(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: ,PCT/GB02/05780 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (21) Numer zgłoszenia: (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: ,PCT/GB02/05780 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: , WO03/ PCT Gazette nr 33/03 (51) Int.Cl. C11D 17/04 ( ) C11D 3/12 ( ) (54) Wyrób do stosowania w zmywarce (30) Pierwszeństwo: ,GB, ,GB, (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 13/05 (73) Uprawniony z patentu: RECKITT BENCKISER N.V.,Hoofddorp,NL (72) Twórca(y) wynalazku: Karlheinz Ulrich Gerhard Hahn,Ludwigshafen,DE (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 06/09 (74) Pełnomocnik: Hawrylak Jolanta, PATPOL Sp. z o.o. PL B1 (57) Artykuł przeznaczony do użycia w zmywarce do naczyń, który zawiera rozpuszczalną w wodzie szklaną lub ceramiczną kompozycję, skutecznie zmniejszającą korozję artykułów szklanych oraz przynajmniej jedną kompozycję zawierającą środek powierzchniowo czynny, przy czym ilość kompozycji szklanej lub ceramicznej wynosi od 5 do 95% wagowo, zaś ilość środka powierzchniowo czynnego wynosi od 5 do 95% wagowo, przy czym obydwa zakresy procentowe odnoszą się do ciężaru artykułu. *

2 2 PL B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest wyrób do stosowania w zmywarce zawierający rozpuszczalną w wodzie szklaną lub ceramiczną kompozycję. Wyrób według wynalazku jest przeznaczony do zmniejszenia korozji wyrobów szklanych. Korozja wyrobów szklanych w cyklach mycia i/lub płukania automatycznej zmywarki do naczyń jest dobrze znanym problemem. Zjawisko korozji powoduje po pewnej liczbie cykli mycia uszkodzenia wyrobów szklanych, takie jak na przykład zmatowienie, zadrapania, smugi i tym podobne. W stanie techniki proponowano różne rozwiązania mające na celu przezwyciężenie wskazanych powyżej problemów. Jednym z tych rozwiązań jest zastosowanie cynku, albo w postaci metalicznej opis patentowy US ) albo w postaci związków cynku. Zastosowanie rozpuszczalnych soli cynku do hamowania korozji wyrobów szklanych w automatycznych zmywarkach do naczyń ujawnione zostało na przykład w opisie patentowym US Innym podejściem jest zastosowanie nierozpuszczalnych związków cynku do hamowania korozji wyrobów szklanych w procesach automatycznego zmywania naczyń, zgodnie z tym co opisano w europejskich zgłoszeniach patentowych EP A1, EP A1 oraz EP A1. W szczególności proponowano nierozpuszczalne sole cynku, takie jak na przykład krzemian cynku, węglan cynku, tlenek cynku, zasadowy węglan cynku, wodorotlenek cynku, szczawian cynku, monofosforan cynku oraz pirofosforan cynku. W przypadku tych znanych ze stanu techniki kompozycji niekorzystne jest to, iż ze względu na niską rozpuszczalność lub nawet nierozpuszczalność związków cynku, trudne lub nawet niemożliwe jest zapewnienie nieprzerwanie wystarczającej ilości aktywnego czynnika hamującego korozję w kąpieli myjącej lub w wodze do płukania. W zgłoszeniach patentowych WO 00/39259 A1, WO 01/64823 A1 oraz GB ujawniono zastosowanie rozpuszczalnych w wodzie szklanych i ceramicznych kompozycji, odpowiednio, jako antykorozyjną ochronę wyrobów szklanych. Kompozycje te zawierają przynajmniej jeden związek, przy czym w cyklach mycia i/lub płukania zmywarki do naczyń uwalniają one czynnik hamujący korozję. Sugerowano, iż może być korzystne zastosowanie tego rodzaju szklanych lub ceramicznych materiałów w postaci dużej uformowanej bryły, która mogłaby być umieszczona w zmywarce i zapewniałaby długotrwałe działanie ochronne. Jednakże możliwe jest także zastosowanie szklanych lub ceramicznych kompozycji w postaci proszku lub granulek w konwencjonalnych kompozycjach detergentowych lub do płukania. Jednakże przy faktycznym zbadaniu kompozycji opisanych w dokumencie WO 00/39259 ujawniły się liczne problemy. Pierwszym zauważonym problemem, w szczególności wtedy, gdy rozpuszczalne w wodzie szklane lub ceramiczne kompozycje mają postać uformowanej bryły, jest to, że przy rozpuszczaniu te uformowane bryły wykazują niepożądaną skłonność do tworzenia ostrych krawędzi. Stanowi to faktycznie znaczący problem dla użytkowników podczas ich stosowania, szczególnie wtedy, gdy duże uformowane bryły stosowane są przez kilka cykli, ze względu na fakt, że istnieje potencjalne niebezpieczeństwo zranienia użytkownika podczas manipulowania zawartością zmywarki (talerzami, sztućcami i tym podobnymi) w pobliżu obszaru występowania częściowo rozpuszczonych uformowanych brył, które utworzyły ostre krawędzie. Zgłaszający usiłował znaleźć rozwiązanie problemu uformowanych brył tworzących ostre krawędzie, formując bryły o różnych kształtach w nadziei na znalezienie kształtu, który pozwoli na uniknięcie powstawania ostrych krawędzi". Ta droga postępowania okazała się jednak niewystarczająca, aby całkowicie rozwiązać ten problem. Drugim problemem jest to, że gdy uformowana bryła wkładana jest do zmywarki bez podjęcia specjalnych środków mających na celu kontrolę jej swobodnego ruchu wewnątrz maszyny, może ona osiąść na dnie zbiornika maszyny w pobliżu elementów grzejnych zmywarki. Będzie to miało niepożądany efekt polegający na znacznym zwiększeniu szybkości rozpuszczania bryły, w ten sposób niepotrzebnie skracając jej żywotność. Alternatywnie szkło może znaleźć się w takim miejscu we wnętrzu zmywarki, w którym będzie ono słabo wyeksponowane na działanie kąpieli myjącej. Będzie to powodować suboptymalną ochronę szkła. Pomimo tego, że wymienione wyżej niedogodności mogłyby zostać rozwiązane przez poinstruowanie użytkownika o konieczności umieszczenia uformowanej bryły w zmywarce we wcześniej

3 PL B1 3 określonym miejscu, w którym możliwość jej przemieszczania się będzie ograniczona, to także to rozwiązanie może powodować problemy. Najbardziej oczywistym miejscem umieszczenia uformowanej bryły, w celu ograniczenia jej ruchu, jest koszyk na sztućce. Jednakże umieszczenie uformowanej bryły w koszyku na sztućce także wiąże się z licznymi niedogodnościami dla użytkownika. Jedną niewątpliwą wadą tego rozwiązania jest to, iż bryła zajmuje przestrzeń, którą użytkownik mógłby wykorzystać do umieszczania sztućców, zmniejszając tym samym wydajność procesu czyszczenia, gdyż w jednym cyklu mycia do zmywarki można włożyć mniej sztućców. Inną wadą jest to, iż po umieszczeniu uformowanej bryły w przedziale dla sztućców, użytkownik może upuścić jakiś sztuciec do przegródki zajmowanej przez uformowaną bryłę, powodując jej rozbicie oraz stwarzając ryzyko zranienia użytkownika przez rozbite szkło albo też uszkodzenia zmywarki przez małe odłamki szkła lub ceramiki. Trzeci problem związany z zastosowaniem szklanych uformowanych brył w zmywarkach wynika z szoku termicznego, jakiemu są one poddawane wtedy, gdy ze zmywarki wypompowywana jest gorąca kąpiel myjąca i wkrótce wpływa do niej nowa świeża i zimna woda. Ten szok termiczny może również spowodować pęknięcie uformowanej bryły oraz wystąpienie opisanych wyżej trudności. Rozwiązanie tych problemów zaproponowane zostało w brytyjskim zgłoszeniu patentowym GB Rozwiązanie opisane w tym zgłoszeniu patentowym dotyczy zestawu do zastosowania w zmywarce służącego do dozowania do maszyny rozpuszczalnej w wodzie szklanej lub ceramicznej kompozycji w ciągu wielu cykli mycia, zawierającego a) uformowaną bryłę wykonaną z rozpuszczalnej w wodzie szklanej lub ceramicznej kompozycji oraz b) pojemnik wykonany z tworzywa sztucznego do przytrzymywania uformowanej bryły, którego przynajmniej część ścianek jest perforowana, co pozwala na kontrolowane krążenie kąpieli myjącej do wnętrza oraz na zewnątrz pojemnika. Jednakże w trakcie stosowania takiego zestawu zaobserwowano powstawanie lepkiej, galaretowatej warstwy na powierzchni uformowanej bryły. Obecność tej warstwy może powodować adhezję uformowanej bryły do ścian pojemnika lub też powstawanie materiału zapychającego perforacje w ścianach pojemnika, powodując przynajmniej częściowe zablokowanie krążenia kąpieli myjącej do wnętrza i na zewnątrz pojemnika. Zachodzi to zwłaszcza w przypadku perforacji o wielkości mniejszej niż 7 mm, które są korzystnie wybierane ze względów bezpieczeństwa, to znaczy aby zapobiec wydostawaniu się większych cząstek z pojemnika do wnętrza zmywarki. Innym obszarem, w którym istnieje pole do udoskonalenia jest stabilność rozpuszczalnych w wodzie szklanych lub ceramicznych kompozycji ochronnych. Zauważono, iż kompozycje te są wrażliwe na wilgotność, która może powodować zmiany wyglądu kompozycji w trakcie przechowywania. Ujawniono także, iż istnieje bezpośredni związek pomiędzy rozpuszczalnością kompozycji w wodzie, a jej wrażliwością na wilgoć, co sprawia, iż wysoce rozpuszczalne kompozycje są bardziej podatne na niepożądane zmiany wyglądu wtedy, gdy wystawione są na działanie wilgoci, niż w przypadku kompozycji o mniejszych szybkościach rozpuszczania. Jest jednakże pożądane stosowanie kompozycji o stosunkowo dużej szybkości rozpuszczania, aby zapewnić wystarczające uwalnianie kompozycji do ochrony szkła do kąpieli myjących. Dlatego też pozostaje w dalszym ciągu potrzeba opracowania sposobów udoskonalania szybkości rozpuszczania kompozycji w zmywarce do naczyń bez pogarszania wrażliwości na wilgoć. Przed Twórcami niniejszego wynalazku postawiono zadanie opracowania rozwiązania eliminującego omówione powyżej specyficzne problemy i/lub udoskonalenia rozpuszczania szklanej lub ceramicznej kompozycji. Nieoczekiwanie okazało się, iż problemy te mogą zostać zmniejszone lub wyeliminowane wtedy, gdy stosowana jest rozpuszczalna w wodzie szklana lub ceramiczna kompozycja hamującą korozję wyrobów szklanych z przynajmniej jednym środkiem powierzchniowo czynnym, przy czym ilość szklanej lub ceramicznej kompozycji wynosi od 5 do 95% wagowo, zaś ilość środka powierzchniowo czynnego wynosi od 5 do 95% wagowo, przy czym obydwa zakresy procentowe odniesione są względem ciężaru wyrobu. Przedmiotem wynalazku jest, zatem, wyrób do stosowania w zmywarce zawierający rozpuszczalną w wodzie szklaną lub ceramiczną kompozycję do zmniejszania korozji wyrobów szklanych i przynajmniej jedną kompozycję zawierającą środek powierzchniowo czynny, a ilość szklanej lub ceramicznej kompozycji wynosi co najmniej 5% wagowo zaś ilość środka powierzchniowo czynnego wynosi co najmniej 5% wagowo, przy czym obydwie wartości podane są w odniesieniu do ciężaru wyrobu, w którym rozpuszczalna w wodzie szklana lub ceramiczna kompozycja znajduje się w pojemniku,

4 4 PL B1 którego przynajmniej część ścianek ma perforacje zapewniające kontrolowane krążenie kąpieli myjącej do wnętrza oraz na zewnątrz pojemnika, a zawierająca środek powierzchniowo czynny kompozycja jest ewentualnie także umieszczona wewnątrz pojemnika. Korzystnie w wyrobie według wynalazku zawierająca środek powierzchniowo czynny kompozycja jest w postaci ciała stałego. Tak więc zawierająca środek powierzchniowo czynny kompozycja może być wymieszana opcjonalnie z materiałami kontrolującymi rozpuszczalność, tworząc kompozycję stałą. Do nieograniczających przykładów tego rodzaju materiałów należą glikole polietylenowe, niejonowe produkty kondensacji poliglikoli i amin, alkanoloamidy kwasów tłuszczowych oraz kwasy tłuszczowe o dużym ciężarze cząsteczkowym. Ponadto korzystnie rozpuszczalna w wodzie szklana lub ceramiczna kompozycja jest (przynajmniej częściowo) w postaci rozdrobnionego lub podobnego do włókien materiału rozproszonego wewnątrz rozpuszczalnej w wodzie matrycy, a korzystniej rozpuszczalna w wodzie matryca obejmuje zawierającą środek powierzchniowo czynny kompozycję. Ponadto korzystnie w wyrobie według wynalazku rozpuszczalna w wodzie szklana lub ceramiczna kompozycja ma, przynajmniej częściowo, postać uformowanej bryły. W wyrobie według wynalazku kompozycja zawierająca środek powierzchniowo czynny (środki powierzchniowo czynne) znajduje się korzystnie we wnętrzu pojemnika, tak, że w trakcie używania, gdy pojemnik jest zamocowany we wnętrzu zmywarki do naczyń, jest w kontakcie z kąpielą myjącą wcześniej niż rozpuszczalna w wodzie szklana lub ceramiczna kompozycja, tworząc zawierającą środek powierzchniowo czynny kąpiel myjącą, która wchodzi następnie w kontakt z rozpuszczalną w wodzie szklaną lub ceramiczną kompozycją. Korzystnie w wyrobie według wynalazku kompozycja zawierająca środek powierzchniowo czynny (środki powierzchniowo czynne) przylega i bezpośrednio styka się z uformowaną bryłą. Korzystniej uformowana bryła zawiera przynajmniej jeden uformowany element na przynajmniej jednej z powierzchni, przy czym ten uformowany element (elementy) jest przynajmniej częściowo wypełniony kompozycją zawierającą środek powierzchniowo czynny (środki powierzchniowo czynne). Alternatywnie w wyrobie według wynalazku uformowana bryła oraz zawierająca środek powierzchniowo czynny kompozycja umieszczone są w oddzielnych przedziałach pojemnika. W wyrobie według wynalazku korzystnie stosunek ilości rozpuszczalnej w wodzie szklanej lub ceramicznej kompozycji do ilości środka(dków) powierzchniowo czynnego(nych) jest taki, że zarówno rozpuszczalna w wodzie szklana lub ceramiczna kompozycja jak i środek powierzchniowo czynny są obecne dla takiej samej liczby cykli mycia naczyń, przy czym korzystniej stosunek ten mieści się w zakresie od 1:10 do 10:1, najkorzystniej w zakresie od 1:5 do 5:1. Ponadto korzystnie w wyrobie według wynalazku środek powierzchniowo czynny jest wybrany z grupy środków powierzchniowo czynnych o kącie zwilżania poniżej 100, korzystnie poniżej 90, korzystniej poniżej 80, zaś najkorzystniej mniejszym niż 75. Jest także korzystne, ażeby środek powierzchniowo czynny wybrany został z grupy składającej się ze słabo pieniących, zwłaszcza ze słabo pieniących niejonowych środków powierzchniowo czynnych. Doświadczenia przeprowadzone z wieloma kompozycjami środków powierzchniowo czynnych umieszczonymi w pojemniku wykazały zasadniczo zmniejszoną adhezję uformowanej bryły do ścian pojemnika oraz zasadniczo mniejsze zapychanie perforacji znajdujących się w ścianach. Nieoczekiwanie ujawniono także, że obecność środka powierzchniowo czynnego poprawia szybkość rozpuszczania szklanych lub ceramicznych kompozycji, także wtedy, gdy mają one postać proszku, włókien lub granulek. Należy rozumieć, że chociaż korzystny przykład wykonania wynalazku dotyczy wyrobu, który zawiera kompozycję składającą się głównie z rozpuszczalnej w wodzie szklanej lub ceramicznej kompozycji oraz środka powierzchniowo czynnego (środków powierzchniowo czynnych), wprowadzone mogą zostać inne składniki, o ile tylko nie wpływają one na prawidłowe działanie oraz interakcję obydwu tych składników, jak to niniejszym omówiono. Jednakże minimalne ilości zarówno szklanej lub ceramicznej kompozycji jak i środka powierzchniowo czynnego (środków powierzchniowo czynnych) są takie jak zdefiniowano powyżej, a mianowicie 5% wagowo względem ciężaru wyrobu, to znaczy kompozycje zawierające mniejsze ilości rozpuszczalnej w wodzie szklanej lub ceramicznej kompozycji służącej do zmniejszenia korozji wyrobów szklanych i/lub mniej środka powierzchniowo czynnego (środków powierzchniowo czynnych) niż 5% wagowo nie wchodzą w zakres niniejszego wynalazku. Pomimo, iż zastosowane mogą być wszystkie rodzaje środków powierzchniowo czynnych lub ich mieszaniny, korzystne są środki powierzchniowo czynne o dobrych właściwościach powłokowych.

5 PL B1 5 Zauważono, iż istnieje korelacja pomiędzy kątem styczności, mierzonym zgodnie z opisanym niżej sposobem, między polietylenem a roztworem otrzymanym w wyniku rozpuszczenia 100 ppm środka powierzchniowo czynnego w wodzie destylowanej. Sposób pomiaru kąta styczności roztworów środków powierzchniowo czynnych: Do wykonania pomiarów zastosowano przyrząd do pomiaru kąta styczności Dataphysics OCA 15 Plus, zgodnie ze sposobem opartym na sposobie według normy ASTM D Do wykonania pomiarów wykorzystano opcję automatycznego ustawienia przyrządu. Przed badaniem oczyszczono etanolem pasek polietylenu z zastosowaniem celulozowej chusteczki. Następnie na pasek naniesiono 100 ppm wodny roztwór badanego środka powierzchniowo czynnego z wykorzystaniem strzykawki z pompką o objętości 1 ml. Następnie przyrząd do badań dokonuje dynamicznego określenia kąta styczności pomiędzy roztworem środka powierzchniowo czynnego a paskiem polietylenu w ramce czasowej od 0 do 5 sekund. Korzystne środki powierzchniowo czynne stosowane w wyrobie według wynalazku odznaczają się kątem styczności (mierzonym zgodnie z opisaną powyżej procedurą) o wartości poniżej 100, korzystnie mniej niż 90, najkorzystniej poniżej 80, zaś jeszcze korzystniej mniej niż 75 (woda: 105 ± 5, LF305: 70 ± 5 w czasie 0,5 s, przy spadku do wartości 60 ± 5 po 5,0 sekundach). Pomimo, iż brak jest szczególnych ograniczeń co do formy wprowadzenia kompozycji zawierającej środek powierzchniowo czynny do pojemnika zawierającego dużą uformowaną bryłę szklanej lub ceramicznej kompozycji do ochrony wyrobów szklanych, to za korzystne uznaje się pewne specyficzne przykłady wykonania. Jednym z przykładów wykonania jest utworzenie przynajmniej jednego elementu uformowanego w przynajmniej jednej z powierzchni uformowanej bryły wykonanej z rozpuszczalnej w wodzie szklanej lub ceramicznej kompozycji, przy czym element ten (elementy) jest przynajmniej częściowo wypełniony kompozycją zawierającą środek powierzchniowo czynny (środki powierzchniowo czynne). Ten przykład wykonania został bardziej szczegółowo przedstawiony na rysunku i opisany poniżej. Jednakże korzystne skutki wynalazku mogą zostać także osiągnięte dzięki kompozycjom zawierającym środek powierzchniowo czynny, na przykład w postaci zestalonej masy przylegającej i bezpośrednio stykającej się z uformowaną bryłą. W alternatywnym przykładzie wykonania pojemnik może zawierać odrębne przedziały do umieszczania odrębnych kompozycji, a mianowicie rozpuszczalnej w wodzie szklanej lub ceramicznej kompozycji z jednej strony oraz kompozycji zawierającej środek powierzchniowo czynny z drugiej strony. W szczególnym przykładzie wykonania wynalazku środek powierzchniowo czynny ma postać ciekłej kompozycji zawartej w zbiorniku, z którego może ona wyciekać lub też może być dozowana za pośrednictwem dowolnego przydatnego mechanizmu kontroli uwalniania. Wynalazek nie jest ograniczony do przykładu wykonania, w którym zawierająca środek powierzchniowo czynny kompozycja występuje w postaci jednolicie zestalonej masy (albo w postaci odrębnego bloku albo w postaci wypełnienia uformowanego elementu obecnego w uformowanej bryle wykonanej z rozpuszczalnej w wodzie szklanej lub ceramicznej kompozycji), ale także obejmuje przykład wykonania, w którym środek powierzchniowo czynny może być obecny w postaci złożonego z cząstek materiału, takiego jak na przykład granulki lub peletki, umieszczonego przykładowo w odrębnym przedziale pojemnika, dostępnym dla kąpieli myjącej przez odpowiednio zwymiarowane perforacje. Przedmiot wynalazku przedstawiono w korzystnym przykładzie wykonania na załączonym rysunku, na którym: Figura 1 przedstawia widok perspektywiczny jednego korzystnego przykładu wykonania wyrobu według wynalazku, Figura 2 - widok rozmontowanego wyrobu z przykładu wykonania z fig. 1, Figura 3 - widok powierzchni uformowanej bryły od strony płaskiej, będącej płytką podstawy pojemnika z utworzonym wewnątrz niej uformowanym elementem, a Figura 4 - uformowaną bryłę z fig. 3, w której uformowany element jest wypełniony kompozycją zawierającą środek powierzchniowo czynny. Odwołując się do fig. 1, wyrób 1 według wynalazku zawiera pojemnik 10, w którym umieszczona jest uformowana bryła wykonana z rozpuszczalnej w wodzie szklanej lub ceramicznej kompozycji (niepokazana na tym rysunku), jak również środki mocujące znajdujące się na pojemniku 10, do mocowania wyrobu w określonym położeniu we wnętrzu zmywarki do naczyń. W tym korzystnym przykładzie wykonania środki mocujące składają się z haków 15 i zacisków 16 umożliwiających przymo-

6 6 PL B1 cowanie wyrobu 1 korzystnie na pionowych lub poziomych elementach koszy. Pionowe zamocowanie na górnym koszu jest najkorzystniejsze dla tego przykładu wykonania wyrobu 1. Więcej szczegółów uwidoczniono na fig. 2, na której przedstawiono widok rozmontowanego wyrobu. Zarówno będąca płytką podstawa 11, jak i pokrywa 12 pojemnika 10 zawierają liczne perforacje (otwory) 13 i 13 pozwalające na kontrolowane krążenie kąpieli myjącej do wnętrza oraz na zewnątrz pojemnika. Kontrola krążenia odbywa się za pośrednictwem liczby i wielkości otworów 13 i 13 oraz za pośrednictwem środków dystansujących znajdujących się w pokrywie 12 oraz w będącej płytką podstawie 11 pojemnika. Ponadto na górnej stronie będącej płytką podstawy 11 dostarczone są środki mocujące 14 do mocowania pokrywy 12 pojemnika 10. Należy zauważyć, że wyrób zawiera dwie części, a mianowicie będącej płytką podstawę 11 oraz pokrywę 12, aby umożliwić wprowadzenie uformowanej bryły 20 podczas procesu wytwarzania. Korzystne jest jednakże, ażeby pojemnik nie mógł być łatwo, a przynajmniej bez nieodwracalnego jego uszkodzenia, rozmontowany przez użytkownika, aby zapobiec zranieniu ostrymi krawędziami częściowo rozpuszczonej szklanej lub ceramicznej uformowanej bryły 20. Przynajmniej część pokrywy 12 pojemnika może być przezroczysta, aby umożliwić dodatkowe obserwacje uformowanej bryły 20, a także ze względów estetycznych. Na fig. 3 przedstawiono powierzchnię 22 uformowanej bryły 20 skierowaną ku będącej płytką podstawie 11 pojemnika 10. W powierzchni 22 utworzony uformowany element 25 służący do umieszczenia w nim i utrzymania zawierającej środek powierzchniowo czynny kompozycji 30, którą uwidoczniono na fig. 4 jako wypełnienie uformowanego elementu 25. Wyniki doświadczalne W celu dokonania oceny korzyści wynikających z wprowadzenia kompozycji zawierającej środek powierzchniowo czynny do wyrobu zgodnie z powyższym opisem, wykonano doświadczenia z wykorzystaniem wyrobu z dodatkiem oraz bez dodatku kompozycji zawierającej środek powierzchniowo czynny. Zaobserwowano znacznie mniejsze formowanie się lepkiej galaretowatej warstwy na powierzchni uformowanej bryły wykonanej z rozpuszczalnej w wodzie szklanej lub ceramicznej kompozycji oraz jednoczesny wzrost rozpuszczalności uformowanej bryły. Dla potrzeb doświadczeń 15 g uformowanej bryły wykonanej z rozpuszczalnej w wodzie szklanej lub ceramicznej kompozycji, zgodnie ze szczegółowym zestawieniem w tabeli 1, umieszczono w klatce z tworzywa sztucznego z perforacjami, tworząc wyrób przedstawiony na fig. 1. W przykładzie wykonania według wynalazku we wnętrzu klatki na wierzchu rozpuszczalnej w wodzie szklanej kompozycji umieszczono 5 g blok wyszczególnionej w tabeli 2 kompozycji zawierającej środek powierzchniowo czynny, zgodnie z tym co pokazano na fig. 2. T a b e l a 1 P 2 O 5 49,25 Na 2 O 1 K 2 O 26,75 B 2 O 2 1,5 CaO 2 SiO 2 2 ZnO 17,5 T a b e l a 2 Alkohol oksyetylenowany (Plurafac RA30) 19,69 Produkt kondensacji poliglikolu i aminy (Triton CF 32) 15,31 Glikol polietylenowy ciężar cząsteczkowy= ,499 Monoetanoloamid kwasu tłuszczowego 21 Środek zapachowy 1,5 Sok cytrynowy 0,001

7 PL B1 7 O ile bez obecności dodatkowej kompozycji zawierającej środek powierzchniowo czynny we wnętrzu pojemnika we wszystkich przypadkach może być obserwowana adhezja uformowanej bryły do wewnętrznych powierzchni uformowanej bryły, to adhezja taka wcale nie występowała lub prawie wcale nie występowała wtedy, gdy kompozycja taka była stosowana. Przy stosowaniu dodatkowej kompozycji zawierającej środek powierzchniowo czynny nie obserwowano także zapychania perforacji w będącej płytką podstawie 11 pojemnika 10 oraz tylko nieznaczne zapychanie perforacji 13 na ścianach bocznych pojemnika, natomiast znaczne zapychanie wszystkich perforacji następowało bez dodatku tego rodzaju kompozycji. Dodatkowo obserwowano 20% wzrost rozpuszczalności szkła w obecności środka powierzchniowo czynnego. Cechy ujawnione w powyższym opisie, w zastrzeżeniach oraz na rysunku mogą stanowić, zarówno oddzielnie jak i w dowolnej kombinacji, materiał służący do realizacji wynalazku w jego różnorodnych postaciach. Zastrzeżenia patentowe 1. Wyrób do stosowania w zmywarce, zawierający rozpuszczalną w wodzie szklaną lub ceramiczną kompozycję do zmniejszania korozji wyrobów szklanych i przynajmniej jedną kompozycję zawierającą środek powierzchniowo czynny, a ilość szklanej lub ceramicznej kompozycji wynosi co najmniej 5% wagowo, zaś ilość środka powierzchniowo czynnego wynosi co najmniej 5% wagowo, przy czym obydwie wartości podane są w odniesieniu do ciężaru wyrobu, znamienny tym, że rozpuszczalna w wodzie szklana lub ceramiczna kompozycja znajduje się w pojemniku (10), którego przynajmniej część ścianek ma perforacje (13, 13 ) zapewniające kontrolowane krążenie kąpieli myjącej do wnętrza oraz na zewnątrz pojemnika, a zawierająca środek powierzchniowo czynny kompozycja (30) jest ewentualnie także umieszczona wewnątrz pojemnika (10). 2. Wyrób według zastrz. 1, znamienny tym, że zawierająca środek powierzchniowo czynny kompozycja (30) jest w postaci ciała stałego. 3. Wyrób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że rozpuszczalna w wodzie szklana lub ceramiczna kompozycja jest, przynajmniej częściowo, w postaci rozdrobnionego lub podobnego do włókien materiału rozproszonego wewnątrz rozpuszczalnej w wodzie matrycy. 4. Wyrób według zastrz. 3, znamienny tym, że rozpuszczalna w wodzie matryca obejmuje zawierającą środek powierzchniowo czynny kompozycję (30). 5. Wyrób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że rozpuszczalna w wodzie szklana lub ceramiczna kompozycja ma, przynajmniej częściowo, postać uformowanej bryły (20). 6. Wyrób według zastrz. 5, znamienny tym, że zawierająca środek powierzchniowo czynny kompozycja (30) przylega i bezpośrednio styka się z uformowaną bryłą (20). 7. Wyrób według zastrz. 5 albo 6, znamienny tym, że uformowana bryła (20) na przynajmniej jednej ze swoich powierzchni (22) zawiera przynajmniej jeden uformowany element (25) przynajmniej częściowo wypełniony zawierającą środek powierzchniowo czynny kompozycją (30). 8. Wyrób według zastrz. 5 albo 6, znamienny tym, że uformowana bryła (20) oraz zawierająca środek powierzchniowo czynny kompozycja (30) są umieszczone w oddzielnych przedziałach pojemnika (10). 9. Wyrób według zastrz. 5, znamienny tym, że zawierająca środek powierzchniowo czynny kompozycja (30) znajduje się wewnątrz pojemnika (10) tak, że w trakcie użytkowania, gdy pojemnik (10) jest zamocowany we wnętrzu zmywarki do naczyń, kompozycja (30) jest w kontakcie z kąpielą myjącą wcześniej niż rozpuszczalna w wodzie szklana lub ceramiczna kompozycja. 10. Wyrób według zastrz. 1, znamienny tym, że środek powierzchniowo czynny jest wybrany z grupy środków powierzchniowo czynnych o kącie zwilżania poniżej 100, korzystnie poniżej 90, korzystniej poniżej 80, zaś najkorzystniej mniejszym niż Wyrób według zastrz. 10, znamienny tym, że środek(dki) powierzchniowo czynny(ne) jest wybrany z grupy składającej się ze słabo pieniących, zwłaszcza niejonowych słabo pieniących środków powierzchniowo czynnych. 12. Wyrób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosunek ilości rozpuszczalnej w wodzie szklanej lub ceramicznej kompozycji do ilości środka(dków) powierzchniowo czynnego(nych) jest taki, że zarówno rozpuszczalna w wodzie szklana lub ceramiczna kompozycja jak i środek powierzchniowo czynny obecne są przez taką samą liczbę cykli mycia naczyń.

8 8 PL B1 13. Wyrób według zastrz. 12, znamienny tym, że stosunek ilości rozpuszczalnej w wodzie szklanej lub ceramicznej kompozycji do ilości środka powierzchniowo czynnego mieści się w zakresie od 1:10 do 10:1, korzystniej w zakresie od 1:5 do 5:1. Rysunki

9 PL B1 9

10 10 PL B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.