1. Zagrożenia związane z wykonywaną pracą i metody ochrony przed nimi

Transkrypt

1 1. Zagrożenia związane z wykonywaną pracą i metody ochrony przed nimi ZAGROŻENIA NA STANOWISKU PRACY Zagrożenia (główne uciążliwości), mogące wystąpić na stanowisku wyposażonym w monitor ekranowy: bóle głowy ból i sztywność karku oraz ramion bóle mięśni i stawów drętwienie i skurcze rąk, sztywność (ból) nadgarstków bóle kręgosłupa, bioder, mięśni nóg niepokój, nerwowość znużenie i osłabienie zmęczenie wzroku objawiające się: pieczeniem oczu, nieostrością widzenia, zmianami widzenia barw pieczenie skóry 1

2 Aby zminimalizować występujące uciążliwości, stanowisko pracy powinno spełniać następujące wymogi: Sprawdź czy twoje stanowisko pracy spełnia podstawowe wymogi bhp! 2

3 Monitor Ekranowy Wymagania znaki na ekranie powinny być wyraźne i czytelne ustawienie ekranu względem źródeł światła powinno ograniczać olśnienie i odbicia światła obraz powinien być stabilny, bez tętnienia, itp. ekran powinien być pokryty warstwą antyodbiciową lub wyposażony w odpowiedni filtr jaskrawość i kontrast znaków na ekranie powinny być łatwe do regulowania regulacja ustawień powinna umożliwiać pochylenie ekranu co najmniej 20o do tyłu i 5o do przodu oraz obrót wokół własnej osi co najmniej o 120o monitor powinien być ustawiony na wprost użytkownika górna krawędź monitora, nie powinna znajdować się wyżej jak poziom oczu użytkownika odległość oczu użytkownika od monitora min 40 cm max 75 cm nie należy ustawiać monitora na tle okna 3

4 Klawiatura i Stół Wymagania Klawiatura komputerowa powinna: stanowić osobny element wyposażenia podstawowego stanowiska pracy, konstrukcyjnie umożliwiać użytkownikowi przyjęcie pozycji, która nie powodowałaby zmęczenia mięśni kończyn górnych podczas pracy, mieć matową powierzchnię, a znaki na klawiaturze powinny być kontrastowe i czytelne. Szerokość i głębokość stołu powinna zapewniać: ustawienie klawiatury z zachowaniem odległości nie mniejszej niż 10 cm między klawiaturą a przednią krawędzią stołu, ustawienie elementów wyposażenia w odpowiedniej odległości od pracownika, to jest w zasięgu jego kończyn górnych, bez konieczności przyjmowania wymuszonych pozycji. Powierzchnia blatu stołu powinna być matowa, najlepiej barwy jasnej. Przestrzeń pod stołem powinna zapewniać: możliwość, ułożenia nóg pracownikowi w sposób swobodny. Min. kąt zgięcia nóg w stawach kolanowych powinien wynosić 90 stopni, a wolna przestrzeń na nogi pod stołem wynosić min 70 cm. 4

5 Krzesło wymogi Wysokość stołu oraz siedziska krzesła powinna być taka, aby położenie kończyn górnych przy obsłudze klawiatury pozwalało na zachowanie co najmniej kąta prostego między ramieniem i Klęcznik jest dobry rozwiązaniem np. dla osób, które mają problemy z kręgosłupem, są po operacjach kręgosłupa itp. Praca na klęczniku odciąża kręgosłup, ale powoduje obciążenia stawów kolanowych, większe niż w przypadku pracy na typowym krześle biurowym. przedramieniem oraz odpowiedniej przestrzeni do umieszczenia nóg pod blatem stołu. Krzesło stanowiące wyposażenie stanowiska pracy powinno mieć: dostateczną stabilność przez wyposażenie w podstawę co najmniej pięciopodporową z kółkami jezdnymi, wymiary oparcia i siedziska zapewniające wygodną pozycję ciała i swobodę ruchów, regulację wysokości siedziska w zakresie cm licząc od podłogi, regulację wysokości oparcia oraz regulację pochylenia oparcia w zakresie 5o do przodu i 30o do tyłu, możliwość obrotu wokół osi pionowej o 360o 5

6 Kserokopiarka Użytkowanie kserokopiarki wiąże się z: wytwarzaniem przez to urządzenie dużej ilości ciepła podczas pracy - w związku z tym niezbędna jest dobra wentylacja pomieszczenia, w którym znajduje się kserokopiarka usuwaniem zaciętego papieru lub wymienianiem pojemnika z proszkiem drukarskim (tonera). Czynności te mogą być wykonywane przez pracowników tylko zgodnie z zaleceniami producenta urządzenia! Zabrudzenia rąk lub ubrań przy wymianie tonera można usuwać zmywając je zimną wodą (ciepła woda je utrwali) 6

7 Niszczarki dokumentów Elementem tnącym w niszczarkach jest zazwyczaj obracający się wałek z nacięciami, powodujący cięcie papieru na paski. Zagrożeniem jest w związku z tym możliwość pochwycenia i wciągnięcia zwisających, luźnych elementów ubrania lub włosów pracownika. Przygotowując materiały do niszczenia, w czasie usuwania zszywek i spinaczy, należy zachować ostrożność i wykonywać te czynności z użyciem urządzeń biurowych do zdejmowania zszywek. 7

8 Organizacja stanowiska pracy - schemat 8

9 Organizacja stanowiska pracy 9

10 Organizacja stanowiska pracy Odległość pomiędzy pracownikiem, a tyłem sąsiedniego monitora powinna wynosić co namniej 80cm. 10

11 Pomieszczenie pracy wymagania Wysokość pomieszczenia biurowego Pomieszczenie biura, w przypadku wykonywania w nim pracy stałej, powinno mieć wysokość nie mniejszą niż 3 m (może być ona obniżona w przypadku zainstalowania klimatyzacji, pod warunkiem uzyskania zgody państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego). Jeżeli w pomieszczeniu biurowym zatrudnione są nie więcej niż 4 osoby: wysokość pomieszczenia może wynosić 2,5 m, ale pod warunkiem że na każdą z osób będzie przypadało co najmniej 15 m3 wolnej objętości pomieszczenia. Pomieszczenie usytuowane na antresoli otwartej do większego pomieszczenia powinno mieć wysokość co najmniej 2,2 m. Na każdego z pracowników zatrudnionych jednocześnie w pomieszczeniach pracy stałej powinno przypadać co najmniej: 2 m2. powierzchni podłogi ( nie zajętej przez urządzenia techniczne, meble itp. ) i 13 m3 wolnej objętości pomieszczenia. 11

12 PODŁOGI Podłogi w pomieszczeniach biurowych powinny być: stabilne równe nieśliskie niepylące odporne na ścieranie i nacisk łatwe do utrzymania w czystości Najczęściej spotykanymi wypadkami w zakładach pracy o charakterze administracyjno-biurowym są wypadki związane z upadkami podczas pieszego przemieszczania się pracowników w ciągach komunikacyjnych. 12

13 Temperatura pomieszczeń biurowych Temperatura w pomieszczeniach biurowych nie może być niższa niż 18 C (291 K) Najlepsze samopoczucie pracownika zapewnione jest przy temperaturze 20 C (zimą) a 24 C (latem) Średnia zalecana temperatura zależy między innymi od: wieku rodzaju ubrania płci innych parametrów 13

14 Wilgotność pomieszczeń pracy Wilgotność względna powietrza w pomieszczeniach przeznaczonych do pracy z monitorami ekranowymi nie powinna być mniejsza niż 40%. Najlepszym sposobem nawilżenia powietrza jest odparowanie z różnego typu nawilżaczy (np. pojemników na wodę wieszanych na grzejnikach). Dobrym rozwiązaniem jest ustawienie w pomieszczeniu pracy kwiatów doniczkowych - podlewanie powoduje wzrost wilgotności powietrza, a kwiaty poprawiają estetykę wnętrza. 14

15 Wentylacja i klimatyzacja Klimatyzacja lub wentylacja nie może powodować: przeciągów wyziębienia przegrzewania pomieszczeń pracy Strumień powietrza pochodzący z urządzeń wentylacji nawiewnej nie powinien być skierowany bezpośrednio na stanowisko pracy. 15

16 Oświetlenie w biurze Wszystkie pomieszczenia pracy powinny być oświetlone światłem : naturalnym (dziennym) sztucznym (elektrycznym) oraz zabezpieczone przed nasłonecznieniem Jeżeli pomieszczenie pracy nie jest oświetlone światłem dziennym, dopuszczalne jest stosowanie oświetlenia wyłącznie elektrycznego, pod warunkiem uzyskania przez pracodawcę zgody właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego wydanej w porozumieniu z okręgowym inspektorem pracy. Natężenie oświetlenia Oświetlenie, szczególnie elektryczne, powinno mieć odpowiednie natężenie którego wartość dla pracy z monitorem ekranowym i innych prac biurowych nie powinna być mniejsza niż 500 luksów (lx). 16

17 UWAGA Jeśli warunki bhp na twoim stanowisku pracy nie spełniają wyżej wymienionych wymogów, możesz szczególnie być narażony na: obciążenia układu mięśniowo szkieletowego zespół cieśni nadgarstka obciążenie narządu wzroku 17

18 Obciążenie układu mięśniowo-szkieletowego Nadmierne obciążenie układu mięśniowo-szkieletowego może wynikać z długotrwałego pozostawania w tej samej pozycji, co powoduje: statyczne obciążenie mięśni nacisk na dyski międzykręgowe Dlatego użytkownicy komputerów bardzo często skarżą się na dolegliwości bólowe odczuwane w układzie mięśniowo-szkieletowym. 18

19 Aby przeciwdziałać nadmiernemu obciążeniu pracownicy powinni stosować podczas pracy: Aby przeciwdziałać nadmiernemu obciążeniu pracownicy powinni stosować podczas pracy: prawidłową technikę pisania właściwą pozycję przy pracy ergonomiczne ustawienie mebli i właściwie ukształtowane nawyki związane ze sposobem wykonywania pracy gimnastykę, proste ćwiczenia łagodzące następstwa wymuszonej pozycji (obejrzyj filmik dołączony do kursu) Należy łączyć przemiennie prace związane z obsługą komputera z innymi rodzajami prac nie obciążającymi statycznie układu mięśniowo szkieletowego. Pracownikowi przysługuje 5 minut przerwy, wliczanej do czasu pracy, po każdej godzinie pracy, przy obsłudze monitora ekranowego. 19

20 Postawa przy pracy z komputerem Właściwa postawa w czasie użytkowania komputera to taka, w której: głowa trzymana jest prosto, tak by szyja nie powodowało była to wygięta i nie zniekształceń w odcinku szyjnym kręgosłupa plecy opierają się o oparcie fotela, aby nie powodować zmęczenia kręgosłupa stopy muszą swobodnie opierać się o podłogę łokcie trzymane są przy tułowiu lub opierają się o poręcze fotela, aby nie obciążać dodatkowo pleców 20

21 Zespół ścieśni nadgarstka Pisanie na maszynie lub klawiaturze komputera może powodować zwiększone ryzyko rozwoju zespołu ścieśni nadgarstka (powtarzające się przeciążenia powodują ucisk nerwów przechodzących przez nadgarstek). Choroba ta może objawiać się: bólem, który promieniuje z ręki poprzez przedramię i ramię do barku osłabionym czuciem w palcach, nie zawsze dostrzeganym przez chorego drętwieniem, bólem i kłuciem kciuka, palca wskazującego, środkowego, ewentualnie palca serdecznego, często nasilającymi się w nocy 21

22 Sposoby zapobiegania temu schorzeniu gimnastyka rozgrzewająca ramiona, ręce i palce wykonywana przed rozpoczęciem pracy częste przerwy na rozluźnienie i odpoczynek rąk wykonywanie alternatywnych zadań w celu zredukowania powtarzalnych ruchów nadgarstka zastosowanie wymogów ergonomii i elementów stanowiska pracy obniżających ryzyko zachorowania na to schorzenie (np. stosowanie podkładek pod nadgarstek) 22

23 Obciążenie narządu wzroku Objawy przemęczenia oczu to m.in.: nagłe zaniki ostrości widzenia zaburzenia w postaci rozmazywania się obrazu i widzenia za mgłą podwójne widzenie uczucie ucisku na gałki oczne i zmiany barw Objawy te mogą wiązać się z: niewłaściwym oświetleniem złą ostrością i drganiami obrazu odbiciami światła na monitorze złym zamontowaniem osłon ekranowych wielkością używanej czcionki 23

24 Zespół suchego oka Zespół suchego oka polega na obustronnym wysychaniu spojówki i rogówki. Prowadzi do zmętnienia rogówki oraz rogowacenia powierzchni oka ze stopniową utratą wzroku. Towarzyszy mu: ból pieczenie wrażenie ciała obcego w oku uczucie ucisku i zimna Jest on wynikiem zauważalnego zmniejszenia częstotliwości mrugania podczas długiego wpatrywania się w monitor, szerszego niż zazwyczaj otwierania oczu i obecności suchego, zjonizowanego powietrza w otoczeniu. 24

25 Obciążenie narządu wzroku Aby ograniczyć obciążenia narządu wzroku należy: zapewnić oświetlenie min. 500 lx ograniczać olśnienia bezpośrednie od opraw, okien, przezroczystych lub półprzezroczystych ścian oraz olśnienie odbiciowe od ekranu monitora przez stosowanie odpowiednich opraw oświetleniowych, instalowanie żaluzji lub zasłon w oknach, stosowanie opraw oświetlenia miejscowego zapewnić odległość 40-75cm od oczu od monitora w trackie pracy robić przerwy od pracy z monitorem 25

26 Okulary Okulary korygujące wzrok Jeżeli w wyniku badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej lekarz zaleci stosowanie przez pracownika okularów korygujących wzrok podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego, pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikowi takie okulary. 26

27 1.3 Czynniki niebezpieczne dla zdrowia pracownika Porażenie prądem elektrycznym Większość urządzeń biurowych jest zasilana energią elektryczną - powstaje w związku z tym zagrożenie związane z porażeniem prądem elektrycznym. Jeśli producent wyposażył urządzenie w przewód zasilający i wtyczkę do gniazda z kołkiem uziemiającym, to nie wolno tej wtyczki podłączać do gniazda nieposiadającego takiego kołka. Aby zminimalizować ryzyko porażenia prądem: W pomieszczeniach biurowych powinny być przeprowadzane pomiary skuteczności ochron przeciwporażeniowych instalacji elektrycznej nie rzadziej niż co 5 lat Sprawną instalację elektryczną charakteryzują m.in.: prawidłowe włączniki i połączenia między urządzeniami biurowymi sprawne kable bez uszkodzonej izolacji sprawne gniazda elektryczne 27

28 Podsumowanie Sposoby zapobiegania zagrożeniom związanym z użytkowaniem stanowiska komputerowego to: odpowiednie ustawienie fotela i podnóżka zachowanie odległości oczu od ekranu odpowiednia organizacja czasu pracy : łączenie przemienne pracy związanej z obsługą stosowanie odpowiedniego filtra do ekranu monitora (jeżeli nie jest pokryty warstwą antyodbiciową) obciążającymi wykorzystanie oświetlenia dziennego i wykonywanymi w innych pozycjach ciała, sztucznego zachowanie odległości między sąsiednimi monitorami i między pracownikiem a tylną częścią sąsiedniego monitora zapewnienie wymaganej wilgotności względnej powietrza, nie mniejszej niż 40% z innymi rodzajami narządu prac nie wzroku i przestrzeganie zasady nieprzekraczania godziny nieprzerwanej pracy przy obsłudze monitora lub stosowanie co najmniej 5-minutowej przerwy (wliczanej do czasu pracy) po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora, ograniczenie hałasu do 50dB zapewnienie pracownikom okularów korygujących ograniczenie obciążenia psychicznego wzrok (zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki wynikającego z organizacji pracy badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora) 28