Czytelność odwzorowań linii papilarnych wykonanych za pomocą LiveSkanera i metodą tradycyjną

Transkrypt

1 Czytelność odwzorowań linii papilarnych wykonanych za pomocą LiveSkanera i metodą tradycyjną Wprowadzenie i cel badań Pobieranie odcisków linii papilarnych od osób mog¹cych mieæ zwi¹zek z jakimœ zdarzeniem przestêpczym, od œwiadków, zatrzymanych itp. a do lat 90. XX wieku w Polsce odbywa³o siê wy³¹cznie za pomoc¹ tuszu, wa³ka i p³ytki daktyloskopijnej (p³ytka najczêœciej by³a wykonana ze szk³a lub twardego, odpornego na zarysowania metalu). Proces pobierania odbitek linii papilarnych polega³ na tym, e na p³ytce za pomoc¹ wa³ka daktyloskopijnego bardzo równomiernie, starannie i dok³adnie rozprowadzano cienk¹ warstwê czarnego tuszu, a nastêpnie przyk³adano do tej powierzchni opuszki palców i odciskano je na karcie rejestracyjnej lub daktyloskopijnej, dziêki czemu opuszki palców pozostawia³y œlad przebiegu linii papilarnych. Od oko³o po- ³owy lat 90. ubieg³ego wieku wraz z dalszym rozwojem techniki daktyloskopowania zaczêto w Polsce coraz czêœciej u ywaæ, zamiast tuszu daktyloskopijnego, specjalnych ceramicznych poduszek daktyloskopijnych z warstw¹ nas¹czon¹ tuszem. Mechanizm pobierania odbitek palców i d³oni by³ taki sam jak w przypadku u ywania tuszu, z t¹ ró nic¹, e zamiast rozprowadzania tuszu na p³ytce i przyk³adania do tej powierzchni opuszek palców, powierzchnie d³oni i opuszek palców przyk³adano do nas¹czonej tuszem powierzchni roboczej poduszki. U ycie poduszek skróci³o czas daktyloskopowania, a w konsekwencji, przynajmniej w województwie podkarpackim, doprowadzi³o praktycznie do zast¹pienia wykonywania kart daktyloskopijnych za pomoc¹ rozprowadzanego na p³ytce tuszu daktyloskopowaniem za pomoc¹ poduszki tuszowej. Mo na wiêc przyj¹æ, e obecnie tradycyjn¹ metod¹ daktyloskopowania jest daktyloskopowanie za pomoc¹ poduszek daktyloskopijnych. Pobieranie odbitek linii papilarnych metod¹ tradycyjn¹ by³o zawsze k³opotliwe. Dlatego prowadzono badania nad opracowaniem innych metod daktyloskopowania. W Polsce Krzysztof Wrona próbowa³ w latach 80. XX wieku zastosowaæ do tego celu fotografiê kirlianowsk¹. By³a to metoda rejestracji promieniowania elektromagnetycznego organizmów ywych z u yciem materia³u fotograficznego, widzialnego w postaci aury otaczaj¹cej ca³y organizm z ró nym natê eniem w ró nych jego czêœciach. Metoda ta nie przynios³a jednak oczekiwanych rezultatów. Odbitki by- ³y ma³o czytelne, ukazywa³y ogólny zarys opuszek palców i d³oni, nie pokazywa³y natomiast cech szczególnych. Prowadzono dalsze badania nad przyœpieszeniem i usprawnieniem procesu pobierania odbitek linii papilarnych, skupiaj¹c siê szczególnie na znalezieniu metody alternatywnej do tuszowej, która pozwoli³aby na niebrudz¹ce daktyloskopowanie. Prace te zaowocowa³y powstaniem w Europie takich urz¹dzeñ, jak m.in. francuski Heiman Soft czy rosyjski Papillon-Live- Skaner, które umo liwiaj¹ elektroniczne pobieranie i przetwarzanie obrazu linii papilarnych. W rezultacie pod koniec ubieg³ego wieku do daktyloskopowania osób zaczêto próbnie, w wielu instytucjach na œwiecie, wykorzystywaæ urz¹dzenia elektroniczne, w których zamiast tuszu u ywano skanerów lub innych elektronicznych czytników linii papilarnych. Opieraj¹c siê na doœwiadczeniach innych krajów, tak e w Polsce zaczêto wykorzystywaæ elektroniczne daktyloskopowanie osób, wprowadzaj¹c na wyposa enie jednostek Policji urz¹dzenie rosyjskiej firmy o nazwie Papillon DS F, zwane potocznie LiveSkanerem. Celem badañ podjêtych przez autora by³o porównanie jakoœci odbitek linii papilarnych otrzymanych tradycyjn¹ metod¹ tuszow¹ oraz za pomoc¹ LiveSkanera, ich wp³ywu na wartoœæ identyfikacyjn¹ w przypadku wszystkich klasycznych minucji oraz tzw. minucji typu AFIS-owego. Daktyloskopowanie osób metodą tuszową oraz za pomocą LiveSkanera porównanie jakości odbitek linii papilarnych Przed przyst¹pieniem do badañ zdaktyloskopowano 25 osób metod¹ tuszow¹ (poduszka daktyloskopijna) oraz za pomoc¹ LiveSkanera i wykonano wydruki komputerowe odbitek z u yciem LiveSkanera. Wydruków tych u yto jako materia³u do analizy, nie wykorzystywano natomiast do badañ obrazów odbitek linii papilarnych ukazanych na ekranie monitora LiveSkanera. Przy pobieraniu materia³u badawczego nie mierzono równie si³y nacisku, z jak¹ palce przetaczano po pod- ³o u (zarówno po karcie daktyloskopijnej, jak i po czytniku LiveSkanera) z powodu braku mo liwoœci jej pomiaru, skupiono siê jedynie na uzyskaniu jak najlepszej jakoœci odbitek. 60 PROBLEMY KRYMINALISTYKI 263 (styczeñ marzec) 2009

2 Nastêpnie wskazuj¹ce palce prawej i lewej rêki za pomoc¹ skanera komputerowego przekszta³cono, w rozdzielczoœci 600 dpi, w formê zapisu elektronicznego. Na odbitkach tych palców, zarówno pochodz¹cych z LiveSkanera, jak i z kart tuszowych, wyznaczono kwadraty o bokach 18 mm ka dy, maj¹ce podstawê powy ej zgiêcia falangowego cz³onu palca, podczas gdy pionowa oœ kwadratu przechodzi³a przez centrum wzoru. Czynnoœæ ta mia³a na celu zakreœlenie jednolitego obszaru badawczego na odbitkach tuszowych oraz wydrukach odbitek z LiveSkanera, co pozwoli³o unikn¹æ przek³amañ w interpretacji wyników oraz w wykonywanych w pracy obliczeniach statystycznych. Ka - demu z odwzorowañ, po uprzednim wykadrowaniu, nadano numer i oznaczenie literowe, nazywaj¹c poszczególne odwzorowania wed³ug nastêpuj¹cego schematu: 1. Ka da osoba otrzymywa³a liczbê ewidencyjn¹, od 1 do Ka dej odbitce nadano oznaczenie cyfrowe, które wskazywa³o, z której rêki pochodzi wskazuj¹cy palec. Jeœli by³ to wskazuj¹cy palec prawej rêki, nadawano mu nr 2, jeœli lewej nr Nastêpnie dodawano oznaczenie metody, za pomoc¹ której wykonano odbitkê. W zale noœci od tego, czy by³a to odbitka wykonana za pomoc¹ tuszu czy wydruk z LiveSkanera trzeci cz³on nazwy brzmia³ odpowiednio tusz b¹dÿ skan. Przyk³ady tak opracowanych odbitek zosta³y ukazane na rycinach 1 2. W toku badañ na ka dym z zaznaczonych fragmentów wskazuj¹cych palców prawej i lewej rêki wyznaczono zespó³ cech szczególnych, zgodnie z tabel¹ zamieszczon¹ w metodyce CLK KGP [5] tabela 1. W kolejnym etapie badañ wyznaczono oraz zsumowano minucje poszczególnych typów wystêpuj¹ce na odbitkach wykonanych metod¹ tuszow¹ oraz na wydrukach z LiveSkanera. Omówienie wyników Zestawienie wszystkich wyników uzyskanych podczas badañ ujêto w tabelach 2 5. W tabeli 2 przedstawiono ogóln¹ liczbê wyznaczonych minucji na materiale badawczym wraz z ich procentowym udzia³em na odbitkach. W tabeli 3 zilustrowano iloœciowe oraz procentowe wystêpowanie poszczególnych rodzajów minucji na odbitkach tuszowych oraz na wydrukach z LiveSkanera. W kolejnym etapie analizy wyników dokonano obliczenia iloœci poszczególnych rodzajów cech szczególnych na odbitkach wykonanych metod¹ tuszow¹ oraz na wydrukach z LiveSkanera. Nastêpnie na odbitkach Ryc Obrazy odbitek wskazuj¹cych palców prawej rêki osoby oznaczonej nr. 4, wykonane metod¹ tuszow¹ oraz z u yciem LiveSkanera, z zaznaczonym takim samym obszarem badawczym (rycina górna 4-2- tusz, rycina dolna 4-2-skan) Fig Examination areas marked on images of ink prints (top 4-2- tusz ) and scans (bottom 4-2-scan ) of index fingers of person no. 4 Ÿród³o (ryc. 1 32): autor wskazuj¹cych palców, wykonanych metod¹ tuszow¹ oraz z u yciem LiveSkanera, wyliczono ró nicê w iloœci cech szczególnych ka dego rodzaju. Podsumowuj¹c ww. ró nice, obliczone na odpowiadaj¹cych sobie parach odbitek (25 par odbitek wskazuj¹cych palców), uzyskano wartoœæ liczbê rozbie noœci w poszczególnych rodzajach minucji na odbitkach. Otrzymane wyniki przedstawiono w tabeli 4. Dalsza analiza wyników badañ pozwoli³a stwierdziæ, e na wszystkich odbitkach wyznaczono 4931 minucji AFIS-owych (co stanowi 87,4% wszystkich wyznaczonych minucji), z czego na odbitkach tuszowych 2485 minucji AFIS-owych, a na wydrukach z LiveSkanera 2446 minucji AFIS-owych. Porównanie otrzymanych wyników na analogicznych odbitkach, wykonanych metod¹ tuszow¹ oraz za pomoc¹ LiveSkanera, wykaza³o ró nicê miêdzy poszczególnymi minucjami AFIS-owymi. Z ró nicy tej wyci¹gniêto wartoœæ bezwzglêdn¹, a nastêpnie zsumowano. Wyniki przedstawiono w tabeli 5. PROBLEMY KRYMINALISTYKI 263 (styczeñ marzec)

3 Tabela 1 Katalog podstawowych cech szczególnych (minucji) wykorzystywanych w badaniach daktyloskopijnych Catalogue of basic features (e) used in fingerprint examination Tabela 2 Liczba cech szczególnych wyznaczonych na wszystkich odbitkach wraz z ich udzia³em procentowym we wszystkich odbitkach Number of features marked on all prints with their percentages share in all prints Ÿród³o: Metodyka prowadzenia badañ daktyloskopijnych [5] Ÿród³o (tabela 2 5): opracowanie autor Ró nica w iloœci oraz rodzaju minucji klasycznych wystêpuj¹cych na odbitkach tuszowych i wydrukach z LiveSkanera wynosi 787. Bez w¹tpienia ró nica ta wynika m.in. z gorszej czytelnoœci odbitek, jakie otrzymuje siê w przypadku druku odbitek daktyloskopijnych wykonanych z u yciem LiveSkanera. Co wa ne, rozbie noœci w wyznaczonych poszczególnych rodzajach cech czêsto spowodowane s¹ zamazaniami odbitki, jej czêœciow¹ nieczytelnoœci¹ w miejscach, gdzie znajduje siê koniec przetaczania œladu. Kolejnej przyczyny ró - nic w liczbie minucji na odbitkach upatrywaæ nale y w niepe³nych przetoczeniach œladów, które czêsto otrzymuje siê, daktyloskopuj¹c za pomoc¹ LiveSkanera. Wtedy górne i skrajne fragmenty opuszek palców pozostaj¹ niewidoczne. Przypadki niezgodnoœci i ró nice w ukazaniu cech szczególnych mog¹ byæ tak e wynikiem niedoskona³oœci urz¹dzeñ drukuj¹cych (zamazywania i wylewania siê miêdzy obrazy listewek odbitek linii papilarnych farby z tonera drukarki), a tak e samego programu drukuj¹cego. Mog¹ byæ tak e efektem b³êdów w daktyloskopowaniu LiveSkanerem, niedoskona³oœci samego programu i urz¹dzeñ skanuj¹cych. Przyczynia siê to do wywo³ania wra enia wystêpowania cech, których w rzeczywistoœci nie ma, b¹dÿ zniekszta³cenia wystêpuj¹cych minucji. Przyk³ady opisanych sytuacji zilustrowano na rycinach 3 6. Powy sze ró nice miêdzy liczb¹ minucji wyznaczonych na poszczególnych rodzajach odbitek nie wynikaj¹ jednak wy³¹cznie z wielkoœci obszaru poddanego badaniom. Na tym samym, wyznaczonym analogicznie, obszarze badawczym wystêpuj¹ rozbie noœci w ukazaniu poszczególnych rodzajów cech szczególnych. Poni ej przedstawiono i opisano najczêœciej wystêpuj¹ce rozbie noœci. Przyk³ady rozbie noœci w ukazaniu poszczególnych rodzajów cech szczególnych na odbitkach tuszowych oraz wydrukach z LiveSkanera: Wystêpuj¹ce na odbitkach tuszowych minucje, widoczne jako pocz¹tki, na wydrukach z LiveSkanera niejednokrotnie ³¹cz¹ siê, zlewaj¹ z s¹siednimi listewkami i s¹ ukazane jako rozwidlenia (ryc. 7 8). 62 PROBLEMY KRYMINALISTYKI 263 (styczeñ marzec) 2009

4 Tabela 3 Liczba poszczególnych rodzajów cech szczególnych wyznaczonych na odbitkach tuszowych oraz z LiveSkanera Numbers of respective types of features marked on ink and LiveScanner prints Tabela 4 Ró nice w iloœci poszczególnych rodzajów minucji, jakie uzyskano miêdzy odbitkami palców wskazuj¹cych wykonanych metod¹ tradycyjn¹ oraz za pomoc¹ LiveSkanera, w odniesieniu do liczby wyznaczonych rodzajów cech szczególnych Differences in numbers of specific types of e obtained on prints of different fingers made by traditional method and on LiveScanner, as regards number of marked individual features Tabela 5 Zestawienie liczby wyznaczonych cech AFIS-owych, wraz z ich ró nic¹ na poszczególnych odbitkach oraz z procentow¹ rozbie noœci¹ Comparison of numers of coded AFIS features with differences on individual prints and percentage discrepance PROBLEMY KRYMINALISTYKI 263 (styczeñ marzec)

5 zakoñczenia z³¹czenia Ryc Odbitki oznaczone jako 4-2-tusz oraz 4-2-skan. Ramkami zaznaczono analogiczne fragmenty odbitek, w których wystêpuj¹ zamazania oraz zak³ócenia przebiegu linii papilarnych. Fig Prints 4-2-tusz and 4-2-scan. Analogical areas with blurred and distorted lines marked by boxes Ryc Odbitki oznaczone 20-7-tusz oraz 20-7-skan z wyznaczonymi minucjami Fig Prints 20-7-tusz and 20-7-scan with e Odcinki wystêpuj¹ce na odbitkach tuszowych na wydrukach z LiveSkanera czêsto wystêpuj¹ jako haczyki lub oczka (ryc ). odcinek haczyk Ryc Odbitki oznaczone jako 9-2-tusz oraz 9-2-skan, brak skrajnych fragmentów na odbitce wykonanej za pomoc¹ LiveSkanera Fig Prints 9-2-tusz and 9-2-skan lacking outermost fragments in scanned print pocz¹tki rozwidlenia Fig Analogiczne obszary œladu 20-7-tusz oraz 20-7-skan z Fig Analogical areas in 20-7-tusz and 20-7-scan marks with e odcinek oczko Ryc Analogiczne obszary œladu 6-2-tusz oraz 6-2-skan z Fig Analogical areas in 6-2-tusz and 6-2-scan prints with e Wystêpuj¹ce na odbitkach tuszowych zakoñczenia, na wydrukach z LiveSkanera w wielu przypadkach widoczne s¹ jako z³¹czenia (ryc. 9 10). Ryc Analogiczne obszary œladu 5-7-tusz oraz 5-7-skan z Fig Analogical areas in 5-7-tusz and 5-7-scan marks with 64 PROBLEMY KRYMINALISTYKI 263 (styczeñ marzec) 2009

6 Oczka widoczne na odbitkach tuszowych, na wydrukach z LiveSkanera czêsto wygl¹daj¹ jak haczyki (ryc ). Kropki wystêpuj¹ce na odbitkach tuszowych, na wydrukach z LiveSkanera czêsto wystêpuj¹ jako mostki (ryc ). oczko haczyk kropki mostki Ryc Analogiczne obszary œladu 25-7-tusz oraz 25-7-skan z Fig Analogical areas in 25-7-tusz and 25-7-scan marks with Ryc Analogiczne obszary œladu 2-2-tusz oraz 2-2-skan z Fig Analogical areas in 2-2-tusz and 2-2-scan marks with Styki boczne widoczne na odbitkach tuszowych, na wydrukach z LiveSkanera wystêpuj¹ jako mostki b¹dÿ pozostaj¹ niewidoczne (ryc ). Haczyki wystêpuj¹ce na odbitkach tuszowych, na wydrukach z LiveSkanera wystêpuj¹ w postaci kropek (ryc ). styki boczne mostki haczyk kropka Ryc Analogiczne obszary œladu 9-7-tusz oraz 9-7-skan z Fig Analogical areas in 9-7-tusz and 9-7-scan marks with Ryc Analogiczne obszary œladu 7-7-tusz oraz 7-7-skan z Fig Analogical areas in 7-7-tusz and 7-7-scan marks with styk boczny brak cechy Linie przechodz¹ce widoczne na odbitkach tuszowych, w niektórych przypadkach na wydrukach z LiveSkanera pozostaj¹ niewidoczne lub nieczytelne (ryc ). Ryc Analogiczne obszary œladu 14-7-tusz oraz 14-7-skan z Fig Analogical areas in 14-7-tusz and 14-7-scan marks with PROBLEMY KRYMINALISTYKI 263 (styczeñ marzec)

7 linia przechodz¹ca cechy nieczytelne Ryc Analogiczne obszary œladu 16-2-tusz oraz 16-2-skan z Fig Analogical areas in 16-2-tusz and 16-2-scan marks with Kropki, mostki, przerwy widoczne na wydrukach z LiveSkanera, na odbitkach wzorcowych (tuszowych) czêsto nie wystêpuj¹ (ryc ). brak cechy kropka Ryc Analogiczne obszary œladu 16-7-tusz oraz 16-7-skan Fig Analogical areas in 16-7-tusz and 16-7-scan marks with Spoœród 4931 minucji AFIS-owych wyznaczonych na obu rodzajach odbitek ró nica w iloœci wyznaczonych cech szczególnych wynosi 39. Œrednia procentowa ró nica w iloœci wyznaczonych minucji AFIS-owych wynosi 1,57%. Jak widaæ, iloœæ minucji typu AFIS-owego, zarówno na odbitkach tuszowych, jak i wydrukach pochodz¹cych z LiveSkanera, nie odbiega w znaczny sposób od siebie. Nie ma te znaczenia, czy na wydrukach odbitek z LiveSkanera minucje wystêpuj¹ jako pocz¹tki, rozwidlenia, zakoñczenia czy z³¹czenia, poniewa dla osób obs³uguj¹cych system AFIS (operatorów, selekcjonerów) wa ne jest samo wystêpowanie cech w postaci pocz¹tków lub zakoñczeñ, widzianych w pozytywie b¹dÿ negatywie, nie zaœ ich mianownictwo. Iloœæ cech AFIS-owych nie odbiega znacz¹co od siebie na porównywanych odbitkach tuszowych i wydrukach z LiveSkanera. Dowodzi to tego, e przy tego rodzaju cechach wydruk z LiveSkanera wiernie oddaje przebieg cech, ich wystêpowanie i umiejscowienie. Podczas procesu przeprowadzania identyfikacji daktyloskopijnej ekspert daktyloskopii (w przypadku systemu AFIS operator) przy tego rodzaju cechach, w toku porównywania œladów, bez k³opotów wychwytuje i odpowiednio koryguje ewentualne rozbie noœci. Inna sytuacja wystêpuje w przypadku tzw. cech nie- -AFIS-owych (oczka, haczyki, mostki itp.). Rozbie noœci wystêpuj¹ce miêdzy analogicznymi odbitkami rosn¹, poniewa wydruk z LiveSkanera nie oddaje wiernie rodzaju i umiejscowienia wszystkich ww. minucji. Rozbie noœci te utrudniaj¹ badania identyfikacyjne brak cechy przerwa brak cech mostki Ryc Analogiczne obszary œladu 8-2-tusz oraz 8-2-skan Fig Analogical areas in 8-2-tusz and 8-2-scan marks with Ryc Analogiczne obszary œladu 6-2-tusz oraz 6-2-skan Fig Analogical areas in 6-2-tusz and 6-2-scan marks with W przypadku minucji typu AFIS-owego rozbie noœci w wyznaczonych cechach nie s¹ tak zasadnicze. Podsumowanie wykonywane wy³¹cznie na podstawie drobnych cech, a czasem nawet je uniemo liwiaj¹. Odbitki wykonywane za pomoc¹ LiveSkanera niew¹tpliwie w niedalekiej przysz³oœci wypr¹ tradycyjne daktyloskopowanie za pomoc¹ tuszu. G³ównym argumentem przemawiaj¹cym za elektronicznym daktyloskopowaniem jest jego szybkoœæ, precyzja i brak 66 PROBLEMY KRYMINALISTYKI 263 (styczeñ marzec) 2009

8 uci¹ liwoœci w porównaniu z daktyloskopowaniem z u yciem tuszu. Szybkoœæ, z jak¹ daktyloskopuje siê osobê, czystoœæ tego sposobu pobierania odbitek oraz natychmiastowa transmisja danych do centralnej bazy i prêdkoœæ, z jak¹ odbitki, w formie zapisu elektronicznego, trafiaj¹ do bazy kart daktyloskopijnych, mo liwoœæ wielokrotnej i natychmiastowej korekty odbitek o z³ej jakoœci, a tak e ekonomicznoœæ tej metody niew¹tpliwie przemawiaj¹ na jej korzyœæ. Po planowanym w najbli szym czasie usprawnieniu procedury przesy³ania i wprowadzania kart daktyloskopowanych do bazy CRD, po wymianie sprzêtu na urz¹dzenia nowszej generacji wiêkszoœæ wystêpuj¹cych obecnie niedogodnoœci zniknie. Wyeliminowanie rozbie noœci w ukazaniu przebiegu cech szczególnych na wydrukach z LiveSkanera bez w¹tpienia doprowadzi do powszechniejszego wykorzystywania tych urz¹dzeñ w pracy organów œcigania w Polsce. BIBLIOGRAFIA Pawe³ Drozdowski 1. Bia³ek I.: Kryminalistyka, pod red. J. Widackiego, C.H. Beck, Warszawa Grzeszyk C.: Daktyloskopia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Hanausek T.: Kryminalistyka zarys wyk³adu, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków Ho³yst B.: Kryminalistyka, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa Metodyka prowadzenia badañ daktyloskopijnych Wytyczne CLK KGP nr HJ/W-3/V/05 z dnia roku z póÿniejszymi zmianami. 6. Moszczyñski M.: Daktyloskopia, Wydawnictwo Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego KGP, Warszawa Rozporz¹dzenie Ministra Spraw Wewnêtrznych i Administracji z dnia 5 wrzeœnia 2007 roku w sprawie przetwarzania przez Policjê informacji o osobach (DzU z 2007 roku, nr 170 poz. 1203). 8. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks postêpowania karnego (DzU z 1997 roku, nr 89 poz. 555 z póÿniejszymi zmianami). 9. Ustawa o cudzoziemcach (DzU z 2003 roku, nr 128 poz z póÿniejszymi zmianami). 10. Ustawa o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 r. z póÿniejszymi zmianami (DzU z 2002 roku, nr 7 poz. 58). 11. Ustawa o udzieleniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2003 roku, nr 128 poz z póÿniejszymi zmianami). Streszczenie Praca ma na celu ukazanie cech wspólnych oraz ewentualnych ró nic, jakie mog¹ wystêpowaæ pomiêdzy odbitkami linii papilarnych wykonanymi na kartach daktyloskopijnych metod¹ tuszow¹ oraz za pomoc¹ LiveSkanera, ich wp³ywu na wartoœæ identyfikacyjn¹ w przypadku wszystkich klasycznych minucji oraz tzw. minucji typu AFIS-owego. W tym celu zdaktyloskopowano 25 osób metod¹ tuszow¹ oraz za pomoc¹ LiveSkanera. Rozbie noœci w liczbie oraz rodzaju minucji klasycznych wystêpuj¹cych na odbitkach tuszowych i wydrukach z LiveSkanera wynosz¹ 787 minucji. Rozbie noœci w wyznaczonych poszczególnych rodzajach cech spowodowane s¹ czêsto zamazaniami odbitki, jej czêœciow¹ nieczytelnoœci¹, wystêpuj¹c¹ w miejscach, gdzie znajduje siê koniec przetaczania œladu. Kolejnej przyczyny ró nic w liczbie minucji na odbitkach upatrywaæ nale y w niepe³nych przetoczeniach œladów, które czêsto otrzymujemy, daktyloskopuj¹c z pomoc¹ LiveSkanera. Przypadki niezgodnoœci i ró nic w ukazaniu cech szczególnych mog¹ byæ tak e wynikiem niedoskona³oœci urz¹dzeñ drukuj¹cych, a tak e samego programu drukuj¹cego. Mog¹ byæ równie efektem b³êdów w daktyloskopowaniu LiveSkanerem, niedoskona³oœci samego programu skanuj¹cego oraz urz¹dzeñ skanuj¹cych. Powoduj¹ one wra enie wystêpowania cech, których w rzeczywistoœci nie ma, b¹dÿ zniekszta³caj¹ wystêpuj¹ce minucje. W przypadku minucji AFIS-owych wydruki z LiveSkanera wiernie oddaj¹ przebieg oraz umiejscowienie cech. Inna natomiast sytuacja wystêpuje w przypadku tzw. cech nie-afis-owych. Rozbie noœci te utrudni¹ badania identyfikacyjne wykonywane wy³¹cznie na podstawie drobnych cech, a czasem nawet je uniemo liwiaj¹. S³owa kluczowe: LiveSkaner, odbitki palców i d³oni, minucje. Summary The aim of this report is to show similarities and differences between rolled and LiveScanner prints. An attempt to determine the way they can affect the identification value of classical and AFIS e is made. The results of the study are based on the analysis of the prints of 25 people. The prints were taken in both traditional (ink and paper) and electronic (LiveScanner device) way. There were 787 differences between rolled and LiveScanner prints reported concerning mainly the number and type of classical e. The main reasons for these differences are as follows: generally worse legibility of LiveScanner prints, blurs, partial illegibility occurring in the areas where prints terminale and undone prints (LiveScanner). Differences may also appear as the result of limitations of printers and printing software or incorrect application of LiveScanner fingerprinting procedures. Imperfections in scanning hardware and software should be taken into considerations too. Due to it all one may notice some non-existing or distorted features. LiveScanner printouts usually precisely reflect the pattern of AFIS e but fail to be precise as far as non-afis e are concerned. Differences resulting from such imprecision make identifications based on these features only very difficult and sometimes even impossible. Keywords: LiveScanner, fingerprint and palmprint, e. PROBLEMY KRYMINALISTYKI 263 (styczeñ marzec)