URZÑD KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ RAPORT O STANIE RYNKU TELEKOMUNIKACYJNEGO ZA 2006 ROK

Transkrypt

1 URZÑD KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ RAPORT O STANIE RYNKU TELEKOMUNIKACYJNEGO ZA 2006 ROK

2 RAPORT O STANIE RYNKU TELEKOMUNIKACYJNEGO ZA ROK Wst p Metodologia Cele Regulatora w 2006 r Najwa niejsze wyniki rynku telekomunikacyjnego w 2006 roku 5 2. Najwa niejsze podmioty 13 Rynek us ug detalicznych 3. Dost p do us ug telekomunikacyjnych Charakterystyka rynku WartoÊç rynku Struktura rynku Ceny dost pu do us ug telekomunikacyjnych Telefonia stacjonarna Charakterystyka rynku WartoÊç rynku Struktura rynku Ceny po àczeƒ w sieciach stacjonarnych Telefonia ruchoma Charakterystyka rynku WartoÊç rynku Struktura rynku Ceny na rynku telefonii ruchomej Dost p do sieci Internet Charakterystyka rynku WartoÊç rynku Struktura rynku Ceny na rynku Dzier awa àczy Charakterystyka rynku WartoÊç rynku Struktura rynku Ceny na rynku dzier awy àczy 114

3 SPIS TREÂCI Rynek us ug hurtowych 8. Wspó praca mi dzyoperatorska Charakterystyka rynku Struktura rynku Rozliczenia w sieciach stacjonarnych Rozliczenia w sieciach ruchomych Dost p do lokalnej p tli i podp tli abonenckiej Charakterystyka rynku Hurtowe us ugi dost pu szerokopasmowego i transmisji danych Charakterystyka rynku Struktura rynku Opis aktualnej oferty Hurtowe us ugi dzier awy àczy Charakterystyka rynku Opis aktualnej oferty Struktura rynku Transmisja programów radiofonicznych lub telewizyjnych Charakterystyka rynku Struktura rynku Opis aktualnej oferty Wnioski 149 3

4 WST P 1 Wst p Raport o stanie rynku telekomunikacyjnego za rok 2006 jest czwartym tego typu raportem opublikowanym przez polskiego Regulatora. Obowiàzek jego corocznej publikacji na o ony zosta na Prezesa Urz du Komunikacji Elektronicznej ustawà z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 800 z póên. zm.), zwanej dalej Ustawà lub PT. W myêl tego przepisu jest on publikowany na stronach internetowych Urz du oraz w Biuletynie UKE. Raport ten zgodnie z art. 192 ust. 3 PT uwzgl dnia równie dzia ania na rzecz ochrony interesów u ytkowników telekomunikacyjnych oraz przedstawia cele dzia alnoêci regulacyjnej w danym roku. UKE dok ada wszelkich staraƒ aby coroczne raporty stanowi y zarówno dla przedsi biorców telekomunikacyjnych jak i dla u ytkowników koƒcowych us ug telekomunikacyjnych rzetelne êród o wiedzy o sytuacji polskiego rynku telekomunikacyjnego Metodologia 4 Niniejszy Raport, zgodnie z dyspozycjà zawartà w art. 192 ust. 3 PT, zosta przygotowany na podstawie informacji uzyskanych od przedsi biorców telekomunikacyjnych w trybie, o którym mowa w art. 7 Ustawy. Tryb ten nak ada na wszystkich przedsi biorców telekomunikacyjnych obowiàzek przekazania do Urz du, do dnia 31 marca roku nast pujàcego po roku sprawozdawczym, informacji o zakresie i rodzaju wykonywanej dzia alnoêci telekomunikacyjnej oraz o wielkoêci sprzeda y tych us ug. Z kolei na Prezesa UKE Ustawa nak ada obowiàzek publikacji tych danych, w postaci Raportu o stanie rynku za rok ubieg y, w terminie do dnia 30 kwietnia roku nast pujàcego po roku sprawozdawczym. Ze wzgl du na fakt, i znaczna liczba wi kszych przedsi biorstw telekomunikacyjnych nie posiada jeszcze zatwierdzonych rocznych sprawozdaƒ finansowych, przedsi biorcy telekomunikacyjni zastrzegli sobie mo liwoêç zmiany niektórych danych finansowych po 30 czerwca 2007 r. Ponadto na potrzeby niektórych analiz i zestawieƒ zawartych w niniejszym dokumencie wykorzystano ogólnodost pne informacje i raporty oraz opracowania zamówione w 2006 roku na potrzeby Urz du. Do takich zamówionych przez UKE dokumentów zaliczyç nale y takie opracowania jak: Rynek telekomunikacyjny w Polsce, firmy PMR, obejmujàce swoim zakresem dane historyczne do po owy 2006 roku oraz 12 Raport Implementacyjny Komisji Europejskiej. Warto przy tym przypomnieç, e dane wykorzystywane w Raportach Implementacyjnych Komisji Europejskiej pochodzà wprost od Regulatorów z poszczególnych krajów cz onkowskich UE, stàd te ich wartoêç merytoryczna jest niezwykle cenna. Niniejszy Raport obejmuje dane otrzymane od przedsi biorców telekomunikacyjnych do dnia 25 kwietnia 2007 roku. W bie àcym roku do UKE przes anych zosta o 912 formularzy sprawozdawczych. Informacje o rynku zosta y przedstawione w niniejszym Raporcie przede wszystkim w postaci udzia ów przedsi biorców telekomunikacyjnych w poszczególnych dziedzinach dzia alnoêci telekomunikacyjnej. Dane za rok 2006 prezentowane sà g ównie w zestawieniach z danymi za lata ubieg e. Jednak w niektórych przypadkach nie zawsze by o mo liwe dokonanie takich porównaƒ, z uwagi na zmiany definicji wskaêników us ug telekomunikacyjnych lub metodologii badaƒ. Raport ten zawiera równie szczegó owe opracowania dotyczàce zmian cen us ug telekomunikacyjnych, cz Êç z tych informacji by a ju publikowana na stronach inter-

5 WST P netowych UKE, jednak na uwag zas uguje nie publikowana jeszcze analiza zmian cen w zakresie us ug telefonii ruchomej, powsta a na podstawie zdefiniowanych przez UKE i wyliczonych przez przedsi biorców telekomunikacyjnych koszyków cen oraz na podstawie koszyków mi dzynarodowych skonstruowanych w oparciu o za o enia firmy Teligen Cele Regulatora w 2006 roku W dniu 4 lipca 2006 r. Rada Ministrów zaakceptowa a Strategi Regulacyjnà Jak przyspieszyç rozwój polskiego rynku telekomunikacyjnego, obni yç koszty us ug dla Polaków i zwi kszyç dost pnoêç nowoczesnych rozwiàzaƒ?, przed- o onà przez Ministra Transportu. G ówne cele okreêlone w strategii to: wsparcie rozwoju gospodarczego i spo ecznego kraju poprzez wzrost poziomu korzystania z us ug telefonicznych, osiàgni ty poprzez zwi kszenie dost pnoêci, mo liwoêci wyboru oraz popraw jakoêci i redukcj cen us ug, eliminacja zapóênienia cywilizacyjnego Polski poprzez stworzenie warunków dla szybszego rozwoju dost pu do Internetu, oraz zwi kszenie u ytkowania poprzez redukcj kosztów oraz wzrost jakoêci i ró norodnoêci us ug, zapewnienie pe nego dost pu do podstawowych oraz zaawansowanych us ug komórkowych dla ca ego spo eczeƒstwa. Realizacja Strategii ma zapewniç: otwarcie rynku abonamentu telefonicznego poprzez wprowadzenie przez Urzàd Komunikacji Elektronicznej us ugi hurtowego dost pu do sieci (umo liwi to ró nym operatorom zakup po cenie hurtowej us ugi abonamentu od Telekomunikacji Polskiej S.A.); dalsze stymulowanie rozwoju konkurencji na rynku rozmów telefonicznych; realnà konkurencj na rynku dost pu do szerokopasmowego internetu w technologii ADSL (wprowadzenie hurtowego dost pu do ADSL pozwala ró nym operatorom na zakup od TP S.A. us ug dost pu do szerokopasmowego ADSL po cenach hurtowych); zwi kszenie dost pnoêci us ug oraz liczby u ytkowników telefonii komórkowej; uczciwe warunki konkurowania operatorów komórkowych ze stacjonarnymi; niezb dne zmiany legislacyjne dotyczàce Urz du Komunikacji Elektronicznej, które umo liwià mu kszta towanie rynku i jego skutecznà kontrol ; zmiany w organizacji UKE, aby zwi kszyç jego skutecznoêç i szybkoêç dzia ania. Raport ma pokazaç, jak realizacja powy szych celów regulacyjnych wp yn a na obraz polskiego rynku telekomunikacyjnego. Szczegó owy sposób realizacji powy szych celów zawiera Sprawozdanie z dzia alnoêci Prezesa UKE w 2006 roku Najwa niejsze wyniki rynku telekomunikacyjnego w 2006 roku Poni ej wymienionych zosta o jedynie kilka charakterystyk opisujàcych rynek telekomunikacyjny w 2006 roku. Szczegó owe informacje znajdà Paƒstwo w treêci Raportu. W roku 2006 mo na by o ju zauwa yç post pujàcà konwergencj us ug na polskim rynku telekomunikacyjnym. Jako pierwsi na tym polu pojawili si operatorzy telewizji 5

6 WST P kablowej, oferujàc swoim abonentom, oprócz us ugi telewizyjnej, równie us ugi telefonii stacjonarnej, jak i us ugi dost pu do sieci Internet, z wi kszym naciskiem na t ostatnià. Telefonia stacjonarna Struktura rynku telefonii stacjonarnej w 2006 roku nie zmieni a si znaczàco: Telekomunikacja Polska S.A. pozosta a niewàtpliwym liderem rynku pod wzgl dem przychodów ze sprzeda y us ug telefonii stacjonarnej, natomiast podmioty, których udzia w rynku przekroczy 1% to Netia S.A., Telefonia Dialog S.A. i Tele2 Polska Sp. z o.o. W 2006 roku liczba àczy abonenckich TP S.A. spad a w porównaniu do 2005 r. o ok. 4,5% i wynosi a ponad 10,1 mln àczy. Operatorzy alternatywni przej li, podobnie jak w roku poprzednim, nieca e 11% rynku mierzonego liczbà àczy abonenckich. Najwi kszy udzia pod wzgl dem liczby àczy abonenckich spoêród operatorów alternatywnych, wynoszàcy ok. 3,5%, mia a Netia S.A. Pod wzgl dem przychodów z us ug telefonii stacjonarnej w 2006 roku udzia TP S.A. zmala, jednak nadal spó ka ta jest liderem na rynku. Operatorzy alternatywni w sumie osiàgn li udzia niewiele przekraczajàcy 20%. Abonenci TP S.A. w 2006 roku stanowili niemal 83% wszystkich abonentów telefonii stacjonarnej, na drugim miejscu znalaz a si spó ka Tele2 Polska Sp. z o.o. z 7,9% abonentów. Udzia y procentowe TP S.A. i operatorów alternatywnych na rynku telefonii stacjonarnej pod wzgl dem przychodów w latach % 90% 80% 70% 91,50% 87,53% 85,60% 85,67% 82,45% 79,02% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 8,50% 12,47% 14,40% 14,33% 17,55% ,98% TP S.A. pozostali 6 W 2006 roku TP S.A. mia a 9,4 mln abonentów, abonenci operatorów alternatywnych to 1,9 mln osób.

7 WST P Liczba abonentów na koniec 2006 roku Telefonia Dialog S.A. 2,53% pozostali 4,07% Tele2 Sp. z o.o. 7,95% Netia S.A. 2,59% TP S.A. 82,86% WartoÊç rynku zdefiniowana jako suma przychodów z us ug telefonii stacjonarnej, wykazuje od kilku lat tendencj spadkowà, jedynym wyjàtkiem by rok Spadek ten jest spowodowany rozwojem rynku telefonii ruchomej i znacznym upowszechnieniem si tych us ug wêród spo eczeƒstwa. 15% 10% Zmiany w wielkoêci przychodów na rynku us ug w sieci stacjonarnej w stosunku do roku poprzedniego 11,60% 5% 0% -5 % -1 0% -1 5% -2 0% -0,67% -7,72% -9,00% - 18,48% 2002/ / / / /2005 da ne szacunkowe Systematycznie zmienia si struktura przychodów, zwi ksza si udzia przychodów z abonamentu i instalacji linii telefonicznej. Jest to zwiàzane z coraz wi kszà konwergencjà us ug oraz upowszechnieniem si ofert wiàzanych, dzi ki którym klient, op acajàc abonament, zyskuje równie pakiet minut. Nominalnie wartoêç przychodów z abonamentu i instalacji w roku 2006 r. spad a w stosunku do roku poprzedniego o ok.14,5%, mimo to po raz pierwszy stanowi y one ponad 50% przychodów osiàganych przez operatorów na rynku detalicznym. Na skutek malejàcych cen na rynku po àczeƒ g osowych oraz spadajàcego zainteresowania us ugami telefonii stacjonarnej, operatorzy telekomunikacyjni koncentrujà si na maksymalizowaniu przychodów z rynku abonamentu. Coraz powszechniejsze sà taryfy z bezp atnymi po àczeniami w okreêlonych godzinach lub dniach. 7

8 WST P Telefonia ruchoma Na koniec 2006 roku wskaênik penetracji us ug telefonii ruchomej mierzony liczbà u ytkowników na 100 mieszkaƒców Polski wyniós 96%. Wskaênik ten jednak jest traktowany przez przedsi biorców jako liczba aktywnych kart SIM. 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% Wskaênik penetracji polskiego rynku telefonii ruchomej w latach ,27% 76,40% 60,40% 45,60% 36,40% 25,90% 17,60% 10,20% 2,10% 5,00% Procent osób, które posiadajà wi cej ni jeden telefon komórkowy, zgodnie z wynikami badaƒ z grudnia 2006 r., to ok. 11% u ytkowników. Przyrost liczby abonentów w latach 2006/2005 wyniós 25,6% i by nieznacznie mniejszy ni w latach 2005/2004, kiedy to wynosi 26,4% Pomimo znacznego wzrostu penetracji us ug telefonii ruchomej w Polsce, przekraczajàcej 96% na koniec 2006 r., jej wielkoêç na tle innych paƒstw UE mo na okre- Êliç jako jednà z ni szych, kszta tujàcà si du o poni ej Êredniej wynoszàcej 107,4% (w paêdzierniku 2006). WartoÊç rynku telefonii ruchomej w Polsce mierzona wielkoêcià przychodów z dzia alnoêci telekomunikacyjnej, osiàganych przez sieciowych operatorów telefonii ruchomej stale roênie. W 2006 roku zwi kszy on swojà wartoêç w stosunku do roku poprzedniego o ponad 12%. W roku 2006, podobnie jak to mia o miejsce w latach ubieg ych, zmniejsza si wskaênik ARPU (Êredni dochód z abonenta). Na koniec I po owy 2006 r. wynosi on 54 z i by ni szy o 5 z w porównaniu do roku ubieg ego 1. Struktura rynku w 2006 roku nie uleg a zmianom, wszyscy trzej operatorzy nadal posiadajà bardzo zbli one do siebie udzia y rynkowe. Udzia y w rynku MNO w 2006 r. pod wzgl dem liczby u ytkowników 32,68% 34,08% 33,24% 8 PTK Centertel Sp. z o.o. PTC Sp. z o.o. Polkomtel S.A. 1 èród o: Raport PMR Rynek telekomunikacyjny w Polsce

9 WST P Dost p do sieci Internet W grudniu 2006 r. czwarty operator sieci ruchomej, P4 Sp. z o.o. (sieç Play) rozpoczà faz testów swoich nowych us ug dla grona ok testerów. Równie w grudniu 2006 roku, na rynku telefonii ruchomej, oprócz trzech sieciowych operatorów telefonii ruchomej rozpoczà dzia alnoêç operator wirtualny em- Finance Sp. z o.o., operator sieci mbank mobile. Swoje debiuty zapowiadajà kolejni operatorzy MVNO, którzy przy penetracji rynku zbli ajàcej si do 100%, zmuszeni b dà walczyç o klientów ju istniejàcych sieci telefonii ruchomej, przede wszystkim w wybranych, niszowych segmentach rynku. Ceny na rynku telefonii ruchomej spad y w 2006 roku, najwi ksze obni ki wprowadzi a Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o., która jednoczeênie by a najtaƒszym operatorem. Rynek us ug dost pu do sieci Internet w Polsce w roku 2006 charakteryzowa znaczny wzrost liczby osób korzystajàcych z Internetu oraz spadek (Êrednio o oko- o 40%, w niektórych przypadkach nawet 70%) cen szerokopasmowego dost pu do Internetu przy jednoczesnym wzroêcie popularnoêci tych us ug. Nastàpi równie wyraêny spadek liczby osób korzystajàcych z dost pu dial-up W grudniu 2006 roku (w stosunku do grudnia 2005 roku) liczba àczy umo liwiajàcych sta y i zarazem szerokopasmowy2 dost p do sieci Internet ogó em wzros a o ok. milion linii, co stanowi o wzrost ich liczby o 96,34%. Wzrost ten spowodowany by zarówno uruchomieniem nowych linii (ponad 750 tysi cy) jak i zaadaptowaniem pewnej cz Êci linii wàskopasmowych do przesy u z pr dkoêciami wi kszymi od 144 kbit/s (ponad 250 tysi cy linii). W roku 2006 nadal najpopularniejszà formà dost pu do sieci Internet w gospodarstwach domowych by a us uga neostrada tp oparta na technologii DSL. Kolejnymi pod wzgl dem popularnoêci formami dost pu by y: modem kablowy TVK oraz sieci oparte na technologii LAN-Ethernet. WartoÊç polskiego rynku us ug dost pu do sieci Internet w 2006 roku wynosi a 2,3 mld z. W porównaniu do roku 2005 wartoêç ta by a wy sza o ponad 34%. Natomiast w ciàgu ostatnich dwóch lat wartoêci rynku ISP wzros a o ok. 81%. Op aty abonamentowe za us ugi dost pu do sieci Internet z przep ywnoêcià 1 Mbit/s w ofertach promocyjnych i standardowych najwi kszych operatorów w Polsce w 2006 roku (ceny w PLN z VAT) [PLN] 200,00 150,00 100,00 50,00 0 TP S.A. Telefonia Dialog S.A. Netia S.A. UPC Sp. z o.o.* Multimedia Polska S.A. Vectra S.A Nale y pami taç, i za linie szerokopasmowe uznawane sà jedynie sta e àcza o przep ywnoêci powy ej 144 kbit/s. Natomiast kategoria sta e àcza zawiera równie àcza o przep ywnoêci poni ej 144 kbit/s, czyli nadal popularnà w Polsce w 2006 roku opcj dost pu z pr dkoêcià 128 kbit/s 9

10 WST P Rynek us ug dost pu szerokopasmowego do sieci Internet w Polsce zdominowany jest przez siedmiu operatorów telekomunikacyjnych. Trzech z nich (TP S.A., Netia S.A. i Telefonia Dialog S.A.) to przedstawiciele rynku telefonii stacjonarnej, natomiast czterech pozosta ych (UPC Sp. z o.o., VECTRA S.A., Multimedia Polska S.A. i Aster City Cable Sp. z o.o.) to najwi ksi w Polsce dostawcy us ug telewizji kablowej. W 2006 r. zauwa alna by a tendencja najwi kszych operatorów do znacznych obni ek cen w oferowanych promocjach, przy jednoczesnym wyd u eniu okresu umowy nawet do 39 miesi cy; nastàpi a dalsza stagnacja cen w ofertach standardowych. Detaliczna dzier awa àczy Najwi kszymi operatorami dzia ajàcymi w 2006 roku na rynku dzier awy àczy, pod wzgl dem posiadanej infrastruktury oraz udzia u w tym rynku, byli: Telekomunikacja Polska S.A., Netia S.A., Telefonia Dialog S.A., Exatel S.A., Telekomunikacja Kolejowa Sp. z o.o., GTS Energis Sp. z o.o., Pro Futuro S.A., Crowley Data Poland Sp. z o.o. W 2006 roku przedsi biorcà telekomunikacyjnym, który mia najwi kszy udzia w tym rynku, by a TP S.A. Przedsi biorca ten od 2002 roku bezsprzecznie zajmuje pierwszà pozycj pod wzgl dem przychodów, jak i liczby àczy dzier awionych. W segmencie àczy analogowych oraz segmencie àczy o przepustowoêciach mniejszych od 2 Mbit/s pozycja TP S.A. wydaje si byç niezagro ona, pomimo zmniejszania si jej udzia ów rynkowych. W segmencie àczy o przepustowoêci 2 Mbit/s operator ten ma do czynienia z wi kszà konkurencjà ze strony operatorów alternatywnych. 100% 80% 60% 40% 20% Procentowy udzia przedsi biorców telekomunikacyjnych w liczbie àczy o przepustowoêci 2 Mbit/s w latach % TP S.A. Pro Futuro S.A. Exatel S.A. Netia S.A NASK jbr Telekomunikacja Kolejowa Sp. z o.o. Crowley Data Poland Sp. z o.o. GTS Energis Sp. z o.o. Telefonia Dialog S.A. Inni W segmencie àczy o przepustowoêciach powy ej 2 Mbit/s (segment nieregulowany w ramach rynków w aêciwych) najwi kszy udzia osiàgnà operator alternatywny Exatel S.A. 10 Rynek hurtowy W dniu 4 lipca 2006 roku, Prezes UKE zatwierdzi projekt Oferty ramowej w zakresie àczenia sieci, przedstawiony przez Telekomunikacj Polskà S.A. W wydanej

11 WST P przez Organ decyzji zatwierdzono nowe warunki oraz op aty za po àczenie sieci telekomunikacyjnych dla operatorów chcàcych wspó pracowaç z operatorem zasiedzia ym w tym zakresie. Dzi ki temu w roku 2006 mo na by o zaobserwowaç spadek tych stawek. Jednym z wa niejszych wydarzeƒ w 2006 roku na rynku dzier awy àczy telekomunikacyjnych by o wydanie ramowej oferty TP S.A., okreêlajàcej ramowe warunki zawierania przez TP S.A. z innymi operatorami umów o Êwiadczenie us ugi dzier awy àczy telekomunikacyjnych. Ustalone w tej decyzji op aty za dzier aw àczy spowodowa y obni enie ich wysokoêci o kilkanaêcie, a w przypadku àczy 2 Mbit/s nawet o ponad 20% w stosunku do op at ustalonych w poprzedniej decyzji Regulatora z dnia 9 sierpnia 2005 r. W dniu 5 paêdziernika 2006 r. Prezes UKE wyda decyzj okreêlajàcà ramowe warunki umów o dost pie do lokalnej p tli abonenckiej i zwiàzanych z nim udogodnieƒ w zakresie dost pu pe nego i wspó dzielonego. Op aty abonamentowe w nowo zatwierdzonej ofercie ramowej obni one zosta y o 38% w przypadku op aty abonamentowej dla dost pu pe nego i o 55% dla dost pu wspó dzielonego oraz o 33% op aty jednorazowej dla dost pu wspó dzielonego w stosunku do oferty z 2005 r. Nastàpi a natomiast nieznaczna podwy ka (o 13%) op aty jednorazowej dla dost pu pe nego. W dniu 10 maja 2006 r. Prezes UKE wyda Ofert okreêlajàcà ramowe warunki dost pu do lokalnej p tli abonenckiej poprzez dost p do w z ów sieci telekomunikacyjnej TP na potrzeby sprzeda y us ug szerokopasmowej transmisji danych. Decyzja ta zapewni uwolnienie rynku us ug szerokopasmowej transmisji danych i umo liwi innym operatorom oferowanie tego typu us ug (odpowiednik neostrady tp) abonentom TP S.A. W dniu 13 lipca 2006 r., po raz pierwszy indywidualnà decyzjà Prezesa UKE, zosta a wprowadzona us uga hurtowego dost pu do sieci (WLR Wholesale Line Rental). Powy sza regulacja dotyczy a spó ki Tele2 Polska Sp. z o.o. i oznacza a dla abonenta TP S.A. mo liwoêç zmiany dotychczasowego operatora bez koniecznoêci zmiany lokalizacji zakoƒczenia linii telefonicznej. Dla dotychczasowych klientów operatorów alternatywnych decyzja Prezesa UKE oznacza a, i realna sta a si mo liwoêç otrzymywania jednego rachunku, zawierajàcego zarówno taƒszy od dotychczasowego abonament, jak i op aty za po àczenia telefoniczne. Z kolei dla pozosta ych u ytkowników telefonów stacjonarnych, decyzja Prezesa UKE oznacza a mo liwoêç atwej zmiany operatora, przy zachowaniu dotychczasowego numeru telefonu. Kolejne decyzje w tym zakresie zosta y wydane w listopadzie (dla GTS Energis Sp. z o.o.) i w grudniu 2006 r. (dla Telefonii Dialog S.A.). W 2006 roku, w zakresie wspó pracy dotyczàcej dzier awy àczy, umowy z TP S.A. zawar o 11 operatorów alternatywnych, natomiast w zakresie wspó pracy dotyczàcej uwolnienia p tli abonenckiej 6 przedsi biorców. Operatorzy telefonicznych sieci stacjonarnych dzia ajàcy na rynku po àczeƒ mi dzyoperatorskich w 2006 roku, poza operatorem zasiedzia ym, czyli TP S.A., którzy posiadajà udzia y powy ej 3% pod wzgl dem przychodów w tym segmencie rynku to: Netia S.A., Telefonia Dialog S.A., D ugie Rozmowy S.A., Premium Internet S.A., T-Systems Polska Sp. z o.o. i e-telko Sp. z o.o. Ârednie stawki rozliczeniowe obowiàzujàce we wspó pracy mi dzyoperatorskiej pomi dzy operatorami sieci stacjonarnych i ruchomych w roku 2006 by y najni sze, w porównaniu z latami

12 WST P Udzia procentowy operatorów sieci stacjonarnych w zakresie wspó pracy mi dzyoperatorskiej w 2006 roku pod wzgl dem osiàgni tych przychodów 3,1% 17,8% 4,0% 4,3% 53,8% 4,4% 4,9% 7,8% Telekomunikacja Polska S.A. PREMIUM INTERNET S.A. T-Systems Polska Sp. z o.o. e-telko Sp. z o.o. NETIA S.A. D ugie Rozmowy S.A. Telefonia Dialog S.A. pozostali Stawki interkonektowe stosowane przez TP S.A. (zarówno za lokalne zakoƒczenie po àczenia, jak i z pojedynczym i podwójnym tranzytem) nadal przewy szajà Êrednie stawki stosowane przez innych operatorów zasiedzia ych w pozosta ych krajach UE. [eurocenty] 3,50 WysokoÊç stawek interkonektowych za zakoƒczenie po àczenia z pojedynczym tranzytem w sieciach operatorów zasiedzia ych dzia ajàcych w krajach UE (w eurocentach) 3,00 2,50Ł 2,00 1,50 1,00 0,50 0 UK SE CY DK IT HU EL DE IE LU BE NL PL PT ES FR SI EE LV AT CZ FI SK MT LT paêdziernik 2005 paêdziernik 2006 Êrednia UE paêdziernik W zakresie stawek rozliczeniowych za zakoƒczenie w sieci ruchomej po àczenia rozpocz tego równie w sieci ruchomej, w 2006 roku, podobnie jak w poprzednich latach, nastàpi spadek op at w okresach taryfikacyjnych T1 oraz T2, w okresie T3 stawki kolejny rok pozosta y bez zmian. Operatorzy telefonii ruchomej stosujà w ramach rozliczeƒ mi dzy sobà stawki symetryczne. Wyjàtkiem jest nowy operator P4 Sp. z o.o., którego stawki za zakoƒczenie po àczenia nie sà symetryczne do stawek pozosta ych operatorów.

13 NAJWA NIEJSZE PODMIOTY Stawki IC za po àczenia M2M w latach ,00 0,10 0,20 0,30 0,40 0,50 0,60 0,70 0,80 [PLN] T1 T2 T3 2. Najwa niejsze podmioty W tej cz Êci Raportu zostali w skrócie scharakteryzowani przedsi biorcy telekomunikacyjni posiadajàcy ponad 1% udzia ów ze swojej podstawowej dzia alnoêci telekomunikacyjnej na rynku detalicznym lub hurtowym. Ze wzgl du na ochron tajemnicy przedsi biorstwa w zakresie informacji przesy anych przez przedsi biorców telekomunikacyjnych, niektóre dane przedstawione poni- ej pochodzà z dokumentów oficjalnie dost pnych, takich jak na przyk ad strony internetowe operatorów. W zwiàzku z tym, cz Êç z zamieszczonych w niniejszym opracowaniu informacji pochodzi z koƒca 2006 roku lub poczàtku 2007 roku. Telekomunikacja Polska S.A. Spó ka notowana na Gie dzie Papierów WartoÊciowych w Warszawie oraz w formie GDR-ów (globalnych kwitów depozytowych) na Gie dzie Papierów WartoÊciowych w Londynie. Najwi kszym akcjonariuszem Telekomunikacji Polskiej S.A. jest France Telecom posiadajàcy 47,50% akcji. Struktura w asnoêciowa TP S.A. Stan na dzieƒ 30 wrzeênia 2006 r. Liczba Udzia w Udzia Akcjonariusz posiadanych ogólnej liczbie w kapitale akcji (w szt.) g osów zak adowym France Telecom S.A ,50% 47,50% Skarb Paƒstwa ,87% 3,87% Bank of New York ,02% 5,02% Pozostali akcjonariusze ,61% 43,61% RAZEM ,00% 100,00% èród o: strona internetowa 13

14 NAJWA NIEJSZE PODMIOTY Spó ka prowadzi dzia alnoêç na terenie ca ego kraju. Âwiadczy us ugi detaliczne w zakresie po àczeƒ krajowych i mi dzynarodowych w sieci stacjonarnej. Jest równie operatorem dzia ajàcym na rynkach hurtowych. Telekomunikacja Polska S.A. stoi na czele grupy kapita owej, której podmioty prowadzà dzia alnoêç, mi dzy innymi, w zakresie: telefonii ruchomej (PTK Centertel Sp. z o.o.), us ug zwiàzanych z siecià Internet (TP Internet Sp. z o.o., Wirtualna Polska S.A.), radiokomunikacji (TP Emitel Sp. z o.o.). Schemat grupy kapita owej TP S.A. Polska Telefonia Komórkowa Centertel Sp. z o.o. w kapitale 100% w g osach 100% Otwarty Rynek Elektroniczny S.A. w kapitale 100% w g osach 100% OTO Lublin Sp. z o.o. w kapitale 100% w g osach 100% Pracownicze Towarzystwo Emerytalne Telekomunikacji Polskiej S.A. w kapitale 100% w g osach 100% TP MED Sp. z o.o. w kapitale 100% w g osach 100% TP Edukacja i Wypoczynek Sp. z o.o. w kapitale 100% w g osach 100% TP EmiTel Sp. z o.o. w kapitale 100% w g osach 100% DITEL S.A. w kapitale 100% w g osach 100% TP TELTECH w kapitale 5,94% w g osach 5,94% TP INTERNET Sp. z o.o w kapitale 100% w g osach 100% Wirtualna Polska S.A. w kapitale 100% w g osach 100% Sklep Wirtualnej Polski S.A. w likwidacji w kapitale 100% w g osach 100% Analizy Finansowe Sp. z o.o. w kapitale 100% w g osach 100% Contact Center Sp. z o.o. w kapitale 100% w g osach 100% TP INVEST Sp. z o.o. w kapitale 100% w g osach 100% Telefony Podlaskie S.A. w kapitale 55,11% w g osach 55,11% Prywatne Sieci Telekomunikacyjne S.A. w kapitale 100% w g osach 100% TEL-ARP Sp. z o.o. w likwidacjii w kapitale 100% w g osach 100% TELEFON 2000 Sp. z o.o. w kapitale 95,38% w g osach 95,38% Telefony Opalenickie S.A. w kapitale 25% w g osach 25% Radomska Wytwórnia Telekomunikacyjna S.A. w upad oêci w kapitale 25,09% w g osach 25,09% TP TELTECH Sp. z o.o. w kapitale 94,06% w g osach 94,06% TPSA Finance B.V. w kapitale 100% w g osach 100% TPSA Eurofinance B.V. w kapitale 100% w g osach 100% TPSA Eurofinance France S.A. (poprzednio RAPP 28 S.A.) w kapitale 99,96% w g osach 99,96% 14 èród o:

15 NAJWA NIEJSZE PODMIOTY Netia S.A. Spó ka gie dowa, która zosta a za o ona pod nazwà R.P. Telekom Sp. z o.o. w 1990 roku przez polskich przedsi biorców, przy udziale kilku inwestorów zagranicznych. Jej struktura akcyjna jest bardzo zró nicowana, a aden z akcjonariuszy nie posiada 50% g osów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy. Struktura akcjonariatu Netii S.A. przedstawia si nast pujàco: Struktura w asnoêciowa Netii S.A. Stan na dzieƒ 2 marca 2007 r. Akcjonariusz Liczba akcji % kapita u % g osów Novator Telecom Poland II S.a.r.l ,24% 25,24% SISU Capital Ltd ,10% 6,10% Third Avenue Management LLC ,41% 18,41% Obrót publiczny GPW ,24% 50,24% Kapita zak adowy ,00% 100,00% èród o: Netia S.A. obejmuje w ramach Grupy Netia grup spó ek zale nych. Netia S.A. jest niezale nym operatorem telefonii stacjonarnej w Polsce. Dzia a na bazie w asnej, Êwiat owodowej sieci szkieletowej, obejmujàcej swoim zasi giem najwi ksze polskie miasta oraz na bazie lokalnych sieci dost powych. Operator Êwiadczy szerokà gam us ug telekomunikacyjnych, w tym telefoniczne us ugi g osowe, us ugi transmisji danych. Swoje us ugi oferuje przede wszystkim klientom biznesowym. Ponadto w sk ad Grupy Netia wchodzà nast pujàce spó ki prowadzàce dzia alnoêç telekomunikacyjnà: Netia S.A. (100%), RST El-Net S.A. (100%, przej ta przez Neti S.A. w dniu r.), spó ki z grupy Netia Âwiat S.A. (100%), Uni-Net Sp. z o.o. (58%), Pro Futuro (100%). Obszar dzia alnoêci Netii S.A. przedstawiony jest na poni szej mapie ciemniejszym kolorem. èród o: opracowanie w asne na podstawie informacji ze strony internetowej oraz danych uzyskanych od operatora 15

16 NAJWA NIEJSZE PODMIOTY Telefonia Dialog S.A. Firma powsta a 12 sierpnia 1997 roku pod nazwà Telefonia Lokalna S.A. z siedzibà w Lubinie (obecnie siedziba spó ki znajduje si we Wroc awiu). Po 50 procent udzia- ów w spó ce posiadali: grupa kapita owa KGHM Polska Miedê S.A. (poprzez swoje spó ki zale ne: DolnoÊlàskà Spó k Inwestycyjnà S.A. 49,5 proc udzia ów i Cuprum 2000 Sp. z o.o. 0,5 proc udzia ów) oraz grupa kapita owa Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A. (wraz ze swojà spó kà zale nà Tel-Energo S.A. odpowiednio 30 i 20 procent udzia ów). Obecnie (stan na 30 marca 2007 r.) jedynym w aêcicielem Spó ki jest KGHM Polska Miedê S.A. druga spó ka na Êwiecie w zakresie produkcji srebra i siódma co do wielkoêci produkujàca miedê. Spó ka prowadzi dzia alnoêç w zakresie Êwiadczenia us ug telefonii stacjonarnej oraz dost pu do Internetu. Oprócz podstawowych àczy analogowych, oferuje us ugi w oparciu o cyfrowe àcze ISDN, poczt g osowà oraz po àczenia mi dzystrefowe, mi dzynarodowe i do sieci komórkowych poprzez prefiks Zasi g dzia alnoêci Telefonii Dialog obejmuje 7 rejonów i zaznaczony zosta ciemniejszym kolorem na mapie. èród o: opracowanie w asne na podstawie informacji ze strony internetowej oraz danych uzyskanych od operatora 16 Tele2 Polska Sp. z o.o. Spó ka dzia a w Polsce od 1999 roku, oferujàc us ugi dost pu do Internetu oraz us ugi po àczeƒ lokalnych, mi dzymiastowych, do sieci ruchomych i mi dzynarodowych w ramach umowy o prefiks i preselekcj, wprowadzonych na rynek w 2003 roku. Spó ka Êwiadczy ponadto us ugi dost pu do sieci telekomunikacyjnej poprzez sieç Telekomunikacji Polskiej S.A. w ramach us ugi hurtowej sprzeda y abonamentu oferowanej przez TP S.A. (tzw. WLR, z ang.: Wholesale Line Rental). Jedynym w aêcicielem polskiej spó ki Tele2 Polska Sp. z o.o. jest szwedzka spó ka Tele2 AB notowana na gie dzie w Sztokholmie od 1996 roku, a na nowojorskiej NASDAQ od 1997 roku. Tele2 jest europejskim alternatywnym wiodàcym operatorem telekomunikacyjnym dzia ajàcym w 22 krajach, gdzie pozyska do tej pory ponad 28 mln klientów.

17 NAJWA NIEJSZE PODMIOTY W Polsce oferta Tele2 Polska Sp. z o.o. jest równie szeroka oraz bardzo konkurencyjna, a w zwiàzku z tym dzia alnoêç tego operatora charakteryzuje wysoka dynamika pozyskiwania nowych klientów. Niezale ny Operator Mi dzystrefowy Sp. z o.o. NOM Sp. z o.o. jest operatorem telefonii stacjonarnej Êwiadczàcym us ugi poprzez prefiks 1044 obecnym na polskim rynku od listopada 1999 roku. Obecnie NOM Sp. z o.o. oferuje nast pujàce us ugi: po àczenia mi dzymiastowe, po àczenia mi dzynarodowe do stacjonarnych i komórkowych sieci zagranicznych, po àczenia do polskich sieci telefonii komórkowej, wdzwaniany dost p do Internetu, po àczenia lokalne (Êwiadczone wy àcznie w wybranych Strefach Numeracyjnych). Struktura w asnoêciowa NOM Sp. z o.o. Stan na dzieƒ 16 kwietnia 2007 r. Akcjonariusz % kapita u Exatel S.A. 65% Polski Koncern Naftowy Orlen S.A. 35% èród o: GTS Energis Sp. z o.o. (dawniej Energis Polska Sp. z o.o.) Operator telekomunikacyjny obecny na polskim rynku od 1999 roku. Od poczàtku obszarem dzia ania firmy sà rozwiàzania dla klientów biznesowych. Us ugi Spó ki GTS Energis Sp. z o.o. zwiàzane sà przede wszystkim z: po àczeniami telefonicznymi (telefonia analogowa, cyfrowa, korporacyjna i inteligentna), transmisjà danych (mi dzyoddzia owe i mi dzynarodowe sieci informatyczne), budowà sieci (kana y cyfrowe, àcza Frame Relay), Internetem (dost p do Internetu dla biur, àcza dla operatorów lokalnych, tranzyt mi dzynarodowy), przechowywaniem i udost pnieniem danych (serwery aplikacyjne i internetowe, zapasowe centra danych, dzia aniami operatorskimi (hurtowe us ugi g osowe). Od lipca 2005 roku g ównym udzia owcem spó ki jest GTS Polska Sp. z o.o. posiadajàca 97,5% udzia ów w kapitale zak adowym, a pozosta e 2,5%nale y do PKP S.A. W zwiàzku z powstaniem zale noêci finansowej dwóch operatorów telekomunikacyjnych pod koniec roku 2005 zmieniono nazw spó ki na GTS Energis Sp. z o.o. GTS Polska Sp. z o.o. Poczàtki GTS Sp. z o.o. Polska si gajà 1999 roku. Spó ka jest operatorem telekomunikacyjnym, którego w aêcicielem jest spó ka GTS Central Europe liczàcy si alternatywny operator telekomunikacyjny dzia ajàcy w Czechach, na S owacji, na W grzech, w Rumunii oraz w Polsce. W aêcicielem GTS CE jest Group Menatep. W lipcu 2005 roku GTS Polska Sp. z o.o. podpisa a umow, w której zobowiàza a si do zakupu 97,5% udzia ów w kapitale zak adowym Energis Polska Sp. z o.o. Tym samym od paêdziernika 2005 r. operator pozostaje g ównym udzia owcem spó ki GTS Energis Sp. z o.o. 17

18 NAJWA NIEJSZE PODMIOTY EXATEL S.A. Spó ka wyst powa a wczeêniej pod nazwà Tel-Energo S.A. Powsta a z po àczenia dwóch operatorów telekomunikacyjnych, Tel-Energo S.A. i Telbanku S.A., specjalizujàcych si w obs udze sektorów: operatorskiego, bankowo-finansowego i energetycznego. Oferta Spó ki obejmuje us ugi telefoniczne, us ugi internetowe oraz us ugi transmisji danych. Posiada istotnà pozycj na rynku telekomunikacyjnym, zw aszcza w zakresie us ug dzier awy àczy. Struktura w asnoêciowa spó ki Exatel S.A. Stan na dzieƒ 30 marca 2007 r. Podmiot (akcjonariusz) Udzia w kapitale akcyjnym (w %) PSE S.A. 94,94 Grupa Energetyczna ENEA S.A. w Poznaniu 2,21 Koncern Energetyczny ENERGA S.A. 0,87 TP S.A. 0,78 STOEN S.A. 0,54 Kredyt Bank S.A. 0,32 pozostali 0,34 èród o: Pozycja pozostali w powy szej tabeli oznacza kolejnych 14 akcjonariuszy spó ki Exatel, których udzia y w zestawieniu zosta y zsumowane dla poprawienia czytelnoêci tabeli. MEDIATEL S.A. (dawniej SM-Media S.A.) Spó ka zosta a za o ona w 1991 roku. Od 1995 roku prowadzi dzia alnoêç telekomunikacyjnà polegajàcà na Êwiadczeniu us ug dost pu do sieci Internet oraz us ug transmisji danych. W 2002 roku otrzyma a zezwolenie na eksploatacj stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej na terenie ca ego kraju, a tym samym do àczy a do grona operatorów publicznych. Mediatel S.A. dysponuje w asnym zakresem numeracji. Obecnie akcjonariuszami spó ki, posiadajàcymi co najmniej 5% ogólnej liczby g osów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy, sà: Maciej Gaw da 40,47% g osów; Wojciech Gaw da 19,60% g osów, Maria Gaw da 7,40% g osów, NASK jbr 5,00% g osów. Telekomunikacja Kolejowa Sp. z o.o. W dniu 1 paêdziernika 2001 r. decyzjà Zarzàdu PKP S.A., na bazie Dyrekcji Teleinformatyki Kolejowej PKP S.A. utworzono spó k prawa handlowego Telekomunikacj Kolejowà Sp. z o.o. Spó ka posiada struktur wielooddzia owà z Centralà w Warszawie i oêmioma Zak adami Telekomunikacji w: Szczecinie, Lublinie, Poznaniu, Krakowie, Gdaƒsku, Wroc awiu, Katowicach i Warszawie. Struktura w asnoêciowa spó ki Telekomunikacja Kolejowa Sp. z o.o. Stan na dzieƒ 16 kwietnia 2007 r. Akcjonariusz % kapita u Skarb Paƒstwa 62,30% 18 PKP S.A. 37,70% èród o:

19 NAJWA NIEJSZE PODMIOTY Telekomunikacja Kolejowa Sp. z o.o. w swej ofercie posiada us ugi: telefoniczne (telefonia stacjonarna, VoIP, Prefiks 1022), internetowe, us ugi transmisji, Call Center, dzier awy àczy. T-Systems Polska Sp. z o.o. Spó ka jest polskim oddzia em firmy T-Systems International GmbH, której za o ycielem i jedynym w aêcicielem jest spó ka Deutsche Telecom AG. W aêciciel polskiej spó ki jest jednym z najwi kszych europejskich dostawców rozwiàzaƒ teleinformatycznych. Podstawowa dzia alnoêç polskiego oddzia u to mi dzynarodowa wymiana ruchu g osowego, operatorski dost p do sieci Internet oraz us ugi mi dzynarodowej transmisji danych. G ównymi odbiorcami us ug Êwiadczonych przez T-Systems Sp. z o.o. sà operatorzy telefonii stacjonarnej i komórkowej oraz dostawcy us ug internetowych. Do us ug oferowanych przez operatora polskiego nale à: dost p do Êwiatowej sieci Internet (IP/Data IP Transit), transmisja danych, mi dzynarodowa terminacja g osu, us ugi dla operatorów sieci ruchomych, g osowe us ugi dodane, rozwiàzania dedykowane. etel Polska Sp. z o.o. Spó ka za o ona zosta a w 2000 roku i nale y do mi dzynarodowej grupy etel Group, która powsta a w lipcu 1999 roku. Oferuje kompleksowe rozwiàzania telekomunikacyjne dla firm, obejmujàce transmisj g osu, transmisj danych oraz us ugi internetowe na terenie Austrii, Czech, Polski, S owacji i na W grzech. Udzia owcami Spó ki sà (stan na dzieƒ 16 kwietnia 2007 r., dane ze strony internetowej etel Dresdner Kleinwort Capital (DrKc), ARGUS Capital Partners, Greenhill Capital Partners, Intel Capital, Dresdner Kleiwort Capital (DrKc) to indywidualny fundusz kapita owy, który nale y do banku inwestycyjnego Dresdner Kleinwort Benson, b dàcego cz Êcià Dresdner Bank Group. DrKc. ARGUS Capital Partners to indywidualny fundusz kapita owy. Swojà dzia alnoêç koncentruje w krajach Europy Ârodkowej. W 2000 r. Greenhill powo a do ycia Greenhill Capital Partners LLC, w celu dalszego rozwoju dzia alnoêci inwestycyjnej ÊciÊle zwiàzanej z us ugami Êwiadczonymi w zakresie doradztwa strategicznego. Intel Capital, dzia ajàcy w ramach strategicznego programu inwestycyjnego firmy Intel, koncentruje swojà dzia alnoêç na inwestycjach w akcje oraz na przej ciach. Jego zadaniem jest wspieranie strategicznych celów firmy Intel poprzez rozwijanie rynku internetowego, w tym infrastruktury, przekazu danych i us ug. E-Telko Sp. z o.o. Spó ka dzia a na polskim rynku od 2001 r. Zapewnia ona technologi i narz dzia umo liwiajàce Êwiadczenie kompleksowych us ug telekomunikacyjnych. Oferta 19

20 NAJWA NIEJSZE PODMIOTY E-Telko Sp. z o.o. obejmuje prefix 1053, dost p do Internetu oraz po àczenia VoIP. Oferta ta dost pna jest tylko dla biznesu. Prefix 1053 to podstawowa oferta dla klientów korzystajàcych z po àczeƒ lokalnych, mi dzymiastowych, mi dzynarodowych oraz do sieci telefonii komórkowej. D ugie Rozmowy S.A. Polkomtel S.A. D ugie Rozmowy S.A. dzia ajà w bran y telekomunikacyjnej od 2002 r. Firma zosta- a za o ona przez Andrzeja Biƒkowskiego, pierwszego Prezesa Spó ki. D ugie Rozmowy S.A. sà operatorem na rynku detalicznej oraz hurtowej sprzeda y us ug telekomunikacyjnych. Od poczàtku 2005 r. oferuje po àczenia telefoniczne z wykorzystaniem prefiksu Strategicznym akcjonariuszem Spó ki jest fundusz Nordkapp. Operator sieci ruchomej PLUS GSM, Simplus Team, Sami Swoi, rozpoczà dzia alnoêç w 1996 r. na podstawie Koncesji nr 3/96/GSM1. Akcjonariusz Struktura w aêcicielska Polkomtel S.A. Stan na dzieƒ 15 kwietnia 2007 r. IloÊç g osów Procentowy udzia na WZA g osów na WZA KGHM Polska Miedê S.A ,61% PKN Orlen S.A ,61% TDC Mobile International A/S ,61% Vodafone Americas Inc ,61% PSE S.A ,56% W glokoks S.A ,00% RAZEM % èród o: KGHM Polska Miedê S.A. dzia a poêrednio przez Telefoni Dialog S.A., tak e na rynku telefonii stacjonarnej. Zajmuje si transmisjà danych oraz dzier awà àczy, jednak dzia alnoêç telekomunikacyjna nie jest bezpoêrednià dzia alnoêcià przedsi biorstwa, które koncentruje si na dzia alnoêci w zakresie wydobycia rud miedzi. PKN Orlen S.A. oraz PSE S.A. sà to spó ki z udzia em skarbu paƒstwa, przy czym PSE S.A. oprócz dzia- alnoêci polegajàcej na krajowym i zagranicznym obrocie energià elektrycznà, dzia a równie w zakresie telekomunikacji poprzez spó k zale nà EXATEL S.A. Vodafone Americas Inc, podobnie jak TDC Mobile International A/S jest przedsi biorstwem telekomunikacyjnym majàcym doêwiadczenie na europejskim rynku telefonii ruchomej. Ponadto przedsi biorstwo TDC Mobile International A/S w ca oêci stanowi w asnoêç duƒskiego operatora zasiedzia ego. Vodafone Americas Inc jest w asnoêcià Vodafone Group plc. 20 Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. Operator sieci Era, Era TAK TAK oraz Era BIZNES, Heyah, rozpoczà dzia alnoêç w 1996 r. na podstawie Koncesji nr 2/96/GSM2.

21 NAJWA NIEJSZE PODMIOTY Akcjonariusz Struktura w aêcicielska PTC Sp. z o.o. Stan na dzieƒ 16 kwietnia 2007 r. % kapita u T-Mobile Deutschland GmbH 70,50% T-Mobile Poland Holding No. 1 B.V. (poprzednio MediaOne International B.V.) 22,50% Polpager Sp. z o.o. 4,00% CARCOM Warszawa Sp. z o.o. 1,90% Elektrim Autoinvest S.A. 1,10% èród o: Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. oferuje us ugi w trzech kategoriach: Era dla klientów prywatnych, Era biznes dla klientów instytucjonalnych oraz Tak Tak i Heyah w systemie pre-paid. Polska Telefonia Komórkowa Centertel Sp. z o.o. Spó ka ta (operator sieci Orange, Orange Go) rozpocz a dzia alnoêç w 1991 r. na podstawie Zezwolenia Ministra àcznoêci Nr 011/91 z dnia 18 grudnia 1991 r. Jesienià 2005 r. rozpocz a oferowanie swoich us ug pod nowà markà Orange, zast pujàc starà mark markà Idea. Struktura w aêcicielska na dzieƒ 16 kwietnia 2007 r. Udzia owcy Liczba udzia ów Procentowy udzia g osów na zgromadzeniu wspólników Telekomunikacja Polska S.A % èród o: UPC Polska Sp. z o.o. Najwi kszy w Polsce dostawca potrójnej us ugi: telewizji kablowej, szerokopasmowego dost pu do Internetu i us ug telefonicznych, tzw. triple-play. W zasi gu szerokopasmowych sieci UPC znajduje si ponad 1,9 mln gospodarstw domowych w oêmiu najwi kszych aglomeracjach miejskich i wielu mniejszych miastach. UPC Polska ma ponad milion abonentów telewizji kablowej (na dzieƒ r.). Spó ka jest cz Êcià Liberty Global, Inc. Liberty Global ma udzia y w spó kach oferujàcych szerokopasmowe us ugi telewizyjne i telekomunikacyjne oraz zawartoêç programowà poza Stanami Zjednoczonymi, w szczególnoêci w Europie, Azji i Ameryce aciƒskiej. Poprzez swoje spó ki zale ne Liberty Global jest najwi kszym operatorem telewizji kablowej poza Stanami Zjednoczonymi pod wzgl dem liczby abonentów. VECTRA S.A. Spó ka stanowi trzon Grupy Kapita owej VECTRA, w której pe ni funkcj spó ki-matki. Kluczowe dla dzia alnoêci Grupy to spó ki: VECTRA Technologie S.A., VECTRA Inwestycje S.A. VECTRA S.A. odpowiada za strategi funkcjonowania Grupy. Wykorzystujàc uprawnienia w aêcicielskie nadzoruje dzia alnoêç spó ek zale nych oraz Êwiadczy kompleksowe us ugi doradcze na ich rzecz. Ponadto, po przej ciu spó ki Telewizja Kablowa 21

22 NAJWA NIEJSZE PODMIOTY VECTRA S.A., zadaniem VECTRY S.A. jest dostarczanie abonentom us ug oferowanych przez Grup VECTRA: programów telewizyjnych i radiowych, dost pu do Internetu oraz telefonii cyfrowej. VECTRA S.A. jest odpowiedzialna za relacje z abonentami i nadawcami, a tak e kontakty z lokalnymi w adzami i administratorami zasobów mieszkaniowych, na obszarze których Êwiadczy swoje us ugi. Podstawowymi zadaniami VECTRA Technologie S.A. sà: rozbudowa, modernizacja oraz bie àca techniczna eksploatacja infrastruktury technicznej, w oparciu o którà VECTRA Êwiadczy swoje us ugi. VECTRA Inwestycje S.A. zajmuje si nabywaniem systemów telewizji kablowej, odgrywajàc istotnà rol w rozwoju Grupy VECTRA, opartym m.in. na konsolidacji polskiego rynku telewizji kablowej. Grupa Kapita owa VECTRA Êwiadczy us ugi w 114 miastach w Polsce (stan na dzieƒ r.) MULTIMEDIA POLSKA S.A. W 1996 r. firmy KTvK Tele-Cal Spó ka z o.o. oraz PUH Kaltel Sp. z o.o., dzi ki udzia- owi kapita u zagranicznego, przekszta ci y si w ogólnopolskà organizacj holdingowà Multimedia Polska S.A. Multimedia Polska S.A., to pierwszy operator w Polsce, który na skal komercyjnà wprowadzi do swojej oferty spakietyzowanà us ug triple play ( 3 w 1 ), czyli telewizj kablowà, Internet i telefon pod nazwà handlowà multi- PAK. By o to mo liwe dzi ki unikalnemu na rynku po àczeniu spó ek TeleNet Polska Sp. z o.o. z Multimedia Polska, które nastàpi o w 2004 r. Z us ug Multimedia Polska S.A. korzysta o 31 grudnia 2006 r. àcznie 575 tys. klientów, z czego ponad 146 tys. by o u ytkownikami co najmniej dwóch us ug (spoêród telewizji, Internetu i telefonu), a blisko 32,5 tys. to abonenci us ugi triple play (wszystkie trzy us ugi àcznie). Multimedia Polska S.A. wchodzi w sk ad Grupy Multimedia Polska. W sk ad tej grupy na koniec roku 2006 wchodzi y jeszcze nast pujàce Spó ki: Multimedia Polska Po udnie S.A., Multimedia Polska Mielec Sp. z o.o., Multimedia Polska Zachód Sp. z o.o. GRUPA ASTER W aêcicielem Grupy Aster jest fundusz inwestycyjny Mid Europa Partners LLP. W sk ad Grupy ASTER wchodzà Aster Sp. z o.o. w Warszawie, Aster Kraków sp. z o.o. i Aster Zielona Góra Sp. z o.o. Sp. z o.o. powsta a w 1994 r. i majàc ponad 281 tys. abonentów (stan na dzieƒ r.) jest najwi kszym operatorem telewizji kablowej w stolicy. Aster Kraków Sp. z o.o. (do paêdziernika 2005 r. AUTOCOM) powsta w 1990 roku. Swym zasi giem Aster obejmuje niemal ca y Kraków oraz Skawin, docierajàc ze swojà ofertà do ponad 136 tys. mieszkaƒ (stan na dzieƒ r.). Aster Zielona Góra Sp. z o.o. (Zielonogórska Telewizja Przewodowa Sp. z o.o.) istnieje na rynku od 1990 roku i posiada ok. 32 tys. abonentów telewizji kablowej (stan na dzieƒ r.). 22 TP EMITEL Sp. z o.o. TP Emitel Sp. z o.o. zosta za o ony w 2001 roku i zajmuje si analogowà emisjà naziemnà, cyfrowà emisjà naziemnà, przesy aniem sygna ów radiofonicznych i telewizyjnych, radiokomunikacjà morskà. Firma zajmuje si równie doradztwem technicznym w zakresie radiodyfuzji i radiokomunikacji, wynajmem infrastruktury technicznej na potrzeby nadawców i operatorów systemów radiokomunikacyjnych. Ponadto projektuje instalacje systemów radiokomunikacyjnych utrzymania i naprawy systemów ra-

23 NAJWA NIEJSZE PODMIOTY diokomunikacyjnych oraz infrastruktury budowlanej obiektów radiokomunikacyjnych. W maju 2002 r. TP Emitel zosta wydzielony ze struktur Telekomunikacji Polskiej jako TP Emitel Sp. z o.o. Aktualnie z us ug emisyjnych firmy korzysta ponad 50% nadawców w uj ciu iloêciowym. TP Emitel Êwiadczy us ugi na rzecz 70 nadawców radiowych i 8 telewizyjnych. 100% udzia ów TP Emitel Sp. z o.o. posiada TP S.A. INFO Zbigniew Gumuliƒski Martin Panasiuk Spó ka Jawna Firma INFO Gumuliƒski Panasiuk Spó ka Jawna jest operatorem telekomunikacyjnym, posiadajàcym 12 obiektów telekomunikacyjnych, z których Êwiadczy us ugi operatorskie, m.in. dla: Polskiego Radia, Radia ZET, Radia RMF, Sieci Katolickiego Radia PLUS, Radia Maryja. Firma bardzo ÊciÊle wspó pracuje z INFO-TV-FM Sp. z o.o., która dostarcza urzàdzenia nadawcze obiektów. Do us ug Êwiadczonych przez operatora nale à: dostarczanie sieci telekomunikacyjnej publiczna sieç telekomunikacyjna przeznaczona do rozpowszechniania lub rozprowadzania programów radiofonicznych lub telewizyjnych drogà rozsiewczà, dostarczanie sieci telekomunikacyjnej typu T-DAB, DVB-T, Êwiadczenie us ug telekomunikacyjnych us uga rozprowadzania lub rozpowszechniania programów radiofonicznych lub telewizyjnych, us uga transmisji programów radiofonicznych lub telewizyjnych w celu dostarczania ich treêci u ytkownikom koƒcowym, us uga transmisji programów radiofonicznych lub telewizyjnych Êwiadczona przedsi biorcom telekomunikacyjnym, us uga dzier awy àczy telekomunikacyjnych, us uga transmisji danych, us uga zapewniania dost pu do sieci Internet, us uga telekomunikacyjna Êwiadczona w sieci satelitarnej typu VSAT. INFO -TV-FM Sp. z o.o. INFO-TV-FM Spó ka z o.o. z siedzibà w ZamoÊciu, powsta a 15 wrzeênia 2003 roku w wyniku fuzji spó ek: INFO Inwestycje Sp. z o.o. (istniejàcej od r.) i TV-FM Sp. z o.o. (istniejàcej od r.), jest operatorem telekomunikacyjnym w zakresie Êwiadczenia radiodyfuzji, ponadto Êwiadczy us ugi emisji programów radiowych i telewizyjnych dla nadawców publicznych, jak i komercyjnych. Przedsi biorstwo buduje wie e oraz maszty telekomunikacyjne na potrzeby w asne i kontrahentów zewn trznych, a tak e wyposa a te obiekty w sprz t nadawczo-odbiorczy. Spó ka dostarcza na rynek polski zarówno nadawcze jak i odbiorcze urzàdzenia do transmisji cyfrowej naziemnej i satelitarnej. G ównymi udzia owcami firmy sà: Zbigniew Gumuliƒski i Martin Panasiuk 50% udzia ów. Klientami sà m. in. Polskie Radio S. A., Telewizja Polska S. A., regionalne rozg oênie radiowe Polskiego Radia, komercyjne stacje radiowe, a tak e operatorzy telefonii ruchomej, dzia ajàcy na polskim rynku. Polskie Sieci Nadawcze Sp. z o.o. Polskie Sieci Nadawcze (PSN) Sp. z o.o. sà prywatnà spó kà telekomunikacyjnà dzia- ajàcà na polskim rynku od 1994 roku. W aêcicielem PSN jest Télédiffusion de France, posiadajàca 100% udzia ów w firmie. 23

24 NAJWA NIEJSZE PODMIOTY Obszary dzia alnoêci PSN Sp. z o.o. mo na podzieliç na trzy grupy: naziemna emisja programów radiowych i telewizyjnych, telewizja cyfrowa, us ugi dla przedsi biorstw telekomunikacyjnych. Istotnà cz Êcià oferty PSN Sp. z o.o. sà us ugi dla operatorów telekomunikacyjnych sieci telefonii komórkowej, àcznoêci trunkingowej czy transmisji danych. PSN budujà dla nich stacje bazowe oraz zajmujà si ich eksploatacjà. PSN wynajmujà tak e swojà infrastruktur technicznà. Na zlecenie klienta PSN dokonujà pomiarów nat enia pól radiowych. PSN przyjmujà tak e do eksploatacji i konserwacji nale àce do klienta, istniejàce stacje bazowe. Klienci PSN nie muszà inwestowaç w budow infrastruktury technicznej, tworzonà i eksploatowanà przez Polskie Sieci Nadawcze, które pobiera wy àcznie op aty za us ug. RS TV S.A. Spó ka Akcyjna RS TV S.A. zosta a za o ona w 1994 roku i jest operatorem telekomunikacyjnym Êwiadczàcym us ugi w zakresie radiodyfuzji. Posiada 35 w asnych obiektów nadawczych zlokalizowanych na terenie ca ego kraju. Dodatkowo wspó pracuje z innymi podmiotami posiadajàcymi odpowiednià infrastruktur nadawczà. Stacje nadawcze wyposa one sà w profesjonalne urzàdzenia przygotowane do Êwiadczenia us ug emisyjnych dla koncesjonowanych nadawców telewizyjnych i radiowych. Klientami tego operatora sà: nadawcy radiowi i telewizyjni, operatorzy telefonii ruchomej i stacjonarnej, firmy Êwiadczàce us ugi transmisji danych. Spó ka RS TV S.A. wchodzi w sk ad grupy kapita owej Telewizji Polsat, która posiada 100% g osów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy. 24

25 DOST P DO US UG TELEKOMUNIKACYJNYCH RYNEK US UG DETALICZNYCH 3. Dost p do us ug telekomunikacyjnych 3.1. Charakterystyka rynku Przez dost p abonencki w niniejszym raporcie rozumiemy infrastruktur telekomunikacyjnà obejmujàcà medium transmisyjne i sposób dost pu abonenta do sieci telekomunikacyjnej analogowej lub cyfrowej z uwzgl dnieniem ró norakich potrzeb klienta sieci3. Dost p abonencki ma umo liwiç osobom indywidualnym i pozosta ym klientom zaspokojenie w asnych potrzeb telekomunikacyjnych. Âwiadczenie us ugi dost pu do stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej polega na przy àczeniu i utrzymaniu w sprawnoêci punktu zakoƒczenia sieci u klienta z lokalnà p tlà abonenckà i dalej z infrastrukturà telekomunikacyjnà, umo liwiajàcà korzystanie z us ug telekomunikacyjnych. Przepisy ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. Prawo telekomunikacyjne okreêla y warunki wyznaczania operatora o pozycji znaczàcej na rynku telefonii stacjonarnej, traktujàc àcznie us ugi dost pu i po àczeƒ telefonicznych w zakresie poszczególnych us ug nie wydzielajàc grup abonentów. Od paêdziernika 2004 r., zgodnie z rozporzàdzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie okreêlenia rynków w aêciwych podlegajàcych analizie przez Prezesa Urz du Regulacji Telekomunikacji i Poczty, w zakresie rynków detalicznych telefonii stacjonarnej wyodr bniono mi dzy innymi rynek Êwiadczenia us ug przy àczania (dost pu) do stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej i utrzymania jej w gotowoêci do Êwiadczenia us ug telekomunikacyjnych dla konsumentów oraz taki sam rynek dla u ytkowników koƒcowych z wy àczeniem konsumentów. Nastàpi o zatem prawne i regulacyjne rozdzielenie dost pu abonenckiego od samego Êwiadczenia us ug przy àczonym do sieci podmiotom. Jakkolwiek us ugi zapewnienia przy àczenia oraz us ugi po àczeƒ sà bardzo cz sto oferowane w pakiecie, to na polskim rynku istniejà operatorzy, którzy nie Êwiadczà us ugi przy àczenia do sieci, a oferujà jedynie okreêlone us ugi telefoniczne poprzez numery dost pu do sieci (NDS). Na polskim rynku telekomunikacyjnym u ytkownicy zazwyczaj preferujà nabywanie zarówno us ugi dost pu jak i po àczeƒ telefonicznych wychodzàcych od tego samego przedsi biorcy telekomunikacyjnego, ale niektórzy wybierajà dla us ug telefonicznych wychodzàcych innego przedsi biorc od tego, który zapewnia dost p. Struktura rynku dost pu do us ug telekomunikacyjnych Na rynku tym wyst pujà nast pujàce kategorie podmiotów: Klienci/kupujàcy u ytkownicy koƒcowi wnioskujàcy o Êwiadczenie publicznie dost pnych us ug telekomunikacyjnych lub korzystajàce z takich us ug, którzy w wyniku przy àczenia i utrzymania w gotowoêci àcza do stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej mogà korzystaç z us ug telekomunikacyjnych. 3 èród o: Adam Urbanek, Ilustrowany Leksykon Teleinformatyka, IDG Poland S.A.,