NORMA BRANtOWA. Kauczuk. Ke~ się do oznakowania literę c Przykład oznaczenia. aminą odmiany A, w gatunku l:

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "NORMA BRANtOWA. Kauczuk. Ke~ 1500. się do oznakowania literę c. 2.2.2. Przykład oznaczenia. aminą odmiany A, w gatunku l:"

Transkrypt

1 UKD : KAUCZUKI SYNTETYCZNE NORMA BRANtOWA Kauczuk Ke~ BN Grupa katalogowa l. WSTĘP 1.1. Przedmiot normy. Przedmiotem normy jest kauczuk syntetyczny butadienowo-styrenowy Ker 1500 zawierający stabilizator plamiący otrzymywany w procesie kopolimeryzacji emulsyjnej koagulowany za pomocą soli l kwasu. l. 2. Zakres stosowania przedmiotu normy. Kauczuk Ker 1500 jest kauc zukiem ogólnego zastosowania a w szczególności stosowany jest do produkcji opon samochodowych ' artykułów technicznych itp. Stosowany jest do sporządzania mieszanek gumowych przy uż yciu sadzy jako wypełniacza. l. 3. Określenia. Partia produktu - produkt otr:zymany z jednej szarży produkcyjnej w produkcji ciągłej z jednego miesiąca pod z iał 2. PODZIAŁ I OZNACZENIE 2.1. l. Odmiany. W zależności od lepkości wg Mooneya rozróżnia się w kauczuku Ker 1500 dwie odmiany: A i B Gaturiki. W każdej odmianie kauczuku Ker 1500 w zależności od jakości rozróżnia się gatunek I i gatunek II Oznaczenie produktu 2.2. l. Oznakowanie kauczuku Ker 1500 ze wzglsdu na rodzaj stosowanego stabilizatora al w przypadku zastosowania fenylo- fj -naftyloaminy nie wprowadza się dodatkowego oznakowania bl w przypadku zastosowania stabilizatora typu p-fenylenodwuaminy podaje się dodatkowo do oznakowania literę W cl w przypadku zastosowania innych stabilizatorów podaje się do oznakowania literę c Przykład oznaczenia a) kauczuku Ker 1500 stabilizowanego fenylo-b -naftylc> aminą odmiany A w gatunku l: KER 1500 bl kauczuku Ker 1500 stabilizowanego' stabilizatorem typu p-fenylenodwuaminy odmiany B w gatunku I: 'KER ls()() W c l kauczuku Ker 1500 stabilizowanego stabilizatoilem innym odmiany B w gatunku II: KER 1500 C Symbol kauczuku KER 1500 powinien być wykonany w kolorze czerwonym. Odmianę B oznacza się kropką w kolorze niebieskim. G.atunki oznacza się tylko na spaletyzowanych jednostkach ładunkowych. 3. WYMAGANIA 3.1. Właściwości fizykochemiczne - wg tab1. 1. Zgłoszona przez Zjeanoczenie Przemysłu Rafineryjnego i Petrochemicznego PETROCHEMIA Ustanowiona przez Nac:z:elneoo OY)rektora Zjednoczenia Przemysłu Rafineryjnego i Petrochemiczl'lego PETROCHEMIA dnia 10 sierpnia 1978 (. lako norma obowiązująca od dnia 1 kwietnia 1979 r. (Dz. Norm. I Miar nr '9}'978 poz. 88) Wydanie 2 WYDAWNICTWA NORMALIZACyJNE "ALFA" Druk. Wyd. Norm. W-wa Ark. wyd. 010 Nak! ~ Zam.4033/86 CenoS zł 4800

2 2 BN-78/ Tablica l Odmiany Wymagania A Gatunki B l II l II a) Wygląd kostki o kształcie zbliżonym do prostopadłościanu bez. zanieczyszczeń widocznych gołym okiem b) Wolnych kwasów organicznych % 5O t t t c ) Mydeł % najwyżej d) Substancji lotnych w temperaturze 105 C % najwyżej J e ) Stabilizatora 1) - feny 10- fj -naftyloaminy % l t t 20 1 t t 20 - typu p-fenylehodwuaminy % 05 t f) Popiołu % najwyżej 2) g) Lepkość wg Mooneya 3) t 65 1) Kauczuk Ker 1500 otrzymywany przy zmianie typu stabilizatora może zawierać śladowe ilości stabilizatora poprzednio stosowanego. 2) Dla przemysłu kablowego najwyżej 03%. 3) Dopuszcza się kauczuk Ker 1500 o innej lepkości ni ż określono w tabl. 1 po uzgodnieniu między producentem i odbiorcą Właściwości fizykomechaniczne wulkanizatu wg tabl. 2. Tablica 2 Odmiana Odmiana Wymagania AiB AiB w gatunku I w gatunku II a) Wytrzymałość na rozciąganie MPa co najmniej b) Wydłużenie w chwili zerwania % co najmniej c) Naprę ż enie przy 300"-b wydłużenia względnego MPa 15Ot210 13Ot220 d) Elastyczność metodą Schoba % co najmniej e) TwardośćoSh 70 ±3 70 ±3 Do przeliczenia prz:yjęto że 1 MPa ~ kg/cm 2 4. PAKOWANIE PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT 4.1. Pakowanie. Kauczuk Ker 1500 należy pakować i znakować wg PN-78/C p. 2.1 i Przechowywanie. Kauczuk Ker 1500 należy przechowywać wg PN-78/C p Transport. Kauczuk Ker 1500 należy przewozić wg PN-78/ C p BADANIA Program badań Badania wykonywane dla każdej partii wysyłkowej produktu a) sprawdzenie wyglądu ( 3.la) b) oznaczanie wolnych kwasów organicznych (3. lb) c) oznaczanie zawartości mydeł (3.lc) d) oznaczanie zawartości substancji lotnych (3.ld). e) oznaczanie zawartości stabilizatora (3. le) f) oznaczanie lepkości wg Mooneya (3.lg). g) oznaczanie wytrzymałości na rozciąganie (3. 2a). h) oznaczanie wydłużenia w chwili zerwania (3. 2b) i) oznaczanie naprężenia przy 300% wydłużenia względnego ( 3. 2c) j) oznaczanie twardości (3. 2e) Badania wykonywane dodatkowo tylko na żądanie odbiorcy zgłoszone przy zamówieniu a) oznaczanie elastyczności ( 3.2d) b) oznaczanie zawartości popiołu (3.lf) Wielkość i skład partii wysyłkowej. Partię wysyłkową stanowi kauczuk jednej odmiany i gatunku zawarty w jednym wagonie kolejowym lub innym środku transportowym Pobieranie i przygotowanie próbek do badań Pobieranie próbek u producenta kauczuku. Próbki pobierać zgodnie z PN-81/C p. 2.1.

3 BN-78/603l-0l 3 Próbkę do analizy rozjemczej przechowywać w 3 miesięcy od daty wysyłki. ciągu Pobieranie próbek u odbiorcy kauczuku. Próbki pobierać zgodnie z PN-8l/C p W przypadku konieczności wykonania analizy rozjerilczej próbki należy pobierać w obecności przedstawicieli obu stron Przygotowywanie próbek do badań. Próbki do badań przygotowywać wg PN-8l/C p Opis badań Oznaczanie zawartości wolnych kwasów organicznych wykonać wg PN-82/C stosując korektę rozcieńczenia oraz współczynnik przeliczeniowy C =00334 (ilość gramów kwasów organicznych w przeliczeniu na kwasy żywiczne i tłuszczowe odpowiadające 1 cm 3 ściśle OlN roztworu wodorotlenku sodowego) Oznaczanie zawartości mydeł "'Ykonać wg PN-8:!/ C stosując korektę rozcieńczenia oraz współczynnik przeliczeniowy C 2 = ( ilość gramów kwasćw organicznych w przeliczeniu na sól sodową kwasu abietynowego i stearynowego odpowiadającą 1 cm 3 ściśle 005N roztworu kwasu solnego) Oznaczanie zawartości substancji lotnych wykonać ";'g PN-81 /C z tym że za wynik końcowy przyjąć średnią arytmetyczną wyników oznaczań próbek jed- nostkowych pobranych wg i Oznaczanie zawartości stabilizatora fenylo- P -naftyloaminy - wg PN-62/ C z tym że zamiast alkoholu etylowego stosować mieszaninę alkoholowo-toluenową przygotowaną w następujący sposób: 70 cz. obj. alkoholu etylowego 95-procentowego rektyfikowanego zmieszać z 30 cz. obi". 'toluenu c z. d. a Oznaczanie zawartości stabilizatora typu p-fenylenodwuaminy Zasada metody polega na ekstrakcji stabilizatora typu p-fenylenodwuaminy z kauczuku za pomocą mieszaniny alkoholowo-toluenowej i kolorymetrycznym oznaczaniu ilości barwnego związku powstałego w wyniku reakcji wyekstrahowanego stabilizatora z octanem miedzi Odczynniki i roztwory a) Alkohol etylowy rektyfikowany 95-procentowy. b) Aceton cz.d.a. c) Benzen cz.d.a. d) Chlorek potasowy cz. d. a. e) Kwas solny roztwór 05N. f) Mieszanina alkoholowo-toluenowa jak w g) Octan miedziowy. uwodniony cz.d.a. h) Roztwór wzorcowy stabilizatora: odwa żyć 0025 g czystego stabilizatora typu p-fenylenodwuaminy z dokładnością do g przenieść do kolby pomiarowej pojemności 250 cm 3 rozpuścić w acetonie a następnie nić acetonem do kreski. 1 cm 3 tak przygotowanego ru zawiera g stabilizatora. W przypadku braku stabilizatora czystego wzorcowy przygotować z produktu technicznego oczyszczonego w następujący sposób: odważyć 5 g uzupeł- roztwo- roztwór stabilizatora typu p-fenylenodwuaminy przenieść do kolby płaskodei:mej "50 3 hłd ' 'ć 30 3 po)emnosci cm z c o nicą zwrotną l rozpusci w cm benzenu podgrzewając zawartość kolby na łaźni wodnej. Gorący roztwór przesączyć przez lejek z dnem porowatym przelać do zlewki- następnie zlewkę z zawartością umieścić w zimnej wodzie. Po wypadnięciu osadu zawartość zlewki przesączyć ponownie przez lejek z dnem porowatym zlewkę i osad przemyć czterokrotnie alkoholem etylowym porcjami po 15 cm 3. Osad stabilizatora' przenieść na bibułę do sączenia i wysuszyć na powietrzu. i) Roztwór utleniający: odważyć 05 g octanu miedzi i 466 g 'chlorku potasowego z dokładnością do O 0002 g przenieść do kolby pomiarowej pojemności 1000 cm 3 dodać 10 cm 3 kwasu solnego i 250 cm 3 wody wymieszać. Następnie powoli niewielkimi porcjami dopełnić objętość kolby do kreski alkoholem etylowym silnie mieszając jej zawartość. Otrzymany ro~twór powinien być przezroczysty. przygotować raz na dobę. Roztwór Sporządzanie krzywej kalibracji. Do ośmiu kolb pomiarowych pojemności 25 cm 3 odmierzyć kolejno: 3 05; 10; 15; 20; 25; 30; 35; 40 cm rozt'm:lru wzorcowego stabilizatora i dopełnić do kreski roztworem Po dokładnym wymieszaniu przeprowadzić kolorymetrowanie na fotokolorymetrze przy długości fali 440 nm utleniającym. (niebieski filtr) 'w kuwetach o grubości warstwy cieczy lomm. Jako roztwór odniesienia stosować wodę destylowaną Na podstawie uzyskanych wartości sporządzić kalibracji odkładając na osi odciętych zawartości krzywą stabilizatora w gramach a na osi rzędnych wskazania aparatu Wykonanie oznaczania. Odwa żyć l g drobno pociętego kauczuku z dokładnością do g przenieść do kolby płaskodennej pojemności 50 cm 3 dodać 30 cm 3 mieszaniny alkoholowo-toluenowej następnie do kolby podłączyć chłodnicę wodnej w ciągu 30 min. zwrotną i gotować zawartość kolby na łaźni Po tym czasie odłączyć chłodnicę ekstmkt zlać do kolby pomiarowej pojemności 100 cm 3. Ekstrakcję prowadzić jeszcze dwukrotnie porcjami po 30 cm 3 mieszaniny alkoholowo-toluenowej zlewając ekstrakty do kolby pomiarowej. Czas każdej ekstrakcji powinien wynosić 30 min. Następnie kauczuk przemyć dwukrotnie mieszaniną alkoholowo-toluenową porcjami po 5 cm 3 zlewając do tej' samej kolby pomiarowej.

4 4 BN-78/ Zawartość kolby dopełnić do kreski mieszaniną alkoholowo-toluenową kolbę zatkać korkiem i dokładnie wymieszać. Odmierzyć 2 cm 3 ekstraktu przenieść do kolby pomiarowej pojemności 25 cm 3 dodać do kreski odczynnika utleniające~o wymieszać i kolorymetrować w warunkach wg Jeżeli zabarwienie roztworu do kolorymetrowania oka- 3 że się zbyt słabe do oznaczania należy odmierzyć 5 cm ekstraktu. ' Obliczenie wxuik6w. Zawartość stabilizatora typu p-fenylenodwuaminy (X) obliczyć w procentach wg wzo- ru w którym: X :...;a=-- _ ' 1;:.:00:.::...--=1.:;:.00::.. V'm ' a - zawartoś ć stabilizatora odczytana z krzywej kalibracji S V - objętość ekstraktu pobrana do kolorymetrowania cm m - odważka badanego kauczuku g Wynik. Za wynik oznaczania przyjąć średnią arytmetyczną wyników co najmni. j dwóch równoległych oznaczań nie różniących się więcej niż 0004 bezwzględnej. wartości Oznaczanie zawartości popiołu - wg PN-81/ C Oznaczanie lepkości - wg PN-71/C lTól>- kę pnygotować wg PN-Bl/C p Za wynik przyjąć średnią arytmetyczną wynik6w oznaczań jednostkowych pobranych wg i Opis badań wulkanizatu próbek Przygotowanie próbek do badań - skład sposób sporządzania mieszan.fi oraz wulkanizacja. Z pr6bek pobranych wg 5. 3 przygotować mieszankę o składzie wg tabl. 3. Przy sporządzaniu mieszanki stosować postanowienia BN-n/ 'og6lne wytyczne - wg p. 2.3 do p kolejne czynności przy wykonywaniu mieszanki p przyrządy i wulkanizacja - wg p. 5.1 do p. 5.3 z tym że stosować czas wulkanizacji 50 min i temperaturę 145 C. wg Składniki Tablica 3 Ilość części wagowych Ker Biel cynkowa wg PN-n/c gatunek III Stearyna techniczna wg.. BN -84/ gatunek l Sadza lrb Siarka wg PN-70/C M 175 gatunek 11 Przyspieszacz TBBS (N-Ill-rz '. 10 buty lo benzotizo lilo sulfonamid) ) Oznaczanie wytrzymałości na rozciąganie wydłużenie w chwili zerwania i naprężenia przy 3000;. wydłużenia należy wykonać wg PN-82/C Stosować próbkę typu l grubości 2 ± 02" mm. Pr6bkę wyciąć z 'płyty przygotowanej wg p Po wulkanizacji stosować czas odpoczynku l h a w przypadku analizy rozjemczej 16 h Oznaczanie e~astyczności - wg PN-71/C na próbce przygotowanej wg Po wulkanizacji stosować czas odpoczynku l h a w przypadku analizy rozjemczej 16 h Oznaczanie twardości - wgpn-80/c twardościomierzem typu A na próbce przygotowanej wg Po wulkanizacji stosować czas odpoczynku 1 h przypadku analizy rozjemczej 16 h Interpretacja wyników. Wielkości liczbowe występujące w normie oraz wyniki obliczeń należy interpretować wg PN-70/N"02120 p (metoda Z). a w 5.7. Zaświadczenie o wynikach badań. Dla każdej wysyłki uznanej za zgodną z wymaganiami normy należy dołączyć świadectwo w którym między innymi należy podać wyniki z przeprowadzonych badań typ stosowanego stabilizatora odmianę i gatunek kauczuku oraz numer obowiązującej normy. 6. POSTANOWlENl-A PRZEJŚCIOWE Do 'czasu przejścia na dostawę kauczuku Ker 1500 spaletyzowanych jednostkach ładunkowych określenie gatunku dostarczanego kauczuku będzie podawane tyłko w zaświadczeniu wg 5.7. w KONIEC Informacje dodatkowe

5 Informacje dodatkowe do BN-78/ Instytucja opracowująca normę - ne OŚWIĘCIM w Oświęcimiu. INFORMACJE DODATKOWE gotowywanie próbek 2. Dotychczasowe normy. Niniejsza norma ZN-77 /MPCh/P Normy związane PN-82/C uma. Oznaczanie właściwości małościowych przy rozciąganiu zastępuje Zakłady Chemicz- PN- 81/C Kauczuki syntetyczne. Pobieranie i przy- wytrzy- PN-62/C Oznaczanie zawartości fenylo-jł-naftyloaminy w kauczuku butadienowo-styrenowym metodą fotokolorymetryczną PN-80/C Guma. Oznaczanie twardości wg metody Shore'a PN-71/C Guma. Oznaczanie ' elastyczności Schoba metodą PN-71/C Guma. Oznaczanie lepkości za pomocą lepkościomierza wg Mooneya PN-81/C Kauczuki syntetyczne. Oznaczanie zawartości substancji lotnych PN-81/C Kauczuki syntetyczne. Oznaczanie zawartości popiołu i jego części rozpuszczalnych w wodzie PN-82/C Kauczuki syntetyczne. Oznaczanie zawartości organicznych kwasów i mydeł PN-78/C Kauczuki syntetyczne. Pakowanie przechowywanie i transport PN-72/C Biel cynkowa PN-70/C Siarka PN -70/N Zasady zaokrąglania i zapisywania liczb BN-72/ Skład przygotowanie i badanie wzorcowych mieszanek gumowych BN-84/ Produkty tłuszczopochodne naturalne.stearyna techniczna 4. Symbol wg SWW Informacje ogólne dotyczące charakterystyki kauc'zuku Ker 1500 a) kauczuk Ker 1500 zawiera styrenu związanego 23S %15% oznaczonego metodą wg PN-82/C b) kauczuk Ker 1500 ma barwę od beżowej do ciemnobrą:;: owej c) kauczuk Ker 1500 może zawierdć równocześnie dwa stabilizatory. 6. Wydanie 2 - stan aktualny: lipiec 1966; uaktualniono normy związane oraz zmieniono treść p i 5.5~2.

RSM ROZTWÓR SALETRZANO-MOCZNIKOWY

RSM ROZTWÓR SALETRZANO-MOCZNIKOWY 1. PRZEDMIOT WARUNKÓW TECHNICZNYCH Przedmiotem Warunków Technicznych jest wodny roztwór saletrzano-mocznikowy (typ nawozu C.1.2. wg załącznika I Rozporządzenia 2003/2003), w którym stosunek molowy azotanu

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 listopada 2002 r. w sprawie metodyk referencyjnych badania stopnia biodegradacji substancji powierzchniowoczynnych zawartych w produktach, których stosowanie

Bardziej szczegółowo

Ustanowiona przez Generalnego Dyrektora dnia 19 marca 2009 r. (Zarządzenie nr 6/2009 r.)

Ustanowiona przez Generalnego Dyrektora dnia 19 marca 2009 r. (Zarządzenie nr 6/2009 r.) ZAŁĄCZNIK NR 1 NORMA ZAKŁADOWA Sól wypadowa ZN-ANWIL SA-12:2009 Zamiast: ZN-ANWIL SA-12:2006 PRZEDMOWA Niniejsze wydanie jest trzecim wydaniem normy zakładowej na sól wypadową i zastępuje ZN-ANWIL SA-12:2006.

Bardziej szczegółowo

OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE

OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE WPROWADZENIE Przyswajalność pierwiastków przez rośliny zależy od procesów zachodzących między fazą stałą i ciekłą gleby oraz korzeniami roślin. Pod względem stopnia

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 3: Ocena fizykochemiczna nawozów stałych fosforowych różne formy P 2 O 5

Ćwiczenie 3: Ocena fizykochemiczna nawozów stałych fosforowych różne formy P 2 O 5 ZAKŁAD TECHNOLOGII I PROCESÓW CHEMICZNYCH Wydział Chemiczny Politechnika Wrocławska Technologia chemiczna - surowce i procesy przemysłu nieorganicznego Ćwiczenie 3: Ocena fizykochemiczna nawozów stałych

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Technika ważenia oraz wyznaczanie błędów pomiarowych. Ćwiczenie 2. Sprawdzanie pojemności pipety

Ćwiczenie 1. Technika ważenia oraz wyznaczanie błędów pomiarowych. Ćwiczenie 2. Sprawdzanie pojemności pipety II. Wagi i ważenie. Roztwory. Emulsje i koloidy Zagadnienia Rodzaje wag laboratoryjnych i technika ważenia Niepewność pomiarowa. Błąd względny i bezwzględny Roztwory właściwe Stężenie procentowe i molowe.

Bardziej szczegółowo

Oznaczanie SO 2 w powietrzu atmosferycznym

Oznaczanie SO 2 w powietrzu atmosferycznym Ćwiczenie 6 Oznaczanie SO w powietrzu atmosferycznym Dwutlenek siarki bezwodnik kwasu siarkowego jest najbardziej rozpowszechnionym zanieczyszczeniem gazowym, występującym w powietrzu atmosferycznym. Głównym

Bardziej szczegółowo

III A. Roztwory i reakcje zachodzące w roztworach wodnych

III A. Roztwory i reakcje zachodzące w roztworach wodnych III A. Roztwory i reakcje zachodzące w roztworach wodnych III-A Przygotowywanie roztworów o różnym stężeniu III-A.1. Przygotowanie naważki substancji III-A.2. Przygotowanie 70 g 10% roztworu NaCl III-A.3.

Bardziej szczegółowo

ROZTWÓR SALETRZANO-MOCZNIKOWY

ROZTWÓR SALETRZANO-MOCZNIKOWY 1. PRZEDMIOT WARUNKÓW TECHNICZNYCH Przedmiotem Warunków Technicznych jest wodny roztwór saletrzano-mocznikowy (typ nawozu C.1.2. wg załącznika I do Rozporządzenia 2003/2003), w którym stosunek molowy azotanu

Bardziej szczegółowo

CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 9

CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 9 CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 9 Zastosowanie metod miareczkowania strąceniowego do oznaczania chlorków w mydłach metodą Volharda. Ćwiczenie obejmuje:

Bardziej szczegółowo

Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana. Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach

Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana. Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie miana roztworu AgNO

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych

Bardziej szczegółowo

Laboratorium 3 Toksykologia żywności

Laboratorium 3 Toksykologia żywności Laboratorium 3 Toksykologia żywności Literatura zalecana: Orzeł D., Biernat J. (red.) 2012. Wybrane zagadnienia z toksykologii żywności. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Wrocław. Str.:

Bardziej szczegółowo

Otrzymywanie siarczanu(vi) amonu i żelaza(ii) soli Mohra (NH 4 ) 2 Fe(SO 4 ) 2 6H 2 O

Otrzymywanie siarczanu(vi) amonu i żelaza(ii) soli Mohra (NH 4 ) 2 Fe(SO 4 ) 2 6H 2 O Otrzymywanie siarczanu(vi) amonu i żelaza(ii) soli Mohra (NH 4 ) 2 Fe(SO 4 ) 2 6H 2 O Odczynniki: stały Fe(SO) 4 7H 2 O, stały (NH 4 ) 2 SO 4, H 2 O dest. Sprzęt laboratoryjny: elektryczna płyta grzewcza,

Bardziej szczegółowo

CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 7

CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 7 CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 7 Wykorzystanie metod jodometrycznych do miedzi (II) oraz substancji biologicznie aktywnych kwas askorbinowy, woda utleniona.

Bardziej szczegółowo

GOSPODARKA ODPADAMI. Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów

GOSPODARKA ODPADAMI. Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów GOSPODARKA ODPADAMI Ćwiczenie nr 5 Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów I. WPROWADZENIE: Nieodpowiednie składowanie odpadków na wysypiskach stwarza możliwość wymywania

Bardziej szczegółowo

Jod. Numer CAS:

Jod. Numer CAS: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2009, nr 1(59), s. 153 157 dr EWA GAWĘDA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Jod metoda oznaczania

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 4. Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu

ĆWICZENIE 4. Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu ĆWICZENIE 4 Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu 1. Wprowadzenie Zbyt wysokie stężenia fosforu w wodach powierzchniowych stojących, spiętrzonych lub wolno płynących prowadzą do zwiększonego przyrostu

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych

Bardziej szczegółowo

2. Procenty i stężenia procentowe

2. Procenty i stężenia procentowe 2. PROCENTY I STĘŻENIA PROCENTOWE 11 2. Procenty i stężenia procentowe 2.1. Oblicz 15 % od liczb: a. 360, b. 2,8 10 5, c. 0.024, d. 1,8 10 6, e. 10 Odp. a. 54, b. 4,2 10 4, c. 3,6 10 3, d. 2,7 10 7, e.

Bardziej szczegółowo

GOSPODARKA ODPADAMI. Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów

GOSPODARKA ODPADAMI. Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów GOSPODARKA ODPADAMI Ćwiczenie nr 5 Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów I. WPROWADZENIE Nieodpowiednie składowanie odpadków na wysypiskach stwarza możliwość wymywania

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Sporządzanie roztworów, rozcieńczanie i określanie stężeń

Ćwiczenie 1. Sporządzanie roztworów, rozcieńczanie i określanie stężeń Ćwiczenie 1 Sporządzanie roztworów, rozcieńczanie i określanie stężeń Stężenie roztworu określa ilość substancji (wyrażoną w jednostkach masy lub objętości) zawartą w określonej jednostce objętości lub

Bardziej szczegółowo

CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 8. Argentometryczne oznaczanie chlorków metodą Fajansa

CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 8. Argentometryczne oznaczanie chlorków metodą Fajansa CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 8 Argentometryczne oznaczanie chlorków metodą Fajansa Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie miana roztworu AgNO 3 2. Oznaczenie

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA Układ graficzny CKE 2016 EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie

Bardziej szczegółowo

PLAN BADANIA MIĘDZYLABORATORYJNEGO Badania fizykochemiczne wyrobów chemii gospodarczej.

PLAN BADANIA MIĘDZYLABORATORYJNEGO Badania fizykochemiczne wyrobów chemii gospodarczej. PLAN BADANIA MIĘDZYLABORATORYJNEGO Badania fizykochemiczne wyrobów chemii gospodarczej. 1. Organizator Klub Polskich Laboratoriów Badawczych POLLAB Sekcja POLLAB-CHEM/ EURACHEM-PL. 2. Koordynator Specjalistyczne

Bardziej szczegółowo

Odpowiedź:. Oblicz stężenie procentowe tlenu w wodzie deszczowej, wiedząc, że 1 dm 3 tej wody zawiera 0,055g tlenu. (d wody = 1 g/cm 3 )

Odpowiedź:. Oblicz stężenie procentowe tlenu w wodzie deszczowej, wiedząc, że 1 dm 3 tej wody zawiera 0,055g tlenu. (d wody = 1 g/cm 3 ) PRZYKŁADOWE ZADANIA Z DZIAŁÓW 9 14 (stężenia molowe, procentowe, przeliczanie stężeń, rozcieńczanie i zatężanie roztworów, zastosowanie stężeń do obliczeń w oparciu o reakcje chemiczne, rozpuszczalność)

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 5 Barwniki roślinne. Ekstrakcja barwników asymilacyjnych. Rozpuszczalność chlorofilu

ĆWICZENIE 5 Barwniki roślinne. Ekstrakcja barwników asymilacyjnych. Rozpuszczalność chlorofilu ĆWICZENIE 5 Barwniki roślinne Ekstrakcja barwników asymilacyjnych 400 mg - zhomogenizowany w ciekłym azocie proszek z natki pietruszki 6 ml - etanol 96% 2x probówki plastikowe typu Falcon na 15 ml 5x probówki

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ Z HIGIENY, TOKSYKOLOGII I BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI

SPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ Z HIGIENY, TOKSYKOLOGII I BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI Data.. Imię, nazwisko, kierunek, grupa SPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ Z HIGIENY, TOKSYKOLOGII I BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI OCENA JAKOŚCI WODY DO PICIA Ćwiczenie 1. Badanie właściwości fizykochemicznych wody Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo

Utylizacja i neutralizacja odpadów Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska

Utylizacja i neutralizacja odpadów Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska Utylizacja i neutralizacja odpadów Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska Instrukcja do Ćwiczenia 14 Zastosowanie metod membranowych w oczyszczaniu ścieków Opracowała dr Elżbieta Megiel Celem ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

KAPROLAKTAM WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE wg Tablicy 1 Tablica Liczba nadmanganianowa, co najmniej s

KAPROLAKTAM WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE wg Tablicy 1 Tablica Liczba nadmanganianowa, co najmniej s 1. PRZEDMIOT WARUNKÓW TECHNICZNYCH Przedmiotem Warunków Technicznych jest kaprolaktam otrzymywany z benzenu i sprzedawany przez Zakłady Azotowe PUŁAWY S.A. w postaci ciekłej lub jako kaprolaktam stały

Bardziej szczegółowo

Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej

Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej opracowanie: dr Jadwiga Zawada Cel ćwiczenia: poznanie podstaw teoretycznych i praktycznych metody

Bardziej szczegółowo

8. MANGANOMETRIA. 8. Manganometria

8. MANGANOMETRIA. 8. Manganometria 8. MANGANOMETRIA 5 8. Manganometria 8.1. Oblicz ile gramów KMnO 4 zawiera 5 dm 3 roztworu o stężeniu 0,0285 mol dm 3. Odp. 22,5207 g 8.2. W jakiej objętości 0,0205 molowego roztworu KMnO 4 znajduje się

Bardziej szczegółowo

Laboratorium. Technologia i Analiza Aromatów Spożywczych

Laboratorium. Technologia i Analiza Aromatów Spożywczych Laboratorium Technologia i Analiza Aromatów Spożywczych Regulamin pracowni Technologii i Analizy Aromatów Spożywczych...3 Ćw. 1. Mikrokapsułkowanie olejków eterycznych z wykorzystaniem drożdży piwnych...4

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA Układ graficzny CKE 2016 EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA Układ graficzny CKE 2016 EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie

Bardziej szczegółowo

009 Ile gramów jodu i ile mililitrów alkoholu etylowego (gęstość 0,78 g/ml) potrzeba do sporządzenia 15 g jodyny, czyli 10% roztworu jodu w alkoholu e

009 Ile gramów jodu i ile mililitrów alkoholu etylowego (gęstość 0,78 g/ml) potrzeba do sporządzenia 15 g jodyny, czyli 10% roztworu jodu w alkoholu e STĘŻENIA - MIX ZADAŃ Czytaj uważnie polecenia. Powodzenia! 001 Ile gramów wodnego roztworu azotanu sodu o stężeniu 10,0% można przygotować z 25,0g NaNO3? 002 Ile gramów kwasu siarkowego zawiera 25 ml jego

Bardziej szczegółowo

OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS

OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS Zagadnienia teoretyczne. Spektrofotometria jest techniką instrumentalną, w której do celów analitycznych wykorzystuje się przejścia energetyczne zachodzące

Bardziej szczegółowo

PRACOWNIA ANALIZY ILOŚCIOWEJ. Analiza substancji biologicznie aktywnej w preparacie farmaceutycznym kwas acetylosalicylowy

PRACOWNIA ANALIZY ILOŚCIOWEJ. Analiza substancji biologicznie aktywnej w preparacie farmaceutycznym kwas acetylosalicylowy PRACOWNIA ANALIZY ILOŚCIOWEJ Analiza substancji biologicznie aktywnej w preparacie farmaceutycznym kwas acetylosalicylowy Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie jakościowe kwasu acetylosalicylowego 2. Przygotowanie

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych

Bardziej szczegółowo

WAGI I WAŻENIE. ROZTWORY

WAGI I WAŻENIE. ROZTWORY Ćwiczenie 2 WAGI I WAŻENIE. ROZTWORY Obowiązujące zagadnienia: Dokładność, precyzja, odtwarzalność, powtarzalność pomiaru; Rzetelność, czułość wagi; Rodzaje błędów pomiarowych, błąd względny, bezwzględny

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 5. KOPOLIMERYZACJA STYRENU Z BEZWODNIKIEM MALEINOWYM (polimeryzacja w roztworze)

ĆWICZENIE 5. KOPOLIMERYZACJA STYRENU Z BEZWODNIKIEM MALEINOWYM (polimeryzacja w roztworze) ĆWICZENIE 5 KOPOLIMERYZACJA STYRENU Z BEZWODNIKIEM MALEINOWYM (polimeryzacja w roztworze) Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z metodą polimeryzacji w roztworze oraz badaniem składu powstałego kopolimeru.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia nr 2: Stężenia

Ćwiczenia nr 2: Stężenia Ćwiczenia nr 2: Stężenia wersja z 5 listopada 2007 1. Ile gramów fosforanu(v) sodu należy zużyć w celu otrzymania 2,6kg 6,5% roztworu tego związku? 2. Ile należy odważyć KOH i ile zużyć wody do sporządzenia

Bardziej szczegółowo

OPRACOWAŁA : Klaudia Barczyńska

OPRACOWAŁA : Klaudia Barczyńska OPRACOWAŁA : Klaudia Barczyńska 1 Przedmiotem normy są metody oznaczania zawartości chlorofilu w organizmach zielonych zasiedlających wody powierzchniowe. Zawartość chlorofilu a jest wskaźnikiem biomasy

Bardziej szczegółowo

NORMA ZAKŁADOWA. Szkło wodne sodowe 1. WSTĘP.

NORMA ZAKŁADOWA. Szkło wodne sodowe 1. WSTĘP. ZAKŁADY CHEMICZNE RUDNIKI S.A. NORMA ZAKŁADOWA Szkło wodne sodowe ZN - 02/Z.Ch. Rudniki SA/ 257 PKWiU 20.13.62.0 1. WSTĘP. 1.1 Przedmiot normy. Przedmiotem normy jest szkło wodne sodowe będące roztworem

Bardziej szczegółowo

MIANOWANE ROZTWORY KWASÓW I ZASAD, MIARECZKOWANIE JEDNA Z PODSTAWOWYCH TECHNIK W CHEMII ANALITYCZNEJ

MIANOWANE ROZTWORY KWASÓW I ZASAD, MIARECZKOWANIE JEDNA Z PODSTAWOWYCH TECHNIK W CHEMII ANALITYCZNEJ 4 MIANOWANE ROZTWORY KWASÓW I ZASAD, MIARECZKOWANIE JEDNA Z PODSTAWOWYCH TECHNIK W CHEMII ANALITYCZNEJ CEL ĆWICZENIA Poznanie podstawowego sprzętu stosowanego w miareczkowaniu, sposoby przygotowywania

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY STECHIOMETRII

PODSTAWY STECHIOMETRII PODSTAWY STECHIOMETRII 1. Obliczyć bezwzględne masy atomów, których względne masy atomowe wynoszą: a) 7, b) 35. 2. Obliczyć masę próbki wody zawierającej 3,01 10 24 cząsteczek. 3. Która z wymienionych

Bardziej szczegółowo

Trichlorek fosforu. metoda oznaczania dr EWA GAWĘDA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul.

Trichlorek fosforu. metoda oznaczania dr EWA GAWĘDA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2012, nr 1(71), s. 135 139 Trichlorek fosforu metoda oznaczania dr EWA GAWĘDA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE B: Oznaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych

ĆWICZENIE B: Oznaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych ĆWICZEIE B: znaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest oznaczenie zawartości rozpuszczalnego w wodzie chromu (VI) w próbce cementu korzystając

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 5. Badanie właściwości chemicznych aldehydów, ketonów i kwasów karboksylowych. Synteza kwasu sulfanilowego.

Ćwiczenie 5. Badanie właściwości chemicznych aldehydów, ketonów i kwasów karboksylowych. Synteza kwasu sulfanilowego. Ćwiczenie 5. Badanie właściwości chemicznych aldehydów, ketonów i kwasów karboksylowych. Synteza kwasu sulfanilowego. Wprowadzenie teoretyczne Cel ćwiczeń: Zapoznanie studentów z właściwościami chemicznymi

Bardziej szczegółowo

1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH

1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH 1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH 1.1. przygotowanie 20 g 20% roztworu KSCN w wodzie destylowanej 1.1.1. odważenie 4 g stałego KSCN w stożkowej kolbie ze szlifem 1.1.2. odważenie 16 g wody destylowanej

Bardziej szczegółowo

Zakład Chemii Organicznej, Wydział Chemii UMCS Strona 1

Zakład Chemii Organicznej, Wydział Chemii UMCS Strona 1 PREPARAT NR 20 KWAS 2JODOBENZOESOWY NH 2 NaNO 2, HCl Woda, < 5 o C, 15 min N 2 Cl KI Woda, < 5 o C, potem 50 o C, 20 min I Stechiometria reakcji Kwas antranilowy Azotyn sodu Kwas solny stężony 1 ekwiwalent

Bardziej szczegółowo

Recykling surowcowy odpadowego PET (politereftalanu etylenu)

Recykling surowcowy odpadowego PET (politereftalanu etylenu) Laboratorium: Powstawanie i utylizacja zanieczyszczeń i odpadów Makrokierunek Zarządzanie Środowiskiem INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA 24 Recykling surowcowy odpadowego PET (politereftalanu etylenu) 1 I. Cel ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna Zadanie Poziom: podstawowy

Chemia nieorganiczna Zadanie Poziom: podstawowy Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Nazwisko i imię) Punkty Razem pkt % Chemia nieorganiczna Zadanie 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 Poziom: podstawowy Punkty Zadanie 1. (1 pkt.) W podanym

Bardziej szczegółowo

OZNACZANIE INDEKSU FENOLOWEGO W WODZIE

OZNACZANIE INDEKSU FENOLOWEGO W WODZIE OZNACZANIE INDEKSU FENOLOWEGO W WODZIE WPROWADZENIE Fenole lotne są to wodorotlenowe pochodne benzenu i inne aromatyczne hydroksyzwiązki, które destylują z parą wodną z roztworu kwaśnego i w określonych

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 2. Usuwanie chromu (VI) z zastosowaniem wymieniaczy jonowych

ĆWICZENIE 2. Usuwanie chromu (VI) z zastosowaniem wymieniaczy jonowych ĆWICZENIE 2 Usuwanie chromu (VI) z zastosowaniem wymieniaczy jonowych Część doświadczalna 1. Metody jonowymienne Do usuwania chromu (VI) można stosować między innymi wymieniacze jonowe. W wyniku przepuszczania

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY LABORATORIUM PRZEMYSŁOWEGO. ĆWICZENIE 3a

PODSTAWY LABORATORIUM PRZEMYSŁOWEGO. ĆWICZENIE 3a PODSTAWY LABORATORIUM PRZEMYSŁOWEGO ĆWICZENIE 3a Analiza pierwiastkowa podstawowego składu próbek z wykorzystaniem techniki ASA na przykładzie fosforanów paszowych 1 I. CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studentów

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY

POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNOLOGII CHEMICZNEJ INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH METODY BIOTECHNOLOGICZNE W OCHRONIE ŚRODOWISKA BADANIE AKTYWNOŚCI DEHYDROGENAZ MIKROORGANIZMÓW

Bardziej szczegółowo

KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI

KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI 6 KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z zagadnieniami katalizy homogenicznej i wykorzystanie reakcji tego typu do oznaczania śladowych ilości jonów Cu 2+. Zakres obowiązującego

Bardziej szczegółowo

Fenol, o-, m- i p-krezol metoda oznaczania

Fenol, o-, m- i p-krezol metoda oznaczania mgr MAŁGORZATA POŚNIAK Centralny Instytut Ochrony Pracy Fenol, o-, m- i p-krezol metoda oznaczania Numery CAS: 108-95-2, 95-48-7, 108-39-4, 106-44-5 Fenol, o- i p-krezol są to bezbarwne, krystaliczne ciała

Bardziej szczegółowo

WARUNKI TECHNICZNE NADTLENEK WODORU WT-2012/ZA-3 STABILIZOWANE ROZTWORY WODNE 35; 49,5; 50 i 60%

WARUNKI TECHNICZNE NADTLENEK WODORU WT-2012/ZA-3 STABILIZOWANE ROZTWORY WODNE 35; 49,5; 50 i 60% 1. PRZEDMIOT WARUNKÓW TECHNICZNYCH Przedmiotem Warunków Technicznych jest nadtlenek wodoru w postaci stabilizowanych 35; 9,5; 50 i 60% roztworów wodnych, otrzymywany w procesie antrachinonowym, a następnie

Bardziej szczegółowo

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Izoterma rozpuszczalności w układzie trójskładnikowym

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Izoterma rozpuszczalności w układzie trójskładnikowym Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Izoterma rozpuszczalności w układzie trójskładnikowym ćwiczenie nr 28 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Stan równowagi układu i rodzaje równowag

Bardziej szczegółowo

Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych Oznaczenie kwalifikacji: A.59 Numer zadania: 01

Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych Oznaczenie kwalifikacji: A.59 Numer zadania: 01 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych

Bardziej szczegółowo

CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 5

CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 5 CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 5 Kompleksometryczne oznaczanie twardości wody w próbce rzeczywistej oraz mleczanu wapnia w preparacie farmaceutycznym Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych

Bardziej szczegółowo

BADANIE ZAWARTOŚCI WIELOPIERŚCIENIOWYCH WĘGLOWODORÓW AROMATYCZNYCH (OZNACZANIE ANTRACENU W PRÓBKACH GLEBY).

BADANIE ZAWARTOŚCI WIELOPIERŚCIENIOWYCH WĘGLOWODORÓW AROMATYCZNYCH (OZNACZANIE ANTRACENU W PRÓBKACH GLEBY). BADANIE ZAWARTOŚCI WIELOPIERŚCIENIOWYCH WĘGLOWODORÓW AROMATYCZNYCH (OZNACZANIE ANTRACENU W PRÓBKACH GLEBY). Wprowadzenie: Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) to grupa związków zawierających

Bardziej szczegółowo

Obliczanie stężeń roztworów

Obliczanie stężeń roztworów Obliczanie stężeń roztworów 1. Ile mililitrów stężonego, ok. 2,2mol/l (M) roztworu NaOH należy pobrać, aby przygotować 800ml roztworu o stężeniu ok. 0,2 mol/l [ M ]? {ok. 72,7ml 73ml } 2. Oblicz, jaką

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie badań analitycznych Oznaczenie kwalifikacji: A.0 Numer zadania: 01 Wypełnia

Bardziej szczegółowo

K05 Instrukcja wykonania ćwiczenia

K05 Instrukcja wykonania ćwiczenia Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego K05 Instrukcja wykonania ćwiczenia Wyznaczanie punktu izoelektrycznego żelatyny metodą wiskozymetryczną Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Układy

Bardziej szczegółowo

Politechnika Rzeszowska Katedra Technologii Tworzyw Sztucznych. Synteza kationomeru poliuretanowego

Politechnika Rzeszowska Katedra Technologii Tworzyw Sztucznych. Synteza kationomeru poliuretanowego Politechnika Rzeszowska Katedra Technologii Tworzyw Sztucznych Synteza kationomeru poliuretanowego Rzeszów, 2011 1 Odczynniki: 4,4 -diizocyjanian difenylenometanu (MDI) - 5 g Rokopol 7P destylowany i osuszony

Bardziej szczegółowo

ANALIZA OBJĘTOŚCIOWA

ANALIZA OBJĘTOŚCIOWA Metoda Mohra Kolba miarowa Na Substancja podstawowa: (Na), M = 58,5 g mol 1 Pipeta Naczyńko wagowe c Na M m Na Na kolby ETAPY OZNACZENIA ARGENTOMETRYCZNEGO 1. Przygotowanie roztworu substancji podstawowej

Bardziej szczegółowo

KAPROLAKTAM WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE wg Tablicy 1 Tablica Liczba nadmanganianowa, co najmniej s

KAPROLAKTAM WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE wg Tablicy 1 Tablica Liczba nadmanganianowa, co najmniej s 1. PRZEDMIOT WARUNKÓW TECHNICZNYCH Przedmiotem Warunków Technicznych jest kaprolaktam otrzymywany z benzenu i sprzedawany w postaci ciekłej lub jako kaprolaktam stały w formie płatków. 2. WYMAGANIA 2.1.

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA. Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA. Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2019 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie badań analitycznych Oznaczenie kwalifikacji: A.60 Numer zadania: 01

Bardziej szczegółowo

Otrzymywanie siarczanu(vi) amonu i żelaza(ii) woda (1/6) soli Mohra (NH4)2Fe(SO4)2 6H2O

Otrzymywanie siarczanu(vi) amonu i żelaza(ii) woda (1/6) soli Mohra (NH4)2Fe(SO4)2 6H2O Otrzymywanie siarczanu(vi) amonu i żelaza(ii) woda (1/6) soli Mohra (NH4)2Fe(SO4)2 6H2O Odczynniki: stały Fe(SO) 4 7H 2O, stały (NH 4) 2SO 4, H 2O dest. Sprzęt laboratoryjny: zlewki (50, 100 cm 3 ), cylinder

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE I - BIAŁKA. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami fizykochemicznymi białek i ich reakcjami charakterystycznymi.

ĆWICZENIE I - BIAŁKA. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami fizykochemicznymi białek i ich reakcjami charakterystycznymi. ĆWICZENIE I - BIAŁKA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami fizykochemicznymi białek i ich reakcjami charakterystycznymi. Odczynniki: - wodny 1% roztwór siarczanu(vi) miedzi(ii), - 10% wodny

Bardziej szczegółowo

pomocnicze dla włókiennictwa Utrwalacz 15

pomocnicze dla włókiennictwa Utrwalacz 15 UKD 677.86.5.04 :667.27 WYROBY PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO NORMA BRANŻOWA BN-65, 606- Srodki pomocnicze dla włókiennictwa Utrwalacz 5 ) JI"'"..:- Grupa katalogowa X Jł'7,, Przedmiot normy. Przedmiotem normy

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie badań analitycznych Oznaczenie kwalifikacji: A.60 Numer zadania: 01

Bardziej szczegółowo

Miareczkowanie potencjometryczne

Miareczkowanie potencjometryczne Miareczkowanie potencjometryczne Miareczkowanie potencjometryczne polega na mierzeniu za pomocą pehametru zmian ph zachodzących w badanym roztworze pod wpływem dodawania do niego mol ściśle odmierzonych

Bardziej szczegółowo

WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW

WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp W przypadku trudno rozpuszczalnej soli, mimo osiągnięcia stanu nasycenia, jej stężenie w roztworze jest bardzo małe i przyjmuje się, że ta

Bardziej szczegółowo

HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE

HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Ćwiczenie 9 semestr 2 HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Obowiązujące zagadnienia: Hydroliza soli-anionowa, kationowa, teoria jonowa Arrheniusa, moc kwasów i zasad, równania hydrolizy soli, hydroliza wieloetapowa,

Bardziej szczegółowo

Regulamin BHP pracowni chemicznej. Pokaz szkła. Technika pracy laboratoryjnej

Regulamin BHP pracowni chemicznej. Pokaz szkła. Technika pracy laboratoryjnej I. Regulamin BHP pracowni chemicznej. Pokaz szkła. Technika pracy laboratoryjnej Zagadnienia Regulamin bezpieczeństwa i higiena pracy w laboratorium chemicznym Organizacja stanowiska pracy Ochrona przeciwpożarowa

Bardziej szczegółowo

10. ALKACYMETRIA. 10. Alkacymetria

10. ALKACYMETRIA. 10. Alkacymetria 10. ALKACYMETRIA 53 10. Alkacymetria 10.1. Ile cm 3 40 % roztworu NaOH o gęstości 1,44 g cm 3 należy zużyć w celu przygotowania 1,50 dm 3 roztworu o stężeniu 0,20 mol dm 3? Odp. 20,8 cm 3 10.2. 20,0 cm

Bardziej szczegółowo

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru ćwiczenie nr 25 opracowała dr B. Nowicka, aktualizacja D. Waliszewski Zakres zagadnień obowiązujących do

Bardziej szczegółowo

Benzen metoda oznaczania

Benzen metoda oznaczania Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2000, R. 16, nr 3(25), s. 41-45. mgr MARIA MADEJ mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Benzen metoda oznaczania

Bardziej szczegółowo

Wodorotlenek sodu. metoda oznaczania UWAGI WSTĘPNE

Wodorotlenek sodu. metoda oznaczania UWAGI WSTĘPNE mgr JOLANTA SURGIEWICZ Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2009, nr 1(59), s. 189 194 Wodorotlenek

Bardziej szczegółowo

Odczynniki Chlorek sodowy. cd. tablicy. f) Azotu całkowitego (N), 0/0, nie więcej niż 0,001 0,001 0,002. %, nie więcej niż 0,0005 0,0005 0,001

Odczynniki Chlorek sodowy. cd. tablicy. f) Azotu całkowitego (N), 0/0, nie więcej niż 0,001 0,001 0,002. %, nie więcej niż 0,0005 0,0005 0,001 UKD 546.33' 131-41 SWW ch.cz. 1331-435; cz.d.a. 1331-111 ; cz. 1331-425 NORMA BRANŻOWA BN-74 WYROBY 6191-129 PRZEMYSŁU CHEMCZNEGO Odczynniki Chlorek sodowy Grupa katalogowa X 51 1. WSTĘP Przedmiotem normy

Bardziej szczegółowo

Oznaczanie żelaza i miedzi metodą miareczkowania spektrofotometrycznego

Oznaczanie żelaza i miedzi metodą miareczkowania spektrofotometrycznego Oznaczanie żelaza i miedzi metodą miareczkowania spektrofotometrycznego Oznaczanie dwóch kationów obok siebie metodą miareczkowania spektrofotometrycznego (bez maskowania) jest możliwe, gdy spełnione są

Bardziej szczegółowo

BADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW FOSFORU (OZNACZANIE FOSFORU OGÓLNEGO).

BADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW FOSFORU (OZNACZANIE FOSFORU OGÓLNEGO). BADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW FOSFORU (OZNACZANIE FOSFORU OGÓLNEGO). Wprowadzenie: Fosfor w skorupie ziemskiej nie występuje w postaci pierwiastkowej. Najczęściej spotyka się związki fosforu w postaci apatytów

Bardziej szczegółowo

Środki klarujące stosowane w analityce cukrowniczej w Nordzucker Polska S.A.

Środki klarujące stosowane w analityce cukrowniczej w Nordzucker Polska S.A. Środki klarujące stosowane w analityce cukrowniczej w Nordzucker Polska S.A. Opalenica, 25.06.2013r. Nazwa pliku 20130614 Środki klarujące w analityce cukrowniczej.ppt Odpowiedzialny : dr Eugeniusz Rychter

Bardziej szczegółowo

Lotne związki organiczne

Lotne związki organiczne mgr IVAN MAKHNIASHVILI mgr JOANNA KOWALSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2007, nr 1(51), s.

Bardziej szczegółowo

Synteza eteru allilowo-cykloheksylowego w reakcji alkilowania cykloheksanolu bromkiem allilu w warunkach PTC.

Synteza eteru allilowo-cykloheksylowego w reakcji alkilowania cykloheksanolu bromkiem allilu w warunkach PTC. Synteza eteru allilowo-cykloheksylowego w reakcji alkilowania cykloheksanolu bromkiem allilu w warunkach PTC. OH + Br NaOH aq. Bu 4 NHSO 4 O Zastosowanie produktu: półprodukt w syntezie organicznej, monomer.

Bardziej szczegółowo

Winiarstwo część praktyczna. Cel ćwiczenia Poznanie metod badań i oceny moszczów owocowych, win i miodów pitnych

Winiarstwo część praktyczna. Cel ćwiczenia Poznanie metod badań i oceny moszczów owocowych, win i miodów pitnych ĆWICZENIE NR 4 Winiarstwo część praktyczna Cel ćwiczenia Poznanie metod badań i oceny moszczów owocowych, win i miodów pitnych Wykonanie:. Oznaczanie mocy Metoda piknometryczna Do kolby destylacyjnej odmierzyć

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie badań analitycznych Oznaczenie kwalifikacji: A.60 Numer zadania: 02

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe Zadanie

Bardziej szczegółowo

OBLICZANIE WYNIKÓW ANALIZ I

OBLICZANIE WYNIKÓW ANALIZ I OBLICZANIE WYNIKÓW ANALIZ I 1. Ile gramów zasady sodowej zawiera próbka roztworu, jeżeli na jej zmiareczkowanie zużywa się średnio 53,24ml roztworu HCl o stężeniu 0,1015mol/l? M (NaOH) - 40,00 2. Ile gramów

Bardziej szczegółowo

XXV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW

XXV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW IMIĘ I NZWISKO PUNKTCJ SZKOŁ KLS NZWISKO NUCZYCIEL CHEMII I LICEUM OGÓLNOKSZTŁCĄCE Inowrocław 12 maja 2018 Im. Jana Kasprowicza INOWROCŁW XXV KONKURS CHEMICZNY DL GIMNZJLISTÓW ROK SZKOLNY 2017/2018 ZDNIE

Bardziej szczegółowo

OTRZYMYWANIE ZWIĄZKÓW CHEMICZNYCH: PREPARATYKA TLENKÓW MIEDZI

OTRZYMYWANIE ZWIĄZKÓW CHEMICZNYCH: PREPARATYKA TLENKÓW MIEDZI 15 OTRZYMYWANIE ZWIĄZKÓW CHEMICZNYCH: PREPARATYKA TLENKÓW MIEDZI CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z prostymi metodami syntezy związków chemicznych i chemią związków miedzi Zakres obowiązującego materiału

Bardziej szczegółowo