OPTYMALIZACJA DOBORU LEPKOCI OLEJU SMARUJCEGO DO PRZEKŁADNI ZBATYCH NAPDÓW MASZYN ROBOCZYCH Z UWAGI NA KRYTERIUM TRWAŁOCI ZAZBIE
|
|
- Kazimiera Michalak
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Szybkobiene Pojazdy Gsienicowe (44) nr 2, Jacek SPAŁEK Maciej KWANY OPTYMALIZACJA DOBORU LEPKOCI OLEJU SMARUJCEGO DO PRZEKŁADNI ZBATYCH NAPDÓW MASZYN ROBOCZYCH Z UWAGI NA KRYTERIUM TRWAŁOCI ZAZBIE Streszczenie. W artykule przedstawiono usystematyzowane podejcie w zakresie doboru optymalnej lepkoci oleju do smarowania przekładni zbatych napdów maszyn roboczych, stosowanych w obszarze cywilnym oraz wojskowym. Scharakteryzowano klasyczne procedury literaturowe okrelenia wymaganej lepkoci oleju według teorii hydrodynamicznej (teorii HD) oraz zaprezentowano procedury, bazujce na teorii elastohydrodynamicznego smarowania (teorii EHD). Opracowane przez autorów nomogramy pozwalaj okreli bezwymiarowy parametr tarcia, wynikajcy z fizykalnej istoty kontaktu tarciowego smarowanych zazbie kół przekładni. Pokazano zwizki tego parametru z głównymi rodzajami zuycia tribologicznego (ciernego, zmczenia stykowego i zatarcia) uzbie kół. Słowa kluczowe: napdy maszyn roboczych, przekładnie zbate, smarowanie, trwało tribologiczna zazbie. 1. WPROWADZENIE Zagadnienie smarowania przekładni zbatych maszyn roboczych stacjonarnych i mobilnych, mimo wielu cigle prowadzonych bada naukowo-poznawczych i utylitarnych, zwłaszcza nad optymalizacj doboru klasy lepkoci wymaganego oleju smarujcego, trzeba uzna jako otwarte zarówno na etapach projektowania, wytwarzania, jak i eksploatacji wymienionych przekładni. Problem ten stanowi w Orodku Badawczo-Rozwojowym Urzdze Mechanicznych OBRUM sp. z o.o. jeden z głównych nurtów prac o charakterze poznawczym, badawczo-rozwojowym oraz wdroeniowym, prowadzonych od ponad 20 lat (np.: [4, 15, 28, 29]). Główny problem polega na tym, e optymalizacja smarowania przekładni musi uwzgldnia wiele słabo zdefiniowanych kryteriów lub informacji bazowych o charakterze zbiorów niepełnych i rozmytych. W tej sytuacji bazuje si w głównej mierze na zaleceniach bdcych kompromisem wiedzy z bada teoretycznych, eksperymentalno-laboratoryjnych oraz utylitarnych i dowiadcze praktycznych. Konieczno tego kompromisu wynika z rónych płaszczyzn podejcia teoretyczno-eksperymentalnego (poznawczego) i utylitarnego (praktycznego). W podejciu teoretyczno-eksperymentalnym istotnym kryterium jest bazowanie na sformułowaniu, które w skrócie mona okreli jako fizyczn istot smarowania rozumian jako skuteczne rozdzielenie dwóch współpracujcych powierzchni warstw rodka smarnego celem zamiany niekorzystnego tarcia zewntrznego stykajcych si elementów na tarcie w czci (tarcie mieszane) lub w pełni (tarcie płynne lub jako stan przejciowy tarcie graniczne) wewntrz warstewki rodka smarnego. Porednio odpowiada to kryterium dr in. Jacek SPAŁEK Orodek Badawczo-Rozwojowy Urzdze Mechanicznych OBRUM sp. z o.o., Gliwice dr in. Maciej KWANY Politechnika lska, Gliwice
2 16 Jacek SPAŁEK, Maciej KWANY ograniczonego lub całkowitego wyeliminowania zuycia tribologicznego warstwy wierzchniej elementów ciernych. W podejciu utylitarno-praktycznym decydujcymi s kryteria uwzgldniajce oceny takich parametrów jak: trwało (a ogólniej niezawodno), stan termiczny, wibroakustyczny czy bezpieczestwo uytkowanej przekładni w układzie napdowym danej maszyny. W podejciu tym sigamy do istoty fizyko-chemicznej kontaktu tarciowego i jego skutków w skali mikro (a nawet w skali nano). Wynikiem takiego podejcia jest sformułowanie wytycznych (zalece) uytkowania danej maszyny wg Załoe Taktyczno- Technicznych (np. dla wojskowej maszyny mobilnej), bd wg dokumentacji technicznej producenta (np. kombajnu górniczego, czy koparki). Poniewa dotychczas brak jest bezporednich relacji korelacyjnych midzy uzyskiwanymi wynikami teoretyczno-eksperymentalnymi (przenoszonymi zazwyczaj do praktyki poprzez zastosowanie teorii podobiestwa fizykalnego [7, 8]) zatem we wstpie zaznaczono, e wymagany jest kompromis nie polegajcy na poszukiwaniu kryterium absolutnie optymalnego, a jedynie na przyblieniu si do optimum. Stan tego przyblienia zaley w znaczcym stopniu od przyjtej bazy i metod formułowania zalece od najprostszych (nazywanych klasycznymi), bazujcych na teorii hydrodynamicznego smarowania, do zaawansowanych, których podstaw s wyniki bada modelowych. Współczesne podejcie uwzgldnia teori smarowania termo-elastohydrodynamicznego i wspomagane jest poprzez badania eksperymentalne [1, 2]. 2. KLASYCZNE PROCEDURY DOBORU LEPKOCI OLEJU DO SMAROWANIA PRZEKŁADNI ZBATYCH Klasyczne (historycznie najstarsze) metody doboru lepkoci oleju smarujcego do przekładni zbatych bazuj na wnioskach wynikajcych z jednowymiarowej postaci tzw. równania Reynoldsa (1886 r.) zapisywanej jako dp dx h h 0 = 6 η v (1) 3 h Interpretacja równania (1) jest nastpujca: przyrost cinienia dp/dx wzdłu zwajcej si szczeliny smarowej (h-h 0 ) zaley od iloczynu (przyjmowanego jako stała) lepkoci dynamicznej oleju i prdkoci wzgldnej v współpracujcych elementów. Poniewa zarówno, jak i v wystpuj w pierwszej potdze, to wynika z tego przesłanka stwierdzenia, e mała prdko obwodowa na rednicy tocznej kół wymaga wyszej lepkoci ni w przypadku prdkoci wikszej. Na tej podstawie sformułowane s zalecenia tabelarycznego doboru zakresu wymaganej lepkoci oleju smarujcego (np. [13]). Istnienie do szerokiego zakresu wymaganej lepkoci oleju smarujcego wynika z uwzgldnienia faktu, e: przekładnia jest zazwyczaj wielostopniowa, prdko obwodowa kół nie jest wielkoci stał w cyklu jej pracy. Bazujc na zaleceniach tabelarycznych wg [13], mona sporzdzi orientacyjny wykres zalenoci wymaganej lepkoci kinematycznej (rys. 1).
3 Optymalizacja doboru lepkoci oleju smarujcego do przekładni zbatych 17 Rys. 1. Zalecana wg [13] lepko kinematyczna (w mm 2 /s) w temperaturze oleju 50 C dla wybranych prdkoci obwodowych zbnika I stopnia przekładni (w m/s) Naley zaznaczy, e wg aktualnej klasyfikacji ISO 4448 nominalne lepkoci olejów przemysłowych odnoszone s do temperatury 40 C, zatem zamieszczone na rysunku 1 wartoci współczynników lepkoci kinematycznej naleałoby skorygowa zgodnie z rysunkiem 2 sporzdzonym dla olejów mineralnych o wskaniku lepkoci WL = 90. Rys. 2. Lepko olejów mineralnych o wskaniku WL = 90 w funkcji ich temperatury roboczej; Uwaga: VG 2... VG 1500 oznaczaj klasy lepkoci oleju wg normy ISO 4448 Pewnym rozwiniciem i uaktualnieniem zagadnienia klasycznego doboru klasy lepkoci oleju do przekładni zbatej jest nomogram wg normy DIN [11] przedstawiony na rysunku 3.
4 18 Jacek SPAŁEK, Maciej KWANY Rys. 3. Nomogram do wyznaczania wymaganej klasy lepkoci oleju do przekładni zbatej wg normy DIN [2, 11] Nomogram ten słuy do okrelania klasy lepkoci oleju wg ISO jako funkcji prdkoci obwodowej zbnika v (m/s), z uwzgldnieniem temperatury roboczej przekładni rozumianej jako suma temperatury otoczenia T ot ( C) i zakładanego przyrostu temperatury oleju T ( C) w czasie ustalonej pracy przekładni. Przedstawiony skrótowo klasyczny dobór lepkoci oleju smarujcego do przekładni jest stosowany powszechnie przez europejskich producentów przekładni zbatych. Jednak uwzgldniajc współczesny stan wiedzy w zakresie tribologii w odniesieniu do zazbie kół przekładni, procedur t naley uzna jako orientacyjn (wstpn), której wyniki wymagaj weryfikacji z uwagi na kryteria wynikajce z minimalizacji zuycia tribologicznego (poprawy trwałoci) zazbie i łoysk przekładni. 3. OPTYMALIZACJA DOBORU KLASY LEPKOCI OLEJU DO PRZEKŁADNI ZBATEJ, BAZUJCA NA TEORII ELASTOHYDRODYNAMICZNEGO SMAROWANIA W latach 60. ubiegłego wieku pojawiły si nowe fundamentalne prace zarówno w zakresie nowego ujcia istoty fizycznej zjawiska tarcia zewntrznego ciał stałych [3], jak równie modyfikacji równania Reynoldsa, polegajcej na uwzgldnieniu odkształcalnoci strefy kontaktu oraz zmiany w tej strefie lepkoci oleju pod wpływem znacznego cinienia [6]. Modyfikacja ta przyjła nazw teorii elastohydrodynamicznego smarowania (w skrócie teorii EHDS). Na bazie tej teorii dotyczcej kontaktu elementów o konforemnych powierzchniach opracowano wzory dotyczce opisu styku zbów o zarysach ewolwentowych [2, 11, 19] pozwalajce zdefiniowa grubo EHD warstwy oleju celem identyfikacji warunków tarcia w zazbieniu (płynne, mieszane, graniczne). Porzdkujc omawiane zagadnienie, moliwe do wykorzystania procedury (metody) okrelania wymaganej lepkoci oleju do danej przekładni mona graficznie uj jak na rysunku 4.
5 Optymalizacja doboru lepkoci oleju smarujcego do przekładni zbatych 19 Rys. 4. Przedstawienie graficzne procedur wyboru optymalnej lepkoci oleju do smarowania walcowej przekładni zbatej Z przedstawionego na rysunku 4 algorytmu moliwego postpowania w doborze lepkoci oleju wynikaj nastpujce stwierdzenia: zastosowanie do smarowania przekładni okrelonej klasy lepkoci oleju winno by zgodne z zaleceniami sformułowanymi w dokumentacji technicznej (DT) danej maszyny roboczej. Zalecenia te nie powinny by bezkrytycznie przyjte i na obecnym etapie rozwoju tribotechniki istnieje dostateczna baza wiedzy podstawowej, pozwalajcej na ich weryfikacj z wykorzystaniem zalece literaturowych, a zwłaszcza teorii smarowania; podstaw przyjcia procedury weryfikacyjnej stanowi obecnie teoria EHD uwzgldniajca zmian parametrów reologicznych oleju w funkcji cinienia i temperatury w strefie kontaktu uzbie oraz modyfikacji kształtu szczeliny smarnej wynikajcej z odkształce współpracujcych zbów pod wpływem przenoszonego obcienia stykowego. Istota tej metody, z wykorzystaniem teorii EHD, polega na okreleniu minimalnej gruboci elastohydrodynamicznej warstwy oleju w zazbieniu, którego podstaw jest równanie Dowsona-Higginsona [5] zapisywane w nastpujcej, bezwymiarowej postaci (patrz rys. 5)
6 20 Jacek SPAŁEK, Maciej KWANY lub w formie rozwinitej S = 0,013 0,6 0,7 1,6 Q M H 0,013 0,7 h o,min Q1 d1 0,6 η v = 1,6 (3) ρ E ρ ( α E) E ρ (2) Równania (2) i (3) mona zinterpretowa nastpujco: wzgldna grubo minimalnej warstwy oleju S w zazbieniu jest okrelona przez kryterium odkształcalnoci styku powierzchni roboczych zbów Q, uogólnionego kryterium materiałowego M oraz kryterium przenoszenia obcienia stykowego przez elastohydrodynamiczn warstw oleju o parametrze lepkoci dynamicznej wynikajcej z cinienia, temperatury i odkształcenia w strefie styku (patrz rys. 5). Wystpujce we wzorze (3) wielkoci fizyczne oznaczaj [10, 13]: h o,min - minimalna grubo warstwy oleju pomidzy stykajcymi si powierzchniami zarysów zbów, - zastpczy promie krzywizny zbów odnoszony najczciej do okrgu podziałowego współpracujcego koła czynnego 1 (zbnika) i biernego 2 ρ1 ρ 2 ρ = ρ1 + ρ 2 - wskanik obcienia jednostkowego zbnika Q 1 E v Q 1 Fn = b d przy czym: F n obcienie normalne zazbienia, b długo linii stykowej zbów, d 1 rednica toczna (nominalna) zbnika, - zastpczy moduł sprystoci materiału zbnika E 1 i koła biernego E 2 (przy załoeniu, e koła s wykonane ze stali, czyli liczba Poissona 1 = 2 = 0,3) 2E1 E2 E = E1 + E2 - współczynnik zmiany lepkoci oleju z cinieniem η η p = e αp 0 przy czym: p, o współczynniki lepkoci dynamicznej, odpowiednio: przy cinieniu p w strefie styku i cinieniu atmosferycznym p 0, e podstawa logarytmu naturalnego, współczynnik zmiany lepkoci oleju przy zmianie cinienia zaleny od rodzaju i struktury oleju; dla oleju mineralnego = (1... 3) 10-8 m 2 /N, = p,t lepko dla cinienia p i zakładanej temperatury pracy przekładni T. - suma prdkoci obwodowych zbnika v 1 i koła v 2 na odcinku przyporu v = v 1 + v 2 przy czym dla prdkoci obwodowej na rednicy tocznej wynosi v = 2v1. 1
7 Optymalizacja doboru lepkoci oleju smarujcego do przekładni zbatych 21 Rys. 5. Kształt szczeliny smarnej (a), rozkład nacisków stykowych wg Hertza (b), cinienia (c) oraz temperatury (d) w strefie elastohydrodynamicznego kontaktu zbów z zarysem ewolwentowym Wyznaczon z równania (3) minimaln grubo oleju w strefie styku zbów (h o,min ) mona odnie do zastpczego parametru R ek chropowatoci powierzchni zbnika (R a1 ) i koła (R a2 ), uzyskujc znany w literaturze tzw. parametr tarcia okrelony jako przy czym R ek Ra1 + Ra2 =. 2 h 0, min R ek λ = (4) Jeeli parametr przekracza warto graniczn gr (przyjmowan na podstawie bada dowiadczalnych, zwykle gr = 1,4... 2,0), wówczas mówimy o wysokim prawdopodobiestwie wystpowania tarcia płynnego w zazbieniu, tj. spełnienie warunku tarcia oczekiwanego przy ustabilizowanej pracy przekładni. Według literatury [11] warto parametru tarcia w funkcji prdkoci obwodowej zbnika mona okreli z pomoc rysunku 6. Jak wynika z rysunku 6, o wystpowaniu tarcia płynnego w zazbieniu mona mówi z duym prawdopodobiestwem wystpowania przy prdkoci obwodowej powyej 10 m/s. Przy niszych prdkociach wystpuje tarcie mieszane lub w sytuacjach rozruchu tarcie graniczne.
8 22 Jacek SPAŁEK, Maciej KWANY Rys. 6. Zaleno parametru tarcia od prdkoci obwodowej zbnika v na rednicy tocznej Bazujc na formule (3), w pracy [20] przedstawiono autorski nomogram (rys. 7) pozwalajcy wyznaczy grubo minimalnej (w najwszym przekroju) szczeliny smarnej h 0,min w zalenoci od prdkoci obwodowej na rednicy tocznej zbnika v oraz wskaników: przełoenia na danym stopniu K u, obcienia K Q, odległoci osi kół danego stopnia K a i wstpnie wybranej lepkoci K. Znajc warto gruboci warstwy oleju w zazbieniu h 0,min oraz chropowato zastpcz powierzchni roboczych zbów R ek, mona sprawdzi czy spełniony jest warunek gdzie: wym h λ = λ 0,min R ek wym wymagana warto parametru tarcia, ustalana statystycznie na podstawie bada dowiadczalnych; zwykle wym = 1,4... 2,0, a w przypadkach szczególnie wytonych i przecionych zazbie wym = 2,0... 4,0. (5)
9 Optymalizacja doboru lepkoci oleju smarujcego do przekładni zbatych 23 Rys. 7. Nomogram słu cy do wyznaczenia minimalnej gruboci filmu olejowego h o,min (µm) opracowany w oparciu o teori EHDS, jako funkcja współczynników: a) współczynnik obcienia kół zbatych K Q, b) współczynnik lepkoci kinematycznej oleju K, c) współczynnik odległoci osi K a, d) współczynnik przełoenia K u ; Uwaga: pełniejsze informacje objaniajce podano w [17, 21]
10 24 Jacek SPAŁEK, Maciej KWANY Na rysunku 7 pokazano przykładowo okrelenie minimalnej gruboci warstwy dla nastpujcych parametrów pracy przekładni: obcienie jednostkowe Q 1 = 2,5 MPa, przełoenie danego stopnia przekładni u = 4,0, lepko kinematyczna oleju VG 220 w załoonej temperaturze roboczej T rob = 60 C wynosi rob = 100 mm 2 /s, odległo osi kół danego stopnia a = 400 mm. Posługujc si nomogramem, zgodnie z kierunkiem zaznaczonym na rysunku 7, uzyskujemy warto h 0,min = 1,9 m. Zakładajc, e powierzchnie robocze zbów s szlifowane (R a1 = R a2 = 0,32 m), a wic dla R ek = 0,32 m parametr tarcia wynosi h λ = 0,min R ek = 1,9 0,32 5,94 a zatem spełniony jest warunek > wzm, czyli podczas ustalonej pracy przekładni w zazbieniu bdzie wystpowa tarcie płynne. 4. WPŁYW LEPKOCI OLEJU SMARUJCEGO NA TRWAŁO TRIBOLOGICZN PRZEKŁADNI ZBATEJ Z klasycznej teorii izotermicznego przepływu cieczy lepkiej (oleju) w wskiej szczelinie (patrz wzór (1)) wynika, e wraz ze wzrostem lepkoci uzyskujemy zwikszon nono hydrodynamiczn, a zatem i trwało, oraz skuteczniejsz hermetyczno wzła tarcia, ale jednoczenie wzrastaj opory przetaczania i mieszania oleju, co w istotnym stopniu wpływa na sprawno (inaczej: stan termiczny) analizowanego wzła. Bazujc na podstawach inynierii smarowania [16, 17, 18], zagadnienia wpływu lepkoci oleju smarujcego na trwało tribologiczn zazbie i łoyskowa przekładni naley rozpatrywa w postaci uogólnionej, zdefiniowanej w pkt. 3 niniejszego opracowania, parametrem tarcia ( = h 0,min / R ek ). Na podstawie przeprowadzonych bada własnych [16, 18] oraz danych literaturowych [26, 27] wyznaczono eksperymentalne zalenoci intensywnoci zuycia ciernego I z powierzchni roboczych kół zbatych (rys. 8) oraz niszczcego naprenia stykowego Hertza p H (inaczej: zmczenia stykowego [25]) od parametru tarcia (rys. 9). Z rysunku 8 wynika, e dla > 1 intensywno zuycia jest na tyle mała, e mona uzna warunek jako porednio definiujcy wystpowanie tarcia płynnego w zazbieniu. Na rysunku 9 przedstawiono oparty na wynikach bada własnych [25], a take danych literaturowych [26, 27] przebieg krzywej granicznego naprenia stykowego p H wywołujcego pitting próbek walcowych w zalenoci od parametru. Z tego rysunku wynika, e wzrost od wartoci 0,1 do wartoci 1,0 powoduje 2-krotne podniesienie wartoci naprenia stykowego wywołujcego pitting. Na rysunku 10 przedstawiono zaleno prawdopodobiestwa p wywołania zatarcia zbów od parametru [10]. Z rysunku tego wynika, e dla > 1 prawdopodobiestwo zatarcia jest mniejsze od 0,1.
11 Optymalizacja doboru lepkoci oleju smarujcego do przekładni zbatych 25 Rys. 8. Zaleno intensywnoci zuycia ciernego uzbie kół przekładni I z od parametru tarcia Rys. 9. Zaleno granicznego naprenia stykowego p H wywołuj cego zmczeniowe wykruszanie warstwy wierzchniej uzbie kół (pitting) od parametru tarcia
12 26 Jacek SPAŁEK, Maciej KWANY Rys. 10. Prawdopodobiestwo zatarcia zbów p w funkcji parametru tarcia Wnioski wynikajce z analizy przytoczonych rysunków 8 10 stanowi uzasadnienie przyjcia warunku tarcia płynnego w zazbieniu zapisanego w postaci zalenoci (5), jako wyjciowego do okrelenia wymaganej lepkoci oleju smarujcego, przy załoeniu wymaganej wartoci wym okrelonej na podstawie bada statystycznych uzyskanych z procesu eksploatacji przekładni w napdach okrelonych maszyn roboczych. 5. PODSUMOWANIE I WNIOSKI Jak wykazano w niniejszej publikacji, dobór optymalnej klasy lepkoci oleju do smarowania przekładni układów napdowych maszyn roboczych i mobilnych, w tym o przeznaczeniu wojskowym, jest obszernym i wielowtkowym zagadnieniem, co zobrazowano na opracowanym algorytmie przedstawionym na rysunku 4. Złoono tego problemu polega z jednej strony na koniecznoci oparcia si na teoretycznych rozwizaniach teorii smarowania, które bazuj na załoeniach modelowych odbiegajcych znacznie od sytuacji rzeczywistych. Z drugiej strony istnieje konieczno uwzgldnienia trudnego do jednoznacznej identyfikacji stanu wymusze eksploatacyjnych, które charakteryzuj losowe przebiegi obcie zmiennych w cyklu uytkowania przekładni z du iloci znacznych przecie. W takiej sytuacji niezbdny jest kompromis, polegajcy na maksymalnym wykorzystaniu informacji praktycznych i przeprowadzeniu weryfikacji modeli teoretycznych. Z przedstawionego artykułu wynikaj nastpujce główne wnioski: okrelenie wymaganego współczynnika lepkoci kinematycznej oleju, stanowicego główne kryterium optymalizacji smarowania przekładni zbatej, ze wzgldu na warunek zakładanej trwałoci zazbie wymaga zastosowania rozwiza klasycznej teorii hydrodynamicznej (HD), a nastpnie weryfikacji wyników z wykorzystaniem równa teorii elastohydrodynamicznej (EHD);
13 Optymalizacja doboru lepkoci oleju smarujcego do przekładni zbatych 27 wynikajcy z teorii EHD parametr, charakteryzujcy fizyczn istot przepływu cieczy reologicznej w wskiej odkształcalnej strefie styku, stanowi uogólnione kryterium podobiestwa warunków smarowania zazbie kół walcowych przekładni zbatych. Zaprezentowany artykuł jest jednoczenie podsumowaniem wyników prowadzonych w OBRUM sp. z o.o. wieloletnich prac badawczo-rozwojowych nad popraw trwałoci przekładni zbatych napdów szybkobienych pojazdów gsienicowych. 6. LITERATURA [1] Bartz W. J.: Einführung in die Tribologie und Schmierungstechnik. Expert Verlag, Rennringen [2] Bowden F.P., Tabor D.: Wprowadzenie do tribologii. WN-T, Warszawa [3] Czichos H., Habig K-H.: Tribologie Handbuch Reibung und Verschleiss. Vieweg Verlag, Braunschweig Wiesbaden [4] Spałek J.: Kryteria i podstawy teoretyczne doboru oleju do smarowania przekładni bocznej pojazdu gsienicowego. Szybkobiene Pojazdy Gsienicowe, nr 1 (6) ISSN , str [5] Dowson D., Higginson G.R.: Elastohydrodynamic lubrication. Pergamon Press, Oxford London [6] Fuller D.D.: Teoria i praktyka smarowania. WN-T, Warszawa [7] Hebda M., Wachal A.: Trybologia. WN-T, Warszawa [8] Lawrowski Z.: Tribologia tarcie, zuycie i smarowanie. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław [9] Lawrowski Z.: Technika smarowania. Wyd. 2. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa [10] Linke H.: Stimradverzahnung. Berechnung Werkstoffe Fertigung. C. Hansen Verlag, München Wien [11] Möller U.J., Boor U.: Schmierstoffe im Betrieb. VDI Verlag, Düsseldorf [12] Müller L.: Przekładnie zbate projektowanie. Wyd. 4. WN-T, Warszawa [13] Nadolny K.: Tribologia kół zbatych zagadnienia trwałoci i niezawodnoci. Wyd. ITE, Radom Pozna [14] Neale M.J., Gee M.: Wear Problems and Testing for Industry. Professional Engineering Publishing Ltd. London [15] Spałek J., Knapczyk H., Masły S., Wilk A.: Analiza wpływu smarowania na straty mocy w układzie przeniesienia napdu pojazdu gsienicowego. Szybkobiene Pojazdy Gsienicowe, nr 1 (19) ISSN , str [16] Spałek J.: Problemy inynierii smarowania maszyn w górnictwie. Monografia nr 57. Wydawnictwo Politechniki lskiej, Gliwice [17] Sko A., Spałek J., Markusik S.: Podstawy konstrukcji maszyn. Tom 2, WNT, Warszawa [18] Spałek J.: Wybrane zagadnienia inynierii smarowania maszyn w górnictwie wgla kamiennego. W: Eksploatacja systemów tribologicznych (D. Ozimina red.), Tom 3. Problemy eksploatacji wielkogabarytowych obiektów technicznych. Wydawnictwo Politechniki witokrzyskiej, Kielce [19] Spałek J., Sko A.: Trwało przekładni zbatych w układach napdowych maszyn. W: witoski E. (red.): Modelowanie mechatronicznych układów napdowych. Monografia 70. Wydawnictwo Politechniki lskiej, Gliwice 2004.
14 28 Jacek SPAŁEK, Maciej KWANY [20] Spałek J.: Die Auswahlkriterien von Oel zur Schmierung der Industriezahnradgetriebe. 13 th Int. Colloqium Tribology, TAE Esslingen [21] Spałek S., Kwany M., Spałek J.: Diagnostyka drganiowa jako metoda wspomagania doboru oleju do smarowania przekładni zbatej. Tribologia, nr 5/2011 (239). ISSN , str [22] Spałek J., Kwany M.: Diagnostyczna weryfikacja wpływu lepkoci oleju smarujcego na prac przekładni zbatej. Szybkobiene Pojazdy Gsienicowe, nr 1 (29) ISSN , str [23] Szczerek M., Winiewski M. (red.): Tribologia i tribotechnika. Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom [24] Zwierzycki W.: Prognozowanie niezawodnoci zuywajcych si elementów. Wydawnictwo ITE, Radom [25] Spałek J.: Wpływ oleju smarujcego na powstawanie i rozwój pittingu. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, z. 1-2, str Wyd. PAN, Kraków [26] Pytko S. (red.): Problemy wytrzymałoci kontaktowej. Wyd. PWN, Warszawa [27] Dawson P.H.: The effect of sliding on rolling contact pitting. The Journal of Mechanical Engineering Science, nr 4 (23), [28] Spałek J., Kwany M.: Diagnostyczna weryfikacja wpływu lepkoci oleju smarujcego na prac przekładni zbatej. Szybkobiene Pojazdy Gsienicowe, nr 1 (29) ISSN , str [29] Spałek J., Kwany M.: Podstawy kształtowania trwałoci eksploatacyjnej przekładni zbatych układów napdowych maszyn roboczych. Szybkobiene Pojazdy Gsienicowe, nr 1 (39) ISSN , str OPTIMISING THE SELECTION OF WORKING MACHINE GEAR LUBRICANT OIL VISCOSITY TO MAXIMISE GEAR MESHING DURABILITY Abstract. The paper presents a systematised approach to the selection of optimum viscosity of gear lubricant for drives of working machines used in civilian and military areas. Traditional literature procedures are characterised for determining the required oil viscosity according to the hydrodynamic theory (HD theory), and procedures based on the theory of elastohydrodynamic lubrication (EHD theory) are also presented. Nomograms developed by the authors allow to determine the dimensionless friction parameter resulting from the physical nature of the frictional contact in the lubricated gear meshing. The relationship between this parameter and the main types of tribological wear (abrasion, contact fatigue and seizure) of the gear teeth is demonstrated. Keywords: working machine drives, gears, lubrication, tribological life of gear meshing.
WPŁYW OLEJU NA TRWAŁOŚĆ TRIBOLOGICZNĄ UZĘBIEŃ PRZEKŁADNI ZĘBATYCH
Jacek SPAŁEK WPŁYW OLEJU NA TRWAŁOŚĆ TRIBOLOGICZNĄ UZĘBIEŃ PRZEKŁADNI ZĘBATYCH Streszczenie: W opracowaniu przedstawiono wpływ oleju na zmęczenie stykowe, zużycie adhezyjne i zatarcie zazębień przekładni
PODSTAWY KSZTAŁTOWANIA TRWAŁOCI EKSPLOATACYJNEJ PRZEKŁADNI ZBATYCH UKŁADÓW NAPDOWYCH MASZYN ROBOCZYCH
Szybkobiene Pojazdy Gsienicowe (39) nr 1, 2016 Jacek SPAŁEK Maciej KWANY PODSTAWY KSZTAŁTOWANIA TRWAŁOCI EKSPLOATACYJNEJ PRZEKŁADNI ZBATYCH UKŁADÓW NAPDOWYCH MASZYN ROBOCZYCH Streszczenie. W artykule dokonano
WPŁYW PODSTAWOWYCH PARAMETRÓW KONSTRUKCYJNYCH NA STRATY MOCY W ZAZĘBIENIU WALCOWEJ PRZEKŁADNI ZĘBATEJ
5-2009 T R I B O L O G I A 171 Jacek SPAŁEK *, Maciej KWAŚNY * WPŁYW PODSTAWOWYCH PARAMETRÓW KONSTRUKCYJNYCH NA STRATY MOCY W ZAZĘBIENIU WALCOWEJ PRZEKŁADNI ZĘBATEJ ANALYSIS OF THE INFLUENCE OF BASIC CONSTRUCTIONAL
ANALIZA STRAT MOCY W ZAZĘBIENIU WALCOWEJ PRZEKŁADNI ZĘBATEJ
Szybkobieżne ojazdy Gąsienicowe (25) nr 1/2010 Jacek SAŁEK Maciej KWAŚNY Szymon BOCHENEK ANALIZA STRAT MOCY W ZAZĘBIENIU WALCOWEJ RZEKŁADNI ZĘBATEJ Streszczenie: Sprawność przekładni zębatej w znaczącym
Analiza warunków smarowania przekładni zębatych do napędu górniczych przenośników taśmowych
Analiza warunków smarowania przekładni zębatych do napędu górniczych przenośników taśmowych Andrzej Wieczorek 1. Wprowadzenie Jednym z koniecznych czynników zapewniających wysoką trwałość eksploatacyjną
Zagadnienia trwałoci i zuycia materiałów
Zagadnienia trwałoci i zuycia Karta (sylabus) przedmiotu WM Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia I stopnia o profilu: A x P Przedmiot: Zagadnienia trwałoci i zuycia Kod przedmiotu Status przedmiotu:
Pomiar i nastawianie luzu w osiach posuwowych obrotowych
Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Instytut Technologii Mechanicznej Maszyny i urządzenia technologiczne laboratorium Pomiar i nastawianie luzu w osiach posuwowych obrotowych Cykl II Ćwiczenie 1 1. CEL
Przekładnie ślimakowe / Henryk Grzegorz Sabiniak. Warszawa, cop Spis treści
Przekładnie ślimakowe / Henryk Grzegorz Sabiniak. Warszawa, cop. 2016 Spis treści Przedmowa XI 1. Podział przekładni ślimakowych 1 I. MODELOWANIE I OBLICZANIE ROZKŁADU OBCIĄŻENIA W ZAZĘBIENIACH ŚLIMAKOWYCH
TEORETYCZNY MODEL PANEWKI POPRZECZNEGO ŁOśYSKA ŚLIZGOWEGO. CZĘŚĆ 3. WPŁYW ZUśYCIA PANEWKI NA ROZKŁAD CIŚNIENIA I GRUBOŚĆ FILMU OLEJOWEGO
Paweł PŁUCIENNIK, Andrzej MACIEJCZYK TEORETYCZNY MODEL PANEWKI POPRZECZNEGO ŁOśYSKA ŚLIZGOWEGO. CZĘŚĆ 3. WPŁYW ZUśYCIA PANEWKI NA ROZKŁAD CIŚNIENIA I GRUBOŚĆ FILMU OLEJOWEGO Streszczenie W artykule przedstawiono
Statyczna próba skrcania
Laboratorium z Wytrzymałoci Materiałów Statyczna próba skrcania Instrukcja uzupełniajca Opracował: Łukasz Blacha Politechnika Opolska Katedra Mechaniki i PKM Opole, 2011 2 Wprowadzenie Do celów wiczenia
Zadania pomiarowe w pracach badawczo-rozwojowych. Do innych funkcji smarów nale$#:
RHEOTEST Medingen Reometr RHEOTEST RN: Zakres zastosowa! Smary Zadania pomiarowe w pracach badawczo-rozwojowych W!a"ciwo"ci reologiczne materia!ów smarnych, które determinuje sama ich nazwa, maj# g!ówny
TŁOCZNO BLACH O PODWYSZONEJ WYTRZYMAŁOCI
Obróbka Plastyczna Metali Nr 1, 2005 Materiałoznawstwo i obróbka cieplna mgr in. Henryk Łobza, in. Marian Stefaniak, mgr in. Sławomir Sosnowski Instytut Obróbki Plastycznej, Pozna TŁOCZNO BLACH O PODWYSZONEJ
Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia II stopnia o profilu: A P
Technologiczne i organizacyjne przygotowanie produkcji WM Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia II stopnia o profilu: A P Przedmiot: Technologiczne i organizacyjne przygotowanie produkcji Kod przedmiotu
Dodatek 1. Czopy kocowe walcowe wałów wg PN-M-85000:1998. D1.1. Wzory obliczeniowe dopuszczalnych momentów obrotowych
Praca domowa nr 3. Dodatek Strona 1 z 23 Dodatek 1. Czopy kocowe walcowe wałów wg PN-M-85000:1998 Norm PN-M-85000 objto wymiary czopów kocowych walcowych wałów (długich i krótkich) oraz czopów stokowych
OBLICZANIE KÓŁK ZĘBATYCH
OBLICZANIE KÓŁK ZĘBATYCH koło podziałowe linia przyporu P R P N P O koło podziałowe Najsilniejsze zginanie zęba następuje wówczas, gdy siła P N jest przyłożona u wierzchołka zęba. Siłę P N można rozłożyć
1. Obliczenia wytrzymałościowe elementów maszyn przy obciążeniu zmiennym PRZEDMOWA 11
SPIS TREŚCI 1. Obliczenia wytrzymałościowe elementów maszyn przy obciążeniu zmiennym PRZEDMOWA 11 1. ZARYS DYNAMIKI MASZYN 13 1.1. Charakterystyka ogólna 13 1.2. Drgania mechaniczne 17 1.2.1. Pojęcia podstawowe
WPŁYW DODATKU NA WŁASNOŚCI SMAROWE OLEJU BAZOWEGO SN-150
4-2012 T R I B O L O G I A 227 Michał STYP-REKOWSKI *, Jarosław MIKOŁAJCZYK ** WPŁYW DODATKU NA WŁASNOŚCI SMAROWE OLEJU BAZOWEGO SN-150 EFFECT OF AN ADDITIVE ON LUBRICATING PROPERTIES OF SN-150 BASE OIL
Zasady doboru zaworów regulacyjnych przelotowych - powtórka
Trójdrogowe zawory regulacyjne Wykład 5 Zasady doboru zaworów regulacyjnych przelotowych - powtórka Podstaw do doboru rednicy nominalnej zaworu regulacyjnego jest obliczenie współczynnika przepływu Kvs
Elementy pneumatyczne
POLITECHNIKA LSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INYNIERII RODOWISKA i ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN i URZDZE ENERGETYCZNYCH Elementy pneumatyczne Laboratorium automatyki (A 3) Opracował: dr in. Jacek Łyczko Sprawdził:
OBLICZENIA SPRZ ENIA CIERNEGO
1. Dane wejciowe do oblicze: Udwig nominalny: OBLICZENIA SPRZENIA CIERNEGO Masa kabiny, ramy i osprztu: Masa przeciwwagi: Q := P := P b := 1000 kg 90 kg Prdko nominalna: v := 0.5 m s 180 kg Wysoko podnoszenia:
PODSTAWY DIAGNOSTYKI MASZYN
*************************************************************** Bogdan ÓŁTOWSKI PODSTAWY DIAGNOSTYKI MASZYN ************************************************* BYDGOSZCZ - 1996 motto : na wielkie kłopoty
Przedmiot: Niezawodno maszyn i urzdze
Niezawodno maszyn i urzdze WM Karta (sylabus) przedmiotu Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia I stopnia o profilu: A x P Przedmiot: Niezawodno maszyn i urzdze Kod przedmiotu Status przedmiotu: obieralny
Metodyka wyznaczania charakterystyki zastpczej zespołu silnik spalinowy-przekładnia hydrokinetyczna
dr in. Piotr DOBRZANIECKI Instytut Techniki Górniczej KOMAG Metodyka wyznaczania charakterystyki zastpczej zespołu silnik spalinowy-przekładnia hydrokinetyczna S t r e s z c z e n i e W artykule przedstawiono
BADANIA PRZEKŁADNI BOCZNEJ POJAZDU GSIENICOWEGO
Szybkobiene Pojazdy Gsienicowe (50) nr 4, 2018 27 Krzysztof SKOWRON Marcin DUSZAK Tomasz WRÓBEL BADANIA PRZEKŁADNI BOCZNEJ POJAZDU GSIENICOWEGO Streszczenie. Kocowy etap procesu projektowania przekładni
Badanie sprawności przekładni mechanicznej. Maszyny i urządzenia technologiczne. Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania. Cykl I Ćwiczenie 1
Wydział Budowy aszyn i Zarządzania Instytut Technologii echanicznej aszyny i urządzenia technologiczne laboratorium Badanie sprawności przekładni mechanicznej Cykl I Ćwiczenie 1 Opracował: dr hab. inż.
WYKORZYSTANIE MES DO WYZNACZANIA WPŁYWU PĘKNIĘCIA W STOPIE ZĘBA KOŁA NA ZMIANĘ SZTYWNOŚCI ZAZĘBIENIA
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2009 Seria: TRANSPORT z. 65 Nr kol. 1807 Tomasz FIGLUS, Piotr FOLĘGA, Piotr CZECH, Grzegorz WOJNAR WYKORZYSTANIE MES DO WYZNACZANIA WPŁYWU PĘKNIĘCIA W STOPIE ZĘBA
W Y B R A N E P R O B L E M Y I N Y N I E R S K I E ALGORYTM STEROWANIA ADAPTACYJNEGO HYBRYDOWEGO POJAZU KOŁOWEGO
W Y B R A N E P R O B L E M Y I NY N I E R S K I E N U M E R 2 I N S T Y T U T A U T O M A T Y Z A C J I P R O C E S Ó W T E C H N O L O G I C Z N Y C H I Z I N T E G R O W A N Y C H S Y S T E M Ó W W
Badania numeryczne warunków smarowania w zazębieniach kół przekładni maszyn roboczych o dużym zakresie zmienności obciążeń
Badania numeryczne warunków smarowania w zazębieniach kół przekładni maszyn roboczych o dużym zakresie zmienności obciążeń Jan Zwolak, Marek Martyna przekładniach zębatych stosowanych w układach napędowych
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA PRZEDMIOT: INŻYNIERIA WARSTWY WIERZCHNIEJ Temat ćwiczenia: Badanie prędkości zużycia materiałów
Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia drugiego stopnia o profilu : A P
Eksploatacja WM Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia drugiego stopnia o profilu : A P Przedmiot: Eksploatacja Kod przedmiotu Status przedmiotu: obieralny ZIP 2 N 2 2 24-_0 Jzyk wykładowy: polski Rok:
Projektowanie i analiza zadaniowa interfejsu na przykładzie okna dialogowego.
Projektowanie i analiza zadaniowa interfejsu na przykładzie okna dialogowego. Jerzy Grobelny Politechnika Wrocławska Projektowanie zadaniowe jest jednym z podstawowych podej do racjonalnego kształtowania
Badania tribologiczne dodatku MolySlip 2001G
INSTYTUT EKSPLOATACJI POJAZDÓW I MASZYN Badania tribologiczne dodatku MolySlip 2001G Wykonawcy pracy: dr inż. Jan Guzik kierujący pracą inż. Barbara Stachera mgr inż. Katarzyna Mrozowicz Radom 2008 r.
Wskaniki niezawodnoci pojazdów samochodowych podlegajcych okresowym badaniom technicznym na Stacji Kontroli Pojazdów
ARCHIWUM MOTORYZACJI 1, pp. 39-46 (2009) Wskaniki niezawodnoci pojazdów samochodowych podlegajcych okresowym badaniom technicznym na Stacji Kontroli Pojazdów KRZYSZTOF P. WITUSZYSKI, WIKTOR JAKUBOWSKI
Trwałość i niezawodność Durability and reliability. Transport I stopień Ogólnoakademicki. Studia stacjonarne. Kierunkowy
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014 Trwałość i niezawodność Durability and reliability A. USYTUOWANIE MODUŁU
Przyczyny zmiany struktury kryształów kolumnowych w odlewach wykonywanych pod wpływem wymuszonej konwekcji
AMME 2002 11th Przyczyny zmiany struktury kryształów kolumnowych w odlewach wykonywanych pod wpływem wymuszonej konwekcji J. Gawroski, J. Szajnar Katedra Odlewnictwa, Politechnika lska ul. Towarowa 7,
Badania doświadczalne niestacjonarnego elastohydrodynamicznego (ehd) izotermicznego filmu olejowego
BUCHALSKI Krzysztof 1 MACIEJCZYK Andrzej 2 Badania doświadczalne niestacjonarnego elastohydrodynamicznego (ehd) izotermicznego filmu olejowego WSTĘP Problem tarcia między szeroko pojętymi elementami tocznymi
WPŁYW PROCESU TARCIA NA ZMIANĘ MIKROTWARDOŚCI WARSTWY WIERZCHNIEJ MATERIAŁÓW POLIMEROWYCH
WOJCIECH WIELEBA WPŁYW PROCESU TARCIA NA ZMIANĘ MIKROTWARDOŚCI WARSTWY WIERZCHNIEJ MATERIAŁÓW POLIMEROWYCH THE INFLUENCE OF FRICTION PROCESS FOR CHANGE OF MICROHARDNESS OF SURFACE LAYER IN POLYMERIC MATERIALS
KOSZTY PLANOWEJ OBSŁUGI TECHNICZNEJ CIGNIKÓW ROLNICZYCH NOWEJ GENERACJI
Technica Agraria 2(2) 2003, 53-57 KOSZTY PLANOWEJ OBSŁUGI TECHNICZNEJ CIGNIKÓW ROLNICZYCH NOWEJ GENERACJI Zenon Grze Streszczenie. W pracy dokonano analizy kosztów planowej obsługi technicznej cigników
Modelowanie nacisku na powierzchni styku wargowego piercienia uszczelniajcego z wałem
mgr in. Leszek GRABKA Laserhouse S.C. dr in. Józef MARKOWICZ dr hab. in. Stanisław SZWEDA, prof. Pol. l. Politechnika lska Modelowanie nacisku na powierzchni styku wargowego piercienia uszczelniajcego
Koła stożkowe o zębach skośnych i krzywoliniowych oraz odpowiadające im zastępcze koła walcowe wytrzymałościowo równoważne
Spis treści PRZEDMOWA... 9 1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA I KLASYFIKACJA PRZEKŁADNI ZĘBATYCH... 11 2. ZASTOSOWANIE I WYMAGANIA STAWIANE PRZEKŁADNIOM ZĘBATYM... 22 3. GEOMETRIA I KINEMATYKA PRZEKŁADNI WALCOWYCH
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2014 Seria: TRANSPORT z. 82 Nr kol. 1903
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2014 Seria: TRANSPORT z. 82 Nr kol. 1903 Piotr FOLĘGA 1 DOBÓR ZĘBATYCH PRZEKŁADNI FALOWYCH Streszczenie. Różnorodność typów oraz rozmiarów obecnie produkowanych zębatych
WICZENIE LABORATORYJNE NR 9. Opracowali: Wojciech Wieleba, Zbigniew Olejnik
WICZENIE LABORATORYJNE NR 9 Opracowali: Wojciech Wieleba, Zbigniew Olejnik Temat: Badanie przekładni pasowej z pasem klinowym Uwaga: Przed przystpieniem do wiczenia naley zapozna si z ponisz instrukcj
Badania numeryczne niestacjonarnego elastohydrodynamicznego (ehd) filmu olejowego pod działaniem zmiennego obciążenia
BUCHALSKI Krzysztof 1 Badania numeryczne niestacjonarnego elastohydrodynamicznego (ehd) filmu olejowego pod działaniem zmiennego obciążenia WSTĘP Tarcie występuje powszechnie w świecie. Zaliczamy je w
BADANIA WŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNYCH BRĄZU CuSn12Ni2 W OBECNOŚCI PREPARATU EKSPLOATACYJNEGO O DZIAŁANIU CHEMICZNYM
5-29 T R I B O L O G I A 117 Alicja LABER *, Krzysztof ADAMCZUK * BADANIA WŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNYCH BRĄZU CuSn12Ni2 W OBECNOŚCI PREPARATU EKSPLOATACYJNEGO O DZIAŁANIU CHEMICZNYM THE STUDY OF TRIBOLOGICAL
Metoda statystycznej oceny klasy uszkodze materiałów pracujcych w warunkach pełzania *
AMME 00 th Metoda statystycznej oceny klasy uszkodze materiałów pracujcych w warunkach pełzania * L.A. Dobrzaski, M. Krupiski, R. Maniara, W. Sitek Zakład Technologii Procesów Materiałowych i Technik Komputerowych
ANALIZA RUCHU POJAZDU GSIENICOWEGO
Szybkobiene Pojazdy Gsienicowe (42) nr 4, 2016 Stanisław TOMASZEWSKI ANALIZA RUCHU POJAZDU GSIENICOWEGO Streszczenie. W artykule opisano sposób modelowania ruchu pojazdu w rodowisku SolidWorks. Przedstawiono
ODPORNOŚĆ STALIWA NA ZUŻYCIE EROZYJNE CZĘŚĆ II. ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ
Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (15) nr 1, 2002 Stanisław JURA Roman BOGUCKI ODPORNOŚĆ STALIWA NA ZUŻYCIE EROZYJNE CZĘŚĆ II. ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ Streszczenie: W części I w oparciu o teorię Bittera określono
Prognozowanie udziału grafitu i cementytu oraz twardoci na przekroju walca eliwnego na podstawie szybkoci krzepnicia
AMME 2003 12th Prognozowanie udziału grafitu i cementytu oraz twardoci na przekroju walca eliwnego na podstawie szybkoci krzepnicia J. Sucho Zakład Odlewnictwa, Instytut Materiałów Inynierskich i Biomedycznych,
- 1 - Regulacja gstoci sadzenia w rzdzie. ( Dotyczy punktu 8 instrukcji obsługi ).
- 1 - Regulacja gstoci sadzenia w rzdzie. ( Dotyczy punktu 8 instrukcji obsługi ). Odległo midzy sadzonkami w rzdzie uzaleniona jest od iloci chwytaków tarczy sadzcej, stosowanego przełoenia przekładni
Łożyska ślizgowe - podstawowe rodzaje
Łożyska ślizgowe - podstawowe rodzaje Łożyska o tarciu suchym (bezsmarowe, samosmarne) Łożyska porowate impregnowane smarem Łożyska samosmarne, bezsmarowe, suche 2 WCZORAJ Obsługa techniczna samochodu
Przedmiot: Niezawodno maszyn i urzdze
Niezawodno maszyn i urzdze WM Karta (sylabus) przedmiotu Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia I stopnia o profilu: A x P Przedmiot: Niezawodno maszyn i urzdze Kod przedmiotu Status przedmiotu: obieralny
BADANIA WŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNYCH POLIAMIDU PA6 I MODARU
4-2010 T R I B O L O G I A 263 Alicja LABER *, Krzysztof ADAMCZUK * BADANIA WŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNYCH POLIAMIDU PA6 I MODARU THE STUDY OF TRIBOLOGICAL PROPERTIES OF POLYAMIDE PA6 AND MODAR Słowa kluczowe:
Podstawy Konstrukcji Maszyn
Podstawy Konstrukcji Maszyn Część 2 hydrodynamiczne łożyska ślizgowe 1.Hydrodynamiczne łożyska ślizgowe podział Podział łożysk ze względu na sposób zasilania medium smarnym: zasilanie olejem pod ciśnieniem
STAN TERMICZNY I DRGANIA PRZEKŁADNI ZĘBATEJ PRZENOŚNIKA TAŚMOWEGO JAKO FUNKCJA SMAROWANIA
5-2010 T R I B O L O G I A 285 Jacek SPAŁEK, Maciej KWAŚNY *, Seweryn SPAŁEK STAN TERMICZNY I DRGANIA PRZEKŁADNI ZĘBATEJ PRZENOŚNIKA TAŚMOWEGO JAKO FUNKCJA SMAROWANIA THE INFLUENCE OF LUBRICATION ON VIBRATIONS
CZTEROKULOWA MASZYNA TARCIA ROZSZERZENIE MOŻLIWOŚCI BADAWCZYCH W WARUNKACH ZMIENNYCH OBCIĄŻEŃ
Artur MACIĄG, Wiesław OLSZEWSKI, Jan GUZIK Politechnika Radomska, Wydział Mechaniczny CZTEROKULOWA MASZYNA TARCIA ROZSZERZENIE MOŻLIWOŚCI BADAWCZYCH W WARUNKACH ZMIENNYCH OBCIĄŻEŃ Słowa kluczowe Czterokulowa
OPTYMALIZACJA SMAROWANIA MECHANIZMU OBROTU ANTENY RADAROWEJ ZE WZGLĘDU NA KRYTERIUM MINIMALIZACJI STRAT TARCIA
Jacek SPAŁEK Politechnika Śląska, Instytut Mechanizacji Górnictwa OPTYMALIZACJA SMAROWANIA MECHANIZMU OBROTU ANTENY RADAROWEJ ZE WZGLĘDU NA KRYTERIUM MINIMALIZACJI STRAT TARCIA Słowa kluczowe Konstrukcje
ODOLEJACZ - INSTRUKCJA UYTKOWANIA
ODOLEJACZ - INSTRUKCJA UYTKOWANIA 1. PRZEZNACZENIE : Odolejacz produkowany przez firm Cavipan słuy do usuwania oleju z kpieli myjcych oraz chłodziw. Stosuje si dla układów maszyn, których lustro cieczy
WSPOMAGANIE OCENY PRZEBIEGU PROCESÓW TRIBOLOGICZNYCH POPRZEZ POMIAR I ANALIZĘ DRGAŃ GENEROWANYCH W TEŚCIE ZATARCIOWYM
5-2011 T R I B O L O G I A 129 Maciej KWAŚNY *, Jacek SPAŁEK * WSPOMAGANIE OCENY PRZEBIEGU PROCESÓW TRIBOLOGICZNYCH POPRZEZ POMIAR I ANALIZĘ DRGAŃ GENEROWANYCH W TEŚCIE ZATARCIOWYM SUPPORTING THE EVALUATION
PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na specjalności: projektowanie systemów mechanicznych Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU TRIBOLOGIA
Politechnika lska w Gliwicach Instytut Maszyn i Urzdze Energetycznych Zakład Podstaw Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Energetycznych
Politechnika lska w Gliwicach Instytut Maszyn i Urzdze Energetycznych Zakład Podstaw Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Energetycznych wiczenie laboratoryjne z wytrzymałoci materiałów Temat wiczenia: Wyznaczanie
PROJEKTOWANIE PRZEKŁADNI BOCZNEJ POJAZDU GSIENICOWEGO
Szybkobiene Pojazdy Gsienicowe (41) nr 3, 2016 Krzysztof Krzysztof BASIURA PROJEKTOWANIE PRZEKŁADNI BOCZNEJ POJAZDU GSIENICOWEGO Streszczenie. W artykule przedstawiono opracowane koncepcje rozwiza przekładni
NIEPEWNO W POMIARACH POZIOMU DWIKU
NIEPEWNO W POMIARACH POZIOMU DWIKU mgr Mikołaj KIRPLUK NTL-M.Kirpluk 00-761 Warszawa, ul.belwederska 3 m.6 www.ntlmk.com tel.k.: 502 216620 e-mail: mkirpluk@ntlmk.com 1. WSTP Niniejszy referat stanowi
PROF. DR HAB. INŻ. JAN KAZIMIERZ SADOWSKI, prof. zw. Uniwersytetu Technologiczno Humanistycznego w Radomiu
PROF. DR HAB. INŻ. JAN KAZIMIERZ SADOWSKI, prof. zw. Uniwersytetu Technologiczno Humanistycznego w Radomiu dziedzina: nauki techniczne dyscyplina i specjalność naukowa: mechanika; tribologia studia: Politechnika
1116 AUTOBUSY 6/2017. Eksploatacja i testy. Andrzej N. WIECZOREK WSTĘP
Andrzej N. WIECZOREK ANALIZA WPŁYWU WYBRANYCH TECHNOLOGII OBRÓBKI KÓŁ ZĘBATYCH O UZĘBIENIU ZEWNĘTRZNYM NA WARUNKI SMAROWANIA PRZEKŁADNI ZĘBATYCH STOSOWANYCH W NAPĘDACH PRZENOŚNIKÓW TRANSPORTOWYCH W ramach
WYBÓR PUNKTÓW POMIAROWYCH
Scientific Bulletin of Che lm Section of Technical Sciences No. 1/2008 WYBÓR PUNKTÓW POMIAROWYCH WE WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ TECHNICE POMIAROWEJ MAREK MAGDZIAK Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji, Politechnika
Badania technologii napawania laserowego i plazmowego proszkami na osnowie kobaltu, przylgni grzybków zaworów ze stali X40CrSiMo10-2
AMME 2003 12th Badania technologii laserowego i plazmowego proszkami na osnowie kobaltu, przylgni grzybków zaworów ze stali X40CrSiMo10-2 A. Klimpel, A. Lisiecki, D. Janicki Katedra Spawalnictwa, Politechnika
Zużycie w eksploatacji maszyn Wear in machine operation. Mechanika I budowa maszyn I stopnia ogólnoakademicki studia stacjonarne
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr../12 z dnia.... 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014 Zużycie
PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: kierunkowy ogólny Rodzaj zajęć: wykład, projekt I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Uzyskanie przez
Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów
Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów Analiza procesu jest narzdziem do osignicia wyszej efektywnoci organizacji (midzy innymi). Wymaga ona zbudowania modelu procesu biznesowego bdcego opisem funkcjonowania
Ocena kształtu wydziele grafitu w eliwie sferoidalnym metod ATD
AMME 2003 12th Ocena kształtu wydziele grafitu w eliwie sferoidalnym metod ATD M. Stawarz, J. Szajnar Zakład Odlewnictwa, Instytut Materiałów Inynierskich i Biomedycznych Wydział Mechaniczny Technologiczny,
Klub Paragraf 34, Bronisławów 2006. dr in. Marek Dwiarek. Centralny Instytut Ochrony Pracy Pastwowy Instytut Badawczy
Klub Paragraf 34, Bronisławów 2006 dr in. Marek Dwiarek Centralny Instytut Ochrony Pracy Pastwowy Instytut Badawczy Tematyka dyskusji Klub Paragraf 34, Bronisławów 2006 Wymagania dotyczce bezpieczestwa
Ocena obcienia prac fizyczn dynamiczn na stanowisku pracy
Ocena obcienia prac fizyczn dynamiczn na stanowisku pracy dr med. Joanna Bugajska - Centralny Instytut Ochrony Pracy (artykuł z pakietu edukacyjnego Nauka o pracy - bezpieczestwo, higiena, ergonomia CIOP)
Hartowno i odpuszczalno stali
Hartowno stali Podatno stali na hartowanie, zwana hartownoci, jest wyraana zalenoci przyrostu twardoci w wyniku hartowania od temperatury austenityzowania i szybkoci chłodzenia. O hartownoci stali współdecyduje:
ANALIZA NAPRĘŻEŃ W KOŁACH ZĘBATYCH WYZNACZONYCH METODĄ ELEMENTÓW BRZEGOWYCH
3-2006 PROBLEMY EKSPLOATACJI 157 Piotr FOLĘGA Politechnika Śląska, Gliwice ANALIZA NAPRĘŻEŃ W KOŁACH ZĘBATYCH WYZNACZONYCH METODĄ ELEMENTÓW BRZEGOWYCH Słowa kluczowe Koła zębate, zużycie ścierne zębów,
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW
Ćwiczenie numer 2 Pomiar współczynnika oporu liniowego 1. Wprowadzenie Stanowisko służy do analizy zjawiska liniowych strat energii podczas przepływu laminarnego i turbulentnego przez rurociąg mosiężny
ELEMENTY TRIBOLOGII Elements of Tribology. forma studiów: studia stacjonarne Liczba godzin/tydzień: 2W, 1L PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu Kierunek: Inżynieria materiałowa Rodzaj przedmiotu: Kierunkowy do wyboru Rodzaj zajęć: Wyk. Lab. Poziom studiów: studia I stopnia ELEMENTY TRIBOLOGII Elements of Tribology forma studiów:
BADANIA WŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNYCH BRĄZU CuSn12Ni2
1-2010 T R I B O L O G I A 41 Alicja LABER *, Krzysztof ADAMCZUK * BADANIA WŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNYCH BRĄZU CuSn12Ni2 THE STUDY OF TRIBOLOGICAL PROPERTIES OF BRONZE CuSn12Ni2 Słowa kluczowe: właściwości
Analiza trwałości eksploatacyjnej oleju silnikowego
PIEC Paweł 1 ZAJĄC Grzegorz 2 Analiza trwałości eksploatacyjnej oleju silnikowego WPROWADZENIE Oleje silnikowe OS podlegają podczas eksploatacji procesom zużycia starzeją się. Na proces intensywności starzenia
. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest porównanie na drodze obserwacji wizualnej przepływu laminarnego i turbulentnego, oraz wyznaczenie krytycznej licz
ZAKŁAD MECHANIKI PŁYNÓW I AERODYNAMIKI ABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW ĆWICZENIE NR DOŚWIADCZENIE REYNODSA: WYZNACZANIE KRYTYCZNEJ ICZBY REYNODSA opracował: Piotr Strzelczyk Rzeszów 997 . Cel ćwiczenia Celem
DIAGNOSTYCZNA WERYFIKACJA WPŁYWU LEPKOŚCI OLEJU SMARUJĄCEGO NA PRACĘ PRZEKŁADNI ZĘBATEJ
Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (29) nr 1, 2012 Jacek SPAŁEK Maciej KWAŚNY DIAGNOSTYCZNA WERYFIKACJA WPŁYWU LEPKOŚCI OLEJU SMARUJĄCEGO NA PRACĘ PRZEKŁADNI ZĘBATEJ Streszczenie. W artykule przedstawiono
Analiza parametrów krystalizacji eliwa chromowego w odlewach o rónych modułach krzepnicia
AMME 23 12th Analiza parametrów krystalizacji eliwa chromowego w odlewach o rónych modułach krzepnicia A. Studnicki Instytut Materiałów Inynierskich i Biomedycznych, Zakład Odlewnictwa, Politechnika lska,
Rok akademicki: 2013/2014 Kod: RBM ET-n Punkty ECTS: 3. Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Niestacjonarne
Nazwa modułu: Tribologia Rok akademicki: 2013/2014 Kod: RBM-2-106-ET-n Punkty ECTS: 3 Wydział: Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Specjalność: Eksploatacja i technologia
W Y B R A N E P R O B L E M Y I N Y N I E R S K I E PROJEKT SIŁOMIERZA Z ZASTOSOWANIEM TENSOMETRII OPOROWEJ
W Y B R A N E P R O B L E M Y I NY N I E R S K I E Z E S Z Y T Y N A U K O W E I N S T Y T U T U A U T O M A T Y Z A C J I P R O C E S Ó W T E C H N O L O G I C Z N Y C H I Z I N T E G R O W A N Y C H
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW
Ćwiczenie numer Pomiar współczynnika oporu liniowego 1. Wprowadzenie Stanowisko służy do analizy zjawiska liniowych strat energii podczas przepływu laminarnego i turbulentnego przez rurociąg mosiężny o
Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia drugiego stopnia o profilu: A P. Wykład 15 wiczenia 30 Laboratorium Projekt
Podstawy optymalizacja w ach wytwarzania WM Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia drugiego stopnia o profilu: A P Przedmiot: Optymalizacja w ach wytwarzania Status przedmiotu: obowizkowy Kod: ZIP S 0
Nacinanie walcowych kół zębatych na frezarce obwiedniowej
Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Instytut Technologii Mechanicznej Maszyny i urządzenia technologiczne laboratorium Nacinanie walcowych kół zębatych na frezarce obwiedniowej Cykl I Ćwiczenie 3 Opracował:
Spis treści. Przedmowa 11
Przykłady obliczeń z podstaw konstrukcji maszyn. [Tom] 2, Łożyska, sprzęgła i hamulce, przekładnie mechaniczne / pod redakcją Eugeniusza Mazanka ; autorzy: Andrzej Dziurski, Ludwik Kania, Andrzej Kasprzycki,
Podstawy obróbki ubytkowej
Podstawy Karta (sylabus) przedmiotu WM Zarzdzanie i inynieria produkcji Studia pierwszego stopnia o profilu: ogólnoakademickim A P Przedmiot: Podstawy Kod przedmiotu Status przedmiotu: obowizkowy ZIP N
Twierdzenia ekstremalne teorii plastycznoci
Twierdzenia ekstremalne teorii plastycznoci Oprócz nonoci przekroju (sprystej i plastycznej) uywane jest take pojcie nonoci granicznej konstrukcji, czyli najwikszego obcienia przenoszonego przez konstrukcj
Teoretyczny model panewki poprzecznego łożyska ślizgowego. Wpływ wartości parametru zużycia na nośność łożyska
PŁUCIENNIK Paweł 1 MACIEJCZYK Andrzej 2 Teoretyczny model panewki poprzecznego łożyska ślizgowego. Wpływ wartości parametru zużycia na nośność łożyska WSTĘP Łożyska ślizgowe znajdują szerokie zastosowanie
ZNACZENIE POWŁOKI W INŻYNIERII POWIERZCHNI
ZNACZENIE POWŁOKI W INŻYNIERII POWIERZCHNI PAWEŁ URBAŃCZYK Streszczenie: W artykule przedstawiono zalety stosowania powłok technicznych. Zdefiniowano pojęcie powłoki oraz przedstawiono jej budowę. Pokazano
Tarcie poślizgowe
3.3.1. Tarcie poślizgowe Przy omawianiu więzów w p. 3.2.1 reakcję wynikającą z oddziaływania ciała na ciało B (rys. 3.4) rozłożyliśmy na składową normalną i składową styczną T, którą nazwaliśmy siłą tarcia.
Rok akademicki: 2013/2014 Kod: RBM KW-s Punkty ECTS: 3. Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne
Nazwa modułu: Tribologia Rok akademicki: 2013/2014 Kod: RBM-2-109-KW-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Specjalność: Komputerowe wspomaganie
Laboratorium elektryczne. Falowniki i przekształtniki - I (E 14)
POLITECHNIKA LSKA WYDZIAŁINYNIERII RODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZDZE ENERGETYCZNYCH Laboratorium elektryczne Falowniki i przekształtniki - I (E 14) Opracował: mgr in. Janusz MDRYCH Zatwierdził:
Wpływ sposobu smarowania na międzyzębne siły dynamiczne w przekładni zębatej stożkowej
Wpływ sposobu smarowania na międzyzębne siły dynamiczne w przekładni zębatej stożkowej Antoni Skoć, Maciej Kwaśny 1. Wprowadzenie W czasie pracy przekładni przyczyną zmian wartości momentu są między innymi
PODSTAWY SKRAWANIA MATERIAŁÓW KONSTRUKCYJNYCH
WIT GRZESIK PODSTAWY SKRAWANIA MATERIAŁÓW KONSTRUKCYJNYCH Wydanie 3, zmienione i uaktualnione Wydawnictwo Naukowe PWN SA Warszawa 2018 Od Autora Wykaz ważniejszych oznaczeń i skrótów SPIS TREŚCI 1. OGÓLNA
PORÓWNANIE POSTACI KONSTRUKCYJNYCH KOŁA ZABIERAKOWEGO POJAZDÓW KOPARKI WIELONACZYNIOWEJ. 1. Wprowadzenie obiekt badań
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 35 Zeszyt 3/1 2011 Eugeniusz Rusiński*, Tadeusz Smolnicki*, Grzegorz Przybyłek* PORÓWNANIE POSTACI KONSTRUKCYJNYCH KOŁA ZABIERAKOWEGO POJAZDÓW KOPARKI WIELONACZYNIOWEJ 1.
ZAKŁAD POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I SILNIKÓW SPALINOWYCH ZPSiSS WYDZIAŁ BUDOWY MASZYN I LOTNICTWA
ZAKŁAD POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I SILNIKÓW SPALINOWYCH ZPSiSS WYDZIAŁ BUDOWY MASZYN I LOTNICTWA POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. IGNACEGO ŁUKASIEWICZA Al. Powstańców Warszawy 8, 35-959 Rzeszów, Tel: 854-31-1,
WPŁYW NIERÓWNOMIERNEGO ROZKŁADU OBCIĄŻENIA WZDŁUŻ LINII STYKU ZĘBÓW NA NAPRĘŻENIA KONTAKTOWE
5-2012 T R I B O L O G I A 251 Jan ZWOLAK * WPŁYW NIERÓWNOMIERNEGO ROZKŁADU OBCIĄŻENIA WZDŁUŻ LINII STYKU ZĘBÓW NA NAPRĘŻENIA KONTAKTOWE THE EFFECT OF UNEVEN LOAD DISTRIBUTION ALONG THE MESHING OF THE
ANALIZA WARIANTÓW SMAROWANIA UKŁADU OBROTU ANTENY RADAROWEJ
Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (16) nr, 00 Jacek SPAŁE Zbigniew RACZYŃSI Stanisław MASŁY ANALIZA WARIANTÓW SMAROWANIA UŁADU OBROTU ANTENY RADAROWEJ Streszczenie: W opracowaniu przedstawiono zagadnienie