MIĘDZYKULTUROWY PRZYSZŁOŚĆ W JEDNOŚCI.

Transkrypt

1 DIALOG MIĘDZYKULTUROWY PRZYSZŁOŚĆ W JEDNOŚCI

2 Dialog międzykulturowy Pożądany efekt spotkania z inną kulturą. Dialog międzykulturowy może być niezwykle cennym źródłem wiedzy o wartościach i konwencjach akceptowanych przez reprezentantów innych kultur ale i o sobie samym i własnej tradycji kulturowej. Pamiętać należy, że dialog nie polega na tym, aby przekonać do swoich racji, ale by za sprawą innej perspektywy, zrozumieć bądź dostrzec to, co naszemu rozumieniu bądź postrzeganiu wcześniej się wymykało lub co dotychczas pojmowaliśmy inaczej. Udana relacja dialogowa prowadzi raczej do uświadomienia miejsc i przyczyn rozbieżności, a nie do wytworzenia przewagi jednej ze stron. Świadomość różnic w połączeniu z rozumiejącym stosunkiem do odmienności, który cechuje udane formy dialogu, może skutkować nie tylko wytworzeniem bardziej refleksyjnego stosunku do własnej kultury ale i przewartościowaniem pewnych jej obszarów. Jednak taką sytuację należy traktować jako zysk, a nie porażkę. Dialog międzykulturowy nie musi zawsze przybierać formy bezpośredniej. Rolę interlokutora spełniają różnorodne przekazy kulturowe takie jak: literatura, muzyka, sztuka, film itp. W społeczeństwie wielokulturowym dialog stanowi pożądaną alternatywę dla relacji agonistycznych między reprezentantami różnych kultur i dla tolerancji opartej na obojętności, prowadzi bowiem do postawy wzajemnego szacunku i uznania, która jest warunkiem wszelkiej owocnej współpracy między ludźmi. Tożsamość kulturowa Wielokulturowość (multikulturowość, społeczeństwo wielokulturowe) Sytuacja współistnienia w określonej przestrzeni społecznej grup reprezentujących różne tradycje kulturowe (pluralizm kulturowy). Tradycje te już dawniej rzadko były reprezentowane w stanie "czystym". Przypominając, że zawsze istniały jakieś formy wymiany międzykulturowej i wzajemnego uczenia się od siebie, a w dobie globalnego obiegu idei przekazów kulturowych procesy te podlegają niebywałej intensyfikacji, niemiecki filozof -Wolfgang Welsch przekształca koncepcję wielokulturowości w koncepcję transkulturowości. Zrywa ona z separatystycznym pojmowaniem kultur, propagując model sieciowy, którego efektem jest hybrydyczny kształt tożsamości kulturowej (w której coraz trudniej rozróżnić gdzie kończy się to, co nasze, a gdzie zaczyna się to, co obce). Transkulturowy charakter społeczności wielokulturowych sprzyja intensyfikacji i pogłębianiu dialogu międzykulturowego, które często przybiera dziś kształt "polilogu". Aktualne posiadane przez jednostkę poczucie tego kim z kulturowego punktu widzenia jest. Tożsamość kulturowa przybiera bardziej zamkniętą postać w sytuacji silnej, wielopoziomowej i jednoznacznej identyfikacji z grupą etniczno-kulturową i postać bardziej otwartą w przypadku refleksyjnego, dialogowego uczestnictwa w kulturze. Wielu teoretyków kultury uważa, że zbyt silne poczucie tożsamości kulturowej może rodzić konflikty społeczne. Najczęściej mamy z nimi do czynienia, kiedy tożsamość kulturowa rodzi się w opozycji do drugiego człowieka, a nie z potrzeby budowania z nim wspólnoty. W perspektywie polityki społecznej tożsamość jednostek ulega przekształceniom w procesach uregulowanej prawnie integracji, której negatywnym wariantem jest przymusowa asymilacja.

3 Powiedzieli o dialogu Dialog międzykulturowy, który daje "gwarancję zachowania Dialog międzykulturowy nie jest drogą prowadzącą do ujed- specyfiki kultur, jako historycznego i twórczego wyrazu głęb- nolicenia kultur, one raczej znajdują w dialogu gwarancję szej jedności rodziny ludzkiej oraz (...) podtrzymuje zrozu- zachowania swojej specyfiki, gdyż to dialog pozwala do- mienie i wspólnotę między nimi", jest potrzebny, by budować strzec, że różnorodność jest bogactwem. i utrzymywać poczucie międzynarodowej solidarności. Marek Nowak, O pilnej potrzebie dialogu między kulturami Jan Paweł II, Orędzie na Światowy Dzień Pokoju Stosowanie zasady oko za oko szybko uczyniłoby świat ślepym. Dialog międzykulturowy to nieodzowny sposób budowania świata wewnętrznie pojednanego Mahatma Ghandi Jan Paweł II, Orędzie na Światowy Dzień Pokoju a/migranci_ html Żadna kultura nie może przeżyć, jeśli stara się być jedyną i wykluczającą inne. Cokolwiek zrobisz, będzie nieznaczące, lecz jest bardzo ważne, byś to zrobił. Mahatma Ghandi Mohandas_Karamchand_Gandhi_/authorid/190 Mahatma Ghandi

4 Czy komunikacja międzykulturowa jest możliwa? : strategia kulturoznawcza / Andrzej Zaporowski. - Poznań : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Pomiędzy kulturami : szkice z komunikacji międzykulturowej / red. nauk. Magdalena Ratajczak. - Wrocław : Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2006.

5 O potrzebie dialogu kultur i ludzi / red. Tadeusz Pilch. Warszawa : Wydawnictwo Akademickie "Żak", Komunikowanie międzykulturowe / Marek Szopski. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2005.

6 Dialog w kulturze / pod red. Marka Szulakiewicza i Zbigniewa Karpusa. - Toruń : Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Polifonia, dialog i zderzenie kultur : antologia tekstów z komunikacji międzykulturowej / pod red. Urszuli Kusio. - Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, cop

7 Etyka solidarności ; oraz Homo sovieticus / Józef Tischner. Wyd Kraków : "Znak", 2000 Szkoła Chicago : spór o dialog międzykulturowy / Stanisław Tokarski. - Warszawa : Wydawnictwo Naukowe Askon, 2001.

8 Swój / Obcy / Inny : z problemów interferencji i komunikacji międzykulturowej / Mieczysław Dąbrowski. - Izabelin : "Świat Literacki", Wielokulturowość : postulat i praktyka / pod red. Leszka Dronga i Wojciecha Kalagi. - Katowice : Wydawnictwo Uniwersytet Śląski, 2005.