SPRAWOZDANIE KOMISJI SPRAWOZDANIE ROCZNE ZA ROK 2016 NA TEMAT STOSUNKÓW MIĘDZY KOMISJĄ EUROPEJSKĄ A PARLAMENTAMI NARODOWYMI

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia r. COM(2017) 601 final SPRAWOZDANIE KOMISJI SPRAWOZDANIE ROCZNE ZA ROK 2016 NA TEMAT STOSUNKÓW MIĘDZY KOMISJĄ EUROPEJSKĄ A PARLAMENTAMI NARODOWYMI PL PL

2 1. WPROWADZENIE SPRAWOZDANIE KOMISJI SPRAWOZDANIE ROCZNE ZA ROK 2016 NA TEMAT STOSUNKÓW MIĘDZY KOMISJĄ EUROPEJSKĄ A PARLAMENTAMI NARODOWYMI W 2014 r., kiedy przewodniczący Juncker przedstawił wytyczne polityczne, które wyznaczały ramy pracy Komisji pod jego przewodnictwem, podkreślał znaczenie stosunków z parlamentami narodowymi, w szczególności pod względem zapewnienia przestrzegania zasady pomocniczości. W drugim pełnym roku urzędowania Komisja kontynuowała wysiłki na rzecz pogłębiania tych ważnych stosunków, mając na celu przybliżenie Unii Europejskiej do jej obywateli. Znaczenie, jakie Komisja przywiązuje do swoich stosunków z parlamentami narodowymi, przewodniczący Juncker podkreślił w pismach skierowanych do poszczególnych członków Komisji, a następnie uwydatnił w swoim orędziu o stanie Unii przedstawionym przed Parlamentem Europejskim w dniu 14 września 2016 r., w którym zaznaczył, że Europę można budować tylko razem z państwami członkowskimi, a nigdy przeciwko tym państwom. Przewodniczący Juncker zwrócił uwagę na liczbę spotkań członków Komisji i przedstawicieli parlamentów narodowych, które odbyły się od początku kadencji i które służyły przybliżeniu Europy do jej obywateli i ich przedstawicieli narodowych. Zapowiedział również, że Komisja zamierza dalej ożywiać te stosunki, prezentując orędzie o stanie Unii za pośrednictwem komisarzy w parlamentach narodowych. W rezultacie orędzie o stanie Unii zostało przedstawione i omówione niemal we wszystkich parlamentach narodowych. Poza tymi bezpośrednimi kontaktami członków Komisji z parlamentami narodowymi Komisja prowadziła czynną pisemną debatę z parlamentami krajowymi w ramach dialogu politycznego oraz mechanizmu kontroli zasady pomocniczości. W niniejszym corocznym sprawozdaniu, które jest dwunaste z kolei, skupiono się na dialogu politycznym Komisji z parlamentami narodowymi, który rozpoczęto w 2006 r. w celu promowania uczestnictwa parlamentów krajowych w procesie kształtowania i wdrażania polityki UE. Mechanizm kontroli zasady pomocniczości, który uprawnia parlamenty narodowe do oceny, czy wnioski ustawodawcze z obszarów spoza wyłącznej kompetencji Unii Europejskiej są zgodne z zasadą pomocniczości, omówiono w sprawozdaniu rocznym za 2016 r. w sprawie pomocniczości i proporcjonalności 1. Sprawozdanie to jest publikowane równolegle i należy je traktować jako uzupełnienie niniejszego sprawozdania. 2. PISEMNE OPINIE PARLAMENTÓW NARODOWYCH a) Uwagi ogólne W 2016 r. odnotowano znaczny wzrost liczby opinii (w tym uzasadnionych opinii), kierowanych do Komisji przez parlamenty narodowe. W ogólnym ujęciu parlamenty krajowe wydały w ciągu roku 620 opinii, a więc o 77% więcej niż w 2015 r., w którym parlamenty narodowe wydały 350 opinii. Jeżeli chodzi o same tylko uzasadnione opinie, ich liczba wzrosła z 8 w 2015 r. do 65 w 2016 r., co stanowi wzrost o ponad 700 % COM(2017) 600 final. Aby zapoznać się z bardziej szczegółowymi informacjami na temat uzasadnionych opinii, zob. sprawozdanie roczne za 2016 r. w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności (COM(2017) 600 final). 2

3 b) Udział i zakres Tak jak w poprzednich latach liczba opinii przesłanych Komisji pozostała nierównomierna w podziale na poszczególne parlamenty narodowe. 10 najbardziej aktywnych izb wydało około 73 % opinii (tj. 452 opinie), a więc podobnie jak w 2015 r., w którym 10 najbardziej aktywnych izb wydało 70 % opinii. W przeciwieństwie do poprzednich lat, w których najaktywniejszą izbą była portugalska Assembleia da República, izbą, która wydała najwięcej opinii w 2016 r., był włoski Senato della Repubblica. Jego 81 opinii stanowiło około 13 % wszystkich otrzymanych opinii. Pozostałymi parlamentami narodowymi lub izbami, które przesłały co najmniej dziesięć opinii, były: rumuńska Camera Deputaților (70 opinii), portugalska Assembleia da República (57 opinii), niemiecki Bundesrat (47 opinii), czeski Senát (46 opinii), rumuński Senat (43 opinie), francuskie Assemblée nationale (33 opinie), włoska Camera dei Deputati (27 opinii), francuski Sénat (25 opinii), szwedzki Riksdag (23 opinie), czeska Poslanecká sněmovna (19 opinii), polski Senat (17 opinii), House of Lords Zjednoczonego Królestwa (17 opinii), hiszpańskie Cortes Generales (13 opinii) 3 oraz austriacki Bundesrat (11 opinii). c) Najważniejsze tematy dialogu politycznego Parlamenty narodowe poświęciły szczególną uwagę m.in. poniższym dokumentom Komisji (w celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji zob. załącznik 2). 1. Komunikat Program prac Komisji na 2016 r. Czas na nieprzeciętne działania 4 2. Wniosek w sprawie dyrektywy dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług 5 3. Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (wersja przekształcona) 6 4. Wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych 7 oraz wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów zawieranych przez internet lub w inny sposób na odległość 8 W następstwie wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie delegowania pracowników wydano 14 uzasadnionych opinii i uruchomiono dopiero po raz trzeci od jego wprowadzenia mechanizm przewidziany w art. 7 ust. 2 protokołu nr 2 do Traktatów, znany jako procedura żółtej kartki. Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (wersja przekształcona) spowodował wydanie Liczone jako trzynaście opinii obu izb. COM(2015) 610 final z dnia 27 października 2015 r. COM(2016) 128 final z dnia 8 marca 2016 r. COM(2016) 270 final z dnia 4 maja 2016 r. COM(2015) 634 final z dnia 9 grudnia 2015 r. COM(2015) 635 final z dnia 9 grudnia 2015 r. 3

4 ośmiu uzasadnionych opinii. Bardziej szczegółowy opis znajduje się w sprawozdaniu rocznym w sprawie pomocniczości i proporcjonalności. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów Program prac Komisji na 2016 r. Czas na nieprzeciętne działania Zgodnie z przyjętym w wytycznych politycznych zobowiązaniem do skoncentrowania się na tych obszarach, w których Unia Europejska może wnieść istotny wkład, w programie prac na 2016 r. zawarto ograniczoną liczbę nowych inicjatyw, które zorganizowano wokół dziesięciu priorytetów określonych przez przewodniczącego Junckera na początku jego kadencji. Podobnie jak w poprzednim roku program prac na 2016 r. również zawierał wykaz oczekujących na rozpatrzenie wniosków ustawodawczych do wycofania, a także wykaz aktów ustawodawczych, które miały być przedmiotem przeglądu w ramach programu sprawności i wydajności regulacyjnej (REFIT). Program prac na 2016 r. przyjęto w dniu 27 października 2015 r., a następnie pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans wysłał go do przewodniczących komisji ds. europejskich wszystkich parlamentów narodowych wraz z towarzyszącym pismem, w którym potwierdził gotowość członków Komisji do złożenia wizyt w parlamentach narodowych na ich wniosek, aby przedstawić i omówić program prac. Komisja otrzymała łącznie 25 opinii na temat programu prac na 2016 r., w tym opinie indywidualne od 9 izb 9 i wspólną opinię przesłaną przez niderlandzką Tweede Kamer w imieniu 16 izb 10, w której każda izba wyszczególniła własne priorytety wybrane spośród inicjatyw zaproponowanych przez Komisję. Prawie wszystkie izby, które podpisały wspólną opinię, wskazały jako priorytet pakiet dotyczący unii energetycznej i sprawniejsze zarządzanie migracją. Inne inicjatywy wskazane jako priorytety przez większość izb obejmują: pakiet dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym, przegląd wieloletnich ram finansowych na lata , wdrożenie strategii jednolitego rynku cyfrowego, pakiet dotyczący mobilności pracowników, ukończenie tworzenia unii bankowej i pakiet dotyczący zarządzania granicami. W odpowiedziach na otrzymane opinie Komisja z zadowoleniem przyjęła wyrażone przez parlamenty narodowe zainteresowanie programem prac oraz dalsze poparcie dla koncentrowania się Komisji na ograniczonej liczbie inicjatyw, które tworzą wartość dodaną na szczeblu europejskim. Komisja przyjęła również z zadowoleniem fakt, że program prac umożliwia wczesną wymianę opinii z parlamentami narodowymi na temat ich priorytetów. Wniosek w sprawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotyczącą delegowania pracowników w ramach świadczenia usług W dniu 8 marca 2016 r. Komisja przyjęła wniosek o przeprowadzenie ukierunkowanego przeglądu dyrektywy o delegowaniu pracowników z 1996 r. 11. Zasadniczym celem przeglądu jest zapewnienie swobody świadczenia usług w Unii na warunkach gwarantujących przedsiębiorstwom równe szanse oraz zapewnienie poszanowania praw pracowników. Wniosek Niemiecki Bundesrat, francuski Sénat, włoski Senato della Repubblica, łotewska Saeima, litewski Seimas, węgierskie Országgyűlés, portugalska Assembleia da República, szwedzki Riksdag i House of Lords Zjednoczonego Królestwa. Czeskie Poslanecká sněmovna i Senát, chorwacki Hrvatski sabor, włoski Senato della Repubblica, łotewska Saeima, litewski Seimas, węgierskie Országgyűlés, niderlandzkie Tweede Kamer i Eerste Kamer, polski Senat, portugalska Assembleia da República, rumuńskie Camera Deputaților i Senat, słowacka Národná rada oraz House of Commons i House of Lords Zjednoczonego Królestwa. Dyrektywa 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotycząca delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, Dz.U. L 18 z , s. 1. 4

5 obejmuje wprowadzenie zmian w trzech głównych obszarach: wynagrodzeniu pracowników delegowanych, w tym w sytuacjach podwykonawstwa, przepisach dotyczących pracowników tymczasowych oraz delegowaniu długoterminowym. We wniosku przewidziano w szczególności, że wszelkie bezwzględnie wiążące przepisy dotyczące wynagrodzenia obowiązujące w przyjmującym państwie członkowskim stosują się do pracowników oddelegowanych na terytorium tego państwa członkowskiego. Komisja otrzymała 23 opinie 12 w sprawie wniosku, w tym 14 uzasadnionych opinii, w wyniku których uruchomiona została procedura przewidziana w art. 7 ust. 2 protokołu nr 2 do Traktatów (tzw. procedury żółtej kartki ). Treść uzasadnionych opinii i odpowiedź Komisji na uwagi parlamentów narodowych na temat pomocniczości zostały bardziej szczegółowo opisane w sprawozdaniu rocznym za 2016 r. w sprawie pomocniczości i proporcjonalności. W ogólnym ujęciu otrzymane opinie świadczyły o dużej rozbieżności stanowisk parlamentów narodowych: niektóre izby zdecydowanie krytykowały wniosek, natomiast inne wyraziły swoje wsparcie dla tej inicjatywy. Krytyczne uwagi poczynione przez parlamenty narodowe dotyczyły m.in. wyboru podstawy prawnej, zgodności wniosku z zasadą proporcjonalności, a także możliwości ingerencji w kompetencje partnerów społecznych do zawierania układów zbiorowych lub kompetencje rządów krajowych do zawierania powszechnie stosowanych układów zbiorowych. Komisja odpowiedziała wszystkim zainteresowanym izbom, ustosunkowując się do ich indywidualnych uwag, które miały związek z kwestiami innymi niż pomocniczość. Uwagi związane z kwestiami pomocniczości zostały rozpatrzone w komunikacie Komisji z dnia 20 lipca 2016 r. 13. Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (wersja przekształcona) W dniu 4 maja 2016 r. Komisja przedstawiła trzy wnioski dotyczące reformy wspólnego europejskiego systemu azylowego 14. We wniosku w sprawie przeglądu rozporządzenia dublińskiego 15 wprowadzono nowy korekcyjny mechanizm przydziału wniosków, aby zapewnić, by żadne państwo członkowskie nie musiało stawiać czoła nieproporcjonalnej presji wywieranej na jego system azylowy. Zgodnie z tym mechanizmem w czasie nieproporcjonalnie dużej presji migracyjnej wywieranej na dane państwo członkowskie uruchamiany będzie zautomatyzowany system, na podstawie którego osoby ubiegające się o azyl zostaną przeniesione do innych państw Unii Europejskiej. Państwa członkowskie mogą czasowo zawiesić swoje uczestnictwo w mechanizmie w takim przypadku mają obowiązek wpłaty wkładu finansowego w wysokości EUR za każdą osobę ubiegającą się o azyl, którą musiałyby przyjąć Bułgarskie Narodno sabranie, czeskie Poslanecká sněmovna i Senát, duński Folketing, estońskie Riigikogu, francuskie Assemblée nationale i Sénat, hiszpańskie Cortes Generales, chorwacki Hrvatski sabor, włoskie Camera dei Deputati i Senato della Repubblica, litewski Seimas, łotewska Saeima, węgierskie Országgyűlés, polski Sejm i Senat (uzasadniona opinia i opinia), portugalska Assembleia da República, rumuńska Camera Deputaților (uzasadniona opinia i opinia) i Senat, słowacka Národná rada i House of Commons Zjednoczonego Królestwa. COM(2016) 505 final z dnia 20 lipca 2016 r. Zob. również sprawozdanie roczne za 2016 r. w sprawie pomocniczości i proporcjonalności. COM(2016) 270 final, COM(2016) 271 final i COM(2016) 272 final z dnia 4 maja 2016 r. COM(2016) 270 final z dnia 4 maja 2016 r. 5

6 W reakcji na ten wniosek w 2016 r. wydano czternaście opinii 16, w tym osiem uzasadnionych opinii. Treść uzasadnionych opinii i odpowiedź Komisji na uwagi parlamentów narodowych na temat pomocniczości zostały bardziej szczegółowo opisane w sprawozdaniu rocznym za 2016 r. w sprawie pomocniczości i proporcjonalności. Jeżeli chodzi o zawarte w opiniach argumenty, które nie odnosiły się do pomocniczości, wiele izb wskazało, że wkład finansowy w wysokości EUR jest nieproporcjonalny, a jego kwota jest nieuzasadniona. Część parlamentów narodowych nalegała również na zmianę przepisów dotyczących osób małoletnich w związku z nadrzędnym interesem dziecka oraz odpowiednimi zabezpieczeniami. Co więcej, niektóre izby wyraziły wątpliwości co do podstawy prawnej wniosku. W odpowiedzi Komisja wyjaśniła, że kwota wkładu solidarnościowego za jedną osobę ubiegającą się o azyl pokrywa koszty przyjęcia osób ubiegających się o azyl przez kilka lat. Komisja wskazała również na odstraszający charakter wkładu w związku z celem wniosku, którym jest pełne uczestnictwo państw członkowskich w mechanizmie zwiększającym sprawiedliwość. Jeżeli chodzi o kwestię osób małoletnich bez opieki, Komisja wyjaśniła, że aby zapewnić szybki dostęp osób małoletnich bez opieki do procedury azylowej, we wniosku doprecyzowano, że odpowiedzialnym państwem członkowskim powinno być to państwo, w którym małoletni złożył pierwszy wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej, chyba że takie rozwiązanie nie leży w jego interesie. Komisja podkreśliła, że nadal obowiązuje zasada, zgodnie z którą jednym z priorytetów we wszystkich procedurach przewidzianych w rozporządzeniu dublińskim jest jak najlepsze zabezpieczenie interesu dziecka. Jeżeli chodzi o podstawę prawną wniosku, Komisja stwierdziła, że zgodnie z art. 78 ust. 2 lit. e) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Parlament Europejski i Rada przyjmują środki dotyczące wspólnego europejskiego systemu azylowego, m.in. kryteria i mechanizmy ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrywanie wniosku o udzielenie azylu lub ochrony uzupełniającej, oraz że na tym postanowieniu opiera się podobnie jak obowiązujące rozporządzenie (UE) 604/2013 (Dublin III) wniosek o przekształcenie tego rozporządzenia. Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych oraz wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów zawieranych przez internet lub w inny sposób na odległość W ramach strategii dotyczącej jednolitego rynku cyfrowego Komisja przyjęła dwa wnioski w grudniu 2015 r., aby lepiej chronić konsumentów dokonujących zakupów w internecie w całej UE oraz pomóc przedsiębiorstwom w rozszerzaniu ich ofert w internecie. Głównym celem obu wniosków jest likwidacja najważniejszych barier dla internetowego handlu transgranicznego wynikających z prawa umów, co jest korzystne zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla konsumentów. Komisja otrzymała 11 opinii na temat wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych 17 oraz 12 opinii na temat wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów zawieranych przez 16 Czeskie Poslanecká sněmovna (uzasadniona opinia) i Senát (uzasadniona opinia), niemiecki Bundesrat, węgierskie Országgyűlés (uzasadniona opinia), włoskie Camera dei Deputati i Senato della Repubblica (uzasadniona opinia), polski Sejm (uzasadniona opinia) i Senat (uzasadniona opinia i opinia), portugalska Assembleia da República, rumuńska Camera Deputaților (uzasadniona opinia i opinia) i Senat oraz słowacka Národná rada (uzasadniona opinia). 17 COM(2015) 634 final z dnia 9 grudnia 2015 r. 6

7 internet lub w inny sposób na odległość 18 ; osiem opinii dotyczyło obu wniosków 19. Jedną z opinii obejmujących oba wnioski była uzasadniona opinia francuskiego Sénat. W większości opinii parlamenty narodowe zgadzały się co do konieczności ustanowienia właściwego poziomu ochrony konsumentów w całej UE w zakresie dostarczania treści cyfrowych. Jeżeli chodzi o wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych, szereg parlamentów narodowych wyraził uwagi co do jego zgodności z innymi unijnymi przepisami dotyczącymi konsumentów, własności intelektualnej lub ochrony danych, możliwości unikania przez dostawców odpowiedzialności za niezgodność lub włączenia w zakres wniosku treści cyfrowych przekazywanych w zamian za dostęp do danych. W swoich odpowiedziach Komisja zwróciła uwagę, że wspólny zbiór przepisów wypełniłby lukę prawną i zagwarantował pewność prawa, jednocześnie zapobiegając fragmentacji jednolitego rynku. We wniosku nie przewidziano okresu gwarancji prawnej w odniesieniu do produktów w postaci treści cyfrowych, jako że nie są to produkty, które się zużywają, nieograniczony okres przeniesienia ciężaru dowodu, który przewidziano we wniosku, ustanowiłyby jednak bardzo wysoki poziom ochrony konsumentów. Jeżeli chodzi o związek między wnioskiem w sprawie treści cyfrowych a ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych, Komisja odpowiedziała, że we wniosku wyjaśniono, iż postanowienia dyrektywy pozostaną bez uszczerbku dla przepisów ochrony danych, w tym przepisów dotyczących ochrony małoletnich. Jeżeli chodzi o wniosek w sprawie sprzedaży przez internet lub w inny sposób na odległość, kilka parlamentów narodowych zauważyło, że nowe zasady miałyby zastosowanie wyłącznie do sprzedaży towarów przez internet i w inny sposób na odległość, a nie do sprzedaży przy fizycznej obecności stron. Parlamenty narodowe zgłosiły również uwagi co do zaproponowanych nowych przepisów dotyczących przeniesienia ciężaru dowodu, odpowiedzialności za szkody oraz zaproponowanego okresu gwarancji prawnej. W swoich odpowiedziach Komisja podkreśliła konieczność wyeliminowania różnic między krajowymi przepisami prawa umów konsumenckich w najważniejszych obszarach, w tym np. w zakresie długości okresu gwarancji i przeniesienia ciężaru dowodu. Komisja podkreśliła również znaczenie, jakie ma zapewnienie spójnych ram prawnych w całej UE zarówno w zakresie sprzedaży przez internet / na odległość, jak i sprzedaży towarów przy fizycznej obecności stron. Ponadto Komisja wskazała, że rozpoczęła kontrolę sprawności unijnych przepisów dotyczących konsumentów i wprowadzania do obrotu, które obejmują sześć dyrektyw, w tym dyrektywę w sprawie sprzedaży towarów konsumpcyjnych i związanych z tym gwarancji. Co więcej, Komisja podkreśliła że ogólny poziom ochrony konsumentów pozostanie bardzo wysoki we wszystkich państwach członkowskich, ponieważ ewentualny spadek krajowego poziomu ochrony konsumentów w odniesieniu do kilku konkretnych kwestii w niektórych państwach członkowskich zostanie w pewnym stopniu zrekompensowany innymi przepisami przewidzianymi we wniosku, które zakładają wysoki poziom ochrony konsumentów, np. poprzez wydłużenie okresu przeniesienia ciężaru dowodu z sześciu miesięcy do dwóch lat. Jeżeli chodzi o uwagi na temat pomocniczości przekazane przez francuski Sénat, Komisja przypomniała, że jedynym środkiem umożliwiającym zagwarantowanie zarówno pewności prawa, jak i zaufania konsumentów, jest zdecydowanie się na całkowite ujednolicenie przepisów na szczeblu europejskim, połączone z wysokim poziomem ochrony konsumentów. Komisja podkreśliła, że państwa członkowskie nie byłyby w stanie z własnej inicjatywy skutecznie wyeliminować istniejących barier między przepisami prawa krajowego dotyczącymi umów COM(2015) 635 final z dnia 9 grudnia 2015 r. Czeski Senát, francuski Sénat (uzasadniona opinia), luksemburska Chambre des Députés, niderlandzka Eerste Kamer (dwie opinie), austriacki Bundesrat, portugalska Assembleia da República i rumuński Senat. 7

8 Wniosek Komisji miał zapewnić usunięcie takich przeszkód, jak np. różnice w przepisach prawa umów dotyczące np. okresu gwarancji prawnej lub zgodności z wymogami. d) Rezultaty dialogu politycznego Proces legislacyjny prowadzący do przyjęcia dwóch wniosków Komisji został ukończony w 2016 r., w trakcie którego był on szeroko komentowany przez parlamenty narodowe. W związku z tym w niniejszym sprawozdaniu można porównać pierwotne wnioski Komisji z ostatecznie przyjętymi tekstami. Ze względu na uczestnictwo wielu podmiotów nie można wykazać bezpośredniego związku opinii danego parlamentu narodowego z wynikiem procesu legislacyjnego. Opinie parlamentów narodowych stanowiły jednak bezcenne źródło spostrzeżeń i analiz, które stanowiły podstawę interakcji Komisji z innymi instytucjami. Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 2007/2004, rozporządzenie (WE) nr 863/2007 i decyzję Rady 2005/267/WE W dniu 15 grudnia 2015 r. Komisja przyjęła wniosek w sprawie powołania Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej 20 w ramach działań na rzecz zapewnienia silnego zarządzania dzielonego granicami zewnętrznymi Unii Europejskiej. Europejska Straż Graniczna i Przybrzeżna, która stanowi jeden ze środków zaproponowanych w Europejskim programie w zakresie migracji 21, przyczyni się do zacieśnienia współpracy między Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej powstałą na bazie Fronteksu a organami państw członkowskich odpowiedzialnymi za zarządzanie granicami, które w dalszym ciągu będą prowadzić bieżące czynności z zakresu zarządzania granicą zewnętrzną. Komisja otrzymała dziesięć opinii na temat wniosku 22. Wiele izb opowiedziało się za powołaniem Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej. Równocześnie wiele izb wyraziło zaniepokojenie co do przepisów, zgodnie z którymi kompetencje Agencji mogłyby naruszać kompetencje państw członkowskich w zakresie ochrony ich granic oraz utrzymania bezpieczeństwa wewnętrznego i porządku publicznego. Wiele izb przedstawiło wątpliwości co do przepisów art. 18 wniosku Komisji, zgodnie z którym w niektórych sytuacjach wymagających pilnego podjęcia działań na granicach zewnętrznych (np. w razie nieproporcjonalnej presji migracyjnej) Komisja, po zasięgnięciu opinii Agencji, mogłaby przyjąć decyzję wskazującą środki do przyjęcia przez Agencję i zobowiązującą dane państwo członkowskie do współpracy z Agencją przy wdrażaniu tych środków. W opinii izb to Rada, a nie Komisja i Agencja, powinna być odpowiedzialna za przyjmowanie takich środków, na które musiałyby zgodzić się państwa członkowskie. Po przeprowadzeniu dyskusji w Parlamencie Europejskim i Radzie wniosek w sprawie rozporządzenia został przyjęty w dniu 14 września 2016 r. 23, co pokazało zdolność europejskich instytucji do szybkiej reakcji na wyzwania wymagające pilnego podjęcia działań. Zgodnie z rozporządzeniem Europejska Straż Graniczna i Przybrzeżna będzie stanowić połączenie nowej wzmocnionej Agencji, zbudowanej na podstawach ustanowionych przez Frontex, z możliwością korzystania z obowiązkowej rezerwy szybkiego reagowania w ramach straży granicznych. W rozporządzeniu określono, że to na państwach członkowskich nadal powinna spoczywać 20 COM(2015) 671 final z dnia 15 grudnia 2015 r. 21 COM(2015) 240 final z dnia 13 maja 2015 r. 22 Czeskie Poslanecká sněmovna i Senát, francuska Assemblée nationale, włoska Camera dei Deputati i Senato della Repubblica, niderlandzka Tweede Kamer, polski Senat, portugalska Assembleia da República i rumuńska Camera Deputaților i Senat. 23 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1624 z dnia 14 września 2016 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 i uchylające rozporządzenie (WE) nr 863/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady, rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 i decyzję Rady 2005/267/WE, Dz.U. L 251 z , s. 1. 8

9 główna odpowiedzialność za zarządzanie ich odcinkami granic zewnętrznych Unii. Państwa członkowskie utrzymają swoje kompetencje i suwerenność w zakresie swoich granic i w dalszym ciągu będą na bieżąco zarządzać swoimi granicami zewnętrznymi. Zgodnie z rozporządzeniem w sytuacjach wymagających pilnego podjęcia działań na granicach zewnętrznych niezbędne decyzje będą podejmowane przez Radę na podstawie wniosku Komisji i po zasięgnięciu opinii Agencji. W takich decyzjach można przewidzieć środki łagodzące ryzyko na granicach państw członkowskich, które będzie wdrażać Agencja we współpracy z danym państwem członkowskim na podstawie wspólnie uzgodnionego planu operacyjnego. Wniosek w sprawie dyrektywy Rady ustanawiającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego W dniu 28 stycznia 2016 r. w ramach szerszego pakietu Komisja przedstawiła swój wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania 24. W dniu 20 czerwca 2016 r. Rada przyjęła dyrektywę (UE) 2016/1164 ustanawiającą przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego 25. Aby zapewnić kompleksowe ramy w zakresie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych, w tym w odniesieniu do państw trzecich, w dniu 25 października 2016 r. Komisja przedstawiła wniosek mający uzupełnić istniejące przepisy w tym zakresie (COM(2016) 687 final). Przepisy dotyczące rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych mają uniemożliwić przedsiębiorstwom wykorzystywanie różnic między przepisami krajowymi w celu unikania opodatkowania. Dyrektywa w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania zawiera pięć wiążących prawnie środków zapobiegającym nadużyciom, które wszystkie państwa członkowskie powinny stosować w zwalczaniu powszechnych form agresywnego planowania podatkowego. Te pięć środków obejmuje przepisy, których celem jest odstraszenie od przenoszenia zysków do kraju o niskich stawkach podatkowych lub państwa niepobierającego podatków, zapobieżenie podwójnemu nieopodatkowaniu określonych przychodów, uniemożliwienie przedsiębiorstwom unikania opodatkowania przy przenoszeniu aktywów, zniechęcenie do zawierania fikcyjnych porozumień w sprawie zadłużenia, których celem jest zminimalizowanie kwoty podatku, oraz zwalczanie agresywnego planowania podatkowego, jeżeli inne przepisy nie mają zastosowania. Komisja otrzymała łącznie siedem opinii parlamentów narodowych na temat wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania, w tym dwie uzasadnione opinii od maltańskiej Kamra tad-deputati i szwedzkiego Riksdagu 26. Kamra tad- Deputati była zdania, że zwalczanie unikania opodatkowania nie powinno opierać się na jednolitych i powszechnych przepisach bez umożliwienia elastyczności. Riksdag wyraził poparcie w odniesieniu do celów wniosku, ale skrytykował Komisję za pośpiech i brak przeprowadzenia oceny skutków podczas jego opracowywania. Komisja uznała, że zharmonizowane przepisy zwalczające unikanie opodatkowania leżą w interesie funkcjonującego jednolitego rynku, i podkreśliła, że rozbieżne podejścia na szczeblu krajowym mogą stworzyć nowe luki do wykorzystania przez podmioty praktykujące agresywne planowanie podatkowe i doprowadzić do konkurencji państw członkowskich, co osłabi skuteczność przepisów podatkowych poszczególnych państw. W dokumencie roboczym służb Komisji, który towarzyszy wnioskowi, zawarto wyczerpujące dowody gospodarcze i podkreślono czynniki sprawcze związane z agresywnym planowaniem podatkowym COM(2016) 26 final z dnia 28 stycznia 2016 r. Dz.U. L 193 z , s. 1. Czeski Senát, niemiecki Bundesrat, francuska Assemblée nationale, maltańska Kamra tad-deputati, portugalska Assembleia da República, rumuńska Camera Deputaţilor i szwedzki Riksdag. 9

10 Niemiecki Bundesrat wyraził ogólną przychylność wobec wniosku Komisji, ale skrytykował, że dyrektywa będzie obejmować jedynie te przedsiębiorstwa, które podlegają podatkowi od osób prawnych, i zażądał do włączenia w jej zakres przedsiębiorstw prowadzonych w formie partnerstwa lub spółki jednoosobowej. Zakres stosowania przyjętej dyrektywy pozostał jednak taki sam jak ten zaproponowany przez Komisję, a więc objął jedynie te przedsiębiorstwa, które podlegają podatkowi od osób prawnych. Bundesrat chciał również wyeliminować wyjątki w odniesieniu do niektórych sektorów. Komisja zaproponowała, aby przepisy dotyczące kontrolowanych przedsiębiorstw zagranicznych nie miały zastosowania do tych przedsiębiorstw, których główny rodzaj akcji jest przedmiotem regularnego handlu na co najmniej jednej uznanej giełdzie papierów wartościowych. Przepis ten nie znalazł się w przyjętej wersji dyrektywy. Bundesrat wyraził obawy co do wpływu zasady ograniczającej możliwości odliczenia odsetek na małe i średnie przedsiębiorstwa. W przyjętej dyrektywie nadwyżka kosztów finansowania zewnętrznego, którą można odliczyć, została ograniczona do 3 mln EUR w porównaniu z 1 mln EUR przewidzianym w pierwotnym wniosku Komisji. Bundesrat zasugerował ponadto, ze w przypadku rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych należy rozważyć, czy nie byłoby lepiej przyjąć odmienne strategie opisane w sprawozdaniu dotyczącym erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). W ramach ostatecznego kompromisowego wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania z dnia 20 czerwca 2016 r. Rada do Spraw Gospodarczych i Finansowych (Ecofin) wydała oświadczenie na temat rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych. W tym oświadczeniu Rada Ecofin zwróciła się do Komisji o przedstawienie do października 2016 r. wniosku w sprawie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych z udziałem krajów trzecich w celu zapewnienia zasad spójnych z zasadami zalecanymi w sprawozdaniu OECD dotyczącym erozji podstawy opodatkowania i przenoszenia zysków oraz nie mniej skutecznych niż te zasady, z myślą o wypracowaniu porozumienia przed końcem 2016 r. W dniu 25 października 2016 r. Komisja złożyła wniosek dotyczący dyrektywy zmieniającej dyrektywę w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania 27, który opracowano w oparciu o zalecenia zawarte w sprawozdaniu OECD dotyczącym erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków w zakresie działania 2 Neutralizowanie skutków rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych. 3. INNE ZMIANY Druga zielona kartka W ostatnich latach szereg parlamentów narodowych wyraziło życzenie, aby dąć im możliwość zwracania się do Komisji o przedstawienie wniosku ustawodawczego lub zaproponowanie zmian w istniejących przepisach przy zastosowaniu procedury zielonej kartki, stanowiącej bardziej zaawansowaną formę dialogu politycznego. W dniu 11 lipca 2016 r. osiem izb parlamentarnych 28 podpisało wspólnie z inicjatywy francuskiej Assemblée nationale zieloną kartkę, w której zwróciły się do Komisji o złożenie ambitnego wniosku ustawodawczego wdrażającego zasady społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw na szczeblu europejskim, które miałyby zastosowanie do wszystkich przedsiębiorstw posiadających siedzibę w Unii Europejskiej oraz przewidywałyby dokładne zobowiązania i sankcje. W dniu COM(2016) 687 final z dnia 25 października 2016 r. Francuska Assemblée nationale, włoski Senato della Repubblica, łotewska Saeima, litewski Seimas, niderlandzka Tweede Kamer, portugalska Assembleia da República, słowacka Národná rada i House of Lords Zjednoczonego Królestwa. 10

11 lipca 2016 r. dołączyła do nich dziewiąta izba 29. Była to druga inicjatywa w ramach procedury zielonej kartki po inicjatywie z 2015 r. w sprawie ograniczenia marnotrawienia żywności 30. W swojej odpowiedzi Komisja podziękowała izbom za ich wkład w tę ważną kwestię i podkreśliła, że w dalszym ciągu prowadzi czynne działania, dążąc do promowania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w kontekście wszystkich swoich strategii politycznych. Zwróciła uwagę na wiele działań, które podjęła w obszarze społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, w szczególności dzięki regulacjom (rozporządzenie Unii Europejskiej w sprawie drewna, rozporządzenie w sprawie minerałów z regionów ogarniętych konfliktami, zmienione dyrektywy w sprawie zamówień publicznych, dyrektywa w sprawie ujawniania informacji innych niż finansowe, wniosek w sprawie przeglądu dyrektywy dotyczącej prawa akcjonariuszy oraz wniosek dotyczący zmiany dyrektywy w sprawie składania sprawozdań finansowych przez niektóre jednostki i oddziały w odniesieniu do ujawniania informacji o podatku dochodowym), ale również dzięki ogólnym dokumentom politycznym i nieobowiązkowym wytycznym oraz konsultacjom. W komunikacie z listopada 2016 r. dotyczącym kolejnych kroków w kierunku zrównoważonej przyszłości Europu 31 Komisja podkreśliła, że zintensyfikuje prace nad odpowiedzialnymi praktykami biznesowymi, koncentrując się na konkretnych działaniach służących sprostaniu obecnym i przyszłym wyzwaniom społecznym, środowiskowym i wyzwaniom związanym z zarządzaniem, opierając się na głównych zasadach i kierunkach polityki określonych w opracowanej przez Komisję strategii Unii Europejskiej na rzecz społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw z 2011 r. Ponadto Komisja uważnie monitoruje w ścisłej współpracy z głównymi zainteresowanymi stronami sposób, a jaki zmienia się sytuacja w państwach członkowskich i w organach międzynarodowych uczestniczących w procesie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw. Rola parlamentów regionalnych Parlamenty regionalne wnoszą pośredni wkład w stosunki Komisji z parlamentami narodowymi. Zgodnie z protokołem nr 2 do Traktatów podczas analizy zgodności projektów aktów ustawodawczych UE z zasadą pomocniczości pod kątem wydawania uzasadnionych opinii, parlament narodowy powinien, w stosownych przypadkach, konsultować się z parlamentami regionalnymi mającymi kompetencje ustawodawcze 32. Parlamenty regionalne są również reprezentowane w Komitecie Regionów. Od chwili wejścia w życie Traktatu z Lizbony na organie tym spoczywa więcej obowiązków w zakresie pomocniczości, która, zgodnie z art. 5 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej 33, jednoznacznie obejmuje wymiar lokalny i regionalny. Komitet Regionów przeprowadza działania monitorujące Grecki Vouli ton Ellinon. Zob. sprawozdanie roczne za rok 2015 na temat stosunków między Komisją Europejską a parlamentami narodowymi, COM(2016) 471 z dnia 15 lipca 2016 r., s. 10. COM(2016) 739 final z dnia 22 listopada 2016 r. Art. 6 akapit pierwszy protokołu nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności: Każdy parlament narodowy lub każda izba parlamentu narodowego może, w terminie ośmiu tygodni od daty przekazania projektu aktu ustawodawczego w językach urzędowych Unii, przesłać przewodniczącym Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji uzasadnioną opinię zawierającą powody, dla których uznaje, że dany projekt nie jest zgodny z zasadą pomocniczości. Do parlamentu narodowego lub izby parlamentu narodowego należy konsultowanie się, w stosownym przypadku, z parlamentami regionalnymi mającymi kompetencje ustawodawcze. Art. 5 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej: Zgodnie z zasadą pomocniczości, w dziedzinach, które nie należą do jej wyłącznej kompetencji, Unia podejmuje działania tylko wówczas i tylko w takim zakresie, w jakim cele zamierzonego działania nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez Państwa Członkowskie, zarówno na poziomie centralnym, jak i regionalnym oraz lokalnym, i jeśli ze względu na rozmiary lub skutki proponowanego działania możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Unii. 11

12 poprzez Sieć Monitorującą Stosowanie Zasady Pomocniczości i jej platformę internetową, którą zaprojektowano w celu wspierania uczestnictwa parlamentów regionalnych w mechanizmie wczesnego ostrzegania w zakresie pomocniczości (REGPEX). Działania Komitetu Regionów przeprowadzane w związku z kontrolą pomocniczości zostały bardziej szczegółowo opisane w sprawozdaniu rocznym za 2016 r. w sprawie pomocniczości i proporcjonalności. Chociaż Traktaty nie zawierają przepisów jednoznacznie regulujących bezpośredni kontakt Komisji z parlamentami regionalnymi, w 2016 r. niektóre parlamenty regionalne, w szczególności parlamenty krajów związkowych w Austrii i w Niemczech, przekazały Komisji szereg opinii, w których zawarto uwagi na temat różnych aspektów przedstawionych przez nią wniosków. W styczniu 2016 r. delegacja parlamentów regionalnych, które podpisały deklarację z Heiligendamm 34, spotkały się z pierwszym wiceprzewodniczącym Komisji Timmermansem w celu wymiany poglądów. Ponadto w trakcie tego roku przewodniczący Jean-Claude Juncker spotkał się z przedstawicielami wielu rządów i władz regionalnych, m.in. przedstawicielami regionów: Nadrenia Północna-Westfalia, Brandenburgia, Dolna Saksonia, Szlezwik-Holsztyn, Nadrenia-Palatynat i Hesja (Niemcy), Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże oraz Alzacja, Szampania-Ardeny i Lotaryngia (Francja), Tyrol i Styria (Austria), Walonia (Belgia) i Trydent- Górna Adyga (Włochy). Podobne spotkania odbył również inny członek Komisji, a mianowicie komisarz do spraw polityki regionalnej Corina Creţu. 4. KONTAKTY DWUSTRONNE I WIZYTY Tak jak w poprzednich latach członkowie Komisji złożyli wizyty w prawie wszystkich 28 parlamentach narodowych w 2016 r. Wiele izb przyjęło więcej niż jedną wizytę przewodniczącego Junckera, pierwszego wiceprzewodniczącego, wiceprzewodniczących i komisarzy. Ponadto niektóre parlamenty narodowe wysłały delegacje do Brukseli lub zwołały tam spotkania komisji oraz skorzystały z możliwości spotkania z członkami Komisji. W 2016 r. odbyło się łącznie prawie 180 wizyt i spotkań. Szczególne znaczenie w tym kontekście mają wizyty członków Komisji w parlamentach narodowych, które miały na celu przedstawienie orędzia przewodniczącego Junckera o stanie Unii 35. W ramach działań następczych związanych z jego wystąpieniem w Parlamencie Europejskim komisarze złożyli wizyty w prawie wszystkich izbach. Komisja uważa, że takie wizyty i spotkania z członkami parlamentów narodowych są bezcenne w kontekście sprzyjania lepszemu rozumieniu strategii politycznych Unii i poparciu tych strategii. W swoim orędziu o stanie Unii przewodniczący Juncker ogłosił, że w przyszłości odbędzie się jeszcze więcej wizyt i spotkań z członkami parlamentów narodowych, aby pokazać, że Europę można budować jedynie wraz z państwami członkowskimi, a nie przeciwko tym państwom. W ciągu 2016 r. urzędnicy Komisji uczestniczyli w ponad 80 spotkaniach komisji parlamentów narodowych, aby omówić wnioski ustawodawcze na bardziej technicznym poziomie. Ponadto urzędnicy Komisji byli regularnie zapraszani do przedstawiania kluczowych inicjatyw podczas spotkań, w których brali udział stali przedstawiciele parlamentów narodowych w Brukseli. Co więcej, urzędnicy odpowiedzialni za europejski semestr w ramach przedstawicielstw Komisji w państwach członkowskich pozostawali w kontakcie z parlamentami narodowymi w sprawie europejskiego semestru oraz w innych sprawach gospodarczych. 34 Deklaracja z Heiligendamm z dnia 16 czerwca 2015 r. została wspólnie przyjęta przez przewodniczących parlamentów austriackich i niemieckich krajów związkowych oraz przewodniczącego parlamentu Tyrolu Południowego. W deklaracji wezwano do szerszego włączenia parlamentów regionalnych mających kompetencje ustawodawcze w nadzór i kontrolę zasady pomocniczości oraz zażądano, by Komisja Europejska wymieniała uchwały, które przyjmują takie parlamenty w kontekście systemu wczesnego ostrzegania w odniesieniu do zasady pomocniczości w dokumentach urzędowych, takich jak sprawozdania roczne w sprawie pomocniczości i proporcjonalności oraz sprawozdania roczne na temat stosunków z parlamentami narodowymi

13 5. NAJWAŻNIEJSZE SPOTKANIA I KONFERENCJE W ciągu 2016 r. Komisja utrzymała wysoki poziom zaangażowania we współpracę z parlamentami narodowymi, uczestnicząc w wielu ważnych spotkaniach i konferencjach międzyparlamentarnych, w tym w Konferencji Komisji do Spraw Unijnych Parlamentów Unii Europejskiej (COSAC), w Europejskim Tygodniu Parlamentarnym, a także w międzyparlamentarnych konferencjach poświęconych wspólnej polityce zagranicznej i bezpieczeństwa oraz wspólnej polityce bezpieczeństwa i obrony. COSAC Konferencja Komisji do Spraw Unijnych Parlamentów Unii Europejskiej (COSAC), która jest jedynym forum międzyparlamentarnym przewidzianym w Traktatach 36, zebrała się dwukrotnie w każdym z państw członkowskich, które sprawowało rotacyjną prezydencję w Radzie Unii Europejskiej w 2016 r. Parlament Europejski, będący pełnoprawnym członkiem COSAC, uczestniczył we wszystkich spotkaniach. Komisja, która ma status obserwatora, również była reprezentowana na wszystkich spotkaniach COSAC i ustosunkowała się na piśmie do ustaleń przyjętych przez COSAC podczas dwóch posiedzeń plenarnych, które odbyły się w ciągu roku 37. Na posiedzeniu przewodniczących COSAC, które odbyło się w Hadze w dniu 8 lutego 2016 r., delegaci omówili organizację i współpracę w zakresie kontroli parlamentarnej na podstawie studium przypadku, które koncentrowało się na Europolu i europejskich priorytetach na 2016 r. i lata następne; podczas tego spotkania przemówienia wygłosili m.in. wiceprzewodnicząca ds. budżetu i zasobów ludzkich, Kristalina Georgiewa, oraz Bert Koenders, minister spraw zagranicznych Niderlandów. Czerwcowe 55. posiedzenie plenarne, w którym uczestniczył pierwszy wiceprzewodniczący Komisji Frans Timmermans, stanowiło dalszy ciąg dyskusji na temat roli parlamentów narodowych w ramach tego posiedzenia zorganizowano sesje poświęcone wymianie najlepszych praktyk w zakresie kontroli parlamentarnej i dyplomacji parlamentarnej, a także roli parlamentów narodowych w ochronie praworządności w Unii Europejskiej. Delegaci uczestniczyli również w debacie na temat migracji, w której skupili się na realizacji postanowień oświadczenia wydanego przez UE i Turcję. Posiedzenie przewodniczących COSAC, które odbyło się w Bratysławie w dniach lipca 2016 r. w czasie prezydencji słowackiej w Radzie Unii Europejskiej, stanowiło forum debaty na temat wymiaru socjalnego i Unii Europejskiej oraz polityki spójności. Marianne Thyssen, komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych, umiejętności i mobilności pracowników, przedstawiła w swoim przemówieniu zobowiązanie Komisji do pogłębiania wymiaru socjalnego Unii Europejskiej oraz wymieniła szereg przygotowywanych przez Komisję wniosków w tym obszarze, w tym tych dotyczących europejskiego filaru praw socjalnych i europejskiego programu na rzecz umiejętności. Skorzystała również z okazji, aby odpowiedzieć na niektóre obawy wyrażone przez parlamenty narodowe w uzasadnionych opiniach na temat wniosku Komisji dotyczącego przeglądu dyrektywy o delegowaniu pracowników. Na ostatnim w tym roku posiedzeniu COSAC 56. posiedzeniu plenarnym w Bratysławie, które odbyło się w dniach listopada 2016 r. omówiono wiele różnych tematów, w tym temat wzmocnienia roli parlamentów narodowych (główne przemówienie na ten temat wygłosił pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans), transatlantyckiego partnerstwa handlowo Protokół nr 1 w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej Aby zapoznać się ze szczegółowymi sprawozdaniami z posiedzeń COSAC oraz z kopiami ustaleń COSAC i odnośnymi odpowiedziami Komisji, zob. strona internetowa COSAC: 13

14 inwestycyjnego (TTIP), unii energetycznej (z udziałem wiceprzewodniczącego Maroša Šefčoviča) oraz zabezpieczenia granic zewnętrznych UE w kontekście nielegalnej migracji. Europejski Tydzień Parlamentarny Europejski Tydzień Parlamentarny, który odbył się w Parlamencie Europejskim w dniach 16 i 17 lutego 2016 r., zgromadził członków parlamentów narodowych i członków Parlamentu Europejskiego w celu odbycia wspólnych debat w sprawie cyklów europejskiego semestru w latach 2015 i 2016 oraz na temat stabilności, koordynacji i zarządzania gospodarczego w Unii Europejskiej (ta debata była współorganizowana i wspólnie prowadzona przez parlament niderlandzki 38 ). Druga Międzyparlamentarna Konferencja ds. Stabilności, Koordynacji i Zarządzania Gospodarczego w Unii Europejskiej z 2016 r. odbyła się w Bratysławie w dniach października 2016 r. podczas prezydencji słowackiej w Radzie Unii Europejskiej 39. Konferencja Przewodniczących Parlamentów Unii Europejskiej Konferencja Przewodniczących Parlamentów Unii Europejskiej, która odbywa się corocznie w państwie członkowskim, które sprawowało rotacyjną prezydencję w Radzie Unii Europejskiej w drugiej połowie poprzedniego roku, miała miejsce w Luksemburgu w dniach maja 2016 r. W głównym wystąpieniu na konferencji przewodniczący Komisji Jean-Claude Juncker poruszył kwestie wyzwań, z którymi zmaga się Unia Europejska, oraz konieczność ściślejszej współpracy Komisji i parlamentów narodowych 40. Konferencje ds. WPZiB/WPBiO Parlamenty narodowe i instytucje Unii Europejskiej miały okazję wymienić poglądy w zakresie polityki zagranicznej podczas międzyparlamentarnych konferencji w sprawie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPZiB/WPBiO). Ósma sesja odbyła się w kwietniu 2016 r. pod przewodnictwem parlamentu niderlandzkiego. Wysoka przedstawiciel / wiceprzewodnicząca Komisji Federica Mogherini przesłała wiadomość wideo na konferencję w Hadze, podczas której przemawiali m.in. jej specjalny doradca i przedstawiciele kadry kierowniczej wyższego szczebla Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych. W dziewiątej sesji we wrześniu, której organizatorem była słowacka Národná rada, osobiście uczestniczyła wysoka przedstawiciel / wiceprzewodnicząca Komisji Federica Mogherini oraz członkowie kadry kierowniczej wyższego szczebla Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych. Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy w Dziedzinie Egzekwowania Prawa (Europol) W świetle rozporządzenia w sprawie Europolu, które weszło w życie w dniu 1 maja 2017 r. 41, parlamenty narodowe utworzyły wraz z Parlamentem Europejskim grupę ds. wspólnej kontroli parlamentarnej, której celem jest zapewnienie właściwej kontroli demokratycznej nad działaniami Europolu zgodnie z art. 88 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej WEB/conference/getconference.do?id=082dbcc fbfde01d7&appLng=PL WEB/euspeakers/getspeakers.do?id=082dbcc54d8d4eaf014d9095cb270339&appLng=PL. 41 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/794 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europol), zastępujące i uchylające decyzje Rady 2009/371/WSiSW, 2009/934/WSiSW, 2009/935/WSiSW, 2009/936/WSiSW i 2009/968/WSiSW, Dz.U. L 135 z , s Art. 88 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej: Parlament Europejski i Rada, stanowiąc w drodze rozporządzeń zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, określają strukturę, funkcjonowanie oraz zakres 14

15 Pierwsze międzyparlamentarne posiedzenie komisji w sprawie Europolu odbyło się w dniu 28 listopada 2016 r. i uczestniczył w nim komisarz sir Julian King. 6. WNIOSKI I PERSPEKTYWY W drugim pełnym roku urzędowania Komisja pod przewodnictwem Jeana-Claude'a Junckera w dalszym ciągu prowadziła działania na rzecz pogłębienia i zacieśnienia stosunków z parlamentami narodowymi. W ciągu tego roku członkowie i urzędnicy Komisji odbyli wiele spotkań z przedstawicielami parlamentów narodowych w Brukseli. Złożyli ponadto wiele wizyt w parlamentach narodowych, aby uczestniczyć w dialogu na temat najważniejszych strategii i wniosków Komisji. Równolegle odnotowano znaczny wzrost aktywności w zakresie pisemnej wymiany informacji między Komisją a parlamentami narodowymi. Powodzenie, z jakim Komisja przeprowadzała działania na rzecz stworzenia nowego partnerstwa z parlamentami narodowymi, nie może być jednak mierzone jedynie w oparciu o liczbę wizyt, spotkań i opinii, choć jest ona na swój sposób ważna. Ponieważ Unia Europejska dąży do określenia wizji swojej przyszłości wraz z 27 państwami członkowskimi, po sześćdziesięciu latach od podpisania traktatów rzymskich, konieczne jest pogłębienie debaty na kontynencie europejskim. Biała księga w sprawie przyszłości Europy 43, którą przedstawiono w marcu 2017 r., zawiera pięć różnych scenariuszy zmian, jakie mogą zajść w Europie do 2025 r., oraz stanowi wkład Komisji w szczerą i otwartą dyskusję z obywatelami Unii. Aby zachęcić do udziału w tej dyskusji, Komisja wraz z Parlamentem Europejskim i państwami członkowskimi zorganizuje w europejskich parlamentach narodowych, miastach i regionach serię debat pod hasłem Przyszłość Europy. Jak wyraźnie stwierdził w swoim orędziu o stanie Unii we wrześniu 2016 r. przewodniczący Juncker, parlamenty narodowe muszą być i będą ściśle zaangażowane w ten proces. 43 działań i zadań Europolu. Zadania te mogą obejmować: a) gromadzenie, przechowywanie, przetwarzanie, analizę i wymianę informacji, przekazywanych zwłaszcza przez organy państw członkowskich, państw trzecich lub instytucji spoza Unii; b) koordynowanie, organizowanie i prowadzenie dochodzeń i działań operacyjnych prowadzonych wspólnie z właściwymi organami państw członkowskich lub w ramach wspólnych zespołów dochodzeniowych, w stosownych przypadkach w powiązaniu z Eurojustem. Rozporządzenia te określają również procedury kontroli działań Europolu przez Parlament Europejski, w której uczestniczą parlamenty narodowe. COM(2017) 2025 final. 15