MoŜliwości uprawy roślin energetycznych na terenie zanieczyszczonym metalami cięŝkimi

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "MoŜliwości uprawy roślin energetycznych na terenie zanieczyszczonym metalami cięŝkimi"

Transkrypt

1 SEMINARIA MoŜliwości uprawy roślin energetycznych na terenie zanieczyszczonym metalami cięŝkimi IETU d r M a r t a P o g r z e b a Z e s p ó ł F i t o r e m e d i a c j i / Z a k ł a d B i o t e c h n o l o g i i Ś r o d o w i s k o w y c h

2 Plan seminarium Prawne aspekty wykorzystania biomasy w Polsce Źródła biomasy roślinnej Charakterystyka róŝnych gatunków roślin energetycznych Badania własne dotyczące uprawy roślin energetycznych na terenach niezanieczyszczonych i zanieczyszczonych metalami cięŝkimi Problemy środowiskowe związane z uprawą ww. gatunków na terenach zanieczyszczonych metalami cięŝkimi Metoda chemostabilizacji metali w glebie jako narzędzie do uzyskania bezpiecznego plonu energetycznego

3 Polityka energetyczna Polski w zakresie OZE wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii w bilansie energii finalnej do 15% w roku 2020 i 20% w roku 2030 osiągnięcie w 2020 roku 10% udziału biopaliw w rynku paliw transportowych oraz utrzymanie tego poziomu w latach następnych ochrona lasów przed nadmiernym eksploatowaniem w celu pozyskiwania biomasy oraz zrównowaŝone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE, w tym biopaliw, tak aby nie doprowadzić do konkurencji pomiędzy energetyką odnawialną i rolnictwem (Ministerstwo Gospodarki, 2009)

4 Wzrost zapotrzebowania na biomasę w UE Ŝywność czy energia?

5 Biomasa w polskim prawie biomasa stałe lub ciekłe substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, które ulegają biodegradacji, pochodzące z produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej oraz leśnej, a takŝe przemysłu przetwarzającego ich produkty, a takŝe części pozostałych odpadów, które ulegają biodegradacji oraz ziarna zbóŝ niespełniające wymagań jakościowych (...) (Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 23 luty 2010, Dz.U. Nr 34, poz.182)

6 Źródła biomasy roślinnej w Polsce odpady rolnicze (słoma, resztki warzyw, wytłoki) odpady z działalności leśnej (trociny, zrębki) plantacje roślin energetycznych

7 Zalety dla środowiska z wykorzystania biomasy zmniejszenie wykorzystania paliw kopalnych (biomasa jest odnawialnym źródłem energii) redukcja emisji dwutlenku węgla (CO 2 ) redukcja emisji dwutlenku siarki (SO 2 ) zmniejszenie erozji wietrznej i wodnej redukcja wypłukiwania składników odŝywczych zwiększenie Ŝyzności gleb rekultywacja zdegradowanych terenów i wzrost bioróŝnorodności niska zawartość popiołu (1-2%) po spaleniu biomasy

8 Idealna roślina energetyczna wysokie plonowanie (wydajność suchej masy z hektara) niskie koszty produkcji niewielki pobór zanieczyszczeń z gleby / niska wraŝliwość na zanieczyszczenia duŝa odporność na choroby i szkodniki niewielkie wymagania nawozowe

9 Gatunki roślin energetycznych gatunki zdrewniałe - wierzba (Salix sp.), topola (Populus sp.) byliny dwuliścienne ślazowiec pensylwański (Sida hermaphrodita), sylfium przerosłe (Silphium perfoliatum) wieloletnie trawy palczatka gerarda (Andropogon gerardi), miskant (Miscanthus giganteus, M. sacchariflorus, M. sinensis), proso rózgowate (Panicum virgatum), spartina preriowa (Spartina pectinata)

10 wierzba (Salix sp.) forma drzewiasta i krzewiasta wymaga gleb zasobnych w wodę szybki przyrost pędów, zbiór co 3 lata biomasa dostępna przez cały rok duŝa (70%) zawartość wody w świeŝej masie plantacja moŝe zachowywać Ŝywotność od 25 do 30 lat plon 7-15 t suchej masy/hektar/rok

11 miskant olbrzymi (Miscanthus x giganteus) pochodzi z Azji Wschodniej naturalna, triploidalna hybryda pomiędzy M. sacchariflorus i M. sinensis łatwy w uprawie i zbiorze rozmnaŝany przez ryzomy ( roślin/ha) daje wysoki plon suchej masy (25 30 t s.m./ha/rok) toleruje róŝne odczyny gleby jednoroczne sadzonki bardzo wraŝliwe na niskie temperatury plantacja moŝe być wykorzystywana przez lat moŝe być uprawiany na róŝnych rodzajach gleby

12 miskant cukrowy (Miscanthus sacchariflorus) pochodzi z Azji południowowschodniej silny system korzeniowy preferuje gleby lekkie, stanowiska zarówno suche jak i wilgotne prosty w uprawie okres uŝytkowania plantacji lat bardziej odporny na zimno i suszę niŝ miskant olbrzymi małe potrzeby nawozowe odporność na choroby i szkodniki plony o 25% niŝsze w porównaniu z miskantem olbrzymim

13 ślazowiec pensylwański (Sida hermaphrodita) pochodzi z Ameryki Południowej niskie wymagania glebowe i klimatyczne głęboki system korzeniowy znaczna tolerancja na wahania temperatury uprawa na róŝnych typach gleb wraŝliwość na niedobory wody, choroby, szkodniki, zachwaszczenie uŝytkowanie plantacji lat

14 palczatka Gerarda (Andropogon gerardi) pochodzi z Ameryki Północnej moŝe być uprawiany na glebach o ph 5-8 późny okres wegetacji (zaczyna się od maja) wymaga corocznego odchwaszczania plon: gleba nie nawoŝona 6 t s.m./ha, nawoŝona 24 t s.m./ha

15 proso rózgowate (Panicum virgatum) pochodzi z Ameryki Północnej wytwarza okazałe, zielone lub szarozielone kępy, osiągające najczęściej 1-2 m wartość kaloryczna porównywalna do drewna o mniejszej zawartości wody dobra tolerancja na gleby umiarkowanie zasolone i alkaliczne 1 rok upraw t s.m./ha 2 rok upraw t s.m./ha 3 rok upraw t s.m./ha

16 topinambur (Helianthus tuberosus) pochodzi z Ameryki Północnej blisko spokrewniony ze słonecznikiem zwyczajnym (Helianthus annous L.) roślina jadalna, pastewna, ozdobna dorasta od 2 do 4 m rozmnaŝa się wyłącznie wegetatywnie przez podziemne rozłogi, na końcach bulwy o wypukłych oczkach szeroka tolerancja względem gleby gatunek inwazyjny

17 spartina preriowa (Spartina pectinata) pochodzi z Ameryki Północnej dorasta do ok. 2 m, tworząc obszerne, luźne kępy mocny system korzeniowy umoŝliwia wykorzystanie przeciwerozyjne od drugiego sezonu wegetacyjnego korzystne jest zasilanie roślin nawozami mineralnymi

18 wydmuchrzyca wydłuŝona (Elymus elongatus) naturalne stanowiska pd-wsch Europa i Azja Mniejsza moŝe być uprawiana na piaszczystych glebach dobrze znosi warunki klimatu suchego plon t s.m./ha/rok wysiew z nasion obniŝa koszty produkcji biomasy

19 Historyczne oraz prognozowane przez FAO plony roślin energetycznych ( t s.m./ha) Roślina pszenica (A) kukurydza (A) rzepak (A) słonecznik (A) miskant (B) miskant (A) topola (C) wierzba (A) (A) -Europa Środkowa; (B) -Europa Południowa, (C) -średnia dla Europy Środkowej i Południowej

20 Biomasa a surowce mineralne Materiał Wilgotność (% H 2 O) Wartość opałowa (MJ/kg) Popiół (%) wierzba ,6 topola 45 18,5 1,6 słoma 6 17,3 4,3 miskant 11 18,5 2,8 proso rózgowe ,4 4,5 węgiel brunatny węgiel kamienny

21 Energia z biomasy Roślina Plon (t s.m./ha) Wartość opałowa (MJ/kg) Wartość energetyczna plonu (GJ/ha) pszenica 7 ziarno + 7 słoma 12,3 (słoma) 123 topola , wierzba , proso rózgowe 8 17,4 139 miskant ,

22 Plon z ha i wartość w tonach węgla Roślina Plon (t s.m./ha) Wartość plonu w tonach węgla miskant 26 17,7 ślazowiec 12 6,2 wierzba 12 8

23 Dopuszczalne stęŝenia metali cięŝkich w glebie (Ministerstwo Środowiska, 2002) Pierwiastek Obszary specjalnej ochrony Grunty orne Tereny przemysłowe Arsen Chrom Cynk Kadm Miedź Ołów Rtęć

24 Zanieczyszczenie gleb metalami cięŝkimi

25 Struktura polskich gmin z zanieczyszczeniami uŝytków rolnych ponad 10% (2006)

26 Proces chemofitostabilizacji połączenie chemoi fitostabilizacji czyli działania związków chemicznych stabilizujących zanieczyszczenia w podłoŝu z wprowadzeniem na zanieczyszczony teren roślin tworzących zwartą pokrywę

27 Chemostabilizatory związki fosforu wodorofosforan(v) amonu, fosforyty, diwodorofosforan (V) wapnia, apatyty, hydroksyapatyty, kwas fosforowy, nawozy fosforowe (głównie superfosfat potrójny- TSP), fosforan wapnia w postaci mączki kostnej związki alkalizujące wapno nawozowe, węglan wapnia, dolomit, popioły lotne po spalaniu węgla, bogate w wapno przemysłowe produkty odpadowe zeolity naturalne i syntetyczne uwodnione tlenki Ŝelaza dodatek materii organicznej skompostowany osad ściekowy, skompostowane organiczne odpady, trociny, liście brzozy, biokompost, torf, humus, węgiel brunatny

28 Efektywność dodatków w immobilizacji metali Dodatek Pb Cd Zn związki fosforu materia organiczna +/- +/- +/- minerały ilaste materiały alkalizujące +/ tlenki Fe +/- - +/- (++) bardzo dobra ; (+) dobra;(+/-) niejednoznaczna; (-) negatywna

29 Dziękuję za uwagę Kontakt dr Marta Pogrzeba Zespół Fitoremediacji/ Zakład Biotechnologii Środowiskowych tel w

Ocena możliwości wykorzystania traw odmian pozapaszowych w fitoremediacji gleb zanieczyszczonych

Ocena możliwości wykorzystania traw odmian pozapaszowych w fitoremediacji gleb zanieczyszczonych Otwarte seminaria 2012 Ocena możliwości wykorzystania traw odmian pozapaszowych w fitoremediacji gleb zanieczyszczonych dr Marta Pogrzeba mgr Jacek Krzyżak Zespół Fitoremediacji Plan seminarium Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Możliwości zastosowania aparatu LCpro+ do oceny parametrów fizjologicznych roślin wykorzystywanych do celów energetycznych.

Możliwości zastosowania aparatu LCpro+ do oceny parametrów fizjologicznych roślin wykorzystywanych do celów energetycznych. Otwarte seminaria 2014 Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach Możliwości zastosowania aparatu LCpro+ do oceny parametrów fizjologicznych roślin wykorzystywanych do celów energetycznych.

Bardziej szczegółowo

PRODUKCJA BIOMASY MISKANTA JAKO ALTERNATYWA DLA OBSZARÓW ZANIECZYSZCZONYCH I ODŁOGOWANYCH: JAKOŚĆ, ILOŚĆ ORAZ WPŁYW NA GLEBĘ PROJEKT MISCOMAR

PRODUKCJA BIOMASY MISKANTA JAKO ALTERNATYWA DLA OBSZARÓW ZANIECZYSZCZONYCH I ODŁOGOWANYCH: JAKOŚĆ, ILOŚĆ ORAZ WPŁYW NA GLEBĘ PROJEKT MISCOMAR OTWARTE SEMINARIA IETU PRODUKCJA BIOMASY MISKANTA JAKO ALTERNATYWA DLA OBSZARÓW ZANIECZYSZCZONYCH I ODŁOGOWANYCH: JAKOŚĆ, ILOŚĆ ORAZ WPŁYW NA GLEBĘ PROJEKT MISCOMAR dr Marta Pogrzeba, dr Jacek Krzyżak

Bardziej szczegółowo

Geoinformacja zasobów biomasy na cele energetyczne

Geoinformacja zasobów biomasy na cele energetyczne Geoinformacja zasobów biomasy na cele energetyczne Anna Jędrejek Zakład Biogospodarki i Analiz Systemowych GEOINFORMACJA synonim informacji geograficznej; informacja uzyskiwana poprzez interpretację danych

Bardziej szczegółowo

SEMINARIUM UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE. Tytuł referatu Bioenergia w Polsce. Uprawy energetyczne w Polsce stan obecny

SEMINARIUM UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE. Tytuł referatu Bioenergia w Polsce. Uprawy energetyczne w Polsce stan obecny SEMINARIUM UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE Tytuł referatu Bioenergia w Polsce. Uprawy energetyczne w Polsce stan obecny ITP. Oddz. Warszawa /POLBIOM Anna Grzybek 23.-24.04.2015 r.,

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 1. Aktualny stan produkcji i wykorzystania energii odnawialnej... 13. 2. Perspektywy rozwoju odnawialnych źródeł energii...

Spis treści. 1. Aktualny stan produkcji i wykorzystania energii odnawialnej... 13. 2. Perspektywy rozwoju odnawialnych źródeł energii... Przedmowa... 11 1. Aktualny stan produkcji i wykorzystania energii odnawialnej... 13 Wprowadzenie (Janusz Rakowski)... 13 1.1. Wykorzystanie energii odnawialnej w skali świata (Janusz Rakowski)... 18 1.1.1.

Bardziej szczegółowo

Plonowanie wybranych gatunków roślin uprawianych na cele energetyczne w polskich warunkach

Plonowanie wybranych gatunków roślin uprawianych na cele energetyczne w polskich warunkach Plonowanie wybranych gatunków roślin uprawianych na cele energetyczne w polskich warunkach Wybrane elementy agrotechniki Gatunek Obsada roślin [tys./ha] Nawożenie [kg/ha] N P 2 O 5 K 2 O Odchwaszczanie

Bardziej szczegółowo

Ocena możliwości rozwoju upraw wieloletnich na cele energetyczne

Ocena możliwości rozwoju upraw wieloletnich na cele energetyczne Ocena możliwości rozwoju upraw wieloletnich na cele energetyczne dr Zuzanna Jarosz Warsztaty Systemy informacji o wpływie zmian klimatu i zasobach biomasy Puławy, 01 grudnia 2015 r. Przeciwdziałanie zmianom

Bardziej szczegółowo

Ocena zastosowania geokompozytów sorbujących wodę w uprawie miskanta olbrzymiego i traw na podłożach rekultywacyjnych - raport

Ocena zastosowania geokompozytów sorbujących wodę w uprawie miskanta olbrzymiego i traw na podłożach rekultywacyjnych - raport Ocena zastosowania geokompozytów sorbujących wodę w uprawie miskanta olbrzymiego i traw na podłożach rekultywacyjnych - raport dr Marta Pogrzeba dr Jacek Krzyżak dr hab. Grażyna Płaza Kierownik zadania:

Bardziej szczegółowo

Forum Biomasy Produkcja, Kontraktowanie, Logistyka 22-23 marca 2012r. dr inż. Agnieszka Krawczyk Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie

Forum Biomasy Produkcja, Kontraktowanie, Logistyka 22-23 marca 2012r. dr inż. Agnieszka Krawczyk Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie dr inż. Agnieszka Krawczyk Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie Wyszczególnienie Użytki rolne ogółem 16119 Polska tys. ha 16119 561,4 Opolszczyzna tys. ha 561,4 Grunty orne 11998 493,0 pod zasiewami

Bardziej szczegółowo

Biomasa alternatywą dla węgla kamiennego

Biomasa alternatywą dla węgla kamiennego Nie truj powietrza miej wpływ na to czym oddychasz Biomasa alternatywą dla węgla kamiennego Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu dr Bożena Niemczuk Lublin, 27 października

Bardziej szczegółowo

WBPP NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII I SPOSOBY ICH WYKORZYSTANIA (BIOMASA, BIOPALIWA)

WBPP NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII I SPOSOBY ICH WYKORZYSTANIA (BIOMASA, BIOPALIWA) WOJEWÓDZKIE BIURO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO W SŁUPSKU WBPP KONFERENCJA DLA MŁODZIEŻY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH GMIN STOWARZYSZONYCH W ZWIĄZKU MIAST I GMIN DORZECZA RZEKI SŁUPI I ŁUPAWY NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH

Bardziej szczegółowo

SEMINARIUM Odnawialne źródła energii Piechowice 20-21 września 2011r. dr inż. Agnieszka Krawczyk Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie

SEMINARIUM Odnawialne źródła energii Piechowice 20-21 września 2011r. dr inż. Agnieszka Krawczyk Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie SEMINARIUM Odnawialne źródła energii Piechowice 20-21 września 2011r. dr inż. Agnieszka Krawczyk Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie Powiaty: Grodzkie 1 Ziemskie 11 Gminy: Miejskie 3 Miejsko

Bardziej szczegółowo

Wybrane zagadnienia dotyczące obrotu biomasą i biopaliwami. Zajęcia III- System lokalnego zaopatrzenia elektrowni lub ciepłowni w biopaliwa stałe

Wybrane zagadnienia dotyczące obrotu biomasą i biopaliwami. Zajęcia III- System lokalnego zaopatrzenia elektrowni lub ciepłowni w biopaliwa stałe Wybrane zagadnienia dotyczące obrotu biomasą i biopaliwami Zajęcia III- System lokalnego zaopatrzenia elektrowni lub ciepłowni w biopaliwa stałe grupa 1, 2, 3 Założenia: Zapotrzebowanie Elektrowni Skawina

Bardziej szczegółowo

Doświadczenia w uprawie wybranych roślin energetycznych

Doświadczenia w uprawie wybranych roślin energetycznych Doświadczenia w uprawie wybranych roślin energetycznych Przyjęte w Polsce cele rozwoju odnawialnych źródeł energii są zgodne z zaleceniami UE, które zobowiązują kraje członkowskie do zwiększania udziału

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce

Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce dr Zuzanna Jarosz Biogospodarka w Rolnictwie Puławy, 21-22 czerwca 2016 r. Celem nadrzędnym wprowadzonej w 2012 r. strategii Innowacje w służbie

Bardziej szczegółowo

Doświadczenia w uprawie wybranych roślin energetycznych

Doświadczenia w uprawie wybranych roślin energetycznych Doświadczenia w uprawie wybranych roślin energetycznych Przyjęte w Polsce cele rozwoju odnawialnych źródeł energii są zgodne z zaleceniami UE, które zobowiązują kraje członkowskie do zwiększania udziału

Bardziej szczegółowo

Biomasa jako źródło energii odnawialnej Dr inż. Tomasz Piechota Katedra Agronomii Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Biomasa jako źródło energii odnawialnej Dr inż. Tomasz Piechota Katedra Agronomii Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Biomasa jako źródło energii odnawialnej Dr inż. Tomasz Piechota Katedra Agronomii Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Planowany udział energii (%) ze źródeł 35 30 25 20 15 10 5 odnawialnych w latach 2010-2030

Bardziej szczegółowo

Rodzaje biomasy. Roślinna: - odpady z produkcji i przetwarzania roślin (słoma, siano, łuski, skorupy, odpady drzewne,...),

Rodzaje biomasy. Roślinna: - odpady z produkcji i przetwarzania roślin (słoma, siano, łuski, skorupy, odpady drzewne,...), BIOMASA Rodzaje biomasy Roślinna: - odpady z produkcji i przetwarzania roślin (słoma, siano, łuski, skorupy, odpady drzewne,...), - rośliny hodowane do celów energetycznych, - oleje roślinne i alkohole.

Bardziej szczegółowo

Mikołajczak J. 1, Majtkowski W. 2,Topolińska P. 1, Marć- Pieńkowska J. 1

Mikołajczak J. 1, Majtkowski W. 2,Topolińska P. 1, Marć- Pieńkowska J. 1 Mikołajczak J. 1, Majtkowski W. 2,Topolińska P. 1, Marć- Pieńkowska J. 1 1 Uniwersytet Technologiczno- Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt, Katedra Żywienia i Gospodarki Paszowej

Bardziej szczegółowo

Rodzaje biomasy. Zwierzęca. Odpady: - rośliny hodowane do celów energetycznych, - oleje roślinne i alkohole.

Rodzaje biomasy. Zwierzęca. Odpady: - rośliny hodowane do celów energetycznych, - oleje roślinne i alkohole. BIOMASA Rodzaje biomasy Roślinna: - drewno i odpady drzewne (leśne i inne), - odpady z produkcji i przetwarzania roślin (agro: słoma, siano, łuski, skorupy...), - rośliny hodowane do celów energetycznych,

Bardziej szczegółowo

POTENCJAŁ ENERGETYCZNY ROLNICTWA GMINY BEJSCE

POTENCJAŁ ENERGETYCZNY ROLNICTWA GMINY BEJSCE POTENCJAŁ ENERGETYCZNY ROLNICTWA GMINY BEJSCE Andrzej Pacocha Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich i Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach ZASOBY GRUNTOWE CZYLI CZYM

Bardziej szczegółowo

Ocena potencjału biomasy stałej z rolnictwa

Ocena potencjału biomasy stałej z rolnictwa Ocena potencjału biomasy stałej z rolnictwa dr Zuzanna Jarosz Inżynieria rolnicza w ochronie i kształtowaniu środowiska Lublin, 23-24 września 2015 Głównym postulatem Unii Europejskiej, a także Polski,

Bardziej szczegółowo

Ochrona roślinnych zasobów genowych - korzyści dla nowoczesnego rolnictwa

Ochrona roślinnych zasobów genowych - korzyści dla nowoczesnego rolnictwa Ochrona roślinnych zasobów genowych - korzyści dla nowoczesnego rolnictwa Agnieszka I. Piotrowicz-Cieślak Łomża, 4 września 2016 r. Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych - funkcje ochrona zmienności

Bardziej szczegółowo

Zasoby biomasy w Polsce

Zasoby biomasy w Polsce Zasoby biomasy w Polsce Ryszard Gajewski Polska Izba Biomasy POWIERZCHNIA UŻYTKÓW ROLNYCH W UE W PRZELICZENIU NA JEDNEGO MIESZKAŃCA Źródło: ecbrec ieo DEFINICJA BIOMASY Biomasa stałe lub ciekłe substancje

Bardziej szczegółowo

BIOETANOL Z BIOMASY KONOPNEJ JAKO POLSKI DODATEK DO PALIW PŁYNNYCH

BIOETANOL Z BIOMASY KONOPNEJ JAKO POLSKI DODATEK DO PALIW PŁYNNYCH Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. INNOWACYJNE ROZWIĄZANIA DLA POLSKIEGO ROLNICTWA Polskie rośliny włókniste i zielarskie dla innowacyjnej

Bardziej szczegółowo

Biomasa jako paliwo. dr Jerzy Dowgiałło Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii. Kraków 30 maja 2006

Biomasa jako paliwo. dr Jerzy Dowgiałło Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii. Kraków 30 maja 2006 Biomasa jako paliwo dr Jerzy Dowgiałło Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii Kraków 30 maja 2006 Mazurski jesienny krajobraz 1 Zrębki drzewne Na niemal

Bardziej szczegółowo

Biomasa. Dr inż. Arkadiusz Ostojski Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska

Biomasa. Dr inż. Arkadiusz Ostojski Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Biomasa Dr inż. Arkadiusz Ostojski Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska W Polsce w 2011 roku ze źródeł odnawialnych pozyskano 312.828 TJ (10 12 J) energii, co stanowi 10,9% ogólnej

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie i znaczenie roślin roŝnika przerośniętego /Silphium perfoliatum L./ w gospodarce człowieka

Wykorzystanie i znaczenie roślin roŝnika przerośniętego /Silphium perfoliatum L./ w gospodarce człowieka Wykorzystanie i znaczenie roślin roŝnika przerośniętego /Silphium perfoliatum L./ w gospodarce człowieka Autor:Aleksandra Góralska praca realizowana pod kierownictwem dr inŝ. Jarosława Piłata w Katedrze

Bardziej szczegółowo

Znaczenie biomasy leśnej w realizacji wymogów pakietu energetycznoklimatycznego

Znaczenie biomasy leśnej w realizacji wymogów pakietu energetycznoklimatycznego Znaczenie biomasy leśnej w realizacji wymogów pakietu energetycznoklimatycznego w Polsce. Ryszard Gajewski POLSKA IZBA BIOMASY www.biomasa.org.pl Łagów, 5 czerwca 2012 r. Wnioski zużycie energii finalnej

Bardziej szczegółowo

Biomasa uboczna z produkcji rolniczej

Biomasa uboczna z produkcji rolniczej Biomasa uboczna z produkcji rolniczej dr Zuzanna Jarosz Warsztaty Systemy informacji o wpływie zmian klimatu i zasobach biomasy Puławy, 01 grudnia 2015 r. Głównym postulatem Unii Europejskiej, a także

Bardziej szczegółowo

Włodzimierz Majtkowski

Włodzimierz Majtkowski Ocena przydatności różnych gatunków roślin do rekultywacji terenów zdegradowanych przez przemysł i gospodarkę komunalną Włodzimierz Majtkowski Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - PIB Krajowe Centrum

Bardziej szczegółowo

I: WARUNKI PRODUKCJI RO

I: WARUNKI PRODUKCJI RO SPIS TREŚCI Część I: WARUNKI PRODUKCJI ROŚLINNEJ Rozdział 1. Uwarunkowania produkcyjne XXI wieku 1.1. Potrzeby i ograniczenia technologii produkcji roślinnej 1.1.1. Nowe kierunki produkcji rolnej 1.1.2.

Bardziej szczegółowo

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Katarzyna Sobótka Specjalista ds. energii odnawialnej Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o. k.sobotka@mae.mazovia.pl Biomasa Stałe i ciekłe substancje

Bardziej szczegółowo

Podstawy polityki energetycznej UE Komisja Europejska 10 stycznia 2008 przyjęła pakiet działań w obszarze energii i zmian klimatu dla UE do 2020 r. Gł

Podstawy polityki energetycznej UE Komisja Europejska 10 stycznia 2008 przyjęła pakiet działań w obszarze energii i zmian klimatu dla UE do 2020 r. Gł PRODUKCJA ROLNICZA CELE ENERGETYCZNE Jan Kuś Warszawa- 2011 Podstawy polityki energetycznej UE Komisja Europejska 10 stycznia 2008 przyjęła pakiet działań w obszarze energii i zmian klimatu dla UE do 2020

Bardziej szczegółowo

Odnawialne źródła energii (OZE) a obecna i przyszła Wspólna Polityka Rolna

Odnawialne źródła energii (OZE) a obecna i przyszła Wspólna Polityka Rolna Odnawialne źródła energii (OZE) a obecna i przyszła Wspólna Polityka Rolna jakie konsekwencje dla rolnictwa? Opole 22. 10. 2009 Wanda Chmielewska - Gill Iwona Pomianek Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa

Bardziej szczegółowo

Uprawa roślin na potrzeby energetyki

Uprawa roślin na potrzeby energetyki INSTYTUT UPRAWY NAWOŻENIA I GLEBOZNAWSTWA PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY Uprawa roślin na potrzeby energetyki Szczecin 3 grudnia 2009 Promocja rozwiązań sprzyjających produkcji energii niskoemisyjnej Polska

Bardziej szczegółowo

Efektywny rozwój rozproszonej energetyki odnawialnej w połączeniu z konwencjonalną w regionach Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej

Efektywny rozwój rozproszonej energetyki odnawialnej w połączeniu z konwencjonalną w regionach Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej dr inż. Magdalena Król Spotkanie Regionalne- Warsztaty w projekcie Energyregion, Wrocław 18.02.2013 1-3 Biomasa- źródła i charakterystyka 4 Biomasa jako

Bardziej szczegółowo

Produkcja rolnicza na cele energetyczne

Produkcja rolnicza na cele energetyczne SZKOLENIE CENTRALNE Zmiany klimatyczne a rolnictwo w Polsce ocena zagrożeń i sposoby adaptacji Gospodarowanie wodą w rolnictwie w obliczu ekstremalnych zjawisk pogodowych Produkcja rolnicza na cele energetyczne

Bardziej szczegółowo

Biomasa jednorocznych roślin energetycznych źródłem biogazu

Biomasa jednorocznych roślin energetycznych źródłem biogazu M o t t o: Jedyną pewną metodą istnienia porażek jest nie mieć żadnych nowych pomysłów A. Einstein BAŁTYCKIE FORUM BIOGAZU Gdańsk, 17-18 września 2012 r. Biomasa jednorocznych roślin energetycznych źródłem

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Śląski Katowice Dział Logistyki ul. Bankowa Katowice tel. (32) mail: pok.

Uniwersytet Śląski Katowice Dział Logistyki ul. Bankowa Katowice tel. (32) mail: pok. Uniwersytet Śląski Katowice 29.04.2014 Dział Logistyki ul. Bankowa 12 40-007 Katowice tel. (32) 359 19 07 mail: joanna.kozbial@us.edu.pl; pok. 104 Zaproszenie do składania ofert Niniejsze postępowanie

Bardziej szczegółowo

Skutki zmian klimatycznych dla rolnictwa w Polsce sposoby adaptacji

Skutki zmian klimatycznych dla rolnictwa w Polsce sposoby adaptacji Zmiany klimatyczne a rolnictwo w Polsce ocena zagrożeń i sposoby adaptacji Warszawa, 30.09.2009 r. Skutki zmian klimatycznych dla rolnictwa w Polsce sposoby adaptacji Katarzyna Mizak Instytut Uprawy Nawożenia

Bardziej szczegółowo

PRODUKTYWNOŚĆ WIELOLETNICH PLANTACJI ENERGETYCZNYCH W POLSCE

PRODUKTYWNOŚĆ WIELOLETNICH PLANTACJI ENERGETYCZNYCH W POLSCE Problemy Inżynierii Rolniczej nr 2/2008 Włodzimierz Majtkowski, Gabriela Majtkowska Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych Ogród Botaniczny w Bydgoszczy PRODUKTYWNOŚĆ

Bardziej szczegółowo

Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia,

Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i

Bardziej szczegółowo

Zasobność gleby. gleba lekka szt./ % /810,64 0/0 107/15 332/47 268/38 0/0 16/29 0/0 3/19 0/0 13/81 0/0. szt./ %

Zasobność gleby. gleba lekka szt./ % /810,64 0/0 107/15 332/47 268/38 0/0 16/29 0/0 3/19 0/0 13/81 0/0. szt./ % OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań makro- i mikroelementów przedstawiono w tabelach zasobności gleby ( Zestawienie zasobności gleby na terenie gminy Kuźnia Raciborska i w Zestawieniu

Bardziej szczegółowo

- Potencjalna droga aktywizacji gospodarczej gminy Sosnowica. prof. dr hab. Bogdan Kościk

- Potencjalna droga aktywizacji gospodarczej gminy Sosnowica. prof. dr hab. Bogdan Kościk - Potencjalna droga aktywizacji gospodarczej gminy Sosnowica prof. dr hab. Bogdan Kościk Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu Akademia Rolnicza w Lublinie ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII (OZE) Zgodnie z ustawą

Bardziej szczegółowo

Cempel; Uniw.Trzec.Wieku List.05 1

Cempel; Uniw.Trzec.Wieku List.05 1 Pola świadomości człowieka (osiągane stopniowo w miarę postępującego samorozwoju) Pole β (beta), fale mózgowe 15 30 Hz i więcej, dominacja lewej półkuli, świadomość masowa - egoistyczna, niesynchroniczne

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 787

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 787 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 787 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10 Data wydania: 13 listopada 2018 r. AB 787 Nazwa i adres

Bardziej szczegółowo

Dlaczego biopaliwa? biomasy,

Dlaczego biopaliwa? biomasy, BIOPALIWA Dlaczego biopaliwa? 1. Efekt cieplarniany 2. Wyczerpywanie się ropy naftowej 3. UzaleŜnienie krajów UE od importu paliw: import gazu i ropy naftowej wzrośnie do 70% do 2030 r. 4. Utrudnienia

Bardziej szczegółowo

Dlaczego biopaliwa? biomasy,

Dlaczego biopaliwa? biomasy, BIOPALIWA Dlaczego biopaliwa? 1. Efekt cieplarniany 2. Wyczerpywanie się ropy naftowej 3. UzaleŜnienie krajów UE od importu paliw: import gazu i ropy naftowej wzrośnie do 70% do 2030 r. 4. Utrudnienia

Bardziej szczegółowo

prof. dr hab. Andrzej Kotecki, prof. zw. Katedra Szczegółowej uprawy Roślin Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

prof. dr hab. Andrzej Kotecki, prof. zw. Katedra Szczegółowej uprawy Roślin Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu prof. dr hab. Andrzej Kotecki, prof. zw. Katedra Szczegółowej uprawy Roślin Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Ocena rozprawy doktorskiej mgr inż. Malwiny Anny Śnieg pt.: Plonowanie i charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Alternatywne systemu uprawy na gruntach o obniżonej wartości rolniczej.

Alternatywne systemu uprawy na gruntach o obniżonej wartości rolniczej. Alternatywne systemu uprawy na gruntach o obniżonej wartości rolniczej. Grzegorz Żurek Danuta Martyniak Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Państwowy Instytut Badawczy, Radzików, 05-870 Błonie Prezentacja

Bardziej szczegółowo

Podstawowe zasady technologii uprawy i zbioru prosa rózgowego

Podstawowe zasady technologii uprawy i zbioru prosa rózgowego INSTRUKCJA INFORMACJNO - WDROŻENIOWA Dr inż. Danuta Martyniak Adiunkt, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin PIB, w Radzikowie Podstawowe zasady technologii uprawy i zbioru prosa rózgowego Wieloletnie

Bardziej szczegółowo

Dr inż. Dominika Matuszek Dr inż. Katarzyna Szwedziak

Dr inż. Dominika Matuszek Dr inż. Katarzyna Szwedziak Dr inż. Dominika Matuszek Dr inż. Katarzyna Szwedziak Politechnika Opolska Wydział Mechaniczny Katedra Techniki Rolniczej i Leśnej Konferencja dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska

Bardziej szczegółowo

WŁODZIMIERZ MAJTKOWSKI¹ ROMAN WARZECHA² ¹Ogród Botaniczny IHAR-PIB w Bydgoszczy ²Zakład Genetyki i Hodowli Roślin IHAR-PIB w Radzikowie

WŁODZIMIERZ MAJTKOWSKI¹ ROMAN WARZECHA² ¹Ogród Botaniczny IHAR-PIB w Bydgoszczy ²Zakład Genetyki i Hodowli Roślin IHAR-PIB w Radzikowie Technologia uprawy współrzędnej i produkcji miskanta olbrzymiego z kukurydzą lub sorgiem oraz kukurydzy w siewie czystym w celu optymalizacji metod ograniczających zachwaszczenie plantacji oraz zwiększających

Bardziej szczegółowo

Zasobność gleby. gleba lekka szt./ % /2185,0 0/0 0/0 0/0 1063/100 0/0 824/923,6 0/0 0/0 3/0 821/100 0/0. szt./ %

Zasobność gleby. gleba lekka szt./ % /2185,0 0/0 0/0 0/0 1063/100 0/0 824/923,6 0/0 0/0 3/0 821/100 0/0. szt./ % STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE PIETROWICE WIELKIE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych

Bardziej szczegółowo

Energia ukryta w biomasie

Energia ukryta w biomasie Energia ukryta w biomasie Przygotowała dr Anna Twarowska Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Transferu Technologii 30-31 marzec 2016, Kielce Biomasa w Polsce uznana jest za odnawialne źródło energii o największych

Bardziej szczegółowo

Dobór jednorocznych roślin uprawianych dla produkcji energii odnawialnej.

Dobór jednorocznych roślin uprawianych dla produkcji energii odnawialnej. M o t t o: Jedyną pewną metodą istnienia porażek jest nie mieć żadnych nowych pomysłów A. Einstein Konferencja Naukowa IUNG-PIB Optymalne wykorzystanie ziemi do produkcji bioenergii bez narażania samowystarczalności

Bardziej szczegółowo

CRH. Poleko Poznań

CRH. Poleko Poznań CRH Poleko Poznań 22.11.2007 DOSTĘPNE TECHNOLOGIE BIOENERGETYCZNE DLA PRZEMYSŁU CEMENTOWEGO WYKORZYSTANIE BIOMASY Zdzisław Hoda Prognozy sprzedaŝy cementu a przydział uprawnień do emisji CO 2 prognoza

Bardziej szczegółowo

Uprawa roślin energetycznych w Grupie Dalkia Polska. Krzysztof Buczek Dalkia Polska Piotr Legat Praterm

Uprawa roślin energetycznych w Grupie Dalkia Polska. Krzysztof Buczek Dalkia Polska Piotr Legat Praterm Uprawa roślin energetycznych w Grupie Dalkia Polska Krzysztof Buczek Dalkia Polska Piotr Legat Praterm Grupa Dalkia Polska Zainstalowana moc cieplna Zainstalowana moc elektryczna 4 980 MW 782 MW Produkcja

Bardziej szczegółowo

UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE

UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE Bioenergia w krajach Europy Centralnej, uprawy energetyczne. Dr Hanna Bartoszewicz-Burczy, Instytut Energetyki 23 kwietnia 2015 r., SGGW 1. Źródła

Bardziej szczegółowo

Pozyskiwanie biomasy z odpadów komunalnych

Pozyskiwanie biomasy z odpadów komunalnych Pozyskiwanie biomasy z odpadów komunalnych Dr inż. Lech Magrel Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Białymstoku Białystok, 12 listopad 2012 r. Definicja biomasy w aktach prawnych Stałe lub ciekłe substancje

Bardziej szczegółowo

ROŚLINY WIELOLETNIE ŹRÓDŁEM BIOMASY NA CELE ENERGETYCZNE

ROŚLINY WIELOLETNIE ŹRÓDŁEM BIOMASY NA CELE ENERGETYCZNE ROŚLINY WIELOLETNIE ŹRÓDŁEM BIOMASY NA CELE ENERGETYCZNE dr inż. Mariusz Jerzy Stolarski Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Centrum Badań Energii Odnawialnej Pl. Łódzki 3, 10-724 Olsztyn, tel (089)

Bardziej szczegółowo

I. REALIZOWANE PROJEKTY W OBSZARZE OZE

I. REALIZOWANE PROJEKTY W OBSZARZE OZE REGIONALNE CENTRUM EKOENERGETYKI W ŁOSIOWIE Realizacja głównych zadań z obszaru OZE w 2011r. Łosiów, styczeń 2012r. I. REALIZOWANE PROJEKTY W OBSZARZE OZE 1. Opracowano materiały do strony internetowej

Bardziej szczegółowo

Projekt pn O pracowanie innowacyjnego planu rozwoju Gminy Sosnowica opartego na posiadanym potencjale i czynnym wykorzystaniu transferu wiedzy

Projekt pn O pracowanie innowacyjnego planu rozwoju Gminy Sosnowica opartego na posiadanym potencjale i czynnym wykorzystaniu transferu wiedzy Projekt pn O pracowanie innowacyjnego planu rozwoju Gminy Sosnowica opartego na posiadanym potencjale i czynnym wykorzystaniu transferu wiedzy Współfinansowany w 75% ze środków Unii Europejskiej Europejskiego

Bardziej szczegółowo

Synergia współspalania biomasy i węgla

Synergia współspalania biomasy i węgla Synergia współspalania biomasy i węgla Jaani Silvennoinen Specjalista ds. paliw i chemicznych procesów spalania POLEKO- Targi Ochrony Środowiska, Poznań, Polska, 28.10.2008 Tematyka prezentacji Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

NAWÓZ ORGANICZNY POCHODZENIA KOMUNALNEGO

NAWÓZ ORGANICZNY POCHODZENIA KOMUNALNEGO NAWÓZ ORGANICZNY POCHODZENIA KOMUNALNEGO Skład chemiczny i cechy fizykochemiczne nawozu: Azot całkowity (N) - 4,5 %; Fosfor (P) w przeliczeniu na P 2O 5-4,7 %; Potas (K) w przeliczeniu na K 2O - 0,6 %;

Bardziej szczegółowo

INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL

INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL Ekograncali Activ INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL Większość gleb użytkowanych w Polsce znajduje się na utworach polodowcowych, bogatych w piaski i iły. Naturalne ph tych utworów jest niskie. Dobór właściwego

Bardziej szczegółowo

Włodzimierz Majtkowski

Włodzimierz Majtkowski Wyniki doświadczeń rekultywacyjnych na terenach zdegradowanych w Polsce (prowadzonych przez Ogród Botaniczny IHAR w Bydgoszczy) Włodzimierz Majtkowski Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - PIB Krajowe

Bardziej szczegółowo

Waloryzacja roślin drzewiastych krótkiej rotacji w kolekcji roślin energetycznych w Ogrodzie Botanicznym KCRZG IHAR-PIB w w Bydgoszczy

Waloryzacja roślin drzewiastych krótkiej rotacji w kolekcji roślin energetycznych w Ogrodzie Botanicznym KCRZG IHAR-PIB w w Bydgoszczy Waloryzacja roślin drzewiastych krótkiej rotacji w kolekcji roślin energetycznych w Ogrodzie Botanicznym KCRZG IHAR-PIB w Bydgoszczy Włodzimierz Majtkowski Ogród Botaniczny KCRZG w Bydgoszczy Kazimierz

Bardziej szczegółowo

Tytuł Kierownik Główni wykonawcy

Tytuł Kierownik Główni wykonawcy Wykaz realizowanych projektów badawczych przez pracowników Katedry Agrotechnologii Okres realizacji Tytuł Kierownik Główni wykonawcy Oznaczenie/rodzaj/źródło finansowania 1994-1997 Wydajność i wartość

Bardziej szczegółowo

Wiktor Pszczółkowski Agata Pszczółkowska Krzysztof Piotrowski Zdzisława Romanowska-Duda Mieczysław Grzesik. Ewa Kochańska

Wiktor Pszczółkowski Agata Pszczółkowska Krzysztof Piotrowski Zdzisława Romanowska-Duda Mieczysław Grzesik. Ewa Kochańska Wiktor Pszczółkowski Agata Pszczółkowska Krzysztof Piotrowski Zdzisława Romanowska-Duda Mieczysław Grzesik Ewa Kochańska Założenia programowe badań naukowych w CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII w obszarze

Bardziej szczegółowo

Biogazownie w energetyce

Biogazownie w energetyce Biogazownie w energetyce Temat opracował Damian Kozieł Energetyka spec. EGIR rok 3 Czym jest biogaz? Czym jest biogaz? Biogaz jest to produkt fermentacji metanowej materii organicznej przez bakterie beztlenowe

Bardziej szczegółowo

POSSIBILITIES OF USING BIOMASS IN POLAND

POSSIBILITIES OF USING BIOMASS IN POLAND POSSIBILITIES OF USING BIOMASS IN POLAND Ryszard Gajewski POLSKA IZBA BIOMASY www.biomasa.org.pl Miskolc, 28 kwietnia 2011 r. Powierzchnia użytków rolnych w UE w przeliczeniu na jednego mieszkańca Źródło:

Bardziej szczegółowo

Produkcja biomasy a GMO

Produkcja biomasy a GMO Produkcja biomasy a GMO Adam Koryzna Stowarzyszenie Koalicja Na Rzecz Nowoczesnego Rolnictwa Opole, 22.10.2009 Koalicja Na Rzecz Nowoczesnego Rolnictwa Organizacja zrzeszająca producentów rolnych ZałoŜona

Bardziej szczegółowo

Wprowadzanie do obrotu nowych produktów powstałych z odpadów. Doświadczenia, wdrożenia dla gospodarki

Wprowadzanie do obrotu nowych produktów powstałych z odpadów. Doświadczenia, wdrożenia dla gospodarki Wprowadzanie do obrotu nowych produktów powstałych z odpadów. Doświadczenia, wdrożenia dla gospodarki Jacek Antonkiewicz 1, Marcin Pietrzykowski 2, Tomasz Czech 3 1Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej

Bardziej szczegółowo

Od uwęglania wysegregowanych odpadów komunalnych w wytwórniach BIOwęgla do wytwarzania zielonej energii elektrycznej

Od uwęglania wysegregowanych odpadów komunalnych w wytwórniach BIOwęgla do wytwarzania zielonej energii elektrycznej INNOWACYJNE TECHNOLOGIE dla ENERGETYKI Od uwęglania wysegregowanych odpadów komunalnych w wytwórniach BIOwęgla do wytwarzania zielonej energii elektrycznej Autor: Jan Gładki (FLUID corporation sp. z o.o.

Bardziej szczegółowo

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 700 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 10 próbkach gleby,

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 700 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 10 próbkach gleby, Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego w Gminie Krzanowice z powierzchni 1670,94 ha. Odebrano z terenu

Bardziej szczegółowo

Bioróżnorodnośd flory w wieloletnich roślinach uprawianych na cele energetyczne

Bioróżnorodnośd flory w wieloletnich roślinach uprawianych na cele energetyczne Bioróżnorodnośd flory w wieloletnich roślinach uprawianych na cele energetyczne Beata Feledyn-Szewczyk, Mariola Staniak Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej IUNG-PIB w Puławach Introduction

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOT ZLECENIA. Odebrano z terenu powiatu Raciborskiego próbki gleby i wykonano w Gminie Kornowac:

PRZEDMIOT ZLECENIA. Odebrano z terenu powiatu Raciborskiego próbki gleby i wykonano w Gminie Kornowac: PRZEDMIOT ZLECENIA Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Kornowac o powierzchni 598,25ha.

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOT ZLECENIA :

PRZEDMIOT ZLECENIA : PRZEDMIOT ZLECENIA : Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Racibórz o powierzchni

Bardziej szczegółowo

3. Technologia uprawy pszenicy ozimej Produkcja i plony Odmiany pszenicy Zmianowanie Termin siewu

3. Technologia uprawy pszenicy ozimej Produkcja i plony Odmiany pszenicy Zmianowanie Termin siewu SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ I ZBOŻA... 11 1. Biologia zbóż... 11 1.1. Pochodzenie i udomowienie zbóż... 11 1.1.1. Pszenica... 13 1.1.2. Jęczmień... 14 1.1.3. Żyto... 15 1.1.4. Owies... 15 1.1.5. Pszenżyto...

Bardziej szczegółowo

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 899 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 12 próbkach gleby,

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 899 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 12 próbkach gleby, Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego w Gminie Krzyżanowice z powierzchni 1577ha. odebrano z terenu

Bardziej szczegółowo

Aktualne regulacje prawne wspierające wytwarzanie energii i ciepła z biomasy i innych paliw alternatywnych

Aktualne regulacje prawne wspierające wytwarzanie energii i ciepła z biomasy i innych paliw alternatywnych Aktualne regulacje prawne wspierające wytwarzanie energii i ciepła z biomasy i innych paliw alternatywnych Katarzyna Szwed-Lipińska Radca Prawny Dyrektor Departamentu Źródeł Odnawialnych Urzędu Regulacji

Bardziej szczegółowo

Wdrażanie norm jakości pelletów i brykietów

Wdrażanie norm jakości pelletów i brykietów Wdrażanie norm jakości pelletów i brykietów dr inż. Wojciech Cichy Instytut Technologii Drewna w Poznaniu Konferencja Rynek pelet i brykietów możliwości rozwoju Bydgoszcz 8 czerwca 203 r. MIĘDZYNARODOWE

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych. (Dz. U. z dnia 29 lipca 2010 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych. (Dz. U. z dnia 29 lipca 2010 r. Dz.U.10.137.924 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. 2), 3) w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz. U. z dnia 29 lipca 2010 r.) Na podstawie art. 43 ust. 7 ustawy z dnia 27

Bardziej szczegółowo

PRODUKCJA BIOMASY ŚLAZOWCA PENSYLWAŃSKIEGO (SIDA HERMAPHRODITA RUSBY) JAKO KOSUBSTRATU DO BIOGAZOWNI ROLNICZEJ *

PRODUKCJA BIOMASY ŚLAZOWCA PENSYLWAŃSKIEGO (SIDA HERMAPHRODITA RUSBY) JAKO KOSUBSTRATU DO BIOGAZOWNI ROLNICZEJ * PRODUKCJA BIOMASY ŚLAZOWCA PENSYLWAŃSKIEGO (SIDA HERMAPHRODITA RUSBY) JAKO KOSUBSTRATU DO BIOGAZOWNI ROLNICZEJ * Jacek Kwiatkowski, Łukasz Graban, Waldemar Lajszner, Józef Tworkowski Katedra Hodowli Roślin

Bardziej szczegółowo

Szybkorosnące. gatunki drzew na plantacjach energetycznych

Szybkorosnące. gatunki drzew na plantacjach energetycznych Szybkorosnące gatunki drzew na plantacjach energetycznych Dr inŝ.. ElŜbieta Karwowska Plantacje drzew szybkorosnących to specjalne uprawy, w których rozmnaŝa się wegetatywnie najlepsze odmiany i klony

Bardziej szczegółowo

Polskie biopaliwa płynne szansą na oŝywienie rolnictwa w Polsce

Polskie biopaliwa płynne szansą na oŝywienie rolnictwa w Polsce IPiEO Polskie biopaliwa płynne szansą na oŝywienie rolnictwa w Polsce Lesław Janowicz Instytut Paliw i Energii Odnawialnej Europejskie Centrum Energii Odnawialnej www.ecbrec.pl POLITYKA KRAJOWA/ EU Zmiany

Bardziej szczegółowo

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 956 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 14 próbkach gleby,

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 956 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 14 próbkach gleby, Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego w Gminie Pietrowice Wielkie z powierzchni 2018 ha. Odebrano z

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE RUDNIK. Zasobność gleby

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE RUDNIK. Zasobność gleby STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE RUDNIK Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych badań

Bardziej szczegółowo

Mikro przedsiębiorstwo AGRO Energetyczne

Mikro przedsiębiorstwo AGRO Energetyczne Mikro przedsiębiorstwo AGRO Energetyczne Założenia organizacyjne Romuald Bogusz Członek Zarządu Polska Izba Gospodarcza Ekorozwój www.pige.org.pl, Otoczenie prawno-rynkowe nowej działalności Dyrektywa

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych2), 3)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych2), 3) Dziennik Ustaw Nr 137 11129 Poz. 924 924 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych2), 3) Na podstawie art. 43 ust. 7 ustawy z dnia 27 kwietnia

Bardziej szczegółowo

SYSTEMY ENERGETYKI ODNAWIALNEJ B.22 PODSUMOWANIE

SYSTEMY ENERGETYKI ODNAWIALNEJ B.22 PODSUMOWANIE SYSTEMY ENERGETYKI ODNAWIALNEJ B.22 PODSUMOWANIE Prowadzący: mgr inż. Marcin Michalski e-mail: marcinmichalski85@tlen.pl tel. 505871540 Slajd 1 Energetyczne wykorzystanie biomasy Krajowe zasoby biomasy

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA. gleba lekka szt./ % 455/2200 0/0 119/26 53/12 280/61 3/1

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA. gleba lekka szt./ % 455/2200 0/0 119/26 53/12 280/61 3/1 OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań odczynu gleby i zawartości makroelementów w próbkach gleby przedstawiono w tabelach zasobności gleby ( Zestawienie zasobności gleby na obszarze

Bardziej szczegółowo

Możliwość zastosowania biowęgla w rolnictwie, ogrodnictwie i rekultywacji

Możliwość zastosowania biowęgla w rolnictwie, ogrodnictwie i rekultywacji Agnieszka Medyńska-Juraszek, Irmina Ćwieląg Piasecka, Magdalena Dębicka, Piotr Chohura, Cecylia Uklańska-Pusz, Wojciech Pusz 1, Agnieszka Latawiec, Jolanta Królczyk 2 1 Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Bardziej szczegółowo

WYSOKOTEMPERATUROWE ZGAZOWANIE BIOMASY. INSTYTUT BADAWCZO-WDROŻENIOWY MASZYN Sp. z o.o.

WYSOKOTEMPERATUROWE ZGAZOWANIE BIOMASY. INSTYTUT BADAWCZO-WDROŻENIOWY MASZYN Sp. z o.o. WYSOKOTEMPERATUROWE ZGAZOWANIE BIOMASY ZASOBY BIOMASY Rys.2. Zalesienie w państwach Unii Europejskiej Potencjał techniczny biopaliw stałych w Polsce oszacowano na ok. 407,5 PJ w skali roku. Składają się

Bardziej szczegółowo

Prawdziwy rozwój człowieka, zwierzęcia i roślin zależy od gleby Hipokrates

Prawdziwy rozwój człowieka, zwierzęcia i roślin zależy od gleby Hipokrates Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Rzeszowie Prawdziwy rozwój człowieka, zwierzęcia i roślin zależy od gleby Hipokrates Organizacja Stacji Obecnie funkcjonuje Krajowa Stacja w Warszawie podległa Ministrowi

Bardziej szczegółowo

Plan prezentacji. 2. Alternatywa dla paliw kopalnianych. 3. Co to są odnawialne źródła energii (OZE)? 4. Biomasa, jej rodzaje i zastosowanie

Plan prezentacji. 2. Alternatywa dla paliw kopalnianych. 3. Co to są odnawialne źródła energii (OZE)? 4. Biomasa, jej rodzaje i zastosowanie Ekologiczne paliwa stałe, płynne i gazowe jako lokalne źródła energii odnawialnej Dr inż. Adam Małecki Plan prezentacji 1. KIEDY POLSKIE ROLNICTWO STANIE SIĘ SAMOWYSTARCZALNE ENERGETYCZNIE 2. Alternatywa

Bardziej szczegółowo

Rośliny energetyczne uprawa i metody ich przetwarzania. Wydział EAIiIB Katedra Automatyki i Inżynierii Biomedycznej. Źródła materiałów do wykładu

Rośliny energetyczne uprawa i metody ich przetwarzania. Wydział EAIiIB Katedra Automatyki i Inżynierii Biomedycznej. Źródła materiałów do wykładu Czyste energie wykład 12 Rośliny energetyczne uprawa i metody ich przetwarzania dr inż. Janusz Teneta Wydział EAIiIB Katedra Automatyki i Inżynierii Biomedycznej AGH Kraków 2014 Źródła materiałów do wykładu

Bardziej szczegółowo