Darmowy fragment

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Darmowy fragment www.bezkartek.pl"

Julia Kowalczyk
9 lat temu
Przeglądów:

2 Copyright by Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2009 Recenzent: dr hab. prof. UJ Zofia Gawlina Redakcja wydawnicza: Zespół Projekt okładki: Ewa Beniak-Haremska ISBN Oficyna Wydawnicza Impuls Kraków, ul. Turniejowa 59/5 tel. (012) , fax (012) Wydanie I, Kraków 2009

978-83-7850-327-9 Oficyna Wydawnicza Impuls 30-619 Kraków, ul. Turniejowa 59/5 tel.

3 Serdeczne podziękowania za bezcenną i wszechstronną pomoc przy pisaniu pracy składam trzem Stanisławom: mojemu Promotorowi Profesorowi Stanisławowi Palce oraz kochanemu Tacie i Mężowi

4 Spis treści Wstęp Część I Teoretyczne podstawy badań Rozdział I Wyjaśnienia terminologiczne 1. Współdziałanie pedagogiczne Środowisko lokalne Rozdział II Kształcenie i wychowanie we współczesnej szkole 1. Tendencje w funkcjonowaniu współczesnej szkoły Główne zakresy działalności szkoły Działalność wychowawcza Działalność dydaktyczna Działalność opiekuńcza Działalność profilaktyczna Rola nauczyciela we współczesnej szkole Rozdział III Reformowana szkoła podstawowa 1. Założenia reformy systemu oświaty Realia funkcjonowania reformowanej szkoły Rozdział IV Społeczne uwarunkowania funkcjonowania szkoły 1. Szkoła jako centralne ogniwo systemu oświaty Rola szkoły w społeczeństwie Społeczny kontekst funkcjonowania szkoły... 74

.. 38 2.2. Działalność dydaktyczna... 42 2.3. Działalność opiekuńcza... 43 2.4. Działalność profilaktyczna... 45 3. Rola nauczyciela we współczesnej szkole.

5 8 Spis treści Rozdział V Współdziałanie pedagogiczne szkoły ze środowiskiem lokalnym 1. Składniki środowiska lokalnego warunkujące pracę szkoły Współdziałanie pedagogiczne szkoły ze środowiskiem lokalnym Współdziałanie w zakresie wychowania Współdziałanie w zakresie kształcenia Współdziałanie w zakresie opieki Współdziałanie w zakresie profilaktyki Część II Metodologiczne podstawy badań Rozdział VI Metodologia badań własnych 1. Problematyka badań Zmienne i wskaźniki Metody i narzędzia badawcze Miejsce i czas badań Charakterystyka badanych grup Organizacja i przebieg badań Charakterystyka zgromadzonych materiałów Część III Współdziałanie pedagogiczne szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym analiza wyników badań Rozdział VII Stan współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym 1. Waga przywiązywana do współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym Instytucje współdziałania pedagogicznego szkoły ze środowiskiem lokalnym Dziedziny współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym

Współdziałanie w zakresie opieki... 94 2.4. Współdziałanie w zakresie profilaktyki... 96 Część II Metodologiczne podstawy badań Rozdział VI Metodologia badań własnych 1. Problematyka badań... 101 2.

6 Spis treści 9 Rozdział VIII Proces realizacji współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym 1. Szczegółowe cele współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym Treści współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym Metody i formy organizacyjne współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym Rozdział IX Efekty współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym 1. Ocena wyników współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym Wyniki współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym Rozdział X Uwarunkowania efektów współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym 1. Czynniki ułatwiające i czynniki utrudniające współdziałanie pedagogiczne szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym Możliwości efektywniejszego współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym Rozdział XI Uogólnienia i wnioski z badań 1. Uogólnienia wyników badań Wnioski dla praktyki Bibliografia Aneksy Streszczenie Summary

Metody i formy organizacyjne współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym.

7 Wstęp Podejmując temat współdziałania pedagogicznego szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym, miałam na celu zarówno wzbogacenie wiedzy pedagogicznej, jak i służenie praktyce. Współdziałanie pedagogiczne szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym to zagadnienie z dziedziny teorii wychowania, dydaktyki ogólnej, pedagogiki społecznej. Szkoła jest instytucją, która wywiera wpływ na życie społeczne, dlatego dobrze jest, jeśli aktywnie uczestniczy ona w życiu środowiska, stanowiąc jego integralną część, oraz scala pedagogiczne oddziaływania instytucji środowiskowych. Szkoła pełni szczególną rolę zarówno w wychowaniu, jak i kształceniu młodego człowieka. Jest obok domu rodzinnego oraz innych instytucji środowiska lokalnego najważniejszym podmiotem procesu wspomagania ucznia w rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie dojrzałości w sferach: fizycznej, psychicznej i umysłowej. Zmiany polskiej szkoły nie da się dokonać bez włączenia w ten proces domu i społeczności lokalnej 1. Idee szkoły środowiskowej są znane w polskim szkolnictwie od dziesiątków lat, stan ten oparty jest na wzajemnym poznaniu swoich potrzeb i wspieraniu się w rozwiązywaniu problemów 2. Obecna reforma oświaty ma na uwadze powrót do tych tradycji, ponieważ: Rodzina, szkoła i gmina są naturalnymi partnerami zainteresowanymi możliwie najlepszym wykształceniem oraz wychowaniem dzieci i młodzieży 3. Rodzi się pytanie o charakterze poznawczym i praktycznym (metodycznym): W jakim stopniu to naturalne partnerstwo jest wykorzystywane dla dobra rozwoju dzieci? Wykorzystywanie partnerstwa odnoszę do czterech podstawowych dziedzin działalności pedagogicznej szkoły: wychowania, kształcenia, opieki, profilaktyki. Od szkoły oczekuje się umożliwienia dzieciom zaspokajania potrzeb w każdej dziedzinie aktywności, zapewnienia bezpiecznej, przyjaznej i życzliwej atmosfery, ale tylko ścisłe, systematyczne, długofalowe współdziałanie szkoły i środo- 1 Ministerstwo Edukacji Narodowej do samorządu terytorialnego. Biblioteczka Reformy. Ministerstwo Edukacji Narodowej, Warszawa, marzec 2001, s Ibidem. 3 Ibidem, s. 52.

Szkoła jest instytucją, która wywiera wpływ na życie społeczne, dlatego dobrze jest, jeśli aktywnie uczestniczy ona w życiu środowiska, stanowiąc jego integralną część, oraz scala pedagogiczne

8 Wstęp 12 wiska lokalnego może dawać szanse na realizację tych oczekiwań. Wychowanie i kształcenie są procesami ciągłymi, trwającymi całe życie, dlatego analizowanie współpracy sprzyja kształtowaniu osobowości nie tylko wychowanków, lecz także rodziców i osób z instytucji środowiska lokalnego wspierających pracę szkoły. Niniejsza praca składa się z trzech części. Pierwsza teoretyczna zawiera wyjaśnienia terminologiczne związane z pojęciami dotyczącymi współdziałania oraz środowiska lokalnego. Ta część podejmuje również problematykę związaną z działalnością wychowawczą, dydaktyczną, opiekuńczą i profilaktyczną szkoły jako najważniejszego ogniwa systemu oświatowego. Analizie zostały także poddane rola nauczyciela we współczesnej szkole oraz realia funkcjonowania reformy oświaty i jej społeczne uwarunkowania. W drugiej części książki metodologicznej opisano problematykę badań, zmienne i wskaźniki, metody i narzędzia badawcze oraz scharakteryzowano badane grupy, organizację i przebieg badań, a także zgromadzone materiały. Część trzecia zawiera analizę wyników badań przeprowadzonych w szkołach na wsi i w mieście, zarówno wśród nauczycieli, rodziców, jak i przedstawicieli środowiska lokalnego. Badania dotyczyły głównie dziedzin, celów, treści, metod form współdziałania oraz jego rezultatów i ich uwarunkowań. Ponadto w tej części zamieszczono uogólnienia z badań i wnioski dla praktyki szkolnej.

środowiska lokalnego wspierających pracę szkoły. Niniejsza praca składa się z trzech części.

9 Część I Teoretyczne podstawy badań

10 Rozdział I Wyjaśnienia terminologiczne Aby móc się swobodnie poruszać w temacie współdziałania, należy zdefiniować podstawowe terminy (zmienne) oraz ich pochodne. Podstawowymi pojęciami są: współdziałanie pedagogiczne; terminy pochodne: współdziałanie dydaktyczne, współdziałanie wychowawcze, współdziałanie w zakresie opieki i profilaktyki ; środowisko lokalne; terminy pochodne: rodzina, samorząd lokalny, organizacje społeczne i sportowe, urząd gminy. Dalsza część rozdziału zawiera wyjaśnienia terminologiczne odwołujące się do literatury przedmiotu. 1. Współdziałanie pedagogiczne Na początku warto wyjaśnić znaczenie terminu współdziałanie. Współdziałanie, które najogólniej rzecz ujmując, jest ogniwem łączącym dwa podmioty: szkołę i środowisko lokalne ma wiele definicji. A. W. Maszke definiuje współdziałanie jako: [...] pewien stosunek społeczny pomiędzy jednostkami lub grupami społecznymi, wśród których następuje wzajemne wzmacnianie czynności wykonywanych przez drugiego, a zmierzających w tym samym czasie do realizacji wspólnego celu 1. Współdziałanie według wielu autorów jest tożsame z pojęciem współpraca, dlatego używają go zamiennie i definiują jako: [...] specyficzny rodzaj związków polegający na uczestniczeniu wielu osób lub grup społecznych w tym samym procesie, np. edukacyjnym, produkcyjnym, usługowym, handlowym itp. celem wspólnego wykonania określonego zadania 2. 1 A. W. Maszke: Współpraca i partnerstwo rodziców i nauczycieli. W: A. Karpińska (red.): Edukacja w dialogu i reformie. Wydawnictwo Trans Humana, Białystok 2002, s Ibidem, s

terminy pochodne: rodzina, samorząd lokalny, organizacje społeczne i sportowe, urząd gminy. Dalsza część rozdziału zawiera wyjaśnienia terminologiczne odwołujące się do literatury przedmiotu. 1.

Podobne dokumenty

Kielce, dnia 8 czerwca 2016 r. Poz. 1798 UCHWAŁA NR XXVIII/167/16 RADY MIEJSKIEJ W KUNOWIE. z dnia 31 maja 2016 r.

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Kielce, dnia 8 czerwca 2016 r. Poz. 1798 UCHWAŁA NR XXVIII/167/16 RADY MIEJSKIEJ W KUNOWIE z dnia 31 maja 2016 r. w sprawie zatwierdzenia Lokalnego Programu