SPÓJNOŚĆ POMIAROWA. konieczny parametr wyniku analitycznego. Dr inż. Piotr KONIECZKA

Transkrypt

1 1 SPÓJNOŚĆ POMIAROWA konieczny parametr wyniku analitycznego Dr inż. Piotr KONIECZKA Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska ul. G. Narutowicza 11/ GDAŃSK

2 Spójność 2 Zacznijmy od

3 Barwa 3

4 Barwa 4 Basic Color Hue Lovibond Units Yellow light medium deepstraw/gold deep gold Amber light copper red/brown Brown light medium dark - light black Black start of full black >25

5 Pianka 5

6 Smak, zapach 6

7 Smak, zapach 7

8 Smak, zapach 8 Koło smaków to międzynarodowy, naukowy opis smaków piwa (w kształcie koła). W kole smaków znajdują się 122 smaki i zapachy, które w różnych piwach tworzą różne profile zapachowe. Zgodnie z nomenklaturą koła, piwo opisywane jest przez większość piwowarów na świecie. To pozwala im mówić o smaku w sposób spójny, używając tych samych określeń na poszczególne rodzaje zapachu.

9 Temperatura 9

10 Opakowanie 10

11 11 Goryczka Zawartość ekstraktu Zawartość alkoholu Nasycenie CO 2 Klarowność..

12 12

13 13

14 14

15 15

16 16 BARDZO DOBRE DOBRE

17 17

18 18

19 19 BARDZO DOBRE DOBRE

20 20

21 21 W Polsce obowiązuje 100 punktowy system oceny piwa, opracowany przez Instytut Przemysłu Fermentacyjnego. Przy ocenie piwa bierze się pod uwagę jego: pienistość (2-10 pkt), klarowność (2-10 pkt), nasycenie CO 2 (2-10 pkt), kolor (1-5 pkt), goryczkę (5-25 pkt) oraz smak i zapach (8-40 pkt)

22 22 Wszystkie punkty sumuje się i dzieli przez liczbę degustatorów, uzyskując uśredniony wynik. Aby piwo zasłużyło na ocenę bardzo dobrą, powinno uzyskać, co najmniej 90 pkt Piwa, które otrzymają pkt, uważane są za dobre, pkt - za dostateczne. O piwach ocenianych na mniej niż 70 pkt nie warto wspominać.

23 Pienistość 23 Piwo jasne przelane z butelki do kufla powinno tworzyć białą pianę utrzymującą się w piwach specjalnych i markowych przez co najmniej 4 minuty Ocena: 1-5 punktów współczynnik 2

24 Klarowność 24 Klarowne, bez zawiesin i osadu Ocena: 1-5 punktów współczynnik 2

25 Nasycenie CO 2 25 Piwo przelane z butelki do szklanki powinno się wydzielać równomiernie drobne pęcherzyki gazu. Ośrodki wydzielania gazu zlokalizowane w jednym punkcie, kwalifikują nasycenie jako nierównomierne, a raptowne pojawianie się wielkich pęcherzyków świadczy o nieprawidłowym dobijaniu piwa gazem Ocena: 1-5 punktów współczynnik 2

26 Barwa 26 Pożądany jest kolor złocisty, z tzw. połyskiem. Generalnie, w grupie piw jasnych pełnych, preferowany jest odcień jaśniejszy Ocena: 1-5 punktów

27 Goryczka 27 Łagodna, przyjemna, zharmonizowana Ocena: 1-5 punktów współczynnik 5

28 Smak i zapach 28 Smak swoisty, lekko gorzki, zharmonizowany, zapach swoisty, lekko chmielowy Ocena: 1-5 punktów współczynnik 8

29 System jakości wyniku analitycznego 29 MIARODAJNY WYNIK ANALITYCZNY NIEPEWNOŚĆ SPÓJNOŚĆ WYMAGANIA WALIDACJA PROCEDURY ANALITYCZNEJ MATERIAŁY ODNIESIENIA BADANIA MIĘDZYLABO- RATORYJNE NARZĘDZIA

30 System jakości wyniku analitycznego 30 SPÓJNOŚĆ POMIAROWA NIEPEWNOŚĆ POMIARU WALIDACJA METODY QA/QC SYSTEM MATERIAŁY ODNIESIENIA BADANIA MIĘDZYLABORATO- RYJNE

31 Spójność pomiarowa (ang. traceability) własność wyniku pomiaru na podstawie, której jego wartość może być odniesiona do odpowiedniego wzorca, np.: międzynarodowego czy narodowego standardu. Określana jest także jako zdolność do śledzenia historii, zastosowań lub lokalizacji jednostki dzięki wcześniejszemu zapisywaniu wyników oznaczeń. 31

32 32 Wyniki pomiarów analitycznych powinny być porównywalne - niezależnie od miejsca i czasu ich uzyskania Spójność pomiarowa to najlepszy ze sposobów do spełnienia tego wymogu

33 Miarodajny wynik analityczny 33 NIEPEWNOŚĆ X ± U SI SPÓJNOŚĆ

34 SI 34

35 35 pomiar w laboratorium wzorzec n-go rzędu wzorzec 2-go rzędu wzorzec 1-go rzędu kopia wzorca narodowego wzorzec narodowy oficjalna kopia pomiar w laboratorium wzorzec n-go rzędu wzorzec 2-go rzędu wzorzec 1-go rzędu kopia wzorca narodowego wzorzec narodowy oficjalna kopia SI

36 36

37 SPÓJNOŚĆ W PRAKTYCE 37

38 Elementy zapewnienia spójności pomiarowej 38 Stwierdzenie Wynik oznaczenia stężenia ANALITU spójny z SI

39 Elementy zapewnienia spójności pomiarowej 39 Wyznaczenie Wynik pomiaru masy spójny z SI - WAGA Wynik pomiaru objętości spójny z SI NACZYNIA MIAROWE Wartość stężenia we wzorcu spójna z SI ROZTWÓR WZORCOWY

40 Elementy zapewnienia spójności pomiarowej 40 Wykazanie WAGA raport z wzorcowania wagi NACZYNIA MIAROWE raporty z wzorcowania naczyń dostarczone przez producenta ROZTWÓR WZORCOWY certyfikat

41 SI 41

42 42

43 Spójny z? wzorcem 43 metodą laboratorium wartością wzorca wartością otrzymaną za pomocą danej metody (pierwotnej, absolutnej) wartością otrzymaną w danym laboratorium (eksperckim)

44 Spójność a dokładność 44 Wynik dokładny jest z definicji spójny (?) Każdy wynik spójny jest automatycznie dokładny (?)

45 45