T: Patofizjologia układu pokarmowego
|
|
- Teodor Kozak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 1 T: Patofizjologia układu pokarmowego Zapalenie żołądka a) etiologia czynniki zew. o alkohol o ostre przyprawy korzenne o zepsute produkty spożywcze o zakażenia bakteryjne o czynniki termiczne (gorące płyny) gorące płyny i posiłki mogą przyczynić się do powstania raka przełyku o substancje żrące o niektóre leki (szczególnie przeciwzapalne, np. aspiryna) czynniki wew. o czynniki konstytucjonalne uwarunkowania genetyczne czynniki hormonalne o ostre choroby zakaźne o stres o niektóre choroby OUN o czynniki immunologiczne kolagenoza niedokrwistość Addisona Biermera b) różny charakter zmian w błonie śluzowej przekrwienie obrzęk nadżerka owrzodzenie martwica ścian żołądka c) charakterystyka, umiejscowienie, rozległość zmian w błonie śluzowej zależy od: wypełnienia żołądka czynności odźwiernika rodzaju i ilości substancji toksycznych d) postacie ostre zapalenie żołądka o obejmuje śluzówkę żołądka o ustępuje zazwyczaj samoistnie o objawy: pieczenie w nadbrzuszu, ból, nudności, wymioty krwawienie z przewodu pokarmowego (może być silne i związane z krwawymi wymiotami i wstrząsem) o leczenie: usunięcie drażniących czynników przewlekłe zapalenie żołądka o powierzchowne nacieki błony śluzowej (limfocyty, monocyty) zmiany nabłonka pokrywającego pogłębienie dołków zapalenia zrazikowe zanik gruczołów wydzielniczych rozrost tkanki śródmiąższowej nacieki z komórek plazmatycznych
2 2 o typy: przewlekłe zapalenie żołądka typu A dotyczy tylko dna i trzonu żołądka obecność przeciwciał przeciw komórkom okładzinowym (wytwarzają kwas solny - HCl) wysokie stężenie gastryny we krwi złośliwa niedokrwistość przewlekłe zapalenie żołądka typu B dotyczy tylko części przedodźwiernikowej prawidłowy lub podwyższony poziom HCl najczęstsza przyczyna zakażenie Helicobacter pylori o skąpe objawy kliniczne o typ B zapalenia, częściej niż typ A, wiąże się z rozwojem raka żołądka 2. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy a) owrzodzenie ubytek błony śluzowej obejmujący również jej warstwę mięśniową, często jeszcze głębsze warstwy ścian żołądka i dwunastnicy b) nadżerka ubytek błony śluzowej żołądka, nie dotyczy błony mięśniowej Schemat budowy ściany żołądka z zaznaczeniem nadżerki, owrzodzenia i perforacji c) patomechanizm choroby wrzodowej: żołądek decydująca rolę odgrywa obniżenie aktywności mechanizmów obronnych śluzówki dwunastnica dominuje nadmierne działanie czynnika uszkadzającego śluzówkę (kwas solny i pepsyna z żołądka w nadmiarze + zaburzenia funkcji wątroby i trzustki) d) czynniki ochronne śluzówki żołądka i dwunastnicy bariera śluzówkowa jest pojęciem czynnościowym, współdziałającym z różnych mechanizmów obronnych produkcja śluzu o komórki śluzu o ochrona przed urazami mechanicznymi o spowolnienie dyfuzji jonów wodorowych wodorowęglany wydzielane przez komórki śluzowe HCl PGE (prostaglandyny z grupy E) regulacja endokrynna przepływ śluzówkowy krwi o wrażliwość śluzówki żołądka na działanie czynników uszkadzających jest odwrotnie proporcjonalna do śluzówkowego przepływu krwi o zwiększa go PGE (w tym zwiększa produkcję węglowodanów)
3 3 przyspieszają odnowę komórek śluzówkowych hamują produkcję kwasu solnego regulacja sekrecji soku żołądkowego o faza głowowa (30%) pobudzenie OUN drogą włókien nerwu błędnego komórki okładzinowe (HCl) komórki G (gastryna) komórki tuczne (histamina) komórki główne (pepsynogen) o faza żołądkowa (60%) mechanoreceptory (rozciągnięcie ściany żołądka) pobudzenie komórek G do produkcji gastryny aminokwasy drobne peptydy kwasy żółciowe krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe objęcie w żołądku pokarmu (białka) podwyższenie stężenia jonów wodorowych mechanizm hamujący wydzielanie soku żołądkowego: obniżenie ph poniżej 3 przechodzenie treści do dwunastnicy o faza jelitowa (10%) komórki G obecne w dwunastnicy e) patomechanizm choroby wrzodowej Helicobacter pylori % - choroba wrzodowa dwunastnicy 75 90% - choroba wrzodowa żołądka H. pylori uwalnia ureazę neutralizacja HCl w otoczeniu bakterii mocznik amoniak (neutralizacja) możliwość czynnego ruchu umiejscowienie w warstwie śluzu czynniki cytotoksyczne: cytotoksyna wakuolizująca wytwarzanie przeciwciał IgA, IgG naciek z komórek limfocytarnych i plazmatycznych nadmierna ilość komórek okładzinowych o zespół Zollinger Ellisona o nadczynność przytarczyc (podwyższone jony wapnia) o upośledzenie wydzielania sekretyny (przez tytoń) nadkwaśność soku żołądkowego wtórna do zaburzeń: nadkwaśność spowodowana zwiększonym napięciem nerwu błędnego (silne urazy głowy) zaburzenia bariery śluzowej żołądka o niedobór PGE o kwasy żółciowe o substancje drażniące śluzówkę (np. ostre przyprawy) o nadciśnienie wrotne zaburzenia ukrwienia śluzówki o wstrząs o niedobór PGE o w nadciśnieniu wrotnym
4 4 f) powikłania choroby wrzodowej niedożywienie upośledzenie trawienia i wchłaniania krwawienia o wstrząs hipowolemiczny o niedokrwistość z niedoborem żelaza przedziurawienie ściany żołądka lub dwunastnicy ostre zapalenie otrzewnej penetracje wrzodu do sąsiedniego narządu (najczęściej trzustki) zwężenie odcinka przewodu pokarmowego w pobliżu wrzodu (np. zwężenie odźwiernika) rozwój nowotworu 3. Biegunki zbyt częste oddawanie stolca ( > 3 x / dobę) konsystencja stolca luźna lub płynna (zawartość wody > 75%) zwiększona masa stolca ( > 250 g / dobę) Podział: a) wg etiologii bakterie o Escherichia coli o pałeczki Salmonella Shigella o Campylobacter ciuni o przecinkowiec cholery wirusy (Norwalk, rotawirusy) pierwotniaki grzyby zatrucia inne zatrucia, np. rtęć leki (antybiotyki, leki przeczyszczające, cytostatyki) uczulenie na produkty spożywcze W jakich schorzeniach występują? zaburzenie procesu trawienia zespoły pogastrektomijne zespół utraty kwasów żółciowych (biegunka żółciopochodna) wewnątrzwydzielnicza niedomoga trzustki zaburzenie procesu wchłaniania niedobór laktazy choroba glutenowa przewlekła zapalna choroba jelit choroba Crohna wrzodziejące zapalenie okrężnicy zespół jelita drażliwego (zaburzenia czynnościowe, np. wywołane stresem) b) wg patogenezy biegunka osmotyczna o zwiększona ilość elektrolitów i wody w świetle jelita jest wynikiem zahamowania ich resorpcji o przyczyna: upośledzenie wchłaniania węglowodanów (niedobór laktozy) biegunka sekrecyjna o nadmierna sekrecja elektrolitów i wtórne wady do światła jelita cienkiego o uaktywnienie cyklazy adenylowej i wzrost camp wskutek
5 5 biegunka wysiękowa o uszkodzenie błony śluzowej biegunka zapalna o w stolcu często występuje krew, śluz, ropa prze m.in. enterotoksyny (Vibrio cholerae, E. coli) biegunka spowodowana zaburzeniami motoryki przyspieszenie motoryki w przypadku: o zespołu jelita drażliwego o przyczyny hormonalne c) inne podziały, np. biegunki ostre i przelękłe, itp. 4. Zespoły upośledzonego wchłaniania a) przyczyny procesy zapalne zaburzenia wydzielania enzymów trawiennych (zaburzenia transportu tłuszczów, białek, węglowodanów, wody i elektrolitów) b) podział pełne - większość lub wszystkie składniki pokarmowe wybiórcze jedna lub kilka substancji pierwotne w błonie śluzowej jelita wtórne brak przygotowania do prawidłowego wchłaniania c) podział kliniczny zaburzenia w świetle jelita o niewydolność trawienna niedomoga wewnątrzwydzielnicza trzustki zespół Zollingera i Ellisona zanikowy nieżyt żołądka stan po rozległej resekcji żołądka o zaburzenia metaboliczne kwasów żółciowych zahamowany odpływ żółci zahamowanie syntezy kwasów żółciowych zaburzenia transportu błonowego o defekty wybiórcze niedobór disacharyd upośledzenie wchłaniania cukrów prostych defekty wchłaniania aminokwasów upośledzenie wchłaniania wit. B 12 o uogólnione zaburzenia wchłaniania choroba glutenowa niedobory białkowe choroby pasożytnicze d) objawy utrata wagi biegunka tłuszczowa (brak wchłaniania tłuszczów) odwodnienie
6 6 Wątroba i trzustka Wątroba 1. Niewydolność wątroby a) uszkodzenie hepatocytów przez związki chemiczne leki (cytotoksyczne metabolity substancje elektrofilne, postaci wolnorodnikowe związków chemicznych, wolne rodniki tlenowe) b) uszkodzenie alkoholowe wątroby żołądek dehydrogenaza alkoholowa acetyloaldehyd indukcja enzymów w mikrosomach hepatocytów zmniejszenie poziomu glutationu zwiększenie biernej przepuszczalności ściany jelita zwiększenie zużywania tlenu w hepatocytach c) uszkodzenie przez wirusy d) uszkodzenie w mechanizmie autoimmunizacji zapalenie wątroby zwłóknienie uszkodzenie wewnątrzwątrobowe kanalików zwłóknienie zewnątrz i wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych e) wrodzone defekty metaboliczne niedobór α1-antytrypsyny pierwotna hemochromatoza zwyrodnienie wątrobowo soczewkowe (choroba Wilsona) 2. Ostre wirusowe zapalenie wątroby rozlane, nieropne zapalenie wątroby spowodowane przez różne wirusy; nie ma krzyżowej odporności pomiędzy poszczególnymi rodzajami wirusowego zapalenia wątroby. 95% wszystkich wirusowych zapaleń wątroby typy od A do E 5% - nieznane wirusy hepatotropowe kolejność występowania: HB, HA, HC, HD, HE Typ wirusa WZW - A WZW - B WZW - C Rodzaj wirusa Sposoby przenoszenia Okres wylęgania Zapobieganie RNA DNA RNA przewód pokarmowy WZW D (czynnik delta) niepełny RNA (wirus jest zakaźny tylko w obecności wirusa typu B replikacja zależy od białek wirusa typu B) pozajelitowo pozajelitowo pozajelitowo WZW - E RNA przewód pokarmowy 2 6 tyg. 1 6 mies tyg. 1 6 mies. 2 8 tyg. immunoglob. hepatitis A immunoglob. hepatitis B; szczepienie immunoglob. hepatitis C? prawidłowa higiena
7 7 a) obraz kliniczny złe samopoczucie, brak łaknienia i zmęczenie zapalenie stawów i pokrzywka pojawiają się dosyć często w WZW-B (związane z krążącymi kompleksami immunologicznymi objawy grzybopodobne (często w WZW-A) żółtaczka (ciemny mocz i jasne stolce) 50% przypadków powiększenie wątroby lub jej tkliwość powiększenie śledziony (20% chorych) b) powikłania piorunujące zapalenie wątroby o rzadkie powikłanie o występuje zazwyczaj postępująca żółtaczka, encefalopatia wątrobowa i wodobrzusze o często obecny zespół wątrobowo nerkowy o wczesny objaw przedłużony czas protrombinowy o zmniejsza się wielkość wątroby = martwica miąższu wątroby o śmiertelność % powyżej 60 r. ż. przewlekłe przetrwałe zapalenie wątroby o może wystąpić po WZW-B i C o brak przebudowy miąższu ani zwłóknień wątroby o przebieg u większości bezobjawowy przewlekłe czynne zapalenie wątroby o w obrazie histologicznym zapalenie, martwica o może przejść w marskość o powiększenie śledziony, pajączki naczyniowe, głowa meduzy o do rozpoznania konieczna biopsja wątroby przewlekłe nosicielstwo o nosicielstwo możliwe u osób chorych na WZW-B i C o nosiciele są w grupie wzmożonego ryzyka zachorowania na raka pierwotnego wątroby choroba nowotworowa 3. Choroba alkoholowa wątroby poalkoholowe stłuczenie wątroby 80% nałogowców zaburzenie prawidłowego metabolizmu lipidów przez alkohol hepatomegalia w badaniu histologicznym wielkokropelkowe stłuczenie wątroby dobre rokowanie dla osób, które zaprzestaną całkowicie pić alkohol alkoholowe zapalenie wątroby 10 35% ostry zespół występuje po nadmiernym spożyciu alkoholu objawy: gorączka, żółtaczka, powiększenie i tkliwość wątroby; rzadziej: wodobrzusze, encefalopatia i krwawienie z żylaków przełyku rozpoznanie: biopsja wątroby leczenie: dieta kcal / doba z odpowiednim uzupełnieniem wit. z gr. B oraz kwasu foliowego; całkowity zakaz picia alkoholu marskość wątroby 10%
8 8 Hemochromatoza wrodzona, dziedziczona autosomalnie recesywnie związane z układem HLA nadmierne gromadzenie Fe w organizmie (głównie w narządach miąższowych wątroba, trzustka) Choroba Wilsona dziedziczenie autosomalne recesywne gromadzenie miedzi w ilości działającej toksycznie (wątroba, mózg, gałka oczna) miedź nie jest wydalana przez organizm kumuluje się 4. Konsekwencje niewydolności wątroby a) obniżenie metabolizmu hormonów hiperestrogenizm (mężczyźni) hiperandragonizm (kobiety) o zaburzenia miesiączkowania o rumień dłoni o ginekomastia o zanik owłosienia ciała o pajączki naczyniowe zwiększenie ilości hormonów antydiuretycznych (ADH) - obrzęki b) zaburzenie przemiany barwników obniżony metabolizm bilirubiny obniżony podaż bilirubiny do jelita odbarwione stolce zwiększona zawartość urobilinogenu (ciemny mocz) c) obniżenie procesów syntezy białek zaburzenie hemostazy, obrzęki węglowodanów hipoglikemia tłuszczy o hipocholesterolemia o hipolipoproteinemia d) upośledzenie czynności odtruwającej encefalopatia wątrobowa e) zmiany hemodynamiczne zespół wątrobowo nerkowy postępująca czynnościowa (nerki są prawidłowe) niewydolność nerek występująca u chorych z ciężkimi chorobami wątroby f) nadciśnienie w układzie wrotnym żylaki przełyku (żyły pękają w wielu miejscach, trudno zahamować krwotok) żylaki odbytu głowa meduzy (w okolicy pępka w warstwie podskórnej) wodobrzusze obrzęki splenomegalia (powiększenie śledziony) o niedokrwistość hemolityczna (anemia) o trombocytopenia o leukopenia 5. Wodobrzusze a) patogeneza uszkodzenie hepatocytów spadek syntezy albumin i metabolizmu hormonów zwiększenie objętości w układzie żyły wrotnej (zator) zwiększone ciśnienie filtracyjne w kapilarach wodobrzusze zwiększone wytwarzanie chłonki
9 9 b) rozpoznanie badanie fizykalne USG (mała ilość płynu w jamie otrzewnej) nakłucie dostarcza płyn o zabarwieniu słomkowym c) leczenie ograniczenie podawania sodu leżenie w łóżku nakłucie jamy otrzewnej rozwiązanie chirurgiczne d) powikłania upośledzenie oddychania pęknięcie pępka (znaczne wodobrzusze) zakażenie (bakteryjne zapalenie otrzewnej) może prowadzić do zgonu 6. Encefalopatia wątrobowa zespół odwracalnych zaburzeń neurologicznych (zmienność nastroju, splątanie, senność, zaburzenia orientacji, śpiączka) a) przyczyny nieprawidłowy proces odtruwania (uszkodzona wątroba) tworzenie krążenia obocznego do krążenia systemowego (z pominięciem wątroby) b) do OUN przenikają substancje toksyczne amoniak (zaparcia, nadmierne spożywanie białka) krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe merkoptany c) zaburzenia OUN upośledzenie intelektualne zaburzenia osobowości zaburzenia w przewodnictwie nerwowo - mięśniowym 7. Marskość wątroby zniszczenie struktury zrazików i naczyń wątroby, włóknienie miąższu wątroby w następstwie procesu zapalnego przyczyny toksyczne uszkodzenia WZW najczęściej B wrodzone defekty metaboliczne (np. choroba Wilsona) niewydolność prawej komory serca (zastój krwi włóknienia) 8. Żółtaczki nadmiar bilirubiny w układzie krążenia (żółte zabarwienie skóry, spojówek, błon śluzowych, innych tkanek) norma bilirubiny: 0,2 1,0 mg / dl a) podział żółtaczek hemolityczna (przedwątrobowa): nadmierny rozpad krwinek czerownych zwiększona produkcja bilirubiny o niedokrwistość hemolityczna o nieefektywna erytropoeza o bilirubina nie jest wydalana z moczem (wiąże się z albuminami osocza) wątrobowa (miąższowa): uszkodzenie miąższu uszkodzenie hepatocytów osłabienie zdolności do wychwytywania bilirubiny i wydalania jej z żółcią bilirubina w moczu zaporowa (zastoinowa, mechaniczna): niedrożność dróg żółciowych (zastój żółci cholestazy)
10 10 o cholestaza wewnątrzwątrobowa zastój żółci w drogach wewnątrzwątrobowych o cholestaza zewnątrzwątrobowa upośledzenie wew. dróg żółciowych złogi w obrębie dróg żółciowych zwężenie w obrębie brodawki większej dwunastnicy zapalenie dróg żółciowych guz zwężenie przewodów żółciowych obecność pasożytów (glist, przywry wątrobowej) ucisk z zewnątrz, np. zapalenie pęcherzyka żółciowego w wyniku tego następuje: brak wydalania składników żółci do jelit - do krwi (w kosmkach) bilirubina sprężona hiperbilirubinemia żółtaczka ciemny mocz sole żółciowe świąd skóry tłuszcze - hiperlipidemia upośledzenie wchłaniania tłuszczów stolce tłuszczowe upośledzenie wchłaniania witamin (A, D, E, K) jasne stolce Trzustka 1. Ostre zapalenie trzustki a) przyczyny stany zapalne dróg żółciowych choroba alkoholowa urazy jamy brzusznej zaburzenia mikrokrążenia trzustki obturacje przewodów wyprowadzające trzustki hiperkalcemia hiperlipidemia b) współistniejące zaburzenia (objawy) ból w nadbrzuszu (może promieniować do pleców) tkliwość w nadbrzuszu, zwykle bez objawów ostrego brzucha nudności i wymioty (70% przypadków) podwyższona temp. ciała wzmożone wykrzepianie wewnątrznaczyniowe obniżenie poziomu Ca w osoczu (wiązanie Ca z kwasami tłuszczowymi lipaza) hipowolemia i obniżenie ciśnienia tętniczego krwi uszkodzenie tkanki płucnej oraz jej naczyń (obrzęk płuc) o mediatory zapalne o enzymy trzustkowe kwasica metaboliczna o spowolniony obwodowy przepływ krwi o wzmożona produkcja kwasu mlekowego o kwasica ketonowa (część endokrynna trzustki) hiperkalemia (uwalnianie jonów K z trawionych komórek) hiperglikemia (część endokrynna trzustki)
11 11 c) rozpoznanie podwyższona aktywność amylazy podwyższona aktywność lipazy zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej wykazuje miejscową niedrożność jelita cienkiego (pętlę wartownika) w okolicy jelita przylegającego do trzustki d) leczenie głodówka! dożylne podawanie płynów, środków przeciwbólowych odsysanie treści żołądkowej w celu ograniczenia pobudzenia wydzielania trzustki usunięcie przyczyny, np. utkniętego kamienia w drogach żółciowych łączących się z trzustką e) wczesne powikłania wstrząs krwotok zawał śledziony f) późne powikłania zakażenie ognisk martwicy ropnie lub ropne zapalenie trzustki torbiele niewydolność nerek zakrzepice żylne g) charakterystyka zapalenia przewlekłe (nieodwracalne, stałe zmiany) o nadużywanie alkoholu hamowanie syntezy białek o nadczynność przytarczyc o mukowiscydoza o anomalia rozwojowa trzustki nawracające (okresy bez żadnych dolegliwości) o choroba alkoholowa (ok. 75% chorych) o kamica żółciowa o urazy trzustki h) klasyfikacja zapaleń trzustki postać alkoholowa postać zaporowa (zastojowa) postać idiomatyczna postać autoimmunologiczna postać wrodzona i) zaburzenia współistniejące niedożywienie i utrata wagi objawy cholestazy cukrzyca j) długotrwały proces zapalny trzustki powoduje rozwiązanie tkanki łącznej powstawanie zwapnień powstawanie nacieków z komórek limfatycznych i plazmatycznych
12 12 2. Niewydolność części egzokrynnej trzustki a) pierwotna nieprawidłowości w trzustce ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki zaburzenia genetyczne mukowiscydoza hemochromatoza b) wtórna niedostateczna produkcja sekretyny i / lub cholecystokininy niedożywienie o utrata wagi o niedobór białek osoczowych o niedobór witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A,D,E,K) A (retinol składnik rodopsyny) kurza ślepota zburzenia złuszczania i rogowacenia skóry zmniejszona odporność na zakażenia = częste infekcje D krzywica u dzieci rozmiękczenie kości u dorosłych E zaburzenia wzrostu obniżenie płodności K skaza krwotoczna (in. niedobór powoduje krwotoki) o zaburzenia wchłaniania tłuszczów biegunki tłuszczowe o wrzód trawienny dwunastnicy niepełna neutralizacja kwaśnej treści pokarmowej o niedobór proteaz brak wchłaniania w jelicie cienkim
WITAMINY. www.pandm.prv.pl
WITAMINY - wpływa na syntezę białek, lipidów, hormonów a szczególnie hormonów tarczycy - pomaga w utrzymaniu prawidłowej czynności uk.immunologicznego - pomaga w leczeniu : rozedmy płuc i nadczynności
Bardziej szczegółowo1. Podstawy 2. 3. Krew 32
VII Spis treści Przedmowa do wydania trzeciego Przedmowa do wydania polskiego Wyjaśnienia wybranych skrótów V VI XII 1. Podstawy 2 Wzrost i adaptacja komórek 2 Zaburzenia przekazywania sygnałów wewnątrzkomórkowych
Bardziej szczegółowoHormony płciowe. Macica
Hormony płciowe Macica 1 Estrogeny Działanie estrogenów Działanie na układ rozrodczy (macica, endometrium, pochwa) Owulacja Libido Przyspieszenie metabolizmu Zwiększenie ilości tkanki tłuszczowej Tworzenie
Bardziej szczegółowoTomograficzne obrazowanie zmian ogniskowych w nerkach
Tomograficzne obrazowanie zmian ogniskowych w nerkach Zmiany ogniskowe w nerkach torbielowate łagodne guzy lite złośliwe guzy lite Torbielowate Torbiel prosta (niepowikłana) 50% populacji powyżej 50 r.ż.
Bardziej szczegółowoIV. Ostre choroby jamy brzusznej PYTANIA. Andrzej Żyluk
Chirurgia_repetytorium_cz.II-V_druk:Layout 1 2016-05-31 13:35 Strona 109 IV. Ostre choroby jamy brzusznej PYTANIA Andrzej Żyluk Chirurgia_repetytorium_cz.II-V_druk:Layout 1 2016-05-31 13:35 Strona 110
Bardziej szczegółowoUkład wydalniczy i skóra
Układ wydalniczy i skóra 1. Zaznacz definicję wydalania. A. Usuwanie z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii. B. Pobieranie przez organizm substancji niezbędnych do podtrzymywania funkcji Ŝyciowych
Bardziej szczegółowo... (imię, nazwisko, data urodzenia, nr hist. chor.)
REN URETER RVU dr Informacja dla pacjentów i rodziców dzieci operowanych z powodu chorób nerek i moczowodów (w trybie planowym lub pilnym) Krwotok lub krwawienie Zakażenie rany pooperacyjnej Uszkodzenie
Bardziej szczegółowoSeminarium 1: 08. 10. 2015
Seminarium 1: 08. 10. 2015 Białka organizmu ok. 15 000 g białka osocza ok. 600 g (4%) Codzienna degradacja ok. 25 g białek osocza w lizosomach, niezależnie od wieku cząsteczki, ale zależnie od poprawności
Bardziej szczegółowoBól w klatce piersiowej - przyczyny. Ból dławicowy. Diagnostyka różnicowa bólu w klatce piersiowej 2015-04-23. Ból w klatce piersiowej skąd pochodzi?
Ból w klatce piersiowej skąd pochodzi? Diagnostyka różnicowa bólu w klatce piersiowej II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 1. wnętrza klatki piersiowej Serca, aorty, tętnicy płucnej, śródpiersia Tchawicy,
Bardziej szczegółowoDostęp do przewodu pokarmowego
Dostęp do przewodu pokarmowego Tomasz Kowalczyk Oddział Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Gastroenterologicznej, Szpital Uniwersytecki, Kraków Poradnia Żywieniowa, Nutricare, Kraków 1 Żywienie przez zgłębnik
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
Dziecko z cukrzycą Co to jest cukrzyca? Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, charakteryzująca się wysoką hiperglikemią (wysoki poziom glukozy we krwi). Wynika ona z nieprawidłowego wydzielania
Bardziej szczegółowoProducent P.P.F. HASCO-LEK S.A nie prowadził badań klinicznych mających na celu określenie skuteczności produktów leczniczych z ambroksolem.
VI.2 Podsumowanie danych o bezpieczeństwie stosowania produktów leczniczych z ambroksolem VI.2.1 Omówienie rozpowszechnienia choroby Wskazania do stosowania: Ostre i przewlekłe choroby płuc i oskrzeli
Bardziej szczegółowoNiedożywienie Katarzyna Szczerbińska Katedra Epidemiologii i Medycyny Zapobiegawczej Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum Kraków, Poland
Niedożywienie Katarzyna Szczerbińska Katedra Epidemiologii i Medycyny Zapobiegawczej Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum Kraków, Poland Fizjologia starzenia się układu pokarmowego 1. Spadek zapotrzebowania
Bardziej szczegółowoFizjologia. Zaburzenia równowagi kwasowo - zasadowej. Fizjologia. Fizjologia. Fizjologia. Fizjologia. lek. Grzegorz Szewczyk
Zaburzenia równowagi kwasowo zasadowej lek. Grzegorz Szewczyk Katedra i Zakład Patologii Ogólnej i Doświadczalnej Akademia Medyczna w Warszawie ph 7.5 7.5 (log [ ]) [ ] 5 5 nmol/l Kluczowe dla prawidłowej
Bardziej szczegółowoLISTA DIET STOSOWANYCH U ZAMAWIAJĄCEGO:
LISTA DIET STOSOWANYCH U ZAMAWIAJĄCEGO: I. Trzyposiłkowe całodzienne racje pokarmowe Załącznik Nr 6 do siwz 1. Dieta podstawowa Stosowana u pacjentów niewymagających żywienia dietetycznego o zdrowym przewodzie
Bardziej szczegółowoKWALIFIKACJA I WERYFIKACJA LECZENIA DOUSTNEGO STANÓW NADMIARU ŻELAZA W ORGANIZMIE
Opis świadczenia KWALIFIKACJA I WERYFIKACJA LECZENIA DOUSTNEGO STANÓW NADMIARU ŻELAZA W ORGANIZMIE 1. Charakterystyka świadczenia 1.1 nazwa świadczenia Kwalifikacja i weryfikacja leczenia doustnego stanów
Bardziej szczegółowoChoroby alergiczne układu pokarmowego
Choroby alergiczne układu pokarmowego Zbigniew Bartuzi Katedra i Klinika Alergologii, Immunologii Klinicznej i Chorób Wewnętrznych Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK 4 Reakcje alergiczne na pokarmy Typy
Bardziej szczegółowoZATRUCIA POKARMOWE KAŻDE ZATRUCIE POKARMOWE MOŻE BYĆ GROŹNE, SZCZEGÓLNIE DLA NIEMOWLĄT I DZIECI DO LAT 3, LUDZI OSŁABIONYCH I STARSZYCH.
ZATRUCIA POKARMOWE Zatrucia pokarmowe to ostre i gwałtowne dolegliwości żołądkowo-jelitowe objawiające się zwykle biegunką i wymiotami. Występują w stosunkowo krótkim czasie po spożyciu żywności skażonej
Bardziej szczegółowoMłodzieńcze spondyloartropatie/zapalenie stawów z towarzyszącym zapaleniem przyczepów ścięgnistych (mspa-era)
www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Młodzieńcze spondyloartropatie/zapalenie stawów z towarzyszącym zapaleniem przyczepów ścięgnistych (mspa-era) Wersja 2016 1. CZYM SĄ MŁODZIEŃCZE SPONDYLOARTROPATIE/MŁODZIEŃCZE
Bardziej szczegółowoROZPORZÑDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie niepo àdanych odczynów poszczepiennych.
Dziennik Ustaw Nr 241 15978 Poz. 2097 2097 ROZPORZÑDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie niepo àdanych odczynów poszczepiennych. Na podstawie art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 6 wrzeênia
Bardziej szczegółowoLECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI
Załącznik nr 14 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK ICD-10 N 18 przewlekła niewydolność
Bardziej szczegółowoPlamica Schönleina-Henocha
www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Plamica Schönleina-Henocha Wersja 2016 1. CO TO JEST PLAMICA SCHÖNLEINA-HENOCHA 1.1 Co to jest? Plamica Schönleina-Henocha (PSH) jest chorobą, w której występuje
Bardziej szczegółowoDOPALACZE. - nowa kategoria substancji psychoaktywnych
DOPALACZE - nowa kategoria substancji psychoaktywnych CZYM SĄ DOPALACZE? Dopalacze stosowana w Polsce, potoczna nazwa różnego rodzaju produktów zawierających substancje psychoaktywne, które nie znajdują
Bardziej szczegółowoDOKUMENTACJA PROCESU PIELĘGNOWANIA
DOKUMENTACJA PROCESU PIELĘGNOWANIA Nazwa placówki szkoleniowej:. Oddział: Nazwisko i imię studenta:. Arkusz gromadzenia danych o pacjencie A. Dane personalne Inicjały pacjenta:. Płeć: M K Wiek: Stan cywilny:.
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
ANEKS III 1 CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE 4. l Wskazania do stosowania Leczenie ostrego bólu (patrz punkt 4.2) Leczenie objawowe dolegliwości bólowych w przebiegu choroby
Bardziej szczegółowo1 Anatomia, fizjologia i patologia wątroby a znieczulenie ogólne. 2 Unaczynienie wątroby 3 Funkcje komórek wątrobowych ultrastruktura czynność
Krzysztof Kusza Znieczulenie a funkcja wątroby 1 Anatomia, fizjologia i patologia wątroby a znieczulenie ogólne. 2 Unaczynienie wątroby 3 Funkcje komórek wątrobowych ultrastruktura czynność metaboliczna
Bardziej szczegółowoABC hepatologii dziecięcej - modyfikacja leczenia immunosupresyjnego u pacjenta z biegunką po transplantacji wątroby
ABC hepatologii dziecięcej - modyfikacja leczenia immunosupresyjnego u pacjenta z biegunką po transplantacji wątroby Mikołaj Teisseyre Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii
Bardziej szczegółowoUrząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: 2016-06-17/10:16:18
Europejski Dzień Prostaty obchodzony jest od 2006 roku z inicjatywy Europejskiego Towarzystwa Urologicznego. Jego celem jest zwiększenie społecznej świadomości na temat chorób gruczołu krokowego. Gruczoł
Bardziej szczegółowoSUMMIT INTERNATIONAL ANESTHESIOLOGY. 7 marca 2009, Marakesz,, Maroko
INTERNATIONAL ANESTHESIOLOGY SUMMIT 7 marca 2009, Marakesz,, Maroko GŁÓWNE TEMATY Znieczulenie ogólne anestezja wziewna. Intensywna terapia zastosowanie levosimendanu. Levobupivacaina zastosowanie w ortopedii
Bardziej szczegółowoTRENING ZDROWOTNY jest to rodzaj aktywności fizycznej podjętej z motywów zdrowotnych, mającej na celu podniesienie poziomu wydolności i sprawności
TRENING ZDROWOTNY jest to rodzaj aktywności fizycznej podjętej z motywów zdrowotnych, mającej na celu podniesienie poziomu wydolności i sprawności psychofizycznej oraz usprawnienie procesów życiowych własnego
Bardziej szczegółowoUrząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: 2016-06-30/02:29:36. Wpływ promieni słonecznych na zdrowie człowieka
Wpływ promieni słonecznych na zdrowie człowieka Światło słoneczne jest niezbędne do trwania życia na Ziemi. Dostarcza energii do fotosyntezy roślinom co pomaga w wytwarzaniu tlenu niezbędnego do życia.
Bardziej szczegółowoPromieniowanie podczerwone
Promieniowanie podczerwone Charakterystyka czynnika Dla okreêlenia promieni podczerwonych cz sto u ywa si skrótu angielskiego terminu Infra Red IR. Promieniowaniem podczerwonym nazywamy promieniowanie
Bardziej szczegółowoAPAp dla dzieci w zawiesinie
APAp dla dzieci w zawiesinie Paracetamol usp to skuteczny, wysokiej jakości lek o działaniu: II II przeciwgorączkowym przeciwbólowym Walory smakowe w przypadku leku dla dzieci są równie ważne jak skuteczność
Bardziej szczegółowoGeny letalne. Cuenot (Francja), 1904 rok
Geny letalne Cuenot (Francja), 1904 rok 1 Geny letalne Geny letalne Srebrzysty Dziki Platynowy Biały 2 Geny letalne P: Platynowy (Pp) x Platynowy (Pp) F1: Białe (PP) Platynowe (PP) Srebrzyste (pp) 25%
Bardziej szczegółowoBadania dodatkowe Krew: Mocz: Białko ++ Wałeczki ziarniste w osadzie Ekg: Wysokie, spiczaste załamki T
Przypadek 1 Do lekarza zgłosił się 26-letni mężczyzna, skarżąc się na pogłębiające się uczucie zmęczenia i nalany wygląd twarzy. Mówi, że w dzieciństwie chorował na nerki, ale nie potrafi podać bliższych
Bardziej szczegółowoTkanka łączna. Komórki i bogata macierz. Funkcje spaja róŝne typy innych tkanek zapewnia podporę narządom ochrania wraŝliwe części organizmu
Komórki i bogata macierz Substancja międzykomórkowa przenosi siły mechaniczne Tkanka łączna Funkcje spaja róŝne typy innych tkanek zapewnia podporę narządom ochrania wraŝliwe części organizmu Tkanka łączna
Bardziej szczegółowoŁOKIEĆ GOLFISTY, OSZCZEPNIKA (epicondylis radii, Medial Epicondylitis)
ŁOKIEĆ GOLFISTY, OSZCZEPNIKA (epicondylis radii, Medial Epicondylitis) Łokieć golfisty - (zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej) Zespół bólowy tkanek miękkich położonych bocznie w stosunku
Bardziej szczegółowoTemat lekcji: Bakterie a wirusy.
Anna Tomicka Scenariusz lekcji biologii Dział: Różnorodność organizmów. Klasa: I b Temat lekcji: Bakterie a wirusy. 1.Cele lekcji: Cel ogólny: Uczeń: omawia budowę komórki bakterii oraz wirusów, wyjaśnia
Bardziej szczegółowoTechniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI
Techniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI SKLAROWANEGO SOKU JABŁKOWEGO Skutecznym sposobem leczenia soku
Bardziej szczegółowoPROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO. w Urzędzie Gminy Mściwojów
I. Postanowienia ogólne 1.Cel PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO w Urzędzie Gminy Mściwojów Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego ma na celu: Załącznik A Zarządzenia oceny ryzyka zawodowego monitorowanie
Bardziej szczegółowoK.1.3 PROFIL KSZTAŁCENIA praktyczny TYP PRZEDMIOTU Forma studiów
Tabela. Metryka przedmiotu programowego- cele i efekty kształcenia POZIOM KSZTAŁCENIA POZIOM VI/ STUDIA I STOPNIA NR PRZEDMIOTU W PROGRAMIE K..3 PROFIL KSZTAŁCENIA praktyczny TYP PRZEDMIOTU Forma studiów
Bardziej szczegółowoDuże gruczoły ślinowe - ślinianki
Duże gruczoły ślinowe - ślinianki Trzy pary dużych gruczołów ślinowych: Przyuszne uwalniają w odpowiedzi na bodźce mechaniczne Podżuchwowe bodźce termiczne Podjęzykowe bodźce chemiczne Bodźce działające
Bardziej szczegółowoLaboratorium analityczne ZAPRASZA. do skorzystania
Laboratorium analityczne ZAPRASZA do skorzystania z promocyjnych PAKIETÓW BADAŃ LABORATORYJNYCH Pakiet I Pakiet II Pakiet III Pakiet IV Pakiet V Pakiet VI Pakiet VII Pakiet VIII Pakiet IX Pakiet X "CUKRZYCA"
Bardziej szczegółowoUlotka dla pacjenta. NUROFEN, żel, 50 mg/g (Ibuprofenum)
Ulotka dla pacjenta Należy przeczytać uważnie całą ulotkę, ponieważ zawiera ona ważne informacje dla pacjenta. Lek ten jest dostępny bez recepty, aby można było leczyć niektóre schorzenia bez pomocy lekarza.
Bardziej szczegółowoprobiotyk o unikalnym składzie
~s~qoy[jg probiotyk o unikalnym składzie ecovag, kapsułki dopochwowe, twarde. Skład jednej kapsułki Lactobacillus gasseri DSM 14869 nie mniej niż 10 8 CFU Lactobacillus rhamnosus DSM 14870 nie mniej niż
Bardziej szczegółowoŚwiadomość Polaków na temat zagrożenia WZW C. Raport TNS Polska. Warszawa, luty 2015. Badanie TNS Polska Omnibus
Świadomość Polaków na temat zagrożenia WZW C Raport TNS Polska Warszawa, luty 2015 Spis treści 1 Informacje o badaniu Struktura badanej próby 2 Kluczowe wyniki Podsumowanie 3 Szczegółowe wyniki badania
Bardziej szczegółowoPasożyty a narządy ruchu (dr Irena Wartołowska)
Pasożyty a narządy ruchu (dr Irena Wartołowska) Irena Wartołowska była lekarzem, pracującym w jednej z dziecięcych poradni alergologicznych w Warszawie. Po latach pracy napisała dwa teksty (drugi znajdziesz
Bardziej szczegółowoWojewództwo kujawsko-pomorskie 43 Województwo lubelskie 43. Województwo śląskie 47
SPIS TREŚCI Dolne drogi moczowe, czyli jak jest kontrolowane oddawanie moczu 11 Budowa dolnych dróg moczowych 11 Dno i ściany pęcherza 12 Szyja pęcherza 13 Cewka moczowa 13 Kontrola oddawania moczu czy
Bardziej szczegółowoHistoria naturalna zaka enia HIV
Ma³gorzata Paw³owska, Waldemar Halota Historia naturalna zaka enia HIV Rozdzia³ IV Wykładniki kliniczne zakażenia HIV (fazy zakażenia) to: pierwotne zakażenie HIV, ostra choroba retrowirusowa występuje
Bardziej szczegółowoCHOROBY I HIGIENA UKŁADU ODDECHOWEGO
CHOROBY I HIGIENA UKŁADU ODDECHOWEGO ZAKAŻENIE KROPELKOWE Polega na przenoszeniu zarazków od chorej osoby poprzez kropelki śliny, parę wodna podczas kichania, kaszlu, rozmowy czy wydychania powietrza.
Bardziej szczegółowopodręcznik chorób alergicznych
podręcznik chorób alergicznych Gerhard Grevers Martin Rócken ilustracje Jurgen Wirth Redaktor wydania drugiego polskiego Bernard Panaszek I. Podstawy alergologii... 1 II. Diagnostyka chorób alergicznych...
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. 1. Symptomatologia chorób układu pokarmowego Franciszek Kokot. 1. 2. Choroby przełyku Piotr J. Thor... 35.
Spis treœci XI SPIS TREŚCI 1. Symptomatologia chorób układu pokarmowego Franciszek Kokot. 1 Brak łaknienia......................... 1 Zgaga............................ 2 Odbijanie...........................
Bardziej szczegółowoKlasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin. Dominika Sowa
Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin Dominika Sowa Szczecin, 8 maj 2014 Program prezentacji: 1. Definicja substancji i mieszanin chemicznych wg Ustawy o substancjach chemicznych
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Diprosone, 0,64 mg/g, maść 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Każdy gram maści zawiera 0,64 mg betametazonu dipropionianu (Betamethasoni
Bardziej szczegółowoGrupa SuperTaniaApteka.pl Utworzono : 23 czerwiec 2016
SERCE I UKŁAD KRĄŻENIA > Model : 8217012 Producent : - POLIXAR 10 NA WYSOKI CHOLESTEROL Preparat przeznaczony dla osób pragnących zmniejszyć ryzyko podwyższenia poziomu cholesterolu we krwi. POLIXAR 5
Bardziej szczegółowoZałącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 grudnia 2011 r.
Załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 grudnia 2011 r. ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie zaawansowanego raka jelita grubego przy wykorzystaniu substancji czynnej bewacyzumab. 1.1 Kryteria kwalifikacji:
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Ferric polymaltose Medana, 50 mg Fe(III)/ ml, krople doustne, roztwór 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml kropli zawiera 50 mg żelaza(iii)
Bardziej szczegółowoCzym naprawdę jest picie alkoholu w czasie ciąŝ
Czym naprawdę jest picie alkoholu w czasie ciąŝ ąŝy? Anna Dobrzańska Warszawa 2008 CZYM JES FAS? (Fetal Alcohol Syndrom) FAS to skutek spustoszeń,, jakie czyni alkohol przyjmowany przez cięŝ ęŝarną kobietę,,
Bardziej szczegółowoWitamina D - 4 fakty, które mogą cię zaskoczyć
Witamina D - 4 fakty, które mogą cię zaskoczyć Co chwilę słyszymy o nowej, zbawiennej roli, jaką może pełnić w naszym organizmie. Niemal wszyscy Polacy mają jej niedobór. Mowa o słonecznej witaminie D,
Bardziej szczegółowoZaburzenia odżywiania a uzależnienia. Magdalena Tańska
Zaburzenia odżywiania a uzależnienia Magdalena Tańska Proces terapii osoby uzależnionej obejmuje odżywienie organizmu. Niezbędne jest odtrucie organizmu oraz leczenie przewlekłych chorób spowodowanych
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU OPIS
CECHA PRZEDMIOTU KARTA PRZEDMIOTU OPIS INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIODCIE Nazwa przedmiotu INTERNA Poziom realizacji Studia pierwszego stopnia stacjonarne przedmiotu Jednostka realizująca Instytut Nauk o
Bardziej szczegółowoAspicam, 7,5 mg Aspicam, 15 mg
ULOTKA DLA PACJENTA ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA Aspicam, 7,5 mg Aspicam, 15 mg Meloxicamum tabletki Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. - Należy zachować
Bardziej szczegółowoULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Mucosolvan inhalacje, 15 mg/2 ml, płyn do inhalacji z nebulizatora Ambroxoli hydrochloridum
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA Mucosolvan inhalacje, 15 mg/2 ml, płyn do inhalacji z nebulizatora Ambroxoli hydrochloridum Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku.
Bardziej szczegółowoDietetyka Odchudzanie Diety Zdrowa żywność Lecznie żywieniowe Otyłość Porady dietetyka Dieta Żywienie w nadciśnieniu tętniczym
Nadciśnienie tętnicze (HA, AH) (łac. hypertonia arterialis) to choroba układu krążenia, która charakteryzuje się stale lub okresowo podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi. Zdecydowana większość (ponad
Bardziej szczegółowoSTANY NAGŁE W ONKOLOGII
STANY NAGŁE W ONKOLOGII STANY NAGŁE W ONKOLOGII Aleksandra Łacko i Marcin Ekiert Katedra Onkologii AM we Wrocławiu Nagłe wystąpienie Potencjalnie zagrażające życiu Decydujące wczesne rozpoznanie Wskazane
Bardziej szczegółowoOPERACYJNE USUNIĘCIE ZAĆMY POŁĄCZONE Z WSZCZEPEM SZTUCZNEJ SOCZEWKI
OPERACYJNE USUNIĘCIE ZAĆMY POŁĄCZONE Z WSZCZEPEM SZTUCZNEJ SOCZEWKI Szanowni Państwo, Rutynowe badanie okulistyczne wykazało u Pani/Pana obecność zaćmy, która powoduje zaburzenia widzenia w jednym lub
Bardziej szczegółowoULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. ADEKSA, 50 mg, tabletki ADEKSA, 100 mg, tabletki. (Acarbosum)
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA ADEKSA, 50 mg, tabletki ADEKSA, 100 mg, tabletki (Acarbosum) Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. - Należy zachować tę ulotkę,
Bardziej szczegółowoCzynniki ryzyka. Wewn trzne (osobnicze) czynniki ryzyka. Dziedziczne i rodzinne predyspozycje do zachorowania
Czynniki ryzyka Przez poj cie czynnika ryzyka rozumie si wszelkiego rodzaju uwarunkowania, które w znaczàcy (potwierdzony statystycznie) sposób zwi kszajà lub zmniejszajà prawdopodobieƒstwo zachorowania
Bardziej szczegółowoUlotka dla pacjenta MEPIVASTESIN. (Mepivacaini hydrochloridum) 30 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań.
ULOTKA DLA PACJENTA Ulotka dla pacjenta Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed rozpoczęciem stosowania leku. - Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. -
Bardziej szczegółowoPułapki (bardzo) wczesnej diagnostyki nowotworów układu rozrodczego
Pułapki (bardzo) wczesnej diagnostyki nowotworów układu rozrodczego Radosław Mądry i Janina Markowska Katedra i Klinika Onkologii Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu Poznań 17-10-2014
Bardziej szczegółowoZabiegi na bazie surowców naturalnych:
Zabiegi na bazie surowców naturalnych: - kąpiel mineralna /całkowita lub częściowa/ - choroby narządu ruchu, choroba niedokrwienna kończyn dolnych, schorzenia dermatologiczne, - kąpiel kwasowęglowa? choroby
Bardziej szczegółowoExtraneal (ikodekstryna) roztwór do dializy otrzewnowej Plan Zarządzania Ryzykiem 19.06.2014
VI.2 Podsumowanie danych o bezpieczeństwie stosowania produktu leczniczego EXTRANEAL przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2.1 Omówienie rozpowszechnienia choroby Extraneal jest roztworem do dializy
Bardziej szczegółowo2016-05-30. Czego się obawiać? Przed czym się bronić? Czy wszyscy jesteśmy tak samo zagrożeni patogenami?
Układ immunologiczny ( ) nadaje kręgowcom zdolność do odróżniania swego od obcego i do odpowiedzi immunologicznej, dzięki której zwalcza infekcje wirusów, bakterii i pierwotniaków, odrzuca obce przeszczepy
Bardziej szczegółowoGrypa Objawy kliniczne choroby Przeziębieniem Objawy przeziębienia
Grypa jest ostrą, bardzo zaraźliwą chorobą układu oddechowego, wywołaną przez RNA wirusy z rodziny Orthomyxoviridae. Wyróżniamy wirusy A i B tworzące jeden rodzaj i wirus C rodzajowo odmienny. Grypa występuje
Bardziej szczegółowoWstęp Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa 1. Fakty i liczby
Spis treści Wstęp 11 Przedmowa do wydania polskiego 13 Przedmowa 15 1. Fakty i liczby 17 Płuca 17 Węzły chłonne 21 W jaki sposób pracują płuca? 23 Czym jest rak płuc? 24 W jaki sposób dochodzi do rozwoju
Bardziej szczegółowoFormularz Szczegółowy Oferty
Załącznik nr do siwz Znak postępowania: DA-ZP-252-9/6 Formularz Szczegółowy Oferty Uwaga: W przedmiotowym postępowaniu Zamawiający dopuszcza zaoferowanie leków (Pakiet nr, 2, 3, 4, 5, 6) w opakowaniach
Bardziej szczegółowoAktywność ruchowa osób starszych Nordic Walking
Aktywność ruchowa osób starszych Nordic Walking Agnieszka Kwiatkowska II rok USM Proces starzenia Spadek beztłuszczowej masy ciała, wzrost procentowej zawartości tkanki tłuszczowej, Spadek siły mięśniowej,
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika. Nurofen dla dzieci, 125 mg, czopki (Ibuprofenum)
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika Nurofen dla dzieci, 125 mg, czopki (Ibuprofenum) Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje
Bardziej szczegółowoMigotanie przedsionków problemem wieku podeszłego. Umiarawiać czy nie w tej populacji? Zbigniew Kalarus
Migotanie przedsionków problemem wieku podeszłego. Umiarawiać czy nie w tej populacji? Zbigniew Kalarus Katedra Kardiologii, Wrodzonych Wad Serca i Elektroterapii Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu
Bardziej szczegółowo8 osób na 10 cierpi na choroby przyzębia!
8 osób na 10 cierpi na choroby przyzębia! Wiemy jak Państwu pomóc Jesteśmy po to, aby Państwu doradzić! Czym jest zapalenie przyzębia (periodontitis)? Przyzębie to zespół tkanek otaczających ząb i utrzymujących
Bardziej szczegółowoSpis treści Wprowadzenie... 11 MIEJSCE PSYCHOLOGII W BADANIACH NAD PROKREACJA Rozdział 1 Biologiczne, kulturowe i społeczne aspekty prokreacji...
Spis treści Wprowadzenie... 11 MIEJSCE PSYCHOLOGII W BADANIACH NAD PROKREACJA Rozdział 1 Biologiczne, kulturowe i społeczne aspekty prokreacji... 21 Prokreacja, zdrowie reprodukcyjne, zdrowie prokreacyjne...
Bardziej szczegółowoUlotka dla pacjenta. KETOTIFEN WZF (Ketotifenum) 1 mg/5 ml, syrop
Ulotka dla pacjenta Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. Należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty,
Bardziej szczegółowoULOTKA DOŁĄCZONA DO OPAKOWANIA: INFORMACJA DLA PACJENTA. Imodium Instant, 2 mg, tabletki (liofilizat doustny) Loperamidi hydrochloridum
ULOTKA DOŁĄCZONA DO OPAKOWANIA: INFORMACJA DLA PACJENTA Imodium Instant, 2 mg, tabletki (liofilizat doustny) Loperamidi hydrochloridum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku,
Bardziej szczegółowobauchtropfen Tradycyjne krople wspomagające układ trawienny oraz odporność organizmu
bauchtropfen Tradycyjne krople wspomagające układ trawienny oraz odporność organizmu do stosowania: przy stanach zapalnych żołądka i jelit wspomagająco w trawieniu w stanach obniżonej odporności w alergiach
Bardziej szczegółowoU M O W A FRI 3431/6/2009
U M O W A FRI 3431/6/2009 Zawarta w dniu. 2009 r., pomiędzy Powiatem Wielickim z siedzibą w Wieliczce przy ul. Dembowskiego 2, reprezentowanym przez Zarząd Powiatu, w imieniu którego działają: 1. Starosta
Bardziej szczegółowo2.Prawo zachowania masy
2.Prawo zachowania masy Zdefiniujmy najpierw pewne podstawowe pojęcia: Układ - obszar przestrzeni o określonych granicach Ośrodek ciągły - obszar przestrzeni którego rozmiary charakterystyczne są wystarczająco
Bardziej szczegółowoII. III. Środki dydaktyczne formularz testu. Scenariusz lekcji. I. Cele lekcji. Metoda pracy rozwiązywanie testu. Przebieg lekcji
Scenariusz lekcji I. Cele lekcji 1) Wiadomości Uczeń: zna pojęcia wydalanie, filtracja, wchłanianie zwrotne; zna funkcje jakie pełni układ moczowy; nazywa narządy układu moczowego; określa rolę nerki,
Bardziej szczegółowoUchwały podjęte przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Zakładów Lentex S.A. z dnia 11 lutego 2014 roku
Uchwały podjęte przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Zakładów Lentex S.A. z dnia 11 lutego 2014 roku Uchwała Nr 1 z dnia 11 lutego 2014 roku w sprawie wyboru przewodniczącego Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia.
Bardziej szczegółowoRudniki, dnia 10.02.2016 r. Zamawiający: PPHU Drewnostyl Zenon Błaszak Rudniki 5 64-330 Opalenica NIP 788-000-22-12 ZAPYTANIE OFERTOWE
Zamawiający: Rudniki, dnia 10.02.2016 r. PPHU Drewnostyl Zenon Błaszak Rudniki 5 64-330 Opalenica NIP 788-000-22-12 ZAPYTANIE OFERTOWE W związku z planowaną realizacją projektu pn. Rozwój działalności
Bardziej szczegółowobiuro@cloudtechnologies.pl www.cloudtechnologies.pl Projekty uchwał dla Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia
Warszawa, 11 kwietnia 2016 roku Projekty uchwał dla Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia w sprawie przyjęcia porządku obrad Zwyczajne Walne Zgromadzenie przyjmuje następujący porządek obrad: 1. Otwarcie Zgromadzenia,
Bardziej szczegółowoTopografia klatki piersiowej
Badanie fizykalne układu krążenia II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Topografia klatki piersiowej A Pachowa przednia prawa B Obojczykowa środkowa prawa C Mostkowa D Obojczykowa środkowa lewa E Pachowa
Bardziej szczegółowoKrzysztof Spodaryk Patologia. narządu mchu. Wydawnictwo Lekarskie PZWL
Krzysztof Spodaryk Patologia narządu mchu Wydawnictwo Lekarskie PZWL Prof. dr hab. med. Krzysztof Spodaryk Patologia narządu ruchu Warszawa Wydawnictwo Lekarskie PZWL Spis treści Układ szkieletow y...
Bardziej szczegółowoMODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO AKADEMIA MEDYCZNA 2006
Zasady oceniania MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO AKADEMIA MEDYCZNA 006 Za rozwiązanie zadań z arkusza I można uzyskać maksymalnie 50 punktów. Model odpowiedzi uwzględnia jej
Bardziej szczegółowoGasimy pragnienie - gospodarka wodna młodego sportowca.
Gasimy pragnienie - gospodarka wodna młodego sportowca. Woda to najważniejszy, niezbędny do życia nieorganiczny składnik ciała człowieka. Jej ilość zależy od wieku, płci i zawartości tkanki tłuszczowej,
Bardziej szczegółowo300,0 mg. 150,0 mg. Witamina C 85,0 mg 106% Witamina B 3 (mg ekwiwalentu niacyny) 18,0 mg
Pharmaton Matruelle Suplement diety Kapsułki żelatynowe miękkie 30 szt., 60szt. PHARMATON MATRUELLE jest kompozycją witamin oraz składników mineralnych z dodatkiem kwasów Omega-3 (w tym DHA) oraz kwasem
Bardziej szczegółowoResuscytacja wewnątrzmaciczna płodu
Resuscytacja wewnątrzmaciczna płodu Prof. zw. dr hab. Bożena Leszczyńska-Gorzelak diagnoza pojawienie się nieprawidłowych cech w zapisie kardiotokograficznym. zmiana pozycji rodzącej, zmniejszenie czynności
Bardziej szczegółowoOdkrywanie wiedzy z danych przy użyciu zbiorów przybliżonych. Wykład 3
Odkrywanie wiedzy z danych przy użyciu zbiorów przybliżonych Wykład 3 Tablice decyzyjne Spójnośd tablicy decyzyjnej Niespójna tablica decyzyjna Spójnośd tablicy decyzyjnej - formalnie Spójnośd TD a uogólniony
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ.
INSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ. I. UWAGI OGÓLNE. 1. Dostarczanie posiłków, ich przechowywanie i dystrybucja musza odbywać się w warunkach zapewniających
Bardziej szczegółowozdiagnozowano nadciśnienie. Zgodnie z danymi WHO szacuje się, że liczba ludzi chorujących na nadciśnienie wzrosła z 600mln w 1980r.
STRESZCZENIE Według danych WHO udar mózgu w populacji osób dorosłych stanowi trzecią co do częstości przyczynę zgonów oraz główną przyczynę utraty samodzielności i trwałego kalectwa. Od dekad stanowi progresywnie
Bardziej szczegółowoZGONY NIEMOWLĄT W WOJEWÓDZTWIE KATOWICKIM W 1991 R.
» WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH ZGONY NIEMOWLĄT W WOJEWÓDZTWIE KATOWICKIM W 1991 R. MARZEC. 1992 Opracowała mgr Małgorzata WIOUCH Celem opracowania jest przedstawienie poziomu timieralności
Bardziej szczegółowo