Informacja o zmianach w prawie

Transkrypt

1 Radom, dnia 2 listopada 2015 roku Informacja o zmianach w prawie Rozporządzenie w sprawie nowych uprawnień pielęgniarek i poŀożnych Minister Zdrowia podpisaŀ rozporządzenie umożliwiające realizację nowych uprawnień pielęgniarek i poŀożnych. Od 1 stycznia 2016 r. pielęgniarki i poŀożne, odpowiednio do swoich kwalifikacji, będą mogŀy przepisywać leki samodzielnie lub kontynuować przepisywanie leków zgodnie z zaleceniem lekarza. Będą mogŀy również kierować pacjentów na badania. Minister Zdrowia określiŀ między innymi wykaz substancji czynnych, do przepisywania których będą uprawnione pielęgniarki i poŀożne, oraz wzór recepty, umożliwiając tym samym realizację nowych uprawnień nadanych przepisami ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i poŀożnej (Dz. U. z 2014 r. poz z późn. zm.). Jest to ważny krok usprawniający funkcjonowanie systemu opieki zdrowotnej, który uŀatwia pacjentom dostęp do świadczeń zdrowotnych oraz umacnia pozycję pielęgniarek i poŀożnych. Polska doŀączyŀa do państw, w których przepisywanie leków przez pielęgniarki pozytywnie wpŀywa na dostęp pacjentów do świadczeń, umożliwiając pielęgniarkom wykorzystanie w codziennej opiece nad pacjentem peŀnego potencjaŀu ich wiedzy, umiejętności i kompetencji. Ministerstwo Zdrowia przypomina, że z szerszych uprawień będą mogŀy korzystać pielęgniarki i poŀożone, których program studiów obejmuje zagadnienia dotyczące przepisywania leków i kierowania na badania diagnostyczne albo pielęgniarki i poŀożne, które ukończą kurs specjalistyczny pod nazwą Ordynowanie leków i wypisywanie recept dla pielęgniarek i poŀożnych. Ministerstwo Zdrowia - w ramach nowej perspektywy pozyskaŀo na ten cel (w ramach ksztaŀcenia podyplomowego pielęgniarek i poŀożnych) 52 mln zŀ ze środków europejskich. OgĿoszony zostaŀ konkurs na realizację kursów dla pielęgniarek i poŀożnych. Pierwsze szkolenia dofinansowane ze środków europejskich rozpoczną się w I kwartale 2016 roku. 1 z 5

2 Projekt programu ksztaŀcenia przewiduje, że kursy będą trwaŀy 45 godzin - dla pielęgniarek i poŀożnych uprawnionych do wypisywania recept na leki oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego niezbędne do kontynuacji leczenia w ramach realizacji zleceń lekarskich i 65 godzin - dla pielęgniarek i poŀożnych uprawnionych do samodzielnej ordynacji leków zawierających określone substancje czynne, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyroby medyczne oraz wystawiania na nie recept lub zleceń. Od roku akademickiego 2016/2017 osoby rozpoczynające ksztaŀcenie w zawodzie pielęgniarki lub poŀożnej będą się ksztaŀciŀy na podstawie nowych standardów, które zawierają treści związane z nowymi uprawnieniami zawodowymi. To oznacza, że nie będą musiaŀy kończyć kursów specjalistycznych w tym zakresie. ŹródĿo: stan z dnia 30 października 2015 r. Komentarz Komentarz omawia zmiany wprowadzone ustawą z dnia 22 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i poŀożnej oraz niektórych innych ustaw, będącą częścią tzw. pakietu kolejkowego. Nowela ta wprowadza wyjątkową zmianę w zakresie kompetencji pielęgniarek i poŀożnych, dając im m.in. możliwość ordynacji leków, w tym wypisywania recept. 1. Nowe kompetencje pielęgniarek Ustawą z dnia 22 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i poŀożnej oraz niektórych innych ustaw wprowadzone zostaŀy nowe regulacje w zakresie kompetencji pielęgniarek i poŀożnych obejmujące samodzielną ordynację leków oraz środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, w tym wystawianie recept. Nowelizacja przewiduje też możliwość ordynacji przez pielęgniarkę lub poŀożną określonych wyrobów medycznych, w tym wystawianie na te wyroby zlecenia lub recepty. Powyższą kwestię reguluje dodany art. 15a ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i poŀożnej dalej u.z.p.p. Zgodnie z art. 15a ust. 1 u.z.p.p. w ramach samodzielnego wykonywania świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych pielęgniarka i poŀożna posiadające dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia na kierunku 2 z 5

3 pielęgniarstwo lub poŀożnictwo oraz pielęgniarka i poŀożna posiadające tytuŀ specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub poŀożnictwa mają prawo samodzielnie: 1) ordynować leki zawierające określone substancje czynne, z wyŀączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie dziaŀające, środki odurzające i substancje psychotropowe, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, w tym wystawiać na nie recepty, 2) ordynować określone wyroby medyczne, w tym wystawiać na nie zlecenia albo recepty. Ponadto w myśl art. 15a ust. 2 u.z.p.p. w ramach realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji pielęgniarka i poŀożna posiadające dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub poŀożnictwo mają prawo wystawiać recepty na leki, z wyŀączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie dziaŀające, środki odurzające i substancje psychotropowe, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego niezbędne do kontynuacji leczenia. Osoby, o których mowa w art. 15a ust. 1 i 2 u.z.p.p., będą mogŀy wykonywać powyższe zadania pod warunkiem ukończenia stosownego kursu specjalistycznego. Uprawnienia określone w art. 15a ust. 1 i 2 u.z.p.p., stosownie do art. 15a ust. 3 u.z.p.p., obejmują również wystawianie recept osobom, o których mowa w art ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych dalej u.ś.o.z., na zasadach określonych w tej ustawie oraz w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych dalej u.r.l. Wskazane powyżej przepisy art u.ś.o.z. odnoszą się m.in. do osób posiadających szczególne uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej, m.in. do honorowych dawców krwi, dawców przeszczepów, inwalidów wojennych i wojskowych, żoŀnierzy odbywających sŀużbę zasadniczą wojskową, ćwiczenia wojskowe oraz peŀniących sŀużbę kandydacką, sŀużbę przygotowawczą lub sŀużbę wojskową w razie ogŀoszenia mobilizacji i w czasie wojny o ile nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia z innego tytuŀu. Stosownie do przepisu art. 15a ust. 4 u.z.p.p. w przypadku wystawiania recept na leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne określone w wykazach, o których mowa w art. 37 u.r.l. (przepis ten dotyczy leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia i wyrobów medycznych refundowanych), pielęgniarka i poŀożna są obowiązane do odnotowania na recepcie, 3 z 5

4 w sposób określony w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 15a ust. 8 u.z.p.p., odpŀatności, jeżeli lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrób medyczny występuje w tych wykazach w co najmniej dwóch odpŀatnościach, o których mowa w art. 6 ust. 2 u.r.l. Poza tym pielęgniarka i poŀożna, wystawiając receptę, są obowiązane do szczegóŀowego uzasadnienia w dokumentacji medycznej przyczyn dokonania adnotacji, o której mowa w art. 44 ust. 2 zdanie drugie u.r.l. Odnosi się to do sytuacji, gdy osoba uprawniona do wystawienia recepty dokonaŀa odpowiedniej adnotacji na druku recepty, wskazując na niemożność dokonania zamiany przepisanego leku (art. 15a ust. 5 u.z.p.p.). Ponadto pielęgniarka i poŀożna posiadające tytuŀ specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub poŀożnictwo mają prawo wystawiać skierowania na wykonanie określonych badań diagnostycznych, w tym medycznej diagnostyki laboratoryjnej, z wyjątkiem badań wymagających metod diagnostycznych i leczniczych stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta (art. 15a ust. 6 u.z.p.p.). Obowiązek ukończenia kursu specjalistycznego, o którym mowa w art. 15a ust. 1 i ust. 2 u.z.p.p., nie będzie dotyczyć pielęgniarek i poŀożnych, które w ramach ksztaŀcenia w szkoŀach pielęgniarskich lub w szkoŀach poŀożnych nabędą wiedzę objętą takim kursem (art. 15a ust. 7 u.z.p.p.). Wprowadzony nowelą art. 15b ust. 1 u.z.p.p. nakŀada na pielęgniarkę i poŀożną obowiązek uprzedniego, osobistego zbadania fizykalnego pacjenta. Jednakże pielęgniarka i poŀożna mogą bez dokonania osobistego badania pacjenta wystawić receptę (recepta zaoczna) niezbędną do kontynuacji leczenia oraz receptę albo zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne jako kontynuację zaopatrzenia w wyroby medyczne, jeżeli jest to uzasadnione stanem zdrowia pacjenta odzwierciedlonym w dokumentacji medycznej (art. 15b ust. 2 u.z.p.p.). W takim przypadku stosownie do art. 15b ust. 3 u.z.p.p. recepty lub zlecenia mogą być przekazane: 1) osobie upoważnionej przez pacjenta do odbioru recepty lub zlecenia albo przedstawicielowi ustawowemu pacjenta; 2) osobie trzeciej, jeżeli pacjent oświadczy podmiotowi udzielającemu świadczeń zdrowotnych, że recepty lub zlecenia mogą być odebrane przez osoby trzecie bez szczegóŀowego określania tych osób. 4 z 5

5 Upoważnienie lub oświadczenie, o których mowa w art. 15b ust. 3 u.z.p.p., odnotowuje się w dokumentacji medycznej pacjenta albo doŀącza do tej dokumentacji. Natomiast informację o wystawieniu recepty lub zlecenia, o których mowa w art. 15b ust. 2 u.z.p.p., zamieszcza się w dokumentacji medycznej pacjenta. Informację o osobie, której przekazano taką receptę lub zlecenie, odnotowuje się w dokumentacji medycznej pacjenta albo doŀącza do tej dokumentacji (art. 15b ust. 4 5 u.z.p.p.). Pielęgniarki i poŀożne będą mogŀy korzystać z uprawnień wynikających z przepisów zawartych w art. 15a i 15b u.z.p.p. od dnia 1 stycznia 2016 r. ŹródĿo: Iwona Choromańska (Nowe uprawnienia pielęgniarek i poŀożnych - wystawianie recept i skierowań) 5 z 5