STANOWISKO KOMISJI MEDYCZNEJ FEDERACJI ZWIĄZKÓW ALPINISTYCZNYCH

Transkrypt

1 THE INTERNATIONAL MOUNTAINEERING AND CLIMBING FEDERATION UNION INTERNATIONALE DES ASSOCIATIONS D ALPINISME Office: Mnbijustrasse 6 Pstfach CH- Berne SWITZERLAND Tel.: +4 () 788 Fax: +4 () ffice@uiaa.ch STANOWISKO KOMISJI MEDYCZNEJ FEDERACJI ZWIĄZKÓW ALPINISTYCZNYCH CZĘŚĆ 9 Dzieci w górach Przeznaczne dla lekarzy, sób zaintereswanych, peratrów wypraw trekkingwych i ekspedycji Meijer, H.J. & Jean, D. 8 [tłumaczenie: Maciej Uchwicz, krekta: Paweł Pdsiadł] W - Strna: / 6

2 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach Wprwadzenie Każdeg rku tysiące dzieci mieszkających na nizinach pdróżuje w góry nie pnsząc żadneg uszczerbku na zdrwiu. Większść wypraw t wyjazdy d resrtów górskich, szczególnie w Ameryce Półncnej i Eurpie. Oprócz teg, craz większa liczba dzieci przensi się na tereny wyskgórskie w związku z bwiązkami zawdwymi rdziców. Chciaż większść wyjazdów w rejny górskie przebiega bez zakłóceń, u niektórych dzieci pjawiają się bjawy, które mżna pwiązać z ekspzycją na wyskść. Szczególne ryzyk ekspzycji na duże wyskści u dzieci nie zstał szczegółw przebadane i większść pniżej przedstawinych infrmacji stanwi wynik przełżenia danych uzyskanych w ppulacji sób drsłych, z uwzględnieniem wpływu wzrstu i etapu rzwju dziecka. Aktualnie przyjmuje się, że dzieci nie wymagają ddatkwych działań w przypadku nagłej ekspzycji na wyskść (w prównaniu z drsłymi). Niemniej jednak, jeśli drśli chcą z dziećmi dbyć pdróż na tereny płżne wysk, muszą dpwiedni wcześniej dpwiedzieć sbie na pniższe pytania:. Czy dziecku naprawdę się t spdba? Wyprawę należy dstswać d charakteru dziecka! Dla dziecka, przygda i zabawa są ważniejsze niż zdbywanie lub przebywanie na jakimklwiek szczycie. Czy pdróż raczej pdbuduje eg rdzica, niż dniesie się d ptrzeb dziecka? Pniżej zaprezentwane stanwisk zawiera wyważne zalecenia, które pwinny być pmcne sbm przebywającym w górach raz lekarzm udzielającym prad w zakresie zdbywania dużych wyskści z dziećmi. Uwaga: Młdsze dzieci z reguły wyrażają dyskmfrt fizjlgiczny w mniej zrzumiały spsób, np. zazwyczaj nie mówią, że jest im zimn w stpniu zagrażającym, że nie czują palców ( ile psiadają wystarczające umiejętnści językwe). Raczej stają się bardz zmęczne i wyciszne. W prównaniu z sbą drsłą, mechanizmy termregulacji u dziecka nie są jeszcze całkwicie ukształtwane, pdbnie jak adaptacja d ekspzycji na hipksję. Definicje Dzieci: 8 lat nwrdek: miesiąc niemwlę: miesięcy młdsze dzieck: 5 lat starsze dzieck: 6 lat młdzież: 8 lat Strna: / 6

3 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach Otalgia i inne schrzenia ucha, nsa i gardła Najczęstszym prblemem występującym u dzieci przebywających w górach jest talgia (bólu uszu) spwdwana nagłymi zmianami ciśnienia atmsferyczneg (np. przez szybkie zdbywanie wyskści w klejce linwej lub samchdzie, ale również w trakcie transprtu pwietrzneg - lty widkwe). Ryzyk wzrasta u bardz małych dzieci lub nwrdków raz u dzieci lub niemwląt z wcześniejszymi infekcjami górnych dróg ddechwych. Nie ptrafią jeszcze wyrównywać ciśnienia w uszach, kiedy ns jest niedrżny z pwdu kataru. Klejny prblem mże dtyczyć rdziców w interpretacji bjawów u dziecka w kresie prewerbalnym, które tylk płacze. Młdsze dzieci muszą być zdrwe, jeśli mają dbyć pdróż na większe wyskści. Jeśli mżliwe, ns należy wyczyścić, najlepiej za pmcą rztwru sli fizjlgicznej, c pzwli uniknąć jeg niedrżnści. Wart pświęcić trchę czasu i w trakcie jazdy samchdem w warunkach alpejskich rbić przystanki. Dzieci pwinny ppijać płyn c każde d 5 metrów wyskści. Przed i p zdbyciu szczytu muszą dpcząć, ale nie pwinny teg rbić na samym szczycie (chyba, że dzieck zachwuje się całkwicie nrmalnie raz czuje się ewidentnie dbrze). W trakcie szybkieg wytracania wyskści (samchód, klejka linwa) dzieck pwinn ścisnąć ns palcami i dmuchać z całej siły z zamkniętymi ustami. Chre dzieci nie pwinny pdróżwać klejką linwą lub statkiem pwietrznym zmiany ciśnienia są zbyt gwałtwne. W trakcie zdbywania wyskści mżna regularnie stswać aerzle d nsa (rztwry sli) przeznaczne dla małych dzieci. Uwaga: W zimwych kurrtach narciarskich pwszechne jest występwanie zapalenia krtani i kataru (suche pwietrzne, przegrzane pmieszczenia). Prblemu mżna uniknąć przez nawilżanie pwietrza w pmieszczeniach. Chrba wyskściwa: AMS/HAPE/HACE/SIMS Małe dzieci nie pisują bjawów w wiarygdny spsób, nawet jeśli ptrafią już mówić. U dzieci pniżej. rku życia, pdróż d każdeg nweg miejsca mże dprwadzić d zmian snu, apetytu, aktywnści i nastrju. Niektóre starsze dzieci, szczególnie w wieku 8 lat raz dzieci z zaburzeniami w uczeniu lub kmunikacji również mgą w niedkładny spsób pisywać bjawy, c pwduje, że rzpznanie chrby wyskściwej staje się trudne. W przypadku dzieci 8 - letnich i starszych przyjmuje się, że bjawy chrby wyskściwej są pdbne jak u drsłych. We wszystkich przedziałach wiekwych (dzieci i drśli) bjawy chrby wyskściwej są niespecyficzne i mgą być mylne z innymi zaburzeniami takimi jak inna chrba, niestrżnść żywieniwa, intksykacja lub czynniki psychlgiczne związane z długą pdróżą lub wcześniejszymi prblemami. Niemniej jednak, w trakcie zdbywania wyskści z dziećmi rzsądnie jest przyjąć, że występujące bjawy są związane z wyskścią i należy pdejmwać dpwiednie działania d mmentu wykazania, że przyczyna leży gdzie indziej. Chciaż dstępne dane mają charakter wstępny, wydaje się, że czas ptrzebny dziecim na aklimatyzację jest pdbny jak u drsłych. Chciaż brak jest danych partych na pdstawach naukwych, zaleca się, aby wyskść nclegwa dla dziecka w wieku przedszklnym nie przekraczała d 4, z preferwanym pzimem < 5 m. Strna: / 6

4 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach Wytyczne diagnstyczne:. Czynniki ryzyka: szybkść pdchdzenia, siągnięta wyskść bezwzględna, czas jaki upłynął d zmiany wyskści (pczątek bjawów typw p 4- gdzinach, ale mżliwe również w czasie > dnia ) wysiłek, zimn, dwdnienie wcześniejsze i aktualne infekcje wiruswe układu ddechweg jednstrnny brak tętnicy płucnej nadciśnienie płucne, kłprdwe nadciśnienie płucne wrdzna chrba serca zespół Dwna pdatnść sbnicza zmiana wyskści p długim pbycie lub zamieszkiwaniu na niższej wyskści grupy zrganizwane. Systemy ceny i skale badawcze: kwestinariusz skali sptnanicznie zgłaszanych bajwów Lake Luise (LLSS) dla młdzieży kwestinariusz skali bjawów Lake Luise, zmdyfikwany pd kątem wieku (LLAASS) dla dzieci w wieku 4 lat skala bjawów Lake Luise (CLLS) dla dzieci w kresie prewerbalnym Strna: 4 / 6

5 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach Tabela : Kwestinariusz skali spntanicznie zgłaszanych bajwów Lake Luise (LLSS) dla młdzieży Objawy Stpień nasilenia Punkty Ból głwy - brak - niewielki - umiarkwany - znaczny, bezwładniający Układ pkarmwy Zmęczenie I/lub słabienie Zawrty głwy / uczucie pustki w głwie Zaburzenia snu - brak bjawów ze strny uk. pkarmweg - słabiny apetyt lub nudnści - umiarkwane nudnści lub wymity - znaczne nudnści lub wymity, bezwładniające - brak - niewielkie - umiarkwane - znaczne zmęczenie lub słabienie, bezwładniające - brak - niewielkie - umiarkwane - znaczne, bezwładniające - brak, sen nrmalnym przebiegu - pgrszenie jakści snu - wielkrtne przebudzenia, sen złej jakści - brak snu, niezdlnść zaśnięcia > punkty = AMS (jeśli nie udwdnin innej przyczyny) Uwaga: Pdstawwym bjawem jest ból głwy (pisan tylk kilka przypadków, w których ból głwy był niebecny) Strna: 5 / 6

6 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach Tabela : Kwestinariusz skali bjawów Lake Luise zmdyfikwany pd kątem wieku (LLAASS) dla wieku 4 lat Objawy Stpień nasilenia Punkty Czy dczuwasz ból głwy? - brak (rysunek nr. ) - niewielki (rysunek nr. ) - dczuwalny (rysunek nr. ) - bardz duży (rysunki nr. -5) Czy jesteś głdna/y? Czy jesteś zmęczna/y? Czy masz zawrty głwy? Czy dbrze spałaś/eś statniej ncy? - tak, jestem głdna/y - niezbyt głdna/y / trchę bli mnie brzuch - bli mnie brzuch / trchę wymituję - bardz bli mnie brzuch / duż wymituję - nie jestem zmęczna/y - trchę zmęczna/y - zmęczna/y - bardz zmęczna/y - nie mam zawrtów głwy - niewielkie zawrty głwy - większe zawrty głwy - duże zawrty głwy - spałam/em tak dbrze jak zazwyczaj - nie spałam/em dbrze jak zazwyczaj - budziłam/em się wiele razy w czasie ncy - w góle nie mgłam/em spać punkty = AMS (jeśli nie udwdnin innej przyczyny) Uwaga: Pwyższa skala nie zstała zweryfikwana, należy więc jej używać z rzwagą. Niemniej jednak, zstała tu zamieszczna pnieważ wydaje się, że jest bardz przydatna w diagnstyce AMS w tej specyficznej grupie wiekwej. Strna: 6 / 6

7 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach Tabela : Skala bjawów Lake Luise (CLLS) dla dzieci w kresie prewerbalnym Objawy Stpień nasilenia Punkty Oceń dzisiejszy Wielkść / stpień: wielkść/stpień brak kreswe stałe niewyjaśnineg pbudzenia pbudzenie pbudzenie pbudzenia * dziecka p przebudzeniu Oceń dzisiejszą intensywnść niewyjaśnineg pbudzenia * dziecka p przebudzeniu Oceń dzisiejszy apetyt u dziecka Oceń dzisiejszą chęć dziecka d zabawy się twje dzieck Oceń dzisiejszą jakść snu dziecka Intensywnść: brak umiarkwane ekstremalne znaczny płacz pbudzenie pbudzenie nasilenie pbudzenia = wielkść + intensywnść: - jadł nrmalnie - jadł niec mniej niż zazwyczaj - jadł znacznie mniej niż zazwyczaj - wymitujące lub niejedzące - bawił się nrmalnie - bawił się niec mniej - bawił się znacznie mniej niż zazwyczaj - nie bawił się - spał nrmalnie - spał niec mniej lub więcej niż zazwyczaj - spał znacznie mniej lub więcej niż zazwyczaj - nie mgł spać - 7 punktów = AMS (jeśli nie udwdnin innej przyczyny) w tym nasilenie pbudzenia 4 punktów, a apetyt + zabawa + sen punktów * pbudzenie = stan rzdrażnienia nie znajdujący wyjaśnienia w zmęczeniu, głdzie, ząbkwaniu lub bólu purazwym. D elementów pbudzenia należy płacz, niepkój lub napięcie mięśniwe. Należy cenić typwe zachwanie dziecka pbudzneg w trakcie statnich 4 gdzin bez uwzględnienia zmniejszenia bjawów, d któreg mgł djść na skutek działań piekuna. Strna: 7 / 6

8 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach Tabela 4: Ddatkwe czynniki w diagnstyce chrób wyskściwych u dzieci Rzpznanie AMS HAPE HACE W sytuacji niedawneg zdbycia wyskści, ból głwy i c najmniej jednej z następujących bjawów: W sytuacji niedawneg zdbycia wyskści, c najmniej dwa z następujących bjawów: i c najmniej dwie cechy: W sytuacji niedawneg zdbycia wyskści: Objawy pkarmwe (utrata apetytu, nudnści lub wymity) zmęczenie lub słabienie zawrty lub uczucie pustki w głwie zaburzenia snu (skrzystać ze skali Lake Luise) dusznść spczynkwa kaszel słabienie lub zmniejszenie wydajnści fizycznej z twarzyszącym lub (częst) bez AMS furczenia lub świsty nad c najmniej jednym segmentem płuc sinica centralna tachypne tachykardia zmiana zachwania i / lub ataksja u sby z AMS lub zmiana zachwania i/lub ataksja u sby bez AMS Strna: 8 / 6

9 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach AMS/HAPE/HACE - Wytyczne pstępwania:. Prfilaktyka. Edukacja Etapwe zdbywanie wyskści. Knieczne jest pwlne zdbywanie wyskści, uwzględniające czas na aklimatyzację. Rekmendwana szybkść zdbywania wyskści pwyżej 5 m t m dziennie (wyskść nclegwa), z dniem dpczynku p każdym m. U dzieci należy unikać prfilaktyki lekwej wspmagającej aklimatyzację, pnieważ brak jest dpwiednich danych raz dświadczenia związaneg z takim pstępwaniem! W większści przypadków ten sam efekt wywłuje pwlniejsze wchdzenie, c minimalizuje nieptrzebne stswanie leków u dzieci. W rzadkich przypadkach, kiedy szybkie zdbywanie wyskści nie jest d uniknięcia, mżna zastswać acetazlamid wspmagający aklimatyzację, p zyskaniu prady medycznej i ustaleniu dawki właściwej dla masy ciała dziecka. Przed wyjściem na wyskść pwyżej 5 m, dzieci i ich piekunwie pwinni pznać bjawy chrby wyskściwej raz metdy ich leczenia. Rdzice pwinni również znać reakcje dzieci pjawiające się w czasie pdróży niezależnie d wyskści, aby móc dróżnić bjawy chrób wyskściwych d zwykłych bjawów pdróżniczych.. Plan awaryjny / ewakuacyjny Wszystkie grupy, których celem są dległe cele w terenie wyskgórskim muszą psiadać plan awaryjny, umżliwiający dstęp d tlenu i/lub kmry hiperbarycznej raz ewakuacji chreg człnka grupy (w razie ptrzeby). Częścią planu awaryjneg pwinna być strategia zapewnienia łącznści ułatwiającej ewakuację. W dniesieniu d dzieci plan awaryjny pwinien uwzględniać mżliwść natychmiastweg zejścia. 4. Planwanie przedwyprawwe Wycieczki są ppularnym działaniem edukacyjnym dla starszych dzieci. Jest niezmiernie ważne, aby ekipy rganizujące wyjścia grupwe na wyskści nclegwe pwyżej 5 m planwały marszrutę uwzględniającą etapwe zdbywanie wyskści, dni dpczynku, łatwe zejście raz psiadającą warianty w przypadku chrby. W kresie przedwyprawwym u każdeg dziecka należy przeprwadzić wywiad chrbwy. Strna: 9 / 6

10 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach Tabela 5: Leczenie chrób wyskściwych u dzieci Rzpznanie Leczenie AMS Niewielkie bjawy: dpczynek (brak dalszeg pdchdzenia) lub (preferwane) zejście d mmentu ustąpienia bjawów, szczególnie u młdszych dzieci leczenie bjawwe, takie jak leki przeciwbólwe (np. paracetaml, acetaminfen*, ibuprfen) i przeciwwymitne (np. metclpramid lub dimenhydrynat) w dpwiednich dawkach dpaswanych d wieku knkretneg dziecka. * (paracetaml i acetaminfen t ta sama substancja - przyp. tłum) Umiarkwane/nasilne bjawy: (nasilenie bjawów AMS pmim dpczynku i leczenia bjawweg) zejście tlen acetazlamid**:.5 mg /kg masy ciała c 8- gdzin dustnie (maksymalnie 5 mg / dawka) deksametazn**:.5 mg/kg masy ciała c 6 gdzin dustnie kmra hiperbaryczna, używana wyłącznie w celu przygtwania d zejścia, które należy rzpcząć tak szybk jak t mżliwe leczenie bjawwe, takie jak leki przeciwbólwe (np. paracetaml, acetaminfen, ibuprfen) i przeciwwymitne (np. metclpramid lub dimenhydrynat) w dawkach dpaswanych d wieku knkretneg dziecka. HAPE zejście przyjęcie pzycji siedzącej z pinwym ustawieniem tułwia tlen nifedypina** tylk w rzadkich przypadkach, kiedy reakcja na tlen i/lub zejście nie jest wystarczająca. Dawkwanie:.5 mg/kg masy ciała c 8 gdzin dustnie (maksymalnie 4 mg dla tabletek / dzień, wyłącznie preparaty pwlnym uwalnianiu!) użycie deksametaznu** pwinn być zarezerwwane d twarzysząceg HACE (patrz: HACE) kmra hiperbaryczna, używana wyłącznie w celu przygtwania d zejścia, które należy rzpcząć tak szybk jak t mżliwe Stała kntrla stanu pacjenta! Uwaga: brak jest danych na temat leczenia farmaklgiczneg HAPE u dzieci! HACE zejście tlen deksametazn**:,5 mg/kg masy ciała c 6 gdzin dustnie, jeśli dzieck jest przytmne. Jeśli dzieck akceptuje, lub w Strna: / 6

11 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach ciężkich przypadkach, preferwane jest pdanie parenteralne (c najmniej w pierwszym wskazaniu) kmra hiperbaryczna, używana wyłącznie w celu przygtwania d zejścia, które należy rzpcząć tak szybk jak t mżliwe stała kntrla stanu pacjenta! Uwaga: brak jest danych na temat leczenia farmaklgiczneg HACE u dzieci! ** dstępne wyłącznie na receptę Strna: / 6

12 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach SIMS i SHAPH Definicja SIMS, pdstra chrba górska niemwląt: jest t pdstra pstać chrby SHAPH, występująca u niemwląt SHAPH, bjawwe wyskściwe nadciśnienie płucne: nagły wzrst ciśnienia krwi w płucach raz pstaci pdstre ( pddstra chrba górska niemwląt (SIMS) i wyskściwa chrba serca ) Anamneza / przyczyna Leczenie SIMS stanwi pdstrą pstać SHAPH, a d bjawów pczątkwych należy złe sampczucie, sennść raz ptliwść. Objawy późne niewydlnści serca t dusznść, sinica, kaszel, pdrażnienie, bezsennść, pwiększenie wątrby; widczne mgą być brzęki i zmniejszenie prdukcji mczu. Występuje prawie wyłącznie u niemwląt pchdzących z bszarów nizinnych, które w spsób stały są pddawane wpływwi wyskści > m przez pnad miesiąc. Leczenie pdstrej frmy SHAPH różni się d strej chrby górskiej i jest ukierunkwane na zahamwanie zastinwej niewydlnści serca raz bniżenie wyskieg ciśnienia krwi w płucach. Leczenie składa się z tlenterapii, farmaklgiczneg pbudzenia prdukcji mczu i natychmiastweg puszczenia wyskści. SIDS Definicja SIDS, zespół nagłej śmierci niemwląt: nagła niespdziewana śmierć niemwlęcia (< rku życia) w którym szczegółwe badanie pśmiertne nie wykazuje innej przyczyny zgnu. Pdłże D ukńczenia. rku życia, niemwlęta znajdują się w grupie ryzyka któreg maksimum występuje między a 4 miesiącem życia. Nie jest jasne, czy ekspzycja na dużą wyskść pdnsi ryzyk SIDS, pnieważ dniesienia są sprzeczne. Ryzyk takie teretycznie istnieje a część dwdów wskazuje, że wyskść mże wpływać na występującą p urdzeniu nrmalną adaptację układu ddechweg. Teretycznie, im wyższa wyskść, tym wyższe ryzyk z pwdu hipksji. Strna: / 6

13 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach Mżliwść istnienia takiej zależnści wymaga szczegółwej ceny zdbycia wyskści > 5 m z dzieckiem w wieku <. rku życia. Stwierdzn, że ryzyk t występuje już na wyskści m, a 6 m jest graniczną wyskścią nclegwą zazwyczaj zalecaną dla niemwląt (dzieci <. rku życia), nrmalnie żyjących na pzimie mrza. Wytyczne pstępwania Pdbnie jak na pzimie mrza, ryzyk SIDS mżna bniżyć układając dzieck d snu na plecach raz przez unikanie biernej ekspzycji na dym papierswy i przegrzewania pmieszczenia. Ekspzycja na zimn Niemwlęta i małe dzieci są szczególnie wrażliwe na efekty działania zimna z pwdu stsunku dużej pwierzchni d bjętści ciała. Dzieck niesine w trakcie wyprawy nie prdukuje ciepła pchdząceg z aktywnści mięśni i ma ryzyk hiptermii. Zasadnicze znacznie w chrnie przed wychłdzeniem, hiptermią i dmrżeniami ma dpwiednie ubranie. Należy pamiętać przypadkach dmrżeń kńczyn, w tym również wymagających amputacji, szczególnie w przypadku nsidełek stswanych w warunkach zimwych. Zaleca się chrnę głwy za pmcą czapki, z pwdu większej bjętści głwy u dzieci, c wiąże się z wyższą utratą ciepła. Ekspzycja na słńce Odbijanie prmieni słńca przez śnieg i cieńsza warstwa atmsfery na większej wyskści pwduje, że ryzyk parzeń pd wpływem działania ultrafiletu z prmieniwania słneczneg jest wyższe niż na nizinach. W przypadku ekspzycji na słńce dzieci są bardziej narażne na parzenia niż drśli. D chrny przed pparzeniami słnecznymi i śleptą śnieżną należy stswać dpwiednie kremy z blkerami przeciwsłnecznymi (chrna przed UVA i UVB, SPF c najmniej, nakładane przed ekspzycją na słńce), czapki, długie rękawy i kulary. Ochrnę przed parzeniami słnecznymi mżna siągnąć również przez przebywanie w cieniu, nszenie ubrań chrnnych i graniczenie ekspzycji w czasie gdzin najwyższej intensywnści działania słńca (tj. d gdziny d 5). Dzieci z chrbami przewlekłymi Dzieci z niektórymi schrzeniami przewlekłymi mgą mieć pdwyższne ryzyk ujawnienia lub zastrzenia chrby przewlekłej lub chrby bezpśredni związanej z wyskścią. Na temat ryzyka wystąpienia knkretnych schrzeń istnieje niewiele danych lub nie ma ich wcale. Dlateg dla każdeg dziecka należy sprawdzić i cenić, jak pierwtne czynniki ryzyka rzwju chrób wyskściwych mgą wpłynąć na schrzenie pdstawwe w warunkach bniżnej dstępnści tlenu. Dzięki temu, mżliwe staje się kreślenie względneg ryzyka rzwju pwikłań wyskściwych. Strna: / 6

14 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach. Chrby serca i płuc Dlateg lgicznie uzasadnine jest załżenie, że dzieci z : brakiem jednej z dwóch tętnic płucnych niektórymi wadami wrdznymi serca chrbą płuc wtórną d wcześniactwa mukwiscydzą zespłem Dwna czynną infekcją układu ddechweg mają ryzyk rzwju HAPE.. Inne isttne schrzenia Ryzyk pdwyższne jest u dzieci z: anemią sierpwatą, talasemią znaczną niedkrwistścią HAPE bserwwan w przebiegu zespłu adrengenitalneg, ale dstępnych jest niewiele danych na ten temat. HAPE bserwwan p chemiterapii z pwdów nklgicznych, ale dstępnych jest niewiele danych na ten temat. u dzieci już nieprzyjmujących leków, na wyskści już 7 m bserwwan nawrty drgawek, ale dstępnych jest niewiele danych na ten temat. Ocena Jeśli rdzice decydują się pdróżwać na wyskść z dziećmi chrującymi na przewlekłe schrzenia, zasadnicze znaczenie ma szczegółwe planwanie celem zapewnienia dpwiednich śrdków z uwzględnieniem ksztwnej ewakuacji. Oznacza t raczej graniczenie pdróży d śrdków płżnych wysk na bszarach rzwiniętych, niż samtne wyprawy w nieznane. Ostatni udstępnine kmry hipksyjne w warunkach izbarycznych dają szansę na sprawdzenie tlerancji dziecka na wyskść. Uwagi różne Znudzenie. Małe dzieci typw mają krótki kres przyciągania uwagi i łatw ppadają w znudzenie p przebyciu relatywnie krótkieg dcinka pdróży. Należy pracwać atrakcyjną marszrutę. Siły fizyczne. Dknan ceny dystansu, jaki małe dzieci mgą przebyć piesz (na pzimie mrza), ale danych tych należy używać tylk jak wytycznych, które mgą ulec zmianie u knkretneg dziecka. Należy pamiętać, że dzieci pwinny iść tylk tak dług, jak mają chtę. Strna: 4 / 6

15 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach Pżywienie. Niektóre młdsze dzieci mgą bardz źle adaptwać się d zmian w tczeniu i dmawiają spżywania nieznanych pkarmów. Pmcne mże być wypróbwanie pżywienia przed pdróżą na wyskść, ile t mżliwe. Dziecku należy zapewnić dpwiednie spżycie płynów i pkarmów. Higiena. W dległych rejnach pdróżwanie z niemwlętami mże być szczególnie stresujące dla rdziców próbujących utrzymać dpwiednią higienę u dzieci. Ddatkwa chrba. Prawdpdbnie, biegunka nie występuje częściej wśród pdróżujących dzieci niż sób drsłych. Dzieci mają natmiast wyższe ryzyk rzwju znaczneg dwdnienia zagrażająceg życiu w przebiegu biegunki, w związku z tym na wypsażeniu każdej apteczki muszą znaleźć się śrdki d sprządzenia bezpieczneg dustneg rztwru nawadniająceg (ORS). Dawkę należy dpaswać d dziecka, pnieważ większść preparatów jest pracwana z myślą drsłych. Piśmiennictw. Hackett, P., The Lake Luise Cnsensus n the definitin and quantificatin f altitude illness, in Advances in the Bisciences Vl. 84: Hypxia and muntain medicine, Prceedings f the 7th Internatinal Hypxia Sympsium, Lake Luise, Canada 99, J. Suttn, G. Cates, and C. Hustn, Editrs. 99, Pergamn Press: Oxfrd. p Yarn, M., et al., The diagnsis f acute muntain sickness in preverbal children. Arch Pediatr Adlesc Med, (7): p Pllard, A.J., et al., Children at high altitude: an internatinal cnsensus statement by an ad hc cmmittee f the Internatinal Sciety fr Muntain Medicine, March,. High Alt Med Bil,. (): p Imray, C.H., et al., Self-assessment f acute muntain sickness in adlescents: a pilt study. Wilderness Envirn Med, 4. 5(): p Suthard, A., S. Niermeyer, and M. Yarn, Language used in Lake Luise Scring System underestimates symptms f acute muntain sickness in 4- t -year-ld children. High Alt Med Bil, 7. 8(): p Rggla, G. and B. Mser, High-altitude pulmnary edema at mderate altitude as first manifestatin f pulmnary hypertensin in a 4-year-ld by with Dwn Syndrme. Wilderness Envirn Med, 6. 7(): p Durmwicz, A.G., Pulmnary edema in 6 children with Dwn syndrme during travel t mderate altitudes. Pediatrics,. 8(): p Durmwicz, A.G., et al., Inflammatry prcesses may predispse children t high-altitude pulmnary edema. J Paediatr, 997. : p Gldberg, N.M., et al., Altitude-related specific infarctin in sickle cell trait--case reprts f a father and sn. West J Med, (5): p Neumann, K., Children at altitude. Travel Med Infect Dis, 7. 5(): p Mahny, B.S. and J.H. Githens, Sickling crises and altitude. Occurrence in the Clrad patient ppulatin. Clin Pediatr (Phila), (7): p Strna: 5 / 6

16 Stanwisk Kmisji Medycznej UIAA Nr 9: Dzieci w górach Człnkwie Kmisj Medycznej UIAA C. Angelini (Włchy), B. Basnyat (Nepal), J. Bgg (Szwecja), A.R. Chicni (Argentyna), S. Ferrandis (Hiszpania), U. Gieseler (Niemcy), U. Hefti (Szwajcaria), D. Hillebrandt (Wielka Brytania.), J. Hlmgren (Szwecja), M. Hrii (Japnia), D. Jean (Francja), A. Kukutsi (Grecja), J. Kubalva (Republika Czeska), T. Kuepper (Niemcy), H. Meijer (Hlandia), J. Milledge (Wielka Brytania), A. Mrrisn (Wielka Brytania), H. Msaedian (Iran), S. Omri (Japnia), I. Rtman (Republika Czeska), V. Scheffl (Niemcy), J. Shahbazi (Iran), J. Windsr (Wielka Brytania) Histria niniejszych zaleceń Pierwsze wydanie zstał przygtwane i przedstawine przez D. Jean na sptkaniu Kmisji UIAA w Aspen (Clrad) w 995 rku. Następnie, kmisja utwrzna ad hc przez kmisję Międzynardweg Twarzystwa Medycyny Górskiej na Sympzjum Hipksji w Jasper Park w rku przedstawiła swje stanwisk i w tym samym rku publikwan stanwisk UIAA. Na sptkaniu Kmisji Medycznej UIAA na Snwdnii w 6 rku, Kmisja zdecydwała aktualizacji wszystkich zaleceń. Niniejsza wersja zstała zaakceptwana na sptkaniu Kmisji w Adršpachu Zdňvie (Czechy) w rku 8. Niniejsze wytyczne pierają się głównie na pwyżej wymieninych zaleceniach. Strna: 6 / 6