Program konserwacji stolarki okiennej w pomieszczeniach parteru i I pitra Collegium Novum Uniwersytetu Jagielloskiego przy ulicy Gołbiej 24 w Krakowie

Transkrypt

1 Pracownia Konserwacji i Wyrobów Stolarstwa Artystycznego Kazimierz Czepiel Kraków ul. Na Błonie 13/141 Program konserwacji stolarki okiennej w pomieszczeniach parteru i I pitra Collegium Novum Uniwersytetu Jagielloskiego przy ulicy Gołbiej 24 w Krakowie Kontynuacja prac rozpocztych w roku Opracował: mgr Kazimierz Czepiel Kraków czerwiec 2012

2 Uwagi wstpne Spis zawartoci I II III IV V VI Karta tytułowa Opis inwentaryzacyjny obiektu Stan zachowania Program prac Postpowanie szczegółowe, Szczegółowa Specyfikacja Techniczna Warunków Wykonania i Odbioru Robót Przedmiar robót VII Dokumentacja rysunkowa 1.rys. Zestawienie stolarki okiennej do konserwacji sk. 1:50 2.rys. Rzut poziomy parteru z rozmieszczeniem okien przewidzianych do konserwacji i oznaczeniem kierunków otwierania. sk. 0,187 3.rys. Rzut poziomy I pitra z rozmieszczeniem okien przewidzianych do konserwacji i oznaczeniem kierunków otwierania. sk. 0,187 4.rys. Okno trójdzielne I pietra inwentaryzacja sk. 1:16 5.rys. Okno dwudzielne I pietra inwentaryzacja sk. 1:16 6.rys. Okno trójdzielne I pietra inwentaryzacja przekrój pionowy sk. 1:2 7.rys. Okno trójdzielne I pietra inwentaryzacja, projekt rekonstrukcji kwater zewntrznych dla okien dwudzielnych i trójdzielnych, przekrój poziomy. sk. 1:2,5 2

3 I Karta tytułowa Identyfikacja obiektu Kraków, ul. Gołbia 24, Collegium Novum stolarka okienna w pomieszczeniach parteru i I pitra. Wpis do Rejestru Zabytków: A-315 Czas powstania, autor : Feliks Ksigarski, remont Własno : Uniwersytet Jagielloski Uytkownik: Uniwersytet Jagielloski. Dane dotyczce prac konserwatorskich: Rodzaj prac: Opracowanie dokumentacyjne p.t. Program konserwacji stolarki okiennej w pomieszczeniach parteru i I pitra Collegium Novum Uniwersytetu Jagielloskiego przy ulicy Gołbiej 24 w Krakowie Kontynuacja prac rozpocztych w roku Inwestor: Uniwersytet Jagielloski Wykonawca: Pracownia Konserwacji i Wyrobów Stolarstwa Artystycznego Kazimierz Czepiel, Kraków, ul. Na Błonie 13/141, Autorzy prac: techn. stol. art. mgr Kazimierz Czepiel upr. kons. WUOZ 164/94 Dane dotyczce dokumentacji: opisowa: stron : 23 fotograficzna: zdj 16 szt. Rysunków: 7 1 Zabytki Architektury I Budownictwa w Polsce, wyd. Krajowy Orodek Bada i Dokumentacji Zabytków, W- wa

4 Uwagi wst pne W oparciu o program prac konserwatorskich opracowany w roku 2010, przeprowadzono w roku 2011 prace konserwatorskie we wskazanych w programie oknach parteru i I pi tra. Zrekonstruowano zniszczone zewn trzne kwatery i wyposa ono je w najcie szy zestaw szyby zespolonej, usuni to nawarstwienia farb i przywrócono pierwotn kolorystyk, poddano konserwacji mechanizmy zamykaj ce. Poni ej przykłady wykonanych zabiegów. Okno po konserwacji, na parterze w Klubie Profesorskim, widok od strony wn trza. 4

5 Okno po konserwacji, na parterze w Klubie Profesorskim. Zrekonstruowana kwatera zewn trzna, zaopatrzona w ciepł szyb przywrócona oryginalna klamka, przywrócona pierwotna kolorystyka. Okno po konserwacji, na parterze w Klubie Profesorskim. przywrócone oryginalne zawiasy. 5

6 Okno po konserwacji, na parterze w Klubie Profesorskim. Poddane konserwacji blokady przeciwwiatrowe. Okno po konserwacji, na parterze w Klubie Profesorskim. Zrekonstruowana kwatera zewn trzna, poddane konserwacji oryginalne okapniki, kwatera zaopatrzona w ciepł szyb, uszczelki i nowoczesna zasuwnic z pozostawieniem oryginalnej mosi nej klamki. 6

7 Zaprezentowane powy ej wyniki prac konserwatorskich stanowi wzorzec dla prac przy pozostałych oknach. Szczegółowe warunki działa konserwatorskich nale y wykonywa w oparciu o poni sze opracowanie. II Okna w pomieszczeniach parteru i I pi tra Opis inwentaryzacyjny obiektu i jego interpretacja Okna oryginalne z okresu powstania budynku, skrzynkowe2, czterokwaterowe i sze ciokwaterowe, umieszczone w otworze o w garkach kamiennych z kamiennym słupkiem i lemieniem. Wykonane z drewna iglastego, malowane od zewn trz kryj co w kolorze br zu z domieszk czerwieni, pierwotnie malowane od zewn trz w kolorze ugrowo-oliwkowym. Spod zewn trznej farby w kolorze ciemnego mahoniu wyłania si pierwotny kolor ugrowooliwkowy. 2 Terminologia: Słownik Terminologiczny Architektury : Tajchman J, Stolarka Okienne, ODZ W-wa

8 Od wewn trz pierwotnie fladrowane w kolorze złotej sosny. Spod szyldu klamki widoczny pierwotny fladrunek w kolorze złotej sosny Ramiaki skrzydeł okiennych oraz słupek i lemi od strony wn trza pomieszczenia profilowane. Profilowania w formie wałka i rowka charakterystyczne w Krakowie dla 4 w. w. XIX. 8

9 9

10 Poł czenie drewnianej o cie nicy z kamiennym w garkiem od zewn trz i o cie em od wewn trz wypełnione profilowan listw. Poł czenie progów krosna od zewn trz z progiem w garka - zasłoni te dodatkowym blaszanym okapnikiem. Podwójne okapniki: na kwaterze i na poł czeniu progu z w garkiem. Klamki mosi ne symetryczne o kabł kowatym uchwycie. Odbojniki mosi ne montowane na poziomie szczebliny. Oryginalne klamki i odbojniki 10

11 Przytrzymywacze przeciwwiatrowe montowane w progu o cie nicy. Przytrzymywacz-blokada przeciwwiatrowa Zawiasy stalowe o toczonym zako czeniu. Oryginalne zawiasy. 11

12 III Stan zachowania W wyniku 140-letniego u ytkowani okna utraciły sprawno funkcji elementów zamykaj cych: klamek, zasuwnic (baskwili), przytrzymywaczy przeciwwiatrowych st d u ytkowanie okien jest utrudnione. Cz klamek została wymieniona na współczesne aluminiowe. Okna były poddawane wielokrotnym renowacjom, przemalowaniom, w wyniku czego powstały du e nawarstwienia farb, które uległy spech rzeniu, p kaj i odpadaj płatami. Geometria kwater nie wykazuje odkształce, lecz zbutwienia kwater zewn trznych w partiach progów kwalifikuje je do rekonstrukcji. Okna wykonane s zgodnie z wła ciwo ciami konstrukcyjnymi okien skrzynkowych ostatniej w. w. XIX zatem nie maj klasy szczelno ci wymaganej na pocz. XXI wieku. Wnioskuj wykonanie generalnej konserwacji okien z rekonstrukcja kwater zewn trznych. Poni ej zaprezentowane wyst puj ce najcz ciej uszkodzenia zewn trznej cze ci okien. Zbutwienia krosien zewn trznych i ramiaków kwater. 12

13 Zbutwienia ramiaków kwater Zbutwienia progów 13

14 Sp kane progi o cie nic, zamalowane i unieruchomione blokady przeciwwiatrowe Rozregulowane i wyłamane gniazda zamków baskwili, wymienione klamki na aluminiowe 14

15 IV Program prac Zamierzone obecnie przez Uniwersytet działania konserwatorskie przy stolarce okiennej parteru i I pitra s kontynuacj prac rozpocztych jeszcze w 1994 roku według załoe konserwatorskich zalecajcych rekonstrukcji okien wymagajcych wymiany (Aula, cze okien I i II pitra), konserwacji okien na korytarzach i klatkach schodowych, przywróceniu kolorystyki okien od strony wntrza, generalnej konserwacji lub rekonstrukcji funkcji mechanicznych. Prace ju wykonane nie zmieniły charakteru stylowego stolarki okiennej, a wrcz przeciwnie - przywróciły pierwotne cechy stylowe właciwe dla 4 w. wieku dziewitnastego. Zaplanowany przez Uniwersytet zakres prac na rok 2012 naley prowadzi wg wypracowanych w poprzednich latach metod. V Postpowanie szczegółowe Szczegółowa Specyfikacja Techniczna Warunków Wykonania i Odbioru Robót 1. Przedmiot specyfikacji Przedmiotem niniejszej Szczegółowej Specyfikacji Technicznej s wymagania dotyczce realizacji robót przewidzianych do wykonania przy konserwacji stolarki okiennej w pomieszczeniach parteru i I pitra Collegium Novum Uniwersytetu Jagielloskiego przy ul. Gołbiej nr 24 w Krakowie. 2. Zakres stosowania specyfikacji Niniejsza specyfikacja bdzie stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w punkcie Zakres robót objtych specyfikacj : 3.1. Konserwacja okien o wymiarach: 157 x 314 cm 34 szt. 208 x 314 cm 4 szt. 151 x 270 cm 20 szt. 191 x 262 cm 2 szt. Razem: szt. 60 o pow. w wietle ocienicy Razem: 285 m2 15

16 4. Okrelenia podstawowe Uyte w ST i wymienione poniej okrelenia naley rozumie nastpujco: 4.1. Aprobata techniczna: Pozytywna ocena techniczna materiału lub wyrobu, dopuszczajca do stosowania w budownictwie, wymagana dla wyrobów, dla których nie ustalono Polskiej Normy lub normy Unii Europejskiej Budowa: Wykonywanie obiektu budowlanego w okrelonym miejscu, a take odbudowa, rozbudowa, przebudowa oraz modernizacja obiektu budowalnego Budynek: Obiekt budowalny, który jest stale zwizany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomoc przegród budowlanych oraz posiada fundament i dach Certyfikat: Znak bezpieczestwa materiału lub wyrobu wydany przez specjalistyczn, upowaniona jednostk naukowo-badawcz lub urzd pastwowy, wskazujcy, e zapewniona jest zgodno wyrobu z kryteriami technicznymi okrelonymi na podstawie Polskich Norm, aprobat technicznych, oraz właciwych przepisów i dokumentów technicznych Dziennik Budowy: Opatrzony pieczci zamawiajcego zeszyt, z ponumerowanymi stronami, słucy do notowania wydarze zaistniałych w czasie wykonywania zadania budowlanego, rejestrowania i dokonywania odbiorów robót, przekazywania polece i innej korespondencji technicznej midzy Inspektorem nadzoru, Wykonawc i Projektantem. Dziennik jest przeznaczony do rejestracji przebiegu robót oraz wszystkich zdarze majcych znaczenie przy ocenie technicznej prawidłowoci wykonywania budowy Inspektor Nadzoru Budowlanego: Samodzielna funkcja techniczna w budownictwie zwizana z wykonywaniem technicznego nadzoru nad robotami budowlanymi, któr moe sprawowa osoba posiadajca odpowiednie uprawnienia budowlane i bdca członkiem Izby Inynierów Budownictwa Kierownik Budowy: Samodzielna funkcja techniczna w budownictwie zwizana z bezporednim kierowaniem organizacj placu budowy i procesem robót budowlanych, któr moe sprawowa osoba posiadajca odpowiednie uprawnienia budowlane i bdca członkiem Izby Inynierów Budownictwa Materiały: wszystkie tworzywa niezbdne do wykonania robót zgodne z dokumentacja projektow i Specyfikacjami Technicznymi Odpowiednia (bliska) zgodno : zgodno wykonywanych robót z dopuszczalnymi tolerancjami, a jeli podział tolerancji nie został okrelony to z przecitnymi tolerancjami przyjmowanymi zwyczajowo dla danego rodzaju robót budowlanych. 16

17 4.10. Polecenie Inspektora Nadzoru: wszelkie polecenia przekazane Wykonawcy przez Inspektora Nadzoru, w formie pisemnej, dotyczce sposobu realizacji robót lub innych spraw zwizanych z prowadzeniem budowy Projektant: uprawniona osoba prawna lub fizyczna bdca autorem Dokumentacji Projektowej Przedmiar robót: wykaz robót z podaniem ich iloci w kolejnoci technologicznej ich wykonania Terminologia: nazewnictwo wyrobów, elementów wyrobów lub ich szczegółów, przyjte do jednolitego stosowania na obszarze całego kraju okrelone Polska Norm lub przez Instytut Jzyka Polskiego PAN. Dla stolarki okiennej obowizuje: PN-B :1996 Stolarka budowlana. Okna i drzwi. Terminologia,oraz Tajchman J. Słownik Terminologiczny Architektury, Stolarka okienna, ODZ W-wa Wykonanie Robót Konserwacja okien skrzynkowych Prace maj na celu przywrócenie prawidłowych funkcji mechanicznych oraz prawidłowej szczelnoci zgodnie z zabytkowymi właciwociami konstrukcyjnymi tych okien Zabezpieczenie pomieszcze: - zdj z karniszy firanki, zasłony tekstylne, zasłony przeciwsłoneczne listwowe, poskłada, opakowa szczelnie w papier lub foli, oznaczy opakowania numerem pomieszczenia, - w uzgodnieniu z biurem administracyjnym Collegium Novum przemieci meble w pomieszczeniach w celu umoliwienia swobodnego dostpu do otworu okiennego i swobodnego dostpu do przebiegu instalacji medialnych, - opakowa szczelnie foli pcherzow meble znajdujce si w pomieszczeniach, - przykry parkiety w pomieszczeniach podwójn warstw tektury falistej, - osłoni odrzwia na drodze transportowej podwójn warstwa tektury falistej i dodatkowo grub foli pcherzow, 17

18 5.2. Zdj z zawiasów kwatery zewntrzne dolne i górne, usun do czystego drewna przemalowania ramiaków dolnych i naroników dolnych w celu stwierdzenia stanu zachowania drewna w miejscach styku drewna z okapnikami. W przypadku zbutwienia dolnych ramiaków kwater dokona rekonstrukcji kwater zewntrznych. Kwatery mona zrekonstruowa zmodernizowane o najcieszy zestaw szyby termoizolacyjnej (4+6+4) mocowanej na listewki od strony zewntrznej. W kwaterach zrekonstruowanych mona zastosowa nowoczesne zasuwnice listwowe lecz z oryginaln klamk przełoona ze starej kwatery, oryginalnymi zawiasami czopowymi wbijanymi, oryginalnym zaczepem do zba przeciwwiatrowego przytrzymywacza zapadkowego, oryginalnym okapnikiem blaszanym. W kwaterach zrekonstruowanych wyfrezowa wrb na uszczelk wciskan W kwaterach zewntrznych zakwalifikowanych do konserwacji i we wszystkich kwaterach wewntrznych wykona nastpujce działania: 5.4. Usun przemalowania do czystego drewna sposobem termicznym i mechanicznym pozostawiajc wiadki pierwotnej kolorystyki Sprawdzi prawidłowo pozycji zawiasów oraz prawidłowo przylegania przylg kwater do przylg ocienicy, odznaczy miejsc wymagajcych dostrugania, doklejenia, wyrównania na ocienicy i na kwaterze, odznaczy zawiasy wymagajce korekty pozycji. Zawiasy nie mog powodowa odstawania przylg kwater od przylg ocienicy Dostruga, doklei nierównoci we wrbach, skorygowa pozycj zawiasów poprzez ich wymontowanie i zamontowanie w prawidłowej pozycji, ponowne przyłoy kwatery we wrby ocienicy, a do uzyskania wymaganego rezultatu. Wymagany rezultat to : luzy wrbowe szer. 3 mm z tolerancja 1-4 mm, od strony zawiasów i przymyku przylgi dolegaj luno na styk nie wikszy ni 0,5 mm, nie powodujc napre na zawiasach Po zawieszeniu kwater na zawiasach naley wykona now regulacj domknicia kwater na składaniu i na słupkach. Kwatery naley całkowicie domkn i sprawdzi pozycj prta zasuwnicy w stosunku do gniazda zaczepu: i w zalenoci od wyników pomiaru - wyregulowa luz prta w łou prowadzcym poprzez: - całkowity demonta zasuwnicy, przefrezowanie starego rowka, zaflekowanie rowka, wyfrezowanie nowego łoa prawidłowym 18

19 wymiarze, - wymian i regulacj blach stabilizujcych pozycj prta, - wbicie kwadratowej tulejki w kocówk łoa w celu ustabilizowania pozycji prta Po ustabilizowaniu pozycji prta w kwaterze naley ustali, odznaczy, i ustabilizowa pozycj gniazda zaczepu prta: i w zalenoci od wyników pomiaru wykona: - regulacja odległoci poprzez wkucie głbiej gniazda, - zamontowanie podkładek w celu wysunicia gniazda, - rekonstrukcja całego gniazda, - przed zmontowaniem zasuwnicy z elementów w komplet i zamontowaniem w gniedzie kwatery- naley elementy oczyci z brudu i rdzy oraz natowotowa Ustabilizowanie blach oporowych dla rodkowego rygla zasuwnicy. Sprawdzi czy po przekrceniu klamki rygiel trafia w otwór blachy oporowej, i czy rygiel zakleszcza si w trapezowym wyciciu blachy. Jeeli nie to naley przesun pozycj blachy lub skorygowa wielko otworu trapezowego. Szyldziki klamek naley dokrci wkrtami mosinymi o główkach soczewkowych i naciciu na płaski rubokrt Po wykonaniu wymienionych czynnoci naley oszkli te kwatery z których były wyjte szyby na czas prac konserwatorskich oraz oszkli kwatery zrekonstruowane Wykona prace malarskie polegajce na trzykrotnym szpachlowaniu i szlifowaniu powierzchni, dwukrotnym malowaniu farb podkładow ftalow jako tłem pod fladrowanie, fladrowaniu powierzchni na wzór okien na korytarzach, zabezpieczeniu fladrowa lakierem poliuretanowym bezbarwnym półmatowym Elementy oku stalowe: zawiasy, baskwile, zaczepy przeciwwiatrowe, okapniki oczyci z nawarstwie farby i rdzy i zabezpieczy farba antykorozyjn. Elementy pracujce czopy zawiasów i prty baskwili nie malowa lecz towotowa Elementy oku mosine: klamki, odbojniki -oczyci z farby kryjcej i brudu, nie polerowa, pozostawi spatynowane. Klamki brakujce zrekonstruowa wg wzoru klamki oryginalnej Kraty zewntrzne na parterze : usun nawarstwienia farb i korozji, 19

20 zabezpieczy farb antykorozyjn czarn w odcieniu i fakturze jak kraty w podcieniach przed wejciem głównym do budynku W oknach, w których wystpuj oryginalne mechanizmy do odchylania kwater nad lemieniem, naley przeprowadzi konserwacje tych mechanizmów polegajc na oczyszczeniu z farb i korozji, doprowadzeniu do pierwotnego właciwego kształtu i przywróceniu prawidłowego działania w połczeniu z kwaterami. Mechanizmy naley pomalowa w jednolitym kolorze brzowym spójnym z kolorem fladrunku. Farb naley zastosowa antykorozyjn Prace wykoczeniowe - wykonanie od zewntrz szczelnego połczenia ocienicy z kamiennymi wgarkami i słupkami przy pomocy zaprawy wapiennej barwionej w kolorze fug midzy cegłami na elewacji, - malowanie glifu okiennego od strony wewntrznej farb w kolorze istniejcym, - demonta wszystkich zabezpiecze, sprztanie, odkurzanie, ustawienie mebli na swoje miejsce, zawieszenie firanek, zasłon tekstylnych, zasłon przeciwsłonecznych, - naprawa ewentualnych uszkodze parkietów, posadzek, cian, odrzwi itp. powstałych na drodze transportu elementów i w czasie konserwacji okien. 6. Kontrola jakoci Ocena jakoci bdzie obejmowa: sprawdzenie zgodnoci wymiarów (w przypadku kwater odtworzonych) sprawdzenie zgodnoci formy elementów odtworzonych z elementami oryginalnymi, sprawdzenie jakoci materiałów z których zostały odtworzone zniszczone elementy, sprawdzenie prawidłowoci wykonania z uwzgldnieniem szczegółów konstrukcyjnych, sprawdzenie działania skrzydeł i elementów ruchomych, oku oraz ich funkcjonowania, sprawdzenie prawidłowoci zmontowania i uszczelnienia, 20

21 sprawdzenie jakoci powłok malarskich i zgodnoci koloru. sprawdzenie terenu wykonywania prac pod wzgldem jakoci pozostawionych po pracach pomieszcze. 9. Materiały i technologie Materiały i technologie stosowane do wykonania robót musz odpowiada tym, jakie zostały wskazane w p. 5 WYKONANIE ROBÓT: dotyczy: - materiałów drzewnych, - materiałów malarskich i technologii malowania, - oku okiennych, - szyb. Wykonawca potwierdzi w DEKLARACJACH ZGODNOCI prawidłowe zastosowanie materiałów z atestami producentów materiałów i zalecan przez nich technologi wykonania. 12. Warunki odbioru robót Prace podlega bd odbiorowi przez komisj techniczno- konserwatorsk z udziałem przedstawicieli Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, uytkownika i inwestora, pod katem zgodnoci z dokumentacj i specyfikacj techniczna, zgodnoci z zasadami sztuki stolarskiej, budowlanej i konserwatorskiej oraz warunkami Pozwolenia Konserwatorskiego. 13. Dokumentacja powykonawcza Na posiedzenie Komisji odbioru kocowego naley dostarczy dokumentacj z przebiegu prac wykonan zgodnie z instrukcj Krajowego Orodka Bada i Dokumentacji Zabytków ( Instrukcja BMiOZ Seria B T LXXII). Przepisy zwizane PN-B-10085:2001 PN-88/B Zmiana 2 PN-88/B-10085/Az3:2001 PN-B-91000:1996 Stolarka budowlana. Okna i drzwi. Wymagania i badania Stolarka budowlana. Okna i drzwi. Wymagania i badania. (Zmiana) Stolarka budowlana. Okna i drzwi. Wymagania i badania. (Zmiana Az3) Stolarka budowlana. Okna i drzwi. 21

22 PN-75/B PN-EN :2004(U) PN-EN 12051: 2002 PN-B-05000:1996 PN-72/B PN-78/B PN-B-13079:1997 PN-B-30150:97 BN-67/ PN-C-81901:2002 PN-C-81901:2002 BN-71/ PN-C-81607:1998 Terminologia. Okucia budowlane. Podział. Okucia budowlane, uszczelki i tamy uszczelniajce do drzwi, okien aluzji i cian osłonowych. Cz 1: Wymagania eksploatacyjne i klasyfikacje Okucia budowlane. Zasuwy drzwiowe i okienne. Wymagania i metody bada. Okna i drzwi. Pakowanie, przechowywanie, transport. Roboty szklarskie. Warunki i badania techniczne przy odbiorze. Szkło płaskie walcowane. Szkło budowlane. Szyby zespolone. Kit budowlany trwale plastyczny. Pokosty sztuczne i syntetyczne. Farby olejne do gruntowania ogólnego stosowania. Farby olejne i ftalowe nawierzchniowe ogólnego stosowania. Farby chemoutwardzalne na stolark budowlan. Emalie olejno-ywiczne, ftalowe modyfikowane i ftalowe kompolimeryzowane styrenowane Czerwiec 2012 r. Opracował: mgr Kazimierz Czepiel 22

23 VI Przedmiar robót na przykładzie okna trójdzielnego na I pitrze Zakres robót wg poz. 5 Specyfikacji 23

24

25

26

27

28

29

30 Zestawienie zbiorcze cen na konserwację okien na I p. Collegium Novum lp nr pomieszczenia Szer w ościeżnicy Wys w ościeznicy szt m2 cena.m2 wartość netto wartość brutto ,57 3, , ,57 3,14 2 9, ,57 3,14 1 4, ,57 3,14 2 9, ,08 3,14 1 6, ,57 3,14 2 9, ,57 3,14 2 9, ,57 3,14 2 9, ,08 3,14 1 6, ,57 3,14 1 4, ,57 3,14 1 4, ,57 3,14 2 9, ,57 3,14 1 4, ,57 3,14 1 4, ,57 3,14 1 4, ,57 3, , ,57 3,14 2 9, ,57 3,14 2 9, ,51 3,14 2 9, ,08 3,14 1 6, ,51 3,14 2 9,48 Razem ,45