Instytut Badawczy Leśnictwa

Transkrypt

1 Instytut Badawczy Leśnictwa Prezentacja Projektu cz. I Genealogia powstania, cele projektu, realizowane zadania i spodziewane efekty. Krzysztof Stereńczak Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi Instytut Badawczy Leśnictwa I Konferencja Naukowa pt.: Aktualny stan Puszczy Białowieskiej na podstawie wstępnych wyników projektu Life+ ForBioSensing, Białowieża r.

2 Plan prezentacji 1. Geneza projektu 2. Wstęp 3. Cele projektu 4. Realizowane zadania 5. Spodziewane efekty 6. O konferencji

3 Geneza projektu Zdj. K. Pilch

4 2012 rok Czynnik inicjujący?

5 2013 rok lutego 2013 otwarcie naboru wniosków w ramach Instrumentu Finansowego LIFE+ na rok czerwca 2013 roku złożenie wniosku przez platformę internetową. Komponent LIFE+ polityka i zarządzanie w zakresie ochrony środowiska - to projekty pilotażowe, które przyczyniają się do rozwoju innowacyjnych koncepcji politycznych, technologii, metod i instrumentów grudnia 2013 roku rozpoczęcie negocjacji z KE.

6 2014 rok lutego informacja o wstępnej akceptacji wniosku wraz z sugestiami wymagającymi poprawy wniosku lipca 2014 podpisanie umowy październik 2014 roku rozpoczęcie realizacji projektu, zakończenie projektu Spośród 961 złożonych wniosków Komisja Europejska zakwalifikowała do finansowania 125 (12,0%), w tym 2 projekty z Polski. Wybrane projekty, realizowane będą przez beneficjentów w 22 państwach członkowskich. Sponsorzy projektu: Komisja Europejska: PLN Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej: PLN Instytut Badawczy Leśnictwa: PLN

7 Podziękowanie za dotychczasowe wsparcie! Listy wspierające na etapie składania wniosku: - Białowieski Park Narodowy - RDLP Białystok - RDOŚ Białystok - Nadleśnictwa: Białowieża, Browsk i Hajnówka Pozytywne opinie w trakcie negocjacji: - DGLP - MŚ, Główny Konserwator Przyrody Aktualne działania: - Komitet Sterujący

8 Wstęp

9 Puszcza Białowieska Duży, różnorodny i cenny obiekt przyrodniczy Różne formy ochrony Złożony system zarządzania Potrzeba realizacji wielu funkcji Trudny do monitorowania, także metodami naziemnymi Brak badań prowadzonych na terenie całej PB Brak dokładnych informacji, na temat drzewostanów PB TELEDETEKCJA?

10 PB i teledetekcja Teledetekcja (ang. Remote Sensing - RS) to pozyskiwanie informacji o obiektach na podstawie pomiarów wykonywanych z pewnej odległości (zdalnie) przy wykorzystaniu specjalistycznych sensorów (czujników). Różny poziom pozyskania danych. Wykorzystane sensory dzielą się na aktywne i pasywne.

11 PB i teledetekcja Szansą przedstawienia całościowego obrazu Puszczy może być współczesna teledetekcja, która może: - wspomóc opracowania metodyczne (istotne z punktu widzenia rozwoju nauki i metod monitorowania obszarów leśnych), - wspomóc bieżące gospodarowanie i zarządzanie obszarami przyrodniczo-cennymi, - dostarczyć aktualnych i kompletnych danych.

12 Rola telelekcji w monitoringu drzewostanów 1. Szerokie wykorzystanie w skali lokalnej i globalnej. 2. Kondycja roślin. 3. Jednorodny obraz danego obszaru. 4. Zdjęcie, do którego można wrócić do niego w przyszłości. 5. Różny poziom analiz (zależny od wielkości piksela, gęstości danych punktowych, rozdzielczości radiometrycznej i spektralnej). 6. Możliwość zajrzenia pod okap drzewostanu. 7. Automatyzacja procesów obiektywizm analiz.

13 PB i teledetekcja Ale: W jakim zakresie teledetekcja może pomóc? Jakie dane są najlepsze? Jak często pozyskiwane? Jakie są możliwości ich integracji z innymi danymi?

14 Cele projektu

15 Cele projektu Projekt ma na celu opracowanie i zastosowanie metody monitoringu dużego obiektu leśnego z wykorzystaniem danych teledetekcyjnych. W szczególności: Monitoring dynamiki drzewostanów w Puszczy Białowieskiej Analizę sposobów odnawiania się, odmładzania i regeneracji drzewostanów, w tym z wykorzystaniem naturalnie powstających luk Opracowanie zestawienia różnego rodzaju technik i danych teledetekcyjnych, optymalnego dla potrzeb monitoringu lasów Charakterystykę mikroklimatu Puszczy Promocję Puszczy i wyników projektu

16 Cel główny Obiektywny obraz stanu drzewostanów Puszczy Białowieskiej i zmian w niej zachodzących.

17 Realizowane zadania

18 Zadania Działania przygotowawcze A Monitorowanie wpływu działań w ramach projektu C Zarządzanie projektem i monitorowanie postępów w realizacji projektu E Działania wdrożeniowe B Działania komunikacyjne i upowszechniające D

19 Zadania przygotowawcze (A) A1 - Założenie naziemnych powierzchni monitoringowych. A2 - Przygotowanie przetargów na dostarczenie danych teledetekcyjnych, oprogramowania i narzędzi do realizacji projektu.

20 Działania wdrożeniowe (B) B1 - Określenie optymalnego terminu do pozyskania danych teledetekcyjnych w kolejnych latach projektu. B2 - Pozyskanie i analiza danych z naziemnych powierzchni monitoringowych. B3 - Pozyskanie i analiza materiałów teledetekcyjnych i fotogrametrycznych.

21 Udział (%) Działania wdrożeniowe (B) 40,00 35,00 30,00 25,00 20,00 15,00 10,00 5,00 0,00 Użytkowanie lasu

22 Działania wdrożeniowe (B) Razem 278 szt.

23 Działania wdrożeniowe (B) Dane lotniczego skanowania laserowego (3 krotne: 2015 (2) i 2019) Lotnicze zobrazowania hiperspektralne (5 krotne: 2015 (3), 2017 i 2019) Dane satelitarne (15 krotnie: 2015 (2), 2016 (2), (10))

24 Monitorowanie wpływu działań w ramach projektu (C) C1 - Określenie aktualnego stanu drzewostanów Puszczy Białowieskiej; C2 - Określenie kierunków zmian zachodzących w drzewostanach Puszczy Białowieskiej; C3 - Określenie przestrzennej dynamiki populacji świerka w Puszczy Białowieskiej; C4 - Określenie dynamiki luk; C5 - Analiza poziomu wiedzy społeczności lokalnej na temat stanu Puszczy Białowieskiej.

25 Monitorowanie wpływu działań w ramach projektu (C)

26 Działania komunikacyjne i upowszechniające (D) D1 - Tablice informacyjne z logo Life+ i inne materiały promocyjne; D2 - Strona internetowa ( i FB; D3 (planowane do rozpoczęcia): Raport w języku niespecjalistycznym ( raport laika ); D4 - Odczyty, wykłady i spotkania dla instytucji, uczelni i społeczności lokalnych 23 wydarzenia w 2015 roku i kilka tysięcy uczestników; D5 - Konferencje planowana w IV kwartale 2016 roku w Białowieży.

27 Działania komunikacyjne i upowszechniające (D)

28 Działania komunikacyjne i upowszechniające (D) Współpraca z: Ekspertami z Polski WSL Szwajcaria SLU Szwecja Bawarski Park Narodowy Karlsruhe Institute of Technology Wybranymi projektami LIFE+ Global Forest Biodiversity Initiative Wsparcie w bieżącym zrządzaniu PB Szeroko rozumiane wsparcie rozwoju młodej kadry naukowej Transfer wiedzy i udostepnienie danych Szkolenia Konferencje i spotkania

29 Zadania przygotowawcze (A) E1 - Zarządzanie projektem; E2 - Audyt; E3 - Nawiązanie kontaktów z beneficjentami Life+ oraz wymiana doświadczeń z innymi projektami; E4 - Plan komunikacji po zakończeniu projektu.

30 Rola KS: Komitet Sterujący Reprezentowanie potrzeb organizacji i osób, które będą wykorzystywać w przyszłości wyniki projektu. Monitorowanie dostarczanych w ramach projektu rozwiązań. Współdziałanie w definicji i formowaniu nowych pomysłów, bądź przedsięwzięć oraz wsparcie i współpraca w ich realizacji.

31 Komitet Sterujący 1 Instytut Badawczy Leśnictwa, Z - ca Dyrektora ds. Naukowo-Badawczych 2 Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, Zastępca Dyrektora Generalnego ds. Strategii, Organizacji i Rozwoju 3 Departament Leśnictwa i Ochrony Przyrody, Ministerstwo Środowiska, z-ca Dyrektora 4 Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, Oddział w Białymstoku, z-ca Dyrektora 5 Katedra Hodowli Lasu, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa, Kierownik 6 Katedra Urządzania Lasu, Geomatyki i Ekonomiki Leśnictwa, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa, Kierownik 7 Instytutu Biologii Ssaków PAN, Białowieża, Dyrektor 8 Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych, Białystok, Dyrektor 9 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Białystok, Dyrektor 10 Białowieski Park Narodowy, Dyrektor 11 Nadleśnictwo Białowieża, Nadleśniczy 12 Nadleśnictwo Hajnówka, Nadleśniczy 13 Nadleśnictwo Browsk, Nadleśniczy 14 Starostwo Powiatu Hajnowskiego, Starosta 15 Gmina Białowieża, Wójt 16 Polskie Towarzystwo Leśne, Oddział w Białymstoku, Przewodniczący 17 Państwowy Park Narodowy "Puszcza Białowieska", pracownik naukowy 18 Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, kierownik projektu 19 Komitet Nauk Leśnych PAN, Przewodniczący 20 Liga Ochrony Przyrody, Prezes Zarządu Głównego 21 Stowarzyszenia SANTA Obrona Puszczy Białowieskiej, członek SANTY, 22 Zamiejscowy Wydział Leśny Politechniki Białostockiej w Hajnówce, Dziekan 23 Fundacja Greenpeace Polska, Dyrektor programowy 24 "Wydział ds. Programu LIFEDepartament Ochrony Przyrody i Edukacji Ekologicznej. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, opiekun projektu" 25 Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych, Zastępca Dyrektora ds. Projektów Lasów Państwowych

32 Zadania przygotowawcze (A) Struktura projektu Niepowtarzalny zespół!

33 Zależności pomiędzy zadaniami Działania komunikacyjne i upowszechniające D Przygotowanie przetargów A2 Zarządzanie projektem i monitorowanie postępów w realizacji projektu E Założenie powierzchni A1 Termin pozyskania danych hiperspektralnych B1 Pozyskanie i analiza danych RS B3 Pomiar i analiza danych naziemnych B2 Ankieta C5 Aktualny stan PB C1 Kierunki zmian PB C2 Świerk w PB C3 Dynamika luk C4

34 Najważniejsze fakty dotyczące projektu Pierwsza w historii sieć powierzchni obejmująca cały obszar PB i tak kompleksowo mierzona Opracowywanie autorskich metod i algorytmów analizy danych teledetekcyjnych dla tak dużego obszaru Obiektywizacja interpretacja danych automatyzacja analiz Integracja różnych danych Dendrometry i dendrochronologia Po 2 roku projektu kilkadziesiąt umów dotyczących wdrożenia efektów projektu

35 Spodziewane efekty

36 Spodziewane efekty Wyniki analiz i mapy prezentujące zmiany w drzewostanach PB. Aktualną mapę zbiorowisk roślinnych PB. Metody monitorowania dynamiki drzewostanów Puszczy Białowieskiej z wykorzystaniem danych teledetekcyjnych. Stworzenie chronologii wzorcowej szerokości słojów i lat wskaźnikowych dla wybranych gatunków drzew w Puszczy Białowieskiej. Stworzenie geoportalu. Zagęszczenie istniejącej sieci stacji meteorologicznych w celu analizy mikroklimatu Puszczy. Promocja wyników projektu i programu LIFE+

37 Spodziewane efekty Dane teledetekcyjne Pomiary meteorologiczne Pomiary naziemne SILP, inne istniejące Analiza danych Analiza danych Analiza danych Analiza danych Zmiany w drzewostanie (analiza ich przyczyn?) Zastosowanie wyników w działalności gospodarczej Interesariuszy

38 Spodziewane efekty Pytanie 1 Jakie dane teledetekcyjne wystarczy zastosować by rozwiązać konkretny problem? Pytanie 2 Jakie problemu mogą być rozwiązanie z wykorzystaniem konkretnych danych? Pytanie 3 Jak wiele zmiennych/charakterystyk mierzonych w terenie może być zastąpionych wynikami analiz danych teledetekcyjnych? Program badawczy/system oparty na danych teledetekcyjnych, których analizy odpowiadają na konkretne problemy/pytania

39 Konferencja

40 Cele i zakres konferencji Cel: Przedstawienie projektu, zakresu podejmowanych działań oraz zaprezentowanie wybranych dotychczasowych wyników Zakres konferencji: Omówienie zakresu i pierwszych wyników prac terenowych. Przedstawienie opracowanych w projekcie metod analizy danych teledetekcyjnych oraz pierwszych wyników. Przedstawienie aktualnego stanu Puszczy Białowieskiej.

41 Dziękuję za uwagę.