KRAŃCÓWKI TRAMWAJOWE

Transkrypt

1 Katedra Mostów i Kolei dr inż. Jacek Makuch WYKŁAD 3 KRAŃCÓWKI TRAMWAJOWE KOLEJE MIEJSKIE studia II stopnia, specjalność ITS, semestr 2 rok akademicki 2017/18

2 PRZEZNACZENIE: (rodzaj taboru) tramwaje dwukierunkowe: kabiny na obu końcach składu drzwi po obu stronach tramwaju (są wyjątki: np. Triest) FUNKCJE I WYPOSAŻENIE: analogicznie jak dla pętli, tylko: zamiast funkcji zawracania tramwaju zmiana kierunku jazdy brak toru do zawracania możliwy inny sposób wyprzedzania tramwajów na czerwono - to co różni krańcówki od pętli

3 FUNKCJE: zmiana kierunku jazdy postój (wyrównawczy, wypoczynkowy) wyprzedzanie się tramwajów (więcej niż jedna linia) WYPOSAŻENIE: tor (dowolny) tory postojowe tory żeberkowe (dwukierunkowe) albo mijankowe (w tym samym kierunku) odstawienie zepsutego tramwaju; postój tramwaju rezerwowego oględziny taboru (przez motorniczego) tor odstawczy zabudowa torów postojowych

4 obsługa motorniczych obsługa pasażerów - pieszych obsługa pasażerów - użytkowników innych środków transportu (przesiadki) budynek socjalny (WC, pokój posiłkowy i wypoczynkowy); dojazd dla pojazdów zaopatrzenia i nadzoru ruchu przystanki (wiaty, ławki, kosze na śmieci), automaty biletowe, kioski, WC, chodniki, przejścia przez tory przystanki autobusowe, parking park and ride (P+R), stanowiska kiss and ride (K+R) oraz bike and ride (B+R), drogi, ścieżki rowerowe

5 RODZAJE KRAŃCÓWEK: ze względu na położenie na trasie: końcowe pośrednie: jednokierunkowe dwukierunkowe ze względu na położenie względem linii: równoległe prostopadłe ukośne ze względu na położenie względem ulicy: boczne: lewe prawe wewnętrzne

6 ze względu na układ torów postojowych: poprzeczny podłużny (rzadko) ze względu na liczbę torów postojowych: jedno / dwu / - torowe z postojem na torach: żeberkowych mijankowych ze względu na układ przystanków: bez przystanków (np. Gwarecka) ze wspólnymi przystankami dla wysiadających i wsiadających z osobnymi przystankami dla wysiadających i wsiadających

7 ze względu na układ funkcjonalny: Funkcje: Z - zakończenie (przystanek dla wysiadających) P - postój (tory postojowe, mijankowe) R - rozpoczęcie (przystanek dla wsiadających) Realizowane: oddzielnie oddzielone myślnikiem (-) wspólnie oddzielone ukośnikiem (/) Z-P-R Z/P/R Z-P/R Z/P-R Z/P (krańcówki pośrednie) P (krańcówki pośrednie)

8 UKŁADY TOROWE: 1) ROZWIĄZANIA HISTORYCZNE (osobne wagony z silnikami albo bez) tylko wagon silnikowy: linia jednotorowa: linia dwutorowa:

9 wagon silnikowy + wagony doczepne (dwa możliwe sposoby obsługi)

10 2) ROZWIĄZANIA WSPÓŁCZESNE (pojazdy wieloczłonowe jednoprzestrzenne) końcowe: jednotorowe:

11 dwutorowe:

12 trzytorowe:

13 czterotorowe:

14 pośrednie: bez toru postojowego (awaryjne): (np. Pilczycka/Kolista)

15 z torami postojowymi zewnętrznymi:

16 z jednym torem postojowym wewnętrznym:

17 z dwoma torami postojowymi wewnętrznymi: w układzie poprzecznym:

18 w układzie podłużnym:

19 GRANICA POMIĘDZY TORAMI LINII I KRAŃCÓWKI: 1) KRAŃCÓWKI POŚREDNIE początki pierwszej i ostatniej zwrotnicy krańcówka awaryjna (bez postoju):

20 2) KRAŃCÓWKI KOŃCOWE początki pierwszej i ostatniej zwrotnicy początek peronu (najczęściej) początek ewentualnego przedłużenia linii w przyszłości

21 RODZAJE TORÓW: 1) ZE WZGLĘDU NA UKŁAD żeberkowe (dwukierunkowe) - najczęściej przechodnie (jednokierunkowe): pojedyncze mijankowe - rzadko w układzie: poprzecznym najczęściej (niezależność wjazdów i wyjazdów) podłużnym - rzadko

22 2) ZE WZGLĘDU NA RODZAJ RUCHU I tylko przejazd: FUNKCJE: wjazdowe przejazdowe (komunikacyjne) wyjazdowe przejazd i postój: z pasażerami: przystankowe bez pasażerów: postojowe - tramwaje liniowe odstawcze - tramwaj zepsuty albo rezerwowy przejazd i zmiana kierunku jazdy: zmianokierunkowe

23 przykład 1 krańcówka pośr. w ukł. funkcjonalnym: Z/P/R wjazdowy wyjazdowy przejazdowy przystankowy odstawczy przykład 2 krańcówka pośr. w ukł. funkcjonalnym: Z-P-R postojowy zmianokierunkowy

24 ZASADY NUMERACJI TORÓW stosowane we Wrocławiu (w torach zarządzanych przez ZDiUM) NA LINII TRAMWAJOWEJ: nr 1 tor dla kierunku z centrum nr 2 tor dla kierunku do centrum NA KRAŃCÓWKACH TRAMWAJOWYCH: począwszy od: nr 1 dla krańcówek końcowych nr 3 dla krańcówek pośrednich wady powyższej metody: krańcówki końcowe - może powodować pomyłki krańcówki pośrednie - niekiedy linia ma więcej niż 2 tory moje zalecenie: na krańcówkach - zawsze począwszy od 11 początki torów w początkach rozjazdów, peronów końce torów w początkach rozjazdów, w kozłach oporowych nadając kolejne numery: przechodzimy od torów dłuższych do krótszych oddalamy się od linii tramwajowej, a zbliżamy do kozłów oporowych numery parzyste/nieparzyste po przeciwnych stronach tory o numerach bezpośrednio wyższych zaczynamy i kończymy w torach o numerach bezpośrednio niższych

25 PRZYKŁADY: krańcówka pośrednia: krańcówka końcowa:

26 ZASADY PROJEKTOWANIA: układów torowych w planie w profilu w przekroju infrastruktury towarzyszącej: przystanki budynki socjalne P+R, K+R, B+R, chodniki, jezdnie ANALOGICZNIE jak dla pętli tramwajowych wyjątek:

27 rozjazd typowy dla krańcówek: przejazd międzytorowy podwójny w obu torach przejazdowych: 8 półzwrotnic i 8 krzyżownic łuk R = 50 m (w zwrotnicy na początku toru) wstawka prosta nie krótsza niż 6 m (w krzyżownicach) łuk R = 50 m (w zwrotnicy na końcu toru) ważne jest aby: R = 50 m zakończyć przed blokiem pierwszej w kolejności krzyżownicy dzioby krzyżownic pozostawały w odległościach pozwalających na zastosowanie dla nich niezależnych bloków albo conajmniej trzytokowej trójkątnej

28 węzły (grupy rozjazdów) typowe dla krańcówek: trapez (4 rozjazdy jednotorowe pojedyncze) półtrapez (2 rozjazdy jednotorowe pojedyncze) zasady projektowania: łuki pojedyncze, o promieniu R = 50 m (typowe zwrotnice), kończone przed albo za blokiem krzyżownicy (dla większych rozstawów osiowych torów) wstawki proste między łukami odwrotnymi nie krótsze niż 6 m w środku trapezu między łukami zgodnymi można zrezygnować ze wstawki

29 PRZYKŁADY KRAŃCÓWEK: 1) WROCŁAW

30 krańcówka GAJ linie 31 i 32 pojemność: 4 poc. + zepsuty i rezerwowy w przyszłości być może zostanie przebudowana

31 plany budowy nowej linii tramwajowej w ulicach Borowskiej i Działkowej krańcówka GAJ - jako dwukierunkowa pośrednia rozważane koncepcje:

32 krańcówka STADION WROCŁAW linia 31 pojemność: 8 poc. (obsługa imprez)

33 krańcówka DOKERSKA linia 32 bez przystanków! (?) pojemność: 2 poc. (ale w sytuacja awaryjnych można wykorzystać tory przed krańcówką) z torem awaryjnym (?)

34 krańcówka awaryjna KOLISTA na linii tramwaju plus wzdłuż ul. Pilczyckiej, za przystankiem Kolista zbudowano półtrapez dający możliwość w sytuacjach awaryjnych (remont, wypadek) kończyć w tym miejscu trasę linii tramwajowych 31 i 32

35 krańcówka awaryjna GRABOWA podczas przebudowy torów tramwajowych na ul. Lotniczej przy nowym Stadionie Miejskim, miedzy Leśnicą a przystankiem Grabowa na ul. Kosmonautów kursowała wahadłowa linia tramwajowa - dla zmiany kierunku jej jazdy w miejscu tym zabudowano półtrapez torowy półtrapez ten pozostał przydaje się w kierunku przeciwnym dla dodatkowych linii obsługujących imprezy na Stadionie Miejskim