Podwójna identyczność i prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd Właściwy krąg odbiorców i poziom uwagi

Transkrypt

1 WYTYCZNE DOTYCZĄCE ROZPATRYWANIA SPRAW ZWIĄZANYCH ZE WSPÓLNOTOWYMI ZNAKAMI TOWAROWYMI PRZEZ URZĄD HARMONIZACJI RYNKU WEWNĘTRZNEGO (ZNAKI TOWAROWE I WZORY) CZĘŚĆ C SPRZECIW DZIAŁ 2 PODWÓJNA IDENTYCZNOŚĆ I PRAWDOPODOBIEŃSTWO WPROWADZENIA W BŁĄD ROZDZIAŁ 6 WŁAŚCIWY KRĄG ODBIORCÓW I POZIOM UWAGI Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 1

2 Spis treści 1 Wstęp Właściwy krąg odbiorców Poziom uwagi odbiorców Definicja właściwego kręgu odbiorców uwagi ogólne Definicja części odbiorców, dla których oceniane jest prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd Właściwy krąg odbiorców w przypadku środków farmaceutycznych Poziom uwagi Zaangażowanie w zakup Wysoki poziom uwagi Kosztowne i rzadkie zakupy Potencjalnie niebezpieczne przedmioty Lojalność wobec marki Zwiększony poziom uwagi w odniesieniu do określonych towarów z szerokiej kategorii produktów Niski poziom uwagi Poziom uwagi w przypadku środków farmaceutycznych Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 2

3 1 Wstęp Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd (w tym prawdopodobieństwo skojarzenia) występuje wtedy, gdy istnieje ryzyko, że odbiorcy mogą nabrać przekonania, że dane towary lub usługi pochodzą z tego samego przedsiębiorstwa lub, w zależności od sytuacji, z przedsiębiorstw powiązanych gospodarczo. To, czy występuje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, zależy od ogólnej oceny kilku zależnych od siebie czynników, takich jak: (i) podobieństwo towarów i usług, (ii) podobieństwo oznaczeń, (iii) odróżniające i dominujące elementy w kolidujących ze sobą oznaczeniach, (iv) odróżniający charakter wcześniejszego znaku oraz (v) właściwy krąg odbiorców. Pierwszym krokiem w ocenie występowania prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd jest ustalenie tych pięciu czynników. Drugi krok to określenie ich znaczenia. Niniejszy rozdział dotyczy właściwego kręgu odbiorców znaku jako jednego z kluczowych czynników uwzględnianych przy ocenie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. W rozdziale omówiono również kwestię poziomu uwagi poświęcanej przez właściwy krąg odbiorców rozpatrywanym towarom lub usługom. 1.1 Właściwy krąg odbiorców Właściwy krąg odbiorców odgrywa istotną rolę przy ocenie innych elementów prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. Porównanie towarów i usług Faktyczni i potencjalni klienci spornych towarów i usług stanowią jeden z czynników, które należy uwzględnić podczas analizy podobieństwa pomiędzy takimi towarami i usługami. 1 Materiały typu skóra i skóry zwierzęce to surowce przeznaczone do stosowania w branży, podczas gdy do końcowych klientów kierowane są wyroby skórzane. Różny jest właściwy krąg odbiorców i różne są towary. Analogicznie różnią się metale szlachetne (klasa 14) i biżuteria (klasa 14). Porównanie oznaczeń Kwestia właściwego kręgu odbiorców odgrywa również istotną rolę przy porównywaniu oznaczeń. To samo słowo może być wymawiane w różny sposób w zależności od właściwego kręgu odbiorców. Odbiorcy z jednej części Unii Europejskiej mogą rozumieć znaczenie znaku pod względem koncepcyjnym, podczas gdy może on być niezrozumiały dla konsumentów z innych części Unii. 2 1 Zob. Wytyczne, część C: Sprzeciw, dział 2: Podwójna identyczność i prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, rozdział 2: Porównanie towarów i usług. 2 Zob. Wytyczne, część C: Sprzeciw, dział 2: Podwójna identyczność i prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, rozdział 3: Porównanie oznaczeń. Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 3

4 Sąd potwierdził, że ogół odbiorców w krajach skandynawskich, Niderlandach i Finlandii ma podstawową znajomość języka angielskiego (wyrok z 26/11/2008 w sprawie T-435/07 NEW LOOK, pkt 23). Odróżniające elementy oznaczeń / charakter odróżniający wcześniejszego znaku Samoistny charakter odróżniający oznaczenia lub jednego z jego elementów również będzie zależał od właściwego kręgu odbiorców towarów i usług. owo w zależności od wiedzy i wykształcenia właściwego kręgu odbiorców oraz od języka, jakim się posługują odbiorcy, element zawarty w znaku towarowym może być uznany za nieposiadający charakteru odróżniającego lub charakteryzujący się niskim charakterem odróżniającym, lub też za element odróżniający, m.in. dlatego, że jest postrzegany jako fantazyjny termin bez żadnego znaczenia. 3 Francuskie słowo Cuisine nie będzie rozumiane w niektórych państwach członkowskich jako opisowe wskazanie towarów w klasie 29 i 30 (orzeczenie z 23/06/2010 w sprawie R 1201/ GREEN CUISINE, pkt 29-33). Osoby zawodowo zajmujące się działalnością w branży informatycznej i naukowej są zasadniczo lepiej zaznajomione ze słownictwem technicznym i z podstawowymi słowami w języku angielskim niż przeciętny konsument w sprawie Gateway przeciwko Activy Media Gateway Sąd uznał, że popularne słowo gateway wywołuje bezpośrednio w umyśle konsumentów należących do właściwego kręgu odbiorców pojęcie bramy (ang. gateway ), które jest powszechnie stosowane w branży komputerowej (wyrok z 27/11/2007 w sprawie T-434/05 ACTIVY Media Gateway, pkt 38, 48, potwierdzony odwołaniem C-57/08P). 1.2 Poziom uwagi odbiorców Innym czynnikiem, który może wpłynąć na stwierdzenie wystąpienia lub braku prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, jest poziom uwagi odbiorców. Co do zasady właściwy krąg to czynniki, które są od siebie niezależne. Fakt, że właściwy krąg odbiorców obejmuje ogół odbiorców nie oznacza, że ich poziom uwagi będzie przeciętny. Podobnie fakt, że dane towary są kierowane do specjalistów, nie musi oznaczać, że ich poziom uwagi będzie wysoki. Podwyższony poziom uwagi nie prowadzi automatycznie do stwierdzenia braku prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. Należy wziąć pod uwagę wszystkie pozostałe czynniki. W rezultacie prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd może wystąpić pomimo wysokiego poziomu uwagi. W przypadku gdy istnieje wysokie prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd wynikające z innych czynników, takich jak identyczność lub ogólnie bliskie podobieństwo znaków i identyczność towarów, nie można liczyć na to, że odpowiedni poziom uwagi właściwego kręgu odbiorców nie 3 Zob. Wytyczne, część C: Sprzeciw, dział 2: Podwójna identyczność i prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, rozdział 4: Charakter odróżniający. Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 4

5 spowoduje wprowadzenia w błąd (orzeczenie z 06/09/2010 w sprawie R 1419/ Hasi ; orzeczenie z 26/02/2010 w sprawie R 1562/ victory slims, pkt 51). 2 Definicja właściwego kręgu odbiorców uwagi ogólne W kontekście sprzeciwu właściwy krąg odbiorców oznacza zawsze odbiorców na terytorium/terytoriach, na których wcześniejsze prawo/prawa jest/są chronione. W świetle powyższego w przypadku wcześniejszego prawa krajowego właściwym kręgiem odbiorców będą odbiorcy w danym państwie członkowskim UE (lub państwach członkowskich w przypadku znaków towarowych z krajów Beneluksu). W przypadku wcześniejszego wspólnotowego znaku towarowego właściwym kręgiem odbiorców będą odbiorcy w całej Unii Europejskiej. W przypadku rejestracji międzynarodowej będą to odbiorcy w państwach członkowskich, w których dany znak jest chroniony. Zgodnie z art. 8 ust. 1 lit. b) RWZT należy ustalić, czy istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd opinii publicznej. Według Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS) zapis ten oznacza, że postrzeganie znaków w umyśle przeciętnego konsumenta danego typu towarów lub usług odgrywa decydującą rolę w ogólnej ocenie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd (wyrok z 11/11/1997 w sprawie C-251/95 Sabèl, pkt 23, oraz wyrok z 22/06/1999 w sprawie C-342/97 Lloyd Schuhfabrik Meyer, pkt 25). W przypadkach dotyczących prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd ETS i Sąd zwykle stosują rozróżnienie pomiędzy ogółem odbiorców (tzn. konsumentami, którzy dokonują zakupu towarów i usług w celu zaspokojenia swoich osobistych potrzeb) a odbiorcami profesjonalnymi lub specjalistami, kierując się charakterem danych towarów i usług. Termin konsumenci zawsze odnosi się do faktycznych i potencjalnych konsumentów, czyli konsumentów, którzy kupują towary/usługi obecnie lub mogą kupić je w przyszłości. Jeśli znacząca część właściwego kręgu odbiorców spornych towarów lub usług może zostać wprowadzona w błąd co do pochodzenia towarów lub usług, argument ten wystarcza do stwierdzenia występowania prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. Nie jest konieczne ustalenie, czy możliwość wprowadzenia w błąd dotyczy wszystkich istniejących lub potencjalnych konsumentów danych towarów lub usług. 2.1 Definicja części odbiorców, dla których oceniane jest prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd Właściwy krąg odbiorców stanowią konsumenci towarów i usług, które uznano za identyczne lub podobne. Zgodnie ze stwierdzeniem Sądu właściwy krąg odbiorców uwzględniany przy ocenie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd składa się z użytkowników skłonnych do stosowania zarówno towarów i usług oznaczonych wcześniejszym znakiem, jak i produktów oznaczonych znakiem, którego dotyczy zgłoszenie (wyrok z 01/07/2008 w sprawie T-328/05 QUARTZ, pkt 23, odwołanie do TS C-416/08 P, postanowienie w sprawie odrzucenia odwołania). Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 5

6 Jeśli towary lub usługi obu znaków są kierowane do ogółu odbiorców, właściwym kręgiem odbiorców będzie ogół konsumentów. Ubrania męskie i damskie są produktami codziennego użytku, a znak towarowy, na który powołano się w sprzeciwie, jest zarejestrowany jako wspólnotowy znak towarowy. Wynika stąd, że właściwy krąg odbiorców, w odniesieniu do których należy przeprowadzić analizę prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, obejmuje ogół odbiorców w Unii Europejskiej (wyrok z 06/10/2004 w sprawach T-117/03 T-119/03 i w sprawie T-171/03 New Look, pkt 25). Jeśli towary lub usługi obu znaków są kierowane do tego samego lub podobnego specjalistycznego kręgu odbiorców, ocena prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd będzie dokonywana z perspektywy takich specjalistów. Właściwe towary obejmują surowce z plastiku, produkty chemiczne, żywice i tym podobne materiały. Są to towary do użytku przemysłowego. Docelowymi konsumentami są więc inżynierowie i chemicy, tzn. wysoko wykwalifikowani specjaliści, którzy będą zajmować się obróbką tych produktów i wykorzystają je w działalności produkcyjnej. Uznano, że właściwym kręgiem odbiorców są specjaliści (orzeczenie z 15/02/2012 w sprawie R 2077/ PEBAFLEX, pkt 18). Zob. również orzeczenie z 16/09/2010 w sprawie R 1370/ CALCIMATT, pkt 20, potwierdzone przez T-547/10). Jeśli towary lub usługi obu znaków są kierowane zarówno do ogółu odbiorców, jak i do specjalistów, ocena prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd będzie dokonywana z punktu widzenia percepcji tej części odbiorców, która wykazuje się niższym poziomem uwagi. Biorąc pod uwagę charakter spornych towarów w klasie 3 i 5 (nagłówki klas), które są kierowane zarówno do ogółu odbiorców, jak i do odbiorców profesjonalnych (np. lekarzy), właściwy krąg odbiorców będzie się składał z ogółu odbiorców, ponieważ ta część odbiorców charakteryzuje się niższym poziomem uwagi (wyrok z 15/07/2011 w sprawie T-220/09 ERGO, pkt 21). Jeśli towary i usługi wcześniejszego znaku są kierowane zarówno do ogółu odbiorców, jak i do specjalistów, a towary i usługi zakwestionowanego znaku są kierowane wyłącznie do specjalistów (lub vice versa), właściwym kręgiem odbiorców do oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd będą wyłącznie specjaliści. Towary identyfikowane wcześniejszym znakiem to środki do polerowania metali, natomiast towary zgłoszonego znaku to środki do czyszczenia rur odprowadzających w przemyśle obróbki metali. Zgodnie z wyrokiem Sądu: Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 6

7 Choć do środków do polerowania metali mogą należeć zarówno produkty powszechnego użytku, jak i produkty skierowane do wyspecjalizowanego kręgu odbiorców, to bezsprzeczne jest, że towary określone we wniosku o rejestrację należy postrzegać jako skierowane wyłącznie do specjalistów z zakresu przemysłu obróbki metali. Wynika z tego, że jedynymi odbiorcami mogącymi pomylić się w stosunku do omawianych znaków towarowych są wspomniani specjaliści. (Zob. wyrok z 14/07/2005 w sprawie T-126/03 ALADIN, pkt 81.) Farby do ogólnego użytku są sprzedawane zarówno profesjonalnym malarzom (tj. do celów zawodowych), jak i konsumentom do użytku amatorskiego. Z kolei farby do użytku przemysłowego nie są kierowane do ogółu konsumentów. Dlatego jeśli specyfikacje obu znaków obejmują odpowiednio farby i farby przemysłowe, właściwy krąg odbiorców będą stanowić jedynie odbiorcy profesjonalni, ponieważ są prawdopodobnie jedyną grupą konsumentów, która będzie miała styczność z oboma znakami. Usługi związane z wcześniejszym znakiem dotyczą telekomunikacji. Zakwestionowane usługi dotyczą usług telekomunikacyjnych, obejmujących mianowicie usługi kolokacyjne, telehousingowe i międzysieciowe kierowane wyłącznie do specjalistów. Definicję właściwego kręgu odbiorców należy dostosować na podstawie bardziej szczegółowego wykazu, a prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd należy ocenić wyłącznie z punktu widzenia specjalistów (wyrok z 24/05/2011 w sprawie T-408/09 ancotel., pkt 38-50). 2.2 Właściwy krąg odbiorców w przypadku środków farmaceutycznych Sąd stwierdził, że w przypadku środków farmaceutycznych wymagających do ich sprzedaży konsumentom w aptekach przepisania przez lekarza właściwy krąg odbiorców składa się zarówno z konsumentów końcowych, jak i ze specjalistów z zakresu służby zdrowia, to znaczy z lekarzy i farmaceutów. W efekcie nawet gdyby wybór towarów był uzależniony od pośredników lub przez nich kształtowany, dla konsumentów wciąż mogłoby istnieć prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, ponieważ konsumenci mogą stykać się z tymi towarami choćby podczas zakupu każdego z towarów odrębnie w różnym czasie (wyrok z 09/02/2011 w sprawie T-222/09 ALPHAREN, pkt 42-45, oraz wyrok z 26/04/2007 w sprawie C-412/05 P TRAVATAN, pkt 52-66). To oznacza, że nawet w przypadku środków farmaceutycznych dostępnych wyłącznie na receptę właściwy krąg odbiorców będzie obejmował zarazem specjalistów, jak i konsumentów bez specjalistycznej wiedzy medycznej lub farmaceutycznej. Taka sytuacja będzie miała miejsce również dlatego, że środki farmaceutyczne wymagające przepisania przez lekarza w niektórych krajach europejskich w praktyce mogą być sprzedawane przez farmaceutów konsumentom bez recepty w innych Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 7

8 krajach Europy. Co więcej, środki farmaceutyczne obecnie dostępne wyłącznie na receptę mogą w przyszłości być dostępne jako leki bez recepty. W rezultacie w przypadku, gdy środki farmaceutyczne objęte jednym ze spornych praw są dostępne na receptę, Urząd musi przyjąć założenie, że właściwy krąg odbiorców składa się zarazem z wykwalifikowanych specjalistów, jak i z przeciętnych konsumentów (w tym przypadku pacjentów). W przypadku gdy środki farmaceutyczne nie są przepisywane lub sprzedawane przez wykwalifikowanych specjalistów, ale swobodnie dostępne na rynku, przeciętnym konsumentem będzie w większości przypadków sam pacjent. Dlatego w sytuacji, gdy środki farmaceutyczne oznaczone zgłoszonym WZT są sprzedawane bez recepty, a środki farmaceutyczne objęte rejestracją krajową byłyby dostępne jedynie na receptę, lub vice versa, Urząd musi przyjąć założenie, że właściwy krąg odbiorców będzie obejmował zarazem specjalistów, jak i pacjentów lub konsumentów bez specjalistycznej wiedzy medycznej i farmaceutycznej. Urząd nie może ograniczać ochrony przez hipotetyczne względy dotyczące preparatów, które mogłyby być sprzedawane pod tym znakiem. Wyrok z 23/09/2009 w sprawach połączonych T-493/07 (odwołanie do TS C-461/09 P, postanowienie w sprawie odrzucenia odwołania), T-26/08 i T-27/08 FAMOXIN. W powyższym przypadku towarami oznaczonymi wcześniejszym znakiem były preparaty farmaceutyczne zawierające digoksynę, dopuszczone do stosowania u ludzi w celu leczenia chorób układu sercowo-naczyniowego, natomiast zakwestionowanymi towarami były preparaty farmaceutyczne stosowane do leczenia zaburzeń metabolizmu, wyłącznie do podawania dożylnego, domięśniowego lub podskórnego. Sąd uznał założenie przyjęte przez Izbę w odniesieniu do właściwego kręgu odbiorców. Zgodnie z tym założeniem do tego kręgu należy zaliczyć zarówno specjalistów z zakresu służby zdrowia, jak i przeciętnych konsumentów, pomimo faktu, że wcześniejsze środki farmaceutyczne są wydawane na receptę. 3 Poziom uwagi ETS uznał, że: [...] przeciętny konsument danej kategorii produktów jest właściwie poinformowany, dostatecznie spostrzegawczy i rozsądny. [...] Należy także uwzględnić, że poziom uwagi przeciętnego konsumenta może się różnić w zależności od kategorii danych towarów lub usług. (Zob. wyrok z 22/06/1999 w sprawie C-342/97 Lloyd Schuhfabrik Meyer, pkt 26.) Co do zasady poziom uwagi nie zależy od właściwego kręgu odbiorców. Jest to niezależny czynnik. Fakt, że towary lub usługi są kierowane do profesjonalistów może oznaczać, że profesjonalni odbiorcy wykazują się wyższym poziomem uwagi podczas zakupu określonego produktu. Dzieje się tak, ponieważ profesjonalistów uważa się za konsumentów posiadających specjalistyczną wiedzę lub doświadczenie w odniesieniu do określonych towarów i usług. Ponadto zakupy dokonywane przez profesjonalistów Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 8

9 są często bardziej usystematyzowane niż zakupy przeciętnych konsumentów. Jednak nie zawsze tak się dzieje. owo jeśli właściwe towary lub usługi są używane przez określonego odbiorcę profesjonalnego codziennie, poziom zwracanej uwagi może być przeciętny lub nawet niski (zob. przez analogię wyrok z 15/09/2005 w sprawie T-320/03 LIVE RICHLY, pkt 74: ten poziom uwagi może być relatywnie niski, jeżeli chodzi o wskazówki o charakterze promocyjnym, które nie są decydujące dla odbiorców dobrze poinformowanych ). 3.1 Zaangażowanie w zakup Poziom tak zwanego zaangażowania w zakup ma znaczący wpływ na wybór towarów i usług przez konsumenta. Poziom zaangażowania jest związany ze znaczeniem, jakie dana decyzja ma dla konsumenta. Dlatego poziom zaangażowania będzie odpowiadał poziomowi uwagi konsumenta Wysoki poziom uwagi Wysoki poziom uwagi jest przypisywany zakupom, które są kosztowne, rzadkie i dotyczą potencjalnie niebezpiecznych przedmiotów. Przeciętny konsument zwykle szuka pomocy lub porady specjalisty przy wyborze lub zakupie niektórych rodzajów towarów i usług. em może być zakup samochodu (kosztowny i rzadki) lub zakup potencjalnie niebezpiecznego przedmiotu. Wysoki poziom uwagi ma również zastosowanie w przypadku towarów, gdzie dla konsumenta ważna jest lojalność wobec marki Kosztowne i rzadkie zakupy Przy zakupie kosztownych towarów konsument będzie zwykle zachowywał większą ostrożność i kupi towary tylko po dokładnym rozważeniu zakupu. Konsumenci niebędący specjalistami ani zawodowcami zwykle szukają profesjonalnej pomocy lub porady przy wyborze lub zakupie niektórych rodzajów towarów i usług. Uwaga konsumenta może być wzmożona w przypadku dóbr luksusowych oraz w przypadku, gdy dany produkt jest uważany za produkt, który odzwierciedla status społeczny właściciela. Zakupy kosztownych towarów będą również na ogół dokonywane rzadko. Ta sama argumentacja ma zastosowanie do usług. Samochody Biorąc pod uwagę ceny samochodów, przeciętny konsument będzie skłonny zwracać większą uwagę przy tego typu zakupie niż w przypadku mniej kosztownych inwestycji. Należy oczekiwać, że przeciętny konsument nie będzie kupował nowego czy używanego samochodu w taki sam sposób, w jaki nabywa artykuły kupowane na co dzień. Przeciętny konsument będzie dobrze poinformowany i uwzględni wszystkie istotne czynniki, takie jak np. cena, zużycie paliwa, koszty ubezpieczenia, osobiste potrzeby, a nawet prestiż. Zob. w tym zakresie wyrok Sądu z 22/03/2011 w sprawie T-486/07 CA, pkt i wyrok Sądu z 21/03/2012 w sprawie T-63/09 SWIFT GTi, pkt (odwołanie do TS C-260/12 P). Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 9

10 W odniesieniu do pojazdów i urządzeń do poruszania się na lądzie Sąd uznał, że konsument należący do właściwego kręgu odbiorców będzie zachowywał dużą ostrożność przy ich zakupie. Ponieważ takie towary mają zwykle wysoką cenę, konsumenci będą zwracać na nie szczególną uwagę. W wyroku z 12/01/2006 w sprawie C-361/04 P Picaro, pkt 39, ETS stwierdził, że przeciętny konsument wykazuje szczególnie dużą uwagę przy zakupie pojazdów samochodowych ze względu na ich specyfikę, a w szczególności cenę i bardzo techniczny charakter. Brylanty, kamienie szlachetne i półszlachetne, biżuteria W orzeczeniu z 09/12/2010 w sprawie R 900/ Leo Marco, pkt 22, Izba podniosła, że ludzie zwykle poświęcają całkiem sporo czasu na wybór tego typu towarów. W wielu przypadkach produkty z tej kategorii stanowią dobra luksusowe lub są przeznaczane na prezent. Można założyć stosunkowo wysoki poziom uwagi po stronie konsumentów. Usługi finansowe Powyższe usługi są kierowane do ogółu konsumentów, których uznaje się za właściwie poinformowanych, dostatecznie uważnych i rozsądnych. Ponieważ jednak są to usługi specjalistyczne, które mogą mieć poważne konsekwencje finansowe dla ich użytkowników, poziom uwagi konsumentów będzie raczej wysoki przy wyborze takich usług (orzeczenie z 03/02/2011 w sprawie R 719/ f@ir Credit, pkt 15) (odwołanie do Sądu, T-220/11, odrzucone; odwołanie do TS, C-524/12 P). W ramach całościowego wrażenia wywieranego przez rozpatrywane oznaczenia istniejące między nimi różnice wizualne i koncepcyjne są wystarczające, by zniwelować stwierdzone między nimi ograniczone podobieństwo fonetyczne, zwłaszcza z tego względu, że właściwy krąg odbiorców jest bardzo uważny i dobrze poinformowany (wyrok z 22/06/2010 w sprawie T-563/08 CARBON CAPITAL MARKETS, pkt 33, pkt 61). Obrót nieruchomości Zakup i sprzedaż nieruchomości to transakcje handlowe, które wiążą się zarówno z ryzykiem, jaki i z przekazaniem dużych kwot pieniędzy. Z tych powodów zakłada się, że właściwy odbiorca będzie wykazywał się ponadprzeciętnym poziomem uwagi, ponieważ konsekwencje dokonania niewłaściwego wyboru z powodu niedostatecznej uwagi mogą być wysoce szkodliwe (orzeczenie z 17/02/2011 w sprawie R 817/ FIRST THE REAL ESTATE, pkt 21) Potencjalnie niebezpieczne przedmioty Wpływ bezpieczeństwa towarów oznaczonych danym znakiem towarowym (takich jak np. światła awaryjne, piły, akumulatory elektryczne, wyłączniki elektryczne, przekaźniki elektryczne itp.) może spowodować wzrost poziomu uwagi wśród właściwych odbiorców (zob. wyrok z 22/03/2011 w sprawie T-486/07 CA, pkt 41). Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 10

11 Lojalność wobec marki Ponadto wysoki poziom uwagi może być rezultatem lojalności wobec danej marki. Chociaż wyroby tytoniowe są stosunkowo tanim i masowym produktem konsumpcyjnym, uważa się, że palacze zwracają szczególną uwagę i są wybiórczy, jeśli chodzi o wybór marki papierosów, które palą, w przypadku wyrobów tytoniowych zakłada się więc wyższy poziom uwagi i lojalności wobec marki. Dlatego wprowadzenie w błąd w przypadku produktów tytoniowych może wymagać większego stopnia podobieństwa pomiędzy oznaczeniami. Zostało to potwierdzone kilkoma orzeczeniami Izby orzeczeniem z 26/02/2010 w sprawie R 1562/ victory slims, gdzie uznano, że konsumenci towarów klasy 34 są na ogół bardziej uważni i lojalni wobec marki, oraz orzeczeniem z 25/04/2006 w sprawie R 61/ Granducato. Innym przykładem wysokiego poziomu uwagi z powodu lojalności wobec marki może być zakup gazet codziennych lub magazynów Zwiększony poziom uwagi w odniesieniu do określonych towarów z szerokiej kategorii produktów Jeśli towary lub usługi należą do szerokiej kategorii, przy czym właściwy krąg odbiorców wykazuje zwiększony poziom uwagi w odniesieniu do określonych towarów, nie można wykluczyć, że dla części towarów poziom uwagi może być przeciętny. W wyroku z 16/09/2009 w sprawie T-221/06 Bebimil uznano, że rodzice niemowląt lub małych dzieci wykazują wyższy poziom uwagi podczas zakupów produktów dla swoich dzieci z powodu dużego znaczenia, jakie przywiązują do żywienia niemowląt i małych dzieci oraz ich zdrowia. Jednakże w świetle szerokiego asortymentu dziecięcych produktów żywnościowych należy stwierdzić, że choć grupa przeciętnych konsumentów tej kategorii towarów będzie obejmować rodziców o wyższym poziomie uwagi, nie będzie się ona składać wyłącznie z takich konsumentów. W tym przypadku Urząd powinien uwzględnić, że towary są kierowane do ogółu odbiorców, obejmującego konsumentów, którzy są właściwie poinformowani, dostatecznie uważni i rozsądni Niski poziom uwagi Niski poziom uwagi może być związany w szczególności z nawykowymi zakupami. Decyzje dotyczące zakupu w tym obszarze są związane np. z niedrogimi towarami kupowanymi codziennie (zob. przez analogię wyrok z 15/06/2010 w sprawie T-547/08 Orange colouring of the toe of a sock, pkt 43). em towarów, których zakup wymaga niskiego poziomu uwagi, są podstawowe produkty spożywcze. Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 11

12 3.1.3 Poziom uwagi w przypadku środków farmaceutycznych Z orzecznictwa wynika jasno, że w przypadku preparatów farmaceutycznych poziom uwagi właściwego kręgu odbiorców jest stosunkowo wysoki. W szczególności wysoki poziom uwagi wykazują specjaliści z zakresu medycyny przy przepisywaniu leków. W przypadku końcowych konsumentów: w przypadku, gdy preparaty farmaceutyczne są sprzedawane bez recepty, należy założyć, że konsumenci, których uważa się za właściwie poinformowanych, dostatecznie uważnych i rozsądnych, będą interesować się tymi produktami, ponieważ mogą one mieć wpływ na stan ich zdrowia, oraz że jest mało prawdopodobne, iż tego typu konsumenci pomylą różne wersje tych samych produktów; nawet jeśli uwzględni się fakt obowiązku uzyskania recepty lekarskiej, konsumenci będą bardziej skłonni do zwiększania poziomu uwagi przy wystawianiu recepty na sporne towary ze względu na fakt, że są to preparaty farmaceutyczne. Dlatego lekarstwa, niezależnie od tego, czy są wydawane na receptę (w tym lekarstwa na łagodne zaburzenia i drobne dolegliwości) mogą być uznane za produkty obdarzane wyższym poziomem uwagi przez klientów, którzy są właściwie poinformowani, dostatecznie uważni i rozsądni (wyrok z 15/12/2010 w sprawie T-331/09 Tolposan, pkt 26, wyrok z 15/03/2012 w sprawie T-288/08 Zydus, pkt 36, oraz cytowane orzecznictwo). Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 12