Ćwicz i sprawdzaj się z komórką

Transkrypt

1 Opracowała Hanna Andrzejczak Ćwicz i sprawdzaj się z komórką Badanie wydolności, kondycji i sprawności fizycznej swoich podopiecznych, to jedno z podstawowych zadań każdego nauczyciela WF. Narzędziem, które można wykorzystać na wychowaniu fizycznym jest telefon komórkowy. Nowoczesny telefon nie służy już tylko do komunikowania się, ale może zastąpić komputer. Te produkowane obecnie pozwalają na używanie w nich programów napisanych w języku Java. Dzięki temu można praktycznie bez ograniczeń rozszerzać ich funkcjonalność i mogą stać się przydatne nawet na lekcji wychowania fizycznego. PulsTester to pierwsza aplikacja na telefon komórkowy, która bez pomocy żadnych dodatkowych urządzeń pozwala na testowanie kondycji i wydolności organizmu. Celem stosowania programu było spopularyzowanie podstawowych testów wydolnościowych i opracowanie narzędzia, które pozwoliłoby na masowe ich wykonywanie, nawet przez osoby nieposiadające fachowej wiedzy w tej dziedzinie. Podstawowe operacje, jakie pozwala wykonać program to: 1. Pomiar tętna 2. Przeprowadzenie prób wydolnościowych (Ruffier, Harvard, Cooper) 3. Obliczanie indywidualnego HRMax 4. Oszacowanie VO2Max (w biegowej próbie Coopera) 5. Zapis wyników testów w pamięci telefonu w pamięci telefonu w celu późniejszej analizy tych danych Pomiar tętna Pomiaru tętna dokonuje się mierząc czas, w jakim serce wykona ustaloną liczbę uderzeń (domyślnie 10, ale można to zmienić w ustawieniach programu).aby dokonać pomiaru należy wybrać opcję Pomiar tętna z głównego menu, a następnie uruchomić zegar wciskając klawisz 5 lub wybierając komendę Start. Należy to zrobić równocześnie z uderzeniem serca. Następnie należy liczyć kolejne uderzenia serca i w momencie doliczenia do 10 ponownie wcisnąć 5 lub wybrać komendę Stop, która zatrzyma stoper. Wynik pomiaru podawany jest natychmiast po zatrzymaniu zegara w postaci: Puls = nn. Rys. 4

2 Próba Ruffiera Aby wykonać ten test należy wybrać z menu głównego opcje Próba Ruffiera. Powoduje to wejście programu w tryb przeznaczony do wykonania tej próby i pojawia się ekran jak na Rys.5 Kolejne etapy testu są następujące: Pomiar tętna spoczynkowego 2. Wykonanie ćwiczenia ( 30 przysiadów w ciągu jednej minuty) Pomiar tętna bezpośrednio po zakończeniu ćwiczenia Jedna minuta odpoczynku Pomiar tętna po minucie odpoczynku Rozpoczęcie każdej kolejnej fazy próby wymaga wciśnięcia klawisza 5 lub odpowiedniej komendy na klawiszu funkcyjnym. Komenda ta zmienia się kontekstowo i jest jedną z następujących: Start, Stop, Dalej, Powtórz. Informacja o aktualnie trwającej fazie

3 wyświetlana jest cały czas na dole ekranu (nie dotyczy to telefonów z małym ekranem np. Nokia seria 30).Wyniki kolejnych pomiarów tętna cały czas są widoczne w górnej części ekranu aplikacji. Wynik testu pojawia się automatycznie po zakończeniu próby jak na Rys 6. Komenda Wróć pozwala na przerwanie testu i przejście do głównego menu. Po wyjściu do menu możliwe jest wznowienie testu (należy wybrać opcję Kontynuacja)lub zaniechanie go i rozpoczęcie nowego. Po zakończeniu testu możliwe jest zapisanie wyniku w pamięci telefonu, do czego służy komenda Zapisz. Test Coopera Test Coopera zwany także testem 12 minut występuje w kilku wersjach zależnie od rodzaju wykonywanego ćwiczenia. Program uwzględnia 3 rodzaje ćwiczeń: bieg, pływanie, jazdę na rowerze. We wszystkich wersjach zadaniem ćwiczącego jest pokonanie jak największego dystansu w ciągu 12 minut. Zależnie od osiągniętego wyniku określa się wydolność ćwiczącego. Po wybraniu opcji Test Coopera pojawia się ekran jak na Rys 12. Przejście do właściwej próby następuje po wybraniu komendy Dalej lub po wciśnięciu klawisza 5. W tym stanie wybranie komendy Start powoduje uruchomienie timera odliczającego 12 minut. Po upłynięciu czasu ćwiczenia należy wybrać komendę Oblicz, dostępną pod klawiszem funkcyjnym. Po jej wybraniu pojawia się okienko (Rys 13), pozwalające na wpisanie dystansu, wskazanie typu testu (bieg, pływanie,rower) oraz ewentualne modyfikacje pozostałych 2 parametrów: wieku oraz płci. Dwa ostatnie parametry pobierane są z wpisanych uprzednio danych użytkownika, ale mogą być na chwilę zmienione przed dokonaniem obliczeń. Po wpisaniu danych należy ponownie użyć komendy Oblicz, aby na ekranie został wyświetlony wynik próby (Rys 14). HR Max Opcja HR Max (Rys 15) pozwala na określenie indywidualnego, maksymalnego tętna danej osoby, na podstawie informacji o wieku, wadze i płci badanego. Wyliczenie

4 dokonywane jest automatycznie, na podstawie danych wpisanych w opcji Dane użytkownika, z wzoru Sally Edwards: HR Max = 210 wiek/2- (0,11*waga) +C gdzie stała C dla kobiet wynosi 0 a dla mężczyzn 4 Błąd tak obliczonego HRMax nie przekracza 5%. Do obliczenia HRMax brane są pod uwagę informacje wpisane w opcji Dane użytkownika. Dodatkowo (dla zadanego HRMax) wyliczane są 4 podstawowe strefy wysiłkowe(przedziały tętna w stosunku do HRMax): %, %, %, %. Zastosowanie poszczególnych stref treningu jest następujące: Strefa 1 (60-70 % HRMax) poprawa wydolności serca, duże spalanie tłuszczu. Jest to odpowiednia strefa dla osób ćwiczących głównie dla relaksu i dla osób pragnących schudnąć. Strefa 2 (70-80 % HRMax) poprawa wydolności sercowo- naczyniowej, duże spalanie tłuszczu, poprawa siły mięśniowej. Strefa 3 (80-90 % HRMax) przejście od treningu aerobowego( tlenowego) do anaerobowego( beztlenowego).od 85 % HRMax zaczyna się trening mający na celu poprawę wyników sportowych. W tej strefie organizm nie jest już w stanie efektywnie usuwać kwasu mlekowego z mięśni. Strefa 4 ( % HRMax)- wysiłek maksymalny, tylko dla osób dobrze wytrenowanych, ze względu na duży dług tlenowy. W tej strefie ćwiczy się głównie dla poprawy szybkości. Dane użytkownika Opcja pozwala na wpisanie danych użytkownika niezbędnych do wyliczenia HRMax: wieku, wagi oraz płci (Rys 16)

5 Aby wpisane dane zostały zapamiętane, przed powrotem do menu konieczne jest wybranie komendy Ok.(klawisz funkcyjny). Ustawienia Opcja ustawienia pozwala na ustawienie liczby uderzeń jakie są zliczane podczas badania i obliczania tętna oraz na włączenie bądź wyłączenie metronomu. Liczba zliczanych uderzeń ustawiana jest domyślnie na 10. Zależnie od dokładności, jaką chcemy osiągnąć przy obliczeniu tętna można tę liczbę zwiększyć. Maksymalna możliwa wartość to 100. Włączenie metronomu powoduje, że podczas wykonywania próby Ruffiera i próby Harwardzkiej program sygnalizuje dźwiękiem moment wykonania kolejnego przysiadu (próba Ruffier) lub wejścia na stopień (próba Harwardzka). Dzięki temu możliwe jest zachowanie równego tempa ćwiczenia i nie jest konieczne liczenie kolejnych powtórzeń. Metronom daje sygnał dźwiękowy do 2 sekund, ( co odpowiada tempu 30 powtórzeń na minutę). Archiwum Opcja Archiwum pozwala na przeglądanie zapisanych wyników testów (Rys 18). Wyniki testów mogą być zapisywane za pomocą opcji Zapisz dostępną pod klawiszem funkcyjnym bezpośrednio po zakończeniu każdego testu. Zapisane rekordy wyświetlane są chronologicznie począwszy od ostatnio zapisanych. Na liście rekordów wypisywana jest data zapisu, oraz opis wpisany przez użytkownika. Po zaznaczeniu elementu listy i wybraniu komendy Wybierz pojawia się okienko ze szczegółami zawierające datę ćwiczenia, rodzaj testu, uzyskany wynik, oraz interpretację wg tabel specyficznych dla danego testu. Archiwum pamiętanych jest 20 ostatnich zapisów. Po zapełnieniu pamięci, kolejny zapis automatycznie usuwa najstarszy rekord. Przy aktywnym okienku Archiwum dostępne są 2 dodatkowe komendy (klawisz funkcyjny) pozwalające na usuwaniu wskazanego rekordu Usuń oraz na usunięcie wszystkich rekordów z archiwum Usuń wszystko. Obie operacje wymagają potwierdzenia.

6 Podsumowanie PulsTester to bardzo przydatne narzędzie zarówno do kontroli własnej kondycji i wydolności jak i testowania innych osób. Program nie tylko zastępuje wszystkie urządzenia niezbędne do wykonania poszczególnych testów, ale również posiada wbudowaną wiedzę o wszystkich próbach, dzięki czemu automatycznie wylicza i podaje interpretację wyników. Dodatkowo ułatwia także samo wykonywanie badań wskazując użytkownikowi kolejne fazy poszczególnych prób. Dzięki opcji zapisu wyników testów w pamięci telefonu możliwe jest przechowywanie i późniejsza analiza większej ilości testów.