Biopaliwa a ptaki Przemysław Chylarecki

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Biopaliwa a ptaki Przemysław Chylarecki"

Wanda Markiewicz
8 lat temu
Przeglądów:

1 Biopaliwa a ptaki Przemysław Chylarecki Muzeum i Instytut Zoologii PAN

2 Dlaczego ptaki? Dobre wskaźniki różnorodności biologicznej Szczytowe ogniwa łańcucha troficznego integrują informację z niższych szczebli piramidy troficznej Rozpowszechnione występują wszędzie Łatwe do identyfikacji gatunkowej Łatwe do wykrycia hałaśliwe, kolorowe Dostępna armia wysoko wykwalifikowanych specjalistów pozwala uzyskać dobrą wiedzę w skali kraju (dobre pokrycie) Cel sam w sobie ludzie lubiąptaki

3 Polska ostoja ptaków krajobrazu rolniczego Znaczące odsetki populacji EU27 gniazdują w Polsce Wodniczka 78% Bocian biały 38% Kuropatwa 34% Ortolan 28% Dubelt 28% Skowronek 21% Łozówka 21% Derkacz 20% Trznadel 19% Pokląskwa 18% Szczególna odpowiedzialność za ochronę tych populacji

4 Biopaliwa jako zagrożenie Generalnie uprawy biopaliw prowadządo zmniejszenia różnorodności gatunkowej i liczebności ptaków -60%

5 Zmiany w krajobrazie rolniczym Polski Ziemniaki województwa Buraki cukrowe województwa

6 Zmiany w krajobrazie rolniczym Polski Pastwiska województwa Rozległe spadki kilku dominujących upraw i form użytkowania ziemi Zróżnicowane regionalnie

7 Zmiany w krajobrazie rolniczym Polski Rzepak cała Polska Prawie dwukrotny wzrost w ciągu 10 lat Główne biopaliwo w naszych warunkach bardzo niskie bogactwo gatunkowe i liczebności ptaków

8 Kosztem czego ten rzepak? Ilość ziemi ograniczona Cośza coś Rzepak po części na miejsce ziemniaków

9 Rzepak i spadki liczebności ptaków? Ortolan średnie roczne tempo zmian: -3.4%/rok w 2009 indeks = 76% stanu z roku 2000 żadnej stabilizacji ostatnio

10 Rzepak i spadki liczebności ptaków? Trznadel średnie roczne tempo zmian: -1.5%/rok w 2009 indeks = 86% stanu z roku 2000

11 Rzepak i spadki liczebności ptaków? Szczygieł średnie roczne tempo zmian: -4.7%/rok w 2009 indeks = 69% stanu z roku 2000 ostatnio odbicie kwalifikuje sięjako zagrożony wg IUCN

12 Ziemniaki i ptaki Kwiczoł: występowanie w 16 województwach R 2 =0.42 R 2 =0.47 R 2 =0.51 Gatunek wskaźnikowy ekstensywnego rolnictwa

13 Rzepak i spadki liczebności ptaków? Wzrost powierzchni upraw rzepaku może negatywnie oddziaływać na ptaki Wzrost powierzchni o niskiej atrakcyjności dla ptaków Kosztem bardziej atrakcyjnych upraw/form użytkowania ziemi Promuje wzrost powierzchni działek Promuje wzrost intensywności mechanicznych zabiegów agrotechnicznych intensyfikacja rolnictwa

14 Wskaźnik FBI Wskaźnik pospolitych ptaków krajobrazu rolniczego 23 gatunki typowe dla krajobrazu rolniczego Lata Powinien mierzyć odpowiedź ptaków na intensyfikację rolnictwa (np. wzrost areału rzepaku) Ale to nie jest takie proste

15 Wskaźnik FBI: intensyfikacja rolnictwa Faza 1 początek dekady Zmiany FBI napędzane intensyfikacją rolnictwa

16 Wskaźnik FBI: intensyfikacja rolnictwa Faza 1 początek dekady Zmiany FBI napędzane intensyfikacją rolnictwa Dane w rozbiciu na 16 województw 1 punkt = 1 województwo Trend zmian liczebności ortolanakoreluje z trendem zmian intensywności rolnictwa intens ekstens

17 Wskaźnik FBI: intensyfikacja rolnictwa Faza 1 początek dekady Tak samo dla kwiczoła, turkawki intens ekstens

18 Wskaźnik FBI: zmiany klimatu Faza 2 druga połowa dekady Zmiany FBI napędzane intensyfikacjąrolnictwa oraz zmianami klimatu

19 Wskaźnik FBI: zmiany klimatu Faza 2 druga połowa dekady Wzrost FBI napędzany przez gatunki południowe, o wysokiej temperaturze zasięgu Sygnałzmian klimatycznych zaciera sygnałzwiązany z intensyfikacją rolnictwa dlate Trend gatunku w fazie 2 0,80 0,60 0,40 0,20 0,00-0,20-0,40 R Sq Linear = 0,314 13,000 14,000 15,000 16,000 Tmean Średnia temperatura zasięgu gatunku

20 Klimat wpływa na populacje ptaków Indeksy roczne 3 gatunków polnych ptaków Dynamika układu determinowana nie tylko przez zależne od zmiennych klimatycznych w 12 miesiącach poprzedzających sezon lęgowy

21 Trudności z ocenąwpływu biopaliw Ptaki w krajobrazie rolniczym Dynamika układu determinowana nie tylko przez intensyfikację rolnictwa ( biopaliwa) Spora i rosnąca rola zmian klimatycznych Potrzebujemy dedykowanych badań FBI nie daje odpowiedzi, klimat zaciera sygnał Badania zagraniczne mają ograniczone zastosowanie Duże populacje ptaków polnych Różnice w poziomach intensywności rolnictwa

22 Wnioski Biopaliwa mająspory potencjałnegatywnego oddziaływania na bioróżnorodność, w tym na ptaki Ten potencjał szczególnie duży w Polsce Ale Efekt zależny od tego, jakie uprawy sąwypierane przez biopaliwa Efekt zależny od konkretnego biopaliwa Potrzebujemy dedykowanych badańnad wpływem określonych upraw energetycznych na ptaki

Podobne dokumenty

PRZYGOTOWANO W RAMACH KAMPANII

PRZYGOTOWANO W RAMACH KAMPANII PROMUJĄCEJ SIEĆ NATURA 2000 POD HASŁEM NATURA SIĘ O(D)PŁACA. PROJEKT REALIZOWANY W RAMACH PROGRAMU OPERACYJNEGO INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO, FINANSOWANY ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO