Włodzimierz Majtkowski
|
|
- Kazimiera Wójcik
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wyniki doświadczeń rekultywacyjnych na terenach zdegradowanych w Polsce (prowadzonych przez Ogród Botaniczny IHAR w Bydgoszczy) Włodzimierz Majtkowski Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - PIB Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych Ogród Botaniczny w Bydgoszczy Płońsk,
2 Wprowadzenie i uzasadnienie Degradacją gleb nazywa się pogorszenie właściwości chemicznych, fizycznych i biologicznych oraz spadek ich aktywności biologicznej, co powoduje zmniejszenie ilości oraz jakości pozyskiwanej biomasy roślin. Według Komisji Europejskiej (Komunikat COM(2002)179) do najważniejszych mechanizmów zagrożenia gleb i odpowiadającym im form degradacji zalicza się: erozję, spadek zawartości materii organicznej, zanieczyszczenie, zasolenie, zasklepianie i zagęszczanie, spadek różnorodności biologicznej, powodzie i osuwiska ziemi. Siuta (2000*) rozszerza listę zagrożeń o: techniczną degradację struktury ekologicznej wskutek eksploatacji kopalin, przesuszanie i zawodnienie, wieloczynnikową degradację przemysłową, a także zubożenie gleby przez wynoszenie składników z plonem. Gleby i grunty zdegradowane powinny podlegać rekultywacji, jeśli nie zostaną zabudowane i nie służą innym celom. *Siuta Ochrona powierzchni ziemi stan i niezbędne działania. Mat. Konf. Nauk. Tech.: Ochrona i rekultywacja gruntów. Inżynieria Ekologiczna 1: Pod pojęciem rekultywacji rozumie się przywracanie wartości użytkowych i przyrodniczych terenom zdewastowanym i zdegradowanym przez działalność człowieka. Zagospodarowanie i użytkowanie terenu (głównie leśne i rolnicze) możliwe jest dopiero po rekultywacji. Proces rekultywacji terenów zdegradowanych może zachodzić samoistnie w drodze naturalnych przemian zachodzących w środowisku glebowym, jednak podstawową metodą rekultywacji jest metoda techniczno biologiczna, realizowana podczas zabiegów prowadzonych przez człowieka. Rekultywacja prowadzona tą metodą obejmuje 3 fazy: przygotowawczą (dokumentacyjną), techniczną i biologiczną. Celem rekultywacji biologicznej jest ożywienie gleby, czyli odtworzenie jej aktywności biologicznej.
3 Wprowadzenie i uzasadnienie c.d. Docelowe zagospodarowanie rolnicze należy jeszcze poprzedzić, trwającym 4 15 lat, etapem zagospodarowania przedplonowego, którego głównym zadaniem jest dalsza poprawa właściwości gleby. Według GUS powierzchnia gruntów zdewastowanych i zdegradowanych wymagających rekultywacji wynosiła w Polsce w 2016 r ha, co stanowiło 0,21% całkowitej powierzchni kraju (GUS Ochrona środowiska 2017). Podane liczby uwzględniają jedynie formy degradacji i dewastacji terenu związane bezpośrednio z działalnością przemysłową człowieka. Powierzchnia terenów zdegradowanych, uwzględniająca nieprzemysłowe formy degradacji, jest wielokrotnie większa. Głównym celem prowadzonych przez Ogród Botaniczny KCRZG w Bydgoszczy doświadczeń była ocena przydatności różnych gatunków roślin alternatywnych, o przemysłowym lub energetycznym wykorzystaniu biomasy, które można zastosować podczas rekultywacji biologicznej na etapach roślinności pionierskiej i przedplonowej. Wyniki prowadzonych prac są bardzo ważne dla jednostek odpowiedzialnych za rekultywację terenów zdegradowanych, ponieważ zysk uzyskany ze sprzedaży biomasy może stanowić dodatkowy przychód, obniżający koszty uproduktywniania gruntów.
4 Wykaz obiektów doświadczalnych Sowlany k. Białegostoku - składowisko odpadów paleniskowych. Bytom - tereny skażone metalami ciężkimi na skutek długotrwałej działalności wydobywczej oraz przetwórczej rud Pb, Zn i Cd. Solec Kujawski - komunalne wysypisko śmieci (nieczynne). Konin - strefa ochronna Huty Aluminium.
5 Doświadczenie 1. Hałda popiołów w Sowlanach k Białegostoku
6 Charakterystyka obiektu Powierzchnia całkowita: 32,7 ha. Powierzchnia wyłączona z eksploatacji i poddana rekultywacji w 1999 r.: 5,5 ha. Zakres prac rekultywacyjnych: - formowanie skarp i tarasów, - użyźnienie bezglebowego podłoża osadem ściekowym w ilości 350 m 3 ha -1, - uzupełniające nawożenie NPK (120 kgha -1 ), - wysiew mieszanki rekultywacyjnej (9 gatunków), - założenie doświadczenia z 29 gatunkami traw z kolekcji Ogrodu Botanicznego IHAR w Bydgoszczy, - obsadzenie półek drzewami i krzewami (m.in.: amorfa, oliwnik, rokitnik). Lokalizacja
7 Rekultywacja hałdy (techniczna i biologiczna) Podlewanie wysianej mieszanki Mieszanie popiołu z osadem
8 Wprowadzone gatunki roślin część rekultywowana 1. Rajgras wyniosły Arrhenatherum elatius 2. Kupkówka pospolita Dactylis glomerata 3. Kostrzewa czerwona Festuca rubra 4. Życica wielokwiatowa Lolium multiflorum 5. Życica trwała Lolium perenne 6. Lucerna siewna Medicago sativa 7. Tymotka łąkowa Phleum pratense 8. Gorczyca biała Sinapis alba 9. Koniczyna łąkowa Trifolium pratense 6 lipiec 1999 r., miesiąc po wysiewie
9 Wprowadzone gatunki roślin część doświadczalna 1. Agropyron agroelymoides 2. A. aucheri 3. A. campestre 4. A. cristatum 5. A. desertorum 6. A. littorale 7. A. smithii 8. A. tanaiticum 9. A. trichophorum 10. A. ugamicum 11. Bromus inermis 12. Elymus condensatus 13. E. dahuricus 14. E. elongatus 15. Elymus farctus 16. E. giganteus 17. E. hispidus 18. E. pyracanthus 19. E. riparius 20. E. villosus 21. Elytrigia pruinifera 22. E. pungens 23. Festuca arundinacea 24. Leymus chinensis 25. L. mollis 26. L. racemosus 27. L. secalinus 28. Miscanthus sacchariflorus 29. Spartina pectinata
10 Doświadczenie, rok wysiewu Leymus chinensis Miscanthus sacchariflorus Elymus elongatus Spartina pectinata
11 Rok 2000 zadarniona powierzchnia hałdy Półka z drzewami
12 Doświadczenie rok 2009 Ocena rozwoju roślin Miskant cukrowy Wydmuchrzyca pontyjska Wysokość roślin spartina preriowa 200 cm miskant cukrowy 182 cm wydmuchrzyca pontyjska 139 cm Spartina preriowa
13 Zadrzewione półki rok 2009 Rokitnik Oliwnik Żarnowiec Amorfa Amorfa
14 Ilość składników pokarmowych w podłożach pobranych z hałdy popiołów w Sowlanach w październiku 2009 r. Podłoże ph Zasolenie N-NO 3 P K Ca Na Mg [gl -1 ] [mgl -1 ] [mgl -1 ] [mgl -1 ] [mgl -1 ] [mgl -1 ] [mgl -1 ] Popiół 6,47 0,10 < Popiół + osad 6,10 0, Część niezadarniona
15 Zawartość metali ciężkich w podłożach pobranych z hałdy popiołów w Sowlanach w październiku 2009 r. Podłoże Cd Cr Pb Zn [mgkg -1 ] [mgkg -1 ] [mgkg -1 ] [mgkg -1 ] Popiół <5 36,22 <10 385,83 Popiół + osady ściekowe <5 28,42 <10 647,62 Dopuszczalne zawartości dla gleb średniozwięzłych* * - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (D.U. nr 37 poz. 344 z r.).
16 Zawartość metali ciężkich w materiale roślinnym pobranym ze zrekultywowanej hałdy popiołów z EC w Białymstoku-Sowlanach w X.2009 r. w mgkg -1 L.p. Materiał Cd Cr Pb Zn 1 Spartina pectinata <5 <5 <10 354,2 2 Elaeagnus angustifolia 5,85 <5 37,64 227,49 3 Elymus elongatus <5 <5 12,26 370,46 4 Cytisus scoparius <5 < Tanacetum vulgare <5 <5 <10 75,92 6 Bromus inermis <5 <5 < Festuca arundinacea <5 <5 <10 38,84 8 Miscanthus sacchariflorus <5 <5 <10 25,26 9 Helianthus tuberosus bulwy 0 <5 <10 17,35 10 Helianthus tuberosus łodygi <5 <5 86,69 10,55 11 Hippophaë rhamnoides owoce <5 0 <10 26,23 12 Hippophaë rhamnoides pędy 0 <5 <10 35,37 13 Urtica dioica 0 <5 <10 40,11 14 Amorpha fruticosa <5 17,65 65,38 562,39 Progowe zawartości metali ciężkich w roślinach na cele paszowe dla liści (Poznański 1997) 0,1 3 20
17 Podsumowanie 1. Główny cel rekultywacji hałdy zahamowanie erozji wietrznej pyłów został osiągnięty. 2. Wniesienie komunalnych osadów ściekowych do rekultywacji popiołów i wprowadzenie roślinności trawiastej wpłynęło na inicjację życia biologicznego w martwym podłożu. 3. Zastosowane osady ściekowe były źródłem metali ciężkich. Najwyższą zawartość Zn stwierdzono w pędach amorfy krzewiastej, oliwnika wąskolistnego i żarnowca miotlastego oraz w biomasie wydmuchrzycy wydłużonej; topinambur i amorfa należały do gatunków kumulujących najwięcej ołowiu; w tkankach amorfy stwierdzono także najwięcej chromu. Bromus inermis
18 Doświadczenie 2 Bytom ( ) (oceniano 8 gatunków roślin, w tym 5 wieloletnich gatunków traw oraz 3 gatunki dwuliściennych bylin) Gleba średnio zwięzła skażona metalami ciężkimi na skutek długotrwałej działalności wydobywczej oraz przetwórczej rud Pb, Zn i Cd. Pole podzielono na 4 części, na których w ramach współpracy z IETU w Katowicach prowadzono badania nad wpływem trzech stabilizatorów doglebowych, których funkcją miało być wiązanie metali ciężkich zawartych w glebie w formę nierozpuszczalnych i nie dostępnych dla roślin połączeń. Celem tych badań było określenie wpływu tej metody na obniżenie zawartości metali ciężkich w biomasie przeznaczonej do spalania, w porównaniu do kontroli. Sida hermaphrodita Panicum virgatum
19 Bytom analizy chemiczne gleby w mg/kg (X.2012) Rok Wariant glebowy Cd Cr Pb Zn 2010 I - bez dodatków I - bez dodatków II - z dodatkiem podłoża III - z dodatkiem podłoża IV - z dodatkiem podłoża Dopuszczalne stężenie metali ciężkich zanieczyszczających glebę średnio zwięzłą (Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, D.U. 2002, 37 poz. 344)
20 Bytom zawartość metali ciężkich w biomasie w mg/kg w zależności od zastosowanego wariantu glebowego pod koniec 2012 r. (w.i bez dodatków, w.ii z dodatkiem podłoża 1) L.p. Gatunek Cd Cr Pb Zn w. I w. II w. I w. II w. I w. II w. I w. II 1 Andropogon gerardii 0,4 0 2,1 0,4 10,8 3, Elymus elongatus 0,4 1,3 1,8 2,4 9,2 5, Lavathera thuringiaca 2,7 3,3 4,4 0,5 12,4 29, Panicum virgatum 0,6 0,6 0,9 2,3 10,2 18, Sida hermaphrodita 5,4 4,3 0,4 1,4 2,4 2, Silphium perfoliatum 1,6 4,6 8,1 5,1 82,4 231, Spartina pectinata 0,2 0 2,1 2,5 7,5 1, Wartości progowe dla pelet i brykietów (wg PN EN :2011 i PN EN :2011) 0,
21 Ocena potencjału plonowania gatunków wysadzonych w Bytomiu na koniec sezonu wegetacyjnego 2013 r. Gatunek Wysokość roślin [cm] Plon świeżej masy [t/ha] Zawartość suchej masy [%] Plon suchej masy [t/ha] Andropogon gerardi ,1 56,2 10,8 Elymus elongatus ,5 62,7 8,9 Lavathera thuringiaca ,4 53,1 10,2 Panicum virgatum ,2 64,7 14,5 Sida hermaphrodita ,8 53,8 16,0 Silphium perfoliatum ,4 33,8 18,8 Spartina pectinata ,9 57,3 11,4
22 Podsumowanie Najlepiej rozwiniętymi gatunkami na koniec 2013 r. były: Sida hermaphrodita i Silphium perfoliatum, z których uzyskano odpowiednio: 16,0 i 18,8 t suchej masy z 1 ha. Ślazowiec pensylwański o wysokości 317 cm był najwyższym gatunkiem wśród ocenianych roślin. Spośród waloryzowanych gatunków traw najwyższe plony zebrano z prosa rózgowatego (14,5 t s.m./ha) i spartiny preriowej (11,4 t s.m./ha). Badania zawartości metali ciężkich w próbach glebowych wykazały przekroczenia dopuszczalnego stężenia Cd, Pb i Zn w próbach pobranych z wariantów z preparatami zastosowanymi przez IETU w Katowicach w celu zmniejszenia dostępności dla roślin metali ciężkich zawartych w glebie. W wariancie bez dodatku preparatów ograniczających pobieranie m.c. przez rośliny, nie wykazano przekroczeń zawartości m.c. Obserwowane zależności pozwalają stwierdzić, że zastosowane gatunki roślin przyczyniły się do fitosanitacji skażeń glebowych do dopuszczalnego poziomu. W próbach materiału roślinnego odnotowano przekroczenie progowych zawartości kadmu, ołowiu i cynku, niezależnie od zastosowanego wariantu glebowego. Gatunkiem wyróżniającym się wysoką kumulacją m.c. była sylfia przerośnięta, w której tkankach stwierdzono zawartość Cd w ilości 4,6 mg/kg s.m., Pb 231,4 mg/kg s.m. i Zn 647,5 mg/kg s.m.
23 Doświadczenia 3 i 4 wysadzenie roślin VII.2009 Solec Kujawski 8 gatunków (Konin) Konin - Andropogon gerardi - Elymus elongatus* - Miscanthus sacchariflorus* - Panicum virgatum* - Spartina pectinata* - Lavatera thuringiaca - Sida hermaphrodita - Silphium perfoliatum * - w Solcu Kujawskim (4 gatunki)
24 Skład chemiczny gleby 1. Zawartość metali ciężkich Formy ogólne zawartość w mg/kg s.m. gleby Lokalizacja Pb Cd Ni Cr Cu Zn Hg Konin 4,3 0,17 1,5 7,3 4,0 17 0,01484 Solec Kujawski 18,1 0,51 4,3 7,4 25,4 153,9 0,04189 Dopuszczalne zawartości dla gleb średniozwięzłych* * - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (D.U. nr 37 poz. 344 z r.). Stopień zanieczyszczenia metalami ciężkimi w badanych próbach nie przekraczał zawartości naturalnej.
25 Skład chemiczny gleby 2. Wyniki badań na zawartość makroelementów. Lokalizacja Nr próby Zasolenie [g/l] ph w H 2 O Zawartość w mg/l badanego materiału N-NO 3 P K Mg Ca 1 0,12 bn 6,9 o 5 bn 48 ś 88 ś 47 ś 680 ś Konin 2 0,06 bn 6,6 lk 100 bw 35 n 380 bw 65 w 662 ś 3 0,06 bn 7,1 o 17 n 24 n 200 bw 70 w 1886 bw 4 1,19 w 7,1 o 140 bw 279 bw 575 bw 420 bw 2800 bw 5 1,41 w 7,1 o 170 bw 312 bw 690 bw 464 bw 2600 bw Solec Kujawski 6 1,19 w 7,2 o 110 bw 356 bw 775 bw 446 bw 2700 bw 7 0,80 ś 7,2 o 100 bw 252 bw 540 bw 399 bw 2800 bw Przykrycie powierzchni składowiska odpadów komunalnych w Solcu Kujawskim warstwą kompostu, po zakończeniu jego eksploatacji, przyczyniło się do poprawy żyzności.
26 Ocena rozwoju gatunków wysadzonych na terenach zdegradowanych 1. Solec Kujawski, komunalne wysypisko śmieci Gatunek Wysokość roślin [cm] Plon świeżej masy [t/ha] Zawartość suchej masy [%] Plon suchej masy [t/ha] Elymus elongatus 134 9,96 45,94 4,58 Panicum virgatum ,71 48,75 17,41 Spartina pectinata ,80 52,20 16,60 Miscanthus sacchariflorus ,02 51,76 14,50 Panicum virgatum Miscanthus sacchariflorus
27 Ocena rozwoju gatunków wysadzonych na terenach zdegradowanych 2. Konin Gatunek Wysokość roślin [cm] Plon świeżej masy [t/ha] Zawartość suchej masy [%] Miscanthus sacchariflorus 178 pojedyncze pędy, plonu nie oceniano Sida hermaphrodita 75 pojedyncze pędy, plonu nie oceniano Plon suchej masy [t/ha] Andropogon gerardi 204 5,69 66,08 3,76 Silphium perfoliatum 246 8,53 36,48 3,11 Elymus elongatus 177 5,51 67,29 3,71 Panicum virgatum 169 4,44 70,28 3,12 Lavathera thuringiaca 139 3,73 57,00 2,13 Spartina pectinata 172 pojedyncze pędy, plonu nie oceniano Calamagrostis epigejos (ruderalny) ,9 71,25 14,18 Elymus elongatus Calamagrostis epigejos
28 Badania zawartości metali ciężkich w mg/kg s.m. Konin biomasa pobrana z terenu doświadczenia w XI r. Gatunek Cd Cr Pb Zn Elymus elongatus 0 0,78 2,40 3,25 Lavathera thuringiaca 0,29 0 4,61 20,82 Miscanthus sacchariflorus 0 6,82 13,48 21,87 Panicum virgatum 0,21 34,68 613,62 16,73 Silphium perfoliatum 44,10 6,72 236,20 38,87 Spartina pectinata 0 0,02 2,34 13,32 Bromus inermis Ruderalny 30,44 12,63 579,05 6,00 Calamagrostis epigejos Ruderalny 1,34 2,57 4,38 18,30 Daucus carota Ruderalny 0,59 0 3,05 33,05 Holcus lanatus Ruderalny 90,00 33,65 153,79 24,99 Wartości progowe dla pelet i brykietów 0, Wyniki: stwierdzono znaczną kumulację Cd w tkankach sylfii przerośniętej - 44,1 mg/kg s.m. i stokłosy bezostnej 30,44 mg/kg, a także Pb u tych samych gatunków, odpowiednio 236 i 579 mg/kg s.m. oraz u prosa rózgowatego 613,6 mg/kg.
29 Podsumowanie Solec Kujawski Najlepiej rozwijającymi się gatunkami były trawy typu C4 fotosyntezy Panicum virgatum, Spartina pectinata i Miscanthus sacchariflorus, które pod koniec sezonu wegetacyjnego 2013 r. osiągnęły wysokość odpowiednio: 241, 230 i 205 cm. Na uwagę zasługiwała wysokość plonu biomasy uzyskanego z tych gatunków: Panicum virgatum 17,4 t s.m./ha, Spartina pectinata 16,6 t s.m./ha, Miscanthus sacchariflorus 14,5 t s.m./ha, który był ponad 3 x wyższy od plonowania Elymus elongatus (4,6 t s.m./ha). Konin Zastosowane gatunki plonowały na poziomie ok. 3 t s.m./ha. i pod względem rozwoju zostały zdominowane przez trzcinnika piaskowego Calamagrostis epigejos, ekspansywny gatunek ruderalny, wyróżniający się bardzo małymi wymaganiami wobec siedliska, z którego uzyskano plon w wysokości 14 t s.m. z 1 ha. Kozłowski i współautorzy (2012) podkreślają znaczenie tego gatunku dla fitoenergetyki. Doświadczenie w Koninie jest przykładem na stosowanie zasad zrównoważonego rozwoju dla biopaliw, zawartych w przepisach dyrektywy 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. Kreowanie globalnej podaży biomasy nie powinno naruszać naturalnych ekosystemów, np. poprzez przekształcanie wieloletnich odłogów w użytki rolne, w celu wprowadzenia uprawy roślin energetycznych (Błażejewska, 2011). Obserwacje fitosocjologiczne roślinności występującej w strefie ochronnej Huty Aluminium wykazały obecność ok. 20 gatunków roślinności zielnej i drzewiastej, tworzących trwałą fitocenozę, której przekształcanie w plantację produkcyjną roślin energetycznych jest nieuzasadnione.
30 Zamiast wniosków gatunki perspektywiczne Wśród ocenianych roślin dominują gatunki obcego pochodzenia. Wprowadzenie ich do uprawy w naszym kraju wymaga dodatkowych badań i obserwacji nad potencjalnym zagrożeniem inwazyjnym. Stanowią interesujący materiał w perspektywie zachodzących zmian klimatycznych, np. proso rózgowate i miskant chiński, uniwersalne trawy do różnorodnych zastosowań. Panicum virgatum biomasa do celów energetycznych Plon biomasy: 9-13 t s.m./ha Panicum virgatum wartościowa pasza dla przeżuwaczy Panicum virgatum trawa ozdobna Plon uzyskany : 9,8 t s.m./ha (w warunkach długotrwałej suszy)
31 Analizy molekularne 120 Analiza skupień dla wybranych 33 obiektów miskanta Metoda Warda Odległości euklidesowe *odl.wiąz/odl.maks /L /L /L8.6 82/L7.7 78/L7.3 93/L /L7.6 94/L /L /L /L5.2 87/L8.5 85/L8.3 67/L3.6 75/L5.7 73/L5.5 66/L3.5 68/L3.7 84/L8.2 65/L3.4 63/L3.2 72/L5.4 69/L5.1 86/L8.4 64/L3.3 79/L7.4 76/L7.1 77/L7.2 74/L5.6 83/L8.1 71/L5.3 89/L8.7 62/L3.1 Głównym celem aktualnie prowadzonych badań jest wyszukanie nowych populacji wieloletnich gatunków traw typu C-4 fotosyntezy prosa rózgowatego i miskanta chińskiego, charakteryzujących się wysoką produktywnością i jakością, przeznaczonej do produkcji biogazu i do spalania biomasy lignino-celulozowej, w porównaniu do uprawianego w Polsce miskanta olbrzymiego. Obserwacje fenologiczne i morfologiczne oraz badania molekularne potwierdzają dużą zmienność występującą w zgromadzonych populacjach. Badania prowadzone są w ramach PW zad. 2.8: Poszerzanie puli genetycznej roślin z przeznaczeniem na cele nieżywnościowe r.
32 Literatura Błażejewska K Pośrednie zmiany użytkowania gruntów a produkcja bioenergii. Czysta Energia 12: Kozłowski S. i in Trawy właściwości, występowanie i wykorzystanie. PWRiL o. Poznań: 400 ss. Poznański E Stopień skażenia gleb i roślin metalami ciężkimi na terenie aglomeracji bydgoskiej. Materiały z IV i V Forum Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, seria Ochrona Środowiska: Siuta J Ochrona powierzchni ziemi stan i niezbędne działania. Mat. Konf. Nauk. Tech.: Ochrona i rekultywacja gruntów. Inżynieria Ekologiczna 1: DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Włodzimierz Majtkowski
Ocena przydatności różnych gatunków roślin do rekultywacji terenów zdegradowanych przez przemysł i gospodarkę komunalną Włodzimierz Majtkowski Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - PIB Krajowe Centrum
Bardziej szczegółowoOcena i poszerzanie przydatności roślin alternatywnych do bioakumulacji metali ciężkich. symbol zadania: 3.3
Ocena i poszerzanie przydatności roślin alternatywnych do bioakumulacji metali ciężkich. symbol zadania: 3.3 Realizowali: ZTRMiE (G. Żurek), KCRZG, OB (W. Majtkowski), ZBiFR (K. Rybka) 2008-2013 Cel realizacji
Bardziej szczegółowoOcena zastosowania geokompozytów sorbujących wodę w uprawie miskanta olbrzymiego i traw na podłożach rekultywacyjnych - raport
Ocena zastosowania geokompozytów sorbujących wodę w uprawie miskanta olbrzymiego i traw na podłożach rekultywacyjnych - raport dr Marta Pogrzeba dr Jacek Krzyżak dr hab. Grażyna Płaza Kierownik zadania:
Bardziej szczegółowoFitosanitarna rola szaty roślinnej na zrekultywowanej hałdzie popiołów w Sowlanach k. Białegostoku
NR 263 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2012 WŁODZIMIERZ MAJTKOWSKI GABRIELA MAJTKOWSKA Ogród Botaniczny Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych Instytut Hodowli i Aklimatyzacji
Bardziej szczegółowoPRODUKTYWNOŚĆ WIELOLETNICH PLANTACJI ENERGETYCZNYCH W POLSCE
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 2/2008 Włodzimierz Majtkowski, Gabriela Majtkowska Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych Ogród Botaniczny w Bydgoszczy PRODUKTYWNOŚĆ
Bardziej szczegółowoAlternatywne kierunki użytkowania roślin motylkowatych drobnonasiennych
Rośliny motylkowate : Dostarczają paszy o wysokiej zawartości białka i innych składników pokarmowych Podnoszą żyzność gleby dzięki wiązaniu N z atmosfery (Rhisobium) i uruchamianiu trudno rozpuszczalnych
Bardziej szczegółowo"Metale ciężkie w osadzie z wiejskiej oczyszczalni ścieków i kompoście - ocena przydatności do rolniczego wykorzystania"
"Metale ciężkie w osadzie z wiejskiej oczyszczalni ścieków i kompoście - ocena przydatności do rolniczego wykorzystania" Agnieszka RAJMUND 1), Marta BOŻYM 2) 1) Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, Dolnośląski
Bardziej szczegółowoProgram Wieloletni Sprawozdanie za okres r.
Program Wieloletni 2015-2020 Sprawozdanie za okres 15.07-31.12.2015 r. Nazwa i nr zadania: 2.8 Poszerzanie puli genetycznej roślin z przeznaczeniem na cele nieżywnościowe Wykonawcy Bydgoszcz - Ogród Botaniczny
Bardziej szczegółowoMoŜliwości uprawy roślin energetycznych na terenie zanieczyszczonym metalami cięŝkimi
SEMINARIA MoŜliwości uprawy roślin energetycznych na terenie zanieczyszczonym metalami cięŝkimi IETU d r M a r t a P o g r z e b a Z e s p ó ł F i t o r e m e d i a c j i / Z a k ł a d B i o t e c h n
Bardziej szczegółowoWprowadzanie do obrotu nowych produktów powstałych z odpadów. Doświadczenia, wdrożenia dla gospodarki
Wprowadzanie do obrotu nowych produktów powstałych z odpadów. Doświadczenia, wdrożenia dla gospodarki Jacek Antonkiewicz 1, Marcin Pietrzykowski 2, Tomasz Czech 3 1Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej
Bardziej szczegółowoPracowania Traw Pozapaszowych i Roślin Energetycznych, ZTRMiE, IHAR-PIB Radzików. Grzegorz Żurek, Danuta Martyniak, Kamil Prokopiuk
Pracowania Traw Pozapaszowych i Roślin Energetycznych, ZTRMiE, IHAR-PIB Radzików Grzegorz Żurek, Danuta Martyniak, Kamil Prokopiuk Cel realizacji zadania: Opracowanie i praktyczna weryfikacja zaleceń agrotechnicznych
Bardziej szczegółowoPlonowanie wybranych gatunków roślin uprawianych na cele energetyczne w polskich warunkach
Plonowanie wybranych gatunków roślin uprawianych na cele energetyczne w polskich warunkach Wybrane elementy agrotechniki Gatunek Obsada roślin [tys./ha] Nawożenie [kg/ha] N P 2 O 5 K 2 O Odchwaszczanie
Bardziej szczegółowoMożliwości zastosowania aparatu LCpro+ do oceny parametrów fizjologicznych roślin wykorzystywanych do celów energetycznych.
Otwarte seminaria 2014 Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach Możliwości zastosowania aparatu LCpro+ do oceny parametrów fizjologicznych roślin wykorzystywanych do celów energetycznych.
Bardziej szczegółowoPRODUKCJA BIOMASY MISKANTA JAKO ALTERNATYWA DLA OBSZARÓW ZANIECZYSZCZONYCH I ODŁOGOWANYCH: JAKOŚĆ, ILOŚĆ ORAZ WPŁYW NA GLEBĘ PROJEKT MISCOMAR
OTWARTE SEMINARIA IETU PRODUKCJA BIOMASY MISKANTA JAKO ALTERNATYWA DLA OBSZARÓW ZANIECZYSZCZONYCH I ODŁOGOWANYCH: JAKOŚĆ, ILOŚĆ ORAZ WPŁYW NA GLEBĘ PROJEKT MISCOMAR dr Marta Pogrzeba, dr Jacek Krzyżak
Bardziej szczegółowoWiktor Pszczółkowski Agata Pszczółkowska Krzysztof Piotrowski Zdzisława Romanowska-Duda Mieczysław Grzesik. Ewa Kochańska
Wiktor Pszczółkowski Agata Pszczółkowska Krzysztof Piotrowski Zdzisława Romanowska-Duda Mieczysław Grzesik Ewa Kochańska Założenia programowe badań naukowych w CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII w obszarze
Bardziej szczegółowoWybrane zagadnienia dotyczące obrotu biomasą i biopaliwami. Zajęcia III- System lokalnego zaopatrzenia elektrowni lub ciepłowni w biopaliwa stałe
Wybrane zagadnienia dotyczące obrotu biomasą i biopaliwami Zajęcia III- System lokalnego zaopatrzenia elektrowni lub ciepłowni w biopaliwa stałe grupa 1, 2, 3 Założenia: Zapotrzebowanie Elektrowni Skawina
Bardziej szczegółowoWŁODZIMIERZ MAJTKOWSKI¹ ROMAN WARZECHA² ¹Ogród Botaniczny IHAR-PIB w Bydgoszczy ²Zakład Genetyki i Hodowli Roślin IHAR-PIB w Radzikowie
Technologia uprawy współrzędnej i produkcji miskanta olbrzymiego z kukurydzą lub sorgiem oraz kukurydzy w siewie czystym w celu optymalizacji metod ograniczających zachwaszczenie plantacji oraz zwiększających
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych. (Dz. U. z dnia 29 lipca 2010 r.
Dz.U.10.137.924 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. 2), 3) w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz. U. z dnia 29 lipca 2010 r.) Na podstawie art. 43 ust. 7 ustawy z dnia 27
Bardziej szczegółowoWykorzystanie i znaczenie roślin roŝnika przerośniętego /Silphium perfoliatum L./ w gospodarce człowieka
Wykorzystanie i znaczenie roślin roŝnika przerośniętego /Silphium perfoliatum L./ w gospodarce człowieka Autor:Aleksandra Góralska praca realizowana pod kierownictwem dr inŝ. Jarosława Piłata w Katedrze
Bardziej szczegółowoOCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA. gleba lekka szt./ % 455/2200 0/0 119/26 53/12 280/61 3/1
OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań odczynu gleby i zawartości makroelementów w próbkach gleby przedstawiono w tabelach zasobności gleby ( Zestawienie zasobności gleby na obszarze
Bardziej szczegółowoSpis treści. 1. Aktualny stan produkcji i wykorzystania energii odnawialnej... 13. 2. Perspektywy rozwoju odnawialnych źródeł energii...
Przedmowa... 11 1. Aktualny stan produkcji i wykorzystania energii odnawialnej... 13 Wprowadzenie (Janusz Rakowski)... 13 1.1. Wykorzystanie energii odnawialnej w skali świata (Janusz Rakowski)... 18 1.1.1.
Bardziej szczegółowoForum Biomasy Produkcja, Kontraktowanie, Logistyka 22-23 marca 2012r. dr inż. Agnieszka Krawczyk Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie
dr inż. Agnieszka Krawczyk Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie Wyszczególnienie Użytki rolne ogółem 16119 Polska tys. ha 16119 561,4 Opolszczyzna tys. ha 561,4 Grunty orne 11998 493,0 pod zasiewami
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOT ZLECENIA. Odebrano z terenu powiatu Raciborskiego próbki gleby i wykonano w Gminie Kornowac:
PRZEDMIOT ZLECENIA Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Kornowac o powierzchni 598,25ha.
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOT ZLECENIA :
PRZEDMIOT ZLECENIA : Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Racibórz o powierzchni
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 25 lutego 2015 r. Poz. 257 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 lutego 2015 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 25 lutego 2015 r. Poz. 257 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 lutego 2015 r. 2), 3) w sprawie komunalnych osadów ściekowych Na podstawie
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych2), 3)
Dziennik Ustaw Nr 137 11129 Poz. 924 924 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych2), 3) Na podstawie art. 43 ust. 7 ustawy z dnia 27 kwietnia
Bardziej szczegółowoa. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 700 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 10 próbkach gleby,
Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego w Gminie Krzanowice z powierzchni 1670,94 ha. Odebrano z terenu
Bardziej szczegółowoOcena przydatności polskich odmian traw kępowych do obsiewu ścieżek
Ocena przydatności polskich odmian traw kępowych do obsiewu ścieżek Włodzimierz Majtkowski & Jan Schmidt Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin PIB Ogród Botaniczny KCRZG w Bydgoszczy Dni Trawnika i Traw
Bardziej szczegółowo6. OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI
6. OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI Główne czynniki mające wpływ na powierzchnię ziemi to m.in. mechaniczne niszczenie pokrywy glebowej wskutek procesów urbanizacji, działalności górniczej i niewłaściwie prowadzonych
Bardziej szczegółowoZadanie 3.1. Włodzimierz Majtkowski Ogród Botaniczny KCRZG w Bydgoszczy
Charakterystyka biologii, ocena i poszerzanie potencjału użytkowego wieloletnich roślin energetycznych Zadanie 3.1 Włodzimierz Majtkowski Ogród Botaniczny KCRZG w Bydgoszczy 2008-2013 Cel zadania Ocena
Bardziej szczegółowoPOTENCJAŁ ENERGETYCZNY ROLNICTWA GMINY BEJSCE
POTENCJAŁ ENERGETYCZNY ROLNICTWA GMINY BEJSCE Andrzej Pacocha Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich i Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach ZASOBY GRUNTOWE CZYLI CZYM
Bardziej szczegółowoa. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 899 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 12 próbkach gleby,
Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego w Gminie Krzyżanowice z powierzchni 1577ha. odebrano z terenu
Bardziej szczegółowoMikołajczak J. 1, Majtkowski W. 2,Topolińska P. 1, Marć- Pieńkowska J. 1
Mikołajczak J. 1, Majtkowski W. 2,Topolińska P. 1, Marć- Pieńkowska J. 1 1 Uniwersytet Technologiczno- Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt, Katedra Żywienia i Gospodarki Paszowej
Bardziej szczegółowoMożliwość zastosowania biowęgla w rolnictwie, ogrodnictwie i rekultywacji
Agnieszka Medyńska-Juraszek, Irmina Ćwieląg Piasecka, Magdalena Dębicka, Piotr Chohura, Cecylia Uklańska-Pusz, Wojciech Pusz 1, Agnieszka Latawiec, Jolanta Królczyk 2 1 Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Bardziej szczegółowoOcena możliwości wykorzystania traw odmian pozapaszowych w fitoremediacji gleb zanieczyszczonych
Otwarte seminaria 2012 Ocena możliwości wykorzystania traw odmian pozapaszowych w fitoremediacji gleb zanieczyszczonych dr Marta Pogrzeba mgr Jacek Krzyżak Zespół Fitoremediacji Plan seminarium Charakterystyka
Bardziej szczegółowoUniwersytet Śląski Katowice Dział Logistyki ul. Bankowa Katowice tel. (32) mail: pok.
Uniwersytet Śląski Katowice 29.04.2014 Dział Logistyki ul. Bankowa 12 40-007 Katowice tel. (32) 359 19 07 mail: joanna.kozbial@us.edu.pl; pok. 104 Zaproszenie do składania ofert Niniejsze postępowanie
Bardziej szczegółowoSEMINARIUM UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE. Tytuł referatu Bioenergia w Polsce. Uprawy energetyczne w Polsce stan obecny
SEMINARIUM UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE Tytuł referatu Bioenergia w Polsce. Uprawy energetyczne w Polsce stan obecny ITP. Oddz. Warszawa /POLBIOM Anna Grzybek 23.-24.04.2015 r.,
Bardziej szczegółowoa. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 956 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 14 próbkach gleby,
Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego w Gminie Pietrowice Wielkie z powierzchni 2018 ha. Odebrano z
Bardziej szczegółowoSEMINARIUM Odnawialne źródła energii Piechowice 20-21 września 2011r. dr inż. Agnieszka Krawczyk Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie
SEMINARIUM Odnawialne źródła energii Piechowice 20-21 września 2011r. dr inż. Agnieszka Krawczyk Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie Powiaty: Grodzkie 1 Ziemskie 11 Gminy: Miejskie 3 Miejsko
Bardziej szczegółowoBADANIE ROZWOJU WYBRANYCH GATUNKÓW TRAW DO UMACNIANIA SKŁADOWISK POPIOŁÓW PALENISKOWYCH Z ELEKTROCIEPŁOWNI
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 2/2009 Krzysztof Klimont, Zofia Bulińska-Radomska Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie BADANIE ROZWOJU WYBRANYCH
Bardziej szczegółowoSystemy produkcji ekologicznej
WYKŁDY Systemy produkcji ekologicznej 1. Zarys historyczny. Nowe tendencje i kierunki rozwoju rolnictwa ekologicznego. Podstawy prawne rolnictwa ekologicznego. 2. Ogólne zasady funkcjonowania rolnictwa
Bardziej szczegółowoOchrona roślinnych zasobów genowych - korzyści dla nowoczesnego rolnictwa
Ochrona roślinnych zasobów genowych - korzyści dla nowoczesnego rolnictwa Agnieszka I. Piotrowicz-Cieślak Łomża, 4 września 2016 r. Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych - funkcje ochrona zmienności
Bardziej szczegółowoPROBLEMY POWSTANIA RYNKU BIOMASY W POLSCE
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 1/2007 Włodzimierz Majtkowski Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Ogród Botaniczny IHAR w Bydgoszczy PROBLEMY POWSTANIA RYNKU BIOMASY W POLSCE Streszczenie Ocenia się,
Bardziej szczegółowoLp. STANDARD PODSTAWA PRAWNA
Zestawienie standardów jakości środowiska oraz standardów emisyjnych Lp. STANDARD PODSTAWA PRAWNA STANDARDY JAKOŚCI ŚRODOWISKA (IMISYJNE) [wymagania, które muszą być spełnione w określonym czasie przez
Bardziej szczegółowoPrawdziwy rozwój człowieka, zwierzęcia i roślin zależy od gleby Hipokrates
Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Rzeszowie Prawdziwy rozwój człowieka, zwierzęcia i roślin zależy od gleby Hipokrates Organizacja Stacji Obecnie funkcjonuje Krajowa Stacja w Warszawie podległa Ministrowi
Bardziej szczegółowo(fot. M. Pelc) Regeneracja zasobów genowych traw ZDOO w Lisewie
(fot. M. Pelc) (fot. M. Pelc) Tab. 1. Założenia metodyczne regeneracji zasobów genowych traw w ramach PW 1.2., Kiełkowanie nasion Odmiany 6 Gatunki 7 Liczba obiektów 42 Liczba nasion KCRZG / obiekt 300
Bardziej szczegółowoPracowania Traw Pozapaszowych i Roślin Energetycznych, ZTRMiE, IHAR-PIB Radzików Grzegorz Żurek, Danuta Martyniak, Kamil Prokopiuk
Pracowania Traw Pozapaszowych i Roślin Energetycznych, ZTRMiE, IHAR-PIB Radzików Grzegorz Żurek, Danuta Martyniak, Kamil Prokopiuk Cel realizacji zadania: Opracowanie i praktyczna weryfikacja zaleceń agrotechnicznych
Bardziej szczegółowoProgram Wieloletni Sprawozdanie za okres r.
Program Wieloletni 2015-2020 Sprawozdanie za okres 1.01-31.12.2016 r. Nazwa i nr zadania: 2.8 Poszerzanie puli genetycznej roślin z przeznaczeniem na cele nieżywnościowe Radzików 25.11.2016 Wykonawcy Bydgoszcz
Bardziej szczegółowoZawartość składników pokarmowych w roślinach
Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie
Bardziej szczegółowo(Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu Art. 17 ust. 3)
Załącznik nr 9 Minimalne wymogi dotyczące nawozów i środków ochrony roślin 1. Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone - Wymóg 4 - dotyczy 8.2.10.5.1.4.1.2. Minimum requirements for fertilisers and pesticides
Bardziej szczegółowoOpinia. dotycząca możliwości wykorzystania komunalnych osadów ściekowych pochodzących z Oczyszczalni Ścieków w Małuszowie
Gdynia, dnia 08 sierpnia 2015 roku Opinia dotycząca możliwości wykorzystania komunalnych osadów ściekowych pochodzących z Oczyszczalni Ścieków w Małuszowie ZLECAJĄCY: Gmina Jawor ul. Rynek 1 59-400 Jawor
Bardziej szczegółowoDz.U. 199 Nr 72 poz. 813
Kancelaria Sejmu s. 1/1 Dz.U. 199 Nr 72 poz. 813 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OCHRONY ŚRODOWISKA, ZASOBÓW NATURALNYCH I LEŚNICTWA z dnia 11 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków, jakie muszą być spełnione przy
Bardziej szczegółowoBIOETANOL Z BIOMASY KONOPNEJ JAKO POLSKI DODATEK DO PALIW PŁYNNYCH
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. INNOWACYJNE ROZWIĄZANIA DLA POLSKIEGO ROLNICTWA Polskie rośliny włókniste i zielarskie dla innowacyjnej
Bardziej szczegółowoGromadzenie gatunków łąkowo-pastwiskowych w Ogrodzie Botanicznym KCRZG IHAR-PIB w Bydgoszczy
Gromadzenie gatunków łąkowo-pastwiskowych w Ogrodzie Botanicznym KCRZG IHAR-PIB w Bydgoszczy Bartosz Tomaszewski Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowy Instytut Badawczy, Ogród Botaniczny KCRZG,
Bardziej szczegółowoDyrektywa o osadach ściekowych
Dyrektywa o osadach ściekowych 03.10.2006..:: Dopłaty i Fundusze - Portal Informacyjny ::. Dyrektywa 86/278/EWG w sprawie ochrony środowiska, w szczególności gleby, w przypadku wykorzystania osadów ściekowych
Bardziej szczegółowoStan zagrożenia gleb Polski podstawowymi ksenobiotykami mineralnymi i organicznymi
Stan zagrożenia gleb Polski podstawowymi ksenobiotykami mineralnymi i organicznymi Andrzej Mocek Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gruntów Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Gleba jako układ trójfazowy
Bardziej szczegółowoBiomasa jako źródło energii odnawialnej Dr inż. Tomasz Piechota Katedra Agronomii Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Biomasa jako źródło energii odnawialnej Dr inż. Tomasz Piechota Katedra Agronomii Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Planowany udział energii (%) ze źródeł 35 30 25 20 15 10 5 odnawialnych w latach 2010-2030
Bardziej szczegółowoPracowania Traw Pozapaszowych i Roślin Energetycznych, ZTRMiE, IHAR-PIB Radzików
Pracowania Traw Pozapaszowych i Roślin Energetycznych, ZTRMiE, IHAR-PIB Radzików Grzegorz Żurek, Danuta Martyniak, Kamil Prokopiuk współpraca Agnieszka Rachwalska (ZDHAR, Grodkowice) Cel realizacji zadania:
Bardziej szczegółowoDoświadczenia w uprawie wybranych roślin energetycznych
Doświadczenia w uprawie wybranych roślin energetycznych Przyjęte w Polsce cele rozwoju odnawialnych źródeł energii są zgodne z zaleceniami UE, które zobowiązują kraje członkowskie do zwiększania udziału
Bardziej szczegółowoDoświadczenia w uprawie wybranych roślin energetycznych
Doświadczenia w uprawie wybranych roślin energetycznych Przyjęte w Polsce cele rozwoju odnawialnych źródeł energii są zgodne z zaleceniami UE, które zobowiązują kraje członkowskie do zwiększania udziału
Bardziej szczegółowoRekultywacja gleb i terenów skażonych SYLABUS A. Informacje ogólne
Rekultywacja gleb i terenów skażonych SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod Język
Bardziej szczegółowoZasobność gleby. gleba lekka szt./ % /810,64 0/0 107/15 332/47 268/38 0/0 16/29 0/0 3/19 0/0 13/81 0/0. szt./ %
OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań makro- i mikroelementów przedstawiono w tabelach zasobności gleby ( Zestawienie zasobności gleby na terenie gminy Kuźnia Raciborska i w Zestawieniu
Bardziej szczegółowoul. Prostokątna 13, Gdynia Tel.:
Inwestor: Gmina Kamieniec Ząbkowicki, ul. Ząbkowicka 26 57-230 Kamieniec Ząbkowicki Stadium: AKTUALIZACJA Temat: Aktualizacja Dokumentacji określającej warunki zamknięcia i rekultywacji składowiska odpadów
Bardziej szczegółowoAlternatywne systemu uprawy na gruntach o obniżonej wartości rolniczej.
Alternatywne systemu uprawy na gruntach o obniżonej wartości rolniczej. Grzegorz Żurek Danuta Martyniak Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Państwowy Instytut Badawczy, Radzików, 05-870 Błonie Prezentacja
Bardziej szczegółowoNAWÓZ ORGANICZNY POCHODZENIA KOMUNALNEGO
NAWÓZ ORGANICZNY POCHODZENIA KOMUNALNEGO Skład chemiczny i cechy fizykochemiczne nawozu: Azot całkowity (N) - 4,5 %; Fosfor (P) w przeliczeniu na P 2O 5-4,7 %; Potas (K) w przeliczeniu na K 2O - 0,6 %;
Bardziej szczegółowoKrajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB
Gromadzenie, ochrona, ocena i utrzymywanie w stanie żywym oraz udostępnianie dla potrzeb gospodarki narodowej zasobów genowych roślin użytkowych i ich patogenów. Zadanie 1.4 Dokumentacja i udostępnianie
Bardziej szczegółowoKOLEKCJA MIESZANEK TRAW w 2013 i 2014 roku. Pole Doświadczalno-Wdrożeniowe w Pożogu II
KOLEKCJA MIESZANEK TRAW w 2013 i 2014 roku. Pole Doświadczalno-Wdrożeniowe w Pożogu II 1. COUNTRY Energy 2020 późna z koniczyną - mieszanka o wysokiej koncentracji energii, do wieloletniego intensywnego
Bardziej szczegółowoZasobność gleby. gleba lekka szt./ % /2185,0 0/0 0/0 0/0 1063/100 0/0 824/923,6 0/0 0/0 3/0 821/100 0/0. szt./ %
STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE PIETROWICE WIELKIE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych
Bardziej szczegółowoBioróżnorodnośd flory w wieloletnich roślinach uprawianych na cele energetyczne
Bioróżnorodnośd flory w wieloletnich roślinach uprawianych na cele energetyczne Beata Feledyn-Szewczyk, Mariola Staniak Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej IUNG-PIB w Puławach Introduction
Bardziej szczegółowoKatedra Ochrony Środowiska
Katedra Ochrony Środowiska Lp. Kierunek studiów stacjonarnych II stopnia Specjalność Temat pracy dyplomowej magisterskiej 2016/2017 Opiekun pracy Nazwisko studenta 1. Ochrona środowiska TOŚ Wpływ eksploatacji
Bardziej szczegółowoTytuł prezentacji. Możliwość wykorzystania biowęgla w rekultywacji gleb zanieczyszczonych. metalami ciężkimi
Agnieszka Medyńska-Juraszek, Irmina Ćwieląg-Piasecka 1, Piotr Chohura 2 1 Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu ul. Grunwaldzka 53, 50-357 Wrocław 2 Katedra
Bardziej szczegółowoMACIEJ BALCEREK1, GABRIELA MAJTKOWSKA2, WŁODZIMIERZ MAJTKOWSKI3
Porównanie zawartości związków fenolowych wyciągów z nadziemnych części wybranych gatunków traw z kolekcji Ogrodu Botanicznego KCRZG - IHAR w Bydgoszczy MACIEJ BALCEREK1, GABRIELA MAJTKOWSKA2, WŁODZIMIERZ
Bardziej szczegółowoOcena potencjału biomasy stałej z rolnictwa
Ocena potencjału biomasy stałej z rolnictwa dr Zuzanna Jarosz Inżynieria rolnicza w ochronie i kształtowaniu środowiska Lublin, 23-24 września 2015 Głównym postulatem Unii Europejskiej, a także Polski,
Bardziej szczegółowoBiomasa alternatywą dla węgla kamiennego
Nie truj powietrza miej wpływ na to czym oddychasz Biomasa alternatywą dla węgla kamiennego Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu dr Bożena Niemczuk Lublin, 27 października
Bardziej szczegółowoPRODUKCJA BIOMASY ŚLAZOWCA PENSYLWAŃSKIEGO (SIDA HERMAPHRODITA RUSBY) JAKO KOSUBSTRATU DO BIOGAZOWNI ROLNICZEJ *
PRODUKCJA BIOMASY ŚLAZOWCA PENSYLWAŃSKIEGO (SIDA HERMAPHRODITA RUSBY) JAKO KOSUBSTRATU DO BIOGAZOWNI ROLNICZEJ * Jacek Kwiatkowski, Łukasz Graban, Waldemar Lajszner, Józef Tworkowski Katedra Hodowli Roślin
Bardziej szczegółowoSzkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Przyrodnicze uwarunkowania do produkcji biomasy na cele energetyczne ze szczególnym uwzględnieniem produkcji biogazu rolniczego Dr inż. Magdalena Szymańska
Bardziej szczegółowoNr zadania: 36. Gromadzenie i ocena kolekcji ekotypów traw wieloletnich z uwzględnieniem cech warunkujących ich wykorzystanie na cele alternatywne
Nr zadania: 36 Gromadzenie i ocena kolekcji ekotypów traw wieloletnich z uwzględnieniem cech warunkujących ich wykorzystanie na cele alternatywne Kierownik: dr hab. Elżbieta Kochańska Czembor, prof. nadzw.
Bardziej szczegółowoMieszanki traw pastewnych:
Trawy Pastewne Mieszanki traw pastewnych: Nasze mieszanki powstały poprzez dobór najlepszych gatunków traw i nasion motylkowych. Wykorzystywane są dla potrzeb gospodarstw rolnych, prowadzących intensywną
Bardziej szczegółowoGRZYBY EKTOMIKORYZOWE I BIOSTABILIZACJA TRUDNOODNAWIALNYCH. Akademia Jana Długosza Zakład Mikrobiologii i Biotechnologii Częstochowa
GRZYBY EKTOMIKORYZOWE I BIOSTABILIZACJA ZANIECZYSZCZEŃ NA TERENACH TRUDNOODNAWIALNYCH Piotr Krupa Piotr Krupa Akademia Jana Długosza Zakład Mikrobiologii i Biotechnologii 42-200 Częstochowa Symbiotyczne
Bardziej szczegółowoZadanie 3.7 Monitoring chorób grzybowych runi wybranych trwałych użytków zielonych oraz ocena stopnia porażenia nasion traw przez endofity.
Zadanie 3.7 Monitoring chorób grzybowych runi wybranych trwałych użytków zielonych oraz ocena stopnia porażenia nasion traw przez endofity. Dr hab. Barbara Wiewióra prof. nzw. Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa
Bardziej szczegółowoEFEKTY BIOLOGICZNEJ REKULTYWACJI BYŁEGO ZŁOŻA KRUSZYWA BUDOWLANEGO DOBROSZÓW WIELKI" W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI SZKOŁA NAUK TECHNICZNYCH MICHAŁ DRAB EFEKTY BIOLOGICZNEJ REKULTYWACJI BYŁEGO ZŁOŻA KRUSZYWA BUDOWLANEGO DOBROSZÓW WIELKI" W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM MONOGRAFIA Redakcja Wydawnictw
Bardziej szczegółowoZAKŁAD NASIENNICTWA I NASIONOZNAWSTWA. Radzików, Błonie RYNEK NASION 2010
INSTYTUT HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY ZAKŁAD NASIENNICTWA I NASIONOZNAWSTWA PRACOWNIA EKONOMIKI NASIENNICTWA I HODOWLI ROŚLIN Radzików, 05-870 Błonie RYNEK NASION 2010 Raport
Bardziej szczegółowoUprawa roślin na potrzeby energetyki
INSTYTUT UPRAWY NAWOŻENIA I GLEBOZNAWSTWA PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY Uprawa roślin na potrzeby energetyki Szczecin 3 grudnia 2009 Promocja rozwiązań sprzyjających produkcji energii niskoemisyjnej Polska
Bardziej szczegółowoZAKŁAD NASIENNICTWA I NASIONOZNAWSTWA. Radzików, Błonie RYNEK NASION 2011
INSTYTUT HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY ZAKŁAD NASIENNICTWA I NASIONOZNAWSTWA PRACOWNIA EKONOMIKI NASIENNICTWA I HODOWLI ROŚLIN Radzików, 05-870 Błonie RYNEK NASION 2011 Raport
Bardziej szczegółowoGrzegorz Żurek, Danuta Martyniak ODTWORZENIE NASIENNICTWA KILKU GATUNKÓW TRAW MARGINALNYCH
Grzegorz Żurek, Danuta Martyniak ODTWORZENIE NASIENNICTWA KILKU GATUNKÓW TRAW MARGINALNYCH Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Państwowy Instytut Badawczy, Radzików, 05-870 Błonie WSTĘP Zbiorowiska
Bardziej szczegółowoSTAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA
STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych badań
Bardziej szczegółowoStan i przewidywanie wykorzystania potencjału produkcyjnego TUZ w kraju dr hab. Jerzy Barszczewski, prof. nadzw.
Stan i przewidywanie wykorzystania potencjału produkcyjnego TUZ w kraju dr hab. Jerzy Barszczewski, prof. nadzw. 6. Konferencja Naukowa "WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE" Falenty, 27 28 listopada 2013
Bardziej szczegółowoWdrażanie norm jakości pelletów i brykietów
Wdrażanie norm jakości pelletów i brykietów dr inż. Wojciech Cichy Instytut Technologii Drewna w Poznaniu Konferencja Rynek pelet i brykietów możliwości rozwoju Bydgoszcz 8 czerwca 203 r. MIĘDZYNARODOWE
Bardziej szczegółowoWykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce
Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce dr Zuzanna Jarosz Biogospodarka w Rolnictwie Puławy, 21-22 czerwca 2016 r. Celem nadrzędnym wprowadzonej w 2012 r. strategii Innowacje w służbie
Bardziej szczegółowoWBPP NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII I SPOSOBY ICH WYKORZYSTANIA (BIOMASA, BIOPALIWA)
WOJEWÓDZKIE BIURO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO W SŁUPSKU WBPP KONFERENCJA DLA MŁODZIEŻY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH GMIN STOWARZYSZONYCH W ZWIĄZKU MIAST I GMIN DORZECZA RZEKI SŁUPI I ŁUPAWY NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH
Bardziej szczegółowoPiekary Śląskie. Circular Flow Land Use Management (CircUse) LOGO LOGO LOGO.
Piekary Śląskie Brzeziny Śląskie Dzielnica Brzeziny Śląskie zajmuje powierzchnię 338,2 ha co stanowi 8,5% powierzchni całego miasta (3998 ha) i liczą 4 635 mieszkańców co stanowi 8,4% wszystkich mieszkańców
Bardziej szczegółowoZAKŁAD NASIENNICTWA I NASIONOZNAWSTWA. Radzików, Błonie RYNEK NASION 2012
INSTYTUT HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY ZAKŁAD NASIENNICTWA I NASIONOZNAWSTWA PRACOWNIA EKONOMIKI NASIENNICTWA I HODOWLI ROŚLIN Radzików, 05-870 Błonie RYNEK NASION 2012 Raport
Bardziej szczegółowoSzkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 5
Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 5 opracowanie: Kierownik DAOR OSChR mgr inż. Krzysztof Skowronek Starszy Specjalista DAOR OSChR mgr inż.. Grażyna Sroka Program szkolenia Blok 5. Zasady stosowania
Bardziej szczegółowoBadanie właściwości odpadów przemysłowych jako wstępny etap w ocenie ich oddziaływania na środowisko
Ogólnopolski konkurs dla studentów i młodych pracowników nauki na prace naukowo-badawcze dotyczące rewitalizacji terenów zdegradowanych Badanie właściwości odpadów przemysłowych jako wstępny etap w ocenie
Bardziej szczegółowoOpis przedmiotu zamówienia.
Opis przedmiotu zamówienia. Zadanie A Przedmiot zamówienia obejmuje unieszkodliwienie (lub odzysk) ustabilizowanych komunalnych osadów ściekowych, w zakresie: - załadunku w miejscu ich magazynowania na
Bardziej szczegółowoOCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA
OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań odczynu gleby i zawartości makroelementów w próbkach gleby przedstawiono w tabelach zasobności gleby: Zestawienie zasobności gleby na obszarze
Bardziej szczegółowoPrzydatność Beta vulgaris L. jako substratu biogazowni rolniczej
Przydatność Beta vulgaris L. jako substratu biogazowni rolniczej Anna Karwowska, Janusz Gołaszewski, Kamila Żelazna Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Burak zwyczajny (Beta vulgaris L.) jest wartościowym
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 9 lipca 2013 r. Poz. 788 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 24 czerwca 2013 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 9 lipca 2013 r. Poz. 788 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 24 czerwca 2013 r. w sprawie dokumentowania działań związanych
Bardziej szczegółowoNr zadania: 36. Gromadzenie i ocena kolekcji ekotypów traw wieloletnich z uwzględnieniem cech warunkujących ich wykorzystanie na cele alternatywne
Nr zadania: 36 Gromadzenie i ocena kolekcji ekotypów traw wieloletnich z uwzględnieniem cech warunkujących ich wykorzystanie na cele alternatywne Kierownik: dr hab. Elżbieta Kochańska Czembor, prof. nadzw.
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 9 Data wydania: 03 czerwca 2016 r. Nazwa i adres: AB 921 OKRĘGOWA
Bardziej szczegółowo