PREFERENCJE I ZACHOWANIA STUDENTÓW NA RYNKU MLEKA I PRODUKTÓW MLECZNYCH PREFERENCES AND BEHAVIOR OF STUDENTS ON THE MILK AND DAIRY PRODUCTS MARKET

Transkrypt

1 STOWARZYSZENIE Preferencje i zachowania EKONOMISTÓW studentów ROLNICTWA na rynku mleka I i AGROBIZNESU produktów mlecznych Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt Karolina Jąder Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu PREFERENCJE I ZACHOWANIA STUDENTÓW NA RYNKU MLEKA I PRODUKTÓW MLECZNYCH PREFERENCES AND BEHAVIOR OF STUDENTS ON THE MILK AND DAIRY PRODUCTS MARKET Słowa kluczowe: mleko, produkty mleczne, studenci, preferencje, zachowania Key words: milk, dairy products, students, preferences, behavior Abstrakt. Celem badań było określenie preferencji i zachowań studentów na rynku mleka i produktów mlecznych. Materiał źródłowy stanowiły badania ankietowe przeprowadzone w 2012 roku na celowo dobranej próbie 200 studentów Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Stwierdzono, że mleko i jego przetwory stanowią bardzo ważny składnik diety studentów. Prawie połowa z nich sięgała po te produkty codziennie. Mleko służyło głównie do zabielania kawy, do przyrządzania kakao oraz spożywania z płatkami śniadaniowymi. Najczęściej kupowano mleko UHT, w kartonie, o wysokiej zawartości tłuszczu. Spośród przetworów mlecznych preferowano jogurty oraz żółte sery. Badani studenci mleko i produkty mleczne spożywali przede wszystkim ze względu na smak oraz właściwości zdrowotne. Smak stanowił też najważniejszy czynnik uwzględniany przy zakupie tych produktów. Wstęp Mleko oraz jego przetwory są ważnym elementem codziennej diety. Stanowią bogate źródło łatwo przyswajalnego wapnia i innych składników mineralnych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka [Nadolna i in. 2001]. Pomimo bardzo wysokiego poziomu rocznej produkcji mleka w Polsce, która wynosi około 12 mld litrów i plasuje Polskę na 4. miejscu wśród krajów Unii Europejskiej (UE), konsumpcja mleka i jego przetworów, wynosząca około 190 litrów znacznie odbiega od średniej unijnej, która osiąga poziom litrów [wwww.swiatzdrowia.info/ archiwum/item/22-mleko]. Według danych wynikających z badania WOBASZ (Wieloośrodkowe ogólnopolskie badanie stanu zdrowia ludności) przeprowadzonego w latach na terenie Polski, spożycie mleka i produktów mlecznych pozostaje na poziomie zaledwie 51 dobowego zalecanego spożycia dla mężczyzn i tylko 41 dobowego zalecanego spożycia dla kobiet [Kozłowska-Wojciechowska 2007]. Pozytywne jest jednak to, że po długim okresie spadku konsumpcji mleka w Polsce w ostatnich latach notuje się tendencję wzrostową. Według szacunków IERiGŻ-BIP, w 2011 roku bilansowe spożycie mleka w Polsce w przeliczeniu na mieszkańca wyniosło 193 litry i było o 12 wyższe niż w 2005 roku, gdy obniżyło się ono do poziomu nienotowanego od połowy dwudziestego wieku. Ponadto warto zwrócić uwagę na notowane już wcześniej, a utrzymujące się w dalszym ciągu rosnące spożycie produktów mlecznych przetworzonych, w tym głównie jogurtów, kefirów i serów [Łaba 2007]. Przewiduje się, że w najbliższych latach wraz z rosnącym zainteresowaniem konsumentów produktami o dużej zawartości odżywczej i prozdrowotnej oraz ze wzmożonym rozwojem produkcji artykułów funkcjonalnych, zostaną podtrzymane tendencje wzrostowe w spożyciu produktów mlecznych [Sych-Winiarek 2012]. Preferencje konsumenckie tworzą jeden z podstawowych czynników w procesie podejmowania decyzji zakupu wyrobu żywnościowego. Preferencje są określane jako system ocen i priorytetów, według którego jedne produkty są oceniane wyżej od innych, obrazują one relacje między postawami względem produktów tej samej kategorii [Falkowski, Tyszka 2002]. Zachowania konsumenckie stanowią natomiast kompleks działań i czynności mających na celu

2 176 Karolina Jąder zaspokojenie potrzeb człowieka przez zdobywanie dóbr i usług według odczuwanego systemu preferencji [Lemanowicz, Szwacka-Mokrzycka 2011]. Badania preferencji, akceptacji i spożycia pozwalają na pełną ocenę sposobu żywienia, a w razie stwierdzenia nieprawidłowości podjęcie działań edukacyjnych. Są one istotne również z punktu kształtowania jakości produktu, w celu podniesienia jego atrakcyjności, zwiększenia sprzedaży oraz promowania nowych wprowadzanych na rynek produktów [Babicz-Zielińska 1999]. Liczne prace dowodzą, że konsumenci produktów mleczarskich mają również ściśle określone preferencje. Zróżnicowanie preferencji oraz wynikających z nich zachowań dotyczy przede wszystkim rodzajów najczęściej wybieranych produktów [Maruszewska i in. 2005, Waszkowiak in. 2007, Ziarno, Hauzer 2009, Piekut 2007, Garbowski i in. 2010], częstotliwości ich spożywania [Adamczyk i in. 2009], czynników decydujących o wyborze produktów mleczarskich [Maruszewska i in. 2005, Babicz-Zielińska i in. 2002, Nieżurawski, Szczepańska 2004, Piekut 2007]. W swoich opracowaniach autorzy coraz więcej uwagi poświęcają również rosnącej roli marki w kształtowaniu konkurencyjności na rynku produktów mleczarskich [Łaba 2007, 2008, Adamczyk 2009, Lemanowicz, Szwacka-Mokrzycka 2011]. Ważnym punktem w przewidywaniu tych tendencji jest dokładne poznanie preferencji i zachowań konsumentów. Preferencje i zachowania na rynku produktów mleczarskich są zróżnicowane w poszczególnych grupach społecznych, dlatego istnieje potrzeba przeprowadzania badań w odniesieniu do różnych grup konsumentów. Materiał i metodyka badań Celem opracowania było określenie preferencji i zachowań studentów na rynku mleka i produktów mlecznych. Wybranie tej grupy konsumentów do badań, wynikało z faktu, że studenci to ludzie młodzi i od ich preferencji i nawyków zakupowych w szczególności zależeć będą przyszłe kierunki przemysłu mleczarskiego. Poza tym studia to okres w życiu, w którym część ludzi zaczyna się usamodzielniać, a co za tym się wiąże także podejmować samodzielne decyzje dotyczące wyboru produktów, miejsca i sposobu zaopatrywania się w nie oraz rozdysponowania środków finansowych [Adamczyk i in. 2009]. Studenci już niejednokrotnie byli obejmowani badaniami z tego tematu [Adamczyk in. 2009, Piekut 2007, Waszkowiak i in. 2007]. Zmieniająca się sytuacja na rynku mleka wymaga jednak ciągłej obserwacji oraz analizy i uzupełniania wiedzy, także z zakresu zachowań konsumenckich. Analizę preferencji i zachowań studentów na rynku mleka i przetworów mlecznych oparto na danych pierwotnych, zebranych za pomocą badań ankietowych przy użyciu zestandaryzowanego kwestionariusza pytań składającego się z pytań zamkniętych jednokrotnego i wielokrotnego wyboru. Do badań zastosowano celowy dobór próby. Badanie przeprowadzono w grudniu 2012 roku wśród 200 studentów Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Wyniki badań Przeprowadzone badania dowiodły, że mleko oraz jego przetwory stanowią dla studentów bardzo ważny element codziennej diety. Należy zwrócić przede wszystkim uwagę na bardzo wysoki, 97 odsetek osób deklarujących konsumpcję tych produktów (rys. 1). W przypadku mleka największa część ankietowanych (40) wskazywała na jego codzienne spożycie, przy czym 16 podkreślało, że sięga po ten produkt nawet kilkakrotnie w ciągu dnia. Znaczna część respondentów (35) odpowiedziała, że konsumuje mleko kilka razy w tygodniu. Podobną częstotliwość spożycia stwierdzono w przypadku przetworów mlecznych. Codzienną konsumpcję deklarowało co prawda mniej badanych (35), jednak równo połowa z nich oświadczyła, że spożywa te produkty kilka razy w tygodniu, co stanowiło odsetek o 15 wyższy niż w przypadku spożycia samego mleka. Jeżeli chodzi o formy spożywania mleka, zdecydowanie najwięcej, bo aż 80 studentów używało go do zabielania kawy (rys. 2). Duża część z nich stosowała mleko do przyrządzania kakao (66) oraz spożywało je z płatkami śniadaniowymi (63). Zdecydowanie mniejsza grupa preferowała spożywanie kaszki manny, owsianki i picie gorącego mleka (odpowiednio 29, 18

3 Preferencje i zachowania studentów na rynku mleka i produktów mlecznych Kilka razy dziennie/several times a day 80 Raz dziennie/once a day 60 Kilka razy w tygodniu/several times a week 40 Raz w tygodniu/once a week 20 0 Mleko Milk Przetwory mleczne Dairy products Raz w miesiącu/once a month Rzadziej niż raz w miesiącu/less than once a month W ogóle nie spożywam mleka/przetworów mlecznych/i don't consume milk/dairy products Rysunek 1. Czestotliwość spożywania mleka i przetworów mlecznych Figure 1. Frequency of milk and dairy products consumption Rysunek 2. Preferowane formy spożywania mleka Figure 2. Preferred forms of milk consumption Do kawy/for coffe 80 Kakao/Cocoa 66 Z płatkami śniadaniowymi/with cereal 63 Budyń/Pudding 53 Zimne mleko do picia/cold milk to drink 48 Kaszka manna/semolina 29 Gorące mleko do picia/hot milk to drink 23 Owsianka/Porridge 18 Inne/Other i 23). Studenci najchętniej wybierali mleko UHT (69), a następnie mleko świeże (16) oraz pasteryzowane (15). Taką samą kolejność w rodzajach preferowanego mleka stwierdzono w badaniu ankietowym przeprowadzonym w 2008 roku przez Adamczyk i współautorów [2009] oraz Ziarno i Hauzer [2009], przy czym na mleko UHT wskazało wtedy odpowiednio 49 i 55 ankietowanych. Może to świadczyć o rosnącym znaczeniu tego produktu. Zdecydowana większość studentów (76) kupowała mleko w kartonie, natomiast pozostali preferowali jako opakowanie butelkę. Bardzo podobne wyniki uzyskali Adamczyk i współautorzy [2009]. 75 respondentów deklarowało wtedy również wybór mleka w kartonie, jednak 7 z nich wskazywało dodatkowo na zakup mleka w folii. Ten rodzaj opakowania nie pojawił się w w ogóle w odpowiedziach w omawianych ankietach. Jeżeli chodzi o zawartość tłuszczu młodzi ludzie wybierali najczęściej mleko wysokotłuszczowe 40 ankietowanych deklarowało spożycie mleka o najwyższej (3,2) zawartości tłuszczu. Na drugim miejscu pod względem liczby wskazań było mleko 2-procentowe (27 odpowiedzi), a na trzecim 1,5-procentowe (25 odpowiedzi). Najmniejsza grupa respondentów (8) deklarowała spożycie mleka zawierającego 0,5 tłuszczu. Wyniki te w pełni potwierdziły wniosek Adamczyk i współautorów [2009], którzy twierdzili, że wraz ze spadkiem zawartości tłuszczu w mleku zmniejsza się także odsetek spożywających je osób. Wśród preferowanych marek zdecydowanie najczęściej wymieniane było mleko Łaciate (61 wskazań) oraz Prawdziwe (41 odpowiedzi). Na dalszych miejscach znalazły się Łowickie, Kościan, Mlekowita i Wypasione (odpowiednio 26, 23, 23 i 15 wskazań). Odpowiedzi dotyczące pozostałych marek nie przekroczyły 10. Należy dodać, że respondenci mogli wymienić maksymalnie trzy najczęściej kupowane marki mleka. O dominacji marki Łaciate w swoich pracach pisali także Łaba [2008] oraz Adamczyk i współautorzy [2009].

4 178 Karolina Jąder Jogurt pitny Drinking yoghurt 39 Maślanka Buttermilk Mleko smakowe Flavored milk Kefir Ryż na mleku/rice milk Budyń /Pudding Kaszka manna/semolina Serek homogenizowany owocowy/fruit homogenized cheese Jogurt/Yoghurt Rysunek 3. Preferowane napoje mleczne Figure 3. Preferred milky drinks Rysunek 4. Preferowane desery mleczne Figure 4. Preferred milky desserts W toku prowadzonej analizy określono także najchętniej spożywane przetwory mleczne. Ze względu na dużą różnorodność oferty tych produktów zastosowano podział na napoje mleczne, desery mleczne oraz sery. W obrębie każdej z wyodrębnionych grup studenci wskazywali na najchętniej wybierane produkty, przy czym mogli wymienić maksymalnie trzy. Wśród napojów mlecznych największym uznaniem cieszył się jogurt pitny, którego częste spożycie deklarowała ponad połowa ankietowanych (rys. 3). Mniej osób (39) jako preferowany napój wymieniało maślankę, a na trzecim miejscu (po 21) były kefir i mleko smakowe. Jogurt okazał się też ulubionym produktem wśród deserów mlecznych, przy czym jego przewaga była jeszcze większa, gdyż wskazało na niego aż 84 respondentów (rys. 4). Drugi w kolejności, owocowy serek homogenizowany miał już zdecydowanie mniej zwolenników, bo tylko 35. Pozostałe desery, takie kaszka manna puding oraz ryż na mleku cieszyły się porównywalnym zainteresowaniem (około 20 odpowiedzi). Powyższe wyniki znajdują potwierdzenie w danych literaturowych. Jogurt został uznany za najbardziej preferowany deser mleczny także na podstawie badań przeprowadzonych wśród młodzieży szkolnej przez Maruszewską i współautorów [2005], wśród kobiet przez Babicz-Zielińską i współautorów [2002] oraz Waszkowiak i współautorów [2007], a także wśród studentów [Piekut 2007]. Wśród najmniej popularnych produktów mlecznych autorzy innych publikacji wymieniają natomiast sery pleśniowe, jogurt naturalny, kefir oraz maślankę [Maruszewska i in. 2005, Waszkowiak in. 2007, Ziarno, Hauzer 2009, Piekut 2007, Garbowski i in. 2010]. Ze względu na preferowane marki, studenci zdecydowanie najczęściej wybierali napoje i desery mleczne firm Danone, Zott oraz Bakoma. W przypadku najczęściej spożywanego napoju mlecznego, czyli jogurtu, wskazywane były one jako jedne z 3 ulubionych firm odpowiednio przez 35, 31 oraz 29 ankietowanych. W grupie deserów mlecznych najczęściej spożywane były jogurty Jogobella i Serduszko firmy Zott (33 i 27 wskazań) oraz Bakoma 7 zbóż i Danone z owocami (31 i 24 odpowiedzi). Na największą popularność produktów wymienionych firm w swoich publikacjach zwracali uwagę także Łaba [2008], Nieżurawski i Szczepańska [2004] oraz Nowak i współautorzy [2007]. Podobnie jak w przypadku napojów i deserów mlecznych, wyraźna przewaga jednego produktu widoczna była również w zestawieniu preferowanych serów (rys. 5). Badani najczęściej wybierali ser żółty 83 ankietowanych. Na dalszych miejscach uplasowały się twaróg, twarożek do smarowania, ser topiony oraz ser pleśniowy (37-29 wskazań). Zdecydowanie najmniejszym zainteresowaniem cieszyły się natomiast ser smażony oraz naturalny serek homogenizowany (odpowiednio 17 i 12 odpowiedzi). Ważnym punktem badania preferencji konsumentów dotyczących spożycia określonej grupy produktów jest poznanie motywów ich wyboru. Respondenci podali przyczyny spożywania mleka

5 Preferencje i zachowania studentów na rynku mleka i produktów mlecznych 179 Inne/Other Serek homogenizowany naturalny/natural homogenized cheese 3 12 Ser smażony/fried cheese 17 Ser pleśniowy/blue cheese 29 Ser topiony /Cream cheese 33 Twarożek do smarowania/cottage cheese to spread 33 Twaróg/Cottage cheese 37 Rysunek 5. Preferowane rodzaje serów Figure 5. Preferred kind of cheeses Ser żółty/hard cheese Są smaczne/they are tasty 81 Są zdrowe/they are healthy Są bogatym źródłem białka, witamin i składników mineralnych/they are a rich source of protein, vitamins and minerals Są ważnym składnikiem prawidłowej diety/they are an important component of e healthy diet Dostarczają energii/they provide energy Rysunek 6. Przyczyny spożywania mleka i przetworów mlecznych Figure 6. The reasons for the consumption of milk and dairy products Inne/Other średnia ocena w skali od 5 czynnik bardzo ważny do 1 czynnik nieważny/average estimate in scale from 5 factor very imoprtant to 1 factor not important Smak/Taste Cena/Price 3,6 4,7 Marka/Brand Ilość składników odżywczych/amount of nutritious component Aktualna promocja/currrent promotion 3 3,2 3,5 Opakowanie/Packaking Reklama/Advertisement 1,9 2, Rysunek 7. Kryteria uwzględniane przy zakupie mleka i przetworów mlecznych Figure 7. Criteria of milk and dairy products purchase

6 180 Karolina Jąder i jego przetworów, przy czym mogli wymienić więcej niż jeden powód (rys. 6). Stwierdzono, że mleko i jego przetwory studenci konsumują przede wszystkim ze względu na ich walory smakowe (81 odpowiedzi). Duża część ankietowanych oświadczyła, że spożywa je ze względów zdrowotnych (51) oraz że są bogatym źródłem białka, witamin i składników mineralnych (45). Na duże znaczenie smaku, przy wyborach studentów dotyczących mleka i jego przetworów wskazywały także wyniki, dotyczące analizy kryteriów uwzględnianych przy zakupie tych produktów (rys. 7). Podobnie jak w przypadku przyczyn ich spożywania, za najważniejszy czynnik uznano smak, który uzyskał najwyższą ocenę na poziomie 4,7. Należy podkreślić, że ważność tego kryterium znacząco odbiegała od oceny następnych w kolejności cech, takich jak cena, marka, ilość składników odżywczych, które otrzymały odpowiednio 3,6, 3,5 i 3,2 pkt. Najmniej istotnymi czynnikami, wpływającymi na decyzje dotyczące zakupu mleka i jego przetworów okazały się opakowanie oraz reklama (ocena 2,2 i 1,9 pkt). Smak oraz inne cechy składające się na ogólnie pojętą jakość, jak np. świeżość oraz trwałość, jako najważniejsze kryteria wyboru wymieniane były także w innych opracowaniach na ten temat [Nieżurawski, Szczepańska 2004, Waszkowiak i in. 2007, Piekut 2007]. Należy jednak podkreślić, że niektórzy autorzy wskazywali na inne cechy. Przykładowo Ziarno i Hauzer [2009] za najważniejsze czynniki podają datę ważności, cenę oraz nazwę producenta. Jako preferowane miejsce zakupu produktów mlecznych zdecydowana większość studentów (66) wymieniała super- i hipermarkety. Na dalszych miejscach znalazły się mniejsze sklepy samoobsługowe (17), małe sklepy spożywcze (9) oraz dyskonty (6). Wnioski 1. Produkty mleczne stanowiły ważny element diety studentów, przy czym przetwory mleczne wybierali oni częściej niż czyste mleko. Mleko i przetwory mleczne wybierano przede wszystkim ze względu na ich smak oraz właściwości zdrowotne. 2. Mleko spożywane było głównie jako dodatek do kawy oraz płatków śniadaniowych. Studenci preferowali mleko UHT w kartonie, z wysoką zawartością tłuszczu. Do najczęściej wybieranych przez nich marek należały Łaciate oraz Prawdziwe. 3. Spośród przetworów mlecznych studenci najchętniej spożywali jogurty oraz żółte sery. Najczęściej wybierali oni desery i napoje mleczne firm Zott, Danone oraz Bakoma. 4. Młodzi ludzie najczęściej zaopatrywali się w mleko oraz jego przetwory w super- i hipermarketach. Przy zakupie zwracali oni przede wszystkim uwagę na smak nabywanych produktów, przy czym nie bez znaczenia były również cena i marka. Literatura Adamczyk G. Anioła P. Czubak W. 2009: Preferences of young people on the milk market, J. Agribus. Rural Dev., 4(14), Babicz-Zielińska 1999: Preferencje i częstotliwość spożycia produktów mlecznych wśród młodych kobiet, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 3, Babicz-Zielińska E,Wądołowska L., Przysławski J.,Schlegel-Zawadzka M., Czarnocińska J. 2002: Wpływ wieku i stanu fizjologicznego na preferencje produktów mleczarskich wśród kobiet, Przegl. Mlecz., nr 10, Falkowski A., Tyszka T. 2002: Psychologia zachowań konsumenckich, Gdańskie Wyd. Psychologiczne, Gdańsk. Garbowski M., Radzymińska M., Garbowska B. 2010: Konsument na rynku produktów mleczarskich z uwzględnieniem jogurtów, Zesz. Nauk. Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, 24, Łaba S. 2007: Znaczenie marki w kształtowaniu rynku mleka spożywczego w Polsce, Rocz. Nauk. SERiA, t. IX, z. 4, Warszawa-Poznan-Kraków, Łaba S. 2008: Marka jako czynnik konkurencyjności na rynku produktów mleczarskich, Rocz. Nauk. SERiA, t. X, z. 4, Kozłowska-Wojciechowska M. 2007: Najnowsze doniesienia na temat spożycia mleka i przetworów mlecznych oraz ich oddziaływania na zdrowie człowieka, Rada Promocji Zdrowego Żywienia Człowieka, Warszawa, 1-12.

7 Preferencje i zachowania studentów na rynku mleka i produktów mlecznych 181 Lemanowicz M., Szwacka-Mokrzycka 2011: Preferencje polskich konsumentów na rynku produktów mleczarskich w latach , Zesz. Nauk. SGGW, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 93, Maruszewska M, Przysławski J.,Bolesławska I. 2005: Preferencje i czynniki wyboru mleka i produktów mlecznych wśród młodzieży, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, Nadolna I., Kunachowicz H., Przygoda B., Iwanow K. 2001: Mleko a zdrowie, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa. Nieżurawski L., Szczepańska E. 2004: Preferencje konsumentów na rynku wybranych produktów mleczarskich, Przeg. Mlecz., nr 4, Nowak M., Trziszka T., Szołtysik M. 2007: Preferencje mlecznych napojów fermentowanych, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, nr 1, Piekut M. 2007: Wybrane aspekty zachowań młodzieży akademickiej na rynku mleka i przetworów mlecznych, Przegląd Mleczarski, nr 9, Sych-Winiarek J. 2012: Przewidywane tendencje na rynku mleka, Biuletyn Informacyjny ARR, 2/2012, 1-8. Waszkowiak K.,Szymańska A.,Szynandera-Buszka K. 2007: Wpływ czynników demograficznych na spożycie przetworów mlecznych wśród młodych kobiet studiujących i pracujących, Żywienie Człowieka i Metabolizm, nr 3/4, Ziarno M., Hauzer A. 2009: Preferencje i decyzje konsumentów produktów mlecznych, Przeg. Mlecz., nr 3, wwww.swiatzdrowia.info/archiwum/item/22-mleko Summary The aim of the study was to determine the preferences and behavior of students on the milk and dairy products market. The source material for this study were survey conducted in 2012 on a purposely selected sample of 200 students of the University of Life Sciences in Poznań. It has been found that milk and dairy products are a very important component of the diet of students. Nearly half of them consume these products every day. The milk they use mainly for whitening coffee, cocoa preparation and consume them with cereal. Most often buy UHT milk in a carton, with a high fat content. Among dairy products prefer yoghurt and hard cheese. Milk and dairy products consume primarily because of their flavor and health properties. Taste is also the most important factor for buying these products. Milk products they purchase most often in supermarkets and hypermarkets. Adres do korespondencji dr Karolina Jąder Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Katedra Ekonomiki Przedsiębiorstw Agrobiznesu ul. Wojska Polskiego 28, Poznań tel. (61) , jader@up.poznan.pl