Uchwały i zarządzenia organów samorządu terytorialnego dotyczące spraw finansowych

Transkrypt

1 pod redakcją Wojciecha Lachiewicza Uchwały i zarządzenia organów samorządu terytorialnego dotyczące spraw finansowych Wzory z komentarzami ekspertów Budżet i jego wykonanie Zobowiązania dłużne Wieloletnia prognoza finansowa Dotacje i finansowanie z budżetu JST Sprawozdania roczne i absolutorium

2 pod red. Wojciecha Lachiewicza Uchwały i zarządzenia organów samorządu terytorialnego dotyczące spraw finansowych Wzory z komentarzami ekspertów

3 Uchwały i zarządzenia organów samorządu terytorialnego dotyczące spraw finansowych Wzory z komentarzami ekspertów 1 wydanie Stan prawny: styczeń 2012 r. Redakcja: Julia Augustynowicz Wydawnictwo C.H. Beck 2012 Wszelkie prawa zastrzeżone. Opinie zawarte w niniejszej publikacji wyrażają osobisty punkt widzenia Autorów. Wydawnictwo C.H. Beck nie ponosi odpowiedzialności za zawarte w niej informacje. Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa tel.: faks: Skład i łamanie: Wydawnictwo C.H. Beck Druk: Totem, Inowrocław ISBN: ISBN e-book:

4 Spis treści Wprowadzenie... Notki biograficzne... Wykaz skrótów Procedura uchwalania budżetu Uchwała w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej JST. Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna Uwarunkowanie prawne treści uchwały Uwagi Opracowywanie i uchwalanie budżetu Uchwała budżetowa JST na 2012 r. Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Nieprawidłowości w uchwałach budżetowych na 2011 r. Ewa Midura Zakres nieprawidłowości w uchwałach budżetowych Nieprawidłowości dotyczące zakresu czasowego wyznaczonego do podjęcia. uchwały budżetowej na 2011 r. oraz postanowień normujących wejście. tej uchwały w życie Nieprawidłowości dotyczące planowania dochodów budżetowych w uchwale. budżetowej Zaplanowanie nienależnych budżetowi JST dochodów budżetowych Nieprawidłowości dotyczące planowania wydatków budżetowych w uchwale. budżetowej Niezaplanowanie wydatków związanych z realizacją zaciągniętych zobowiązań Zaniechanie zaplanowania wydatków z uwzględnieniem odpowiednich. wyodrębnień lub szczegółowości Planowanie wydatków wieloletnich w uchwałach budżetowych na 2011 r Nieuwzględnienie wymogów prawnych związanych z planowaniem wydatków. z budżetu JST dokonywanych w formie dotacji Nieuwzględnienie wymogów prawnych związanych z planowaniem rezerw. na wydatki Nieprawidłowości dotyczące planowania wyniku budżetu, przychodów. i rozchodów budżetowych, a także limitów zobowiązań w uchwale budżetowej Brak spójności pomiędzy kwotą określonego deficytu a przychodami z kredytów. i pożyczek wskazanymi jako źródła współfinansowania inwestycji Przeznaczenie przychodów pochodzących z kredytów, pożyczek lub papierów wartościowych na inne cele niż określone w art. 89 ust. 1 FinPublU IX XI XV III

5 Spis treści 14. Zaplanowanie rozchodów z tytułu spłaty kredytów i pożyczek oraz wydatków. na obsługę długu w wysokości przekraczającej dopuszczalny limit określony. w art Zaplanowanie deficytu i przychodów pochodzących z kredytów i pożyczek. finansujących ten deficyt, prowadzące do przekroczenia dopuszczalnego limitu. określonego w art FinPublU Zaplanowanie wyniku budżetu i związanych z nim kwot przychodów i rozchodów. innych niż przyjęte w WPF Zaplanowanie w budżecie JST rozchodów w wysokości mniejszej, niż wynika z harmonogramów spłat zaciągniętych zobowiązań Zaplanowanie przychodów budżetu w kwocie wyższej od faktycznej wielkości. środków pozostających w dyspozycji gminy Inne nieprawidłowości występujące w uchwałach budżetowych Zmiany budżetu oraz zmiany innych ustaleń uchwały budżetowej Wojciech Lachiewicz Uchwała w sprawie zmiany uchwały budżetowej Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Zarządzenie (uchwała) organu wykonawczego JST o zmianie uchwały budżetowej (zmiana budżetu) Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Wykonywanie budżetu Zarządzenie (uchwała) organu wykonawczego samorządu dotyczące wykonania. uchwały budżetowej Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały lub zarządzenia Uwagi Uchwała (zarządzenie) organu wykonawczego JST powodująca przeniesienie. uprzednio uchwalonej zmiany budżetu do planów finansowych odpowiednich jednostek budżetowych oraz do planu finansowego zadań zleconych z zakresu administracji rządowej Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Upoważnienie dla zarządu do przekazania kierownikom jednostek budżetowych niektórych uprawnień do dokonywania przeniesień planowanych wydatków (zakres upoważnienia w ramach zapisów uchwały budżetowej) Jolanta Radzieja Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała (zarządzenie) w sprawie opracowania planu finansowego zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych JST odrębnymi ustawami. Jolanta Radzieja Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała w sprawie ustalenia wykazu wydatków niewygasających z upływem roku budżetowego oraz ustalenia planu finansowego tych wydatków Aniela Michalec IV

6 Spis treści 1. Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała intencyjna na realizację projektu współfinansowanego z funduszy strukturalnych UE Beata Jakacka Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała rady gminy w sprawie zwolnienia samorządowego zakładu budżetowego z obowiązku wpłaty do budżetu nadwyżki środków obrotowych Barbara Fabin Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Informacja finansowa za pierwsze półrocze roku budżetowego Uchwała gminy/powiatu/województwa w sprawie określenia zakresu i formy. informacji za I półrocze o przebiegu wykonania budżetu gminy, kształtowaniu się WPF oraz przebiegu wykonania planu finansowego gminnych instytucji kultury i samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, których organem założycielskim jest gmina/powiat/województwo Aniela Michalec Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Przykłady planów i programów oraz innych uchwał mogących wpływać na treści planu wydatków budżetu rocznego Rafał Trykozko Uchwała rady gminy w sprawie utworzenia/nieutworzenia funduszu sołeckiego w budżecie roku (następnego) Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała o zwiększeniu środków funduszu sołeckiego Rafał Trykozko Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Zaciąganie zobowiązań dłużnych oraz udzielanie pożyczek, gwarancji i poręczeń przez JST Uchwały w sprawie zaciągnięcia kredytu i pożyczki na sfinansowanie planowanego deficytu budżetu Ewa Midura Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwał Uwagi Uchwała w sprawie zaciągnięcia pożyczki na wyprzedzające finansowanie..ewa Midura Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała w sprawie zaciągnięcia kredytu na spłatę wcześniej zaciągniętych kredytów i pożyczek Ewa Midura Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi V

7 Spis treści 7.4. Powiązanie uchwał w sprawie kredytów i pożyczek z uchwałą budżetową Ewa Midura Uchwała w sprawie ulg w spłacie należności cywilnoprawnych w świetle ustawy o finansach publicznych Michał Łyczek Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Wieloletnia prognoza finansowa oraz jej zmiana uchwała WPF z załącznikami, zmiany WPF, zmiany przedsięwzięć i upoważnień Uchwała w sprawie wieloletniej prognozy finansowej JST Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Zmiany w WPF Katarzyna Ziółkowska Źródła zmian WPF Zakres i forma zmian w WPF Forma wprowadzania zmian do WPF Zmiany w zakresie przychodów, rozchodów, deficytu i nadwyżki budżetowej Zmiany w uchwale budżetowej i ich wpływ na dane zawarte w WPF Objaśnienia przyjętych wartości jako element uchwały (zarządzenia). zmieniającego WPF Zgodność WPF z uchwałą budżetową po dokonaniu zmian w obu dokumentach Kiedy zmieniać WPF? Dotacje i finansowanie z budżetu JST Uchwała w sprawie pomocy finansowej wraz z umową, na podstawie której pomoc jest udzielana Piotr Walczak Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała w sprawie zasad i trybu udzielania dotacji na realizację zadań z zakresu. ochrony środowiska i gospodarki wodnej oraz sposobu jej rozliczenia Aniela Michalec Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała o dotacjach z budżetu JST dla klubów sportowych na zadania nieobjęte ustawą z r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji na rzecz przedszkoli i szkół niepublicznych oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystania. Piotr Walczak Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji na rzecz przedszkoli, szkół i placówek publicznych prowadzonych przez osoby prawne inne niż JST lub osoby fizyczne oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystania Piotr Walczak Podstawa prawna Uwarunkowanie prawne treści uchwały Uwagi VI

8 Spis treści 9.6. Uchwała rady gminy ustalająca wysokość ekwiwalentu pieniężnego dla członków OSP za udział w działaniu ratowniczym lub szkoleniu pożarniczym Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała w sprawie zasad udzielania dotacji na rzecz spółek wodnych, trybu postępowania przy udzielaniu tych dotacji i sposobu ich rozliczania Piotr Walczak Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała w sprawie ustalenia opłat w żłobkach prowadzonych przez gminę. i u dziennego opiekuna oraz warunków zwolnienia od ponoszenia opłat. Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała rady gminy o maksymalnej wysokości wynagrodzenia dziennych opiekunów Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Dotacja z budżetu gminy na dziecko objęte opieką żłobka lub klubu dziecięcego Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Opłata za wpis do rejestru żłobków i klubów dziecięcych Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała w sprawie trybu postępowania o udzielenie dotacji podmiotom niezaliczonym do sektora finansów publicznych i niedziałającym w celu osiągnięcia zysku, sposobu rozliczania dotacji oraz sposobu kontroli wykonywania zleconego zadania. Piotr Walczak Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała w sprawie określenia zasad udzielania dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków Aniela Michalec Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała w sprawie ustalenia stawki dotacji przedmiotowej dla samorządowego zakładu budżetowego Aniela Michalec Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi VII

9 Spis treści 10. Sprawozdania roczne i absolutorium Uchwała w sprawie zatwierdzania sprawozdań oraz uchwała w sprawie absolutorium Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna Uwarunkowania prawne uchwały Uwagi Uchwała rady gminy, powiatu i województwa w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium wójtowi gminy, zarządowi powiatu, zarządowi województwa. Piotr Walczak Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała komisji rewizyjnej rady gminy w sprawie absolutorium dla wójta gminy. wraz z opinią komisji dotyczącą wykonania budżetu Piotr Walczak Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały oraz opinii Uwagi Zarządzenie w sprawie przyjęcia informacji o stanie mienia JST Piotr Walczak Podstawa prawna Uwarunkowanie prawne treści zarządzenia Uwagi Opinia RIO dotycząca rocznego sprawozdania z wykonania budżetu i informacji. o stanie mienia JST Piotr Walczak Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała RIO dotycząca wniosku komisji rewizyjnej w sprawie absolutorium. Piotr Walczak Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Inne Uchwała w sprawie wyboru metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalania stawki tej opłaty i ustalania stawki opłaty za pojemnik o określonej objętośc Anna Olejniczak Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała w sprawie gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych Aniela Michalec Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi Uchwała w sprawie rocznego programu współpracy z organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Anna Olejniczak Podstawa prawna Uwarunkowania prawne treści uchwały Uwagi VIII

10 Wprowadzenie Zgodnie z zasadą praworządności wynikającą z art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej każdy samorząd terytorialny, jako organ władzy publicznej, musi działać na podstawie i w granicach prawa. Orzecznictwo organów nadzoru i sądów administracyjnych odnotowuje liczne uchybienia prawne popełniane w tych aktach jednostek samorządu, które dotyczą spraw finansowych. Prawo finansów publicznych wywodzi się z ustawy o finansach publicznych, składają się na nie również przepisy rozporoszone w wielu rozporządzeniach wykonawczych i ustawach dotyczących poszczególnych dziedzin działania administracji publicznej, jak np. oświata, ochrona środowiska, ochrona przeciwpożarowa. Niedostateczna jakość przepisów oraz rozproszenie norm prawa finansowego są przyczyną tego, że organy samorządu często popełniają błędy w interpretacji ustaw i aktów wykonawczych. Ich następstwem jest unieważnienie wadliwej uchwały lub zarządzenia przez organ nadzoru lub sąd administracyjny. Niniejsza książka jest odpowiedzią na potrzeby samorządów związane z dostępem do wzorów formularzy i aktualnych aktów prawnych z zakresu prawa finansów publicznych. Jest adresowana zarówno do służb finansowych organów samorządu terytorialnego, jak i do obsługi prawnej tych organów. Zamieszczone wzory obejmują między innymi akty dotyczące procedury budżetowej, uchwałę budżetową i akty podejmowane w trakcie jej wykonywania, uchwały dotyczące zaciągania zobowiązań powodujących dług publiczny, informację o stanie mienia komunalnego, uchwały w zakresie zatwierdzania sprawozdań finansowych i udzielania absolutorium organowi wykonawczemu samorządu. W książce zamieszczono również wzór wieloletniej prognozy finansowej samorządu. Znaczna część wzorów dotyczy uchwał o udzielaniu dotacji z budżetu samorządu. Każdy wzór został poprzedzony komentarzem nawiązującym do wymaganych i możliwych treści tego rodzaju uchwały (zarządzenia) oraz do aktualnego orzecznictwa regionalnych izb obrachunkowych i sądów administracyjnych. Książka oprócz tego, że jest poradnikiem dla praktyki samorządowej, jest również materiałem pomocnym dla osób odpowiadających za poprawną legislację ustaw i rozporządzeń. Błędów w prawie należy unikać nie tylko na etapie jego stosowania przez samorząd, ale również w fazie opracowywania i uchwalania tekstów ustaw oraz rozporządzeń. W tym świetle widziane komentarze do wzorów uchwał i zarządzeń wskazują również na te obszary prawa finansowego, które wymagają niezbędnych poprawek i uzupełnień. Wojciech Lachiewicz IX

11

12 Notki biograficzne Monika Dębowska-Sołtyk prawnik, praktyk posiadający doświadczenie w pracy samorządowej. Od 2004 r. członek Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach, koordynator Zespołu Zamiejscowego w Sandomierzu. Od 2005 r. prowadzi szkolenia z zakresu finansów publicznych dla samorządowców. Barbara Fabin absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, długoletni pracownik samorządowy. Od 1999 r. zatrudniona w Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Krakowie, od 2000 r. nadal etatowy członek Kolegium RIO, w latach r. zastępca Przewodniczącego Komisji Orzekającej przy RIO w Krakowie, od 2005 r. członek Regionalnej Komisji Orzekającej w Krakowie, były arbiter w Urzędzie Zamówień Publicznych w Warszawie, były ławnik w Sądzie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Autorka i współautorka publikacji z zakresu finansów publicznych i dyscypliny finansów publicznych. Prowadzi szkolenia z tematyki finansów publicznych i dyscypliny finansów publicznych. Beata Jakacka absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W 2005 r. ukończyła Podyplomowe Studium Europejskich Stosunków Ekonomiczno-Finansowo-Prawnych w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Od 2011 r. ma tytuł radcy prawnego. Zawodowo związana z administracją samorządową. Posiada wiedzę i praktykę w zakresie finansów publicznych, prawa europejskiego, wydatkowania i rozliczania środków europejskich, samorządu terytorialnego, prawa podatkowego oraz pomocy publicznej. Wojciech Lachiewicz administratywista, absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1993 r. pełni funkcję członka Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie, a od 1995 r. zasiada w komisjach orzekających w sprawach o naruszenia dyscypliny finansów publicznych. Od 1990 r. uczestniczy w działalności szkoleniowej na potrzeby administracji rządowej i samorządowej z tematyki związanej z organizacją administracji, finansami publicznymi, planowaniem przestrzennym, pomocą publiczną i kontrolą administracji. Michał Łyczek urzędnik samorządowy (z-ca dyrektora Wydziału Finansowego Urzędu Miasta Łodzi), zajmujący się w praktyce zagadnieniami z zakresu prawa podatkowego oraz pomocy publicznej od początku usankcjonowania tej kwestii w krajowym porządku prawnym. Przygotowywał i wdrażał wiele programów pomocowych (m.in. pierwszy XI

13 Notki biograficzne notyfikowany i zaakceptowany przez Komisję Europejską polski program pomocy regionalnej). Autor wielu publikacji z zakresu pomocy publicznej oraz partnerstwa publiczno-prywatnego, m.in. w Przeglądzie Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych oraz Prawie Pomocy Publicznej, członek Komisji Finansów Związku Miast Polskich, ekspert regionalny w zakresie pomocy publicznej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata , stały współpracownik czasopisma Prawo Pomocy Publicznej, uczestnik wielu konferencji oraz seminariów (krajowych i międzynarodowych) poświęconych tej tematyce. Aniela Michalec absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od 1993 r. zatrudniona w Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Poznaniu. Aktualnie Zastępca Prezesa. Od 2000 r. zasiada w Komisji Orzekającej w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych. Obecnie pełni funkcję Przewodniczącej Komisji. Ewa Midura prawnik, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego oraz UMCS w Lublinie, od 2001 r. członek Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach, od 2003 r. członek Regionalnej Komisji Orzekającej. Posiada szeroką wiedzę z zakresu finansów komunalnych, w tym dotyczącą zaciągania zobowiązań finansowych mających wpływ na kształtowanie się długu publicznego. Od 2004 r. prowadzi szkolenia obejmujące zagadnienia z zakresu gospodarki finansowej JST organizowane nie tylko przez RIO, ale także, przez firmy szkoleniowe na rzecz pracowników samorządowych. Anna Olejniczak wieloletnia redaktor naczelna pisma Skarbnik i Finanse publiczne. Autorka wielu publikacji o tematyce finansów publicznych, m.in. w zakresie współpracy z organizacjami pozarządowymi, systemu zamówień publicznych, kontroli zarządczej i zarządzania ryzykiem w sektorze publicznym. Obecnie prezes zarządu spółki świadczącej usługi doradczo-szkoleniowe oraz programistyczne. Joanna Radzieja członek Kolegium RIO we Wrocławiu, zastępca Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych, wcześniej zastępca Naczelnika Wydziału Kontroli. Rafał Trykozko prawnik, praktyk, od 2005 r główny inspektor Wydziału Kontroli Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku. Autor kilkudziesięciu artykułów z dziedziny finansów samorządu terytorialnego, publikowanych m.in. w Przeglądzie Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych, Finansach Komunalnych, Prawie Finansów Publicznych. Autor komentarzy do ustaw o finansach publicznych z 2005 i 2009 r., skierowanych wyłącznie do jednostek samorządu terytorialnego oraz komentarza do ustawy o funduszu sołeckim. Współautor kilku publikacji książkowych, m.in. komentarza do ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Ekspert portalu funduszesoleckie.pl. Od 2007 r. prowadzi szkolenia obejmujące różne zagadnienia z zakresu gospodarki finansowej i rachunkowości jednostek samorządu terytorialnego i ich jednostek organizacyjnych. Doktorant na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku. XII

14 Notki biograficzne Piotr Walczak absolwent prawa Uniwersytetu Łódzkiego. Naczelnik Wydziału Kontroli Gospodarki Finansowej Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi, w latach Rzecznik Dyscypliny Finansów Publicznych przy RIO w Łodzi, obecnie członek Regionalnej Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy RIO w Łodzi. Posiada szeroką wiedzę z zakresu finansów publicznych, w szczególności w zakresie funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego. Autor szeregu publikacji, które ukazały się w wydawnictwach periodycznych Wspólnota, Inwestycje Komunalne, Finanse Publiczne, jak również współautor publikacji Nowa ustawa o finansach publicznych. Poradnik dla samorządów, Municipium SA, Warszawa 2009 r. i Działalność kontrolna rady gminy i komisji, pod red. Z. Majewskiego, Municipium SA, Warszawa 2007 r. Stale współpracuje z Fundacją Demokracji Lokalnej oraz Wydawnictwem C.H. Beck. Katarzyna Ziółkowska absolwentka Wydziału Zarządzania Akademii Ekonomicznej w Krakowie, doktorantka na Wydziale Finansów Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, wieloletni pracownik Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach. Od 2006 r. pracownik samorządowy zajmujący się finansami publicznymi, od 2009 r. pełni funkcję zastępcy dyrektora Departamentu Budżetu i Finansów w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Świętokrzyskiego. XIII

15

16 Wykaz skrótów 1998FinPublU... ustawa z r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 155, poz ze zm.) 2005FinPublU... ustawa z r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz ze zm.) AktNormU... ustawa z r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 17, poz. 95 ze zm.) DochJstU... ustawa z r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 ze zm.) FinPublU... ustawa z r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz ze zm.) FunSołU... ustawa z r. o funduszu sołeckim (Dz.U. Nr 52, poz. 420 ze zm.) FunUbezpSpołU... ustawa z r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz ze zm.) GospFinR... rozporządzenie Ministra Finansów z r. w sprawie prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych (Dz.U. Nr 241, poz. 1616) KC... ustawa z r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) KW... ustawa z r. Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 109, poz 756 ze zm.) KlasBudżR... rozporządzenie Ministra Finansów z r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. Nr 38, poz. 207 ze zm.) KultU... ustawa z r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123 ze zm.) XV

17 Wykaz skrótów NPorzGminU... ustawa z r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 152, poz. 897) OchrPrzeciwpU... ustawa z r. (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 178, poz ze zm.) OchrZabytU... ustawa z r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz ze zm.) OpiekDziecU... ustawa z r. o opiece nad dziećmi w wieku do 3 lat (Dz.U Nr 45, poz. 235 ze zm.) OrdPU... ustawa z r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) PorzGminU... ustawa z r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 236, poz ze zm.) PożPublU... ustawa z r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 234, poz ze zm.) PrawoOchrŚrodU... ustawa z r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.) PspU... ustawa z r. o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 12, poz. 68 ze zm.) PublTransU... ustawa z r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz.U. z 2011 r. Nr 5, poz. 13) RachU... ustawa z r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 152, poz ze zm.) RIOU... ustawa z r. o regionalnych izbach obrachunkowych (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 ze zm.) RozpFWPSP... rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. Nr 159, poz. 952) SamGminU... ustawa z r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz ze zm.) SamPowU... ustawa z r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz ze zm.) SamTerU... ustawa z r. o samorządzie terytorialnym (Dz.U. Nr 16, poz. 95) XVI

18 Wykaz skrótów SamWojU... ustawa z r. o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz ze zm.) SportU... ustawa z r. o sporcie (Dz.U. Nr 127, poz. 857 ze zm.) SportKwalU... ustawa z r. o sporcie kwalifikowanym (Dz.U. Nr 155, poz ze zm.) SwoDziałGoU... ustawa z r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 220, poz ze zm.) SysOśwU... ustawa z r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz ze zm.) TechPrawR... rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej (Dz.U. Nr 100, poz. 908) TFUE... Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (t.j. Dz. Urz. UE C Nr 115 z r.) TytDłużR... rozporządzenie Ministra Finansów z r. w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego, w tym do długu Skarbu Państwa (Dz.U. Nr 252, poz. 1692) WodPrU... ustawa z r. Prawo wodne, (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 239, poz ze zm.) ZbiorOdprU... ustawa z r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 142, poz. 858 ze zm.) Pozostałe skróty art.... artykuł Dz.U.... Dziennik Ustaw FWPS... Fundusz Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej GOPS... gminny ośrodek pomocy społecznej JST... jednostka samorządu terytorialnego n/p... na prawach NSA... Naczelny Sąd Administracyjny OSP... Ochotnicza Straż Pożarna pn.... pod nazwą RIO... Regionalna Izba Obrachunkowa XVII

19 Wykaz skrótów t.j.... tekst jednolity WPF... wieloletni plan finansowy WPFP... Wieloletni Plan Finansowy Państwa/wieloletnia prognoza finansowa WPI... wieloletni plan inwestycyjny WSA... Wojewódzki Sąd Administracyjny w zw.... w związku ZAES... zespół obsługi administracyjnej szkół i placówek ze zm.... ze zmianami XVIII

20 1 Procedura uchwalania budżetu 1.1. Uchwała w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej JST Wojciech Lachiewicz 1. Podstawa prawna Zgodnie z art. 234 ustawy z r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz ze zm.); dalej FinPublU, organ stanowiący każdej jednostki samorządu (JST) zobowiązany jest przyjąć uchwałę normującą tryb prac nad projektem uchwały budżetowej. Uchwała taka powinna określać: wymaganą szczegółowość budżetu; terminy obowiązujące w toku prac nad projektem uchwały budżetowej; wymogi dotyczące uzasadnienia; materiały informacyjne. W opracowanym wzorze powołano ponadto przepisy art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz ze zm.); dalej SamGminU, i art. 12 pkt 11 ustawy z r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz ze zm.); dalej SamPowU, jako łącznik z przepisami dwóch ustaw ustrojowych, gdzie mowa o kompetencjach rady gminy (rady powiatu) wynikających z ustaw szczególnych tutaj z przepisu art. 234 FinPublU. 1