JAK PODNOSIĆ JAKOŚĆ EDUKACJI? Cele ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE BADANIA PISA

Transkrypt

1 Instytut Badań Edukacyjnych JAK PODNOSIĆ JAKOŚĆ EDUKACJI? Wyniki badania PISA w Polsce Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Priorytet III Cele Umiejętności złożone polskich uczniówdiagnoza problemu na podstawie badań PISA Refleksje i poszukiwania rozwiązań ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE BADANIA PISA

2 Cele Programu PISA Cykliczne badanie wiadomości i umiejętności 15-latków Poznanie rezultatów kształcenia Międzynarodowy dialog dotyczący przyszłości systemów edukacyjnych w bezpośrednim odniesieniu do danych empirycznych Kraje uczestniczące ce w badaniu kraje + 11 dodatkowo PISA krajów krajów krajów Cykl badań PISA 2000 r. CZYTANIE, matematyka, nauki przyrodnicze 2003 r. czytanie, MATEMATYKA, nauki przyrodnicze 2006 r. czytanie, matematyka, NAUKI PRZYRODNICZE 2009 r. CZYTANIE, matematyka, nauki przyrodnicze

3 Poziomy umiejętno tności (Czytanie i interpretacja) 6 poziomów umiejętności od 1 (najniższy) do 6 (najwyższy) >1 < Uczeńdociera do wszystkich informacji w 1 lub kilku Uczeńradzi Uczeńz tekstu Uczeń sobie ważne dostrzega z tekstem informacje, główną łatwym, interpretuje ideę wydobywa tekstu, szczegóły z wyszukuje tekstu Uczeńwydobywa tekstach, analizuje z i tekstu integruje kilka informacje, informacji, dokonuje ogarnia tekstu i tekst w informacje całości, wyrażone dokonuje określone, wprost, krytycznej rozumie dostrzega oceny relacje tekstu, między stawia sens głębokich całości tekstu, interpretacji, dokonuje dostrzega interpretacji, zależności, stawia proste związki elementami miedzy hipotezy tekstu, tekstem i je odnosi uzasadniaa swoim siędo osobistego Uczeńwyszukuje porównuje hipotezy i zestawia i dokonuje różne ocen, elementy, które uzasadnia stawia hipotezy doświadczeniem i rozpoznaje doświadczenia informacje, dostrzega związki i znaczenia między słowami i informacjami, dotyczące całości, dokonuje uzasadnia połączeń, swoje sądy porównań i wyjaśnień, uzasadnia je i ocenia Porównywalno wnywalność wyników w od 2003 r. (zadania z matematyki) 2A. CZYTANIE I INTERPRETACJA

4 OBSZARY UMIEJĘTNO TNOŚCI CZYTANIA OBSZARY UMIEJĘTNOŚCI CZYTANIA CZYTANIE I INTERPRETACJA- Agenda WYNIKI Standardy/wskazówki do SIWZ Finlandia 546 Kanada 534 Nowa Zelandia 529 Kanada Australia Regulaminy 528 dot. Australia Zamówień 525 publicznych Korea 525 Irlandia Japonia Współpraca 522 międzyzespołowa/szkolenia Norwegia 503 Islandia Planowanie prac: Chiny zespół510 Holandia 507 analityczno-informatyczny, Estonia prawnicy Ek Finlandia 543 Korea 534 Irlandia 527 Lichtenstein 525 Hong Kong-Chiny 525 Nowa Zelandia 522 Szwecja 516 Belgia 507 Norwegia 505 Francja 505 USA 504 Dania 497 Szwajcaria 494 Hiszpania 493 Austria 492 Czechy 492 Włochy 487 Niemcy 484 Lichtenstein 483 Węgry 480 Polska 479 Grecja 474 Portugalia 470 Rosja 462 Łotwa 458 Izrael 452 Tajlandia 431 Bułgaria 430 Szwecja 514 Holandia 513 Hong Kong- Belgia 507 Norwegia 500 Szwajcaria 499 Japonia 498 Makao-Chiny 498 Polska 497 Francja 496 USA 495 Dania 492 Islandia 492 Niemcy 491 Austria 491 Łotwa 491 Czechy 489 Węgry 482 Hiszpania 481 Luksemburg 479 Portugalia 478 Włochy 476 Grecja Korea 556 Finlandia 547 Hong Kong-Chiny 536 Kanada 527 Nowa Zelandia 521 Irlandia 517 Australia 513 Lichtenstein 510 Polska 508 Szwecja 507 Belgia 501 Estonia 501 Szwajcaria 499 Japonia 498 Tajwan 496 Wielka Brytania 495 Niemcy 495 Dania 494 Słowenia 494 Makao-Chiny 492 Austria 490 Francja 488 Islandia 484 Norwegia 484 Czechy 483 Węgry 482 Łotwa 479 Luksemburg 479 Chorwacja 477 Portugalia 472 Szanghaj-Chiny 556 Korea 539 Finlandia 536 Hongkong-Chiny 533 Singapur 526 Kanada 524 Nowa Zelandia 521 Japonia 520 Australia 515 Holandia 508 Belgia 506 Szwajcaria 501 Polska 500 Islandia 500 USA 500 Liechtenstein 499 Szwecja 497 Niemcy 497 Irlandia 496 Francja 496 Tajwan 495 Dania 495 Wielka Brytania 494 Węgry 494 Portugalia 489 Macao-Chiny 487 Włochy 486 Łotwa 484 Słowenia 483 Grecja 483 Hiszpania 481 Czechy 478 Słowacja 477 ODSETEK UCZNIÓW W OSIĄGAJ GAJĄCYCH NAJSŁABSZE ABSZE WYNIKI

5 UCZNIOWIE NA POSZCZEGÓLNYCH POZIOMACH UMIEJĘTNO TNOŚCI W POLSCE ( ) 2009) OBSZARY UMIEJĘTNO TNOŚCI WYSZUKIWANIE INFORMACJI INTERPRETACJA REFLEKSJA I ARGUMENTACJA PRZYKŁADOWE ZADANIE: Jezioro Czad Rysunek 1 przedstawia zmiany poziomu wody jeziora Czad na Saharze w północnej Afryce. Jezioro Czad zniknęło zupełnie z powierzchni ziemi lat p.n.e., w czasie ostatniej epoki lodowcowej. Około lat p.n.e. znów siępojawiło. Obecnie jego poziom jest w przybliżeniu taki sam, jak był w roku 1000 n.e. Rysunek 2 przedstawia sztukęnaskalnąsahary (tzn. prehistoryczne rysunki i malowidła, które można znaleźć na ścianach jaskiń) i zmieniającąsię faunę

6 CZAS PRZEZNACZONY NA CZYTANIE DLA PRZYJEMNOŚCI A WYNIKI NA SKALI WG PŁCI P WNIOSKI (CZYTANIE I INTERPRETACJA) W roku 2006 i 2009 Polska uzyskała wynik powyżej średniej OECD Zmalała liczba uczniów na poziomie 1 i poniżej Od roku 2006 zmalała liczba uczniów z poziomu 5 i 6 (z 11,6% na 7,2%) Płeć jest czynnikiem różnicującym osiągnięcia uczniów w czytaniu i interpretacji Mocne i słabe strony polskich uczniów dotyczą w równej mierze uczniów ze wszystkich poziomów umiejętności 2B. MATEMATYKA

7 MATEMATYKA W BADANIU PISA ZADANIA MATEMATYCZNE: Osadzone w kontekście praktycznym Odmienne od rutynowych zadań szkolnych Wymagające umiejętności radzenia sobie z problemem, dla którego nie ma gotowego schematu postępowania MATEMATYKA - WYNIKI PISA 2003 Hongkong (Chiny) 550 Finlandia 544 Korea 542 Holandia 538 Liechtenstein 536 Japonia 534 Kanada 532 Belgia 529 Macao (Chiny) 527 Szwajcaria 527 Australia 524 Nowa Zelandia 523 Czechy 516 Islandia 515 Dania 514 Francja 511 Szwecja 509 Austria 506 Irlandia 503 Niemcy 503 Słowacja 498 Norwegia 495 Luksemburg 493 Polska 490 Węgry 490 Hiszpania 485 Łotwa 483 USA 483 Rosja 468 Portugalia 466 Włochy 466 Grecja 445 Serbia 437 Turcja 423 Urugwaj 422 Tajlandia 417 Meksyk 385 Indonezja 360 Tunezja 359 Brazylia 356 Średni wynik polskich uczniów w 2009 r. nie zmienił się w stosunku do roku 2006 (wynik na poziomie średniej OECD) PISA 2006 Tajwan 549 Finlandia 548 Hongkong (Chiny) 547 Korea 547 Holandia 531 Szwajcaria 530 Kanada 527 Macao (Chiny) 525 Liechtenstein 525 Japonia 523 Nowa Zelandia 522 Belgia 520 Australia 520 Estonia 515 Dania 513 Czechy 510 Islandia 506 Austria 505 Słowenia 504 Niemcy 504 Szwecja 502 Irlandia 501 Francja 496 Wieka Brytania 495 Polska 495 Słowacja 492 Węgry 491 Luksemburg 490 Norwegia 490 Litwa 486 Łotwa 486 Hiszpania 480 Azerbejdżan 476 Rosja 476 USA 474 Chorwacja 467 Portugalia 466 Włochy 462 Grecja 459 Izrael 442 Serbia 435 Urugwaj 427 Turcja 424 Tajlandia 417 Rumunia 415 Bułgaria 413 Chile 411 Meksyk 406 Czarnogóra 399 Indonezja 391 Jordania 384 Argentyna 381 Kolumbia 370 Brazylia 370 Tunezja 365 Katar 318 Kirgistan 311 PISA 2009 Szanghaj (Chiny) 600 Singapur 562 Hongkong (Chiny) 555 Korea 546 Tajwan 543 Finlandia 541 Liechtenstein 536 Szwajcaria 534 Japonia 529 Kanada 527 Holandia 526 Macao (Chiny) 525 Nowa Zelandia 519 Belgia 515 Australia 514 Niemcy 513 Estonia 512 Islandia 507 Dania 503 Słowenia 501 Norwegia 498 Francja 497 Słowacja 497 Austria 496 Polska 495 Szwecja 494 Czechy 493 Wielka Brytania 492 Węgry 490 Luksemburg 489 USA 487 Irlandia 487 Portugalia 487 Hiszpania 483 Włochy 483 Łotwa 482 Litwa 477 Rosja 468 Grecja 466 Chorwacja 460 Dubaj (ZEA) 453 Izrael 447 Turcja 445 Serbia 442 Azerbejdżan 431 Bułgaria 428 Rumunia 427 Urugwaj 427 Chile 421 Tajlandia 419 Meksyk 419 Trynidad i Tobago 414 Kazachstan 405 Czarnogóra 403 Argentyna 388 Jordania 387 Brazylia 386 Kolumbia 381 Albania 377 Tunezja 371 Indonezja 371 Katar 368 Peru 365 Panama 360 WYNIKI POLSKICH UCZNIÓW A WYNIKI OECD (POZIOMY UMIEJĘTNO TNOŚCI)

8 ODSETEK UCZNIÓW W OSIĄGAJ GAJĄCYCH NAJSŁABSZE ABSZE WYNIKI MATEMATYKA + MOCNE STRONY POMIĘDZY ROKIEM 2003 a 2006 POLSKA AWANSOWAŁA Z GRUPY PAŃSTW Z WYNIKAMI PONIŻEJ ŚREDNIEJ OECD, DO GRUPY PAŃSTW ZE ŚREDNIMI WYNIKAMI W POLSCE JEST MNIEJ NIŻ W OECD UCZNIÓW NA NAJNIŻSZYCH POZIOMACH UMIEJĘTNOŚCI - SŁABE STRONY W POLSCE JEST MNIEJ NIŻ W OECD UCZNIÓW NA NAJWYŻSZYCH POZIOMACH UMIEJĘTNOŚCI RÓŻNICE MIĘDZY WYNIKAMI CHŁOPCÓW I DZIEWCZĄT SĄ MNIEJSZE NIŻ W OECD ZASTOSOWANIE ALGORYTMÓW SAMODZIELNE ROZUMOWANIE WNIOSKI (MATEMATYKA) Ćwiczenie algorytmów daje ograniczone możliwości Dalszy nacisk na ćwiczenie zadań odtwórczych nie sprzyja rozwijaniu umiejętności matematycznych Gimnazjaliści nadal mają problemy (większe niż przeciętnie w OECD), gdy muszą wyjść poza znane sposoby działania; podjąć samodzielne rozumowanie matematyczne, zaplanować strategię postępowania Ważne, by rozwijać umiejętności modelowania i rozumowania matematycznego, wzmacniać samodzielne myślenie oraz bardziej złożone umiejętności uczniów

9 2C. NAUKI PRZYRODNICZE CO NAM DAJĄ NAUKI PRZYRODNICZE? ROZUMOWANIE W NAUKACH PRZYRODNICZYCH WYNIKI PISA 2006 PISA 2009 Szanghaj-Chiny 575 Finlandia 563 Finlandia 554 Hongkong-Chiny 542 Hongkong-Chiny 549 Kanada 534 Singapur 542 Tajwan 532 Japonia 539 Estonia 531 Korea 538 Japonia 531 W 2006 r. Nowa Zelandia 532 Kanada 529 Nowa Zelandia 530 Estonia 528 Australia 527 Polska uzyskała Australia 527 Holandia 525 Holandia 522 Liechtenstein 522 Tajwan 520 wynik na Korea 522 Niemcy 520 Słłłłowenia 519 Lichtenstein 520 Niemcy 516 poziomie Szwajcaria 517 Wielka Brytania 514 Wielka Brytania 515 Słłłłowenia 512 Czechy 513 średniej OECD Makao-Chiny 511 Szwajcaria 512 Polska 508 Makao-Chiny 511 Irlandia 508 Austria 511 Belgia 507 Belgia 510 Węgry 503 Stany Zjednoczone 502 Irlandia 508 Czechy 500 Węgry 504 Norwegia 500 Szwecja 503 Dania 499 Polska 498 Francja 498 Dania 496 Islandia 496 Francja 495 Szwecja 495 Austria 494 Chorwacja 493 Łotwa 494 Islandia 491 Portugalia 493 Łotwa 490 W 2009 r. wynik Litwa 491 Stany Zjednoczone 489 Słowacja 490 Słłłłowacja 488 był istotnie wyższy Włochy 489 Hiszpania 488 Hiszpania 488 Litwa 488 Chorwacja 486 Norwegia 487 od średniej OECD Luksemburg 484 Luksemburg 486 Rosja 478 Grecja 470 Rosja 479 Różnica wynosi Dubaj (ZEA) 466 Włochy 475 Izrael 455 Portugalia punktów Turcja 454 Grecja 473 Chile 447 Izrael 454 Serbia 443 Chile 438 Bułgaria 439 Serbia 436 Rumunia 428 Bułgaria 434 Urugwaj 427 Urugwaj 428 Tajlandia 425 Meksyk 416 Turcja 424 Jordania 415 Jordania 422 Trynidad i Tobago 410 Tajlandia 421 Brazylia 405 Rumunia 418 Kolumbia 402 Czarnogóra 412 Czarnogóra 401 Meksyk 410 Argentyna 401 Indonezja 393 Tunezja 401 Argentyna 391 Kazachstan 400 Albania 391 Brazylia 390 Indonezja 383 Kolumbia 388 Katar 379 Tunezja 386 Panama 376 Azerbejdżan 382 Azerbejdżan 373 Katar 349 Peru 369 Kirgistan 322 Kirgistan 330

10 ODSETEK UCZNIÓW W OSIĄGAJ GAJĄCYCH NAJSŁABSZE ABSZE WYNIKI ROZUMOWANIE W NAUKACH PRZYRODNICZYCH PISA - Program Międzynarodowej Oceny Umiejętno tności Uczniów DIAGNOZA WYNIKÓW BADANIA PISA DLA POLSKI czytanie i interpretacja: poprawa wyników ( ) matematyka: przeciętne wyniki - bez znaczących zmian ( ) rozumowanie w naukach przyrodniczych: istotna poprawa ( ), ale czekamy na jej potwierdzenie We wszystkich dziedzinach (przedmiotach szkolnych) polscy uczniowie mają trudności z zadaniami wymagającymi samodzielnego myślenia, wymagającymi umiejętności złożonych, przełożenia wiadomości na praktyczne zastosowanie

11 ODPOWIEDŹ SYSTEMOWA NA DIAGNOZĘ MOCNYCH I SŁABYCH S STRON Przypomnijmy Umiejętności złożone to: Ciągi rozumowania prowadzące do rozwiązania podstawowego problemu, w trakcie których uczeń odwołuje się do kilku umiejętności prostych POZIOMY UMIEJĘTNO TNOŚCI UCZNIÓW POTENCJALNA KADRA NAUKOWA ZAGROŻENIE WYKLUCZENIEM SPOŁECZNYM

12 ODPOWIEDŹ SYSTEMOWA NA DIAGNOZĘ MOCNYCH I SŁABYCH S STRON Przykłady zadań (m.in. z informatora CKE), które pomagają rozwijać umiejętności złożone, w pracy nauczyciela z uczniem Drogi zakażenia wirusem HIV Czy wymienione w tabeli czynności niosą ryzyko zakażenia wirusem HIV? Zaznacz właściwe odpowiedzi i wybierz uzasadnienie każdej z nich spośród podanych poniżej. Lp. Czynność 1. Transfuzja nieprzebadanej krwi 2. Pływanie w basenie publicznym Czy istnieje ryzyko zakażenia HIV? TAK NIE TAK NIE Uzasadnienie A B C D A B C D 3. Stosunek płciowy TAK NIE A B C D 4. Pocałunek TAK NIE A B C D A. Nie ma wirusa HIV lub jest go bardzo niewiele w ślinie, łzach i pocie osoby zakażonej. B. Cząsteczki wirusa zawarte w krwi nosiciela mogą dostać się do krwiobiegu osoby zdrowej i spowodować zakażenie. C. Wirus HIV może być obecny w nasieniu mężczyzny i wydzielinach narządów płciowych kobiety. D. Wirus HIV jest bardzo wrażliwy na czynniki zewnętrzne oraz środki dezynfekcyjne, np. chlor lub ozon; szybko ginie w powietrzu lub w wodzie. Albinizm i porady z Internetu Albinizm to choroba genetyczna uwarunkowana allelem recesywnym. Nie jest sprzężona z płcią. Polega na zaburzeniach syntezy barwników melanin. Objawy choroby to m.in. bardzo jasna skóra, włosy i rzęsy. Elżbieta spodziewa się dziecka, którego ojcem jest mężczyzna chory na albinizm. Sama jest zdrowa, ale obawia się o zdrowie dziecka. Postanowiła poszukać porady na forum internetowym. Czy poniższe stwierdzenia z forum, które przeczytała Elżbieta, są prawdziwe? Lp. Stwierdzenie albo rada zamieszczone na forum: 1. Jeśli u Ciebie w rodzinie nie było przypadków albinizmu, to najprawdopodobniej Twoje dziecko będzie zdrowe. 2. Wypijaj codziennie szklankę soku z marchwi, uzupełniającego niedobór barwników. 3. Jak ojciec dziecka jest chory, to ono też na pewno będzie chore, co byś nie zrobiła. 4. Zjadaj dużo owoców zawierających witaminę C, co uodporni dziecko na geny albinizmu. Czy jest to prawda? TAK NIE TAK NIE TAK NIE TAK NIE

13 PODSUMOWANIE OGNIWA JAKOŚCI: PRACA NAUCZYCIELA Z UCZNIEM, GRUPĄ UCZNIÓW WSPÓŁPRACA MIĘDZY NAUCZYCIELAMI RÓŻNYCH PRZEDMIOTÓW WSPÓŁPRACA SAMORZĄDU I SZKOŁY: ROZWIJANIE ZDOLNOŚCI, KOMPENSACJA SŁABYCH STRON- STRATEGIE SAMORZĄDOWE NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA I NOWY EGZAMIN INFORMATOR CKE

14 INSTYTUT BADAŃ EDUKACYJNYCH- DZIAŁANIA ANIA DALSZE DZIAŁANIA ANIA IBE KONGRES POLSKIEJ EDUKACJI czerwca 2011 (niedziela i poniedziałek) KONFERENCJE WARSZTATOWE DLA NAUCZYCIELI wybranych przedmiotów. Upowszechnianie badań PISA jako jednej z metod uczenia umiejętności złożonych jesień 2011 SZKOŁA SAMODZIELNEGO MYŚLENIA wspólne działania IBE i wszystkich chętnych szkół; zadania mierzące umiejętności złożone diagnoza i narzędzia do pracy z uczniem Badanie Pisa: Gdzie szukaćinformacji? - Instytut Filozofii i Socjologii PAN Egzaminy gimnazjalne, maturalne: - Centralna Komisja Egzaminacyjna ( INFORMATOR ) Podstawa Programowa: - Ministerstwo Edukacji Narodowej

15 Nasze strony Strona IBE Strona projektu systemowego Dziękujemy za uwagę