutional Determinants of IncomeLevel Convergence in the European. Union: Are Institutions Responsible for Divergence Tendencies of Some

Institutional Determinants of IncomeLevel Convergence in the European. Union: Are Institutions Responsible for Divergence Tendencies of Some Institutional Determinants of IncomeLevel Convergence in the European Union: Are Institutions Responsible for Divergence Tendencies of Some Countries? Dr Mariusz Próchniak Katedra Ekonomii II, Szkoła Główna

Bardziej szczegółowo

1. STRESZCZENIE Wstęp: Cel badania: Materiał i metody: Wyniki:

1. STRESZCZENIE Wstęp: Cel badania: Materiał i metody: Wyniki: 1. STRESZCZENIE Wstęp: Sen stanowi jedną z podstawowych potrzeb fizjologicznych każdego człowieka. Pozwala na regenerację organizmu, nabranie sił, stąd też jest konieczny dla właściwego funkcjonowania

Bardziej szczegółowo

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

STATISTICAL OFFICE IN WARSAW 1 Sierpnia 21, 02-134 Warszawa POPULATION AND VITAL STATISTICS IN THE MAZOWIECKIE VOIVODSHIP IN 2014

STATISTICAL OFFICE IN WARSAW 1 Sierpnia 21, 02-134 Warszawa POPULATION AND VITAL STATISTICS IN THE MAZOWIECKIE VOIVODSHIP IN 2014 STATISTICAL OFFICE IN WARSAW 1 Sierpnia 21, 02-134 Warszawa Brief information Prepared on: 29.05.2015 r. Contact: e-mail: sekretariatuswaw@stat.gov.pl tel. 22 464 23 15, 22 464 23 12 faks 22 846 76 67

Bardziej szczegółowo

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu IONS-14 / OPTO Meeting For Young Researchers 2013 Khet Tournament On 3-6 July 2013 at the Faculty of Physics, Astronomy and Informatics of Nicolaus Copernicus University in Torun (Poland) there were two

Bardziej szczegółowo

Łukasz Reszka Wiceprezes Zarządu

Łukasz Reszka Wiceprezes Zarządu Łukasz Reszka Wiceprezes Zarządu Time for changes! Vocational activisation young unemployed people aged 15 to 24 Projekt location Ząbkowice Śląskie project produced in cooperation with Poviat Labour Office

Bardziej szczegółowo

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards INSPIRE Conference 2010 INSPIRE as a Framework for Cooperation Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards Elżbieta Bielecka Agnieszka Zwirowicz

Bardziej szczegółowo

HemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010

HemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 HemoRec in Poland Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 Institute of Biostatistics and Analyses. Masaryk University. Brno Participating

Bardziej szczegółowo

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.

Bardziej szczegółowo

CENTRALNA PRZYCHODNIA REHABILITACYJNO- LECZNICZA POLSKIEGO ZWIĄZKU NIEWIDOMYCH w WARSZAWIE KRZYSZTOF STARZYK

CENTRALNA PRZYCHODNIA REHABILITACYJNO- LECZNICZA POLSKIEGO ZWIĄZKU NIEWIDOMYCH w WARSZAWIE KRZYSZTOF STARZYK CENTRALNA PRZYCHODNIA REHABILITACYJNO- LECZNICZA POLSKIEGO ZWIĄZKU NIEWIDOMYCH w WARSZAWIE KRZYSZTOF STARZYK OCENA JAKOŚCI ŻYCIA OSÓB SŁABOWIDZĄCYCH STOSUJĄCYCH POMOCE OPTYCZNE PROMOTOR: PROF. DR HAB.

Bardziej szczegółowo

LEARNING AGREEMENT FOR STUDIES

LEARNING AGREEMENT FOR STUDIES LEARNING AGREEMENT FOR STUDIES The Student First and last name(s) Nationality E-mail Academic year 2014/2015 Study period 1 st semester 2 nd semester Study cycle Bachelor Master Doctoral Subject area,

Bardziej szczegółowo

Osoby 50+ na rynku pracy 2013-1-PL1-GRU06-38713

Osoby 50+ na rynku pracy 2013-1-PL1-GRU06-38713 Osoby 50+ na rynku pracy 2013-1-PL1-GRU06-38713 Piąte spotkanie grupy partnerskiej w Katowicach (Polska) 19-20 maj 2015 Program Uczenie się przez całe życie Grundtvig Tytył projektu: Osoby 50+ na rynku

Bardziej szczegółowo

Magdalena Młynarska Department of Expert Medical Assistance with Emergency Medicine Unit, Medical University of Lublin

Magdalena Młynarska Department of Expert Medical Assistance with Emergency Medicine Unit, Medical University of Lublin GERONTOLOGIA POLSKA 2015, 4, 165-00 ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER zgłoszono 14.07.2015; poprawiono 03.09.2015; zaakceptowano 07.09.2015 Health behaviors of people over 65 years of age and their socio-demographic

Bardziej szczegółowo

DOI: / /32/37

DOI: / /32/37 . 2015. 4 (32) 1:18 DOI: 10.17223/1998863 /32/37 -,,. - -. :,,,,., -, -.,.-.,.,.,. -., -,.,,., -, 70 80. (.,.,. ),, -,.,, -,, (1886 1980).,.,, (.,.,..), -, -,,,, ; -, - 346, -,.. :, -, -,,,,,.,,, -,,,

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydział Lekarski Jarosław Woźniak Rozprawa doktorska Ocena funkcji stawu skokowego po leczeniu operacyjnym złamań kostek goleni z uszkodzeniem więzozrostu piszczelowo-strzałkowego

Bardziej szczegółowo

Work Extrinsic and Inrinsic Motivation Scale

Work Extrinsic and Inrinsic Motivation Scale Psychologia Spoeczna 2016 tom 11 3 (38) 339 355 Skala motywacji zewntrznej i wewntrznej do pracy Work Extrinsic and Inrinsic Motivation Scale Instytut Psychologii, Uniwersytet lski w Katowicach Work Extrinsic

Bardziej szczegółowo

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?

Bardziej szczegółowo

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition) Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000 (Polish Edition) Poland) Przedsiebiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne (Katowice Click here if your download doesn"t start automatically Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000

Bardziej szczegółowo

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH INŻYNIERIA W ROLNICTWIE. MONOGRAFIE 16 ENGINEERING IN AGRICULTURE. MONOGRAPHS 16 WIESŁAW GOLKA TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH TRANSPORTATION IN RURAL FAMILY FARMS Falenty 2014 WYDAWNICTWO

Bardziej szczegółowo

WPŁYW AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ NA STAN FUNKCJONALNY KOBIET PO 65 ROKU ŻYCIA Z OSTEOPOROZĄ

WPŁYW AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ NA STAN FUNKCJONALNY KOBIET PO 65 ROKU ŻYCIA Z OSTEOPOROZĄ WPŁYW AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ NA STAN FUNKCJONALNY KOBIET PO 65 ROKU ŻYCIA Z OSTEOPOROZĄ Streszczenie: Wstęp: Proces starzenia się w naturalny sposób wpływa na ograniczenie sprawności, nawet w sytuacji zachowania

Bardziej szczegółowo

Trend in drug use in Poland

Trend in drug use in Poland Prevalence and patterns of drug use among general population Indicator (GPS) Annual Expert Meeting 214 Trend in drug use in Poland Janusz Sierosławski Institute of Psychiatry i Neurology Warsaw Lisbon,

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE 3 (47) 2007

ZESZYTY NAUKOWE 3 (47) 2007 ZESZYTY NAUKOWE 3 (47) 2007 Warszawa 2007 SPIS TREŚCI I. ŚRODOWISKO, TURYSTYKA I REKREACJA Stefan Korycki ORGANY I INSTYTUCJE OCHRONY PRAWNEJ ŚRODOWISKA W POLSCE... 9 Zbigniew Krawczyk PODRÓŻE KRAJOWE

Bardziej szczegółowo

Monika Wróblewska. Kompetencje twórcze w dorosłości

Monika Wróblewska. Kompetencje twórcze w dorosłości Monika Wróblewska Kompetencje twórcze w dorosłości Monika Wróblewska Kompetencje twórcze w dorosłości Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana Białystok 2015 Spis treści Wprowadzenie 13 ROZDZIAŁ 1 Teoretyczny

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania psychospołeczne jakości życia osób. w wieku emerytalnym uczestniczących w zajęciach. Uniwersytetu Trzeciego Wieku

Uwarunkowania psychospołeczne jakości życia osób. w wieku emerytalnym uczestniczących w zajęciach. Uniwersytetu Trzeciego Wieku Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Uwarunkowania psychospołeczne jakości życia osób w wieku emerytalnym uczestniczących

Bardziej szczegółowo

Metacognitive Awarness Inventory. Kwestionariusz metapoznania The Metacognitive Questionnaire

Metacognitive Awarness Inventory. Kwestionariusz metapoznania The Metacognitive Questionnaire Psychologia Spo eczna 2016 tom 11 4 (39) strony 509 526 Instytut Psychologii, Uniwersytet Gda ski metapoznawcze Ja odchylenia od racjonalno ci narz dzie do pomiaru MJ MJ-24 Metacognitive Awarness Inventory

Bardziej szczegółowo

Proposal of thesis topic for mgr in. (MSE) programme in Telecommunications and Computer Science

Proposal of thesis topic for mgr in. (MSE) programme in Telecommunications and Computer Science Proposal of thesis topic for mgr in (MSE) programme 1 Topic: Monte Carlo Method used for a prognosis of a selected technological process 2 Supervisor: Dr in Małgorzata Langer 3 Auxiliary supervisor: 4

Bardziej szczegółowo

What our clients think about us? A summary od survey results

What our clients think about us? A summary od survey results What our clients think about us? A summary od survey results customer satisfaction survey We conducted our audit in June 2015 This is the first survey about customer satisfaction Why? To get customer feedback

Bardziej szczegółowo

zaanga owanie spo eczne zaufanie poczucie w asnej skuteczno ci alienacja

zaanga owanie spo eczne zaufanie poczucie w asnej skuteczno ci alienacja Psychologia Spo eczna 2016 tom 11 3 (38) 310 320 Instytut Psychologii, Uniwersytet Wroc awski zaanga owanie spo eczne zaufanie poczucie w asnej skuteczno ci alienacja social involvement civic involvement

Bardziej szczegółowo

Instructions for student teams

Instructions for student teams The EduGIS Academy Use of ICT and GIS in teaching of the biology and geography subjects and environmental education (junior high-school and high school level) Instructions for student teams Additional

Bardziej szczegółowo

Ocena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą

Ocena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą Agnieszka Nawrocka Ocena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą

Bardziej szczegółowo

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski

Bardziej szczegółowo

Fig 5 Spectrograms of the original signal (top) extracted shaft-related GAD components (middle) and

Fig 5 Spectrograms of the original signal (top) extracted shaft-related GAD components (middle) and Fig 4 Measured vibration signal (top). Blue original signal. Red component related to periodic excitation of resonances and noise. Green component related. Rotational speed profile used for experiment

Bardziej szczegółowo

Ocena jakości życia oraz występowania objawów lękowych i depresyjnych u pacjentek z zespołem policystycznych jajników STRESZCZENIE

Ocena jakości życia oraz występowania objawów lękowych i depresyjnych u pacjentek z zespołem policystycznych jajników STRESZCZENIE Ocena jakości życia oraz występowania objawów lękowych i depresyjnych u pacjentek z zespołem policystycznych jajników STRESZCZENIE Zespół policystycznych jajników występuje u 5-10% kobiet w wieku rozrodczym.

Bardziej szczegółowo

Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2)

Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2) Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2) Click here if your download doesn"t start automatically Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily Climbs (Emily, #2) Emilka szuka swojej gwiazdy / Emily

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi SNMP Protocol The Simple Network Management Protocol (SNMP) is an application layer protocol that facilitates the exchange of management information between network devices. It is part of the Transmission

Bardziej szczegółowo

OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ

OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ ASSESSMENT OF POTENTIAL FOR ZŁOTNICKA SPOTTED PIG BREEDING IN ORGANIC FARMS OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ PSTREJ W GOSPODARSTWACH EKOLOGICZNYCH Janusz Tomasz Buczyński (1),

Bardziej szczegółowo

PROJECT. Syllabus for course Negotiations. on the study program: Management

PROJECT. Syllabus for course Negotiations. on the study program: Management Poznań, 2012, September 20th Doctor Anna Scheibe adiunct in the Department of Economic Sciences PROJECT Syllabus for course Negotiations on the study program: Management I. General information 1. Name

Bardziej szczegółowo

Ocena jakości życia u chorych po wycięciu miąższu płuca

Ocena jakości życia u chorych po wycięciu miąższu płuca Uniwersytet Medyczny w Gdańsku Agnieszka Kruk Ocena jakości życia u chorych po wycięciu miąższu płuca Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Witold Rzyman Kierownik

Bardziej szczegółowo

przekazu informacyjno-zdrowotnego, według charakterystyk aptek, w których pracowali badani farmaceuci

przekazu informacyjno-zdrowotnego, według charakterystyk aptek, w których pracowali badani farmaceuci Mgr inż. Adrianna Pawełczak-Barszczowska Tytuł rozprawy doktorskiej: Predyspozycje zawodowe farmaceutów do promocji zdrowia Promotor rozprawy: Prof. dr hab. n. med. dr h. c. Alfred Owoc Promotor pomocniczy:

Bardziej szczegółowo

Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456

Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456 Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456 Anna Ratajska 1 2 1 1 Instytut Psychologii, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Institute of Psychology, Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz

Bardziej szczegółowo

The list of 20 abstracts, prepared in March 2005 CIS (994-1013) [Nr 31]

The list of 20 abstracts, prepared in March 2005 CIS (994-1013) [Nr 31] The list of 20 abstracts, prepared in March 2005 CIS (994-1013) [Nr 31] 994. pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej : Część A. Program realizacji badań naukowych i prac rozwojowych 1.01 31.12.2002.

Bardziej szczegółowo

SATISFACTION WITH LIFE OF PEOPLE PARTICIPATING IN CLASSES OF THE UNIVERSITY OF THE THIRD AGE FUNCTIONING IN KUJAWSKO-POMORSKIE PROVINCE

SATISFACTION WITH LIFE OF PEOPLE PARTICIPATING IN CLASSES OF THE UNIVERSITY OF THE THIRD AGE FUNCTIONING IN KUJAWSKO-POMORSKIE PROVINCE DOI: http://dx.doi.org/10.12775/mbs.2014.030 Medical and Biological Sciences, 2014, 28/4, 25-29 ORIGINAL ARTICLE / PRACA ORYGINALNA Anna Grzanka-Tykwińska 1, Małgorzata Chudzińska 2, Kornelia Kędziora-Kornatowska

Bardziej szczegółowo

Wykłady: Literatura. Nazwa kursu: Promocja zdrowia Autor: prof. dr hab. Władysława Pilecka mgr Stanisław Bobula

Wykłady: Literatura. Nazwa kursu: Promocja zdrowia Autor: prof. dr hab. Władysława Pilecka mgr Stanisław Bobula Nazwa kursu: Promocja zdrowia Autor: prof. dr hab. Władysława Pilecka mgr Stanisław Bobula Wykłady: 1. Pojęcie promocji zdrowia i zjawisk pokrewnych: jakość życia, prewencja zaburzeń, edukacja zdrowotna

Bardziej szczegółowo

ABOUT NEW EASTERN EUROPE BESTmQUARTERLYmJOURNAL

ABOUT NEW EASTERN EUROPE BESTmQUARTERLYmJOURNAL ABOUT NEW EASTERN EUROPE BESTmQUARTERLYmJOURNAL Formanminsidemlookmatmpoliticsxmculturexmsocietymandm economyminmthemregionmofmcentralmandmeasternm EuropexmtheremismnomothermsourcemlikemNew Eastern EuropeImSincemitsmlaunchminmPw--xmthemmagazinemhasm

Bardziej szczegółowo

Financial support for start-uppres. Where to get money? - Equity. - Credit. - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł)

Financial support for start-uppres. Where to get money? - Equity. - Credit. - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł) Financial support for start-uppres Where to get money? - Equity - Credit - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł) - only for unymployed people - the company must operate minimum

Bardziej szczegółowo

Working Tax Credit Child Tax Credit Jobseeker s Allowance

Working Tax Credit Child Tax Credit Jobseeker s Allowance Benefits Depending on your residency status (EU citizen or not) there are various benefits available to help you with costs of living. A8 nationals need to have been working for a year and be registered

Bardziej szczegółowo

B Stawarz¹,D, M Lewicka 2,A, M Sulima 2,B, I Brukwicka¹,E, H Wiktor 2,F

B Stawarz¹,D, M Lewicka 2,A, M Sulima 2,B, I Brukwicka¹,E, H Wiktor 2,F JOURNAL JOURNAL OF OF PUBLIC OF PUBLIC HEALTH, HEALTH, NURSING NURSING AND AND AND MEDICAL MEDICAL RESCUE RESCUE RECUE No.1/2013 No.1/2013 (1) (20-24) 20 Health locus of as perceived by students in Podkarpacie

Bardziej szczegółowo

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11 5 Random Projections & Canonical Correlation Analysis The Tall, THE FAT AND THE UGLY n X d The Tall, THE FAT AND THE UGLY d X > n X d n = n d d The

Bardziej szczegółowo