DECYZJA DELEGOWANA KOMISJI (UE) / z dnia r.

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia C(2018) 287 final DECYZJA DELEGOWANA KOMISJI (UE) / z dnia r. dotycząca mającego zastosowanie systemu do celów oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych urządzeń kotwiczących wykorzystywanych przy robotach budowlanych i przeznaczonych do ochrony osób przed upadkiem z wysokości lub zatrzymania upadku z wysokości na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 (Tekst mający znaczenie dla EOG) PL PL

2 UZASADNIENIE 1. KONTEKST AKTU DELEGOWANEGO Zgodnie z art. 28 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG 1 ocena i weryfikacja stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych w odniesieniu do ich zasadniczych charakterystyk przeprowadzana jest zgodnie z systemami określonymi w załączniku V do rozporządzenia (UE) nr 305/2011. W art. 28 ust. 2 i art. 60 lit. h) rozporządzenia (UE) nr 305/2011 Komisji powierzono zadanie ustanowienia systemów oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych w odniesieniu do poszczególnych wyrobów, rodzin wyrobów lub określonej zasadniczej charakterystyki, przy uwzględnieniu kwestii określonych w tych przepisach. W przypadku urządzeń kotwiczących wykorzystywanych przy robotach budowlanych i przeznaczonych do ochrony osób przed upadkiem z wysokości lub do zatrzymania upadku z wysokości nie ma jeszcze odpowiedniej decyzji dotyczącej ustanowienia systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych. Zgodnie z art. 28 ust. 2 przy wyborze systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych należy kierować się jego jak najmniejszą uciążliwością dla producentów, przy jednoczesnym uwzględnieniu wszystkich stosownych aspektów. W 2010 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wypowiedział się 2, czy określone urządzenia kotwiczące wchodzą w zakres stosowania dyrektywy Rady 89/686/EWG 3 w sprawie wyposażenia ochrony osobistej, czy dyrektywy Rady 89/106/EWG w sprawie wyrobów budowlanych 4. Trybunał stwierdził, że zaliczenie do środka ochrony indywidualnej zakłada, iż wyrób taki jest lub przynajmniej może być noszony lub trzymany przez użytkownika podczas okresu, w jakim jest on wystawiony na zagrożenie, musi to być zatem wyrób ruchomy. Urządzenia kotwiczące, które w trakcie wykorzystania są mocowane do obiektów budowlanych, nie są zatem przeznaczone do noszenia lub trzymania przez użytkownika w rozumieniu dyrektywy Rady 89/686/EWG 5. Trybunał uznał natomiast, że stosowanie dyrektywy Rady 89/106/EWG do konkretnego wyrobu zakłada w szczególności spełnienie dwóch przesłanek, z których pierwsza dotyczy charakteru tego wyrobu, a druga odnosi się do jego funkcji 6. Urządzenia kotwiczące przymocowane w taki sposób, że stanowią część obiektu budowlanego (charakter wyrobu) i mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania lub funkcjonowania obiektu budowlanego, chroniąc osoby przed upadkiem z wysokości, (funkcja produktu) są w konsekwencji objęte zakresem dyrektywy Rady 89/106/EWG 7. Takie orzeczenie obowiązuje również w odniesieniu do rozporządzenia (UE) nr 305/2011, w którym nie zmieniono w istotny sposób definicji wyrobów budowlanych Dz.U. L 88 z , s. 5. Sprawa C-185/08, wyrok Trybunału z dnia 21 października 2010 r., Latchways, ECR 2010 I Dyrektywa Rady 89/686/EWG z dnia 21 grudnia 1989 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do wyposażenia ochrony osobistej (Dz.U. L 399 z , s. 18). Dyrektywa Rady 89/106/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich odnoszących się do wyrobów budowlanych (Dz.U. L 40 z , s. 12). Sprawa C-185/08, pkt 42. Ibidem, pkt 50. Ibidem, pkt 53, 55 i 56. Zob. art. 1 ust. 2 dyrektywy Rady 89/106/EWG oraz art. 2 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 305/2011. PL 1 PL

3 Urządzenia kotwiczące należące do typów A, C lub D określonych w normie EN 795:2012 mają być w sposób stały mocowane do konstrukcji i, a zatem na podstawie tego orzecznictwa, nie są urządzeniami ochrony indywidualnej, co zostało potwierdzone w decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2015/ Jednak jeśli mają one być przymocowane w taki sposób, że stanowią część obiektu budowlanego i mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania lub funkcjonowania obiektu budowlanego, chroniąc osoby przed upadkiem z wysokości lub zatrzymując upadek z wysokości, należy je uznać za produkty budowlane, a zatem są one objęte zakresem rozporządzenia (UE) nr 305/2011. Od dnia 21 kwietnia 2018 r. urządzenia kotwiczące przeznaczone do ochrony osób przed upadkiem i objęte zakresem rozporządzenia (UE) 2016/ będą należeć do kategorii zagrożeń III określonej w załączniku I do wspomnianego rozporządzenia, ponieważ są to wyroby przeznaczone do ochrony użytkowników przed zagrożeniami, które mogą powodować bardzo poważne konsekwencje, takie jak śmierć lub nieodwracalne szkody na zdrowiu związane z upadkiem z wysokości. Analogicznie takie urządzenia kotwiczące będą podlegać badaniom typu UE (moduł B decyzji 768/2008/WE 11 ), jak określono w załączniku V do rozporządzenia (UE) 2016/425 oraz zgodności z typem w oparciu o wewnętrzną kontrolę produkcji i kontrole produktów prowadzone pod nadzorem z przypadkową częstotliwością (moduł C2 decyzji 768/2008/WE), jak określono w załączniku VII do tego rozporządzenia, lub zgodności z typem w oparciu o zapewnienie jakości procesu produkcji (moduł D decyzji 768/2008/WE), jak określono w załączniku VIII do tego rozporządzenia. Do dnia 20 kwietnia 2018 r. urządzenia kotwiczące przeznaczone do ochrony osób przed upadkiem objęte zakresem zastosowania dyrektywy Rady 89/686/EWG podlegają ocenie typu WE określonej w art. 10 tej dyrektywy, a ich produkcja podlega systemowi kontroli jakości WE dla produktu finalnego (art. 11 sekcja A tej dyrektywy) lub systemowi zapewniania jakości produkcji WE przez monitorowanie (art. 11 sekcja B tej dyrektywy). Uwzględniając wykorzystanie urządzeń kotwiczących i ewentualne ryzyko śmierci lub nieodwracalnych szkód na zdrowiu, przed którym mają chronić użytkowników, pożądane jest, aby system oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych porównywalny do procedur oceny zgodności dla urządzeń kotwiczących służących jako środki ochrony indywidualnej został zastosowany do tych urządzeń kotwiczących, które są wyrobami budowlanymi. Oznacza to system oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych obejmujący ciągły nadzór, ocenę i ewaluację kontroli produkcji w zakładzie produkcyjnym producenta oraz kontrolne badania próbek pobranych przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą wyroby w zakładzie produkcyjnym lub w magazynach producenta. Powyższe względy skłoniły Komisję do wybrania systemu 1+ określonego w załączniku V do rozporządzenia (UE) nr 305/2011 dla wyrobów budowlanych objętych niniejszym projektem decyzji delegowanej Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2015/2181 z dnia 24 listopada 2015 r. o publikacji z zastrzeżeniem w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej odniesienia do normy EN 795:2012 Ochrona przed upadkiem z wysokości Urządzenia kotwiczące na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 (Dz.U. L 309 z , s. 10). Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/425 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie środków ochrony indywidualnej oraz uchylenia dyrektywy Rady 89/686/EWG (Dz.U. L 81 z , s. 51). Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 768/2008/WE z dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie wspólnych ram dotyczących wprowadzania produktów do obrotu, uchylająca decyzję Rady 93/465/EWG (Dz.U. L 2018 z , s. 82). PL 2 PL

4 2. KONSULTACJE PRZEPROWADZONE PRZED PRZYJĘCIEM AKTU Projekt decyzji omówiono na posiedzeniu Grupy Doradczej ds. Wyrobów Budowlanych 12 w dniu 9 grudnia 2016 r., a także poddano go pisemnym konsultacjom z ekspertami w dniach 25 listopada 2016 r. 16 stycznia 2017 r. Przed rozpoczęciem tych działań wszystkie państwa członkowskie miały możliwość mianowania ekspertów, którzy będą w nich uczestniczyć. Oprócz tych ekspertów przeprowadzono również konsultacje z innymi zainteresowanymi stronami zewnętrznymi. Dokumenty omówione przez Grupę Doradczą ds. Budownictwa i dotyczące konsultacji pisemnych przekazano jednocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, jak przewidziano we wspólnym porozumieniu w sprawie aktów delegowanych. Uwagi zgłoszone w ramach powyższych działań zostały uwzględnione w pracach nad ostateczną wersją projektu niniejszego aktu przeznaczoną do konsultacji pomiędzy służbami. Aby zapoznać się z opinią publiczną, projekt niniejszego aktu delegowanego opublikowano w portalu Komisji poświęconym lepszemu stanowieniu prawa, w którym był on dostępny od dnia 12 lipca do dnia 9 sierpnia 2017 r. Dwie z zainteresowanych stron przekazały informację zwrotną. W swoich uwagach jedna z zainteresowanych stron wyrażała poparcie dla proponowanego systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych, a jednocześnie zalecała jego zmianę na system 2+. Ponieważ propozycje były sprzeczne, nie można było uwzględnić ich obu. Druga z zainteresowanych stron odniosła się głównie do stanu zaawansowania rozmów na forum Komitetu Technicznego CEN, który opracowuje odpowiednią normę, systemów oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych 3 i 2+ wybranych wcześniej dla innych porównywalnych produktów, do braku udokumentowanego doświadczenia w odniesieniu do wypadków, do kosztów dla MŚP, do braku zmian technicznych wymuszających zmianę systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych oraz do faktu, że elementy uzasadnienia wyboru systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych (zob. motyw 2) zostały uwzględnione w systemie 2+. Ponieważ w powyższych uwagach przedstawiono sprzeczne preferencje dotyczące systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych nie wyższego niż system 3, a także systemu 2+, nie uwzględniono faktu, że system 2+ nie obejmuje kontrolnych badań próbek i nie uwzględniono procedur oceny zgodności dla urządzeń kotwiczących będących środkami ochrony indywidualnej, uwagi te nie zostały przyjęte. Rozporządzenie nie zostało zatem zmienione w wyniku informacji zwrotnej. 3. ASPEKTY PRAWNE AKTU DELEGOWANEGO Zgodnie z art. 28 ust. 2 i art. 60 lit. h) rozporządzenia (UE) nr 305/2011 systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych, określone w załączniku V do tego rozporządzenia, mają być ustanowione w drodze aktów delegowanych Komisji w odniesieniu do danego wyrobu, danej rodziny wyrobów lub danej zasadniczej charakterystyki, przy uwzględnieniu aspektów określonych w tych przepisach. Ustanawiając systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych, Komisja uwzględnia skutki dla zdrowia i bezpieczeństwa ludzi i wybiera, zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 305/2011, najmniej uciążliwe systemy zgodne z wszystkimi podstawowymi wymaganiami dotyczącymi obiektów budowlanych. Według art. 60 lit. h) rozporządzenia (UE) nr 305/2011 należy to uczynić zgodnie z wpływem danego wyrobu na spełnienie tych wymagań w przewidywanym okresie jego użytkowania. 12 Numer referencyjny E01329 w Rejestrze grup ekspertów Komisji i podobnych zespołów. PL 3 PL

5 Projekt decyzji jest zgodny z zasadą proporcjonalności, ponieważ stosowanie systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych porównywalnego z procedurami oceny zgodności dla urządzeń kotwiczących stanowiących środek ochrony indywidualnej przyczynia się do zwiększenia spójności pomiędzy różnymi ramami prawnymi mającymi zastosowanie do porównywalnych produktów, jak i do solidności i zaufania odnośnie do systemu wprowadzonego za pomocą rozporządzenia (UE) nr 305/2011. Z powyższych względów oczekuje się, że projekt decyzji będzie służył interesom całej branży budowlanej. PL 4 PL

6 DECYZJA DELEGOWANA KOMISJI (UE) / z dnia r. dotycząca mającego zastosowanie systemu do celów oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych urządzeń kotwiczących wykorzystywanych przy robotach budowlanych i przeznaczonych do ochrony osób przed upadkiem z wysokości lub zatrzymania upadku z wysokości na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 (Tekst mający znaczenie dla EOG) KOMISJA EUROPEJSKA, uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG 13, w szczególności jego art. 28 i art. 60 lit. h), a także mając na uwadze, co następuje: (1) Brak jest odpowiedniej decyzji dotyczącej oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych dla urządzeń kotwiczących wykorzystywanych przy robotach budowlanych i przeznaczonych do ochrony osób przed upadkiem z wysokości lub zatrzymania upadku z wysokości ( urządzenia kotwiczące ). Konieczne jest zatem określenie, który systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych ma zastosowanie do urządzeń kotwiczących. (1) Biorąc pod uwagę, że urządzenia kotwiczące są przeznaczone do ochrony osób przed upadkiem z wysokości lub zatrzymania upadku z wysokości, należy wybrać system oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych obejmujący ciągły nadzór, ocenę i ewaluację kontroli produkcji w zakładzie producenta oraz kontrolne badania próbek pobranych przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą w zakładzie produkcyjnym lub w magazynach producenta, PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ: Artykuł 1 Niniejszą decyzję stosuje się w odniesieniu do urządzeń kotwiczących wykorzystywanych przy robotach budowlanych i przeznaczonych do ochrony osób przed upadkiem z wysokości lub zatrzymania upadku z wysokości. Artykuł 2 Urządzenia kotwiczące, o których mowa w art. 1, poddaje się ocenie i weryfikacji stałości właściwości użytkowych w odniesieniu do ich zasadniczych charakterystyk zgodnie z systemem określonym w załączniku. 13 Dz.U. L 88 z , s. 5. PL 5 PL

7 Artykuł 3 Niniejsza decyzja wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Sporządzono w Brukseli dnia r. W imieniu Komisji Przewodniczący Jean-Claude JUNCKER PL 6 PL