Treść uwagi. 1 ust. 2 - proponowany zapis: Region wodny Czarnej Orawy obejmuje obszar zlewni Czarnej Orawy od przekroju do przekroju

Transkrypt

1 Karta rozbieżności - zestawienie zgłoszonych uwag i wniosków w ramach konsultacji społecznych projektów: - warunków korzystania z wód regionu wodnego Górnej Wisły - wraz z prognozą oddziaływania na środowisko - warunków korzystania z wód regionu wodnego Czarnej Orawy - wraz z prognozą oddziaływania na środowisko - warunków korzystania z wód regionu wodnego Dniestru - wraz z prognozą oddziaływania na środowisko Lp Nr paragrafu do którego zgłaszana jest uwaga Jednostka zgłaszająca uwagę 1 1,2 Beniamin Więzik Treść uwagi 1 ust. 2 - proponowany zapis: Region wodny Czarnej Orawy obejmuje obszar zlewni Czarnej Orawy od przekroju do przekroju Propozycja rozpatrzenia uwagi nie Uzasadnienie Przedstawiony w 1 ust. 2 opis regionu wodnego jest zgodny z nomenklaturą stosowaną w hydrografii 2 1,4 Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego W 1 ust. 4. wymieniono liczbę JCWP i JCWPd. Brak odwzorowania graficznego tych ostatnich, przy czym załącznik nr 7 wymienia wszystkie 172 JCWP natomiast nigdzie nie wymieniono, jakie dwie JCWPd z ogólnej liczby 25 są zagrożone nieosiągnięciem wyznaczonych celów środowiskowych do 2015 r. Ponadto brakuje wykazu JCWPd. W załączniku nr 7 wymieniono JCWP zagrożone nieosiągnięciem celów środowiskowych do 2015 r., brakuje takiego wykazu JCWPd. Ponadto załączona mapa w załączniku nr 2 jest nieczytelna. Rozporządzenie zostało uzupełnione, załączniki odnoszą się to treści powoływanych w paragrafach rozporządzenia, 3 3,1 Beniamin Więzik 4 3,1 5 3,1 WIOŚ Kraków, Delegatura Tarnów Elektrownia Połaniec S.A. Grupa GDF SUEZ ENERGIA POLSKA 3 ust. 1 pkt 7 - proponowany zapis: przepływ nienaruszalny - rozumie się przez to przepływ o wartości odpowiadającej granicznemu napełnieniu koryta, przy którym zachowane są podstawowe procesy biologiczne ekosystemu wodnego. 3. ust.1 a) uzupełnienie słownika/definicji stosowanych na potrzeby rozporządzenia pojęcia substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego, substancje priorytetowe b) skorygowanie definicji: pkt 2) dobry potencjał wód definicja niezgodna z RDW oraz definicjami funkcjonującymi w prawie krajowym pkt 5) potencjał ekologiczny definicja nieczytelna, pkt 9) stan ekologiczny - definicja nieczytelna a) należy doprecyzować czy pojęcie substancje szczególnie szkodliwe.. stosowane jest w rozumieniu definicji zawartej w Prawie wodnym, czy też w rozumieniu przepisów rozporządzenia MS w sprawie substancji szczególnie szkodliwych z 2005 r., Ze względu na używanie tego określenia w różnym znaczeniu należy wyeliminować niejednoznaczność b) należy sprecyzować pojęcie substancje priorytetowe Jest to istotne, ponieważ określenie to używane jest w projekcie obok określenia substancje szczególnie szkodliwe co może wskazywać na odrębną grupę substancji, gdy tymczasem część substancji priorytetowych zawiera się w Liście nr 1 substancji szczególnie szkodliwych, zaś cała lista substancji priorytetowych zawarta jest w rozp. MŚ w sprawie listy substancji priorytetowych. c) definicja dobrego potencjału wód zawarta jest zarówno w RDW jak i w Rozporz. MŚ w sprawie klasyfikacji stanu/ potencjału ekologicznego oraz w rozp. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu/potencjału z 2011 r. Potencjał ekologiczny obejmuje elementy hydromodrfologiczne, biologiczne i fizykochemiczne, ale nie obejmuje elementów chemicznych. Zapisy 3. ust.1 pkt 2) wskazują, że być może autorom chodziło o stan wód. d) zastosowane w 3. ust.1 pkt 5 i 9 skróty definicji z RDW powodują, ze jest ona nieczytelna. Proponuje się uzupełnić te definicje w sposób następujący: pkt 5).rozumie się przez to jakość struktury i funkcjonowania ekosystemu wodnego sztucznych i silnie zmienionych jednolitych części wód powierzchniowych, określaną przez jakość elementów biologicznych, fizykochemicznych i hydromorfologicznych ; pkt 9) rozumie się przez to jakość struktury i funkcjonowania ekosystemu wodnego naturalnych jednolitych części wód powierzchniowych, określaną przez jakość elementów biologicznych, fizykochemicznych i hydromorfologicznych Proponuję uzupełnić słowniczek o zdefiniowanie pojęcia: zachowanie ciągłości morfologicznej 3. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o: 13) zachowanie ciągłości morfologicznej rozumie się przez to. nie nie Rozporządzenie Ministra Środowiska dnia 17 sierpnia 2006 r. (Dz.U ) w sprawie zakresu instrukcji gospodarowania wodą zawiera definicję Qn: " 1 ust. 1 pkt 16) przepływie nienaruszalnym - rozumie się przez to przepływ poniżej budowli piętrzącej niezbędny do zachowania życia biologicznego w cieku" (zgodnie z zasadą prawodawstwa nie powiela się definicji zawartych w innych aktach prawnych) Zastosowane w rozporządzeniu pojęcie "substancje priorytetowe" dotyczy substancji, których wykaz został określony w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2011r. w sprawie wykazu substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej (Dz.U. z ). Rozporządzenie zostało wydane zgodnie z Art. 38d ust.4 ustawy Prawo wodne i tak należy rozumieć zastosowane pojęcie. Pojęcie ciągłości morfologicznej - wynika z Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych 1

2 6 3,3 Roman Żurek 7 4 Roman Żurek 8 4 Klub Przyrodników 9 4 WWF Polska 3. ust 1. pkt 3. Gatunki ryb wrażliwe. Do tej grupy należy praktycznie zaliczyć wszystkie gatunki ponieważ wszystkie słodkowodne są mniej lub bardziej potamodromiczne. Wykonują wędrówki pokarmowe i rozrodcze na różnych dystansach. Ten punkt powinien brzmieć: rozumie się przez to wszystkie gatunki ryb i minogów. 4. Warunków wskazuje, że cele środowiskowe dla JCWP i JCWPd określa plan gospodarowania wodami, w związku z czym w załączniku przedstawiono wykaz celów wynikających z tego planu. Tymczasem, cele środowiskowe określone w Warunkach powinny uwzględniać także treść art. 38d, 38e, 38f ustawy Prawo Wodne, niezależnie od ich wskazania w Planie gospodarowania wodami. W planie PGW nie zostały wskazane np. cele dla obszarów chronionych, a to nie znaczy, że one nie istnieją i że nie trzeba ich osiągnąć. Ponadto, o ile cel podany w załączniku jako dobry stan wód jest względnie jednoznaczny (rozporządzenia MŚ definiują przynajmniej opisowo, co rozumie się za dobry stan poszczególnych elementów jakości ekologicznej, a dla niektórych elementów jakości ekologicznej i dla elementów stanu chemicznego podają wartości progowe), to cel podany w postaci dobrego potencjału wód nic nie znaczy, ponieważ pojęcie dobrego potencjału ma sens wyłącznie w odniesieniu do konkretnej jednolitej części wód rozumienie dobrego potencjału musi być inne dla każdej rzeki i uwzględniać skutki ekologiczne utrzymania tych i tylko tych konkretnych przekształceń, które są konieczne do osiągnięcia ważnego celu, dla którego dana rzeka została uznana za silnie zmienioną. Zwracam tu uwagę, że podawanie w Warunkach listy celów środowiskowych które wynikają z innych aktów prawa pełniłoby wyłącznie rolę informacyjną, a nie stanowiącą, ujęcie tego elementu jako załącznika do rozporządzenia jest więc niezgodne z zasadami techniki legislacyjnej. 4. Warunków wskazuje, że cele środowiskowe dla JCWP i JCWPd określa plan gospodarowania wodami, w związku z czym w załączniku przedstawiono wykaz celów wynikających z tego planu. Tymczasem, cele środowiskowe określone w Warunkach powinny uwzględniać także treść art. 38d, 38e, 38f ustawy Prawo Wodne, niezależnie od ich wskazania w Planie gospodarowania wodami. W planie PGW nie zostały wskazane np. cele dla obszarów chronionych, a to nie znaczy, że one nie istnieją i że nie trzeba ich osiągnąć. Ponadto, o ile cel podany w załączniku jako dobry stan wód jest względnie jednoznaczny (rozporządzenia MŚ definiują przynajmniej opisowo, co rozumie się za dobry stan poszczególnych elementów jakości ekologicznej, a dla niektórych elementów jakości ekologicznej i dla elementów stanu chemicznego podają wartości progowe), to cel podany w postaci dobrego potencjału wód nic nie znaczy, ponieważ pojęcie dobrego potencjału ma sens wyłącznie w odniesieniu do konkretnej jednolitej części wód rozumienie dobrego potencjału musi być inne dla każdej rzeki i uwzględniać skutki ekologiczne utrzymania tych i tylko tych konkretnych przekształceń, które są konieczne do osiągnięcia ważnego celu, dla którego dana rzeka została uznana za silnie zmienioną. Zwracam tu uwagę, że podawanie w Warunkach listy celów środowiskowych które wynikają z innych aktów prawa pełniłoby wyłącznie rolę informacyjną, a nie stanowiącą, ujęcie tego elementu jako załącznika do rozporządzenia jest więc niezgodne z zasadami techniki legislacyjnej. 4. Warunków wskazuje, że cele środowiskowe dla JCWP i JCWPd określa plan gospodarowania wodami, w związku z czym w załączniku przedstawiono wykaz celów wynikających z tego planu. Tymczasem, cele środowiskowe określone w Warunkach powinny uwzględniać także treść art. 38d, 38e, 38f ustawy Prawo Wodne, niezależnie od ich wskazania w Planie gospodarowania wodami. W planie PGW nie zostały wskazane np. cele dla obszarów chronionych, a to nie znaczy, że one nie istnieją i że nie trzeba ich osiągnąć. Ponadto, o ile cel podany w załączniku jako dobry stan wód jest względnie jednoznaczny (rozporządzenia MŚ definiują przynajmniej opisowo, co rozumie się za dobry stan poszczególnych elementów jakości ekologicznej, a dla niektórych elementów jakości ekologicznej i dla elementów stanu chemicznego podają wartości progowe), to cel podany w postaci dobrego potencjału wód nic nie znaczy, ponieważ pojęcie dobrego potencjału ma sens wyłącznie w odniesieniu do konkretnej jednolitej części wód rozumienie dobrego potencjału musi być inne dla każdej rzeki i uwzględniać skutki ekologiczne utrzymania tych i tylko tych konkretnych przekształceń, które są konieczne do osiągnięcia ważnego celu, dla którego dana rzeka została uznana za silnie zmienioną. Zwracam tu uwagę, że podawanie w Warunkach listy celów środowiskowych które wynikają z innych aktów prawa pełniłoby wyłącznie rolę informacyjną, a nie stanowiącą, ujęcie tego elementu jako załącznika do rozporządzenia jest więc niezgodne z zasadami techniki legislacyjnej. nie nie nie w rozporządzeniu oraz załączniku sformułowanie '"gatunki wrażliwe" zostało zastąpione sformułowaniem "gatunki reprezentatywne", został także dodany zapis dotyczący ryb bytujących w danym cieku Uwaga nie dotyczy zakresu merytorycznego Warunków, wynikającego z upoważnienia dla tego dokumentu określonego w art. 115 ustawy Prawo wodne. Warunki korzystania z wód regionu wodnego zgodnie z art. 120 ustawy Prawo wodne sporządza się kierując się ustaleniami planu gospodarowania wodami. Kwestie definicji celów środowiskowych rozstrzygają zapisy ustawy Prawo wodne, zgodnie z którymi korzystanie z wód nie może pogarszać stanu wód ani uniemożliwiać lub ograniczać osiągnięcie celów środowiskowych. Uwaga nie dotyczy zakresu merytorycznego Warunków, wynikającego z upoważnienia dla tego dokumentu określonego w art. 115 ustawy Prawo wodne. Warunki korzystania z wód regionu wodnego zgodnie z art. 120 ustawy Prawo wodne sporządza się kierując się ustaleniami planu gospodarowania wodami. Kwestie definicji celów środowiskowych rozstrzygają zapisy ustawy Prawo wodne, zgodnie z którymi korzystanie z wód nie może pogarszać stanu wód ani uniemożliwiać lub ograniczać osiągnięcie celów środowiskowych. Uwaga nie dotyczy zakresu merytorycznego Warunków, wynikającego z upoważnienia dla tego dokumentu określonego w art. 115 ustawy Prawo wodne. Warunki korzystania z wód regionu wodnego zgodnie z art. 120 ustawy Prawo wodne sporządza się kierując się ustaleniami planu gospodarowania wodami. Kwestie definicji celów środowiskowych rozstrzygają zapisy ustawy Prawo wodne, zgodnie z którymi korzystanie z wód nie może pogarszać stanu wód ani uniemożliwiać lub ograniczać osiągnięcie celów środowiskowych WWF Polska Aktualna ocena presji i stanu ekologicznego wód dokonano na podstawie danych nie obejmujących wszystkich wymaganych elementów jakości stanu ekologicznego. W związku z tym, nie określają one aktualnego stanu jednolitych części wód, ani zagrożenia nie osiągnięciem celów środowiskowych, a tylko określają górne oszacowanie stanu i identyfikują niektóre przypadki ryzyka nie osiągnięcia celów środowiskowych. nie Uwaga nie dotyczy zakresu merytorycznego Warunków, wynikającego z upoważnienia dla tego dokumentu określonego w art. 115 ustawy Prawo wodne. 2

3 11 4 WIOŚ Kraków, Delegatura Tarnów 12 4 Klub Przyrodników Załącznik nr 3 do Projektu rozp. - niejasne określenie celów środowiskowych lub błędne stosowanie zapisów określających cele Nie jest jasne czy celem środowiskowym jest dobry stan ekologiczny i dobry potencjał ekologiczny czy też zapisy w kolumnie Cel środowiskowy są niezgodne z RDW i przepisami prawa krajowego (patrz wyjaśnienia do pkt 1). Zgodnie z RDW oraz przytaczanymi wyżej przepisami prawa krajowego,klasyfikacja wód obejmuje: - stan ekologiczny lub potencjał ekologiczny charakteryzowanie wartościami elementów biologicznych, hydromorfologicznych i fizykochemicznych - stan chemiczny charakteryzowany wartościami stężeń substancji priorytetowych określonych w dyrektywie 2008/108 i rozp. MŚ w sprawie listy substancji priorytetowych z 2011 r. STAN WÓD będący wypadkową stanu/potencjału ekologicznego i stanu chemicznego (określany przez niższy ze stanów) Określenie potencjał wód lub dobry potencjał wód jako określenie stanu wód silnie zmienionych lub sztucznych, ani w RDW ani w prawie krajowym nie istnieje. Funkcjonują pojęcia dobry stan ekologiczny, dobry potencjał ekologiczny dobry stan wód, ale ich znaczenia i definicje są sprecyzowane, tak w RDW jak i w prawie krajowym. Zwracam uwagę, że oceny presji i stanu ekologicznego wód dokonane na potrzeby aktualnych planów gospodarowania wodami zostały dokonane na podstawie danych nie obejmujących wszystkich elementów jakości stanu ekologicznego. W związku z tym, nie określają one aktualnego stanu jednolitych części wód, ani zagrożenia nieosiągnięciem celów środowiskowych, a tylko określają górne oszacowanie stanu i identyfikują niektóre przypadki ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych. nie nie W PGW podany został stan (dobry/zły) dla jednolitych części wód, zarówno naturalnych, jak i sztucznych i silnie zmienionych. Ocena stanu wód wykonywana została w oparciu o klasyfikację wg rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 22 lipca 2009 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. Nr 122, poz.1018). Ocena stanu jednolitych części wód powierzchniowych została przyjęta w PGW w oparciu o rozporządzenie z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. Nr 162, poz. 1008). Na podstawie tego rozporządzenia GIOŚ opracował ocenę stanu części wód, dla których w ramach PMŚ prowadzony był monitoring. Przy ustalaniu celów środowiskowych dla jednolitych części wód powierzchniowych brano pod uwagę aktualny stan JCWP w związku z wymaganym zgodnie z RDW warunkiem niepogarszania ich stanu. Dla jednolitych części wód, będących obecnie w bardzo dobrym stanie/potencjale ekologicznym, celem środowiskowym jest utrzymanie tego stanu/potencjału. Ponadto, ustalając cele uwzględniano także różnicę pomiędzy naturalnymi, a silnie zmienionymi oraz sztucznymi częściami wód. Dla naturalnych części wód celem jest osiągnięcie co najmniej dobrego stanu ekologicznego, dla silnie zmienionych i sztucznych części wód co najmniej dobrego potencjału ekologicznego. Ponadto, w obydwu przypadkach, w celu osiągnięcia dobrego stanu/potencjału konieczne jest dodatkowo utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego. W zał. 3 do rozporządzenia wskazano potencjał lub stan wód, w zależności od statusu danej jednolitej części wód. uwaga nie dotyczy zakresu merytorycznego Warunków, wynikającego z upoważnienia statutowego dla tego dokumentu określonego w art. 115 ustawy Prawo wodne Roman Żurek Zwracam uwagę, że oceny presji i stanu ekologicznego wód dokonane na potrzeby aktualnych planów gospodarowania wodami zostały dokonane na podstawie danych nie obejmujących wszystkich wymaganych elementów jakości stanu ekologicznego. W związku z tym, nie określają one aktualnego stanu jednolitych części wód, ani zagrożenia nieosiągnięciem celów środowiskowych, a tylko określają górne oszacowanie stanu i identyfikują niektóre przypadki ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych. nie uwaga nie dotyczy zakresu merytorycznego Warunków, wynikającego z upoważnienia statutowego dla tego dokumentu określonego w art. 115 ustawy Prawo wodne Elektrownia Połaniec S.A. Grupa GDF SUEZ ENERGIA POLSKA Proponuję wprowadzić dodatkowy zapis: w 5. Propozycja zapisu: W przypadku elektrowni z otwartym obiegiem chłodzenia dopuszcza się czasowe pobieranie wody z naruszeniem przepływu nienaruszalnego, jeżeli jest to konieczne do zapewnienia jakości dostarczanej energii oraz ciągłości i niezawodności dostarczania tej energii do odbiorców lub uniknięcia zagrożenia bezpieczeństwa osób lub strat materialnych Zapis jest zgodny z ustawą PRAWO ENERGETYCZNE. Kierując się nadrzędną koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego Państwa wprowadzenie takiego zapisu jest w pełni uzasadnione. Zmniejszenie przepływu poniżej poziomu nienaruszalnego jest krótkotrwałe i dotyczy jedynie krótkiego odcinka rzeki. nie zastosowanie odstępstw w szczególnie uzasadnionych przypadkach jest możliwe, pod warunkiem wykazania przesłanek określonych w art. 38j ustawy Prawo wodne, który jest transpozycją przepisu art. 4 ust. 7 Ramowej Dyrektywy Wodnej. 3

4 15 5,1 WIOŚ Kraków, Delegatura Tarnów 5 ust.1 przeredagowanie zapisu: pod warunkiem braku negatywnego wpływu na pozostałych użytkowników i zastąpienie go zapisem np. braku negatywnego wpływu na sposób użytkowania Użytkownikami wód są osoby prawne lub fizyczne. Trudno raczej o metodykę, która precyzuje, jak określać czy pobór wód w danej jcw ma negatywny wpływ np. na Zakład komunalny odprowadzający ścieki, bowiem brak kryteriów takiej oceny. 16 5,2 Beniamin Więzik 17 5,2 18 5,2 Starostwo Powiatowe w Wieliczce Michał Kubecki - Członek Rady Regionu Wodnego Górnej Wisły 19 5,2 Roman Żurek 5 ust. 2 - proponowany zapis: Wielkość przepływu nienaruszalnego nie może być niższa od przepływu charakterystycznego SNQ (średni niski przepływ - do definicji) Doprecyzować 5 - Na jakie prawdopodobieństwa przepływu wód mają być przeliczone cieki szczególnie istotne oraz ich dopływy? Zostały podane metody obliczeń natomiast nie zostało podane prawdopodobieństwo na jakie mają być one wyliczone. Należy zmienić metodę obliczania przepływu nienaruszalnego na inną niż ta wymieniona w załączniku nr 4. Wzór Kostrzewy jest jedyną słuszną metodą obliczania przepływu nienaruszalnego. Istnieją znacznie lepsze metody obliczania przepływu nienaruszalnego. Szeroki przegląd różnych metod w szczególności takich, które rozróżniają indywidualne potrzeby środowiskowe został opisany w publikacji, którą można pobrać pod następującym adresem: a część drugą W przypadku jakiegokolwiek problemu z pobraniem tych materiałów proszę o kontakt. W warunkach przyrodniczych rzek górskich, przepływ nienaruszalny określany zaproponowaną metodą może być za niski, Niskie przepływy mogą pojawić się naturalnie i jeżeli dodatkowo ich oddziaływanie zostanie wzmocnione przez pobory wód, skutki mogą być katastrofalne dla ekosystemu rzeki. Szczególnie przy niekorzystnym, wyrównanym przekroju koryta (co jest częste w wyniku utrzymywania właśnie takich przekrojów przez zarządzających wodami), może dochodzić do przegrzewania się płytkiej warstwy wody i śmierci ryb. Takie zjawiska były na terenie RZGW Kraków już notowane np. na Kamienicy Nawojowskiej. W takich warunkach, rzeki z rybami łososiowatymi i z rybami chronionymi wymagają podwyższonego stopnia ochrony przepływu. Wnosimy, by przynajmniej w stosunku do rzek w obszarach chroniących wyznaczonych dla ochrony ryb, oraz dla rzek ważnych dla ryb łososiowatych, ustalić, że przepływ nienaruszalny nie może być mniejszy niż 1,2 SNQ a zalecany 1,5 SNQ. nie nie nie nie Projekt Warunków ogranicza się tylko do określenia minimalnej wartości przepływu nienaruszalnego. Zamierzeniem było zaadaptowanie, na potrzeby określenia minimalnej wartości przepływu, jednej z istniejących metod w całości tj. bez dodatkowych modyfikacji. Założeniem było, aby metoda obejmowała zasięgiem cały obszar działania RZGW w Krakowie oraz umożliwiała obliczenie przepływu nienaruszalnego w przekrojach niekontrolowanych. Zapisy projektu Warunków zostały przeredagowane, pojęcie "cieki szczególnie istotne" nie występuje w aktualnej wersji rozporządzenia. Zagadnienia związane z prawdopodobieństwem pojawienia się (przewyższenia) przepływów dotyczą budowli hydrotechnicznych i są uregulowane Rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane gospodarki wodnej i ich usytuowanie. Projekt Warunków ogranicza się jedynie do określenia minimalnej wartości przepływu nienaruszalnego. Ustalenia wynikające z zapisu 5 pkt 2 projektu Warunków w sposób zamierzony nie ingerują w sposób wyliczenia przepływu nienaruszalnego, nie rozstrzygając jakie kryteria i ich zakres powinien być uwzględniony. Ustawa Prawo wodne nie ogranicza stosowania żadnej z metod. Zamierzeniem był zaadaptowanie, na potrzeby określenia minimalnej wartości przepływu, jednej z istniejących metod w całości tj. bez dodatkowych modyfikacji. Założeniem było, aby metoda obejmowała zasięgiem cały obszar działania RZGW w Krakowie oraz umożliwiała obliczenie przepływu nienaruszalnego w przekrojach niekontrolowanych. Sugerowana zmiana dotycząca przepływu nienaruszalnego na obszarach chronionych wynika z potrzeb realizacji celów środowiskowych ustalonych dla tych obszarów. Odnoszące się do tego obszaru wymogi i ograniczenia są regulowane stosownymi przepisami o ochronie przyrody. Poza tym, utrzymanie minimalnego przepływu podobnie jak innych przepływów charakterystycznych na poziomie określonym w planie ochrony lub planie zadań ochronnych ustanowionych dla danej formy ochrony przyrody, zgodnie z przepisami o ochronie przyrody, jest normą wymaganą dla osiągnięcia celu środowiskowego na obszarze chronionym, co oznacza że ich uwzględnienie jest obligatoryjne również na podstawie art.38 ustawy Prawo wodne. Dodatkowo, zgodnie z załącznikiem nr 4 do projektu Warunków, dla rzek górskich o powierzchni zlewni do 300 km2 minimalna wartość przepływu nienaruszalnego wynosi 1,52SNQ, a dla rzek górskich o powierzchni zlewni od 300 km2 do 750 km2 minimalna wartość przepływu nienaruszalnego wynosi 1,17SNQ. 4

5 20 5,2 Klub Przyrodników 21 5,2 WWF Polska 22 5,2 Jerzy Grela 23 5,3 Beniamin Więzik 24 5,6 Beniamin Więzik W warunkach przyrodniczych rzek górskich, przepływ nienaruszalny określany zaproponowaną metodą może być za niski, Niskie przepływy mogą pojawić się naturalnie i jeżeli dodatkowo ich oddziaływanie zostanie wzmocnione przez pobory wód, skutki mogą być katastrofalne dla ekosystemu rzeki. Szczególnie przy niekorzystnym, wyrównanym przekroju koryta (co jest częste w wyniku utrzymywania właśnie takich przekrojów przez zarządzających wodami), może dochodzić do przegrzewania się płytkiej warstwy wody i śmierci ryb. Takie zjawiska były na terenie RZGW Kraków już notowane. W takich warunkach, rzeki z rybami łososiowatymi i z rybami chronionymi wymagają podwyższonego stopnia ochrony przepływu. Wnosimy, by przynajmniej w stosunku do rzek w obszarach chroniących wyznaczonych dla ochrony ryb, oraz dla rzek ważnych dla ryb łososiowatych, ustalić, że przepływ nienaruszalny nie może być mniejszy niż 1,2 SNQ. W warunkach zaproponowano metodę Kostrzewy jako wyjściową do określania objętości przepływów nienaruszalnych. Wątpliwości budzi sposób wyznaczania SNQ który naszym zdaniem powinien być określony jako wynik uśredniony z obserwacji na przestrzeni ostatnich 30 lat. Będzie to zapobiegać sytuacji, gdy do obliczeń używa się wyników z roczników charakteryzujących się niskimi przepływami. W zakresie przepływu nienaruszalnego wprowadzić zasadę, że nie może on być mniejszy od: - w zlewniach mniejszych od 750 km2 od wzoru Kostrzewy, - w pozostałych zlewniach od SNQ. Pozostawienie większej rezerwy zasobów chronionych ze względu na wymogi hydrobiologiczne w większych zlewniach Powyższy wniosek dot. Górnej Wisły, bo w Czarnej Orawie i Strwiążu zlewnie są mniejsze i tam tylko stosuje się wzór Kostrzewy 5 ust. 3 - komentarz: A co z istniejącymi? W jaki sposób zrealizować to przy ujęciach progowych i infiltracyjno poddennych na potokach górskich? Każdy użytkownik jest zobowiązany do pomiaru stanu wody (przepływu) i rejestrowania poboru a warunki określone są w pozwoleniu wodnoprawnym? 5 ust. 6 - proponowany zapis: Dla cieków niekontrolowanych o powierzchni zlewni większej od 50 km2, przepływy maksymalne roczne o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia należy obliczyć obszarowym równaniem regresji (załącznik) nie nie nie nie Sugerowana zmiana dotycząca przepływu nienaruszalnego na obszarach chronionych wynika z potrzeb realizacji celów środowiskowych ustalonych dla tych obszarów. Odnoszące się do tego obszaru wymogi i ograniczenia są regulowane stosownymi przepisami o ochronie przyrody. Poza tym, utrzymanie minimalnego przepływu podobnie jak innych przepływów charakterystycznych na poziomie określonym w planie ochrony lub planie zadań ochronnych ustanowionych dla danej formy ochrony przyrody, zgodnie z przepisami o ochronie przyrody, jest normą wymaganą dla osiągnięcia celu środowiskowego na obszarze chronionym, co oznacza że ich uwzględnienie jest obligatoryjne również na podstawie art.38 ustawy Prawo wodne. Dodatkowo, zgodnie z załącznikiem nr 4 do projektu Warunków, dla rzek górskich o powierzchni zlewni do 300 km2 minimalna wartość przepływu nienaruszalnego wynosi 1,52SNQ, a dla rzek górskich o powierzchni zlewni od 300 km2 do 750 km2 minimalna wartość przepływu nienaruszalnego wynosi 1,17SNQ. W rozporządzeniu znajduje się zapis o aktualnych danych hydrologicznych - 5 ust. 4 "4. Obliczenia hydrologiczne wykonane na potrzeby korzystania z wód muszą być oparte na aktualnych ciągach obserwacyjnych (minimum 30 lat lub w przypadku wodowskazów o krótszym okresie obserwacji z całego okresu obserwacyjnego) czynnych posterunków wodowskazowych, których wykaz wraz z charakterystyką hydrologiczną zawiera załącznik nr 5 do rozporządzenia." Projekt Warunków ogranicza się jedynie do określenia minimalnej wartości progowej przepływu nienaruszalnego. Ustalenia wynikające z zapisu 5 ust. 2 projektu Warunków w sposób zamierzony nie ingerują w sposób wyliczenia przepływu nienaruszalnego, nie rozstrzygając jakie kryteria i ich zakres powinien być uwzględniony. Ustawa Prawo wodne nie ogranicza stosowania żadnej z metod. Zamierzeniem był zaadaptowanie na potrzeby określenia minimalnej wartości progowej jednej z istniejących metod w całości tj. bez dodatkowych modyfikacji. Założeniem było, aby metoda obejmowała zasięgiem cały obszar działania RZGW w Krakowie oraz umożliwiała obliczenie przepływu nienaruszalnego w przekrojach niekontrolowanych. Zapis 6 ust. 3 dotyczy wyłącznie PROJEKTOWANYCH ujęć wody. Zdaniem RZGW w Krakowie możliwe jest (i znane są przykłady) zaprojektowania ujęcia w taki sposób, aby umożliwiały pobór wody przy równoczesnym samoczynnym zachowaniu przepływu nienaruszalnego. 25 6,1 WWF Polska 6 ust. 1 brak w tym przypadku warunku jak w ust 2 jest niezgodny z RDW, wymagająca uniknięcia wszelkiego pogarszania, a więc także pogarszania elementów jakości, gdy stan jest gorszy od dobrego. 5

6 26 6,1 Roman Żurek 6 ust. 1 brak w tym przypadku warunku jak w ust 2 jest niezgodny z RDW, wymagająca uniknięcia wszelkiego pogarszania, a więc także pogarszania elementów jakości, gdy stan jest gorszy od dobrego. 27 6,1 Klub Przyrodników 6 ust. 1 brak w tym przypadku warunku jak w ust. 2 jest niezgodny z RDW, wymagającą uniknięcia wszelakiego pogarszania, a więc także pogarszania elementów jakości, gdy stan jest gorszy od dobrego. 28 6,1 Roman Żurek 6 ust. 1 eliminowanie emisji do wód powierzchniowych substancji priorytetowych oraz substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego nie może być stopniowe, bo dobry stan chemiczny ma być osiągnięty do r.; o ile wyobrażalna jest derogacja tego terminu ze względu np. na akumulację już wyemitowanych substancji w ekosystemie lub osadach, to nie można sobie wyobrazić podstaw prawnych które usprawiedliwiałyby dalsza emisję powodującą przekraczanie progów dobrego stanu chemicznego. zapis został przeredagowany 29 6,1 Klub Przyrodników 6 ust. 1 eliminowanie emisji do wód powierzchniowych substancji priorytetowych oraz substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego nie może być stopniowe, bo dobry stan chemiczny ma być osiągnięty do r.; o ile wyobrażalna jest derogacja tego terminu ze względu np. na akumulację już wyemitowanych substancji w ekosystemie lub osadach, to nie można sobie wyobrazić podstaw prawnych, które usprawiedliwiałyby dalszą emisję powodującą przekraczanie progów dobrego stanu chemicznego. zapis został przeredagowany 30 6,1 Roman Żurek 31 6,1 Klub Przyrodników 32 6,1 WWF Polska 33 6,1 6,3 Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego 6 ust. 1 wprowadzanie ścieków do wód i ziemi musi oczywiście uwzględniać konieczność zaniechania i stopniowego eliminowania emisji substancji priorytetowych oraz substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (stan chemiczny), ale również konieczność zaniechania i stopniowego eliminowania emisji ścieków o parametrach powodujących pogorszenie lub nieosiągnięcie stanu dobrego w zakresie parametrów fizykochemicznych elementów jakości wód (fizykochemiczny element stanu ekologicznego). 6 ust. 1 wprowadzanie ścieków do wód i ziemi musi oczywiście uwzględniać konieczność zaniechania i stopniowego eliminowania emisji substancji priorytetowych oraz szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (stan chemiczny), ale również konieczność zaniechania i stopniowego eliminowania emisji ścieków o parametrach powodujących pogorszenie lub nieosiągnięcie stanu dobrego w zakresie parametrów fizykochemicznych elementów jakości wód (fizykochemiczny element stanu ekologicznego). 6 ust. 1 wprowadzanie ścieków do wód i ziemi musi uwzględniać konieczność zaniechania i stopniowego eliminowania emisji substancji priorytetowych oraz substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (stan chemiczny), ale również konieczność zaniechania i stopniowego eliminowania emisji ścieków o parametrach powodujących pogorszenie lub nieosiągnięcie stanu dobrego w zakresie parametrów fizykochemicznych elementów jakości wód (fizykochemiczny element stanu ekologicznego). Proponujemy zmiany zapisu w 6 ust. 1.: W celu ochrony wód powierzchniowych przed zanieczyszczeniami, wprowadzanie ścieków do wód powierzchniowych musi uwzględniać konieczność zaniechania lub stopniowego eliminowania i ograniczania emisji do wód powierzchniowych substancji priorytetowych oraz substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. W związku z zapisem w 6 ust. 3 pojawiają się wątpliwości co z małymi inwestycjami, jakie najlepsze techniki dla nich zastosować, co z wodami opadowymi i roztopowymi, które też są ściekami. Ten zapis wymaga analizy i wskazania konkretnych obszarów w których powinien obowiązywać. W przypadku wielu zakładów odprowadzających do wód powierzchniowych substancje szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego nie będzie można wyegzekwować zaniechania i stopniowego eliminowania tych substancji do środowiska wodnego z uwagi na specyfikę prowadzonej produkcji należy tu wymienić np. Grupę Kęty, Zakłady Chemiczne Alwernia. W 6 ust. 3 konieczne jest doprecyzowanie jakie ścieki wprowadzane do wód powierzchniowych o stanie gorszym od dobrego będą wymagać zastosowania ( BAT). nie nie nie Zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy Prawo wodne gospodarowanie wodami jest prowadzone w taki sposób, aby działając w zgodzie z interesem publicznym, nie dopuszczać do wystąpienia możliwego do uniknięcia pogorszenia ekologicznych funkcji wód oraz pogorszenia stanu ekosystemów lądowych i terenów podmokłych bezpośrednio zależnych od wód. Zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy Prawo wodne gospodarowanie wodami jest prowadzone w taki sposób, aby działając w zgodzie z interesem publicznym, nie dopuszczać do wystąpienia możliwego do uniknięcia pogorszenia ekologicznych funkcji wód oraz pogorszenia stanu ekosystemów lądowych i terenów podmokłych bezpośrednio zależnych od wód. Zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy Prawo wodne gospodarowanie wodami jest prowadzone w taki sposób, aby działając w zgodzie z interesem publicznym, nie dopuszczać do wystąpienia możliwego do uniknięcia pogorszenia ekologicznych funkcji wód oraz pogorszenia stanu ekosystemów lądowych i terenów podmokłych bezpośrednio zależnych od wód. 6

7 34 6,3 Starostwo Powiatowe w Wieliczce 6 ust. 3 wprowadzanie ścieków do wód powierzchniowych o stanie gorszym od dobrego wymaga zastosowania najlepszych dostępnych technik (BAT). Należałoby doprecyzować dla jakich Zakładów, czy też dla jakich inwestycji wymagane będzie zastosowanie najlepszych dostępnych technik (BAT). Zgodnie z Dyrektywą Rady 96/61/WE z 24 września 1996 standard BAT służyć ma określaniu granicznych wielkości emisji jedynie dla większych zakładów przemysłowych w UE 35 6,3 Roman Żurek 36 6,3 Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego 37 7,1 WWF Polska Proponuję brzmienie: W celu ochrony wód powierzchniowych przed zanieczyszczeniami nie dopuszcza się wprowadzania ścieków o stanie gorszym od dobrego. Jak to zrobi inwestor/właściciel ścieków to jego zmartwienie. W 6 ust. 3 konieczne jest doprecyzowanie jakie ścieki wprowadzane do wód powierzchniowych o stanie gorszym od dobrego będą wymagać zastosowania ( BAT). 7 ust. 1 wprowadzanie ścieków do wód i ziemi musi oczywiście uwzględniać konieczność zaniechania i stopniowego eliminowania emisji substancji priorytetowych oraz substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (stan chemiczny), ale również konieczność zaniechania i stopniowego eliminowania emisji ścieków o parametrach powodujących pogorszenie lub nieosiągnięcie stanu dobrego w zakresie parametrów fizykochemicznych elementów jakości wód (fizykochemiczny element stanu ekologicznego). nie Treść uwagi wskazuje na ścieki "o stanie gorszym od dobrego", jednak w przepisach nie funkcjonuje takie pojęcie, przez co należy uznać że chodziło o ścieki, których najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń sa wyższe niż wskaźniki stanu W świetle tego, propozycja wydaje się być zbyt rygorystyczna i i niezgodna z przepisami szczegółowymi dot. odprowadzonych ścieków. Intencją przepisu jest zapewne wysoki stopień ochrony środowiska - on jednak będzie zachowany poprzez inne przepisy WKW, które mówią o tym, że korzystanie z wód nie może pogarszać istniejącego stanu wód oraz nie może kolidować z celami środowiskowymi. 38 7,1 Roman Żurek 7 ust. 1 wprowadzanie ścieków do wód i ziemi musi oczywiście uwzględniać konieczność zaniechania i stopniowego eliminowania emisji substancji priorytetowych oraz substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (stan chemiczny), ale również konieczność zaniechania i stopniowego eliminowania emisji ścieków o parametrach powodujących pogorszenie lub nieosiągnięcie stanu dobrego w zakresie parametrów fizykochemicznych elementów jakości wód (fizykochemiczny element stanu ekologicznego). 39 7,1 Klub Przyrodników 7 ust. 1 wprowadzanie ścieków do wód i ziemi musi oczywiście uwzględniać konieczność zaniechania i stopniowego eliminowania emisji substancji priorytetowych oraz szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (stan chemiczny), ale również konieczność zaniechania i stopniowego eliminowania emisji ścieków o parametrach powodujących pogorszenie lub nieosiągnięcie stanu dobrego w zakresie parametrów fizykochemicznych elementów jakości wód (fizykochemiczny element stanu ekologicznego) Roman Żurek Warunki skupiają się na kontroli przepływu nienaruszalnego, określając go wg podejścia Kostrzewy. Brak natomiast w nich kontroli wpływu korzystania z wód na całą charakterystykę hydrologiczną cieków, a przecież ochrona reżimu hydrologicznego także jest hydromorfologicznym elementem jakości wód. W przypadku rzek górskich, kluczowe dla ekologii rzeki są nie tylko stany niskie, ale także stany wysokie, to one bowiem są najważniejsze dla transportu rumowiska rzecznego i modelowania morfologicznego koryta rzeki. Proponujemy uzupełnienie Warunków o przepisy: 1. Pobór ani piętrzenie wód cieku naturalnego nie może istotnie zmieniać prawdopodobieństwa wystąpienia przepływów charakterystycznych o skumulowanym prawdopodobieństwie wystąpienia 1%, 25%, 50%, 75% i 99% w stosunku do naturalnego reżimu hydrologicznego cieku. 2. Do poboru lub piętrzenia wód cieków wyznaczonych w planie gospodarowania wodami dorzecza jako silnie zmienione części wód, ograniczenia określonego w ust. 1 nie stosuje się, jeżeli przyczyny poboru lub piętrzenia wód zostały w planie gospodarowania wodami wskazane jako przyczyna wyznaczenia jednolitej części wód jako silnie zmienionej. Należy także wyraźnie wskazać, ze przepływ nienaruszalny i odpowiedni reżim hydrologiczny (a nie tylko hydrauliczny, jak to podano w Warunkach) powinien być zachowany na całej ciągłości rzeki - w tym także bezpośrednio poniżej miejsca poboru wody, z zachowaniem konieczności utrzymania kontinuum rzeki w sposób gwarantujący stałą możliwość migracji organizmów wodnych oraz transport każde z frakcji rumowiska. nie Wprowadzenie tak rygorystycznych wymagań nie ma uzasadnienia. Zapis w proponowanej postaci wprowadzałby praktycznie wymóg utrzymania reżimu wód płynących całkowicie w niezakłóconych warunkach naturalnych lub zbliżonych do tych warunków, wymaganych przy kwalifikacji JCWP do bardzo dobrego stanu ekologicznego, co nie jest wymagane dla osiągnięcia obecnie wymaganych celów środowiskowych. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dn r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych osiągnięcie dobrego stanu lub potencjału nie wymaga bezwzględnego przywracania naturalnego reżimu hydrologicznego lub ciągłości oraz innych naturalnych warunków morfologicznych, jeżeli nie ma to wpływu lub nie jest konieczne dla osiągnięcia dobrego stanu lub potencjału elementów biologicznych występujących w warunkach naturalnych na danym cieku lub jego odcinku. 7

8 41 8 Klub Przyrodników 42 8,1 WIOŚ Kraków, Delegatura Tarnów Warunki skupiają się na kontroli przepływu nienaruszalnego, określając go wg podejścia Kostrzewy. Brak natomiast w nich kontroli wpływu korzystania z wód na całą charakterystykę hydrologiczną cieków, a przecież ochrona reżimu hydrologicznego także jest hydromorfologicznym elementem jakości wód. W przypadku rzek górskich, kluczowe dla ekologii rzeki są nie tylko stany niskie, ale także stany wysokie, to one bowiem są najważniejsze dla transportu rumowiska rzecznego i modelowania morfologicznego koryta rzeki. Proponujemy uzupełnienie Warunków o przepisy: 1. Pobór ani piętrzenie wód cieku naturalnego nie może istotnie zmieniać prawdopodobieństwa wystąpienia przepływów charakterystycznych o skumulowanym prawdopodobieństwie wystąpienia 1%, 25%, 50%, 75% i 99% w stosunku do naturalnego reżimu hydrologicznego cieku. 2. Do poboru lub piętrzenia wód cieków wyznaczonych w planie gospodarowania wodami dorzecza jako silnie zmienione części wód, ograniczenia określonego w ust. 1 nie stosuje się, jeżeli przyczyny poboru lub piętrzenia wód zostały w planie gospodarowania wodami wskazane jako przyczyna wyznaczenia jednolitej części wód jako silnie zmienionej. Należy także wyraźnie wskazać, ze przepływ nienaruszalny i odpowiedni reżim hydrologiczny (a nie tylko hydrauliczny, jak to podano w Warunkach) powinien być zachowany na całej ciągłości rzeki - w tym także bezpośrednio poniżej miejsca poboru wody, z zachowaniem konieczności utrzymania kontinuum rzeki w sposób gwarantujący stałą możliwość migracji organizmów wodnych oraz transport każde z frakcji rumowiska. 8 ust.1 a) przeredagować zapis nie może wpływać negatywnie na cele środowiskowe. np. na nie może wpływać negatywnie na osiąganie celów środowiskowych b). zachowania cech hydromorfologicznych cieku planowane korzystanie z wód nie może wpływać negatywnie na cele środowiskowe jakiejkolwiek jednolitej części wód powierzchniowych - zapis nieczytelny ciek sam jest jednolitą częścią wód lub stanowi element jcw zapis należy przeredagować i uporządkować w nim relacje ciek-jcw nie Wprowadzenie tak rygorystycznych wymagań nie ma uzasadnienia. Zapis w proponowanej postaci wprowadzałby praktycznie wymóg utrzymania reżimu wód płynących całkowicie w niezakłóconych warunkach naturalnych lub zbliżonych do tych warunków, wymaganych przy kwalifikacji JCWP do bardzo dobrego stanu ekologicznego, co nie jest wymagane dla osiągnięcia obecnie wymaganych celów środowiskowych. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dn r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych osiągnięcie dobrego stanu lub potencjału nie wymaga bezwzględnego przywracania naturalnego reżimu hydrologicznego lub ciągłości oraz innych naturalnych warunków morfologicznych, jeżeli nie ma to wpływu lub nie jest konieczne dla osiągnięcia dobrego stanu lub potencjału elementów biologicznych występujących w warunkach naturalnych na danym cieku lub jego odcinku. zapis został przeredagowany 43 8,1 44 8,1 Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych Oddział w Krakowie Sekcja Inżynierii i Gospodarki Wodnej Urząd Żeglugi Śródlądowej w Krakowie - Stanisław Wójcik Usunięcie z projektu rozporządzenia 8 ust. 1 w brzmieniu, jak w konsultowanym projekcie. Wniosek dotyczy zgodności rozporządzenia z ustawą Prawo wodne w części dotyczącej treści 8 ust.1. oraz z aktem wykonawczym Prawa budowlanego, jakim jest rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie (Dz.U.Nr 86, poz. 579) w części dot. 19 ust. 2. Treść 8 ust.1. jest bardziej restrykcyjna niż regulacja ustawowa. Zagadnienia powyższe ustala ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz.U.2012 poz.145), w szczególności w Dziale III OCHRONA WÓD w Rozdziale 1 Cele środowiskowe i zasady ochrony wód. W tym zwłaszcza sprecyzowana jest zwłaszcza w art. 38j. możliwość nieosiągnięcia dobrego stanu ekologicznego oraz niezapobieżenia pogorszeniu stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych oraz dobrego potencjału ekologicznego sztucznych i silnie zmienionych jednolitych części wód powierzchniowych. Zapis ww. 8 ust.1. projektu warunków korzystania z wód, nie daje takich możliwości. Wnioskuje się o: Usunięcia 8 ust.1. w brzmieniu jak w projekcie konsultowanym. Treść 8 ust.1. jest bardziej restrykcyjna niż regulacja ustawowa. Zagadnienia powyższe ustala ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz.U.2012 poz.145), w szczególności w Dziale III OCHRONA WÓD w Rozdziale 1 Cele środowiskowe i zasady ochrony wód. W tym zwłaszcza sprecyzowana jest zwłaszcza w art. 38j. możliwość nieosiągnięcia dobrego stanu ekologicznego oraz niezapobieżenia pogorszeniu stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych oraz dobrego potencjału ekologicznego sztucznych i silnie zmienionych jednolitych części wód powierzchniowych. Zapis ww. 8 ust.1. projektu warunków korzystania z wód, nie daje takich możliwości. nie nie Treść WKW może być bardziej restrykcyjna niż zapisy ustawowe, ponieważ dokument ten ma określić warunki korzystania ze środowiska, które są niezbędne dla uzyskania celów środowiskowych. Możliwe jest odstąpienie od ustaleń WKW (co jest zazwyczaj równoznaczne z kolizją z celami środowiskowymi RDW), o ile zachodzą przesłanki określone w art. 38j ustawy Prawo wodne. Wynika to z samej treści WKW. Treść WKW może być bardziej restrykcyjna niż zapisy ustawowe, ponieważ dokument ten ma określić warunki korzystania ze środowiska, które są niezbędne dla uzyskania celów środowiskowych. Możliwe jest odstąpienie od ustaleń WKW (co jest zazwyczaj równoznaczne z kolizją z celami środowiskowymi RDW), o ile zachodzą przesłanki określone w art. 38j ustawy Prawo wodne. Wynika to z samej treści WKW. 8

9 45 8,2 Roman Żurek 46 8,2 WWF Polska Wprowadzając przepisy o ciekach szczególnie istotnych (w kontekście ochrony ich ciągłości morfologicznej) należy uwzględnić także cieki, których ciągłość jest niezbędna dla uzyskania właściwego stanu ochrony organizmów wodnych chronionych w wyznaczonych dla nich obszarach chronionych (dot. np. ryb i minogów w obszarach Natura 2000, dla których osiągnięcia właściwego stanu ochrony stwarza szczególnie wymagania co do ciągłości, inne niż wskazane w opracowaniu Wiśniewolskiego i in. Z 2010 r.).dla cieków takich reprezentatywnymi gatunkami ryb powinny być odpowiednie gatunki będące przedmiotami ochrony w odpowiedniej formie ochrony przyrody. Konieczne jest tu uwzględnienie w szczególności specyficznych wymogów skuteczności urządzeń udrażniających dla tych gatunków, które niekiedy wymagają specyficznych rozwiązań umożliwiających migrację organizmów. Ochrona ciągłości powinna obejmować nie tylko wymienione w załączniku rzeki główne, ale także miejsca tarliskowe ryb w dopływach wyższego rzędu cieków szczególnie istotnych i połączenia tych miejsc tarliskowych z rzeka główną, Lista rzek o chronionej ciągłości, podana w załączniku, nie powinna bazować tylko na ogólnym w swoim charakterze opracowaniu Wiśniewolskiego, ale powinna uwzględnić również: 1) cieki (główne rzeki i dopływy), dla których potrzebę zachowania lub odtworzenia ciągłości zidentyfikowano jako istotną dla uzyskania dobrego stanu ekologicznego ichtiofauny zidentyfikowano w operatach rybackich odpowiednich obwodów rybackich na podstawie których oddano obwód w użytkowanie rybackie; 2) cieki (główne rzeki i dopływy), dla których potrzebę zachowania lub odtworzenia ciągłości zidentyfikowano jako istotną dla uzyskania dobrego stanu ekologicznego ichtiofauny w toku dialogu społecznego z użytkownikami rybackimi lub z wykonującymi amatorski połów ryb; 3) cieki, w których brak ciągłości morfologicznej został zdefiniowany i zatwierdzony jako zagrożenie wewnętrzne osiągniecia celów środowiskowych na obszarze chronionym (bariera może występować wewnątrz obszaru chronionego, a sam ciek podlegać ochronie); 4) cieki, w których przywrócenie ciągłości morfologicznej ustanowiono jako cel ochrony, zadanie lub działanie ochronne (konieczne ze względu na różna strukturę zapisu planów ochrony/zadań ochronnych niekiedy konieczność przywrócenia ciągłości będzie zapisana w celach lub w działaniach, a nie w zagrożeniach); 5) cieki przepływające przez, lub położone w obszarach chronionych wyznaczonych dla ochrony gatunków ryb, dla których według kryteriów przyjętych w Państwowym Monitoringu Środowiska ciągłość morfologiczna jest warunkiem właściwego stanu ochrony (dotyczy obszarów chronionych, ale z samego występowania gatunków np. głowacz białopłetwy, brzanka i z kryteriów PMS wynika, że dla występujących w nich gatunkach ryb, odtworzenie ciągłości jest niezbędne dla uzyskania właściwego stanu ochrony); 6) cieki, dla których dane z badań i monitoringu środowiska wskazują na istnienie takich zespołów specyficznych dla danego typu wód (w rozumieniu RDW), które wymagają ciągłości ekologicznej. Wprowadzając przepisy o ciekach szczególnie istotnych (w kontekście ochrony ich ciągłości morfologicznej) należy uwzględnić także cieki, których ciągłość jest niezbędna dla uzyskania właściwego stanu ochrony organizmów wodnych chronionych w wyznaczonych dla nich obszarach chronionych (dot. np. ryb i minogów w obszarach Natura 2000, dla których osiągnięcie właściwego stanu ochrony stwarza szczególne wymagania co do ciągłości), inne niż wskazane w opracowaniu Wiśniewolskiego i in. z 2010 r.). Dla cieków takich reprezentatywnymi gatunkami ryb powinny być odpowiednie gatunki będące przedmiotami ochrony w odpowiedniej formie ochrony przyrody. Konieczne jest tu uwzględnienie w szczególności specyficznych wymogów skuteczności urządzeń udrażniających dla tych gatunków, które niekiedy wymagają specyficznych rozwiązań umożliwiających migrację organizmów. Ochrona ciągłości powinna obejmować nie tylko wymienione w załączniku rzeki główne, ale także miejsca tarliskowe ryb w dopływach wyższego rzędu cieków szczególnie istotnych i połączenia tych miejsc tarliskowych z rzeką główną, Lista rzek o chronionej ciągłości, podana w załączniku, nie powinna bazować tylko na ogólnym w swoim charakterze opracowaniu Wiśniewolskiego, ale powinna uwzględniać również: a. cieki (główne rzeki i dopływy), dla których potrzebę zachowania lub odtworzenia ciągłości zidentyfikowano jako istotną dla uzyskania dobrego stanu ekologicznego ichtiofauny zidentyfikowano w operatach rybackich odpowiednich obwodów rybackich na podstawie których oddano obwód w użytkowanie rybackie; b. cieki (główne rzeki i dopływy), dla których potrzebę zachowania lub odtworzenia ciągłości zidentyfikowano jako istotną dla uzyskania dobrego stanu ekologicznego ichtiofauny w toku dialogu społecznego z użytkownikami rybackimi lub z wykonującymi amatorski połów ryb; c. cieki, w których brak ciągłości morfologicznej został zdefiniowany i zatwierdzony jako zagrożenie wewnętrzne osiągnięcia celów środowiskowych na obszarze chronionym (bariera może występować wewnątrz obszaru chronionego, a sam ciek podlegać ochronie); d. cieki, w których przywrócenie ciągłości morfologicznej ustanowiono jako cel ochrony, zadanie lub działanie ochronne (konieczne ze względu na różną strukturę zapisu planów ochrony/zadań ochronnych niekiedy konieczność przywrócenia ciągłości będzie zapisana w celach lub w działaniach, a nie w zagrożeniach); e. cieki przepływające przez, lub położone w obszarach chronionych wyznaczonych dla ochrony gatunków ryb, dla których według kryteriów przyjętych w Państwowym Monitoringu Środowiska ciągłość morfologiczna jest warunkiem właściwego stanu ochrony (dotyczy obszarów chronionych, dla których jeszcze nie ustanowiono planów ochrony ani zadań ochronnych, ale z samego występowania gatunków np. głowacz białopłetwy, brzanka i z kryteriów PMS wynika, że dla występujących w nich gatunków ryb, odtworzenie ciągłości jest niezbędne dla uzyskania właściwego stanu ochrony); f. cieki, dla których dane z badań i monitoringu środowiska wskazują na istnienie takich zespołów specyficznych dla danego typu wód (w rozumieniu RDW), które wymagają ciągłości ekologicznej. Zapisy projektu Warunków zostały przeredagowane, pojęcie "cieki szczególnie istotne" nie występuje w aktualnej wersji rozporządzenia. Poszerzono listę rzek pod kątem zachowania wymogów ciągłości morfologicznej. Wprowadzono nowy podział cieków na: 1) cieki dla których konieczne jest zachowanie możliwości migracji ryb dwuśrodowiskowych - są to najważniejsze szlaki migracji ryb dwuśrodowiskowych oraz historyczne lub potencjalne tarliska tych ryb; 2) pozostałe cieki lub ich odcinki, istotne dla populacji ryb potamodromicznych. Wymagania gatunków będących przedmiotami ochrony w odpowiedniej formie ochrony przyrody określone w planie ochrony lub planie zadań ochronnych ustanowionych dla danej formy ochrony przyrody, zgodnie z przepisami o ochronie przyrody, jest normą wymaganą dla osiągnięcia celu środowiskowego na obszarze chronionym, co oznacza że ich uwzględnienie jest obligatoryjne również na podstawie art.38 ustawy Prawo wodne. Dodatkowo, ustalenia projektu Warunków z założenia nie rozwiązują wszystkich problemów braku ciągłości rzek, lecz nic nie stoi na przeszkodzie pełnej ich realizacji, na podstawie przepisów odrębnych. Zapisy projektu Warunków zostały przeredagowane, pojęcie "cieki szczególnie istotne" nie występuje w aktualnej wersji rozporządzenia. Poszerzono listę rzek pod kątem zachowania wymogów ciągłości morfologicznej. Wprowadzono nowy podział cieków na: 1) cieki dla których konieczne jest zachowanie możliwości migracji ryb dwuśrodowiskowych - są to najważniejsze szlaki migracji ryb dwuśrodowiskowych oraz historyczne lub potencjalne tarliska tych ryb; 2) pozostałe cieki lub ich odcinki, istotne dla populacji ryb potamodromicznych. Wymagania gatunków będących przedmiotami ochrony w odpowiedniej formie ochrony przyrody określone w planie ochrony lub planie zadań ochronnych ustanowionych dla danej formy ochrony przyrody, zgodnie z przepisami o ochronie przyrody, jest normą wymaganą dla osiągnięcia celu środowiskowego na obszarze chronionym, co oznacza że ich uwzględnienie jest obligatoryjne również na podstawie art.38 ustawy Prawo wodne. Dodatkowo, ustalenia projektu Warunków z założenia nie rozwiązują wszystkich problemów braku ciągłości rzek, lecz nic nie stoi na przeszkodzie pełnej ich realizacji, na podstawie przepisów odrębnych. 9

10 47 8,2 Klub Przyrodników 48 8,3 49 8,3 Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych Michał Kubecki - Członek Rady Regionu Wodnego Górnej Wisły Wprowadzając przepisy o ciekach szczególnie istotnych (w kontekście ochrony ich ciągłości morfologicznej) należy uwzględnić także cieki, których ciągłość jest niezbędna dla uzyskania właściwego stanu ochrony organizmów wodnych chronionych w wyznaczonych dla nich obszarach chronionych (dot. np. ryb i minogów w obszarach Natura 2000, dla których osiągnięcie właściwego stanu ochrony stwarza szczególnie wymagania co do ciągłości, inne niż wskazane w opracowaniu Wiśniewolskiego i in. z 2010 r.). Dla cieków takich reprezentatywnymi gatunkami ryb powinny być odpowiednie gatunki będące przedmiotami ochrony w odpowiedniej formie ochrony przyrody. Konieczne jest tu uwzględnienie w szczególności specyficznych wymogów skuteczności urządzeń udrażniających dla tych gatunków, które niekiedy wymagają specyficznych rozwiązań umożliwiających migrację organizmów. Ochrona ciągłości powinna obejmować nie tylko wymienione w załączniku rzeki główne, ale także miejsca tarliskowe ryb w dopływach wyższego rzędu cieków szczególnie istotnych i połączenia tych miejsc tarliskowych z rzeką główną. Lista rzek o chronionej ciągłości, podana w załączniku, nie powinna bazować tylko na ogólnym w swoim charakterze opracowaniu Wiśniewolskiego, ale powinna uwzględniać również: 1) cieki (główne rzeki i dopływy), dla których potrzebę zachowania lub odtworzenia ciągłości zidentyfikowano jako istotną dla uzyskania dobrego stanu ekologicznego ichtiofauny zidentyfikowano w operatach rybackich odpowiednich obwodów rybackich na podstawie, których oddano obwód w użytkowanie rybackie; 2) cieki (główne reki i dopływy), dla których potrzebę zachowania lub odtworzenia ciągłości zidentyfikowano jako istotną dla uzyskania dobrego stanu ekologicznego ichtiofauny w toku dialogu społecznego z użytkownikami rybackimi lub z wykonującymi amatorski połów ryb; 3) cieki, w których brak ciągłości morfologicznej został zdefiniowany i zatwierdzony jako zagrożenie wewnętrzne osiągnięcia celów środowiskowych na obszarze chronionym (bariera może występować wewnątrz obszaru chronionego, a sam ciek podlegać ochronie); 4) cieki, w których przywrócenie ciągłości morfologicznej ustanowiono jako cel ochrony, zadanie lub działanie ochronne (konieczne ze względu na różną strukturę zapisu planów ochrony/zadań ochronnych niekiedy konieczność przywrócenia ciągłości będzie zapisana w celach lub w działaniach, a nie zagrożeniach); 5) cieki przepływające przez, lub położone w obszarach chronionych wyznaczonych dla ochrony gatunków ryb, dla których według kryteriów przyjętych w Państwowym Monitoringu Środowiska ciągłość morfologiczna jest warunkiem właściwego stany ochrony (dotyczy obszarów chronionych, dla których jeszcze nie ustanowiono planów ochrony ani zadań ochronnych, ale z samego występowania gatunków np. głowacz białopłetwy, brzanka i z kryteriów PMS wynika, że dla występujących w nich gatunków ryb, odtworzenie ciągłości jest niezbędne dla uzyskania właściwego stanu ochrony); 6) cieki, dla których dane z badań i monitoringu środowiska wskazują na istnienie takich zespołów specyficznych dla danego typu wód (w rozumieniu RDW), które wymagają ciągłości ekologicznej. Należy dodać zapisy, które nakładają obowiązek budowy przepławki spełniające wymagania dla gatunków wrażliwy, szczególnie takich jak łosoś i jesiotr dopiero po potwierdzeniu drożności całej trasy migracji, tj. do morza do wnioskowanego jazu lub określić gatunki, które faktycznie występują w rzeczywistości na danym cieku. Przedstawione przez autora charakterystyczne gatunki ryb wrażliwych (oprócz certy, która jest w stanie tworzyć lokalne populacje są odcięte od morza) aktualnie nie są w stanie utrzymać swej populacji przy braku ingerencji człowieka. Odtworzenie naturalnych dróg migracyjnych ww. gatunków bez podjęcia w pierwszej kolejności działań mających na celu udrożnienie dolnej Wisły szczególnie zapory we Włocławku, jest rozwiązaniem nieracjonalnym. Powstałe konstrukcje będą spełniać wymogi autorów projektu rozporządzenia, jednak nie będą spełniały swojego głównego zakładanego celu uniemożliwienia przeprowadzenia naturalnego tarła. Należy wspomnieć, że stan populacji ww. gatunków w rejonie Górnej Wisły ściśle powiązany jest z programami restytucji ryb dwuśrodowiskowych na tym obszarze. Efektywność tych programów szczególnie w zakresie restytucji troci i łososia w dorzeczy Górnej Wisły pozostawia wiele do życzenia. Pierwsze wzmianki o próbie przywrócenia łososia na tych terenach pochodzą z początku 2004 r. i na dzień dzisiejszy trudno zauważyć szczególne efekty tych działań. Obawiamy się, że gatunki takie jak łosoś czy troć będą tworzyły populacje mogące się utrzymać w środowisku w sposób naturalny dopiero za kilkanaście lat. Do tego czasu będą one ściśle zależne od systematycznych zarybień, a nie naturalnych cyklów życiowych, dla których drożność cieku jest kluczowym elementem. Na chwilę obecną efekt ekologiczny zakładanego przez autorów udrożnienia będzie znikomy. W związku z powyższym istnieje ogromne ryzyko. ponoszenia nieuzasadnionych wydatków finansowych w tym zakresie a nie jest określone kto ma takie ryzyko przyjąć. Tego typu obiekty powinny być projektowane zgodnie z aktualnymi potrzebami wynikającymi z inwentaryzacji i monitoringów lub należy określić kto ma ponosić odpowiedzialność za brak uzyskania oczekiwanych efektów. Należy dodać zapisy, które nakładają obowiązek budowy przepławki spełniające wymagania dla gatunków wrażliwych, szczególnie takich jak łosoś i jesiotr dopiero po potwierdzeniu drożności całej trasy migracji, tj. do morza do wnioskowanego jazu lub określić gatunki, które faktycznie występują w rzeczywistości na danym cieku. Przedstawione przez autora charakterystyczne gatunki ryb wrażliwych (oprócz certy, która jest w stanie tworzyć lokalne populacje są odcięte od morza) aktualnie nie są w stanie utrzymać swej populacji przy braku ingerencji człowieka. Odtworzenie naturalnych dróg migracyjnych ww. gatunków bez podjęcia w pierwszej kolejności działań mających na celu udrożnienie dolnej Wisły szczególnie zapory we Włocławku, jest rozwiązaniem nieracjonalnym. Powstałe konstrukcje będą spełniać wymogi autorów projektu rozporządzenia, jednak nie będą spełniały swojego głównego zakładanego celu uniemożliwienia przeprowadzenia naturalnego tarła. Należy wspomnieć, że stan populacji ww. gatunków w rejonie Górnej Wisły ściśle powiązany jest z programami restytucji ryb dwuśrodowiskowych na tym obszarze. Efektywność tych programów szczególnie w zakresie restytucji troci i łososia w dorzeczy Górnej Wisły pozostawia wiele do życzenia. Pierwsze wzmianki o próbie przywrócenia łososia na tych terenach pochodzą z początku nie nie Zapisy projektu Warunków zostały przeredagowane, pojęcie "cieki szczególnie istotne" nie występuje w aktualnej wersji rozporządzenia. Poszerzono listę rzek pod kątem zachowania wymogów ciągłości morfologicznej. Wprowadzono nowy podział cieków na: 1) cieki dla których konieczne jest zachowanie możliwości migracji ryb dwuśrodowiskowych - są to najważniejsze szlaki migracji ryb dwuśrodowiskowych oraz historyczne lub potencjalne tarliska tych ryb; 2) pozostałe cieki lub ich odcinki, istotne dla populacji ryb potamodromicznych. Wymagania gatunków będących przedmiotami ochrony w odpowiedniej formie ochrony przyrody określone w planie ochrony lub planie zadań ochronnych ustanowionych dla danej formy ochrony przyrody, zgodnie z przepisami o ochronie przyrody, jest normą wymaganą dla osiągnięcia celu środowiskowego na obszarze chronionym, co oznacza że ich uwzględnienie jest obligatoryjne również na podstawie art.38 ustawy Prawo wodne. Dodatkowo, ustalenia projektu Warunków z założenia nie rozwiązują wszystkich problemów braku ciągłości rzek, lecz nic nie stoi na przeszkodzie pełnej ich realizacji, na podstawie przepisów odrębnych. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dn r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych ichtiofauna stanowi jeden z biologicznych elementów jakości wód. W przypadku wyznaczenia rzeki jako ciek, dla którego konieczne jest zachowanie możliwości migracji ryb dwuśrodowiskowych, ciągłość morfologiczna jest elementem koniecznym dla osiągnięcia dobrego stanu lub potencjału elementów biologicznych (ichtiofauny) w danej JCWP. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dn r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych ichtiofauna stanowi jeden z biologicznych elementów jakości wód. W przypadku wyznaczenia rzeki jako ciek, dla którego konieczne jest zachowanie możliwości migracji ryb dwuśrodowiskowych, ciągłość morfologiczna jest elementem koniecznym dla osiągnięcia dobrego stanu lub potencjału elementów biologicznych (ichtiofauny) w danej JCWP. 10

11 50 8,3 Roman Żurek 51 8,3 WWF Polska 52 8,3 Roman Żurek 53 8,3 Klub Przyrodników 2004 r. i na dzień dzisiejszy trudno zauważyć szczególne efekty tych działań. Obawiamy się, że gatunki takie jak łosoś czy troć będą tworzyły populacje mogące się utrzymać w środowisku w sposób naturalny dopiero za kilkanaście lat. Do tego czasu będą one ściśle zależne od systematycznych zarybień, a nie naturalnych cyklów życiowych, dla których drożność cieku jest kluczowym elementem. Na chwilę obecną efekt ekologiczny zakładanego przez autorów udrożnienia będzie znikomy. W związku z powyższym istnieje ogromne ryzyko. ponoszenia nieuzasadnionych wydatków finansowych w tym zakresie a nie jest określone kto ma takie ryzyko przyjąć. Tego typu obiekty powinny być projektowane zgodnie z aktualnymi potrzebami wynikającymi z inwentaryzacji i monitoringów lub należy określić kto ma ponosić odpowiedzialność za brak uzyskania oczekiwanych efektów. O programie restytucji wymienionych w dokumencie gatunków ryb była już mowa w latach 2004 i jakie są efekty tego programu, czy podjęto już jakieś działnia? Czy te gatunki powszechnie występują w wymienionych rzekach? Jeżeli nie to kiedy można się spodziewać efektów zakładanych programów? Z informacji ogólnodostępnych wynika, że przeprowadzono jedynie zarybenia narybkiem łososia w dorzeczu górnej Wisły, jednak ryby te po 2 latach przebywania w rzece muszą wędrować do Bałtyku, co jest bardzo utrudnione wskutek braku drożności tamy we Włocławku, a powrót dorosłych ryb na tarło w dorzeczu górnej Wisły jest niemożliwy, dlatego też efekt restytucji jest znikomy. Bez uzdrożnienia zapory we Włocławku budowanie przepławek na gatunki takie jak łosoś, jesiotr jest jedynie dobrym sposobem zniechęcenia inwestora do budowy MEW. Wg nas pozwolenie wodnoprawne powinno obejmować zapisy, które nakłada obowiązek budowy przepławki na ww. gatunki po ewentualnym udroznieniu dolnej Wisły. Obawiamy się, że program restytucji łososi i troci zacznie efektywnie działać dopiero za kilka do kilkunastu lat. A wybudowane aktualnie przepławki nie będą spełniały swojej funkcji. Inwestor niestety będzie osobą, która poniesie konsekwencje finansowe wybudowania obiektu który nie będzie działał. Dla nas certa i węgorz są jedynymi racjonalnymi gatunkami "wrażliwymi". Węgorz z racji systematycznego zarybiania znaczącą ilością, certa w związku z możliwością tworzenia lokalnych populacji odciętych od morza. Nie jest opisane i sprecyzowane czy w przypadku pozostałych rzek i cieków będzie wymagana "z urzędu" przepławka spełniająca wymagania dla certy lub węgorza. Istnieje bardzo dużo cieków gdzie obydwa te gatunki nie występują ani nie ma bliższych czasowo perspektyw żeby występowały w najbliższej przyszłości. W takich przypadkach budowanie przepławek dla gatunków które nie występują w danym cieku jest bezzasadne, zwłaszcza jesli chodzi o węgorza dla którego dedykowane są często specjalne rynny węgorzowe różniące się od bardziej "tradycyjnych" przepławek. Choć w załączniku nr 6 wymieniającej m.in. typy przepławek, nie ma mowy o rynnach. Co w przypadku jeśli RDOŚ narzuci przepławkę typu np. obejście z RZGW rynnę węgorzową. RDW nie rozróżnia mieszkańców wód na gatunki reprezentatywnie i nie reprezentatywne. Dla małego potoku fliszowego (i nie tylko) ważna jest np. brzanka lub głowacze. Każda kraina rybna (obecnie jest wyróżnionych 10 typów rybackich z listą gatunków) ma własne gatunki reprezentatywne. Zatem punkt 2 (Na potrzeby klasyfikacji JCWP ) wydaje się zbędny. Tym bardziej, że obowiązek osiągnięcia dobrego stanu/potencjały dotyczy wszystkich wód/jcwp. W warunkach zaproponowano podział na reprezentatywne gatunki ryb. Przepławki przystosowane dla potrzeb migracji łososia lub jesiotra będą nieodpowiednie dla potrzeb migracyjnych np. głowacza lub minoga, które wymagają urządzeń o niewielkim spadku najlepiej ukształtowanych jako bliskie naturze koryto. W związku z powyższym proponujemy dodać zapis Przepławki muszą umożliwiać swobodną migrację ryb bytujących w danym cieku oraz reprezentatywnych gatunków ryb. Wątpliwości budzi koncepcja reprezentatywnych gatunków ryb. Przepławki jesiotrowe lub łososiowe mogą nie być odpowiednie dla słabo pływających gatunków. Zwracam tu uwagę, że np. chronione minogi i głowacz białopłetwy wymagają przepławek o małych spadkach, naśladujących potok naturalny. Proponuję ustalić, że budowle piętrzące muszą umożliwiać migrację ryb bytujących w danym cieku obecnie i historycznie oraz reprezentatywnych gatunków ryb, a nie tylko reprezentatywnych gatunków ryb. Wątpliwości budzi koncepcja reprezentatywnych gatunków ryb. Przepławki jesiotrowe lub łososiowe mogą nie być odpowiednie dla słabo pływających gatunków. Zwracam tu uwagę, że np. chronione minogi i głowacz białopłetwy wymagają przepławek o małych spadkach, naśladujących potok naturalny. Proponuję ustalić, że budowle piętrzące muszą umożliwiać migrację ryb bytujących w danym cieku oraz reprezentatywnych gatunków ryb, a nie tylko reprezentatywnych gatunków ryb. 54 8,4 Beniamin Więzik 55 8,4 Zbigniew Kot 8 ust. 4 - komentarz: A jeżeli nie będzie powiązania to co? Jeżeli nie będą oddziaływać na reżim hydrologiczny to po co są budowane? Proponuję wykreślić. Zupełnie nie wiadomo czego ten zapis dotyczy i o co chodziło autorom. 56 8,4 Urząd Miasta Krakowa Wydział Kształtowania Środowiska W 8 ust. 4 należy skorygować zapis, iż nowe budowle piętrzące nie mogą w powiązaniu z już istniejącymi powodować zmiany, będącej następstwem zmiany spadku podłużnego, naturalnego reżimu hydrologicznego cieku, na którym mają być usytuowane. Budowla piętrząca z zasady powoduje zmianę naturalnego reżimu hydrologicznego cieku. 11

12 57 8,4 Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Wnioskujemy o doprecyzowanie zapisów 8 ust. 4. Przepis zredagowano w sposób niejasny, co powoduje, że w zaproponowanej redakcji można go odczytywać jako zakaz wznoszenia budowli piętrzących, ponieważ każda taka budowla zmienia naturalny reżim hydrologiczny cieku, na którym jest usytuowana. 58 8,4 Michał Kubecki - Członek Rady Regionu Wodnego Górnej Wisły Zapis ten może być różnie interpretowany nie jest doprecyzowane czy chodzi tylko o oddziaływania skumulowane (czyli np. Nakładanie się na siebie cofek MEW, bardzo bliskie sąsiedztwo) czy o jeszcze jakieś inne aspekty. Wskazane jest doprecyzowanie co rozumie się poprzez oddziaływanie nowych MEW w powiązaniu z już istniejącymi. jest zagrożenie, że przy braku sprecyzowania w/w, np. RDOŚ czy RZGW może powołać się na ten zapis i odmówić realizacji przedsięwzięcia bo np. jest już inna MEW kilka - kilkanaście km dalej, choć nie stwierdzono oddziaływania skumulowanego. Trochę niejasny zapis: "...zmiany, będącej następstwem zmiany..." Starostwo Powiatowe w Wieliczce Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego RDOŚ Kielce Paweł Augustynek Halny - PZW - Przyjaciele Raby Proszę o wyjaśnienie jak szczegółowo mają wyglądać zapisy w operatach wodnoprawnych uwzględniające wpływ na poszczególne elementy wymienione w 9? Czy w operacie wodnoprawnym wystarczy zapis, iż zostaną spełnione normy wynikające z rozporządzenia w sprawie warunków jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska i nie spowoduje to pogorszenia warunków środowiska dla flory i fauny, nie nastąpi zmiana reżimu przepływu lub nie dotyczy niektórych punktach itp. Czy każdorazowo stwierdzenia te mają być poparte dokładnym opisem oraz obliczeniami? Z uwagi na to, iż obecnie nie jest prowadzony monitoring elementów biologicznych tj. fitoplanktonu, fitobentosu, makrofitów, makrobezkręgowców bentosowych oraz ichtiofauny, ponadto powyższe elementy nie zostały określone nawet w Planach Gospodarowania Wodami trudno będzie wyegzekwować powyższe informację od autorów operatów oraz zweryfikować przez organ wydający pozwolenia wodnoprawne. Określenie wpływu planowanego korzystania z wód na stan wód powierzchniowych i realizację celów środowiskowych dla nich ustalonych poprzez uwzględnienie elementów biologicznych oraz morfologicznych zgodnie z 9 będzie bardzo trudne w szczególności wyegzekwowanie tych informacji od autorów operatów. Organ wydający pozwolenie wodnoprawne będzie miał również problem z ich weryfikacją. W związku z powyższym proponujemy zorganizowanie np. szkoleń w powyższym zakresie zarówno dla osób przygotowujących dokumentację jak również kadry zajmującej się wydawaniem pozwoleń wodnoprawnych. Wątpliwości budzi brzmienie 10 Cele i normy dla jednolitych części wód powierzchniowych, jednolitych części wód podziemnych oraz gatunków ryb i minogów będących przedmiotem ochrony, znajdujących się w obszarach chronionych, o których mowa w art. 113 ust. 4 ustawy Prawo wodne, określają przepisy szczególne, na podstawie których te obszary zostały utworzone. Zapis 10 stanowi, że w przepisach szczególnych, na podstawie których obszary chronione zostały utworzone znajdują się normy dla jednolitych części wód powierzchniowych i jednolitych części wód podziemnych oraz gatunków ryb i minogów. Ustawa o ochronie przyrody w odniesieniu do obszarów chronionych tworzonych na jej podstawie wraz z obowiązującymi w materii tworzenia form ochrony przyrody rozporządzeniami nie daje organom delegacji do zawierania w aktach tworzących formę ochrony przyrody norm we wskazanym zakresie. W związku z tym przedmiotowy zapis 10 stoi w kolizji z zapisami ustawy o ochronie przyrody. Ponadto, zauważa się że art. 120 ustawy Prawo wodne nakłada na dyrektora RZGW obowiązek ustalenia warunków korzystania z wód stąd obecne brzmienie 10 w konsultowanym projekcie stoi w kolizji z ww. art. 120 ustawy Prawo wodne. Zapis sugeruje że na obszarach chronionych normy z rozporządzenia nie obowiązują. Tymczasem powinny obowiązywać jako normy minimalne, ewentualnie zaostrzane przez konkretne plany ochronne danej formy ochrony przyrody (np. Natura 2000). nie nie Zakres merytoryczny warunków korzystania z wód regionu wodnego wynika z upoważnienia dla tego dokumentu określonego w art. 115 ustawy Prawo wodne. Warunki korzystania z wód regionu wodnego nie mogą więc stanowić poradnika metodycznego wykonywania analiz zgodności z Ramowa Dyrektywa Wodną. RZGW w Krakowie wychodząc naprzeciw oczekiwaniom dotyczącym doprecyzowania w jaki sposób analizować zgodność przedsięwzięcia z celami środowiskowymi umieścił w lipcu 2012r. na stronie internetowej prezentację pn. Problematyka analiz wpływu korzystania z wód na cele środowiskowe przybliżająca te zagadnienia. Zakres merytoryczny warunków korzystania z wód regionu wodnego wynika z upoważnienia dla tego dokumentu określonego w art. 115 ustawy Prawo wodne. Warunki korzystania z wód regionu wodnego nie mogą więc stanowić poradnika metodycznego wykonywania analiz zgodności z Ramowa Dyrektywa Wodną. RZGW w Krakowie wychodząc naprzeciw oczekiwaniom dotyczącym doprecyzowania w jaki sposób analizować zgodność przedsięwzięcia z celami środowiskowymi umieścił w lipcu 2012r. na stronie internetowej prezentację pn. Problematyka analiz wpływu korzystania z wód na cele środowiskowe przybliżająca te zagadnienia. 10 został przeredagowany w celu poprawy czytelności. Wbrew treści uwagi przepisy o ochronie przyrody (ustawa o ochronie przyrody, dyrektywa siedliskowa, dyrektywa ptasia) wskazują, co jest celem tej ochrony (a więc: celem środowiskowym który powinien być brany pod uwagę przy ustalaniu celu środowiskowego dla JCWP). Przykładowo, dla siedlisk i gatunków będących przedmiotem ochrony w obszarach Natura 2000, celem jest "właściwy stan ochrony" (który jest w tych przepisach zdefiniowany); plan zadań ochronnych lub plan ochrony powinny wskazać warunki i działania, które pozwolą na uzyskanie tego celu. Tak samo dla innych form ochrony przyrody: konieczne działania i warunki dla zachowania oczekiwanego poziomu ochrony przyrody mogą być wskazane w planie ochrony lub w zadaniach ochronnych. 12

13 63 11 Klub Przyrodników WWF Polska Proponowane w rozdziale 4 ograniczenia w korzystaniu z wód sformułowano tak, że byłyby one w większości stosowane do nowo wydawanych pozwoleń wodnoprawnych. Podobnie w 11 mowa tylko o nowych działaniach. Tymczasem, Warunki mogą i powinny ograniczać także korzystanie z wód na podstawie aktualnie obowiązujących pozwoleń wodnoprawnych, o ile takie korzystanie uniemożliwia osiągnięcie celów środowiskowych wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej, a terminy ich osiągnięcia są określone w przepisach i wielu przypadkach wypadają jeszcze w terminie ważności obowiązujących pozwoleń wodnoprawnych. Przykładowo, jeżeli aktualnie obowiązuje pozwolenie wodnoprawne na piętrzenie bez przepławki, a ciągłość ekologiczna cieku jest warunkiem osiągnięcia celu środowiskowego, to z Warunków powinno wynikać, że dalsze piętrzenie w ten sposób jest niezgodne z warunkami. Zwracam uwagę, że nie spowoduje to automatycznego bezpośredniego skutku prawnego dla korzystających z wody (jego uprawnienia określa bowiem pozwolenie wodno prawne). Jednak, warunki powinny dać RZGW podstawę od przeglądu aktualnych sposobów korzystania z wód i w razie potrzeby do cofania pozwoleń wodnoprawnych na przegrodzenie rzeki nie wyposażone w przepławkę w trybie art. 136 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo Wodne. Brak takiej możliwości byłby deklaracją zamiaru nie wypełnienia obowiązku co do osiągnięcia celów środowiskowych, wynikającego z RDW. Proponowane w rozdziale 4 ograniczenia w korzystaniu z wód sformułowano tak, że byłyby one w większości stosowane do nowo wydawanych pozwoleń wodnoprawnych. Podobnie w 11 mowa tylko o nowych działaniach. Tymczasem, Warunki mogą i powinny ograniczać także korzystanie z wód na podstawie aktualnie obowiązujących pozwoleń wodnoprawnych, o ile takie korzystanie uniemożliwia osiągnięcie celów środowiskowych wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej, a terminy ich osiągnięcia są określone w przepisach i wielu przypadkach wypadają jeszcze w terminie ważności obowiązujących pozwoleń wodnoprawnych. Przykładowo, jeżeli aktualnie obowiązuje pozwolenie wodnoprawne na piętrzenie bez przepławki, a ciągłość ekologiczna cieku jest warunkiem osiągnięcia celu środowiskowego, to z Warunków powinno wynikać, że dalsze piętrzenie w ten sposób jest niezgodne z warunkami. Zwracam uwagę, że nie spowoduje to automatycznego bezpośredniego skutku prawnego dla korzystających z wody (jego uprawnienia określa bowiem pozwolenie wodno prawne). Jednak, warunki powinny dać RZGW podstawę od przeglądu aktualnych sposobów korzystania z wód i w razie potrzeby do cofania pozwoleń wodnoprawnych na przegrodzenie rzeki nie wyposażone w przepławkę w trybie art. 136 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo Wodne. Brak takiej możliwości byłby deklaracją zamiaru nie wypełnienia obowiązku co do osiągnięcia celów środowiskowych, wynikającego z RDW. nie nie pozwolenie wodnoprawne można cofnąć lub ograniczyć bez odszkodowania zgodnie z art. 136 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo wodne; z art. 136 ust. 2 ustawy Prawo wodne reguluje kwestie przeglądu ustaleń pozwoleń wodnoprawnych pozwolenie wodnoprawne można cofnąć lub ograniczyć bez odszkodowania zgodnie z art. 136 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo wodne; z art. 136 ust. 2 ustawy Prawo wodne reguluje kwestie przeglądu ustaleń pozwoleń wodnoprawnych Roman Żurek 66 11,1 WIOŚ Kraków, Delegatura Tarnów Beniamin Więzik Proponowane w rozdziale 4 ograniczenia w korzystaniu z wód sformułowano tak, że byłyby one w większości stosowane do nowo wydawanych pozwoleń wodnoprawnych. Podobnie w 11 mowa tylko o nowych działaniach. Tymczasem, Warunki mogą i powinny ograniczać także korzystanie z wód na podstawie aktualnie obowiązujących pozwoleń wodnoprawnych, o ile takie korzystanie uniemożliwia osiągnięcie celów środowiskowych wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej, a terminy ich osiągnięcia są określone w przepisach i wielu przypadkach wypadają jeszcze w terminie ważności obowiązujących pozwoleń wodnoprawnych. Przykładowo, jeżeli aktualnie obowiązuje pozwolenie wodnoprawne na piętrzenie bez przepławki, a ciągłość ekologiczna cieku jest warunkiem osiągnięcia celu środowiskowego, to z Warunków powinno wynikać, że dalsze piętrzenie w ten sposób jest niezgodne z warunkami. Zwracam uwagę, że nie spowoduje to automatycznego bezpośredniego skutku prawnego dla korzystających z wody (jego uprawnienia określa bowiem pozwolenie wodno prawne). Jednak, warunki powinny dać RZGW podstawę od przeglądu aktualnych sposobów korzystania z wód i w razie potrzeby do cofania pozwoleń wodnoprawnych na przegrodzenie rzeki nie wyposażone w przepławkę w trybie art. 136 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo Wodne. Brak takiej możliwości byłby deklaracją zamiaru nie wypełnienia obowiązku co do osiągnięcia celów środowiskowych, wynikającego z RDW. 11 ust.1 - przeredagować zapis negatywnie oddziaływać na cele środowiskowe. np. na negatywnie oddziaływać na osiąganie celów środowiskowych nie pozwolenie wodnoprawne można cofnąć lub ograniczyć bez odszkodowania zgodnie z art. 136 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo wodne; z art. 136 ust. 2 ustawy Prawo wodne reguluje kwestie przeglądu ustaleń pozwoleń wodnoprawnych 12 - komentarz: Jakie priorytety? nie Projekt WKW ustala jeden naczelny priorytet, warunkując go uwzględnieniem potrzeb wodnych ekosystemów wodnych i od wód zależnych, dzięki czemu pozostaje on w zgodności z art. 6 dyrektywy siedliskowej. Uznano, że pobór wód do spożycia przez ludzi jest ważniejszy od pozostałych rodzajów korzystania z wód. Szczegółowe priorytety planuje się wprowadzić w warunkach korzystania z wód zlewni 13

14 Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych Michał Kubecki - Członek Rady Regionu Wodnego Górnej Wisły Starostwo Powiatowe w Wieliczce Klub Przyrodników Wykorzystanie wód na cele energetyczne należy wyodrębnić jako jeden z priorytetów korzystania z wód. Cele energetyczne w zakresie zaspokajania potrzeb przy korzystaniu z wód należy zaliczyć do priorytetowych. Wynika to wprost z preambuły Ramowej Dyrektywy Wodnej, która wskazuje na konieczność rozsądnego i racjonalnego wykorzystywania zasobów naturalnych w procesie wypełniania celów zachowania, ochrony i poprawy jakości środowiska (punkt 11), uwzględniania rozwoju gospodarczego i społecznego Wspólnoty jako całości i zrównoważonego rozwoju jej regionów podczas opracowywania polityki w dziedzinie środowiska (punkt 12) oraz integrowania ochrony i zrównoważonego gospodarowania wodą z innymi dziedzinami polityk wspólnotowych, m.in. energetyką (punkt 16). Dodatkowo Dyrektywa o Odnawialnych Źródłach Energii (2009/28/EC) nakłada na państwa członkowskie wymóg produkcji 20% energii w 2020 roku ze źródeł odnawialnych czyli m.in. w elektrowniach wodnych. Wg danych ESHA (European Small Hydropower Association) Polska wykorzystuje zaledwie około 17% swojego potencjału technicznego w zakresie hydroenergetyki, podczas gdy w krajach europejskich poziom ten wynosi średnio około 47%. Pod tym względem Polska zajmuje ostatnie miejsce w Europie co ilustruje tabela obok. Wykorzystanie technicznego potencjały hydroenergetycznego w niektórych krajach europejskich. Jak zbudować małą elektrownię wodną. Przewodnik inwestora, ESHA/IMP PAN, Bruksela/Gdańsk, 2010, str. 3 Małe elektrownie wodne oprócz produkowania zielonej energii i korzystnego wpływu na system elektroenergetyczny pełnią ważną rolę w ekosystemie, przede wszystkim utrzymują reżim rzeczny, zapewniają utrzymanie odpowiedniego poziomu wód gruntowych, usuwają z rzek odpady gromadzące się na kratach i napowietrzają wodę, co przyczynia się do zmniejszenia zanieczyszczeń biologicznych. W ten sposób przyczyniają się do łagodzenia negatywnych skutków takich zjawisk jak obniżenie poziomu wód gruntowych, erozja koryt rzecznych, zanieczyszczenie wód, zagrożenie powodziowe. Szczególną wagę należy przyłożyć do sytuacji, w których są od lat istniejące piętrzenia, a marnowany jest potencjał energetyczny co jest niezgodne zarówno z RDW jaki i obowiązującym prawem wodnym. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż na terenie naszego kraju według danych KZGW istnieje ponad urządzeń piętrzących, a zaledwie 770 elektrowni wodnych, Szczególnie potencjał tych najmniejszych obiektów jest bardzo słabo wykorzystywany ze względu na bariery administracyjne, z którymi małe inwestycje nie są w stanie sobie poradzić pomimo korzystnego wpływu na środowisko, gospodarkę wodną, małą retencję i wiele innych. Wykorzystanie wód na cele energetyczne należy wyodrębnić jako jeden z priorytetów korzystania z wód. Cele energetyczne w zakresie zaspokajania potrzeb przy korzystaniu z wód należy zaliczyć do priorytetowych. Wynika to wprost z preambuły Ramowej Dyrektywy Wodnej, która wskazuje na konieczność rozsądnego i racjonalnego wykorzystywania zasobów naturalnych w procesie wypełniania celów zachowania, ochrony i poprawy jakości środowiska (punkt 11), uwzględniania rozwoju gospodarczego i społecznego Wspólnoty jako całości i zrównoważonego rozwoju jej regionów podczas opracowywania polityki w dziedzinie środowiska (punkt 12) oraz integrowania ochrony i zrównoważonego gospodarowania wodą z innymi dziedzinami polityk wspólnotowych, m.in. energetyką (punkt 16). Dodatkowo Dyrektywa o Odnawialnych Źródłach Energii (2009/28/EC) nakłada na państwa członkowskie wymóg produkcji 20% energii w 2020 roku ze źródeł odnawialnych czyli m.in. w elektrowniach wodnych. Wg danych ESHA (European Small Hydropower Association) Polska wykorzystuje zaledwie około 17% swojego potencjału technicznego w zakresie hydroenergetyki, podczas gdy w krajach europejskich poziom ten wynosi średnio około 47%. Pod tym względem Polska zajmuje ostatnie miejsce w Europie co ilustruje tabela obok. Wykorzystanie technicznego potencjały hydroenergetycznego w niektórych krajach europejskich. Jak zbudować małą elektrownię wodną. Przewodnik inwestora, ESHA/IMP PAN, Bruksela/Gdańsk, 2010, str. 3 Małe elektrownie wodne oprócz produkowania zielonej energii i korzystnego wpływu na system elektroenergetyczny pełnią ważną rolę w ekosystemie, przede wszystkim utrzymują reżim rzeczny, zapewniają utrzymanie odpowiedniego poziomu wód gruntowych, usuwają z rzek odpady gromadzące się na kratach i napowietrzają wodę, co przyczynia się do zmniejszenia zanieczyszczeń biologicznych. W ten sposób przyczyniają się do łagodzenia negatywnych skutków takich zjawisk jak obniżenie poziomu wód gruntowych, erozja koryt rzecznych, zanieczyszczenie wód, zagrożenie powodziowe. Szczególną wagę należy przyłożyć do sytuacji, w których są od lat istniejące piętrzenia, a marnowany jest potencjał energetyczny co jest niezgodne zarówno z RDW jaki i obowiązującym prawem wodnym. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż na terenie naszego kraju według danych KZGW istnieje ponad urządzeń piętrzących, a zaledwie 770 elektrowni wodnych, Szczególnie potencjał tych najmniejszych obiektów jest bardzo słabo wykorzystywany ze względu na bariery administracyjne, z którymi małe inwestycje nie są w stanie sobie poradzić pomimo korzystnego wpływu na środowisko, gospodarkę wodną, małą retencję i wiele innych. 13 Należałoby doprecyzować gdzie/jakie ograniczenia się ustala. Zdanie niedokończone Proponowane w rozdziale 4 sformułowania budzą wątpliwości, ponieważ mogą błędnie sugerować, że w przypadku spełnienia warunku, określone korzystanie z wód będzie automatycznie dozwolone. Przykładowo: Wydanie pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie budowli piętrzącej w korycie cieku jest możliwe pod warunkiem wyposażenia tej budowli w urządzenia wodne zapewniające swobodną migrację charakterystycznych gatunków ryb wrażliwych (..) tymczasem, nawet przy wyposażeniu w przepławkę, wydanie pozwolenia wodnoprawnego może być niedozwolone ze względu na negatywne oddziaływanie piętrzenia na elementy hydromorfologiczne wód i transport rumowiska rzecznego. Wnosimy o zmianę sformułowania na może być możliwe pod warunkiem spełnienia wymogów wynikających z przepisów odrębnych oraz pod warunkiem nie nie nie Projekt WKW ustala jeden naczelny priorytet, warunkując go uwzględnieniem potrzeb wodnych ekosystemów wodnych i od wód zależnych, dzięki czemu pozostaje on w zgodności z art. 6 dyrektywy siedliskowej. Uznano, że pobór wód do spożycia przez ludzi jest ważniejszy od pozostałych rodzajów korzystania z wód. Szczegółowe priorytety planuje się wprowadzić w warunkach korzystania z wód zlewni Projekt WKW ustala jeden naczelny priorytet, warunkując go uwzględnieniem potrzeb wodnych ekosystemów wodnych i od wód zależnych, dzięki czemu pozostaje on w zgodności z art. 6 dyrektywy siedliskowej. Uznano, że pobór wód do spożycia przez ludzi jest ważniejszy od pozostałych rodzajów korzystania z wód. Szczegółowe priorytety planuje się wprowadzić w warunkach korzystania z wód zlewni Paragraf 13 jest wyłącznie paragrafem porządkowym. Zapisy rozdziału 4 zostały przeredagowane 14

15 72 13 Roman Żurek Proponowane w rozdziale 4 sformułowania budzą wątpliwości, ponieważ mogą błędnie sugerować, że w przypadku spełnienia warunku, określone korzystanie z wód będzie automatycznie dozwolone. Przykładowo: Wydanie pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie budowli piętrzącej w korycie cieku jest możliwe pod warunkiem wyposażenia tej budowli w urządzenia wodne zapewniające swobodną migrację charakterystycznych gatunków ryb wrażliwych (..) tymczasem, nawet przy wyposażeniu w przepławkę, wydanie pozwolenia wodnoprawnego może być niedozwolone ze względu na negatywne oddziaływanie piętrzenia na elementy hydromorfologiczne wód i transport rumowiska rzecznego. Wnosimy o zmianę sformułowania na może być możliwe pod warunkiem spełnienia wymogów wynikających z przepisów odrębnych oraz pod warunkiem Zapisy rozdziału 4 zostały przeredagowane 73 14,1 Elektrownia Połaniec S.A. Grupa GDF SUEZ ENERGIA POLSKA Proponuję uzupełnić zapisy mówiące o pozwoleniach wodnoprawnych (tam gdzie jest to zasadne) o zapis: lub pozwoleniu zintegrowanym, np.: Propozycja zapisu: Dopuszczalna wielkość poboru wód podziemnych udzielona pozwoleniem wodnoprawnym lub pozwoleniu zintegrowanym musi wynikać z uzasadnionego zapotrzebowania na wodę nie Z projektu rozporządzenia w sprawie warunków korzystania z wód regionu wodnego usunięto zapisy odnoszące się do pozwoleń wodnoprawnych, wprowadzając odniesienia do korzystania z wód ,2 Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego W 14 wprowadzono ograniczenia związane z poborem wód podziemnych z wyjątkiem: a) zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia oraz na cele socjalno bytowe, b) do produkcji artykułów żywnościowych i farmaceutycznych. Proponuję rozszerzyć powyższe wyjątki o hodowlę zwierząt oraz uprawę roślin przeznaczonych do spożycia przez ludzi. Zgodnie z art. 32 ustawy prawo wodne wody podziemne wykorzystuje się przed wszystkim do: a) zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia oraz na cele socjalno bytowe, b) do produkcji artykułów żywnościowych i farmaceutycznych. Ograniczenia te zostały powtórzone w projekcie warunków korzystania z wód zlewni...powyższy zapis ogranicza możliwości poboru wód podziemny na cele hodowli fermy drobiu czy też uprawy roślin przeznaczonych do spożycia. Natomiast pierwszeństwo poboru wód podziemnych mają producenci artykułów żywnościowych. W związku z powyższym proponujemy rozszerzyć powyższe wyjątki o hodowlę zwierząt i uprawę roślin przeznaczonych do spożycia przez ludzi. nie Zapis 14 zostały przeredagowane. Zapisy nie wykluczają możliwości poboru wód podziemny na cele inne niż zaopatrzenie ludności, wskazują jednak na ograniczenia związane z racjonalnym zagospodarowaniem zasobów i analizą zapotrzebowania na wodę 75 14,3 Starostwo Powiatowe w Wieliczce 14 ust. 3 Należałoby doprecyzować zapis Zapis wskazuje, że w przypadku kontynuacji poboru wód podziemnych w związku z brakiem możliwości udokumentowania wielkości potrzeb wodnych również należałoby wydać decyzję na 10 lat. nie Zapis 14 został przeredagowany, ust. 3 został usunięty , , ,2 Wodociągi Kieleckie Sp. z o.o. Starostwo Powiatowe w Wieliczce Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Wnosimy o przeanalizowanie zapisu Aktualny zapis daje możliwość uzyskania pozwolenia przekraczającego łączne zasoby eksploatacyjne ujęcia lub jednostki zbiornikowej, ponieważ większość ujęć dysponuje urządzeniami służącymi do poboru wody w ilościach większych od ustalonych zasobów eksploatacyjnych. Sugerujemy zapis oparty na zasobach eksploatacyjnych ustalonych w dokumentacji hydrogeologicznej dla obszaru spływu wód do ujęcia. nie Zapis 15 ust. 1 wyklucza wydanie pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód podziemnych w wielkości przekraczającej ustalone w dokumentacji hydrogeologicznej ujęcia zasoby eksploatacyjne 15 ust. 2 Należałoby doprecyzować kto ma wystąpić z wnioskiem o wydanie nowego pozwolenia na pobór wód. nie Zapisy ustawy Prawo wodne i POŚ precyzują, kto składa wniosek o pozwolenie wodnoprawne. Proponujemy zapisać by, przy potwierdzonym spadku zasobów eksploatacyjnych ujęcia wód podziemnych, użytkownik powinien wystąpić z wnioskiem w trybie art. 136 ustawy Prawo wodne o ograniczenie lub cofniecie pozwolenia wodnoprawnego i ewentualne złożenie nowego wniosku. Konieczne jest doprecyzowanie zapisów w 15 ust.2. warunków korzystania z wód, gdyż są niejasne. 15

16 79 16 Elektrownia Połaniec S.A. Grupa GDF SUEZ ENERGIA POLSKA Proponuję wprowadzić okresy derogacyjne w zakresie stosowania zapisów 16, 17, 18, dla istniejących zakładów realizujących inwestycje w zakresie ograniczenia emisji do powietrza (dostosowanie do wymagań dyrektywy IED) Propozycja zapisu: Dla zakładów realizujących zadania w zakresie ograniczenia emisji do powietrza (dostosowanie do wymagań dyrektywy IED) zapisy ust 1 i ust.2 stosuje się od roku Dla zakładów realizujących zadania w zakresie ograniczenia emisji do powietrza (dostosowanie do wymagań dyrektywy IED) zapisy ust 1 i ust.2 stosuje się od roku Dla zakładów realizujących zadania w zakresie ograniczenia emisji do powietrza (dostosowanie do wymagań dyrektywy IED) zapisy ust 1 stosuje się od roku Rygorystyczne przepisy dotyczące emisji zanieczyszczeń do powietrza wymagają od zakładów wielomilionowych nakładów. Inwestycje w zakresie ochrony powietrza w sposób pośredni zaowocują także w ochronie wód, np.: budowa instalacji odsiarczania spalin wymaga wykonania oczyszczalni ścieków, ograniczenie emisji do powietrza zmniejszy ładunek zanieczyszczeń przenikający z powietrza do wód, z powietrza do gleby i następnie do wód. Mając na uwadze obciążenia firm działaniami zmniejszającymi emisje zanieczyszczeń do powietrza, celowym wydaje się odsunięcie w czasie działań zmniejszających oddziaływanie na środowisko wodne. Przypadek: Zakład wybudował mokrą instalację odsiarczania spalin (w celu spełnienia wymagań dyrektywy IED). Częścią instalacji jest oczyszczalnia ścieków, ale zapewnienie dotrzymania najwyższych dopuszczalnych wartości dla niektórych zanieczyszczeń nie jest możliwe mimo zastosowania dostępnych technik i technologii oczyszczania ścieków. Z zapisów 16, 17, 18 wynika, że Zakład nie ma możliwości uzyskania pozwolenia na warunkach wynikających z pracy oczyszczalni spełniającej wymagania BAT. Jeżeli nawet otrzyma pozwolenie na bardziej rygorystycznych warunkach będzie skazany na niedotrzymywanie warunków: płacenie kar i w efekcie cofnięcie pozwolenia - co jest równoznaczne z zamknięciem Zakładu. Sytuacja paradoksalna, wskazuje jednocześnie na niezintegrowane podejście zapisów w 16, 17 i 18 do zagadnień ochrony środowiska jako całości. nie Odstępstwa od ustaleń WKW są dopuszczalne, o ile zachodzą przesłanki określone w art. 38j ustawy Prawo wodne. Odgórne ustanowienie derogacji w WKW stałoby w sprzeczności z zasadami art. 4 RDW i art. 6 Dyrektywy Siedliskowej. Kwestia ustanawiania derogacji powinna być każdorazowo badana indywidualnie - i takie rozwiązanie przewiduje projekt WKW oraz ustawa Prawo wodne ,1 Beniamin Więzik 81 16,1 WIOŚ Kraków, Delegatura Tarnów 16 ust. 1 - proponowany zapis: Wydanie pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzenia ścieków do wód o stanie ekologicznym dobrym jest możliwe, jeżeli wprowadzony ładunek zanieczyszczeń odniesiony do przepływu SNQ, nie spowoduje pogorszenia elementów stanu fizykochemicznego i biologicznego w żadnej jednolitej części wód powierzchniowych. 16 ust.1 w zapisie o stanie ekologicznym dobrym dodać co najmniej brzmienie ostateczne o stanie ekologicznym co najmniej dobrym Ujednolicenie brzmienia z innymi przepisami. Jeżeli jednak projektodawca użył określenia stan ekologiczny w znaczeniu STANU WÓD to uzupełnienie to będzie zbędne. nie Szacowanie ładunku zanieczyszczeń w oparciu o wartość przepływu o gwarancji wystąpienia 90% (Qgw90%) zostało przyjęte zgodnie z opracowaniem "Metodyka opracowywania warunków korzystania z wód regionu wodnego oraz warunków korzystania z wód zlewni" ,1 Wodociągi Kieleckie Sp. z o.o ,2 Roman Żurek Uważamy, że Rozporządzenie należy uzupełnić o dodatkowy załącznik w którym szczegółowo ustalona zostanie zasada oceny stanu fizyko-chemicznego i biologicznego JCWP, miejsca wykonania badań, jednostek odpowiedzialnych za wykonywanie w/w badań dla JCWP, zasady udostępnienia danych z badań oraz inne parametry kluczowe dla przedmiotowej oceny. Rodzi się również pytanie czy dla wszystkich oczyszczalni i innych instalacji konieczne będzie wykonywanie badań w zakresie określonym Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2011r. w sprawie wykazu substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej. Wnosimy o doprecyzowanie zapisu Aktualny zapis nie daje możliwości obiektywnej oceny czy ilość wprowadzanego ładunku wpłynie na stan fizykochemiczny i biologiczny jednolitej części wód powierzchniowych. Sugerujemy zapis oparty o wskaźniki procentowe lub masowe które pozwolą na wiarygodną ocenę. Uważamy, że przedmiotowa kwestia winna zostać ponownie przeanalizowana w kontekście realizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych i lokalizacji szeregu oczyszczalni Gminnych na terenie niewielkich JCWP. Wprowadzone w Rozporządzeniu zapisy mogą spowodować konieczność wyłączenia z eksploatacji poszczególnych oczyszczalni ścieków (brak pozwoleń mimo rozbudowy i przebudowy) na które zostały lub będą przeznaczone znaczne środki krajowe i unijne. Uważamy, że Rozporządzenie należy uzupełnić o dodatkowy załącznik w którym szczegółowo ustalona zostanie zasada oceny stanu fizyko-chemicznego i biologicznego JCWP, miejsca wykonania badań, jednostek odpowiedzialnych za wykonywanie w/w badań dla JCWP, zasady udostępnienia danych z badań oraz inne parametry kluczowe dla przedmiotowej oceny. Rodzi się również pytanie czy dla wszystkich oczyszczalni i innych instalacji konieczne będzie wykonywanie badań w zakresie określonym Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2011r. w sprawie wykazu substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej. 16 ust. 2 zakaz zezwalania na wprowadzanie ścieków ponadnormatywnych proponujemy rozszerzyć na wszystkie cieki w obszarach chronionych w sensie ustawy Prawo Wodne oraz wpływające do takich obszarów. nie nie zakres merytoryczny Warunków, wynika z upoważnienia dla tego dokumentu określonego w art. 115 ustawy Prawo wodne. Kwestie oceny stanu regulują zapisy odpowiednich rozporządzeń wydanych na podstawie ustawy Prawo wodne. Istnieją techniczne sposoby związane z osiągnięciem wymogu redukcji ładunku zanieczyszczeń, a jednocześnie, istnieje możliwość zastosowania derogacji, o ile występuje przesłania art. 38j ustawy PW Normy dla obszarów chronionych wskazane będą na podstawie zapisów w planach ochrony lub planach zadań ochronnych. Plany ochrony lub plany zadań ochronnych są dokumentami, których obowiązywanie nie stoi w sprzeczności i nie wyklucza się z rozporządzeniem w sprawie warunków korzystania z wód 16

17 84 16,2 WWF Polska 85 16,2 Starostwo Powiatowe w Wieliczce 86 16,2 Klub Przyrodników 87 16,2 Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego 88 17,1 Zbigniew Kot 16 ust. 2 zakaz zezwalania na wprowadzanie ścieków ponadnormatywnych proponujemy rozszerzyć na wszystkie cieki w obszarach chronionych w sensie ustawy Prawo Wodne oraz wpływające do takich obszarów. 16 ust. 2 Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie warunków jakie należy spełniać przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska, ścieki odprowadzane do wód nie powinny zawierać substancji zanieczyszczających w ilościach wyższych niż określone w tym rozporządzeniu. Jeśli wartości te są wyższe organ odmawia wydania pozwolenia wodnoprawnego. Czy zatem zapis analizowanego paragrafu nie neguje zapisów w/w rozporządzenia ściekowego? 16 ust. 2 zakaz zezwalania na wprowadzanie ścieków ponadnormatywnych proponujemy rozszerzyć na wszystkie cieki w obszarach chronionych w sensie ustawy Prawo Wodne oraz wpływające do takich obszarów. Wprowadzenie powyższego zapisu może podważyć możliwość legalnego odprowadzania ścieków przez szereg zakładów przemysłowych i gmin (w przypadku przejęcia przez nie terenów poprzemysłowych). Region wodny Górnej Wisły ma 172 jednolite części wód powierzchniowych zagrożonych nieosiągnięciem celów środowiskowych - co stanowi 22 % wszystkich JCWP wydzielonych do których nie będzie można odprowadzać ścieków. W związku z wprowadzonym zapisem w 16 ust. 2 Wydanie pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie do wód ścieków o wartościach wyższych niż najwyższe dopuszczalne wartości zanieczyszczeń określone w stosownych przepisach nie jest możliwe, jeżeli odbiornikiem jest jednolita część wód powierzchniowych zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych (...) Zapis zaostrza przepis ustawowy art. 40 ust. 6 Prawa wodnego, w sposób który może podważyć możliwość legalnego odprowadzania ścieków przez szereg zakładów przemysłowych i gmin (w przypadku przejęcie przez nie terenów poprzemysłowych). Są to między innymi: AMP (chlorki i siarczany), Kopalnia Soli w Wieliczce (chlorki i siarczany), tereny Gminy Kraków po stawach osadowych Krakowskich Zakładów Sodowych (rz. Wilga), ZG Janina w Libiążu - na podstawie obowiązującego pozwolenia wodnoprawnego odprowadza do potoku Gromieckiego wody dołowe o zawartości sumy chlorków i siarczanów, następcy po ZG Trzebionka S.A. wprowadzają z rowów opaskowych składowiska odcieki o zawartości sumy chlorków i siarczanów powyżej 2000 mg/l, a jednolita część wód będąca odbiornikiem tj. Chechło od Ropy bez Ropy do ujścia to naturalna część wód o stanie złym i jest zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych (ze względu na zasolenie i wpływ wód pokopalnianych). 17 ust. 1 pkt 2) Zapis niezrozumiały. Proponuję wykreślić. POŚ to instalacje oczyszczające ścieki bytowe do deklarowanej jakości wg norm PN-EN Jeżeli z POŚ wychodzą oczyszczone ścieki zgodnie z w/w normami to zapis w Rozporządzeniu jest zbędny albo źle sformułowany. 17 ust. 1 pkt 4 proponuję rozszerzyć o: W projektowanych zbiornikach wodnych należy przewidzieć przebudowę na koszt inwestora zbiornika wszystkich przydomowych oczyszczalni ścieków które znajdują się w odległości mniejszej niż 100 m od linii wyznaczonej rzędną max. piętrzenia zbiornika. nie nie nie nie Normy dla obszarów chronionych wskazane będą na podstawie zapisów w planach ochrony lub planach zadań ochronnych. Plany ochrony lub plany zadań ochronnych są dokumentami, których obowiązywanie nie stoi w sprzeczności i nie wyklucza się z rozporządzeniem w sprawie warunków korzystania z wód Zapis 16 ust. 2 nie neguje wymogów Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego Nie jest możliwe uwzględnienie zaproponowanej uwagi, gdyż na razie nie ma wyznaczonych celów środowiskowych dla obszarów chronionych. Normy dla obszarów chronionych będą obowiązywać na podstawie zapisów w planach ochrony lub planach zadań ochronnych. Treść WKW może być bardziej restrykcyjna niż zapisy ustawowe, ponieważ dokument ten ma określić warunki korzystania ze środowiska, które są niezbędne dla uzyskania celów środowiskowych. Możliwe jest odstąpienie od ustaleń WKW (co jest zazwyczaj równoznaczne z kolizją z celami środowiskowymi RDW), o ile zachodzą przesłanki określone w art. 38j ustawy Prawo wodne ,1 Urząd Miasta Kielce, Wydział Środowiska i Usług Komunalnych Nie jest możliwe wydanie pozwolenia wodnoprawnego na: "... 2) wprowadzanie do ziemi ścieków z przydomowych oczyszczalni ścieków, jeżeli miąższość i charakter utworów skalnych (gruntu) pomiędzy miejscem wprowadzania ścieków a zwierciadłem wód podziemnych nie stanowi wystarczającego zabezpieczenia tych wód przed zanieczyszczeniem;..." Dla mnie ten zapis nie jest do końca zrozumiały i może wprowadzać w błąd. Proponowałabym zapis: 2) wprowadzanie do ziemi ścieków z przydomowych oczyszczalni ścieków w ilości większej niż 5m3/dobę... (choć w praktyce dobowa ilość wprowadzanych do ziemi ścieków nie przekracza 1m3) Instalacje przydomowych oczyszczalni ścieków o przepustowości do 5 m3/d, wykorzystywanej na potrzeby własnego gospodarstwa domowego - w ramach zwykłego korzystania wymagają jedynie dokonania zgłoszenia w oparciu o Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010r. (Dz. U. 2010, Nr 130, poz. 880) w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia -t.j. 2.1 tego rozporządzenia oraz art.152 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001r. (tekst jedn. Dz. U r., Nr 25, poz. 150 ze zm.),natomiast warunki jakie muszą być spełnione przy wprowadzaniu ścieków pochodzących z własnego gospodarstwa domowego i rolnego określają przepisy 5 i 6 Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie warunków jaki należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Ponadto organy nie posiadają narzędzia prawnego, na podstawie którego można by żądać np. badan geologicznych, które potwierdziłyby spełnienie warunków gruntowo-wodnych przy wprowadzaniu ścieków do ziemi z przydomowych oczyszczalni. Zapis 17 został przeredagowany. 17

18 90 17,1 WIOŚ Kraków, Delegatura Tarnów 17 ust.1 pkt 1) zapis: substancje priorytetowe oraz substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego zastąpić zapisem substancje priorytetowe lub substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego Zastosowanie koniunktywnego spójnika oraz tworzy warunek łączny i wskazuje, że wydanie pozwolenia wodno-prawnego nie jest możliwe jedynie wtedy, gdy ścieki przemysłowe odprowadzane do ziemi będą zawierały równocześnie substancje priorytetowe i szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego. W przypadku obecności w ściekach tylko jednego rodzaju substancji (np. priorytetowych) wydanie pozwolenia jest możliwe ,1 Urząd Miasta Krakowa Wydział Kształtowania Środowiska W 17 ust. 1 pkt 2 należy wykreślić zapis, iż nie jest możliwe wydanie pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie do ziemi ścieków z przydomowych oczyszczalni ścieków, jeżeli miąższość i charakter utworów skalnych pomiędzy miejscem wprowadzania ścieków a zwierciadłem wód podziemnych nie stanowi wystarczającego zabezpieczenia tych wód przed zanieczyszczeniem. Wprowadzenie do ziemi ścieków z przydomowych oczyszczalni ścieków nie wymaga pozwolenia wodnoprawnego (lecz zgłoszenia). Powyższe zapisy dotyczące przydomowych oczyszczalni winny się znaleźć w odrębnym paragrafie ,1 Wodociągi Kieleckie Sp. z o.o. Wnosimy o doprecyzowanie zapisu ). Aktualny zapis nie daje możliwości obiektywnej oceny przez organy administracji budowlanej warunków hydrogeologicznych. Uważamy, że w/w zapis winien nakładać obowiązek wykonania ekspertyzy geotechniczno hydrogeologicznej przez jednostkę o stwierdzonych uprawnieniach w tym zakresie, a sama ekspertyza winna przedstawiać jednoznacznie potencjał filtracyjny struktury odbierającej ścieki. Dodatkowo należy nałożyć obowiązek określenia wodochłonności całej struktury odbierającej oczyszczone ścieki, skumulowane oddziaływanie na przedmiotową jednostkę przewodzącą wszystkich przydomowych oczyszczalni ścieków w rejonie oraz możliwy do wykorzystania potencjał struktury. W naszej ocenie dopiero powyższe w sposób jednoznaczny pozwoli administracji na merytoryczną ocenę zamierzeń inwestycyjnych ,2 Starostwo Powiatowe w Wieliczce 17 ust. 2 Należałoby doprecyzować paragraf. Zbiorniki wodne mogą być również wodą stojącą. Zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy Prawo wodne zabrania się wprowadzania ścieków do wód stojących 94 17,2 TAURON Dystrybucja S.A. Oddzial w Tarnowie Przy proponowanym brzmieniu 17 ust.2 projektu dokumentu, po upływie terminu obowiązywania pozwolenia wodnoprawnego na zrzut ścieków bytowych, z nieruchomości stanowiącej naszą własnością, do zbiornika wodnego Solina organ właściwy do wydawania pozwoleń odmówi nam udzielenia kolejnego pozwolenia, gdyż naruszałoby ono ustalenia warunków korzystania z wód regionu wodnego. Brak innych rozwiazań technicznych umożliwiajacych odprowadzanie ścieków bytowych z nieruchomości ze wzgledu na bardzo bliskie sąsiedztwo zbiornika wodnego Solina ,2 Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego Wykreślenie w całości 17 ust. 2 o treści: Wydanie pozwolenia wodnoprawnego na zrzut ścieków do zbiorników wodnych będących dopływami zbiorników wodnych możliwe jest wyłącznie w przypadku zachowania łącznie następujących warunków: 1) urządzenie zapewnia dopływ ścieków do zbiornika w sposób ciągły, w czasie nie krótszym niż 24 godziny; 2) nie zachodzi przetrzymywanie ścieków w celu zapewnienia wymaganego w pkt 1 czasu ich dopływu do zbiornika. lub wprowadzenie korekty zapisu 17 ust. 2 w następujący sposób: Wydanie pozwolenia wodnoprawnego na zrzut ścieków do wód zbiorników wodnych z nowych urządzeń, możliwe jest wyłącznie w przypadku zachowania łącznie następujących warunków: 1) urządzenie zapewnia dopływ ścieków do zbiornika w sposób ciągły, w czasie nie krótszym niż 24 godziny; 2) nie zachodzi przetrzymywanie ścieków w celu zapewnienia wymaganego w pkt 1 czasu ich dopływu do zbiornika. Wyjaśniając przedkładaną uwagę informuję, że zgodnie z art. 12 pkt 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2012 r. poz. 145 z późn. zm.) pozwolenie wodnoprawne nie może naruszyć m.in. ustaleń warunków korzystania z wód regiony wodnego. Przy obecnym brzmieniu w/w 17 ust. 2 projektu dokumentu, organ właściwy do wydawania pozwoleń wodnoprawnych będzie zmuszony do odmowy udzielania pozwolenia wodnoprawnego na zrzut ścieków do wód zbiorników wodnych dla podmiotów, które dotychczas odprowadzały ścieki do tych wód na podstawie posiadanego pozwolenia wodno prawnego, a którym upłynął termin ważności tego pozwolenia. Skutkować to będzie koniecznością likwidacji dotychczasowych urządzeń zrzucających ścieki oraz koniecznością opracowania i wykonania, przez w/w podmioty, innych rozwiązań dotyczących gospodarki ściekowej. Nadmieniam, że w większości zbiorniki przy tych zbiornikach uniemożliwia zastosowanie innych rozwiązań gospodarki ściekowej ze względów technicznych bądź finansowych. Ponadto zwracam szczególną uwagę na samorządy gminne, które obecnie eksploatują urządzenia zapewniające odprowadzanie ścieków do wód zbiorników wodnych, które są ujęte w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych, w ramach wyznaczonej aglomeracji powyżej 2000 RL. Zgodnie z zapisami w/w Programu każda taka aglomeracja, winna być wyposażona do dnia 31 grudnia 2015 r. w planowany do wykonania system zbierania i oczyszczania ścieków komunalnych. Na realizację zadań z zakresu gospodarki ściekowej ujętych w tym Programie samorządy gminne wykorzystują m.in. fundusze unijne. Wprowadzenie 17 18

19 96 17,2 Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego ust. 2 przedmiotowego projektu dokumentu w obecnym brzmieniu, spowoduje konieczność odmienionego rozwiązania gospodarki ściekowej w gminie, wprowadzenia zmian w Krajowym Programie Oczyszczenie Ścieków Komunalnych oraz wykonania przez samorządy gminne nowych inwestycji do dnia 31 grudnia 2015 r. Ponadto samorząd gminy będzie zmuszony do zwrotu nakładów finansowych, wykorzystanych z zewnętrznych źródeł w tym źródeł unijnych do zrealizowanych już inwestycji z zakresu gospodarki ściekowej. Dodatkowo należy zauważyć, że po wejściu w życie w/w 17 ust. 2 projektu dokumentu przy obecnym brzmieniu, podmioty mogą żądać od Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie zwrotu nakładów poniesionych na wykonanie innych rozwiązań dotyczących gospodarki ściekowej, a w przypadku samorządu gminnego również zwrotu finansowych wykorzystywanych do zrealizowanych już inwestycji z tego zakresu oraz zwrotu ewentualnych kar finansowych nałożonych za nierealizowanie zadań ujętych w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych w terminie do dnia 31 grudnia 2015 r. Zapis w Wydanie pozwolenia wodnoprawnego na zrzut ścieków do wód zbiorników wodnych, możliwe jest wyłącznie w przypadku zachowania łącznie następujących warunków: 1) urządzenie zapewnia dopływ ścieków do zbiornika w sposób ciągły, w czasie nie krótszym niż 24 godziny, 2) nie zachodzi przetrzymywanie ścieków w celu zapewnienia wymaganego w pkt 1 czasu ich dopływu do zbiornika. Powyższy zakaz blokuje odprowadzanie ścieków (w tym wód opadowych) praktycznie z całej południowej części województwa małopolskiego. Niejasne jest również jak sie mają zapisy KPOŚ w powyższej sytuacji oraz kwestia finansowania inwestycji w zakresie gospodarki wodno-ściekowej) w ramach różnych funduszy. Wątpliwości wzbudza również zapis 17 ust. 2, co z wodami opadowymi, które przecież też zgodnie z ustawa Prawo wodne są ściekiem. Przy takim zapisie praktycznie całe południe małopolski nie będzie mogło odprowadzać ścieków w tym również wód opadowych i roztopowych. Obecnie istnieje już wiele oczyszczalni ścieków, które nie będą spełniać powyższych warunków przykładem może być oczyszczalnia ścieków w Myślenicach w zlewni zbiornika Dobczyckiego, oczyszczalnia ścieków w Czorsztynie oraz w Łapsze Niżne w zlewni zbiornika Czorsztyn, istniejące oraz projektowane oczyszczalnie ścieków w zlewni zbiornika Rożnowskiego np. Gródek nad Dunajcem. Większość istniejących oczyszczalni ścieków w województwie małopolskim nie spełnia powyższego warunku. Obiektom istniejącym będzie należało odmówić pozwolenia wodnoprawnego z chwilą gdy upłynie termin ważności pozwolenia, które wydano przed wejściem w życie przepisu, a to oznacza, że szereg oczyszczalni komunalnych (wybudowanych z dofinansowaniem z UE) zostanie bez pozwolenia wp. ergo, spółki komunalne będą musiały ponosić opłaty podwyższone (500 %) WIOŚ Kraków, Delegatura Tarnów 18 błędne połączenie stanu/potencjału ekologicznego z wpływem zanieczyszczeń na stan chemiczny Wprowadzanie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodne może pogorszyć: a) stan lub potencjał ekologiczny w grupie elementów fizykochemicznych (zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne - Lista II substancji szczególnie szkodliwych w rozp.mś z 2005 r.) b) stan chemiczny określany przez stężenia substancji priorytetowych, w tym zawartych w Liście I substancji szczególnie szkodliwych w rozp.mś z 2005 r. Zapis 18 powinien więc brzmieć. Wydanie pozwolenia na wprowadzanie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego do odbiornika o co najmniej dobrym stanie lub potencjale ekologicznym i dobrym stanie chemicznym (lub o dobrym stanie wód ) jest możliwe pod warunkiem wykazania, że wprowadzany ładunek zanieczyszczeń nie spowoduje pogorszenia stanu lub potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitej części wód do której zanieczyszczenia te są odprowadzane, ani też żadnej jednolitej części wód powierzchniowych z nią powiązanej 98 19, ,1 Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych Michał Kubecki - Członek Rady Regionu Wodnego Górnej Wisły Należy określić podmioty, na których będzie spoczywał obowiązek finansowania i utrzymywania urządzeń umożliwiających migrację ryb. Wyznaczenie jasnych reguł określających podmiot, na którym ciążyć będzie obowiązek sfinansowania urządzenia umożliwiającego migrację ryb jest szczególnie istotny w przypadku kilku podmiotów użytkujących jeden obiekt piętrzący, a także w sytuacji gdy właściciel i użytkownik obiektu są tożsami. Należy określić podmioty, na których będzie spoczywał obowiązek finansowania i utrzymywania urządzeń umożliwiających migrację ryb. Wyznaczenie jasny reguł określających podmiot, na którym ciążyć będzie obowiązek sfinansowania urządzenia umożliwiającego migrację ryb jest szczególnie istotny w przypadku kilku podmiotów użytkujących jeden obiekt piętrzący, a także w sytuacji gdy właściciel i użytkownik obiektu są tożsami. nie nie Wnioskowane zagadnienie nie może być regulowane w warunkach korzystania z wód regionu wodnego, gdyż nie mieści się w zakresie upoważnienia dla Warunków korzystania z wód regionu wodnego, określonym w ar.115 ustawy Prawo wodne. W kwestii finansowania i utrzymywania urządzeń umożliwiających migrację ryb zastosowanie maja zapisy art. 123 ustawy Prawo wodne. Wnioskowane zagadnienie nie może być regulowane w warunkach korzystania z wód regionu wodnego, gdyż nie mieści się w zakresie upoważnienia dla Warunków korzystania z wód regionu wodnego, określonym w ar.115 ustawy Prawo wodne. W kwestii finansowania i utrzymywania urządzeń umożliwiających migrację ryb zastosowanie maja zapisy art. 123 ustawy Prawo wodne. 19

20 100 19, ,1 Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych Michał Kubecki - Członek Rady Regionu Wodnego Górnej Wisły Należy określić zasady przepuszczania wody przez przepławkę. W przypadku stopni wodnych, przy których pracują elektrownie wodne woda przez przepławkę powinna być regulowana, jej ilość powinna być dostosowana do okresów wędrówki ryb reprezentowanych dla danego cieku oraz ilość niż niżówkowe przepływy danego cieku Małe elektrownie wodne nie zmniejszają przepływu rzeki. Pobraną wodę oddają w całości poniżej piętrzenia, zazwyczaj w niewielkiej odległości, nie powodują więc pozbawienia rzeki wody. Warunki nie określają ile wody i kiedy powinno przepływać przez przepławkę. Proponujemy ustalenie zasady, iż ilość wody w przepławce powinna zależeć od jej konstrukcji i nie powinna być większa od przepływów niżówkowych, które naturalnie występują na danym odcinku cieku. Woda przez przepławkę powinna być regulowana i dostosowana do okresów wędrówki ryb reprezentatywnych dla danego cieku (terminy powinny być określone w pozwoleniu wodnoprawnym). W ten sposób możliwe będzie zaspokojenie potrzeb z zgodnie z priorytetami w korzystaniu z wód. Należy określić zasady przepuszczania wody przez przepławkę. W przypadku stopni wodnych, przy których pracują elektrownie wodne woda przez przepławkę powinna być regulowana, jej ilość powinna być dostosowana do okresów wędrówki ryb reprezentowanych dla danego cieku oraz w ilości nie większej niż niżówkowe przepływy danego cieku. Co z ciekami lub ich odcinkami gdzie nie występują ryby wrażliwe (anadromiczne i potamodromiczne). Co się dzieje w przypadku gdy stanowiska RDOŚ i RZGW i wymagane przez nich rozwiązania są rozbieżne. Np. w przypadku uzyskania decyzji środowiskowej i dalszym opiniowaniu RZGW operatu wodnoprawnego może się okazać iż RZGW nie będzie uznawał rozwiązań zapisanych w decyzji środowiskowej. Małe elektrownie wodne nie zmniejszają przepływu rzeki. Pobraną wodę oddają w całości poniżej piętrzenia, zazwyczaj w niewielkiej odległości, nie powodują więc pozbawienia rzeki wody. Warunki nie określają ile wody i kiedy powinno przepływać przez przepławkę. Proponujemy ustalenie zasady, iż ilość wody w przepławce powinna zależeć od jej konstrukcji i nie powinna być większa od przepływów niżówkowych, które naturalnie występują na danym odcinku cieku. Woda przez przepławkę powinna być regulowana i dostosowana do okresów wędrówki ryb reprezentatywnych dla danego cieku (terminy powinny być określone w pozwoleniu wodnoprawnym). W ten sposób możliwe będzie zaspokojenie potrzeb z zgodnie z priorytetami w korzystaniu z wód. nie nie Projekt Warunków nie decyduje wprost o lokalizacji, rodzaju, parametrach hydraulicznych i konstrukcyjnych stosowanych przepławek a tym samym o wymaganym przepływie przez te urządzenia oprócz wymogu, ze parametry techniczne i hydrauliczne urządzenia oraz charakterystyka przepływu przez urządzenie musi spełniać wymogi odpowiednie dla wskazanych gatunków ryb. Ustalenie wszystkich ww. aspektów musi następować indywidualnie dla każdego przypadku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy Prawo wodne ustalenia te są przedmiotem instrukcji gospodarowania wodą. Przepływ przez przepławkę tylko pośrednio zależy od wymagań ryb, których potrzeby migracyjne mają być przez to urządzenie realizowane. Ostatecznie wielkość tego przepływu uzależniona jest również od rodzaju zastosowanej przepławki. Zapisy projektu Warunków odnoszą się do zagadnienia konieczności wyposażenia budowli piętrzących w urządzenia udrażniające, nie odnoszą się natomiast do wymaganego okresu pracy przepławki. Również przepisy krajowe nie regulują wprost tego zagadnienia, stawiając jedynie warunek, że prowadzone korzystanie z wód nie może ograniczać osiągnięciu celów środowiskowych lub pogarszać istniejącego stanu wód. W tej sytuacji prawnej, zgodnie z intencją ustawodawcy każdy przypadek konstrukcji, lokalizacji i okresowych lub ciągłych warunków pracy przepławki musi być analizowany indywidualnie. Projekt Warunków nie decyduje wprost o lokalizacji, rodzaju, parametrach hydraulicznych i konstrukcyjnych stosowanych przepławek a tym samym o wymaganym przepływie przez te urządzenia oprócz wymogu, ze parametry techniczne i hydrauliczne urządzenia oraz charakterystyka przepływu przez urządzenie musi spełniać wymogi odpowiednie dla odpowiednich gatunków ryb. Ustalenie wszystkich ww. aspektów musi następować indywidualnie dla każdego przypadku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy Prawo wodne ustalenia te są przedmiotem instrukcji gospodarowania wodą. Przepływ przez przepławkę tylko pośrednio zależy od wymagań ryb, których potrzeby migracyjne mają być przez to urządzenie realizowane. Ostatecznie wielkość tego przepływu uzależniona jest również od rodzaju zastosowanej przepławki. Zapisy projektu Warunków odnoszą się do zagadnienia konieczności wyposażenia budowli piętrzących w urządzenia udrażniające, nie odnoszą się natomiast do wymaganego okresu pracy przepławki. Również przepisy krajowe nie regulują wprost tego zagadnienia, stawiając jedynie warunek, że prowadzone korzystanie z wód nie może ograniczać osiągnięciu celów środowiskowych lub pogarszać istniejącego stanu wód. W tej sytuacji prawnej, zgodnie z intencją ustawodawcy każdy przypadek konstrukcji, lokalizacji i okresowych lub ciągłych warunków pracy przepławki musi być analizowany indywidualnie. 20