PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

Transkrypt

1 sp. z o. o. Siedziba firmy: Pracownia: ul. Ważki 2 w Skórzewie Poznań ul. Zakręt 11 w Skórzewie /fax: itp@urbanista.com.pl PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO USTALEŃ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY BIAŁOŚLWIE AUTORZY OPRACOWANIA: INŻ. JAKUB PERKOWSKI MGR INŻ. IWONA MONKIEWICZ Poznań, maj 2015 r.

2 SPIS TREŚCI I. PODSTAWA PRAWNA SPORZĄDZANIA PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO... 4 II. STOPIEŃ SZCZEGÓŁOWOŚCI INFORMACJI ZAWARTYCH W PROGNOZIE W ODNIESIENIU DO ETAPÓW PROCEDURY PLANISTYCZNEJ... 5 III. ZAKRES INFORMACJI ZAWARTYCH W PROGNOZIE... 6 IV. CEL SPORZĄDZANIA PROGNOZY... 7 V. METODY PRACY WYKORZYSTANE W TRAKCIE SPORZĄDZANIA PROGNOZY... 7 VI. WYKORZYSTANE OPRACOWANIA I AKTY PRAWNE... 8 VII. METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTU STUDIUM ORAZ CZĘSTOTLIWOŚĆ JEJ PRZEPROWADZANIA... 9 VIII. INFORMACJA O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO IX. STRESZCZENIE X. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTU STUDIUM ORAZ O POWIĄZANIACH Z INNYMI DOKUMENTAMI XI. STAN ISTNIEJĄCY ŚRODOWISKA POŁOŻENIE PRZEDMIOTOWEGO TERENU RZEŹBA TERENU BUDOWA GEOLOGICZNA I LITOLOGIA KLIMAT POWIETRZE ATMOSFERYCZNE ZASOBY WODNE BONITACJA I ZAGOSPODAROWANIE GLEB ŚWIAT ROŚLINNY ŚWIAT ZWIERZĘCY DEGRADACJA KOMPONENTÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO OBSZARY CHRONIONE XII. POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU NIEPODEJMOWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA XIII. STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM XIV. PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA DOTYCZĄCE OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE PRAWNEJ.. 79 XV. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA ORAZ SPOSÓB ICH UWZGLĘDNIENIA W PROJEKCIE STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO XVI PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIE NA POSZCZEGÓLNE KOMPONENTY ŚRODOWISKA XVI. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU OGRANICZENIE NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO XVII. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKCIE STUDIUM

3 Ryc. 1. Ortofotomapa przedstawiająca granice gminy Białośliwie. Źródło: dostęp w dniu 6 maja 2015 r. 3

4 I. PODSTAWA PRAWNA SPORZĄDZANIA PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Niniejsza prognoza oddziaływania na środowisko (zwana dalej prognozą ) dotycząca studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Białośliwie została sporządzona w oparciu o zapisy ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1235). Obowiązek sporządzania prognozy wynika z Działu IV Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko, a w szczególności z art. 51 ust. 1 ww. ustawy. Zgodnie z treścią przedmiotowej ustawy, prognoza oddziaływania na środowisko jest elementem strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. W art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy zdefiniowano pojęcie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko jako postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityk, strategii, planu lub programu obejmującego w szczególności: uzgodnienie stopnia szczegółowości informacji zawartych w prognozie oddziaływania na środowisko, sporządzenie prognozy oddziaływania na środowisko, uzyskanie wymaganych ustawą opinii, zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu. Zgodnie z art. 46 pkt 1 przedmiotowej ustawy, pod pojęciem planów, o których mowa wyżej, rozumie się projekty koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, planów zagospodarowania przestrzennego oraz strategii rozwoju regionalnego. Brak jest podstaw prawnych do odstąpienia od sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko dotyczącej projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Białośliwie. 4

5 II. STOPIEŃ SZCZEGÓŁOWOŚCI INFORMACJI ZAWARTYCH W PROGNOZIE W ODNIESIENIU DO ETAPÓW PROCEDURY PLANISTYCZNEJ Zgodnie z art. 53 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1235), Wójt gminy Białośliwie w zawiadomieniach odpowiednio nr RM i RM z dnia 24 października 2013 r. uzgodnił zakres i stopień szczegółowości informacji zawartych w niniejszej prognozie z: Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Poznaniu, pismem z dnia 27 listopada 2013 r. znak WOO-III /MM Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Pile. pismem z dnia 26 listopada 2013 r. znak ON.NS-72/1/3-20/13 Niniejsza prognoza, zawiera uwagi wskazane w uzgodnieniach, o których mowa wyżej i przedkładana jest do zaopiniowania na podstawie: art. 17 pkt 6 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 199) w związku z art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1235) do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu; art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1235) do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pile. 5

6 III. ZAKRES INFORMACJI ZAWARTYCH W PROGNOZIE Zakres informacji zawartych w niniejszej prognozie oddziaływania na środowisko wynika z art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1235) W trakcie sporządzania prognozy wzięto pod uwagę wskazania organów właściwych do uzgadniania zakresu stopnia i szczegółowości prognozy oddziaływania na środowisko, na podstawie art. 53 ww. ustawy. Niniejsza prognoza oddziaływania na środowisko zawiera informacje na temat: głównych celów studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (nazywanego dalej projektem studium ) oraz ich powiązań z innymi dokumentami, metod zastosowanych przy sporządzaniu prognozy, przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektu studium oraz częstotliwości jej przeprowadzania, możliwego transgranicznego oddziaływania na środowisko, istniejącego stanu środowiska oraz potencjalnych zmian tego stanu w przypadku braku realizacji głównych założeń przewidzianych w projekcie studium, stanu środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem, celów ochrony środowiska ustanowionych na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotnych z punktu widzenia projektu studium oraz sposobów w jakich te cele i inne problemy ochrony środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania projektu studium, przewidywanych znaczących oddziaływań, w tym oddziaływań bezpośrednich, pośrednich, wtórnych, skumulowanych, krótkoterminowych, średnioterminowych, stałych i chwilowych oraz pozytywnych i negatywnych na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru a także na środowisko, rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektu studium, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zawartych w projekcie studium wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. 6

7 Prognoza zawiera również streszczenie zawartych w niej informacji, sporządzone w języku niespecjalistycznym. IV. CEL SPORZĄDZANIA PROGNOZY Celem sporządzenia prognozy jest analiza i ocena rozwiązań zawartych w projekcie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Białośliwie, w odniesieniu do stanu środowiska przyrodniczego terenu, oraz w miarę potrzeb przedstawienie rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie, w granicach którego projekt studium jest sporządzany. W prognozie zawarto uwarunkowania wynikające z faktu lokalizacji terenów, które są zawarte w granicach form ochrony przyrody, wymienionych w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity. Dz. U. z 2013 r. poz. 627). V. METODY PRACY WYKORZYSTANE W TRAKCIE SPORZĄDZANIA PROGNOZY W trakcie prac nad sporządzaniem prognozy oddziaływania na środowisko dotyczącej niniejszego projektu studium przeanalizowano obszar nim objęty. W celu dokonania właściwej oceny zagadnień, będących przedmiotem prognozy, dokonano szczegółowej analizy uwarunkowań określonych we właściwym Opracowaniu ekofizjograficznym. Podstawą do sporządzenia prognozy była natomiast wnikliwa analiza przedmiotowego projektu studium oraz stanu środowiska przyrodniczego, w którym będą realizowane jego zamierzenia. W trakcie pracy nad dokumentem zastosowano systemowe podejście do środowiska, w związku z czym, poszczególne jego składniki potraktowane zostały z uwzględnieniem wzajemnych pomiędzy nimi oddziaływań. 7

8 VI. WYKORZYSTANE OPRACOWANIA I AKTY PRAWNE W trakcie prac nad niniejszą prognozą wykorzystano m.in. następujące opracowania jak i akty prawne: ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz ze zm.); ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 627); ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1235); ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst jednolity Dz. U z 2015 r. poz. 909 ze zm.); ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jednolity. Dz. U. z 2015 r. poz. 469); rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U poz. 1031); rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120 poz. 826 ze zm.); ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r. poz. 139); ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r poz. 21 ze zm.); Fizjografia urbanistyczna, Adolf Szponar, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003; Podstawy gleboznawstwa, Saturnin Zawadzki, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 2002; Podstawy metodyki oceny środowiska przyrodniczego człowieka, Daniela Sołowiej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1992; Atlas środowiska geograficznego Polski, Atlas zasobów, walorów i zagrożeń środowiska geograficznego Polski, Stefan Kozłowski, Polska Akademia Nauk Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, Warszawa 1994; Oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza na środowisko, Katarzyna Juda-Rezler, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2006; Raport o stanie środowiska w województwie wielkopolskim w roku 2013, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, Wydział Monitoringu Środowiska. 8

9 Wpływ napowietrznych sieci średniego i wysokiego napięcia, w tym również kolejowych sieci trakcyjnych, na ptaki, FPP Consulting na zlecenie GDOŚ, Warszawa 2013 r. VII. METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTU STUDIUM ORAZ CZĘSTOTLIWOŚĆ JEJ PRZEPROWADZANIA Przepisem art. 45 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o zagospodarowaniu i planowaniu przestrzennym wprowadzony został obowiązek dokonywania okresowej oceny planu zagospodarowania przestrzennego województwa poprzez przeprowadzenie przeglądu zmian zachodzących w zagospodarowaniu przestrzennym. Zgodnie z zasadą przezorności oraz dyrektywą 2001/42/WE po zakończeniu etapu inwestycyjnego wskazane jest przeprowadzenie monitoringu rzeczywistego poziomu hałasu w środowisku oraz rzeczywiste pomiary oddziaływania pola elektromagnetycznego na środowisko w zakresie określonym w Raportach o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko oraz w Decyzjach RDOŚ o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięć, które studium dopuszcza do realizacji. Dokument stwierdza również konieczność zapobiegania, ograniczania i monitorowania oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko poprzez monitoring przyrodniczy w zakresie oddziaływania na ptaki i nietoperze, który powinien być realizowany zgodnie z wytycznymi decyzji. W przypadku stwierdzenia konfliktów należy podjąć działania zmierzające do wyegzekwowania od zarządzających uciążliwymi obiektami zachowania norm środowiskowych zgodnie z wymogami przepisów odrębnych. W trakcie realizacji ustaleń niniejszego studium zaleca się ponadto prowadzenie okresowego monitoringu stanu klimatu akustycznego obiektów przeznaczonych na stały pobyt ludzi, w celu określenia potencjalnych zagrożeń i uciążliwości w tych obiektach. Analizą skutków realizacji inwestycji należy objąć rozwój zabudowy, w tym jego wpływ na zanieczyszczenie środowiska, przekształcenia w krajobrazie, dynamikę zmian i wpływ na poszczególne elementy środowiska przyrodniczego. Podczas monitoringu należy zwrócić uwagę na to, czy podczas realizacji inwestycji są wykorzystywane rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko. 9

10 Szczegółowe informacje odnośnie metod analizy skutków postanowień studium będą opisane w planach miejscowych dotyczących konkretnych inwestycji, jak i we wspomnianych raportach oddziaływania przedmiotowych inwestycji na środowisko. VIII. INFORMACJA O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO W studium przewiduje się zamierzenia inwestycyjne o znaczeniu ponadlokalnym. Niemniej taki zagospodarowanie terenu sprawia, iż nie przewiduje się dyspersji zanieczyszczeń, mogącej powodować transgraniczne oddziaływanie na środowisko, tym bardziej, że gmina się w odległości ok. 170 km od granicy Państwa z Niemcami. IX. STRESZCZENIE Przedmiotowa prognoza oddziaływania na środowisko, zgodnie z jej tytułem, sporządzona zostaje na cele studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Białośliwie. Przy sporządzaniu niniejszego opracowania uwzględniono obowiązujące przepisy prawa. Przed przystąpieniem do sporządzenia prognozy odbyła się wizja terenowa na obszarze objętym projektem studium. Teren ten obejmuje głównie grunty rolnicze, w tym w dużej mierze rozległe tereny łąk w dolinie Noteci, czasowo zalewanych. Do tego na obszarze gminy występują również niewielkie tereny leśne. Z uwagi na dążenie gminy do rozwoju zadecydowano o utworzeniu nowego studium, wpisującego nowe kierunki w zagospodarowaniu gminy. Poza uregulowaniami w zakresie funkcji terenów mieszkalnych, do najważniejszych zmian należy zaliczyć poszerzenie istniejącej drogi krajowej nr 10 do czterech pasów ruchu i zmianę jej klasy na drogę ekspresową S10, wprowadzenie korytarza dla napowietrznej dwutorowej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 400kV, oraz wyznaczenie terenu pod lokalizacje farmy wiatrowej. Poza wymienionymi inwestycjami, gmina na celu zachowanie istniejącego rolniczego charakteru, w dużej mierze z uprawami sadowniczymi. 10

11 Działania zaproponowane w projekcie Studium mają na celu rozwój gospodarczy gminy w oparciu o lokalne walory środowiska przyrodniczego oraz korzystne położenie na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych, aktywizację turystyczną gminy na bazie walorów przyrodniczo - kulturowych, ochronę zasobów środowiska przyrodniczego oraz rozwój infrastruktury i poprawę warunków socjalno - bytowych mieszkańców. Realizacja tych celów wiązać się będzie z przedsięwzięciami, które mogą wpływać na środowisko, przy czym część z tych inwestycji ma za zadanie zmniejszyć występujące już obecnie negatywne zjawiska m.in. w zakresie zanieczyszczania wód podziemnych i powierzchniowych (np. rozbudowa systemu kanalizacji sanitarnej). Opracowany projekt studium wprowadza w stosunku do obecnego dokumentu zmiany wynikające z postępującego rozwoju gminy i składanych wniosków oraz zmiany wynikające ze zmian obowiązujących przepisów prawa. Istotnym elementem projektu studium są zagadnienia ochrony środowiska. Stanowiły one przedmiot oceny zamieszczonej w niniejszej prognozie. Dotyczyły one ochrony takich komponentów środowiska jak: atmosfera, rzeźba terenu, gleby, kopaliny, klimat lokalny, warunki gruntowo - wodne, ekosystemy, krajobraz oraz obszary przyrodnicze prawnie chronione. Podkreślono fakt występowania obecnie lokalnych uciążliwości dla środowiska. Wykazano, że stopień oddziaływania przewidywanego sposobu zagospodarowania terenu na poszczególne elementy środowiska jest zróżnicowany. Lokalnie mogą występować zanieczyszczenia: powietrza, gleb, wód i ponadnormatywnego hałasu. Dotyczy to głównie obszarów aktywności gospodarczej i infrastruktury technicznej oraz komunikacyjnej w sąsiedztwie z terenami zabudowy przeznaczonymi na stały pobyt ludzi. W celu poprawy aktualnego stanu jakości środowiska oraz ograniczeniu nowych potencjalnych zagrożeń wskazano na konieczność zminimalizowania uciążliwości przez wprowadzanie szeregu działań o charakterze organizacyjnym, przestrzennym oraz technicznym. Niniejsza prognoza oddziaływania na środowisko składa się z siedemnastu głównych rozdziałów, które w niektórych przypadkach, w celu lepszej czytelności zostały podzielone na dodatkowe podrozdziały. Krótka charakterystyka tych rozdziałów została przedstawiona poniżej: W rozdziale I zatytułowanym Podstawa prawna sporządzania prognozy oddziaływania na środowisko zawarto odniesienia do aktów prawnych, na podstawie których została ona stworzona oraz stwierdzono brak podstaw prawnych do odstąpienia do sporządzenia prognozy. 11

12 W kolejnym rozdziale pt. Stopień szczegółowości informacji zawartych w prognozie w odniesieniu do etapów procedury planistycznej przedstawiono dokumenty na podstawie których niniejsza prognoza została uzgodniona z odpowiednimi organami na etapie procedury planistycznej. W następnym rozdziale Zakres informacji zawartych w prognozie streszczono zakres informacji zawartych w niniejszej prognozie oddziaływania na środowisko wynikający z podstaw prawnych. W rozdziale IV przedstawiono cele sporządzenia prognozy. W kolejnym rozdziale zostały wskazane metody pracy wykorzystane przy sporządzaniu niniejszej prognozy oddziaływania na środowisko. rozdział VI stanowią wykorzystane opracowania i pozostałe akty prawne dzięki którym niniejsza prognoza powstała Dalej opisano metody analizy skutków realizacji postanowień projektu studium oraz częstotliwość jej przeprowadzania mające na celu prawidłowe funkcjonowanie analizowanej inwestycji, jak i zminimalizowanie ewentualnego uszczerbku na środowisku przyrodniczym. W kolejnym rozdziale, tj. VIII zostały przedstawione informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko. Niniejszy rozdział IX przedstawia streszczenie założeń studium, również w języku niespecjalistycznym. Rozdział. X zawiera informacje o zawartości, głównych celach studium oraz powiązaniach z innymi dokumentami. W rozdziale XI przedstawia stan istniejący środowiska. W kolejnych podrozdziałach skupiono się na: 1. Przedstawienie informacji ogólnych o terenie opracowania; 2. Położeniu fizycznogeograficznym; 3. Budowie geologicznej i litologicznej; 4. Zjawiskach klimatycznych przedstawiono podstawowe informację o warunkach klimatycznych badanego obszaru; 5. Zasobach wodnych, z podziałem na wody powierzchniowe i podziemne; 6. Zasobach surowców mineralnych; 7. Krajobrazie i jego zmianach; 8. Bonitacji i zagospodarowaniu gleb; 9. Świecie roślinnym; 10. Świecie zwierzęcym; 11. Obszarach chronionych; 12

13 W następnym rozdziale, tj. XII zostały przedstawione potencjalne zmiany stanu środowiska, jakie mogą nastąpić w przypadku odstąpienia od realizacji założeń studium. W rozdziale XIII wskazano stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem. W kolejnym, XIV rozdziale przywołano problemy ochrony środowiska, które dotyczą obszarów podlegających ochronie prawnej. Rozdział XV omawia cele ochrony środowiska, jak i sposób w jaki zostały uwzględnione w założeniach studium. W rozdziale XVI wyszczególnione zostały możliwe przewidywane oddziaływania planowanych inwestycji na komponenty środowiska. Rozdział XVII to wskazanie na rozwiązania, które mogłyby ograniczyć negatywne oddziaływania na środowisko. W kolejnym rozdziale, XVIII przeanalizowano możliwe rozwiązania alternatywne do tych przyjętych w studium. W ostatnim rozdziale zostały przedstawione wykorzystane do sporządzenia, niniejszej prognozy oddziaływania na środowisko, opracowania i akty prawne. X. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTU STUDIUM ORAZ O POWIĄZANIACH Z INNYMI DOKUMENTAMI Projekt studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Białośliwie 400kV powstał w oparciu o ustawę z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 r., poz. 199) nazywaną dalej upzp. Procedura studium prowadzona jest w kolejności określonej w art. 11 upzp i obejmuje zakres wskazany w art. 10 ww. ustawy. Zakres projektu studium wynika z uchwały Rady Gminy Białośliwie z dnia 14 sierpnia 2013 r. Nr XXX/200/2013 w sprawie przystąpienia do sporządzenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Białośliwie. Głównymi kierunkami, jakie zostały zaproponowane w projekcie studium, są: - ujednolicenie funkcji terenów mieszkalnych: kształtowanie struktury osadniczej według zasad zrównoważonego rozwoju, - dostosowanie funkcji terenów do dokumentów nadrzędnych koncepcji zagospodarowania przestrzennego kraju i planu zagospodarowania przestrzennego 13

14 województwa wielkopolskiego poprzez wyznaczenie terenów pod lokalizację inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym: korytarza napowietrznej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 400kV oraz zabezpieczenie terenów pod poszerzenie drogi krajowej nr 10 i dostosowanie jej do przekwalifikowania do kategorii drogi ekspresowej, - przeznaczenie terenów we wschodniej części gminy pod możliwą lokalizację farmy wiatrowej, -rozwój terenów infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej m. in. rewitalizacja kolejki wąskotorowej i budowa portu rzecznego na Noteci, Ponadto, w zapisach studium ustalono takie cele społeczne, jak -rozwój mieszkalnictwa poprzez poszerzenie i tworzenie nowych terenów mieszkaniowych, - ciągły rozwój nowoczesnej infrastruktury technicznej, - rozwój komunikacji (w tym publicznej), poprawa jakości dróg i rozwój sieci drogowej, - tworzenie nowych terenów usługowych i przemysłowych (tworzenie nowych stanowisk pracy), - ochrona terenów rolniczych o wysokiej przydatności rolniczej przed rozproszoną zabudową. Prognoza powiązana jest z dokumentami wymienionymi w rozdziale V, ponadto, powiązana jest z innymi dokumentami z dokumentami strategicznymi, takimi jak: Polityka ekologiczna państwa w latach z perspektywą do roku Dokument ten wskazuje na potrzebę racjonalnego wykorzystywania surowców, materiałów, wody i energii oraz na coraz większą rolę rozwoju energetyki odnawialnej. Jednym z celów polityki ekologicznej jest zapobieganie zagrożeniom zdrowia w środowisku i ograniczenie ryzyka dla zdrowia wynikające z narażenia na szkodliwe dla człowieka czynniki środowiskowe. Za istotną uznaje się również poprawę jakości powietrza atmosferycznego oraz klimatu akustycznego, ochronę przed oddziaływaniem pól elektromagnetycznych i poważnymi awariami przemysłowymi, przeciwdziałanie zmianom klimatu oraz uporządkowanie gospodarowania odpadami. Koncepcją Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 przyjętą przez Radę Ministrów 13 grudnia 2011, w której planuje się zwiększenie odporności struktur 14

15 przestrzennych kraju na zagrożenia energetyczne w wyniku dywersyfikacji źródeł zaopatrzenia w nośniki energii i integracji systemów przesyłowych z krajami sąsiednimi, a także wyrównywanie dysproporcji w wyposażeniu w sieci przesyłowe energii elektrycznej różnych regionów kraju; Projektem Korytarzy Ekologicznych Łączących Europejską sieć NATURA 2000 w Polsce opracowanym przez Zakład Badania Ssaków Polskiej Akademii Nauk w 2005r., Strategią Rozwoju Kraju na lata , wskazującą tworzenie rozwiązań na rzecz inwestycji i modernizacji majątku wytwórczego, przesyłowego oraz dystrybucyjnego w energetyce, rozwijanie systemów przesyłowych oraz połączeń transgranicznych jako czynnik wpływający na poprawę bezpieczeństwa energetycznego kraju oraz zwiększający możliwość udziału kraju w europejskim rynku energii elektrycznej; Planem Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego, 2010; Strategia Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do roku 2020; Program Ochrony środowiska dla Gminy Białośliwie; Normą PN-77/E Przemysłowe zakłócenia radioelektryczne. Elektroenergetyczne stacje i linie wysokiego napięcia. Dopuszczalny poziom zakłóceń. Ogólne wymagania i badania terenowe ; Wpływ pola elektromagnetycznego na zdrowie człowieka. Płaszczyzna dialogu, PTZE, IN-BZT, Warszawa 2009r., poradnik opublikowany przez WHO; opiera się również na danych zawartych we właściwym opracowaniu ekofizjograficznym sporządzonym na potrzeby niniejszego studium, a także podstawowym opracowaniu ekofizjograficznym i prognozą oddziaływania na środowisko dla miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wsi Białośliwie i Dworzakowo. 15

16 XI. STAN ISTNIEJĄCY ŚRODOWISKA POŁOŻENIE PRZEDMIOTOWEGO TERENU Gmina Białośliwie zgodnie z fizycznogeograficzną regionalizacją Polski J. Kondrackiego położona jest w dwóch jednostkach fizyczno geograficznych. Północna część gminy została zakwalifikowana do mezoregionu Pojezierze Krajeńskie, wchodzącym w skład makroregionu Pojezierze Południowo Pomorskie, z kolei część południowa położona jest w mezoregionie Dolina Środkowej Noteci, która jest częścią składową makroregionu Pradolina Toruńsko Eberswaldzka. Pojezierze Południowopomorskie obejmuje terytoria pomiędzy morenami fazy pomorskiej na północy, Pradoliną Toruńsko Eberswaldzką na południu, Doliną Odry na zachodzie i Doliną Wisły na wschodzie, na szlaku odpływu lodowcowo rzecznego, który spowodował powstanie rozległych piaszczystych równin (sandrów) w dorzeczach dopływów Noteci Gwdy i Drawy oraz dopływów Wisły Brdy i Wdy. Pomiędzy dolinami tych rzek występują wysoczyzny ze wzgórzami morenowymi z okresu recesji fazy poznańskiej i podfazy krajeńskiej. Klimatycznie to region nieco cieplejszy i otrzymujący mniej opadów niż wzniesienia Pojezierza Zachodnio- i Wschodniopomorskiego. Pojezierze Krajeńskie (314.69) znajduje się między dolinami Gwdy, Brdy, i środkowej Noteci, od północy otaczają je równiny Charzykowska i Tucholska. W tych granicach zajmuje powierzchnię około 4380 km². Na wysoczyźnie Pojezierza Krajeńskiego zaznacza się kilka linii postoju czoła lodowca w recesyjnej subfazie krajeńskiej zlodowacenia wiślańskiego. Najwyższe wzniesienia przekraczają 200 m n.p.m.: na zachód od Człuchowa 223 m, na zachód od Chojnic 207 m n.p.m. (góra Wolność) natomiast w południowej części regionu bezpośrednio nad Doliną Środkowej Noteci kulminację stanowi Dębowa Góra (193 m n.p.m. i 150 m nad dnem doliny Noteci). Obok moren akumulacyjnych i spiętrzonych występują kemy, ozy i rynny lodowcowe oraz doliny dopływów Gwdy, Brdy i Noteci. Jezior większych niż 1ha jest około 300. Przeważają ziemie brunatne, na glinach zwałowych lekkich i piaskach naglinowych. Na piaskach glacjofluwialnych mniejsze powierzchnie zajmują gleby bielicowe W związku z tym lasów jest mało, przeważają pola uprawne, a na podmiejskich terenach Chojnic i Złotowa uprawa warzyw. Dobrze rozwinięty jest chów bydła mlecznego i trzody chlewnej. Poziom produkcji rolnej w południowej części jest dobrze rozwinięty, w północnej zaś średni. Pradolina Toruńsko Eberswaldzka przedstawia rozległą formę wklęsłą, oddzielającą pojezierza pomorskie od wielkopolskich. W pomorskiej fazie zlodowacenia był to szlak odpływu wód lodowcowo rzecznych na zachód, ale geneza jej formy 16

17 ukształtowania powierzchni ma predyspozycje wcześniejsze. W strukturze pionowej występuje kilka poziomów akumulacji rzecznej, związanych z etapami kształtowania się odpływu w rytmie wahań klimatu. Dolina Środkowej Noteci (nr ) ciągnie się równoleżnikowo od Nakła po Ujście na długości 80 km i szerokości do 8 km, zwężając się do 2 km pod Nakłem i powyżej Ujścia. Zajmuje powierzchnię około 560 km². Na północy oddziela dolinę od wysoczyzny Pojezierza Krajeńskiego wysokie i strome zbocze osiągające w morenie Dębowej Góry wysokość 197 m n.p.m. tj. około 140 m nad dnem doliny. Do podobnej wysokości dochodzą również wzgórza morenowe pod Miasteczkiem Krajeńskim, będącym sąsiedztwem dla gminy Białośliwie, oraz na południowym-zachodzie, na granicy Pojezierza Chodzieskiego. Po stronie południowej dno doliny oddziela od wysoczyzny morenowej piaszczysty taras szamociński. Noteć obniża swoje zwierciadło od około 57 m pod Nakłem do 47 m przy ujściu Gwdy, płynąc po torfach, których miąższość dochodzi do 10m, ale w zwężeniu pod Dziembowcem powyżej Ujścia torf zanika i pojawia się glina zwałowa. Na zmeliorowanym dnie doliny rozwija się gospodarka łąkowa, są także stawy rybne, na tarasie szamocińskim występują lasy i osiedla wiejskie, unikające na ogół dna doliny. Osiedla występują również wzdłuż linii kolejowej prowadzącej z Bydgoszczy przez Nakło do Piły, w znacznej części u podnóża północnego zbocza doliny. RZEŹBA TERENU Duże zróżnicowanie powierzchni terenu jest związane z procesami rzeźbotwórczymi i geomorfologią. Największy punkt w gminie Białośliwie o rzędnej 192 m n.p.m. znajduje się w odległości około 1 km na północny wschód od zabudowy wsi Krostkowo i jest jednym z wierzchołków spiętrzonych moren czołowych istniejących między Krostkowem a Osiekiem (gmina Wyrzysk). Najniższy punkt w gminie Białośliwie o rzędnej 47,9 m n.p.m. położony jest na brzegu rzeki Noteci na południe od wsi Dworzakowo. Deniwelacja w gminie wynosi 144,1 m. Główne cechy rzeźby terenu związane są z okresem cofania się czoła lądolodu w czasie zlodowacenia bałtyckiego ze stadiału (fazy) poznańskiego i jego postojem na linii stadiału (fazy) pomorskiej. Akumulacja glacjalna pozostawiła po sobie duże powierzchnie moreny dennej płaskiej, falistej i pagórkowatej oraz wzniesienia spiętrzonych moren czołowych w rejonie Krostkowa i na zachód od Białośliwia. 17

18 Działalność wód fluwioglacjalnych pozostawiła po sobie formy erozyjne w postaci szerokiej Pradoliny Toruńsko - Eberswaldzkiej oraz formy akumulacyjne w postaci piaszczystych sandrów i teras sandrowych. Działalność wód rzecznych również pozostawiła formy erozyjne w postaci dolin erozyjnych i koryt rzek oraz formy akumulacyjne - terasy rzeczne i stożki napływowe. Akumulacja biogenna spowodowała powstanie równin torfowych i wypełnienie zagłębień terenowych. Z geomorfologicznego punktu widzenia gmina Białośliwie położona jest w obrębie dwóch różniących się morfogenezą jednostek: wysoczyzny morenowej zajmującej około 70% jej powierzchni oraz pradoliny istniejącej w jej południowej części. Na wysoczyźnie morenowej są następujące formy powierzchni ziemi: - moreny czołowe spiętrzone na wschód od Krostkowa i na zachód od Białośliwia, - pagórki moren czołowych akumulacyjnych np. istniejącej na północ od Białośliwia, (rejon byłej żwirowni) o rzędnej 112,3 m n.p.m. i wysokości względnej ponad 15m, - morena denna płaska i falista występująca na pozostałej części wysoczyzny morenowej, - dolina rzeczki Białośliwki z obniżeniem Jeziora Nieżychowskiego. W części pradolinnej z wyróżnionych przez S. Kozarskiego czterech poziomów terasowych: terasa górna, środkowa, dolna i zalewowa w gminie Białośliwie zachowała się terasa zalewowa będąca dnem pradoliny, niewielki fragment terasy dolnej w rejonie dworca kolejowego w Białośliwie oraz lepiej zachowany fragment terasy środkowej w rejonie Dworzakowa. Przy zboczu wysoczyzny morenowej na zakończeniu dolinek erozyjnych są stożki napływowe. Najbardziej urozmaiconą powierzchniowo częścią gminy Białośliwie jest krawędź wysoczyzny morenowej o wysokości kilkudziesięciu metrów, która rozcięta jest licznymi dolinkami erozyjnymi o nachyleniu zboczy często przekraczającymi wartość 30% i 40%, szczególnie w miejscach gdzie krawędź i zbocze stanowią moreny czołowe. Wysokości względne między dnem pradoliny, a wierzchołkami moren czołowych wynoszą na wschód od Krostkowa m, a na zachód od Białośliwia przy granicy z gminą Miasteczko Krajeńskie m. 18

19 Powierzchnia moreny dennej w rejonie Białośliwia, Otylina i Dębówka Nowego jest wzniesiona ponad dno pradoliny na wysokość m. Deniwelacje w obrębie dna pradoliny wynoszą kilka metrów, a spadki w przedziałach 0-2% i 2-5%. Deniwelacje na wysoczyźnie morenowej wynoszą najczęściej 2-10 m, a w obrębie pagórków i dolin erozyjnych m i lokalnie do 40 m. Spadki terenu są w przedziałach 0-2%, 2-5% i 5-10%, lokalnie 10-20% i na niewielkich fragmentach dolinek i pagórków 20-40%. Przekształcenia antropogeniczne w gminie w postaci nasypów i wykopów związane są z budową linii kolejowych, w tym wąskotorowej i dróg. Inne przekształcenia to wyrobiska po eksploatacji kopalin: iłów i piasków na wysoczyźnie morenowej i torfu w pradolinie, oraz rowów i stawów związanych z gospodarką wodną. BUDOWA GEOLOGICZNA I LITOLOGIA Gmina Białośliwie położona jest w jednostce geologiczno - strukturalnej o nazwie Antyklinorium Kujawsko - Pomorskie (Antyklinorium Środkowopolskie). Umiejscowiona jest w części południowo - zachodniej tej jednostki. Budowę geologiczną centralnej części Antyklinorium przedstawia profil geologiczny otworu poszukiwawczego za ropą naftową i gazem wykonany w rejonie Krajenki na rzędnej 110 m n.p.m., który jest następujący: 0 33,0 Czwartorzęd: piaski i gliny 33,0-170,0 Trzeciorzęd w tym Pliocen: pstre iły poznańskie Miocen: iły, piaski kwarcowe, mułki, węgiel brunatny Oligocen: piaski glaukonitowe, iły szare, mułowce, szaro-zielony Eocen: iły ciemno szare i brunatne Jura Dolna - lias: iłowce, piaskowce, łupki Trias Górny: Retyk: iłowce szare Kajper: łupki i piaskowce Trias Środkowy wapień muszlowy: wapienice Trias Dolny - Pstry piaskowiec: piaskowce i łupki Perm Górny - Cechsztyn: sole anhydryty Perm Dolny - Czerwony Spągowiec: piaskowce, iłowce 19

20 Antyklinorium Kujawsko Pomorskie mające strukturę fałdową wypiętrzone zostało głównie w czasie trwania orogenezy alpejskiej na przełomie Kredy (mezozoik) i Trzeciorzędu (Kenozoik) - faza laramijska, kiedy powstały m.in., Góry Karpaty. Potem górna część tego wypiętrzenia w okresie starszego trzeciorzędu została zniszczona na skutek transgresji morskiej. Dlatego w stratygrafii brakuje osadów Kredy i starszego Trzeciorzędu - Paleogenu, a w centralnej części również Jury Górnej (Malmu) i lokalnie Jury Środkowej (Doggeru). Z młodszych utworów nie występują lokalnie osady Eocenu i Oligocenu należące do młodszego Trzeciorzędu. Gmina Białośliwie położona jest na południowo zachodnim skłonie Antyklinorium Kujawsko Pomorskim. Stratygrafia tej części Antyklinorium poznana została przez wykonanie otworu w rejonie Białośliwia o głębokości 178,5 m. Jego profil geologiczny jest następujący: Białośliwie - otwór archiwalny o nieustalonej lokalizacji 0,0-0,3 gleba 0,3-4,0 piaski ze żwirem 4,0-34,9 glina zwałowa 34,9-55,5 iły i mułki poznańskie 55,5-93,8 iły, piaski i mułki węgliste miocen 93,8-151,0 iły i piaski glaukonitowe oligocen 151,0-178,5 margle jurajskie Na podstawie tego otworu stwierdzić można, że w gminie Białośliwie strop ery mezozoicznej tworzą skały Jury Górnej (malmu), który w rejonie Białośliwia jest na głębokości m poniżej poziomu terenu, to jest na rzędnej około m poniżej poziomu morza. Skały jurajskie reprezentowane są przez margle, szare wapienie i mułowce jury górnej (malmu). Utwory jury środkowej (doggeru) występują w postaci łupków ciemno - brunatnych i mułowców ilastych ciemno szarych z konkrecjami pirytu. Jura dolna (lias) reprezentowana jest przez piaskowce średnio i drobnoziarniste przewarstwione ciemno szarymi i łupkami ilastymi. Utwory Kredy pojawiają się w rejonie Chodzieży i Margonina. Utwory trzeciorzędowe wykształcone są następująco: eocen: iły toruńskie z piaskami i łupkami o średniej miąższości m, oligocen: piaski i żwiry o zmiennej miąższości dochodzącej do 40 m, miejscami brak, miocen: piaski o zmiennej granulacji z domieszką pyłu węglowego i z wkładami węgla brunatnego o miąższości od 22 do 96 m, 20

21 pliocen: iły poznańskie i mułki o różnej miąższości, w rejonie Krostkowa - Nieżychowa występują wśród utworów czwartorzędowych w postaci porwaków budujących tzw. moreny wyciśnięcia i moreny spiętrzone. Czwartorzęd starszy czyli plejstocen budują utwory glacjalne i interglacjalne w postaci nawzajem się przewarstwiających glin, piasków i iłów warstwowych akumulacji wodno - lodowcowej i lodowcowej. Cechą charakterystyczną w budowie czwartorzędu w gminie Białośliwie jest częste występowanie porwaków" skał trzeciorzędowych, których wychodnie spotykane są również na powierzchni, głównie w postaci iłów plioceńskich, np. w Krostkowie. Budowa geologiczna wysoczyzny morenowej poznana została na podstawie wykonanych licznych otworów studziennych. Profile geologiczne niektórych otworów są następujące: Białośliwie - ujęcie - otwór 2, rzędna terenu 92,3 m n. p. m. 0,0 0,5 gleba 0,5 2,0 glina piaszczysta żółto - brunatna czwartorzęd - holocen 2,0 4,0 glina zwałowa ciemno szara czwartorzęd plejstocen 4,0 11,0 ił ciemno szary (pstry) kra pliocen 11,0 27,0 glina zwałowa, zwarta czwartorzęd - plejstocen 27,0 29,0 piasek drobny szary,, 29,0 32,0 piasek drobny szary z wkładkami gliny,, 32,0 34,0 żwir z wkładkami gliny,, 34,0 36,0 piasek średni szary,, 36,0 38,0 piasek gruby z otoczakami,, 38,0 41,5 pospółka,, 41,5 42,6 glina zwałowa szara,, 42,6 44,5 piasek średni z wkładkami gliny szary,, 44,5 51,0 glina zwałowa z otoczakami j. szara,, 51,0 52,4 piaski średnie i grube z otoczkami,, 52,4 52,8 glina zwałowa szara,, 52,8 61,5 ił szaro niebieski trzeciorzęd pliocen 61,5 62,6 zlepieniec ilasto wapienny,, 62,6 69,0 ił szaro niebieski,, 69,0 69,5 ił ciemno szary zwarty trzeciorzęd miocen 69,5 73,5 węgiel brunatny zwarty,, 73,5 76,0 ił ciemno szary z węglem brunatnym,, 76,0 86,0 mułek ilasty jasno szary trzeciorzęd miocen 86,0 106,0 piasek drobny jasno szary,, 106,0 108,0 węgiel brunatny (lignit),, 108,0 118,0 piasek drobny j. szary,, 118,0 120,0 pył ilasty zwarty c. szary,, 21

22 Warstwy wodonośne: I zwierciadło nawiercone 27,0 m p.p.t., ustabilizowane 14,3 m p.p.t. II zwierciadło nawiercone 86,0 m p.p.t., ustabilizowane 35,5 m p.p.t. Wydajność II warstwy = 62,8 m /h przy S= 17,2 m. Krostkowo - ujęcie wiejskie, rzędna 95,0 m n.p.m. 0,0 0,4 gleba czwartorzęd 0,4 8,0 glina piaszczysta, żółto-szara 8,0 10,0 piasek pylasty, rdzawo-żółty 10,0 14,0 ił, szaro-brunatny 14,0 26,4 glina zwałowa, c. szara 26,4 27,6 piasek średnioziarnisty, c. szary 27,6 28,0 piasek średni z otoczakami 28,0 30,0 piasek gruboz. z otocz. żółto-szary 30,0 32,0 otoczaki granitu (w piasku) 32,0-37,0 piasek gruboz. ze żwirem o otocz. 37,0 40,0 glina zwałowa szara 40,0 42,0 piasek ze żwirem i otocz. 42,0 48,0 piasek gruboz. j. szary 48,0 53,0 piasek średnioz. j. szary 53,0 54,0 ił pylasty 54,0 58,0 piasek średnioz. szary 58,0 60,0 ił pstry Trzeciorzęd -pliocen Warstwy wodonośne: I 40,0-53,0 m p.p.t., zwierciadło ustabilizowane 31,6 m p.p.t II 54,0-58,0 m p.p.t,, zwierciadło ustabilizowane. 31,6 m p.p.t. Wydajność studni Q = 46,0 m /h przy S - 6,5 m Bardziej szczegółowy opis budowy geologicznej, przedstawiający profile pozostałych dotychczas wykonanych otworów znajduje się w Podstawowym Opracowaniu Ekologicznym wykonanym na potrzeby niniejszego studium. Budowa geologiczna w wyniki działalności człowieka tylko fragmentarycznie ulega zmianom i tylko do niewielkiej głębokości. W gminie Białośliwie takie zmiany powstały w wyniku zabudowy i budowy, linii kolejowych, dróg i infrastruktury technicznej. 22

23 Dotyczy to również eksploatacji kopalin, wykopów, nasypów, niwelacji terenów, rekultywacji, które wymagają przemieszczania mas ziemnych. Zmiany takie związane są również przy budowie stawów i innych zbiorników wodnych. Surowce naturalne Gmina Białośliwie nie jest zasobna w surowce mineralne. Dotychczas prowadzono wiele prac geologicznych w poszukiwaniu kruszywa naturalnego, surowców ilastych, torfu, gytii, kredy jeziornej i węgla brunatnego. Występowanie trzeciorzędowych surowców ilastych związane jest z działaniem egzaracyjnym lądolodu, który nasuwając się odrywał z podłoża trzeciorzędowego iły plioceńskie, które w postaci porwaków znajdują się w utworach czwartorzędowych zbocza pradoliny. Takie złoża występują w obrębie moreny czołowej w rejonie Krostkowa. Kruszywo naturalne (piaski, żwiry, pospółki) związane jest ze środowiskiem wodnym, gdyż powstały podczas topnienia lądolodu i występują w akumulacyjnych morenach czołowych, kemach, ozach i sandrach (złoże kruszywa w Białośliwiu) lub powstały w rzekach i pradolinach. Złoża kredy jeziornej, gytii i torfu powstały w istniejących, a następnie zarastających zbiornikach wodnych. W gminie Białośliwie miało to miejsce w Pradolinie w rejonie Krostkowa i Dworzakowa, lub na wysoczyźnie morenowej w rejonie Nieżychowa i Wymysłowa. Aktualnie w gminie Białośliwie nie prowadzi się eksploatacji kopalin. W ewidencji gruntów nie ma użytków kopalnych. Złoże kruszywa w Białośliwiu zostało wyeksploatowane, lecz istnieje prawdopodobieństwo występowania niewielkiej ilości tego surowca na terenie przylegającym do wyeksploatowanego złoża. Po zlikwidowaniu cegielni w Krostkowie zakończono eksploatację pstrych iłów poznańskich ze złoża w Krostkowie. W Bilansie zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce 2013 r." zasoby bilansowe tego złoża określono na 640 tys. m surowca do produkcji cegły. W przeszłości w gminie Białośliwie niewielkie ilości piasku eksploatowane były na potrzeby lokalne w wielu miejscach min.: - w dwóch miejscach w Dworzakowie - ze zbocza terasy środkowej, - w Pobórce Wielkiej na wysoczyźnie morenowej, - w Tomaszewie ze zbocza pagórka moreny czołowej, - w dwóch miejscach w Dębówku Nowym z podnóża zbocza moreny czołowej, - w Krostkowie na zachodnim zboczu moren czołowych, - w Białośliwiu w rejonie wyeksploatowanego złoża kruszywa. 23

24 Lp. Lokalizacja Nazwa złoża Rodzaj kopaliny zasoby udokumentowane Zakres rozpoznania rok Zasoby w 1999 r, wg bilansu Stan ekspozycji tys. m tys. ton bilansowe przemysłowe wydobycie 1. Białośliwie kruszywo 404,7 Karta rej. złoża/ EZ 0 2. Nieżychowo- Krostkowo 3. Wymysłowo 4. Nieżychowo iły pstre piaski schudzające torf gytia torf gytia 5. Krostkowo* kreda jeziorna torf 6. Dworzakowo* kreda jeziorna torf ok Dok. C2/1982 wstępne/1963 wstępne/1962 wstępne (D 2)/1993 zasoby nie określone w dokumentacji wstępne (D 2)/1993 zasoby nie określone w dokumentacji EN EN EN EN 640 EZ Tab.1. Złoża kopalin w gminie Białośliwie wg Bilansu zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce wg stanu na r. i opracowania pt. Inwentaryzacja surowców mineralnych województwa pilskiego - gmina Białośliwie z 1989 r. Złoża nie zarejestrowane i nie ujęte w Bilansie zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce EZ - eksploatacja zakończona EN - eksploatacja nierozpoczęta KLIMAT Klimat w gminie Białośliwie, podobnie jak klimat całej Polski, należy do strefy klimatu umiarkowanego przejściowego w obszarze wzajemnego przenikania się wpływów oceanicznych i kontynentalnych. Nad Polską ścierają się masy powietrza: polarno morskiego, polarno kontynentalnego, arktycznego i zwrotnikowego morskiego lub kontynentalnego o zróżnicowanych temperaturach i wilgotności. Powoduje to powstawanie dużych gradientów barycznych i termicznych, których wielkość i częstotliwość w ostatnich latach się nasila. Powstają silne wiatry, dochodzące nawet do stanu trąb powietrznych, nawalne deszcze, gwałtowne burze i gradobicia. Gmina Białośliwie położona jest w południowej części Pojezierza Pomorskiego. Na terenie gminy aktualnie nie ma żadnego stałego posterunku pomiarowego elementów klimatycznych. W ubiegłym wieku w Białośliwiu był posterunek opadowy. Aktualnie najbliższe takie posterunki znajdują się w Szamocinie, Wysokiej, Wyrzysku i w Pile. 24

25 Według podziału Polski na dzielnice rolniczo klimatyczne (R. Gumiński) teren Gminy Białośliwie położony jest w VI nadnoteckiej (bydgoskiej) dzielnicy. Regionalizacja ta pomimo, że opracowana została w 1948 r. jest tutaj najbardziej odpowiednia, gdyż uwzględnia oddziaływanie na klimat uwarunkowań wynikających z ukształtowania powierzchni ziemi oraz warunków gruntowo - wodnych szerokiego dna Pradoliny Toruńsko - Eberswaldzkiej. Dzielnica nadnotecka posiada charakter przejściowy między chłodną i wilgotną dzielnicą pomorską, a cieplejszą i bardziej suchą dzielnicą środkową. Charakterystyczne cechy klimatu tej dzielnicy są następujące: średnia temperatura roczna powietrza 7,5-8,0 0 C średnia temperatura powietrza w lipcu 17,5-18,0 0 C 17,5-18,0 0 C średnia temperatura powietrza w styczniu średnia roczna liczba dni z temperaturą poniżej 0 C -2,0 C ok. 80 średnia roczna liczba dni z temp. poniżej -10 C ok dni z przymrozkami ok dni ciepłych z temperaturą powyżej 15 ok. 90 dni gorących z temp. powyżej 25 C ok dni pochmurnych ok. 160 dni z opadem powyżej 0,1 mm ok czas trwania pokrywy śnieżnej ok dni średnie roczne zachmurzenie ogólne nieba ok. 5,6 średnia roczna wilgotność powietrza ok. 8 % długość okresu wegetacyjnego dni średnia roczna suma opadów mm 7,5-8,0 0 C wartość P-E (opad - parowanie) mm Tab. 2. Klimat lokalny dla terenu w którym położona jest gmina Białośliwie W latach warunki klimatyczne tej dzielnicy dla stacji meteorologicznej przedstawiają się następująco: Przebieg temperatury w ciągu roku wykazuje układ charakterystyczny dla obszaru Polski. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec 17,3 C, a najzimniejszym styczeń - 2,5 C. Średnie miesięczne temperatury maksymalne są wyższe od wymienionych poprzednio o 2,4 C w grudniu i o 6,9 C we wrześniu. Natomiast miesięczne średnie minimalne od średnich miesięcznych są niższe o 2,8 C w grudniu i o 12,8 C w czerwcu. Przymrozki mogą występować od drugiej dekady września do trzeciej dekady maja. Wilgotność względna średnio w roku wynosi 79%. Średnia wilgotność w czerwcu wynosi 68%, a w listopadzie 25

26 88%. Mgły mogą występować w ciągu całego roku, średnio od 1,3 dnia w lipcu do 10,9 dnia w listopadzie. Od września do marca jest 80% ogólnej rocznej liczby dni z mgłą. Średnia prędkość wiatru wynosi 2,1 m/sek. Średnie miesięczne prędkości wiatru wahają się od 1,7 m/sek. w lipcu do 2,5 m/sek. w lutym i kwietniu. W poszczególnych latach występują znaczne rozpiętości w zanotowanych wartościach elementów meteorologicznych, np. średnia temperatura roczna wahała się od 7,1 C (1999 r.) do 8,7 C (1985 r.), średnia temperatura lipca od 14,5 C (1979 r.) do 19,3 C (1985). W opadach to zróżnicowanie jest jeszcze większe, gdyż w latach skrajnie wilgotnych suma rocznych opadów jest ponad dwukrotnie wyższa niż w latach skrajnie suchych. To zjawisko, a także fakt, że w okresie wegetacyjnym spada tylko ok. 60% rocznej sumy opadów potwierdza potrzebę retencjonowania wody dla celów gospodarczych. W dzielnicy tej występuje stosunkowo mało dni chłodnych (około 100), dni pogodnych jest około 40, a pochmurnych 140. Wielkość opadów jest bardzo ważnym elementem klimatycznym dla rolnictwa. Rozpatrywany obszar charakteryzuje się zmienna sumą rocznych opadów. Opady w tym rejonie, do czasu, gdy były tu prowadzone pomiary w latach kształtowały się następująco: Posterunek opadowy w Białośliwiu Okres obserwacji: Posterunek Sumy opadów XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X ROK N (1961) W (1959) S N - rok normalny (przeciętny) - średnia z okresu badań; W - rok wilgotny (1961); S - rok suchy (1959) Posterunek opadowy w Śmiłowie (gm. Kaczory) Okres obserwacji: Posterunek Sumy opadów XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X ROK N (1974) W (1959) S N - rok normalny (przeciętny) - średnia z okresu badań; W - rok wilgotny (1961); S - rok suchy (1959) 26

27 Z przedstawionych wyników obserwacji na posterunkach opadowych stwierdzić należy, że na wielkość sumy opadów wpływa również usytuowanie terenowe posterunku. Sumy opadów na posterunku opadów w Białośliwiu położonego na dnie doliny przy jej zboczu są kilkadziesiąt milimetrów niższe od sum opadów na terenach wysoczyznowych i nieosłoniętych wysokim zboczem. (Śmiłowo). Suma średniorocznych opadów waha się od 474 mm w Białośliwiu do 641 mm w Śmiłowie. Rozpiętość wynosi więc 107 mm. Rozpiętość sumy rocznych opadów dla lat suchych wynosi 104 mm, od 275 mm w Białośliwiu do 379 mm w Śmiłowie. Rozpiętość sumy rocznych opadów dla lat wilgotnych wynosi 302 mm, od 654 mm w Białośliwiu do 956 mm w Śmiłowie, dlatego retencjonowanie wody ma istotne znaczenie dla rolnictwa i innych dziedzin gospodarczych korzystających z wody. Poniżej podane są sumy opadów z okresu z najbliżej położonych gminy Białośliwie posterunków opadowych w Szamocinie, Wyrzysku, Wysokiej i w Pile (wg map hydrograficznych w skali 1:50000). Posterunek Sumy opadów w mm opadowy H m XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X ROK n.p.m. lata Szamocin N (1967) W GGG (1982) S Wyrzysk N 85 (1967)W (1982)S Wysoka N 105 (.1967) W (1982)S Piła N 72 (1967) W (1982) S Z zestawienia widać, że na wszystkich posterunkach opadowych rokiem najwilgotniejszym był rok 1967, a rokiem najsuchszym był rok Najwyższa w roku suchym roczna suma opadów 443 mm była w Wysokiej i o około 100 mm przewyższała roczną sumę opadów z pozostałych trzech miejscowości. Jest to wynikiem położenia Wysokiej na wysoczyźnie 27

28 morenowej na wysokości ponad 100 m n.p.m. Najmniej opadów w roku suchym było w lutym i wrześniu. W roku wilgotnym zróżnicowanie w wielkości opadów wyniosło 78 mm, od 683 mm w Pile do 761 mm w Wyrzysku. Najbardziej zasobnym w opady był czerwiec, jedynie w Wysokiej opady większe niż w czerwcu były we wrześniu i osiągnęły wartość 106 mm. W Wyrzysku na najwyższą w tym rejonie sumę opadów w roku wilgotnym wpłynęły dodatkowo wysokie opady w lipcu i lutym. W roku normalnym (średnia z lat ) suma opadów waha się od 543 mm w Wyrzysku do 553 mm w Wysokiej, co świadczy o tym, że w dłuższym okresie czasu średnie sumy opadów się wyrównują. Natomiast różnice w wielkości opadów między sumą opadów w roku wilgotnym i suchym na poszczególnych posterunkach opadowych są duże i wynoszą w Szamocinie 345 mm, w Wyrzysku 417 mm, w Wysokiej 255 mm oraz w Pile 338 mm, co ma niekorzystny wpływ na stabilność plonów w rolnictwie i sadownictwie. Jak zmienne w poszczególnych latach są warunki klimatyczne na przykładzie średniej rocznej temperatury powietrza i rocznej sumy opadów można ocenić na podstawie notowań na stacji meteorologicznej w Pile. Średnia roczna temperatura powietrza i roczne sumy opadów temperatura C 7,9 8,9 7,8 9,3 8,7 7,6 8,1 8,2 9,2 8,7 8,4 9,2 8,3 opad mm Średnia roczna temperatura z okresu wynosi 8,5 0 C, a rozpiętość średniej temperatury rocznej wynosi 1,7 0 C, od 7,7 0 C w 1996 r. do 9,3 0 C w 1994 roku. Średnia roczna suma opadów z okresu wynosi 541 mm, przy amplitudzie sumy rocznej opadów wynoszącej 329 mm. Największa suma opadów była w 1998 r 672 mm, a najmniejsza w 1992 r. 343 mm. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE Gmina Białośliwie pod względem oceny jakości powietrza znajduje się w strefie wielkopolskiej, zgodnie z Oceną jakości powietrza w 2014 roku. W 2014 roku zawartość związków i pierwiastków chemicznych z uwzględnieniem kryteriów określonych w celu ochrony zdrowia była następująca: 28

29 - dwutlenek azotu (NO 2 ), dwutlenek siarki (SO 2 ), tlenek węgla (CO), benzen (C 6 H 6 ), pył PM 2,5, arsen (As), kadm (Cd), nikiel (Ni) i ołów (Pb) była w klasie A, - pyłu PM10, benzo(a)pirenu (BaP) była w klasie C, - ozonu, w przypadku poziomu docelowego klasa A, natomiast odnosząc otrzymane wyniki do celu długoterminowego klasa D2. W 2014 r. zawartość związków chemicznych z uwzględnieniem kryteriów określonych w celu ochrony roślin była następująca: - tlenków azotu (NOx), dwutlenku siarki (SO 2 ) była w klasie A, - ozonu (O 3 ) była w klasie A, natomiast odnosząc otrzymane wyniki do celu długoterminowego klasa D2. W północnej części gminy Białośliwie jest droga krajowa nr 10. Ruch pojazdów w 2010 r. wynosił w rejonie Pobórki Wielkiej około 7800 pojazdów na dobę, w tym około 1700 pojazdów ciężarowych. Przez gminę Białośliwie z północy na południe przebiega droga wojewódzka nr odcinek Krajenka - Pobórka Wielka - Szamocin. Ruch pojazdów na tej drodze w 2010 r. na odcinku Pobórka Wielka wynosił od 2600 pojazdów na dobę, w tym samochodów ciężarowych 135. W studium i planach zagospodarowania przestrzennego należy uwzględnić poziom hałasu wynikający z ruchu pojazdów na tej drodze. Przy zboczu wysoczyzny morenowej jest linia kolejowa z Bydgoszczy do Piły i dalej do Gorzowa Wlkp. i Szczecina. Aktualnie ruch pociągów na tej linii stale się zmniejsza. W studium i planach zagospodarowania przestrzennego należy uwzględnić jej wpływ na tereny objęte ochroną akustyczną. ZASOBY WODNE Zasoby wodne to zestawienie wód powierzchniowych i podziemnych na danym obszarze. Ujęcia podziemne są najczęściej wykorzystywane dla wód wodociągowych, z kolei wody powierzchniowe są często wykorzystywane na cele przemysłowe. Te ostatnie z powodu coraz większego zanieczyszczenia poza klasowe nie nadają się do innych celów. Ogólnie, w Polsce praktycznie brak takich jezior i rzek, których woda należy do I klasy czystości (nadających się do spożycia). Wody powierzchniowe Wody powierzchniowe są jednym z ważniejszych elementów środowiska, które są wrażliwe na zanieczyszczenia. Gmina Białośliwie charakteryzuje się małą powierzchnią 29

30 gruntów pod wodami. Według zestawienia zbiorczego użytkowania gruntów powierzchnia gruntów pod wodami (stan na ) wynosiła tylko 57 hektarów co stanowiło 0,75% powierzchni geodezyjnej gminy. Dla powiatu pilskiego wskaźnik ten wynosi 1,52%. Powierzchnia wód płynących wynosi 56 ha, a wód stojących 1 hektar. W 1998 r. powierzchnia wód powierzchniowych w gminie Białośliwie wynosiła 142 ha, co stanowiło 1,8% powierzchni gminy, w tym wód płynących 37 ha, stojących 18 ha i rowów 97 ha. W aktualnych zestawieniach użytkowania gruntów grunty pod stawami i grunty pod rowami włączone są do użytków rolnych. W 2013 r. powierzchnia ich wynosi odpowiednio 4 hektary i 83 hektary. Doliczając te powierzchnie do 57 hektarów gruntów pod wodami otrzymujemy łączną powierzchnię 141 hektarów, co jest prawie identyczne z powierzchnią gruntów pod wodami w 1998 roku. Gmina Białośliwie położona jest w zlewni rzeki Noteci. Według podziału hydrograficznego Polski w tzw. bezpośredniej zlewni Noteci położone jest dno i zbocze Noteci obejmujące około 50% powierzchni gminy. Pozostała wysoczyzna części gminy Białośliwie położona jest w zlewni Białośliwki (Strugi Nieżychowskiej), która wpływa do Noteci w odległości około 1 km na zachód od drogi Białośliwie - Szamocin. Niewielki fragment gminy w rejonie Nieżychowa i Rożnowa należy do zlewni Łobżonki. Poszczególne zlewnie oddzielone są działami IV rzędu. Rzeka Noteć - ciek III rzędu o długości 388,4 km i powierzchni dorzecza km² stanowiąca południową granicę gminy płynie w szerokiej Pradolinie Toruńsko Eberswaldzkiej. Jest to odcinek rzeki skanalizowany, który w przeszłości był bardzo ważnym komunikacyjnym szlakiem wodnym na potrzeby, którego wybudowane zostały stopnie wodne (śluzy), min w gminie Białośliwie w Krostkowie. Noteć na odcinku w gminie Białośliwie ma bardzo mały spadek. Na odcinku od mostu na Noteci do zachodniej granicy gminy jest obwałowana. Obwałowania kończą się przy ujściu rzeki Margoninki (rejon Miasteczka Krajeńskiego). Rzeki płynące w gminie Białośliwie i na terenach sąsiednich charakteryzują się śnieżno - deszczowym reżimem zasilania z jednym w roku wiosennym (III - VII) stosunkowo krótkim stanem wezbraniowym i jednym letnio - jesiennym (VI - X) dłuższym stanem niżówkowym. Zjawisko lodowe występuje średnio od około połowy grudnia do około połowy marca, średni czas trwania pokrywy lodowej wynosi od 31 do 60 dni. Stała pokrywa lodowa na rzekach w gminie Białośliwie raczej nie występuje przez cały okres zimowy. Przy moście w Białośliwiu jest wodowskaz rejestrujący stany wody na Noteci. 30

31 Stany wody w Noteci na wodowskazie w Białośliwiu: 1) Średnioroczne z lat , rzędna 0 (zera) wodowskazu: 46,66 m n.p.m. WW (wysoka woda) 50,71 m n.p.m. SWW (średnio wysoka woda) 49,60 m n.p.m. SW (średnia woda) 48,75 m n.p.m. SNW (średnio niska woda) 48,08 m n.p.m. NW (najniższa niska) woda 47,64 m n.p.m. 2) Absolutne maximum z kwietnia 1888 r 51,02 m n.p.m.. Absolutne minimum - sierpień 1983 r. 47,59 m n.p.m. Amplituda skrajna 4,03 m 3) Woda 1% (stuletnia) - rzędna zagrożenia powodziowego 50,81 m n.p.m. Stan alarmowy 340 cm tj. 50,06 m n.p.m. Stan ostrzegawczy 300 cm tj. 49,56 m n.p.m. Uwaga: absolutne maximum o rzędnej 51,62 m n.p.m., które wystąpiło r. wg P. Kowalczaka jest stanem o prawdopodobieństwie wystąpienia raz na 200 lat - woda 0,5%. Średni stan wody w Noteci w latach wynosił 210 cm, tj. 48,76 m n.p.m. W gminie Białośliwie nie są mierzone wielkości przepływów wody w Noteci. Wielkość przepływu mierzona jest w Ujściu przed ujściem Gwdy do Noteci. Średni roczny przepływ w tym przekroju w latach wynosił 20,01 m /sek., co daje średnią roczną wartość spływu jednostkowego dla terenu położonego w rejonie gminy Białośliwie w wielkości 3-4 dm³ /sek. -1 km 2. Białośliwka (Struga Nieżychowska) jest ciekiem IV rzędu o długości 16,35 km (w tym ok. 3,5 km przez jeziora) i powierzchni zlewni 60,5 km 2. Obszar źródliskowy Białośliwka ma w niewielkim obniżeniu w rejonie wsi Jeziorki Kosztowskie - gmina Wysoka. Płynie początkowo na wschód do Jez. Głęboczek. Z Jez. Głęboczek wypływa na południe w miejscowości Nieżychowo Zakłady. Po minięciu Jez. Nieżychowskiego skręca na zachód. Po minięciu od południa Pobórki Wielkiej Białośliwka skręca na południe i ten kierunek utrzymuje do jej ujścia do Noteci w odległości około 500 m na zachód od drogi Białośliwie - Szamocin. Odcinek ujściowy Białośliwki podczas regulacji Noteci został poszerzony i był tam port. Pozostała po nim nazwa Dawny port Notecko". Do Pobórki Wielkiej dolina Białośliwki jest mało zagłębiona w otaczający teren. Potem stopniowo się zagłębia i osiąga kształt młodej doliny erozyjnej osiągając głębokość w strefie krawędziowej m. W dolinie Białośliwki od Białośliwia do Pobórki 31

32 Wielkiej wybudowana została kolejka wąskotorowa, która następnie do granicy z gminą Wysoka biegnie w pobliżu doliny Białośliwki. Na Białośliwce nie są prowadzone obserwacje wodowskazowe. Przepływy wyliczone są na podstawie analogii z ciekami Łobżonka i Kcynką. Średnioroczny przepływ jednostkowy na granicy pradoliny wynosi 0,188 m 3 /sek. co daje roczny przepływ 5929 tys. m 3 w roku. "Największy przeciętny przepływ jest w kwietniu i wynosi 0,395 m /sek. co daje przepływ miesięczny 1005,7 km 3 wody. Najniższy przeciętny przepływ jest we wrześniu i wynosi 0,041 m 3 /sek. co daje sumę miesięcznego przepływu 103,6 km 3 wody. Największym jeziorem w gminie Białośliwie jest jezioro Nieżychowskie (nazwa w Atlasie jezior polskich Jez. Nieżychowo). Wskaźniki morfometryczne tego jeziora w Atlasie Jezior Polskich są następujące wg pomiaru ze stycznia 1964 r.: wysokość lustra wody w m n.p.m. 91,9 powierzchnia w hektarach 11,8 objętość wody w tys. m 3 170,6 głębokość maksymalna w m 3,6 głębokość średnia w m 1,4 długość maksymalna w m 600 szerokość maksymalna w m 300 długość linii brzegowej w m 1450 rozwinięcie linii brzegowej 1,19 wskaźnik odsłonięcia 8,4 wskaźniki fizykochemiczne nie były badane. Wg Atlasu jezior województwa pilskiego powierzchnia Jez. Nieżychowo wynosi 13,4 ha. W atlasie tym w gminie Białośliwie wymieniono Jez. Pobórka znajdujące się w dolinie Białośliwki. Powierzchnia jeziora wynosi około 1,0 ha, a rzędna zwierciadła wody wynosi 84,3 m n.p.m. Jezioro Pobórka silnie zarasta roślinnością i praktycznie przechodzi w formę bagna. Koryto Białośliwki biegnie obok południowo - wschodniej linii brzegowej jeziora i praktycznie jedynie podczas wysokich stanów wody rzeczka ta zasila jezioro w wodę. W gminie Białośliwie jest kilka zbiorników wodnych, które mają charakter stawów. Niektóre z nich mają genezę naturalną m.in. w Pobórce Małej, Dębówku Nowym, inne mają antropogeniczne pochodzenie. Do nich należą stawy w pradolinie istniejące na południe od 32

33 stacji kolejowej w Białośliwiu lub w dolinie Białośliwki w rejonie osady Kocik Młyn, do których woda kierowana jest z Białośliwki przez wybudowanie zastawek. Dla odcinka Noteci Leniwej od Ujścia do Nakła n/notecią dotychczas nie opracowano studium granic bezpośredniego zagrożenia powodzią, dlatego dla gminy Białośliwie w niniejszym opracowaniu uwzględniona została granica terenu zagrożonego przez wodę 1% powodzią z Mapy przeciwpowodziowej b. woj. pilskiego dla rzeki Noteć" w skali 1:25000 oraz z Mapy hydrograficznej w skali 1:50000 z 2000 r arkusz Szamocin, na której tereny zagrożone powodzią mają większy zasięg. Stan jakości wód Noteci w latach 2009, 2011 i 2013 na odcinku obejmującym gminę Białośliwie oraz rzeki Białośliwki z lat 2009 i 2013 na podstawie badań WIOŚ w Poznaniu przedstawiają niżej zamieszczone wyniki badań stanu ekologicznego i potencjału ekologicznego wód w punkcie pomiarowym w Ujściu, który obejmuje JCW - Noteć od Kcynki do Gwdy. Wynikowe klasy są następujące: klasa elementów biologicznych - III (potencjał umiarkowany), klasa elementów fizykochemicznych - II (potencjał dobry), klasa elementów hydromorfologicznych - II klasa, elementów chemicznych - stan poniżej dobrego. 33

34 34

35 35

36 36

37 37

38 38

39 39