Spis treści. 3. Metody elektrochemiczne - Krystyna Sztefko 3.1. Wstęp 3.2. Zasady metod elektrochemicznych

Transkrypt

1 Spis treści 1. Charakterystyka analityczna metody laboratoryjnej - Bogdan Solnica 1.1. Wstęp 1.2. Granica próbki ślepej 1.3. Granica wykrywalności 1.4. Granica oznaczalności 1.5. Czułość funkcjonalna 1.6. Liniowość 1.7. Odporność 1.8. Dokładność 1.9. Precyzja 2. Metody spektroskopowe Krystyna Sztefko 2.1. Wstęp 2.2. Promieniowanie elektromagnetyczne 2.3. Oddziaływanie promieniowania elektromagnetycznego z materią 2.4. Kryteria podziału metod spektroskopowych Spektroskopia absorpcyjna UV-VIS Absorpcja atomowa Absorpcja cząsteczkowa Chromofory Emisja atomowa Emisja cząsteczkowa Spektroskopia UV-VIS w diagnostyce laboratoryjnej 2.5. Jądrowy rezonans magnetyczny 2.6. Metody spektroskopii absorpcyjnej Metody spektrofotometryczne Metody pomiaru światła w roztworach mętnych (turbidymetria i nefelometria) Spektrometria atomowo-absorpcyjna 2.7. Metody spektroskopii emisyjnej Fotometria płomieniowa 2.8. Spektroskopia luminescencji 2.9. Fluorescencja Aparatura do pomiaru fluorescencji (spektrofluorymetry) Problemy z pomiarem fluorescencji Zastosowanie fluorymetrii w diagnostyce laboratoryjnej Chemiluminescencja Powstawanie chemiluminescencji Aparatura do pomiaru chemiluminescencji Zastosowanie chemiluminescencji w diagnostyce laboratoryjnej Reflektometria Podsumowanie 3. Metody elektrochemiczne - Krystyna Sztefko 3.1. Wstęp 3.2. Zasady metod elektrochemicznych

2 Potencjometria Amperometria Konduktometria Kulometria 3.3. Elektrody stosowane w elektrochemii Elektrody referencyjne (odniesienia, porównawcze) Elektrody selektywne (wskaźnikowe, indykatorowe) 3.4. Elektrody selektywne dla cząsteczek Elektroda do pomiaru ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla Elektroda do pomiaru ciśnienia parcjalnego tlenu Elektrody wykorzystujące proces biologicznego rozpoznawania Biosensory DNA Biosensory immunochemiczne 3.5. Podsumowanie 4. Metody elektroforetyczne - Maria Kapusta 4.1. Wstęp 4.2. Rodzaje nośników elektroforetycznych Żele agarozowe Żele poliakrylamidowe 4.3. Techniki stosowane do rozdziału, identyfikacji i oznaczania ilości białek Elektroforeza w żelu poliakrylamidowym Elektroforeza natywna Ogniskowanie izoelektryczne Elektroforeza dwukierunkowa Elektrochromatografia Elektroforeza kapilarna 4.4. Metody immunoelektroforetyczne Immunoelektroforeza Immunofiksacja Immunoelektroforeza rakietowa według Laurella Wykrywanie białek przy użyciu metody Western blot 4.5. Techniki barwienia 4.6. Ilościowa ocena rozdziałów elektroforetycznych 4.7. Zastosowanie metod elektroforetycznych w diagnostyce laboratoryjnej Rozdział elektroforetyczny białek surowicy Rozdział elektroforetyczny białek moczu Rozdział elektroforetyczny białek płynu mózgowo-rdzeniowego Rozdział elektroforetyczny kwasów nukleinowych 5. Metody chromatograficzne - Agnieszka Kondracka, Zbigniew Bartoszewicz 5.1. Zasada metod chromatograficznych Przygotowanie próbek do rozdziału chromatograficznego Ocena jakości rozdziału chromatograficznego Aspekty ilościowe rozdziału chromatograficznego 5.2. Techniki pomiarowe i aparatura Chromatografia gazowa Kolumnowa chromatografia cieczowa Chromatografia cienkowarstwowa 5.3. Przykłady zastosowania metod chromatograficznych w diagnostyce laboratoryjnej

3 Profil steroidów w moczu dobowym metodą chromatografii gazowej Analiza składników powietrza wydychanego za pomocą chromatografii gazowej Analiza składu kwasów mykolowych metodą HPLC Badanie wariantów hemoglobiny i oznaczanie HbA 1c za pomocą analizatorów chromatograficznych Oznaczanie amin biogennych z użyciem HPLC 6. Technika spektrometrii mas - Zbigniew Bartoszewicz, Agnieszka Kondracka, Dominik Domański 6.1. Zasada techniki spektrometrii mas 6.2. Techniki pomiarowe i aparatura Typy analizatorów Możliwości analizy związków w zależności od wybranej techniki spektrometrii mas 6.3. Przykłady zastosowania techniki spektrometrii mas w diagnostyce laboratoryjnej Warunki wprowadzania techniki spektrometrii mas do rutynowych badań diagnostycznych Zastosowania spektrometrii mas w endokrynologii Wykrywanie wrodzonych wad metabolicznych Zastosowania spektrometrii mas w mikrobiologii Zastosowanie spektrometrii mas w monitorowaniu stężenia leków Zastosowanie spektrometrii mas w toksykologii Przyszłość spektrometrii mas w laboratorium diagnostycznym 7. Metody immunochemiczne - Krystyna Sztefko 7.1. Zasada metod immunochemicznych 7.2. Rodzaje metod immunochemicznych Metody strąceniowe Metody immunochemiczne ze znacznikiem 7.3. Standaryzacja i harmonizacja metod immunochemicznych 7.4. Techniki pomiarowe w metodach immunochemicznych 7.5. Zastosowanie metod immunochemicznych w diagnostyce laboratoryjnej 7.6. Przedanalityczne i analityczne czynniki interferujące w metodach immunochemicznych Reakcje krzyżowe w metodach immunochemicznych Białka wiążące jako źródło interferencji w metodach immunochemicznych Nieimmunogenne kompleksy białek z IgG, autoprzeciwciała, przeciwciała heterofilowe i przeciwciała antyzwierzęce jako źródło interferencji w metodach immunochemicznych 7.7. Efekt niskiej dawki i efekt wysokiej dawki 7.8. Poszukiwanie i usuwanie interferujących przeciwciał 7.9. Uwaga końcowa 8. Metody analityczne w technologii suchej chemii - Krystyna Sztefko, Przemysław Tomasik 8.1. Wstęp 8.2. Techniki pomiarowe stosowane w suchej chemii Odczyt wzrokowy Reflektometria Fluorymetria Potencjometria 8.3. Wykorzystanie suchej chemii w diagnostyce laboratoryjnej

4 Testy paskowe do badania ogólnego moczu System Vitros Reflotron Systemy HemoCue Biosensory i immunosensory Metody immunochromatograficzne bocznego przepływu 8.4. Zalety metod suchej chemii 9. Metody izotopowe - Krystyna Sztefko 9.1. Wstęp 9.2. Emitery promieniowania alfa, beta i gamma w diagnostyce laboratoryjnej 9.3. Prawo rozpadu promieniotwórczego 9.4. Aktywność preparatu promieniotwórczego i jej jednostki 9.5. Pomiar aktywności w laboratorium 9.6. Ochrona przed promieniowaniem Dawka pochłonięta i dawka ekspozycyjna 9.7. Ochrona przed skutkami promieniowania 9.8. Rodzaje metod izotopowych Analiza aktywacyjna Metody radiometryczne Rozcieńczania izotopowe 9.9. Izotopy w diagnostyce laboratoryjnej Aparatura do pomiaru promieniowania Pomiar izotopów stabilnych Pomiar emiterów promieniowania beta Pomiar emiterów promieniowania gamma Zastosowanie metod izotopowych w diagnostyce laboratoryjnej Metody immunochemiczne Metody stosowane w genetyce i biologii molekularnej Testy oddechowe Ocena funkcji mózgu Ocena utraty białka z przewodu pokarmowego Metoda rozcieńczenia znacznika Zastosowanie techniki spektrometrii mas połączonej z rozcieńczeniem izotopowym 10. Cytometria przepływowa - Łukasz Sędek, Bogdan Mazur Wprowadzenie do techniki cytometrii przepływowej Rozwój cytometrii przepływowej Budowa cytometru przepływowego Materiał do badań cytometrycznych Zasada pomiaru cytometrycznego Techniki barwienia materiału do analizy cytometrycznej Podstawy zjawiska fluorescencji Właściwości spektralne fluorochromów stosowanych w cytometrii przepływowej Kontrola poprawności pracy cytometru Zastosowania cytometrii przepływowej

5 Zastosowanie cytometrii przepływowej w immunologii i hematologii Pozostałe zastosowania cytometrii przepływowej Podsumowanie 11. Metody biologii i genetyki molekularnej - Marek Sanak Wstęp Kliniczne skutki mutacji Rodzaje mutacji genetycznych Mutacje punktowe Mutacje wielonukleotydowe Mutacje genomu mitochondrialnego Metody wykrywania mutacji genowych Materiał biologiczny do badania DNA Techniki wykrywania mutacji genowych Metody celowane wykrywania mutacji genowych Klasyczne techniki hybrydyzacji DNA genomowego Amplifikacja DNA genomowego techniką polimerazowej reakcji łańcuchowej Badanie polimorfizmu restrykcyjnego produktów amplifikacji PCR Badanie produktów amplifikacji PCR poprzez ich detekcję techniką hybrydyzacji Inne celowane metody wykrywania mutacji genowej Metody celowane wykrywania mutacji typu insercyjno-delecyjnego Wykrywanie mutacji dynamicznych techniką PCR Dostępność badań w genetycznej diagnostyce molekularnej Metody molekularne w badaniach cytogenetycznych 12. Metody stosowane w badaniach hematologicznych - Bogdan Mazur Historia badań hematologicznych Materiał do badań hematologicznych Metody badań hematologicznych Metoda 3-diff Metoda 5-diff Wyniki badań hematologicznych Standaryzacja Automatyzacja w immunohematologii 13. Metody stosowane w badaniach hemostazy - Anna Raszeja-Specht, Jacek Golański Wstęp Materiał do badań układu hemostazy Badania układu krzepnięcia metodami fizykochemicznymi Oznaczanie liczby płytek krwi Badanie reaktywności płytek krwi Turbidymetryczny pomiar agregacji Impedancyjny pomiar agregacji Pomiar czasu okluzji Badania z wykorzystaniem wiskozymetrycznych i/lub optycznych metod detekcji skrzepu Czas protrombinowy (PT) Czas częściowej tromboplastyny po aktywacji (APTT) Fibrynogen (Fg)

6 Czas trombinowy (TT) Czas reptylazowy (RT) lub czas ankrodowy Czas ekarynowy (ECT) Oznaczanie aktywności czynników VIII, IX i XI Oznaczanie aktywności czynników VII, V, II i X Wykrywanie oporności na aktywowane białko C (APC-R) Wykrywanie przeciwciał antyfosfolipidowych: antykoagulantu tocznia (LA) i innych Badania układu krzepnięcia metodami biochemicznymi z zastosowaniem substratów chromogennych Oznaczanie aktywności antytrombiny (AT) Oznaczanie aktywności białka C (PC) Oznaczanie aktywności anty-xa Badania układu krzepnięcia metodami immunochemicznymi Oznaczanie stężenia dimeru D (DD) Antygen czynnika von Willebranda (vwf:ag) Wiązanie czynnika von Willebranda z kolagenem (vwf:cb) Aktywność czynnika von Willebranda jako kofaktora rystocetyny (vwf:rco) Oznaczanie stężenia całkowitego (PS) i wolnego (fps) białka S Oznaczanie stężeń przeciwciał antykardiolipinowych (ACA) i przeciwciał przeciw ß 2 - glikoproteinie I (ß 2 -GPI) Oznaczanie stężeń przeciwciał przeciw kompleksowi czynnik płytkowy 4-heparyna (anty-pf4/h) Metody biologii molekularnej Aparatura wykorzystywana w diagnostyce zaburzeń hemostazy Analizatory POCT Automatyzacja i integracja laboratoryjnej diagnostyki hemostazy Kierunki rozwoju diagnostyki hemostazy 14. Metody stosowane w diagnostyce mikrobiologicznej - Elżbieta Stefaniuk Wstęp Hodowla drobnoustrojów Hodowla bakterii i grzybów Diagnostyka wirusologiczna oparta na hodowlach komórkowych Systemy automatyczne do hodowli bakterii i grzybów z krwi i płynów z jam ciała Metody mikroskopowe Techniki barwienia Identyfikacja drobnoustrojów Klasyczne schematy identyfikacyjne drobnoustrojów Automatyczne systemy do identyfikacji drobnoustrojów Spektrometria mas Metody serologiczne i immunochemiczne Oznaczanie lekowrażliwości drobnoustrojów

7 Automatyczne systemy do identyfikacji i oznaczania lekowrażliwości drobnoustrojów Metody biologii molekularnej Molekularna diagnostyka zakażeń Typowanie genetyczne dla celów epidemiologii 15. Laboratoryjny system informatyczny - Barbara Kopeć, Piotr Sitkowski Wstęp Funkcje laboratoryjnego systemu informatycznego Moduł Rejestracja zleceń Moduł Przyjęcie materiału do laboratorium Moduł Komunikacja z analizatorami Moduł Kontrola jakości Moduł Autoryzacja wyniku badania Moduły wspomagające zarządzanie laboratorium Ochrona danych medycznych i osobowych pacjentów w laboratorium Koszty informatyzacji 16. Automatyzacja w medycznym laboratorium diagnostycznym - Bogdan Solnica Wstęp Automatyczne analizatory laboratoryjne. Konsolidacja badań Automatyzacja fazy pozaanalitycznej Częściowa i całkowita automatyzacja laboratorium Skorowidz