Materiały szkoleniowe Power Point

Transkrypt

1 Materiały szkoleniowe Power Point Przygotowane przez: WROcomp

2 Spis treści: 1. UŻYWANIE APLIKACJI PRACA Z PREZENTACJAMI Otwieranie, zamykanie programu do tworzenia aplikacji. Otwieranie, zamykanie prezentacji Tworzenie nowej prezentacji według domyślnego wzorca (szablonu) Zapisywanie prezentacji w określonym miejscu na dysku. Zapisywanie prezentacji pod inną nazwą Zapisywanie prezentacji jako pliku typu: RTF, szablon, pokaz slajdów we wcześniejszych wersjach Poruszanie się pomiędzy otwartymi prezentacjami ZWIĘKSZANIE WYDAJNOŚCI PRACY Ustawienie preferencji użytkownika w aplikacji: nazwy użytkownika, domyślnego folderu do zapisywania plików Używanie dostępnych funkcji Pomocy Powiększanie i pomniejszanie widoku prezentacji Wyświetlanie, ukrywanie elementów na pasku narzędzi Szybki dostęp. Odtworzenie, minimalizowanie wstążki TWORZENIE PREZENTACJI WIDOKI PREZENTACJI Tryby wyświetlania prezentacji Znajomość dobrych praktyk w dodawaniu tytułów slajdów Przełączanie się między różnymi trybami wyświetlania prezentacji: normalnym trybem, trybem z sortowaniem, pokazem slajdów SLAJDY Zmiana układu slajdu Zastosowanie dostępnego Motywu projektu do prezentacji Zmiana koloru tła określonego slajdu, wszystkich slajdów Dodawanie do prezentacji nowego slajdu o wybranym układzie. Zmiana układu slajdu Kopiowanie, przenoszenie slajdów w obrębie jednej prezentacji lub pomiędzy różnymi otwartymi prezentacjami Usuwanie slajdu, slajdów WZORZEC SLAJDU Wstawianie obiektu graficznego (obrazu, rysunku) do wzorca slajdu. Usuwanie obiektu graficznego ze wzorca slajdu Wprowadzanie tekstu do stopki określonego slajdu lub stopki wszystkich slajdów prezentacji Zastosowanie automatycznej numeracji slajdów, automatycznie uaktualnianej daty, daty stałej do stopki określonego slajdu lub wszystkich slajdów TEKST POSŁUGIWANIE SIĘ TEKSTEM Znajomość dobrych praktyk w tworzeniu zawartości slajdów Wprowadzanie tekstu do odpowiedniego miejsca zarezerwowanego w wyświetleniu standardowym lub konspektowym Edycja tekstu w prezentacji Kopiowanie, przenoszenie tekstu w obrębie jednej prezentacji lub pomiędzy wieloma prezentacjami Usuwanie tekstu Użycie poleceń Cofnij i Ponów Strona 2 z 62

3 3.2 FORMATOWANIE Zamiana wielkości i kroju czcionki Zmiana stylu czcionki: pogrubiona, pochylona (kursywa), podkreślona, cieniowanie Zastosowanie kolorów do tekstu Wyrównywanie tekstu: do lewej, do prawej, wyśrodkowanie LISTY Wcięcie tekstu wypunktowanego. Usunięcie wcięcia z tekstu wypunktowanego Ustawianie interlinii przed i po akapitach listy numerowanej lub wypunktowanej Zmiana standardowego stylu wypunktowania lub numerowania w liście TABELE Wprowadzenie, edycja tekstu w slajdzie z tabelą ZAZNACZENIE WIERSZY, KOLUMN, CAŁEJ TABELI Wstawianie i usuwanie wierszy i kolumn Zmiana szerokości kolumn, wysokości wierszy WYKRESY PRACA Z WYKRESAMI Tworzenie w prezentacji różnych rodzajów wykresów: kolumnowych, słupkowych, liniowych i kołowych Zaznaczenie wykresu Zmiana typu wykresu Dodawanie, usuwanie, edycja tytułu wykresu Wprowadzanie do wykresu etykietek z danymi: wartościami/liczbami, procentami Zmiana koloru tła wykresu Zmiana kolorów słupków, kolumn, linii i wycinków koła w wykresach SMART ART Tworzenie hierarchicznego schematu organizacyjnego (z wykorzystaniem wbudowanego narzędzia Smart Art) Zmiana struktury hierarchicznej Smart Art Dodawanie, usuwanie współpracowników, podwładnych w strukturze schematu organizacyjnego OBIEKTY GRAFICZNE WPROWADZANIE, MANIPULACJA Wprowadzanie obiektu graficznego (obraz, rysunek) do slajdu Zaznaczenie obiektu graficznego Kopiowanie, przenoszenie obiektów graficznych, wykresów w obrębie jednej prezentacji lub pomiędzy otwartymi prezentacjami Zmiana rozmiaru, usuwanie obiektu graficznego, wykresu w prezentacji Obracanie, odwracanie obiektu graficznego Wyrównanie obiektu graficznego na slajdzie: do lewej, prawej, góry, dołu, wyśrodkowanie obiektu w pionie i w poziomie RYSOWANIE Dodawanie do slajdu różnych typów obiektów graficznych: linia prosta, strzałki, strzałki blokowe, trójkąt, kwadrat, owal, koło, pole tekstowe Wprowadzanie tekstu do pola tekstowego, strzałki blokowej, trójkąta, kwadratu, owalu, koła Zmiana koloru tła obiektów graficznych, koloru linii, stylu i szerokości linii Zmiana stylu początku i końca obiektu graficznego typu strzałka Zastosowanie cieniowania do obiektów graficznych Pogrupowanie, rozgrupowanie obiektów graficznych na slajdzie Strona 3 z 62

4 5.2.7 Ustawienie położenia obiektu graficznego nad, pod, na wierzch, na spód w stosunku do innych obiektów graficznych PRZYGOTOWANIE POKAZU SLAJDÓW PRZYGOTOWANIE PREZENTACJI Dodawanie, usuwanie efektów przejść pomiędzy slajdami Dodawanie, usuwanie ustawionych uprzednio efektów animacji dla różnych elementów slajdu Dodawanie notatek do slajdów Wybór sposobu przedstawiania prezentacji: prezentacja na rzutniku, materiał informacyjny do wręczenia uczestnikom pokazu, prezentacja na monitorze Wyświetlanie, ukrywanie slajdów SPRAWDZANIE I URUCHAMIANIE PREZENTACJI Sprawdzanie poprawności językowej i ortograficznej prezentacji: poprawa błędów ortograficznych, usuwanie powtórzonych słów Zmiana orientacji stron slajdów: pionowa, pozioma. Zmiana rozmiaru papieru Drukowanie całej prezentacji, określonych slajdów, materiałów informacyjnych, notatek, konspektu slajdów. Ustalanie liczby kopii drukowanej prezentacji. Drukowanie do pliku Uruchamianie pokazu slajdów od pierwszego slajdu, od bieżącego slajdu Przechodzenie do następnego slajdu, poprzedniego slajdu, konkretnego slajdu podczas pokazu slajdów DODATKI SPIS RYSUNKÓW Strona 4 z 62

5 Informacje przekazane w tym module zostały opracowane pod kontem programu POWER POINT w wersji 2007 wchodzącego w składa pakietu Microsoft Office Większość informacji będzie przydatna również podczas korzystania z innych programów tego typu. Jednak wszystkie prezentacje oraz rysunki będą dotyczyły tej konkretnej wersji POWER POINTA. 1. Używanie aplikacji Rozdział ten jest poświęcony podstawowej wiedzy koniecznej do rozpoczęcia pracy z programem POWER POINT w wersji 2007: dowiesz się jak rozpocząć oraz zakończyć pracę w programie, dowiesz się otwierać i zamykać właściwie tworzone prezentacje, dowiesz się jak pracować w oparciu o szablony, nauczysz się zapisywać tworzone prezentacje w określonym miejscu na dysku pod wybraną nazwą, nauczysz się zapisywać tworzone prezentacje jako pliki innego typu: RTF, szablony, pokazy slajdów, itd. nauczysz się poruszania pomiędzy otwartymi prezentacjami 1.1 Praca z prezentacjami W całym module 6, będzie nam towarzyszyło pojęcie prezentacji. Prezentacja to efekt naszej pracy z programem do tworzenia prezentacji multimedialnych (Power Point). Prezentacja może zostać zapisana na kilka różnych sposobów pod kilkoma postaciami. Będziemy używać tego słowa do określenia produktu końcowego naszej pracy. W kolejnych rozdziałach i podrozdziałach będziemy zdobywać coraz więcej szczegółowych informacji związanych z tworzeniem, edytowaniem oraz przeglądaniem prezentacji Otwieranie, zamykanie programu do tworzenia aplikacji. Otwieranie, zamykanie prezentacji W celu rozpoczęcia pracy z Power Pointem należy go uruchomić, czyli włączyć. Możemy to zrobić na kilka sposobów, które zostaną omówione poniżej. Nie wszystkie z nich są dostępne zawsze, dla niektórych pozycji konieczne jest wykonanie dodatkowych czynności tak, jak np. utworzenie skrótu i umieszczenie go we właściwym miejscu. W takim przypadku dla danej metody zostanie dopisany spis czynności, które trzeba dodatkowo wykonać: 1. Sposób podstawowy dostępny zawsze dla domyślnej instalacji pakietu Office Klikamy myszką na START Wszystkie programy Microsoft Office Microsoft Office Power Point Po wykonaniu tej czynności zobaczymy okno programu z otwartą nową prezentacją w postaci pustego slajdu: 2. Możemy skorzystać ze skrótu umieszczonego na pulpicie lub w innym miejscu. W tym celu na ikonie skrótu klikamy dwa razy lewym przyciskiem myszki. Efekt będzie Strona 5 z 62

6 identyczny jak w punkcie pierwszym, czyli zobaczymy okno programu z otwartą nową prezentacją w postaci pustego slajdu. 3. Możemy wykorzystać funkcję Uruchom, w tym celu wciskamy START Uruchom i piszemy powerpnt następnie klikamy OK lub wciskamy ENTER. Efekt będzie identyczny jak w punkcie 1 oraz 2. W celu zakończenia pracy z Power Pointem zamykamy go wykorzystując krzyżyk w prawym górnym rogu ekranu lub korzystamy z menu wybierając przycisk pakietu Office Zamknij program Power Point. Jeżeli przed próbą zamknięcia nie zapisaliśmy zmian w tworzonej prezentacji zobaczymy okno z pytaniem, czy chcemy te zmiany zachować czy nie. Nie da się zamknąć Power Pointa bez decyzji co z aktualną zawartością tworzonej prezentacji. O prawidłowym zapisywaniu tworzonych prezentacji dowiesz się więcej w kolejnych rozdziałach. Wymienione powyżej sposoby uruchamiania Power Pointa były powiązane z rozpoczynaniem pracy z nową prezentacją. Mamy również możliwość po włączeniu aplikacji pracować z gotowymi już prezentacjami, np. w celu ich modyfikacji lub przeglądania oraz zamykać same prezentacje nie zamykając programu. W tym celu po włączeniu programu, w jeden ze znanych już nam sposobów, wybieramy z paska menu przycisk pakietu Office Otwórz. W tym momencie zobaczymy okno otwierania, gdzie będziemy musieli wskazać plik, który chcemy otworzyć. Robimy to korzystając ze znanej nam już z modułu 2 nawigacji po strukturze katalogów. Udajemy się w wybrane przez nas miejsce i przy pomocy myszy wskazujemy wybraną prezentację. Mamy również możliwość uruchomić Power Pointa od razu przy pomocy wybranej prezentacji. W tym przypadku przy pomocy dowolnego menedżera plików udajemy się do miejsca, gdzie znajduje się prezentacja, z którą będziemy pracować i uruchamiamy ją korzystając z jej ikony, czyli poprzez podwójne kliknięcie na niej lewym przyciskiem myszki. Tak jak wspomniałem, mamy możliwość zamknięcia wybranego prezentacji bez zamykania całej aplikacji, w tym celu zamykamy otwartą prezentację przy pomocy menu przycisk pakietu Office Zamknij. RYSUNEK 1 ZAMYKANIE PREZENTACJI Strona 6 z 62

7 1.1.2 Tworzenie nowej prezentacji według domyślnego wzorca (szablonu) Rozpoczęcie pracy z Power Pointem wiąże się z utworzeniem nowej prezentacji. Prezentacja ta może otworzyć się automatycznie, będzie to wtedy czysty slajd lub możemy sami wybrać dla niej szablon. Szablon to szkielet prezentacji wpływający na jej strukturę, tzn. zamiast czystego slajdu możemy otrzymać przygotowany do wypełnienia szablon slajdu. Do dyspozycji w Power Pointcie mamy kilkanaście różnego rodzaju szablonów prezentacji oraz możliwość utworzenia własnego szablonu. Standardowe tworzenie nowej prezentacji odbywa się na kilka sposobów: 1. Uruchomienie programu, które uruchamia automatycznie nową prezentację. 2. Jeżeli pracujemy z dowolną prezentacją używamy skrótu klawiszowego: CTRL+N, spowoduje to otwarcie nowego okna z nową prezentacją. 3. Możemy skorzystać z paska menu wybierając przycisk pakietu Office1 Nowy RYSUNEK 2 TWORZENIE NOWEJ PREZENTACJI Spowoduje to otwarcie nowej prezentacji wraz z oknem zadań oraz podglądem proponowanego wyglądu prezentacji z prawej strony, gdzie mamy możliwość wyboru szablonu dla tej nowej prezentacji, np. albumu fotograficznego. RYSUNEK 3 WYBÓR SZABLONU DLA NOWEJ PREZENTACJI Teraz korzystając z zakładek z lewej strony okna, które grupują szablony, możemy wybrać interesujący nas szablon. Można także skorzystać z szablonów zamieszczonych Strona 7 z 62

8 na witrynie internetowej Microsoftu wybierając odpowiednią zakładkę. Gdy wybierzemy już interesujący nasz szablon, całą operację potwierdzamy klikając przycisk Utwórz w prawym dolnym rogu okna lub po prostu klikamy dwa razy lewym przyciskiem myszki na wybranym szablonie Zapisywanie prezentacji w określonym miejscu na dysku. Zapisywanie prezentacji pod inną nazwą Zapisywanie prezentacji to bardzo ważna czynność, wykonujemy ją, aby nie stracić naszej pracy. Po włączeniu Power Pointa otrzymujemy nową prezentację, posiadającą roboczą nazwę. Jeżeli rozpoczniemy pracę z taką prezentacją, nie zapisując jej, w przypadku awaryjnego lub nieumyślnego zamknięcia programu możemy stracić cały napisany tekst. Dlatego zapisanie prezentacji to bardzo ważna czynność, którą powinniśmy wykonać od razu po utworzeniu nowej prezentacji. Taką niezapisaną prezentację można porównać do zapisanej tekstem kratki, którą po zapisaniu tekstem zamiast schować do skoroszytu wyrzucamy za okno. Do zapisania prezentacji służy funkcja zapisz oraz zapisz jako Dla nowych prezentacji działanie tych funkcji jest identyczne, natomiast dla istniejących już mają zupełnie różne przeznaczenie. Dla nowej prezentacji obydwie funkcje umożliwiają nadanie nazwy dla tworzonej prezentacji i zapisanie jej w wybranym miejscu na dysku. Cała ta procedura zostanie szczegółowo opisana poniżej. Dla istniejących prezentacji funkcja zapisz (posiada skrót klawiszowy CTRL+S) powoduje zapisanie aktualnego stanu prezentacji pod znaną już nazwą, czyli uaktualnienie jej zawartości, natomiast funkcja zapisz jako pozwoli nadać nową nazwę dla prezentacji w postaci takiej, gdy tej funkcji użyliśmy. Czyli użycie zapisz jako spowoduje utworzenie nowej prezentacji (pliku) opisanej nową nazwą. Podsumowując, zapisać prezentację możemy na dwa sposoby, jednak od pewnego momentu w obu przypadkach cała procedura wygląda identycznie: 1. Korzystamy z odpowiedniej ikony na pasku narzędziowym ikona dyskietki, oznaczająca zapisz. 2. Korzystamy z odpowiedniej pozycji z menu Przycisk pakietu Office Zapisz lub Zapisz jako Po użyciu jednej z wymienionych w punkcie drugim metod zobaczymy okno Zapisz jako Strona 8 z 62

9 RYSUNEK 4 OKNO ZAPISZ JAKO... gdzie, w polu Zapisz w: wybieramy katalog (folder), w którym chcemy zapisać naszą tworzoną prezentację. Zgodnie z naszym przykładem będzie to folder o nazwie Test. Aby wybrać ten folder należy na nim 2 razy kliknąć lewym przyciskiem myszki. Po udanej operacji wyboru folderu w polu Zapisz w: pojawi się nazwa naszego wybranego folderu, czyli zgodnie z przykładem Test: Teraz pozostaje podanie nazwy, którą wpisujemy w pole: Nazwa pliku: w naszym przykładzie będzie to Prezentacja1. Na zakończenie klikamy na przycisk Zapisz. Po poprawnym wykonaniu opisanych wyżej czynności nasza nowo tworzona prezentacja będzie zapisana w wybranym przez nas folderze. Co ważne folder ten musi istnieć!! żeby móc do niego zapisywać prezentacje Zapisywanie prezentacji jako pliku typu: RTF, szablon, pokaz slajdów we wcześniejszych wersjach Zapisując prezentację pod wybraną nazwą możemy jeszcze dodatkowo zdecydować o rodzaju tej prezentacji (o rozszerzeniu zapisanego na dysku pliku). Power Point umożliwia nam zapisywanie naszej pracy w różnej postaci. W tym celu w trakcie zapisywania prezentacji poniżej pola Nazwa pliku, wybieramy z listy Zapisz jako typ interesującą nas opcję odpowiedni typ pliku: Strona 9 z 62

10 Mamy do wyboru cała listę różnego rodzaju typów. Domyślnie (automatycznie) Power Point proponuje nam typ: Prezentacja programu PowerPoint (*.pptx), oznacza to plik w formacie Power Pointa odpowiedni do wykorzystywanej wersji programu, czyli w naszym przypadku będzie to Power Point 2007 (.pptx). Poniżej omówione zostaną te najważniejsze i najczęściej stosowane typy plików: Konspekt/RTF (*.rtf) (Rich text format) jest to tekst sformatowany, przy pomocy tego formatu możemy przenosić pliku pomiędzy systemami. Plik zawiera sam tekst ze slajdów prezentacji. Strona sieci Web (*.htm; *.html) strona internetowa, dorabia znaczniki. Szablony (*.potx; *.pot) możemy wykorzystać do tworzenia nowych dokumentów na podstawie tego właśnie szablonu w różnych wersjach programu Power Point Prezentacja programu Power Point (*.ppt) dokument zgodny ze starszą wersją programu Pokaz programu Power Point (*.ppsx; *.pps) plik zawiera gotową do wyświetlenia prezentację dla wersji 2007 lub Format GIF, JPEG, PNG (*.gif; *.jpg; *.png) zawiera poszczególne slajdy w postaci plików graficznych w wybranym formacie. Należy także pamiętać, że zapisując plik w typie zgodnym ze starszymi wersjami programu ( ) można bez żadnych problemów używać go w nowszych wersjach (2007 i nowsze). Różnica polega na tym, że starsze wersje programu nie oferowały wszystkich opcji dostępnych w wersji 2007, zatem część opcji może nie być dostępna. W praktyce tworząc prezentację w wersji 2007 i zapisując ją w zgodności ze starszymi wersjami, jeśli otworzymy ją następnie używając starszych wersji możemy zauważyć drobne zmiany w wyglądzie, np. obrazy w prezentacji nachodzące na część tekstu, inny wygląd stosowanej czcionki tekstu itp Poruszanie się pomiędzy otwartymi prezentacjami Wiemy już, że wykorzystując komputer możemy pracować z wieloma aplikacjami (programami) na raz. Podobnie jest w przypadku Power Pointa, możemy edytować kilka prezentacji jednocześnie. W takim przypadku zachodzi konieczność poruszania się pomiędzy tymi prezentacjami, możemy to zrobić na dwa sposoby: przy wykorzystaniu myszki oraz paska zadań, po prostu klikamy na wybranej prezentacji wykorzystując znany już skrót ALT+TAB (w celu przypomnienia zasady działania tego skrótu zajrzyj do modułu 2) Praca z kilkoma prezentacjami jest bardzo wygodna i często w praktyce będziesz z niej korzystać. Power Point traktuje każdą otwartą prezentację indywidualnie, tzn. zamknięcie okna Strona 10 z 62

11 programu przy użyciu krzyżyka, nie powoduje zamknięcie wszystkich otwartych okien Power Pointa. 1.2 Zwiększanie wydajności pracy Rozpoczynając pracę z programem Power Point korzystamy z domyślnych ustawień, które możemy dopasować do naszych indywidualnych potrzeb i w ten sposób poprawić komfort oraz wydajność pracy. W tym rozdziale dowiesz się: jak zmienić podstawowe parametry programu takie jak: nazwa użytkownika, domyślna lokalizacja zapisywanych plików, czas automatycznego zapisu dokumentu jak skorzystać z dostępnej pomocy dla aplikacji jak powiększać wyświetlany dokument jak korzystać z paska narzędzi oraz ikon na tych paskach Ustawienie preferencji użytkownika w aplikacji: nazwy użytkownika, domyślnego folderu do zapisywania plików W tym podrozdziale nauczymy się ustawiać podstawowe opcje programu Power Point, które pomogą nam zwiększyć komfort pracy oraz dopasować program do konkretnych potrzeb. Zmian tych dokonujemy korzystając z Przycisku pakietu Office Opcje programu Power Point oraz odpowiedniej zakładki. Podczas pierwszego uruchomienia Power Pointa na komputerze wyświetla nam się okienko, gdzie podajemy inicjały dla nazwy użytkownika tworzącego prezentacje w systemie. Każda utworzona prezentacja posiada w swoich właściwościach nazwę użytkownika, który ją stworzył. Nazwę tą można zmieniać, w tym celu należy korzystając z Przycisku pakietu Office Opcje programu Power Point oraz zakładkę Popularne, gdzie możemy podać w polu Nazwa użytkownika, nazwę użytkownika oraz w polu Inicjały jego inicjały. Zmiany zatwierdzamy klikając na przycisk OK. RYSUNEK 5 ZMIANA NAZWY UŻYTKOWNIKA W PROGRAMIE POWER POINT Strona 11 z 62

12 Kolejnym parametrem do ustawienia jest folder, w którym domyślnie Power Point zapisuje tworzone prezentacje. Standardowe ustawienie to Moje dokumenty, jednak w razie potrzeby możemy to zmienić korzystając tym razem z zakładki Zapisywanie. Możemy tutaj zadecydować o ścieżkach dostępu do różnych elementów oraz przede wszystkim do miejsca zapisywania prezentacji. Odpowiada za to pozycja Domyślna lokalizacja pliku. Zmiany wprowadzamy przy pomocy myszki i klawiatury. Ustawiamy się tym oknie, a następnie wpisujemy właściwą ścieżkę dostępu. Można także użyć przycisku Przeglądaj, aby wskazać za pomocą myszki folder, w którym mają być zapisywane pliki. Wszystkie zmiany dla całego okna potwierdzamy przyciskiem OK. Dodatkowo na zakładce Zapisywanie możemy ustawić czas, po którym prezentacja będzie automatycznie zapisywana (aktualizowana) w celu możliwości odtworzenia jej w przypadku awarii. Dodatkowo możemy zdecydować jaki będzie domyślny typ zapisywanych prezentacji jest to bardzo przydatna funkcja. Należy pamiętać o zapisaniu wprowadzonych zmian poprzez kliknięcie przycisku OK. RYSUNEK 6 OKNO ZMIANY LOKALIZACJI DOMYŚLNIE ZAPISYWANYCH PREZENTACJI Używanie dostępnych funkcji Pomocy Kolejnym elementem, który wpływa na komfortową pracę z programem Power Point 2007 jest umiejętność korzystania z pomocy wbudowanej w program. Dla programu Power Point 2007 mamy do wyboru dwa źródła pomocy: pomoc Power Pointa witrynę Microsoft on-line W celu skorzystania z drugiej opcji konieczny jest dostęp do Internetu, pierwsza go nie wymaga. Należy również pamiętać, że zawsze możemy skorzystać z domyślnego dla pomocy skrótu klawiaturowego w postaci klawisza F1 (spowoduje on włączenie pomocy Power Point, czyli Strona 12 z 62

13 opcji pierwszej). Możemy również wybrać z menu Pomoc poprzez naciśnięcie ikonki znajdującej się w prawym górnym rogu Power Pointa, poniżej krzyżyka zamykającego program. RYSUNEK 7 OKNO POMOCY W PROGRAMIE POWER POINT Oprócz wybierania domyślnych kategorii, możliwością jest wpisanie pytania do okna w górnej części okna. Zasada korzystania z pomocy jest identyczna jak w przypadku narzędzia pomoc z modułu 2. Po prostu wpisujemy zagadnienie, pojęcie lub czynność o której chcielibyśmy się czegoś dowiedzieć i prosimy o wyszukanie dostępnych na dany temat informacji. Sprawne wykorzystywanie pomocy wymaga treningu, który należy przeprowadzić samodzielnie, próbując uzyskać potrzebne nam informacje na kilka sposobów np. formułując konkretne zapytania w różnej formie dotyczące tego samego problemu. Należy kierować się kilkoma zasadami: zapytanie powinno być możliwie proste i zwięzłe nie należy używać więcej niż czterech, pięciu słów zapoznaj się z listą znalezionych rozwiązań i spróbuj wybrać te najbardziej pasujące do Twojego problemu Aby przejść do witryny online, należy kliknąć pole znajdujące się w prawej dolnej części okna pomocy, i wybrać odpowiednią opcję. RYSUNEK 8 PRZEJŚCIE DO WITRYNY OFFICE ONLINE W OKNIE POMOCY W PROGRAMIE Strona 13 z 62

14 Jak można zauważyć wersja 2007 programu Power Point nie posiada asystenta Office obecnego w poprzednich wersjach Powiększanie i pomniejszanie widoku prezentacji Mamy możliwość powiększania lub pomniejszania widoku prezentacji. Program Power Point zapamiętuje wraz z zapisaniem prezentacji wybraną przez nas wielkość powiększenia. Wartość tą możemy regulować w zależności od potrzeb oraz sprzętu z którego korzystamy. Im większy mamy monitor, tym większe powiększenie możemy ustawić pozwalając sobie na oglądanie pełnej strony na ekranie. Powiększenie możemy regulować w zakresie od 10% do 400%, robimy to wybierając odpowiednią wartość korzystając z menu w prawym dolnym rogu okna programu Power Point. Jest kilka możliwości regulacji powiększenia. Po pierwsze możemy użyć suwaka +/- klikając na osi, lub przesuwając wskaźnik. Po drugie możemy kliknąć na aktualną wartość procentową po lewej stronie suwaka, co spowoduje otwarcie okna opcji Powiększenie. Możemy również skorzystać z połączenie klawisza CTRL i rolki myszki. Trzymając wciśnięty CTRL kręcimy rolką i odpowiednio pomniejszamy lub powiększamy widok prezentacji. Istotną opcją jest także dopasowanie widoku slajdu do bieżącego okna. Po wybraniu tej opcji przez naciśnięcie ikonki po prawej stronie suwaka, program automatycznie dopasuje nam maksymalny rozmiar slajdu tak, aby cały zmieścił się w oknie programu Wyświetlanie, ukrywanie elementów na pasku narzędzi Szybki dostęp. Odtworzenie, minimalizowanie wstążki Pasek narzędzi umożliwia wygodną pracę z programem Power Point. Umieszczone na nim zostały ikony odpowiadające za określone funkcje programu. Wykorzystuje się go by ułatwić, a przede wszystkim przyspieszyć dostęp do wybranych funkcji. Pasek narzędzi Szybki dostęp znajduje się w lewym górnym rogu okna programu Power Point, zaraz obok Przycisku pakietu Office. RYSUNEK 9 PASEK NARZĘDZI SZYBKI DOSTĘP Do paska narzędziowego możemy dodawać lub usuwać przyciski, robimy to przy pomocy ikony znajdującej się na końcu. Po kliknięciu na trójkącik zobaczymy menu Dostosuj pasek narzędzi Szybki dostęp, gdzie wybieramy nazwę konkretnej funkcji. W tym menu znajduje się jednak tylko kilka z możliwych do dodania przycisków. O wiele lepiej wybrać opcję Więcej poleceń, gdzie po naciśnięciu otworzy nam się nowe okno Opcje programu Power Point, na karcie Dostosowywanie, w której będziemy mogli dodać lub usunąć konkretną funkcję przyciski które będą wyświetlane na Pasku narzędzi Szybki dostęp. Strona 14 z 62

15 2. Tworzenie prezentacji Rozdział ten jest poświecony podstawowym zasadom i umiejętnościom koniecznym do stworzenia nowej prezentacji. W rozdziale tym nauczysz się: zasad wprowadzania tekstu do prezentacji, korzystania z różnych widoków podczas pracy z prezentacją, wprowadzania symboli i znaków specjalnych, wykorzystywania różnych trybów wyświetlania prezentacji, zaznaczania wybranych fragmentów tekstu, edycji gotowego tekstu wykorzystując dostępne narzędzia, używania prostego wyszukiwania i zamieniania tekstu, kopiowania, przenoszenia tekstu w obrębie slajdu i pomiędzy nimi lub pomiędzy kilkoma prezentacjami, usuwania slajdów, używania funkcji cofnij i ponów. 2.1 Widoki prezentacji W tym podrozdziale zajmiemy się dostępnymi w programie Power Point widokami, pozwalającymi na tworzenie oraz przeglądanie prezentacji. Jak się okaże, program udostępnia nam odpowiedni widok dostosowany do czynności, które chcemy w prezentacji wykonać. Dodatkowo poznamy dobre praktyki związane z dodawaniem tytułów do slajdów Tryby wyświetlania prezentacji Program Power Point oferuje nam kilka trybów wyświetlania tworzonych przy jego pomocy prezentacji. Widoki te są dostosowane do poszczególnych zadań wykonywanych przy pomocy programu Power Point. Po pierwszym uruchomieniu programu, zobaczymy slajdy w widoku Normalnym, czyli umożliwiającym tworzenie poszczególnych slajdów. Praca ze slajdami w tym widoku jest najwygodniejsza, ponieważ większość ekranu zajmuje aktywny w danym momencie slajd. Po lewej stronie slajdu widzimy okno, gdzie możemy zobaczyć konspekt lub miniatury tworzonych przez nas slajdów. W celu zmiany widoku prezentacji należy wybrać z kartę Widok oraz jedną z dostępnych możliwości: Normalny domyślny widok, służy do pracy ze slajdami. Sortowanie slajdów jest to widok pozwalający na łatwe rozmieszczenie oraz zamianę slajdów miejscami. W tym widoku widać wszystkie slajdy dla danej prezentacji. Slajd otoczony ramką to slajd bieżący. Slajdy są ustawione w takiej kolejności w jakiej będą się pojawiały podczas prezentacji. Strona 15 z 62

16 Pokaz slajdów (skrót klawiszowy F5) umożliwia podgląd utworzonej prezentacji na całym ekranie. Jest to widok umożliwiający sprawdzenie końcowego efektu naszej pracy. Wyjść z tego trybu możemy w każdej chwili używając klawisza ESC. Przewijać kolejne slajdy możemy poprzez klikanie myszką, wykorzystywanie rolki, klawiszy strzałek lub entera. Strona notatek jest to widok, który umożliwia jednoczesne wyświetlenie slajdu oraz notatki pod slajdem. Dzięki temu widzimy na jednym ekranie całość informacji związanych z danych slajdem. Wzorzec slajdów bardzo ważne miejsce, tutaj wprowadzamy zmiany, które mają być widoczne na wszystkich slajdach prezentacji. Jeszcze wrócimy do dokładnego omówienia tego widoku, jak np. wstawiony w tym miejscu obrazek pojawi się na wszystkich slajdach prezentacji. Zakładka konspekt/slajdy Zawartość slajdu Miejsce na notatki RYSUNEK 10 WIDOK NORMALNY DLA PREZENTACJI Wszystkie możliwości ustawienia określonych widoków dla prezentacji można zobaczyć w kolejnej prezentacji: Znajomość dobrych praktyk w dodawaniu tytułów slajdów Domyślnie każdy ze slajdów wchodzących w skład określonej prezentacji posiada tytuł. Jest to krótki opis zawartości danego slajdu. Podczas nadawania tytułów slajdom należy stosować się do zasady mówiącej o tym, że slajdy posiadające tytuły są czytelne oraz wyraźnie widoczne w konspekcie prezentacji. Tytuł slajdu to skrócony opis jego zawartości. Dlatego powinniśmy dobierać tytuły do faktycznej zawartości danego slajdu. Ułatwi to odbiór całej prezentacji oraz zdecydowanie poprawi jej czytelność dla odbiory. Strona 16 z 62

17 2.1.3 Przełączanie się między różnymi trybami wyświetlania prezentacji: normalnym trybem, trybem z sortowaniem, pokazem slajdów Zgodnie z tym co powiedzieliśmy na początku tego rozdziału, pomiędzy dostępnymi w programie Power Point widokami (trybami wyświetlania prezentacji) możemy się przełączać w zależności od potrzeb. Jednym ze sposobów zmiany trybu wyświetlania prezentacji jest skorzystanie z karty Widok w menu programu. Możemy zrobić to również w inny sposób wykorzystując ikony widoków umieszczone w prawym dolnym rogu okna programu (Po lewej stronie suwaka powiększenia). Patrząc od lewej strony: Normalny, Sortowanie slajdów, Pokaz slajdów z tą tylko różnicą, że od bieżącego slajdu. Wybór opcji z menu Widok lub wciśniecie klawisza F5 powoduje wyświetlenie prezentacji od początku (od pierwszego slajdu). Skorzystanie z omawianej ikony włączy pokaz od slajdu na którym ikona ta została użyta. Jak działają te ikony można zobaczyć na kolejnej prezentacji: 2.2 Slajdy W tym rozdziale dowiesz się wszystkiego co związane z tworzeniem slajdów. Nauczmy się zmieniać układ slajdu, umieszczać na nim różnego rodzaju obiekty, zmieniać jego wygląd. Nauczmy się również dodawać nowe slajdy do prezentacji, kopiować je, przenosić oraz usuwać. Można powiedzieć, że zdobędziesz tutaj wiedzę umożliwiającą stworzenie prezentacji od podstaw Zmiana układu slajdu Prezentacja składa się ze zbioru slajdów umieszczonych kolejne po sobie. Każdy z tych slajdów posiada określony układ, który możemy dowolnie zmieniać (również dla slajdów zawierających już jakieś dane). Pierwszy slajd w prezentacji jest na ogół slajdem w układzie slajd tytułowy, który charakteryzuje się tym, że posiada dwa pola tytułowe: Tytuł oraz podtytuł (slajd ten posiada również swój specjalny wzorzec slajdu). Zmiany układu slajdu dokonujemy poprzez kliknięcie na wybranym slajdzie prawym przyciskiem myszki i wybranie z pojawiającego się menu pozycji Układ, co spowoduje rozwinięcie menu Przepływ. W tym momencie przy pomocy myszki wybieramy określony układ co powoduje natychmiastowe zastosowanie tego układu dla bieżącego slajdu. Układ slajdu można także zmieniać wybierając menu Układ, ze karty Narzędzia Główne. Dostępnych jest kilkanaście układów slajdów dobranych do określonych celów. Cały proces zmiany układu można zobaczyć na kolejnej prezentacji: Zastosowanie dostępnego Motywu projektu do prezentacji W celu zamiany wyglądu poszczególnych slajdów, a co za tym idzie całej prezencji możemy zastosować Motyw. Motywy to zbiór ustawień polegających na zmiennie wyglądu konkretnego slajdu, które po wybraniu danego szablonu zostają do całej prezentacji zastosowane. W zakres zmian wchodzi: Tło Strona 17 z 62

18 Czcionki (kolor oraz rodzaj, format) Rozmieszczenie pól tekstowych W celu zastosowania dostępnego szablonu projektu do prezentacji należy kliknąć myszką na karcie Projekt. W nowo otwartej karcie przy pomocy myszki możemy wskazać Motyw, który chcemy wykorzystać w naszej prezentacji. Karta podzielona jest na trzy części: Ustawienia strony możemy zmieniać opcje dotyczące Ustawień strony i orientacji slajdu. Motywy W tym menu możemy wybierać z pomiędzy dostępnych domyślnych motywów slajdu, a także przeglądać nowe po wybraniu opcji przejścia do witryny Microsoft Office Online. Tło jest to zbiór opcji dotyczących stylów tła, a także możliwość ukrycia grafiki tła, gdy jest nam to potrzebne. Wybranie w taki sposób określonego motywu dla prezentacji dotyczy wszystkich jej slajdów, aby zastosować motyw tylko do wybranego slajdu należy kliknąć prawym przyciskiem myszy na wybranym motywie i wybrać opcję Zastosuj do wybranych slajdów Zmiana koloru tła określonego slajdu, wszystkich slajdów Kolejną zamianą którą możemy wprowadzić w wyglądzie slajdów jest zmiana koloru tła dla poszczególnego slajdu lub wszystkich slajdów w prezentacji. Domyślnie kolor slajdu jest ustawiany zgodnie z aktualnie wykorzystywanym motywem. W celu zmiany koloru należy kliknąć na wybranym slajdzie (lub miniaturce slajdu) prawym przyciskiem myszki i z pojawiającego się menu wybrać pozycję Formatuj Tło. Otworzy się okienko umożliwiające szereg zmian: Z zakładki Wypełnienie można wybrać efekty wypełnienia ustawić gradient, sposób cieniowania, ustawić przezroczystość oraz kolor czy też wybrać obraz lub teksturę. Zakładka Obraz uaktywni się dopiero po wybraniu opcji Wypełnienie obrazem lub teksturą, można w niej dokonać zmian dotyczących właśnie obrazu lub tekstury. Przy pomocy guzików Zamknij lub Zastosuj do wszystkich można wprowadzić ustawienia dla konkretnego slajdu lub wszystkich slajdów. Przycisk Resetuj tło przywraca ustawienia tła przed zmianami. Opisane powyżej możliwości widać na kolejnym rysunku oraz prezentacji. Strona 18 z 62

19 RYSUNEK 11 ZMIANA USTAWIEŃ TŁA Dodawanie do prezentacji nowego slajdu o wybranym układzie. Zmiana układu slajdu Podstawową czynnością, którą wykonujemy podczas tworzenia prezentacji jest dodawanie nowych slajdów. Sam proces dodawania nowego slajdu jest prosty i można go wykonać na kilka sposobów: 1. Na miniaturce slajdu (z lewej strony okna), po którym chcemy wstawić nowy slajd klikamy prawym przyciskiem myszki i wybieramy z pojawiającego się menu pozycję Nowy slajd, co tworzy slajd o układzie domyślnym. 2. Znajdując się na slajdzie, po którym chcemy wstawić nowy slajd wybieramy kartę Narzędzia główne Nowy slajd ze zbioru opcji Slajdy. Należy zwrócić uwagę, że funkcja Nowy slajd składa się z 2 części, Ikonki oraz napisu Nowy slajd. Klikając ikonkę utworzony zostanie slajd o domyślnym układzie, natomiast klikając na napis otworzy nam się menu, z którego będziemy mogli wybrać układ nowego slajdu. 3. Wykorzystując skrót klawiszowy: CTRL+M (układ domyślny) Do wyboru mamy podstawowe układy slajdu: Slajd tytułowy Tytuł i zawartość Nagłówek sekcji Dwa elementy zawartości Porównanie Tylko tytuł Pusty Strona 19 z 62

20 Zawartość z podpisem Obraz z podpisem Co ważne układ dla slajdu możemy dowolną ilość razy zmieniać i dopasowywać do naszych potrzeb. Układ zmienia się poprzez menu Układ, w grupie opcji Slajdy, gdzie po kliknięciu rozwinie nam się menu ze znanymi już układami. Można to zobaczyć na kolejnej prezentacji: Kopiowanie, przenoszenie slajdów w obrębie jednej prezentacji lub pomiędzy różnymi otwartymi prezentacjami W tym podrozdziale nauczysz się dwóch czynności: kopiowania oraz przenoszenia slajdów, czyli najczęściej wykonywanych działań podczas pracy z prezentacją. Często spotykamy się z sytuacją, że wybrany slajd trzeba powtórzyć w innym miejscu lub w nowej prezentacji. Wtedy zamiast tworzyć kilka razy to samo mamy możliwość skopiowania i wklejenia gotowego już slajdu. Cały proces wygląda bardzo podobnie do kopiowania i przenoszenie plików. Pierwszą rzeczą, o której trzeba wspomnieć, to różnica pomiędzy tymi dwoma czynnościami. Kopiowanie polega na powielaniu slajdów, pozostawiając oryginał bez zmian, natomiast przenoszenie nie tworzy nowego slajdu, tylko zmienia miejsce tego oryginalnego. Dodatkowo musimy pamiętać, że obie czynności: kopiowanie i przenoszenie powiązane są z wklejaniem. Czyli kompleksowo przeprowadzona czynność kopiowania składa się z dwóch etapów: kopiowania oraz wklejania. Dla dalszego opisu przyjmujemy, że slajd lub slajdy, które chcemy kopiować lub przenosić zostały zaznaczone (o zaznaczaniu mówiliśmy już w kilku miejscach). Mamy kilka metod kopiowania slajdu: 1. W obrębie wybranego slajdu klikamy prawym przyciskiem myszki i z pojawiającego się menu wybieramy pozycję kopiuj (skrót klawiszowy CTRL+C). Skopiowany slajd w celu wykorzystania musimy wkleić w wybrane miejsce. Ustawiamy kursor w miejscu, gdzie ma pojawić się kopia, następnie dokładnie w tym samym miejscu (nie możemy poruszać myszką) klikamy prawym przyciskiem myszki oraz wybieramy z pojawiającego się menu wklej (skrót klawiszowy CTRL+V). 2. Po zaznaczeniu slajdu, na karcie Narzędzia Główne klikamy na ikonę, następnie ustawiamy kursor w wybranym miejscu i klikamy na ikonę (Zbiór opcji schowek). 3. Po zaznaczeniu slajdu klikamy na niego prawym przyciskiem myszy i wybieramy opcję Duplikuj slajd. Nowy slajd powstanie tuż za slajdem, który zaznaczyliśmy. 4. Zaznaczamy wybrany slajd, następnie przytrzymując wciśnięty lewy przycisk myszki oraz klawisz CTRL przeciągamy go w wybrane miejsce zwalniając klawisz i przycisk. Wszystkie wymienione powyżej metody można w dowolny sposób z sobą łączyć, tzn. możemy rozpocząć kopiowanie metodą pierwszą, a skończyć metodą czwartą. Najszybszą metodą kopiowania slajdów, podobnie jak w przypadku kopiowania plików, jest korzystanie ze skrótów klawiszowych (CTRL+C oraz CTRL+V). Podstawową zaletą wykorzystywania tej metody jest szybkość całego procesu oraz to, że nie musimy uważać, w którym miejscu klikamy prawym przyciskiem myszki i wybieramy opcję kopiuj oraz wklej. Strona 20 z 62

21 Mówiąc o kopiowaniu należy wspomnieć jeszcze o narzędziu Schowek. Jest to miejsce, gdzie trafiają wszystkie kopiowane elementy. Wykorzystując omówione powyżej metody kopiowania wybierając opcję wklej mamy dostępny zawsze ostatnio kopiowany obiekt (slajd lub fragment tekstu, obrazek, itp.). Natomiast wykorzystując wspomniany schowek możemy wklejać jeden z dwudziestu czterech ostatnio kopiowanych elementów (zarówno slajdów, jak i rysunków, tabel, tekstów). W celu włączenia schowka wybieramy z karty Narzędzia główne ze zbioru opcji Schowek ikonkę. Z lewej strony pojawi się okno schowka. Teraz wystarczy kliknąć na wybranej ze schowka pozycji lewym przyciskiem myszki i pojawi się ona w dokumencie w miejscu kursora. Przejdźmy teraz do przenoszenia slajdów. Tutaj podobnie jak w przypadku kopiowania będziemy mieli dostępnych klika metod: 1. W obrębie wybranego slajdu klikamy prawym przyciskiem myszki i z pojawiającego się menu wybieramy pozycję wytnij (skrót klawiszowy CTRL+X). Skopiowany slajd, w celu ponownego wykorzystania, musimy wkleić w wybrane miejsce. Ustawiamy kursor w miejscu, gdzie ma pojawić się kopia i następnie dokładnie w tym samym miejscu (nie możemy poruszać myszką) klikamy prawym przyciskiem myszki oraz wybieramy z pojawiającego się menu wklej (skrót klawiszowy CTRL+V). 2. Po zaznaczeniu slajdu klikamy na ikonę, następnie ustawiamy kursor w wybranym miejscu i klikamy na ikonę 3. Zaznaczamy wybrany slajd oraz zwalniamy lewy przycisk, następnie ponownie klikamy lewym przyciskiem w obrębie wybranego slajdu i teraz nie zwalniając przycisku przeciągamy slajd w wybrane miejsce. Wszystkie metody kopiowania oraz przenoszenia slajdów przedstawione powyżej dotyczyły jednej prezentacji. W identyczny sposób slajdy można kopiować oraz przenosić pomiędzy różnymi prezentacjami. Jedyne o czym należy w takim przypadku pamiętać musimy mieć otwarte prezentacje pomiędzy którymi chcemy przenosić i kopiować slajdy. Przykładowe kopiowanie pomiędzy dwoma prezentacjami pokazuje kolejna prezentacja: Usuwanie slajdu, slajdów Do tej pory mówiliśmy głównie o tworzeniu slajdów. Oczywiście czasami zachodzi potrzeba usunięcia wybranego slajdu lub kilku slajdów. Jeżeli chcemy usuwać slajdy sprawa jest prosta. Na wybranym slajdzie, tym którego chcemy się pozbyć, wystarczy kliknąć prawym przyciskiem myszki i wybrać z pojawiającego się menu pozycję Usuń slajd. Równie dobrze po kliknięciu na wybranym slajdzie (zaznaczeniu go) można wcisnąć omawiany powyżej klawisz DELETE. Jeżeli chcemy usuwać klika slajdów na raz, trzeba je wcześniej zaznaczyć wykorzystując jedną z omawianych już wielokrotnie metod. 2.3 Wzorzec slajdu Wzorzec slajdu to specjalny widok, przy pomocy którego możemy decydować o wyglądzie wszystkich slajdów w prezentacji. Zmiany wprowadzane we wzorcu mają swoje Strona 21 z 62

22 odzwierciedlenie w całej prezentacji. W tym podrozdziale dowiemy się jak można pracować ze wzorcem oraz jakich zmian można w nim dokonywać Wstawianie obiektu graficznego (obrazu, rysunku) do wzorca slajdu. Usuwanie obiektu graficznego ze wzorca slajdu Podstawowym elementem, który najczęściej jest umieszczany na slajdach prezentacji są różnego rodzaju rysunki, obrazy, zdjęcia. Bardzo często zachodzi potrzeba umieszczenia takiego samego zdjęcia na wszystkich slajdach prezentacji, dodatkowo zależy nam, żeby było ono umieszczone dokładnie w tym samym miejscu. Tutaj z pomocą przychodzi nam wzorzec slajdu. W celu edycji wzorca slajdu wybieramy kartę Widok Widoki prezentacji Wzorzec slajdów. W tym momencie zobaczymy w głównej części okna slajd, natomiast w obszarze konspektu klika miniaturek slajdów. Od tego momentu wszystkie zmiany wprowadzane w danym wzorcu prezentacji będą miały swoje efekty we wszystkich slajdach prezentacji odpowiadających danemu wzorcowi. O co dokładanie chodzi? Wszystkie zmiany wprowadzone we wzorcu o danym układzie będą dotyczyły tylko tych slajdów, które posiadają tenże układ. Jeśli np. zastosujemy zmiany w slajdzie tytułowym i slajdzie zawartości, to slajdy o tych układach będą wyglądały w ustawiony przez nas sposób. RYSUNEK 12 EDYCJA WZORCA SLAJDU Przejdźmy zatem do wstawienia lub usunięcia obrazka ze wzorca slajdu. W znany już nam sposób włączamy wybrany (tytuł lub zawartość) widok wzorca slajdu i przy pomocy standardowej opcji wstawiania obiektów, wstawiamy obrazek w wybrane przez nas miejsce (karta Wstawianie Obraz) Identycznie postąpimy w przypadku usuwania obrazka z wzorca. Wchodzi w widok wzorca, wybieramy obiekt, który chcemy usunąć. Następnie zaznaczamy ten obiekt klikając na nim Strona 22 z 62

23 lewym przyciskiem myszki i wciskamy klawisz DELETE lub korzystamy z innej znanej nam metody Wprowadzanie tekstu do stopki określonego slajdu lub stopki wszystkich slajdów prezentacji Dla każdego slajdu w prezentacji możemy umieścić określony tekst w jego stopce, czyli dolnej części. W tym celu należy wybrać kartę Wstawianie Tekst Nagłówek i stopka. Zobaczymy okno, gdzie możemy zaznaczając pole stopka wpisać do niego wybrany przez nas tekst. Dodatkowo mamy możliwość przy pomocy zaznaczenia kwadracika Nie pokazuj na slajdzie tytułowym zrezygnować z wyświetlania stopki w tytułowym slajdzie. W celu zatwierdzenia tekstu wpisanego w stopce slajdu wybieramy znajdujący się z prawej strony okna przycisk Zastosuj lub Zastosuj do wszystkich. Dzięki tym dwóm przyciskom decydujemy czy wszystkie slajdy prezentacji mają mieć taką samą stopkę, czy każdy ze slajdów będzie opisany w inny sposób. RYSUNEK 13 NAGŁÓWEK I STOPKA SLAJDU Zastosowanie automatycznej numeracji slajdów, automatycznie uaktualnianej daty, daty stałej do stopki określonego slajdu lub wszystkich slajdów Wykorzystując przedstawione na rysunku 13 okno Nagłówek i stopka możemy umieścić jeszcze kilka informacji na wybranym slajdzie lub wszystkich slajdach: Numer slajdu w tym celu należy zaznaczyć kwadrat Numer slajdu Automatycznie uaktualniana data w tym celu należy zaznaczyć kwadrat Data i godzina oraz kliknąć w pole Automatyczna aktualizacja Data stała w tym celu należy zaznaczyć kwadrat Data i godzina oraz klnąc w pole Stała. Następnie wpisujemy datę, która chcemy na stałe umieścić w stopce slajdu. Dzięki przyciskom Zastosuj oraz Zastosuj do wszystkich decydujemy czy wszystkie slajdy prezentacji mają mieć taką samą stopkę, czy każdy ze slajdów będzie opisany w inny sposób. Strona 23 z 62

24 3. Tekst Rozdział ten jest poświęcony podstawowym zasadom i umiejętnościom wykorzystywanym podczas wprowadzania tekstu na slajdy, czyli wiedzy koniecznej do stworzenia nowej prezentacji. W rozdziale tym nauczysz się: dobrych praktyk w tworzeniu zawartości slajdów, wprowadzania tekstu w odpowiednim miejscu na slajdzie, edycji, przenoszenia, kopiowania oraz pracy z gotowym tekstem, zaawansowanego formatowania tekstu, wykorzystywania list wypunktowanych oraz wcięć, wprowadzania tekstu do slajdów z tabelą, formatowania oraz przerabiania tabel na slajdach. 3.1 Posługiwanie się tekstem Pierwszy podrozdział zostanie poświęcony wiedzy związanej z tekstem na slajdach, który jest głównym nośnikiem informacji dla odbiorcy końcowego danej prezentacji. Dowiesz się jak należy tworzyć ciekawe i skuteczne prezentacje oraz poznasz metody zaawansowanego formatowania zawartości takich prezentacji Znajomość dobrych praktyk w tworzeniu zawartości slajdów Podstawową zasadą, którą należy stosować tworząc prezentacje multimedialne jest właściwy dobór zawartości slajdów, na który składa się kilka czynników: Przejrzystość przekazu prezentacja powinna być stonowana, bez nadmiernej ilości ozdobników, zdjęć, efektów specjalnych. Krótkie, konkretne zwroty tekst umieszczany na slajdach powinien być zwięzły, możliwie krótki, opisujący istotę problemu. Wykorzystanie list numerowanych informacje powinny być przekazywane rzeczowo, najlepiej w postaci wypunktowanej listy. Tworząc prezentację powinniśmy pamiętać, że nie ma ona być identyczna, z tekstem, którego dotyczy. Powinna wskazywać ważne kwestie związane z omawianym tematem, opracowane w sposób zwięzły i łatwy do zapamiętania. Do osoby prowadzącej prezentację należy rozwinięcie omawianego tematu. Bardzo często wykorzystuje się zasadę, że slajd nie powinien zawierać więcej niż wyrazów. Kolejną bardzo ważną sprawą jest spójność graficzna informacji na slajdzie. Bardzo istotne jest użycie czcionek oraz kolorów, które będą dobrze widoczne podczas wyświetlania prezentacji. Musimy mieć świadomość, że to co dobrze wygląda na ekranie monitora, nie koniecznie równie dobrze będzie wyglądać podczas prezentacji na ścianie lub ekranie. Równie rozważnie należy wykorzystywać efekty animacji, które nie powinny zdominować prezentacji, a jedynie uatrakcyjnić jej odbiór dla słuchaczy. Strona 24 z 62

25 3.1.2 Wprowadzanie tekstu do odpowiedniego miejsca zarezerwowanego w wyświetleniu standardowym lub konspektowym Wiemy już z poprzednich rozdziałów, że pracować z prezentacją możemy wykorzystując jeden z dostępnych widoków. Takim podstawowym widokiem służącym do pracy jest widok normalny (standardowy), gdzie większą część ekranu zajmuje slajd, nad którym pracujemy. Dodatkowo korzystając z zakładki karty, na której widzimy Slajdy lub Konspekt wybierając tą drugą opcję również możemy dopisywać tekst do danego slajdu. Zdecydowanie wygodniej jest pracować w prawej części okna wykorzystując slajd w widoku normalnym. Jeżeli jednak chcemy skupić się na samym tekście, pomijając efekty wizualne możemy wykorzystać kartę Konspekt Edycja tekstu w prezentacji Tekst wpisywany na slajdach prezentacji możemy dowolnie edytować kierując się dobrze już nam znanymi zasadami. Można powiedzieć, że praca z tekstem w prezentacji nie różni się niczym się od pracy z tekstem w edytorze tekstu (moduł 3). Oczywiście są pewne różnice, jednak spokojnie można pokusić się o tezę, że jeżeli potrafimy korzystać z Worda, będziemy również potrafili edytować tekst w prezentacji. Tak jak już wspominano obowiązują tutaj wszystkie poznane do tej pory zasady. Główna różnica polega na tym, że pisząc na slajdach wykorzystujemy głównie listy wypunktowane, natomiast sam tekst to na ogół krótkie zdania nakreślające wybraną tematykę Kopiowanie, przenoszenie tekstu w obrębie jednej prezentacji lub pomiędzy wieloma prezentacjami Przypomnimy sobie teraz dwie czynności: kopiowania oraz przenoszenia tekstu, czyli najczęściej wykonywane działania podczas pracy z tekstem. Często spotykamy się z sytuacją, że wybrany fragment tekstu lub jakieś słowo trzeba powtórzyć w innym miejscu slajdu lub na nowym slajdzie. Wtedy zamiast przepisywać kilka razy to samo mamy możliwość skopiowania i wklejenia gotowego już fragmentu tekstu. Cały proces wygląda bardzo podobnie do kopiowania i przenoszenie plików. Pierwszą rzeczą, która trzeba powtórzyć to różnica pomiędzy tymi dwoma czynnościami. Kopiowanie polega na powielaniu tekstu, pozostawiając oryginał bez zmian, natomiast przenoszenie nie tworzy nowego tekstu, tylko zmienia miejsce tego oryginalnego. Dodatkowo musimy pamiętać, że obie czynności: kopiowanie i przenoszenie powiązane są z wklejaniem. Czyli kompleksowo przeprowadzona czynność kopiowania składa się z dwóch etapów: kopiowania oraz wklejania. Dla dalszego opisu, przyjmujemy, że tekst który chcemy kopiować lub przenosić został zaznaczony (o zaznaczaniu mówiliśmy już wielokrotnie). Mamy kilka metod kopiowania tekstu: 1. W obrębie zaznaczonego tekstu klikamy prawym przyciskiem myszki i z pojawiającego się menu wybieramy pozycję kopiuj (skrót klawiszowy CTRL+C). Skopiowany tekst w celu wykorzystania musimy wkleić w wybrane miejsce. Ustawiamy kursor w miejscu, gdzie ma pojawić się kopia, następnie dokładnie w tym samym miejscu (nie możemy Strona 25 z 62

26 poruszać myszką) klikamy prawym przyciskiem myszki oraz wybieramy z pojawiającego się menu wklej (skrót klawiszowy CTRL+V). 2. Po zaznaczeniu tekstu klikamy na ikonę, następnie ustawiamy kursor w wybranym miejscu i klikamy na ikonę. 3. Zaznaczamy wybrany fragment tekstu, następnie przytrzymując wciśnięty lewy przycisk myszki oraz klawisz CTRL przeciągamy tekst w wybrane miejsce zwalniając klawisz i przycisk. Wszystkie wymienione powyżej metody można w dowolny sposób z sobą łączyć, tzn. możemy rozpocząć kopiowanie metodą pierwszą, a skończyć metodą czwartą. Najszybszą metodą kopiowania tekstu, podobnie jak w przypadku kopiowania plików, jest korzystanie ze skrótów klawiszowych (CTRL+C oraz CTRL+V). Podstawową zaletą wykorzystywania tej metody jest szybkość całego procesu oraz to, że nie musimy uważać, w którym miejscu klikamy prawym przyciskiem myszki i wybieramy opcję kopiuj oraz wklej. Nie zapominajmy o poznanym już wcześniej narzędziu Schowek. Jest to miejsce, gdzie trafiają wszystkie kopiowane elementy. Wykorzystując omówione powyżej metody kopiowania wybierając opcję wklej mamy dostępny zawsze ostatnio kopiowany fragment tekstu. Natomiast wykorzystując wspomniany schowek możemy wklejać jeden z dwudziestu czterech ostatnio kopiowanych elementów (zarówno tekstów, jak i rysunków, tabel, czy też całych slajdów). W celu włączenia schowka wybieramy z karty Narzędzia główne ze zbioru opcji Schowek ikonkę. Z lewej strony pojawi się okno schowka. Teraz wystarczy kliknąć na wybranej ze schowka pozycji lewym przyciskiem myszki i pojawi się ona w dokumencie w miejscu kursora. Przejdźmy teraz do przenoszenia tekstu. Tutaj podobnie jak w przypadku kopiowania będziemy mieli dostępnych klika metod: 1. W obrębie zaznaczonego tekstu klikamy prawym przyciskiem myszki i z pojawiającego się menu wybieramy pozycję wytnij (skrót klawiszowy CTRL+X). Skopiowany tekst, w celu ponownego wykorzystania, musimy wkleić w wybrane miejsce. Ustawiamy kursor w miejscu, gdzie ma pojawić się kopia i następnie dokładnie w tym samym miejscu (nie możemy poruszać myszką) klikamy prawym przyciskiem myszki oraz wybieramy z pojawiającego się menu wklej (skrót klawiszowy CTRL+V). 2. Po zaznaczeniu tekstu klikamy na ikonę, następnie ustawiamy kursor w wybranym miejscu i klikamy na ikonę 3. Zaznaczamy wybrany fragment tekstu oraz zwalniamy lewy przycisk, następnie ponownie klikamy lewym przyciskiem w obrębie zaznaczonego tekstu i teraz nie zwalniając przycisku przeciągamy tekst w wybrane miejsce. Najlepiej cały ten proces przedstawi poniższa prezentacja: Wszystkie metody kopiowania oraz przenoszenie tekstu przedstawione powyżej dotyczyły jednej prezentacji. W identyczny sposób tekst można kopiować oraz przenosić pomiędzy różnymi prezentacjami. Jedyne, o czym należy w takim przypadku pamiętać musimy mieć otwarte prezentacje, pomiędzy którymi chcemy przenosić i kopiować tekst. Strona 26 z 62

27 3.1.5 Usuwanie tekstu Do tej pory mówiliśmy głównie o tworzeniu tekstu. Oczywiście czasami zachodzi potrzeba usunięcia wybranego znaku, wyrazu lub fragmentu tekstu. Znamy już dobrze działanie klawiszy DELETE oraz BACKSPACE, które służą do usuwania tekstu. Jest to jedna z metod, które możemy wykorzystać. Oczywiście korzystanie z tych klawiszy jest najlepszym pomysłem do usunięcia kilku znaków, ewentualnie kilku wyrazów. Gdy zachodzi potrzeba pozbycia się większego fragmentu tekstu najlepiej połączyć wspomniane klawisze z funkcją zaznaczania. Cała procedura wygląda następująco: 1. Zaznacz wybrany fragment tekstu korzystając z dowolnej znanej już nam metody. 2. Użyj klawisza DELETE lub BACKSPACE. Jest jeszcze jedna możliwość, po zaznaczeniu wybrany fragment tekstu możemy wyciąć i po prostu nie wklejać go w nowe miejsce. Nie należy jednak wykorzystywać tej metody, ponieważ wycięty fragment będzie przechowywany w pamięci (schowku) i przez przypadek może zastąpić coś, co rzeczywiście chcieliśmy skopiować Użycie poleceń Cofnij i Ponów Bardzo łatwo podczas pracy z prezentacją, jej edycji może dojść do sytuacji, że wykonaliśmy jakąś czynność przez przypadek lub błędnie. Wykonanie tej czynności spowodowało uszkodzenie naszej prezentacji lub jej fragmentu (konkretnego slajdu) i chcielibyśmy się z tej czynności wycofać. Z pomocą w takim przypadku przychodzi nam funkcja Cofnij oraz Ponów. Funkcje te posiadają również swoje skróty klawiszowe odpowiednie CTRL+Z oraz CTRL+Y. Użycie tej funkcji jest bardzo proste, po kliknięciu na odpowiednią ikonę na pasku narzędziowym lub wprowadzeniu właściwego skrótu klawiszowego ostatnio wykonana czynność zostanie wycofana lub powtórzona. Możemy wybraną ikonę użyć kilka razy, aż do momentu przejścia do czynności startowej lub końcowej. Bardzo ważna jest świadomość, że wycofywać się możemy tylko kolejnymi krokami, tzn. nie można cofnąć się o cztery kroki, zostawiając zmiany wykonane w kroku trzecim, oraz drugim. Dlatego z tej funkcji należy korzystać uważnie i świadomie. Najlepiej naprawiać przy jej pomocy błędy na bieżąco tj. cofając się o jeden krok. 3.2 Formatowanie W tym momencie dowiesz się jak formatować (czyli zmieniać właściwości) gotowy tekst oraz tworzyć nowy w wybranym formacie. Są to bardzo ważne zagadnienia, mamy tutaj ogrom możliwości i zasad, które należy poznać i stosować w praktyce. Dowiesz się jak zmieniać styl czcionki, jej kolor. Nauczysz się również korzystać z kilku narzędzi usprawniających cały ten proces pracy z tekstem Zamiana wielkości i kroju czcionki Możemy w dowolny sposób wpływać na wielkość, rodzaj oraz wygląd czcionki, przy pomocy której piszemy dany tekst. W zależności od tego, co chcemy napisać, może zajść potrzeba wyróżnienia pisanego tekstu poprzez zmianę jego wielkości lub kroju samej czcionki. Jest to Strona 27 z 62

28 bardzo prosta czynność, a zakres zmian jest prawie nieograniczony. Zmiany takiej możemy dokonać na kilka sposobów i nie ma tutaj lepszej bądź gorszej metody, w zależności od sytuacji należy wybrać tą metodę, która jest w danym momencie wygodniejsza. Przed przystąpieniem do opisu tych metod musimy jeszcze ustalić jedną rzecz. Zmiany wielkości oraz kroju czcionki możemy dokonać dla gotowego już tekstu i w tym celu należy przed wykorzystaniem jednej z poniższych metod tekst zaznaczyć. Możemy również ustawić odpowiednie parametry i dopiero wtedy zacząć pisać: 1. Najszybszą metodą zmiany wielkości czcionki oraz kroju jest wykorzystanie odpowiednich ikon umieszczonych na karcie Formatowanie RYSUNEK 14 ZMIANA WIELKOŚCI CZCIONKI W celu zmiany wielkości czcionki klikamy myszką na trójkąciku za cyfrą (np. 44 na Rysunku 13). Po kliknięciu rozwinie się lista z dostępnymi wielkościami. Teraz klikamy na wybranej wielkości i zaczynamy pisać. Jeżeli żądana wielkość nie jest dostępna lub nie chcemy korzystać z propozycji z listy, możemy po prosty wpisać wybraną swoją wielkość czcionki i potwierdzić wpis wciskając klawisz ENTER. Dla Powe Pointa możliwy do uzyskania zakres jest bardzo duży, od 1 do Podobnie w przypadku zmiany kroju czcionki: RYSUNEK 15 ZMIANA KROJU CZCIONKI W celu zmiany kroju czcionki klikamy myszką na trójkąciku przed cyfrą (np. 44 na Rysunku 13). Po kliknięciu rozwinie się lista z dostępnymi krojami czcionek lista ta jest dość długa, można się po niej poruszać klawiszami strzałek lub wykorzystując suwak. Teraz klikamy na wybranej czcionce i zaczynamy pisać. Możemy również po prosty Strona 28 z 62

29 wpisać wybraną nazwę kroju czcionki (musimy jednak dokładnie znać jego nazwę) i potwierdzić wpis wciskając klawisz ENTER. 2. Do zmiany kroju oraz wielkości czcionki (jak się zaraz okaże jeszcze innych parametrów) służy pozycja Czcionka z karty Narzędzia główne (klikamy na w zbiorze opcji Czcionka lub klikamy prawym przyciskiem myszki i z pojawiającego się menu wybieramy pozycję Czcionka). W tym momencie otworzy nam się okno Czcionka, gdzie wykorzystując odpowiednie ikony dokładnie takie same jak w punkcie 1, możemy wprowadzić zmiany. RYSUNEK 16 OKNO CZCIONKA ZMIANA WIELKOŚCI ORAZ KROJU Mamy tutaj możliwości ustalenia wszystkich możliwych parametrów tekstu. Wybór dostępnych opcji jest zdecydowanie mniejszy niż w edytorze tekstu, jednak wszystkie najważniejsze parametry można w tym właśnie miejscu ustawić. Wszystkie ustawienia wybrane w tym oknie potwierdzamy klikając lewym przyciskiem myszki na przycisk OK. 3. Możemy również skorzystać z bardzo przydatnego skrótu klawiszowego, będzie to połączenia tradycyjnie już klawisza CTRL oraz [ - pomniejsz lub ] powiększ: CTRL+[ trzymając wciśnięty klawisz CTRL wciskamy odpowiednią ilość razy klawisz [ co powoduje stopniowe zmniejszanie czcionki CTRL+] trzymając wciśnięty klawisz CTRL wciskamy odpowiednią ilość razy klawisz ] co powoduje stopniowe zwiększanie czcionki UWAGA. Podczas zmiany kroju czcionki można trafić na krój, w którym nie ma polskich znaków, np. czcionka Algerian. Więc dla tekstów pisanych w języku polskim, nie każdy rodzaj czcionki będzie właściwy. Dodatkowo są dostępne specjalne czcionki, gdzie do liter przypisane są odpowiednie symbole, np. czcionka Wingdings (dom napisany tą czcionką wygląda tak: ). Strona 29 z 62

30 3.2.2 Zmiana stylu czcionki: pogrubiona, pochylona (kursywa), podkreślona, cieniowanie Kolejnymi parametrami stylu czcionki tekstu, które możemy ustawić są pogrubienie, pochylenie (kursywa), podkreślenie oraz cień. Szczególnie te pierwsze dwa wykorzystuje się bardzo często chcąc w jakiś sposób wyróżnić wybrany fragment tekstu. Podobnie jak w przypadku wielkości czcionki, również tutaj mamy kilka możliwości na włączenie tych wymienionych opcji: 1. Najszybszą metodą zmiany wielkości czcionki oraz kroju jest wykorzystanie odpowiednich ikon umieszczonych na karcie Narzędzia główne. pogrubienie cień pochylenie podkreślenie RYSUNEK 17 ZMIANA FORMATU CZCIONKI POGRUBIENIE, POCHYLENIE, PODKREŚLENIE, CIEŃ Włączenie jednej z wybranych opcji polega na kliknięciu lewym przyciskiem myszki wybranej ikony. Po wybraniu zmienia ona kolor na pomarańczowy, tzn. że dana opcja jest aktywna. Po ponownym kliknięciu ikona wraca do koloru niebieskiego, co oznacza wyłączenie wybranego formatu. Działanie tych ikon można porównać do włącznika światła włącz/wyłącz. 2. Kolejna metoda to skorzystanie z okna Czcionka z menu kontekstowego (otwieranego przez kliknięcie prawym przyciskiem myszy na tekście lub miejscu do wpisania tekstu), lub też przez kliknięcie na ikonkę w grupie opcji Czcionka, na karcie Narzędzia główne. Tutaj również przy użyciu myszki wybieramy jedną z opcji i potwierdzamy klikając na OK. Warto zauważyć, że w ten sposób możemy dobrać inny kolor i styl podkreślenia. 3. Mamy jeszcze trzecią możliwość wykorzystanie skrótów klawiszowych, jest to jak zwykle najwygodniejsza metoda: pogrubienie CTRL+B pochylenie CTRL+I podkreślenie CTRL+U Jak widać litery, które wciskamy w połączeniu z klawiszem CTRL odpowiadają literom umieszczonym na karcie Narzędzia główne w zbiorze Czcionka stąd bardzo łatwo można te skróty zapamiętać. Strona 30 z 62

31 3.2.3 Zastosowanie kolorów do tekstu Kolejnym elementem, który omówimy i możemy zmieniać, jest jego kolor. Podobnie jak w poprzednich przypadkach można to zrobić na dwa sposoby, wykorzystując ikonę znajdującą się na karcie Narzędzia główne lub korzystając z okna Czcionka (Sposób otwierania okna Czcionka został opisany w poprzednim punkcie). RYSUNEK 18 ZMIANA KOLORU CZCIONKI Po kliknięciu lewym przyciskiem myszki na trójkącik znajdujący się za literą A, rozwinie nam się okno dostępnych kolorów. Teraz wystarczy kliknąć na wybranym kolorze i już możemy tworzyć tekst w wybranej barwie. W przypadku wykorzystanie okno Czcionka należy kliknąć myszką na Kolor czcionki: RYSUNEK 19 ZMIANA KOLORU CZCIONKI FRAGMENT OKNA CZCIONKA Wyrównywanie tekstu: do lewej, do prawej, wyśrodkowanie Tworząc nowy tekst na slajdach mamy kilka możliwości wyrównania tego tekstu. Domyślnie każdy nowo wpisywany tekst jest wyrównywany do lewej strony, oznacza to tyle, że lewy brzeg slajdu jest równy, natomiast prawy w zależności od zapełnienia tekstem danej linii układa się w swego rodzaju nieregularną linię. W celu uzyskania lepszej czytelności tekstu lub w zależności od sytuacji możemy zastosować jeszcze inne rodzaje wyrównania: Strona 31 z 62

32 Do lewej domyślne Do prawej Do środka Wyjustuj Zmiany wyrównania tekstu na slajdzie dla konkretnego wiersza możemy dokonać na dwa sposoby. Po pierwsze musimy w tym wierszu slajdu (w dowolnym jego miejscu) ustawić kursor. Następnie możemy wykorzystać jedną z czterech ikon z karty Narzędzia główne: Do lewej Wyjustuj Do środka Do prawej RYSUNEK 20 DOSTĘPNE MOŻLIWOŚCI WYRÓWNYWANIA TEKSTU 3.3 Listy We wcześniejszych podrozdziałach wspominaliśmy, że tekst umieszczany na slajdach ma służyć zaprezentowaniu określonego tematu w sposób możliwie zwięzły i przejrzysty. Takim naturalnym sposobem prezentacji określonej wiedzy jest wykorzystanie listy, czyli wypunktowanych zwięzłych zdań opisujących określony temat. W tym podrozdziale dowiemy się jak taką listę wypunktowaną stworzyć oraz jak można wpływać na jej wygląd Wcięcie tekstu wypunktowanego. Usunięcie wcięcia z tekstu wypunktowanego Podstawowym elementem charakteryzującym każdą listę są wcięcia wypunktowanego tekstu, czyli odległość punktora od lewej strony slajdu. Oczywiście możemy wpływać na wartość takiego wcięcia i ten sposób określać strukturę informacji na slajdzie. Służą do tego celu dwie ikony umieszczone na karcie Narzędzia główne, w zbiorze opcji Akapit: Każdorazowe wciśniecie tych ikon odpowiednio zmniejsza lub zwiększa poziom wcięcia dla danego wiersza. Wraz ze zwiększaniem wcięcia dla wiersza zmniejszana jest czcionka dla tekstu oraz punktora, natomiast wraz ze zmniejszaniem wcięcia dla wiersza czcionka jest zwiększana. Oczywiście po ustawieniu wybranego poziomu wcięcia możemy zmienić wielkość czcionki i dostosować ja do naszych potrzeb Ustawianie interlinii przed i po akapitach listy numerowanej lub wypunktowanej Kolejnym elementem, który możemy ustawić dla danego slajdu jest interlinia, czyli odległość pomiędzy wierszami tekstu na danym slajdzie. Ustawić interlinię możemy wybierając ikonkę Strona 32 z 62

33 ze zbioru opcji Akapit z karty Narzędzia główne. Spowoduje to pojawienie się następującego okna: RYSUNEK 21 OKNO SŁUŻĄCE DO USTAWIANIA INTERLINII Możemy tutaj ustawić interlinię wykorzystując ikony zmniejszające lub zwiększające wprowadzoną w okno wartość. Można również wpisać przy pomocy klawiatury potrzebną wartość. Dodatkowo decydujemy czy ta ustawiona wartość ma być liczona w wierszach czy w punktach Zmiana standardowego stylu wypunktowania lub numerowania w liście Znaki wypunktowania (punktory) to sposób na wyróżnienie fragmentu tekstu na slajdzie. Stosujemy takie wyróżnienie najczęściej w momencie wymienienia dostępnych możliwości, co tworzy z wypunktowania idealne narzędzie do wykorzystania podczas tworzenia slajdów. Wyróżniony wiersz rozpoczyna się wybranym znakiem, są to na ogół kropki, kwadraty, trójkąty, może to być jednak również dowolnie przez nas wybrany element: kropka kwadrat strzałka o kółko ptaszek inny znak Znaki wypunktowania włączamy w poprzez ustawiamy kursora w wybranym miejscu i kliknięcie lewym przyciskiem myszki na odpowiednią ikonę ze zbioru opcji Akapit, na karcie Narzędzia główne: Drugą możliwością włączenia znaku wypunktowania jest kliknięcie w wybranym miejscu prawym przyciskiem myszki i wybranie z dostępnego menu pozycji Punktory lub też kliknięcie trójkącika znajdującego się obok ikonki opisanej przy pierwszym sposobie. Różnica pomiędzy tymi dwoma metodami jest taka, że w pierwszym przypadku zobaczymy od razu domyślny punktor np. kropkę, a w drugim rozwijane menu z kilkoma punktorami. Aby otworzyć okno, Strona 33 z 62

34 które zawiera więcej opcji wybieramy z menu opcję Punktory i numeracja, przez co zostanie otwarte okno o tej samej nazwie, gdzie będziemy mogli wybrać poprzez wskazanie myszką dokładny wygląd punktora, który zostanie wstawiony. Oczywiście raz wstawiony punktor możemy zmieniać na inny. Robimy to właśnie poprzez kliknięcie na nim prawym przyciskiem myszki i wybranie opcji Punktory i numeracja. Efektem takiego działania będzie pojawienia się następującego okna: RYSUNEK 22 OKNO PUNKTORY I NUMERACJA ZAKŁADKA PUNKTOWANE Jeżeli spośród dostępnych znaków nie możemy wybrać nic pasującego do sytuacji, mamy możliwość wybrania dowolnego znaku oraz określenia jego parametrów, jako punktora. Robimy to poprzez kliknięcie przycisku Dostosuj lub Obraz. Powoduje to otwarcie kolejnego okna, w którym możemy wybrać interesujący nas punktor. Dodatkowo korzystając z okna Kolor możemy wybrać kolor punktora oraz z okna Rozmiar, będący procentowym odniesieniem do wielkości tekstu. Rozwiązaniem zastępczym dla znaków wypunktowania jest stosowanie numerowania w prostej liście. W takim przypadku zamiast znaków na początku linii będą znajdowały się cyfry (lub litery) w wybranym formacie: 1. <tekst> 1) <tekst> a. <tekst> W celu włączenia numerowania wybieramy odpowiednią ikonę ze zbioru opcji Akapit, na karcie Narzędzia główne: Drugą możliwością włączenia numerowania jest kliknięcie w wybranym miejscu prawym przyciskiem myszki i wybranie z dostępnego menu pozycji Numerowanie lub też kliknięcie trójkącika znajdującego się obok ikonki opisanej przy pierwszym sposobie. Podobnie jak przy punktorach można otworzyć okno Punktory i numeracja, przy czym tym razem okno otworzy się na drugiej zakładce Numerowane. Różnica pomiędzy tymi dwoma metodami jest taka, że w pierwszym przypadku zobaczymy od razu domyślny numer np. cyfrę arabską, a w drugim okno Punktory i numeracja, gdzie będziemy mogli wybrać poprzez wskazanie myszką rodzaj Strona 34 z 62

35 numeru, który zostanie wstawiony. Oczywiście raz wstawiony numer możemy zmieniać na inny. Robimy to właśnie poprzez kliknięcie na nim prawym przyciskiem myszki i wybranie opcji Punktory i numeracja. Efektem takiego działania będzie pojawienia się następującego okna: RYSUNEK 23 OKNO PUNKTORY I NUMERACJA ZAKŁADKA NUMEROWANE Podobnie jak w przypadku znaków wypunktowania mamy do dyspozycji zbiór opcji. 3.4 Tabele Tabele to struktury pozwalające w sposób prosty i czytelny przedstawiać zbiory danych, jest to swego rodzaju magazyn dla informacji. Znamy je już bardzo dobrze z przerabianych wcześniej modułów. Komórki tabeli mogą zawierać zarówno tekst dowolnie sformatowany jak i grafikę. Najczęściej tabele zawierają tekst uporządkowany według określonych kryteriów. W przypadku Power Pointa możliwości ich formatowania są jednak ograniczone Wprowadzenie, edycja tekstu w slajdzie z tabelą Zanim wprowadzimy tekst do tabeli na slajdzie musimy tą tabelę utworzyć. Możemy to zrobić na dwa sposoby: 1. Wstawiamy tabelę dla nowego slajdu o układzie z elementem zawartości Power Point dla nowych slajdów z elementem zawartości (pole element zawartości nie może zawierać dodanych przez nas elementów) podpowiada nam, co możemy wstawić oprócz tekstu. Jedną z sześciu ikonek jest tabela. Jeśli ją klikniemy to spowoduje to otwarcie okna, gdzie wybieramy ilość wierzy oraz kolumn. Nasz wybór potwierdzamy klikając na przycisk OK. 2. Wstawiamy tabelę poprzez kartę Wstawianie W tym przypadku wybieramy ikonkę Tabela ze zbioru opcji Tabele. Po kliknięciu ikonki w rozwijanym menu mamy trzy możliwości: Możemy wybrać rozmiar tabeli poprzez siatkę wyboru symbolizującą komórki tabeli (maksymalnie 10x8 czyli 10 kolumn i 8 wierszy). Strona 35 z 62

36 Możemy narysować kontur własnej tabeli a następnie uzupełnić go o pożądaną ilość kolumn i wierszy korzystając z odpowiednich opcji (jak to zrobić jest wytłumaczone w rozdział 3.4.3). Możemy także wybrać opcje Wstaw tabelę, co spowoduję takiego samego okna wyboru ilości kolumn i wierszy jak w przypadku nowego slajdu. Wprowadzanie danych do slajdu z tabelą, czyli mówiąc dokładniej do samej tabeli, nie różni się niczym od wprowadzaniem danych do zwykłej tabeli umieszczonej w Wordzie lub Excelu, czy też wprowadzania każdego innego tekstu do dokumentu. W celu wpisania danych do komórek tabeli, klikamy wewnątrz wybranej komórki lewym przyciskiem myszki, aby przenieść tam kursor i po prostu wpisujemy dane przy pomocy klawiatury. Można oczywiście wypełniać komórki lub całe wiersze i kolumny wklejając do środka wybrany tekst. Przejście do następnej komórki przy pomocy myszki odbywa się poprzez kliknięcie na tej nowej, wybranej komórce co powoduje przeniesienie kursowa w to miejsce. Alternatywnym sposobem przemieszczania się pomiędzy komórkami jest wykorzystywanie klawiszy strzałek do przesuwania kursora lub wykorzystanie klawisza TAB: TAB przejdź do kolejnej komórki SHIFT+TAB wróć, przejdź do poprzedniej komórki CTRL+TAB spowoduje wstawienie tabulatora, czyli zachowanie przypisane klawiszowi TAB poza tabelą Musimy tutaj jeszcze powiedzieć, że użycie klawisza ENTER wewnątrz tabeli dla wybranej komórki nie spowoduje przejścia do następnego wiersza tabeli, tylko utworzy kolejny akapit wewnątrz komórki, w której ustawiony jest aktualnie kursor. W celu przejścia do wiersza poniżej musimy użyć klawisza strzałki. W celu usuwania wpisów (tekstu, grafiki, cyfr) wstawiamy kursor w wybrane miejsce, następnie korzystamy z standardowych klawiszy kasujących, czyli DELETE lub BACKSPACE. Inna możliwość to zaznaczenie wybranego fragmentu komórek i wciśniecie klawisza DELETE Zaznaczenie wierszy, kolumn, całej tabeli Zaznaczanie wierszy, kolumn lub całej tabeli w przypadku Power Pointa odbywa się inaczej niż do tej pory. Mamy zdecydowanie mniej możliwości niż w przypadku Worda czy Excela. 1. W celu zaznaczenia wybranego wiersza tabeli musimy przytrzymując lewy przycisk myszki przeciągnąć po wybranych komórkach i zwolnić ten przycisk w momencie zaznaczenia ostatniej wybranej komórki. Można tak zaznaczyć od jednej komórki do całej tabeli. 2. Druga metoda polega na wykorzystaniu klawiatury, będzie to kombinacja klawiszy strzałek w połączeniu z klawiszem SHIFT. Wykorzystywanie klawiatury do podświetlania fragmentów tabel jest bardzo wygodne 3. W celu zaznaczenia całej tabeli wykorzystujemy jedną z poznanych w poprzednich punktach metod lub korzystamy ze skrótu klawiszowego CTRL+A. Strona 36 z 62

37 3.4.3 Wstawianie i usuwanie wierszy i kolumn Po utworzeniu tabeli możemy ją dowolnie modyfikować, nie tylko jej zawartość, ale również strukturę. Robimy to poprzez dodawanie (wstawianie) oraz usuwanie wierszy i kolumn. Zarówno jedną jak i drugą czynność możemy wykonać na klika sposobów. Nie ważne, którym ze sposobów utworzymy naszą tabelę, po jej zaznaczeniu pojawią nam się na pasku tytułowym Narzędzia tabel grupujące w sobie dwie nowe karty Projektowanie oraz Układ (Należy pamiętać, że jeśli odznaczymy nasza tabelę np. klikając gdzieś poza nią to obydwie karty zostaną ukryte). Do stworzonej tabeli można w prosty sposób dodawać wiersze oraz kolumny: 1. Jednym ze sposobów jest wykorzystanie menu podręcznego dostępnego po prawym kliknięciu myszką wewnątrz tabeli i wybór odpowiedniej opcji w zależności od czynności, która chcemy wykonać wstawienie kolumny lub wstawienie wiersza. W zależności od tego, w którym miejscu znajdujemy się podczas klikania prawym przyciskiem myszki taką możliwość wstawienia wiersza lub kolumny będziemy mieli. 2. Innym sposobem jest wykorzystanie karty Układ. Kartę tą włącza się poprzez zaznaczenie przynajmniej jednego z elementów tabeli (wystarczy kliknąć lewym przyciskiem myszy tabelę). Następnie ze zbioru opcji Wiersze i kolumny możemy wybrać ikonki odpowiadające za wstawianie kolumn lub wierszy: RYSUNEK 24 NARZĘDZIA TABEL I KARTY PROJEKTOWANIE ORAZ UKŁAD Kolumny lub wiersze usuwamy w identyczny sposób jak je dodajemy, z tą tylko różnicą, że w celu usunięcia kolumny lub wiersza po wybraniu właściwej części tabeli (zaznaczanie lub ustawienie kursora) wybieramy ze zbioru opcji Wiersze i kolumny z karty Układ pozycję Usuń a następnie Usuń wiersze lub Usuń kolumny. Druga metoda polega na skorzystaniu z podręcznego menu, po kliknięciu na zaznaczonym fragmencie tabeli prawym przyciskiem myszki wybieramy opcję Usuń wiersze lub Usuń kolumny Zmiana szerokości kolumn, wysokości wierszy Po raz kolejny mamy ograniczone możliwości prac z tabelą w porównaniu do aplikacji, które omawialiśmy wcześniej. W przypadku tabeli na slajdzie mamy tylko jedną możliwość zmiany szerokości kolumn lub wysokości wierszy tabeli. W tym celu musimy umieść wskaźnik myszy nad obramowaniem kolumny lub wiersza, który chcemy zmienić. W tym momencie wskaźnik myszki zmieni się w lub. Teraz należy przytrzymując wciśnięty lewy przycisk myszki przeciągnąć obramowanie wiersza lub kolumny w nowe miejsce (pomniejszając lub powiększając rozmiary tabeli). Możemy także skorzystać ze zbioru opcji Rozmiar komórki na karcie Układ, gdzie wartości wysokości wierszy i szerokości kolumn podajemy w odpowiednich polach liczbowo, w centymetrach. Strona 37 z 62

38 Strona 38 z 62

39 4. Wykresy Rozdział ten jest poświęcony tworzeniu oraz edytowaniu wykresów na slajdach prezentacji. W rozdziale tym nauczysz się: tworzenia różnego rodzaju wykresów, edycji wykresu (zmiana typu, danych opisowych), zmianie wyglądu wykresu, tworzeniu hierarchicznych schematów organizacyjnych, zmieniać struktury takich schematów. 4.1 Praca z wykresami Jednym z obiektów, które możemy wstawiać na slajdy prezentacja są wykresy. Spotkaliśmy się z tym temat w Excelu, gdzie w szczegółach został omówiony cały proces tworzenia i edycji wykresów. Również w Power Poincie możemy tworzyć wykresy i umieszczać je na slajdach. Wykresy te są traktowane jak zewnętrzne obiekty i praca z nimi jest bardzo podobna do wykorzystania Excela w tym temacie, z tą tylko różnicą, że tutaj mamy dostępne mniej opcji Tworzenie w prezentacji różnych rodzajów wykresów: kolumnowych, słupkowych, liniowych i kołowych W naszej prezentacji na dowolnym slajdzie możemy utworzyć wykres prezentujący w sposób graficzny określone dane. Wykres może być różnego rodzaju, tzn. od wykresu kolumnowego (domyślny) poprzez inne rodzaje (podobnie jak w Excelu), do najbardziej popularnych, czyli liniowych i kołowych. Wszystkie te wykresy wstawiamy dokładnie w taki sam sposób, możemy je jednak po wstawieniu dowolnie zmieniać. W celu wstawienia wykresu na slajd mamy dwie możliwości: 1. Użyjemy odpowiedniego układu slajdu (patrz rozdział 2.2.1), który pozwoli nam wybrać zawartość slajdu poprzez kliknięcie na ikonie wykresu: RYSUNEK 25 WIDOK SLAJDU Z ELEMENTEM ZAWARTOŚCI (WSTAWIANIE WYKRESU) Efektem naszego działania będzie pojawienie się okna Wstawiania wykresu. 2. Wybierzemy opcję Wykres ze zbioru opcji Ilustracje ze karty Wstawianie, co spowoduje pojawienie się okna wstawiania wykresu. Bezpośrednio po wstawieniu wykresu do prezentacji jest on w trybie edycji, czyli mamy możliwość wprowadzania różnych zmian. W celu późniejszej zmiany rodzaju wykresu klikamy w dowolnym miejscu obszaru wykresu (pole w koło wykresu), by go zaznaczyć, i wybieramy z Strona 39 z 62

40 pojawiającego paska Narzędzia wykresów kartę Projektowanie. Następnie ze zbioru opcji Typ wybieramy Zmień typ wykresu, oraz w kolejnym oknie wybrany przez nas rodzaj wykresu (np. kołowy). Wybór zatwierdzamy klikając na OK. Wyjście z edycji wykresu polega na kliknięciu lewym przyciskiem myszki poza wykresem, np. na niewykorzystanej części slajdu. Dzięki temu znikną dodatkowe karty, lecz nie zniknie arkusz danych, który trzeba zamknąć klikając na krzyżyk w prawym górnym rogu (tabela do której wpisujemy wartości przedstawiane na wykresie), a sam wykres przestaje być aktywny i nie możemy już zaznaczać jego poszczególnych elementów składowych. Ponowne wejście w tryb edycji wykresu wymaga od nas kliknięcia na wykresie. Wiele podstawowych, najczęściej używanych opcji dostępnych jest w menu kontekstowym dostępnym po kliknięciu prawym przyciskiem myszy na odpowiednim elemencie wykresu Zaznaczenie wykresu Zaznaczenie wykresu to bardzo prosta czynność polega na kliknięciu w jego obrębie lewym przyciskiem myszki. Efektem zaznaczenia jest pojawienie się punktów obrysowych dla wykresu, które umożliwiają zmianę jego wielkości oraz przesuwanie go w obrębie slajdu lub prezentacji. Pamiętajmy, że nie da się zaznaczyć wykresu, który jest w trybie edycji. W takim wypadku możemy jedynie zaznaczać wybrane elementy wykresu takie jak poszczególnie kolumny wykresu kolumnowego lub innego jego fragmenty Zmiana typu wykresu Typ wykresu możemy dowolnie zmieniać. W tym celu upewniamy się, że jest on w trybie edycji, czyli mamy możliwość wprowadzania różnych zmian. Następnie w celu zmiany rodzaju wykresu klikamy prawym przyciskiem myszki w dowolnym miejscu obszaru wykresu (pole w koło wykresu) i wybieramy z pojawiającego się menu pozycję Zmień typ wykresu oraz w kolejnym oknie wybrany przez nas rodzaj wykresu. Wybór zatwierdzamy klikając na OK. Zmiana typu wykresu będzie widoczna natychmiast Dodawanie, usuwanie, edycja tytułu wykresu Podobnie jak w przypadku wykresów rysowanych w Excelu, również w tutaj mamy możliwość dodawania, usuwania oraz edycji tytułów wykresu. W tym celu upewniamy się, że wykres jest zaznaczony, czyli widzimy karty z grupy Narzędzia wykresów. Następnie w celu wyświetlenia tytułu klikamy na karcie Układ i ze zbioru opcji Etykiety klikamy na ikonę Tytuł wykresu. Spowoduje to rozwinięcie menu, gdzie będziemy mogli wybrać tytuł wykresu. Edycja tytułu jest możliwa po wybraniu funkcji Więcej opcji tytułu z tego samego menu. RYSUNEK 26 OKNO OPCJE WYKRESU ZAKŁADKA TYTUŁY Strona 40 z 62

41 4.1.5 Wprowadzanie do wykresu etykietek z danymi: wartościami/liczbami, procentami W tym celu możemy kliknąć prawym przyciskiem myszy na wybranej serii danych, której etykiety chcemy edytować, a następnie wybrać z menu kontekstowego opcję Formatuj etykiety danych, lub też skorzystać ze karty Układ. Jeśli wybierzemy drugą opcję klikamy następnie na Etykiety danych w zbiorze opcji Etykiety, i wybieramy Więcej opcji etykiet danych z rozwiniętego menu. Teraz mamy możliwość wyboru jednej lub kilku na raz etykiet: Nazwa serii Nazwa kategorii Wartość W zależności od typu różne dodatkowe, np. dla kołowego wartość procentowa Włączenie danej etykiety polega na zaznaczeniu wybranego kwadracika przy etykiecie: Zmiana koloru tła wykresu Kolejnym elementem na wykresie, który możemy zmienić jest jego tło. Tutaj sytuacja wygląda tak, że to tło jest podzielone na dwa obszary: obszar wykresu obszar kreślenia Teraz w zależności od tego, w którym obszarze się znajdujemy, w tym obszarze będziemy zmieniać kolor tła. Samą zmianę wykonujemy podobnie jak poprzednio znajdując się w trybie edycji wykresu klikając prawym przyciskiem myszki w obrębie wybranego obszaru i wybieramy z pojawiającego się menu pozycję Formatuj obszar wykresu lub Formatuj obszar kreślenia Następnie wybieramy kolor i klikamy OK. Lub też przez przejście na kartę Formatowanie i kliknięcie Wypełnienie kształtu ze zbioru opcji Style kształtów. Wystarczy następnie już tylko wybrać kolor lub inne wypełnienie, co zatwierdzamy lewym przyciskiem myszy Zmiana kolorów słupków, kolumn, linii i wycinków koła w wykresach Ostatnią czynnością, która wykonamy jest zmiana kolorów elementów na wykresie tworzących serię danych, czyli w zależności od typu wykresu słupków, kolumn, linii czy wycinków koła. W tym celu znajdując się w trybie edycji wykresu musimy kliknąć lewym przyciskiem myszki na wybranym elemencie tym, który chcemy edytować. Pojedyncze kliknięcie spowoduje wybranie całej serii danych. Dopiero powtórne pojedyncze kliknięcie na wybranym już elemencie (czyli np. słupku) spowoduje w efekcie edycję tylko tego konkretnego elementu. Po wskazaniu elementu do edycji możemy wykorzystać, podobnie jak poprzednio, prawy przycisk myszki klikając nim dokładnie na wybranym wcześniej elemencie. Następnie z pojawiającego się menu wybieramy pozycję Formatuj serię danych lub Formatuj punkt danych (w zależności czy zmieniamy wszystkie słupki na raz, czy tylko wybrany) lub też przez kartę Formatowanie i opcję Wypełnienie kształtu ze zbioru Style kształtów: Strona 41 z 62

42 4.2 Smart Art Duży nacisk w programie Power Point położona na możliwość łatwego tworzenia schematów organizacyjnych w różnej postaci np. w postaci hierarchicznej. Mamy do dyspozycji specjalne narzędzie, które w łatwy sposób pozawala tworzyć takie schematy oraz je modyfikować. W kolejnych podrozdziałach omówimy dokładnie cały proces pracy z takim schematem Tworzenie hierarchicznego schematu organizacyjnego (z wykorzystaniem wbudowanego narzędzia Smart Art) Utworzenie hierarchicznego schematu organizacyjnego na wybranym slajdzie prezentacji sprowadza się do wstawienia takiego schematu wykorzystując odpowiednią funkcję programu. Podobnie jak w przypadku wstawiania wykresu, możemy to zrobić na dwa sposoby: 1. Użyjemy odpowiedniego układu slajdu (patrz rozdział 2.2.1), który pozwoli nam wybrać zawartość slajdu poprzez kliknięcie na ikonie Smart Art: RYSUNEK 27 WIDOK SLAJDU O UKŁADZIE ZAWARTOŚĆ (WSTAWIANIE SMART ART) Efektem naszego działania będzie okno Wybieranie grafiki Smart Art, gdzie będziemy mogli wybrać jedną z dostępnych postaci schematu organizacyjnego (diagramu): RYSUNEK 28 WYBIERANIE GRAFIKI SMART ART WYBÓR TYPU SMART ART SCHEMAT ORGANIZACYJNY Po wybraniu określonego typu schematu klikamy na przycisk OK. Powoduje to pojawianie się wybranego schematu na slajdzie w jego domyślnej postaci. Strona 42 z 62

43 2. Wybierzemy z karty Wstawianie opcję Smart Art ze zbioru Ilustracje, co spowoduje pojawienie się okna Wybieranie grafiki Smart Art, które widzimy powyżej Zmiana struktury hierarchicznej Smart Art Po utworzeniu wybranego schematu możemy w bardzo prosty sposób zmienić układ struktury takiego schematu oraz samą jego strukturę. Wykorzystamy w tym celu (na dwa sposoby) kartę Projektowanie, widoczną tylko w trybie edycji schematu Smart Art: 1. Zmiana układu struktury schematu organizacyjnego: W tym celu nie zaznaczając żadnego elementu korzystamy z opcji Układy, gdzie po kliknięciu trójkącika z kreseczką z menu możemy wybrać jedną z dostępnych opcji: RYSUNEK 29 ZMIANA UKŁADU STRUKTURY SCHEMATU ORGANIZACYJNEGO Wszystkie zmiany są od razu widoczne dla naszego schematu. Pomiędzy dostępnymi opcjami możemy się dowolnie przełączać. 2. Zmiana struktury schematu organizacyjnego: Polega ona na zmianie miejsca w hierarchii dla określonego kształtu na inne, czyli przeniesieniu go w nowe miejsce. W tym celu zaznaczamy kształt, który chcemy przenieść, następnie klikamy jego krawędź lewym przyciskiem myszki i przenosimy na wybrany poziom (w nowe miejsce). Po zwolnieniu przycisku myszy element zostanie odpowiednio ustawiony w hierarchii Dodawanie, usuwanie współpracowników, podwładnych w strukturze schematu organizacyjnego Ostatnią czynnością, której się nauczymy będzie dodawanie oraz usuwanie elementów dowolnego schematu organizacyjnego. Okazuje się, że równie szybko możemy dodawać i usuwać elementu, jak modyfikować układ całości schematu. W celu dodania do schematu nowego kształtu (elementu bloczka), musimy wskazać poprzez kliknięcie na nim lewym przyciskiem myszki, element, z którym chcemy ten nowo wstawiany kształt połączyć. Następnie należy skorzystać z karty Projektowanie, na której wybieramy przy pomocy myszki pozycję Dodaj kształt ze zbioru opcji Tworzenie grafiki. Jest to przycisk dwu Strona 43 z 62

44 częściowy (podobnie jak Nowy slajd omawiany wcześniej), także gdy naciśniemy ikonę zostanie użyta domyślna opcja dodania kształtu za zaznaczonym, natomiast gdy naciśniemy napis będziemy mogli wybrać jedną z dostępnych opcji: Dodaj kształt po Dodaj kształt przed Dodaj kształt powyżej Dodaj kształt poniżej Dodaj Asystenta W tym momencie na schemacie pojawi się dodatkowy element (kształt) o wybranych przez nas właściwościach. Nowy kształt możemy dodać szybciej poprzez kliknięcie prawym przyciskiem myszy na wybranym elemencie i wybranie opcji Dodaj kształt. Usuwanie wybranego elementu (kształtu) z wykresu jest jeszcze łatwiejsze. W tym celu kliknąć na wybranym elemencie prawym przyciskiem myszki i z pojawiającego się menu wybrać pozycję Usuń. Usuwanie wybranego elementu (kształtu) z wykresu jest jeszcze łatwiejsze. W tym celu należy kliknąć na konturze wybranego elementu by go zaznaczyć (nie edytować) i wcisnąć klawisz DELETE lub BACKSPACE. 5. Obiekty graficzne Rozdział ten jest poświęcony wprowadzaniu oraz edytowaniu obiektów graficznych na slajdach prezentacji. W rozdziale tym nauczysz się: wprowadzania różnego rodzaju obiektów graficznych na slajdy, zaznaczania, kopiowania, przenoszenia tych obiektów, zmiany ich rozmiaru, wyglądu, usuwania takich obiektów, obracania, odwracania oraz przesuwania obiektów w ramach prezentacji, rysowania różnych kształtów o wybranych właściwościach, wprowadzania tekstu do tych obiektów, zmiany kolorów dla tych obiektów. stosowania cieniowania, grupowania oraz rozgrupowania, ustawiania tych obiektów względem siebie w dowolny sposób. 5.1 Wprowadzanie, manipulacja W pierwszej części tego rozdziału zajmiemy się wprowadzaniem obiektów graficznych takich jak rysunki, zdjęcia, obrazy do slajdu w prezentacji. Dodatkowo będziemy modyfikować ich wygląd oraz przemieszczać je zarówno w ramach danego slajdu jak i całej prezentacji. Strona 44 z 62

45 5.1.1 Wprowadzanie obiektu graficznego (obraz, rysunek) do slajdu W celu wstawienia do slajdu obiektu będącego obrazem, rysunkiem, grafiką klikamy na slajdzie, gdzie chcemy wstawić nowy obiekt. Następnie wykorzystujemy pozycję z karty Wstawianie, zbiór opcji Ilustracje i wybieramy jedną z opcji Clipart jest to obiekt graficzny, coś w rodzaju zdjęcia, przygotowany specjalnie na potrzeby aplikacji pakietu Office. Zajmuje mniej miejsca od zdjęcia i jest na ogół uboższy od niego graficznie (składa się z mniejszej ilości odcieni). Po wybraniu z karty Wstawianie, zbiór opcji Ilustracje Obiekt Clipart zobaczmy po prawej stronie ekranu okno wstawiania clipartów, gdzie przy pomocy dostępnej wyszukiwarki oraz opcji dostosowujących brany pod uwagę zbiór clipartów oraz rodzaj wyników, możemy wybrać interesujący nas obrazek. W tym celu należy wpisać nazwę interesującej nas kategorii obrazów, np. dom i wcisnąć przycisk Przejdź lub klawisz ENTER. Spowoduje to przeszukanie dostępnych obrazów i w przypadku znalezienia pasujących do zapytania wyświetlenie ich miniatur w postaci listy. W celu wstawienia takiego obrazka do dokumentu wystarczy na nim raz kliknąć lewym przyciskiem myszki i obrazek pojawi się na naszym slajdzie. Możemy go następnie przesunąć za pomocą myszki. Obraz jest to opcja pozwalająca wstawić do prezentacji dowolny obraz z pliku, który posiadamy na dysku twardym naszego komputera. W tym celu wybieramy Wstawianie Ilustracje Obraz i następnie wskazujemy plik i klikamy na Wstaw. Album fotograficzny ta pozycja pozawala na wstawienie serii obrazów z urządzeń zewnętrznych, ale także z komputera prosto do dokumentu. Po naciśnięciu przycisku Plik/Dysk możemy zaznaczyć wiele plików naraz za pomocą myszki. Jest wyposażona także w podstawowe narzędzia edycji takie jak np. obracanie czy rozjaśnianie. Po naciśnięciu przycisku Utwórz, zostanie utworzona nowa prezentacja z dodanymi przez nas zdjęciami na kolejnych slajdach. Kształty opcja to pozawala na wstawienie gotowych obiektów graficznych dostępnych z rozwijanego menu kształtów, są to różnego rodzaju strzałki, elementy schematów blokowych, linie, itd. Smart Art to opcja pozwalająca zbudować schemat organizacyjny przy pomocy specjalnie do tego celu przygotowanego kreatora. Wordart to opcja pozwalająca wstawić teksty w postaci graficznej. Użycie tej opcji uruchamia kreatora napisów, gdzie po wyborze formatu napisu i wpisaniu tekstu otrzymujemy gotowy graficzny napis. Jest ona dostępna w zakładce Wstawianie, w zbiorze Tekst Zaznaczenie obiektu graficznego Zaznaczenie obiektu polega na kliknięciu lewym przyciskiem myszki na wybranym obiekcie. Po wykonaniu tej czynności wokół zaznaczonego obiektu pojawia się ramka zakończona kwadratami lub kulkami w zależności od typu obiektu. Znaczniki te służą do zmiany Strona 45 z 62

46 rozmiarów obiektu. Po najechaniu na nie kursorem myszki, zmieniają swój wygląd na strzałki, dzięki którym możemy obiekt powiększyć lub pomniejszyć, w zależności od potrzeb. Mamy również możliwość zaznaczenia kilku obiektów na raz w tym celu wykorzystujemy klawisz CTRL, dokładnie tak jak w przypadku zaznaczania wybranych fragmentów tekstu. Przykładowe możliwości zaznaczania obiektów różnego rodzaju można zobaczyć na kolejnej prezentacji: Kopiowanie, przenoszenie obiektów graficznych, wykresów w obrębie jednej prezentacji lub pomiędzy otwartymi prezentacjami Kopiowanie oraz przenoszenie obiektów odbywa się w sposób identyczny jak kopiowanie wybranych fragmentów tekstu. W pierwszej kolejności musimy wybrany obiekt zaznaczyć, następnie użyć jednej z dobrze nam znanych metod kopiowania lub przenoszenia. Ostatnią czynnością jest wklejenie kopiowanego lub przenoszonego obiektu w nowym miejscu: Skróty klawiszowe: CTRL+C kopiuj, CTRL+V wklej, CTRL+X wytnij Prawy przycisk myszki i wybór odpowiedniej pozycji: kopiuj, wytnij, wklej Zakładka Narzędzia główne zbiór opcji Schowek ikony Kopiuj, Wklej, Wytnij Jeżeli chcemy wykonać te czynności pomiędzy różnymi prezentacjami, musimy pamiętać o wcześniejszym otwarciu tych prezentacji. Reszta czynności wykonywana jest identycznie, jak w przypadku pojedynczej prezentacji Zmiana rozmiaru, usuwanie obiektu graficznego, wykresu w prezentacji Wykorzystywane obiekty po wstawieniu do prezentacji posiadają określony rozmiar oraz kolor. Wszystkie te parametry możemy zmieniać przy pomocy Narzędzi Obrazów. Pasek ten pojawi się po zaznaczeniu wybranego obrazu. Jest w nim zawarta karta Formatowanie, która pozwala na edycję obrazów. RYSUNEK 30 PASEK NARZĘDZI OBRAZÓW ORAZ KARTA FORMATOWANIE Pasek ten pozwala na zmianę kolorystyki obrazka, nasycenia braw, jasności, wykadrowanie obiektu, obrócenie, obramowanie. Zmianę rozmiaru obiektu możemy wykonać na kilka sposobów, przyjmujemy, że edytowany obiekt został zaznaczony: 1. Umieszczamy kursor nad uchwytem przeciągania i przytrzymując lewy przycisk myszki ustawiamy wybrany rozmiar. Po ustawieniu oczekiwanego rozmiaru, zwalniamy przycisk. Jest to tzw. zmiana na oko, nie możemy precyzyjnie ustawić wymiarów. Strona 46 z 62

47 2. Po jednokrotnym kliknięciu prawym przyciskiem i wybraniu pozycji Rozmiar i położenie, zobaczymy okno Rozmiar i położenie. 3. Możemy także otworzyć okno Rozmiar i położenie z karty Formatowanie ze zbioru Rozmiar poprzez naciśnięcie ikony. RYSUNEK 31 OKNO ROZMIAR I POŁOŻENIE Do zmiany rozmiaru służy zakładka Rozmiar. Możemy tutaj precyzyjnie określić w centymetrach wysokość oraz szerokość obrazka. Należy jednak pamiętać, że domyślnie jest włączona opcja Zablokuj współczynnik proporcji, która dba o zachowanie oryginalnych proporcji podczas zmiany rozmiaru obiektu. Wyłączając tą opcję możemy ustawić dowolny rozmiar. Zakładka Położenie służy do określenia położenia obiektu względem danej części slajdu np. środka. Oczywiście wszystkie zmiany potwierdzamy klikając na OK. Usunięcie wstawionego obiektu jest bardzo proste, w tym celu wystarczy zaznaczyć obiekt do usunięcia i wcisnąć klawisz DELETE lub BACKSPACE Obracanie, odwracanie obiektu graficznego Kolejną czynnością,którą możemy wykonać dla obiektu graficznego jest jego obracanie. Dany obiekt można obracać o dowolną wartość. Sam obrót możemy wykonać jedną z dwóch metod: 1. Po zaznaczeniu obiektu przy pomocy myszki umieszczamy wskaźnik myszki na zielonym kółku znajdującym się u góry obiektu. Następnie przytrzymując wciśnięty lewy przycisk myszki obracamy obiekt o dowolny kąt. 2. Klikamy na wybranym obiekcie prawym przyciskiem myszki i wybieramy z pojawiającego się menu pozycję Rozmiar i położenie lub klikamy na obiekcie podwójnie lewym przyciskiem myszki i z karty Formatowanie ze zbioru Rozmiar Strona 47 z 62

48 naciskamy ikonkę. Zobaczymy omawiane w poprzednim podrozdziale okno Rozmiar i położenie, gdzie na zakładce Rozmiar wykorzystując pole Obrót możemy precyzyjnie ustawić wartość, o którą chcemy dany obiekt obrócić. Drugą czynnością, która możemy wykonać jest Przerzucanie obiektu graficznego. Mamy możliwość odwracania obiektu w dwóch wersjach: Przerzucanie w poziomie Przerzucanie w pionie Przerzucanie w poziomie to po prostu odbicie lustrzane obiektu, a przerzucanie w pionie do odwrócenie obiektu do góry nogami. Opcje te są dostępne po naciśnięciu ikony Obrót zbioru Rozmieszczenie z karty Formatowanie Wyrównanie obiektu graficznego na slajdzie: do lewej, prawej, góry, dołu, wyśrodkowanie obiektu w pionie i w poziomie Ostatnią czynnością, która się zajmiemy będzie precyzyjne rozmieszczenie obiektu graficznego na slajdzie. W przypadku Power Pointa sprawa wygląda tak samo jak do tej pory. Udało nam się już zauważyć, że pasek Narzędzia Obrazów, przy pomocy, którego w Wordzie decydowaliśmy o rozmieszczeniu obrazka względem tekstu także posiada tą opcję. Dodatkowo jednak, po wstawieniu obrazka na slajd, on nie wtapia się w tło, więc nie można go ustawiać przy pomocy opcji formatowania akapitu. W celu wyrównania obiektu graficznego na slajdzie, można to zrobić albo przy wykorzystaniu myszki przytrzymując wciśnięty lewy przycisk i przemieszczając obiekt albo wykorzystując omawiane już okno Rozmiar i położenie. Znajdując się w tym oknie (prawy przycisk myszki na obiekcie, wybieramy opcję Rozmiar i położenie ) przechodzimy na zakładkę Położenie, gdzie przy pomocy dostępnych ramek wpisujemy wartość odległości w pionie oraz w poziomie od środka lub lewego górnego narożnika slajdu. Możemy także skorzystać z opcji Wyrównaj, dostępnej w zbiorze Rozmieszczenie, w karcie Formatowanie. 5.2 Rysowanie W tym podrozdziale zajmiemy się rysowaniem, czyli mówiąc dokładniej dodawaniem różnego rodzaju kształtów do prezentacji. Nauczymy się wstawiać kształty, linie, strzałki, różnego rodzaju elementy oraz je formatować i edytować. Dodatkowo nauczymy się kilku funkcji takich jak grupowanie, kolejność obiektów na slajdzie czy efekty graficzne. Są to bardzo ważne dodatki, które wzbogacają daną prezentację Dodawanie do slajdu różnych typów obiektów graficznych: linia prosta, strzałki, strzałki blokowe, trójkąt, kwadrat, owal, koło, pole tekstowe Mamy możliwość wzbogacenia slajdów prezentacji o różne obiekty graficzne, które w prosty sposób pozawalają osiągnąć ciekawy efekt. Liczba różnych obiektów, które możemy dodać jest bardzo duża, od linii prostej, poprzez strzałki, strzałki blokowe oraz inne kształty. W celu wstawienia wybranego obiektu musimy skorzystać z opcji Kształty, w zbiorze Ilustracje z karty Wstawianie :, ze Strona 48 z 62

49 RYSUNEK 32 OPCJA KSZTAŁTY Mamy tutaj szereg kształtów pogrupowanych w zbiory tematyczne. Samo dodanie wybranego obiektu na slajd sprowadza się do wskazania slajdu oraz kliknięcia na wybranym obiekcie w celu wstawienia go do prezentacji Wprowadzanie tekstu do pola tekstowego, strzałki blokowej, trójkąta, kwadratu, owalu, koła Kolejnym elementem o specyficznych właściwościach, który jest bardzo często wykorzystywany w prezentacjach multimedialnych jest pole tekstowe. Pole tekstowe wstawiamy przy użyciu karty Wstawianie oraz odpowiedniej opcji Pole tekstowe ze zbioru Tekst. Bezpośrednio po naciśnięciu przycisku nasz kursor zamieni się w znacznik do rysowania pola tekstowego. Wystarczy teraz nacisnąć lewym przyciskiem myszy i przeciągnąć myszkę nie puszczając przycisku by narysować odpowiednio duże pole tekstowe. Następnie, gdy puścimy myszkę nasze pole będzie wyglądało jak kursor otoczony ramką, która znika po zatwierdzeniu wpisanego do niej tekstu. Jeżeli nic nie wpiszemy, to pole zniknie samoczynnie. Wprowadzanie tekstu do strzałki blokowej, trójkąta lub innych kształtów sprowadza się do nałożenia na te kształty pola tekstowego. Dzięki takiemu połączeniu mamy zarówno dany kształt jaki i tekst. Domyślnie właściwości pola tekstowego są tak ustawione, że jest ono przezroczyste, bez widocznych krawędzi. Można oczywiście te właściwości zmienić formatując odpowiednio dane pole tekstowe. W tym celu należy kliknąć prawym przyciskiem myszki na obwodzie pola i wybrać z menu pozycję Formatuj kształt W nowo otwartym oknie na zakładce Wypełnienie możemy ustawić zarówno kolor, jak i kształt wypełnienia (tła). Strona 49 z 62

50 RYSUNEK 33 OKNO FORMATOWANIE POLA TEKSTOWEGO ZAKŁADKA WYPEŁNIENIE Zmiana koloru tła obiektów graficznych, koloru linii, stylu i szerokości linii. Każdy ze wstawianych na slajd obiektów graficznych posiada szereg parametrów, które można zmieniać. W poprzednim podrozdziale przerobiliśmy ten temat w oparciu pole tekstowe. Identycznie sprawa wygląda dla pozostałych obiektów graficznych. W tym celu należy kliknąć na danym obiekcie prawym przyciskiem myszki i wybrać z pojawiającego się menu pozycję Formatuj kształt oraz ustawić wybrane wartości w odpowiedniej części tego okna w zakładce Wypełnienie (Rysunek 33). Kolejna zakładka Kolor linii pozwala nam jak sama nazwa wskazuje na edycję koloru linii, a także na ustawienie gradientu koloru oraz przezroczystości. Zakładka Styl linii pozwala nam na zmianę min. szerokości linii oraz jej typu Zmiana stylu początku i końca obiektu graficznego typu strzałka Dla obiektu typu strzałka możemy zmienić dodatkowo, poza właściwościami omówionymi w poprzednim podrozdziale, typ początku i końca obiektu. W tym celu należy kliknąć na danym obiekcie prawym przyciskiem myszki i wybrać z pojawiającego się menu pozycję Formatuj Autokształt oraz ustawić wybrane wartości w odpowiedniej części okna Formatowanie kształtu w zakładce Styl linii: Wszystkie opcje wybieramy z listy rozwijanej Zastosowanie cieniowania do obiektów graficznych Kolejnym ciekawym efektem graficznym, które wzbogaci wygląd naszej prezentacji jest efekt cieniowania, który możemy zastosować do dowolnego obiektu graficznego. W tym celu należy na wybranym obiekcie, tym dla którego cień chcemy zastosować, kliknąć prawym przyciskiem myszki i wybrać znaną już opcję Formatuj kształt. Następnie wykorzystamy zakładkę Cień. Po kliknięciu na tą zakładkę zobaczymy dostępne opcje cieniowania, które możemy zastosować. Sam wybór konkretnej opcji sprowadza się do kliknięcia na niej lewym przyciskiem myszki lub też przesunięcia suwaka. Efekt będzie widoczny natychmiast. Przykładowo dla obiektu typu kwadrat, będziemy mogli uzyskać efekt podobny do tego: Strona 50 z 62

51 5.2.6 Pogrupowanie, rozgrupowanie obiektów graficznych na slajdzie Bardzo często dochodzi do sytuacji, że w skutek pracy z daną prezentacją można spotkać slajdu, które zawierają duże ilości różnego rodzaju elementów ułożonych w jakimś określonym porządku. Wtedy jeżeli chcemy taką grupę obiektów przesunąć w określone miejsce musimy to robić oddzielnie dla każdego elementu. Metoda ta nie jest ani szybka, ani skuteczna, ani wygodna. Z pomocą w takiej sytuacji przychodzi nam funkcja grupowania, która pozwala na połączenie określonej liczy elementów w jedną całość. Oczywiście istnieje również funkcja przeciwna, czyli rozgrupowanie. W celu zgrupowania elementów należy zaznaczyć je w dowolny znany nam już sposób, następnie w obrębie tych zaznaczonych elementów kliknąć prawym przyciskiem myszki i wybrać funkcję grupuj. Jeżeli natomiast chcemy rozgrupować elementy, również klikamy na nich prawym przyciskiem myszki wybierając jednak tym razem funkcję rozgrupuj Ustawienie położenia obiektu graficznego nad, pod, na wierzch, na spód w stosunku do innych obiektów graficznych Ostatnią funkcją, którą omówimy będzie ustawienie położenia obiektów względem siebie. Taka sytuacja ma miejsce jeżeli mamy bliskim otoczeniu kilka różnych obiektów zachodzących na siebie. Dzięki tej funkcji możemy wybrać dla każdego z elementów jedną z dostępnych opcji. W tym celu klikamy na wybranym obiekcie i wybieramy z pojawiającego się menu pozycję Kolejność: Przesuń na wierzch Przesuń na spód Przesuń do przodu Przesuń do tyłu Działanie tych opcji odpowiada ich nazwom, stąd bardzo łatwo możemy wywnioskować, która z nich należy wykorzystać dla konkretnej sytuacji. 6. Przygotowanie pokazu slajdów Rozdział ten jest poświęcony przygotowaniu pokazu slajdów oraz wprowadzaniu efektów wizualnych do obiektów na slajdach prezentacji. W rozdziale tym nauczysz się: dodawania, usuwania efektów przejść pomiędzy slajdami, dodawania, usuwania efektów animacji dla różnych elementów slajdu, dodawania notatek do slajdów, wyboru sposobu przedstawiania prezentacji, wyświetlania, ukrywania slajdów, sprawdzania poprawności językowej i ortograficznej prezentacji, zmiana orientacji stron slajdów, drukowania całej prezentacji lub jej określonych fragmentów, uruchamiania pokazu slajdów od wybranego slajdu, poruszania się po slajdach w trakcie prezentacji. Strona 51 z 62

52 6.1 Przygotowanie prezentacji W pierwszym rozdziale poznamy podstawowe efekty dodawane do slajdów takie jak przejścia pomiędzy slajdami, animacje dla poszczególnych elementów na slajdzie. Efekty te mają wpływ na końcowy efekt wizualny naszej pracy. Dodatkowo nauczymy się dodawać notatki do slajdów oraz zarządzać sposobem przedstawiania końcowego efektu naszych prac Dodawanie, usuwanie efektów przejść pomiędzy slajdami Podstawowym efektem, z którym się zapoznamy, będzie efekt przejścia pomiędzy slajdami. Jest to wizualny efekt objawiający się różnymi efektami graficznymi (dla całego slajdu) podczas przechodzenia pomiędzy kolejnymi slajdami. Mamy możliwość ustawić taki sam efekt przejścia dla wszystkich slajdów lub pomiędzy dwoma wybranymi slajdami. Poza możliwością wyboru konkretnego efektu, możemy jeszcze ustawić prędkość animacji oraz dodać do niej wybrany dźwięk. W celu włączenia efektu przejścia pomiędzy slajdami należy zaznaczyć w jeden ze znanych nam sposobów slajd, do którego chcemy ustawić wybrany efekt przejścia. Następnie musimy wybrać przy pomocy myszki kartę Animacje zbiór Przejście do tego slajdu wybrać jeden dostępnych efektów przejścia. Efekt danego przejścia będzie można zobaczyć w formie podglądu od razu po najechaniu myszką na wybrany styl przejścia. Aby zatwierdzić pożądany efekt należy po prostu na niego kliknąć. W tym momencie na naszym pasku slajdów po lewej stronie ekranu poniżej numeru slajdu pojawi się wlatująca gwiazdka, która informuje o tym, że do tego slajdu został dołączony efekt przejścia. RYSUNEK 34 KARTA ANIMACJE USTAWIANIE EFEKTU PRZEJŚCIA SLAJDU Aby zobaczyć więcej efektów przejść wystarczy rozwinąć menu przejść poprzez naciśnięcie ikonki po prawej stronie przejść. Dodatkowo mamy do dyspozycji listę rozwijalną Szybkość oraz Dźwięk znajdujące się w prawej części zbioru Przejście do tego slajdu, przy pomocy których możemy ustawić szybkość animacji (od szybkiej do wolnej) oraz rodzaj odtwarzanego dźwięku (wybrany z listy lub przewijając na sam dół dowolny zapisany na dysku). Ostatnim parametrem, który możemy ustawić jest zasada przełączania slajdu. Mamy do wyboru dwie opcje: Strona 52 z 62

53 przy kliknięciu myszką (domyślna) Automatycznie po (ustawiamy czas, po którym slajd przełączy się automatycznie ma to zastosowanie np. podczas pokazu zdjęć) Usuwanie efektu przejścia pomiędzy wybranymi slajdami sprowadza się do zaznaczenia tych slajdów lub tego slajdu oraz wyboru z listy rozwijalnej (pierwszej od góry) pozycji Bez przejścia. Spowoduje to usunięcie wybranego wcześniej efektu. Czynność tą możemy wykonywać dla każdego slajdu oddzielnie lub też nacisnąć przycisk Zastosuj dla wszystkich jeśli chcemy usunąć przejście ze wszystkich slajdów Dodawanie, usuwanie ustawionych uprzednio efektów animacji dla różnych elementów slajdu W tym podrozdziale nauczymy się stosowania niestandardowych efektów animacji dla wybranych obiektów na slajdzie. Efekt przejścia pomiędzy slajdami dotyczył całego slajdu, tutaj możemy dla każdego elementu na slajdzie dobrać indywidualny efekt animacji w dodatku składający się z kliku faz. W celu włączenia niestandardowego efektu animacji należy zaznaczyć wybrany obiekt (grafikę, zdjęcie, kształt, itd.), przejść na kartę Animacje i następnie ze zbioru Animacje wybrać opcję Animacja niestandardowa. W efekcie zobaczymy z prawej strony ekranu okno Animacja niestandardowa takie jak na następnym rysunku: RYSUNEK 35 OKNO WYBORU ANIMACJI NIESTANDARDOWEJ W tym momencie musimy wybrać efekt należący do jednej z czterech grup: Wejście Wyróżnienie Wyjście Ścieżki ruchu Strona 53 z 62

54 Wyboru efektu dokonujemy poprzez kliknięcie na nim lewym przyciskiem myszki. Efektem naszego działania będzie pojawienie się wybranego efektu wraz z numerem na liście, w białym oknie poniżej efektów (widzimy to na kolejnym rysunku 36). Możemy tutaj dla każdego efektu ustawić jego parametry: Początek co ma spowodować rozpoczęcie animacji, np. kliknięcie myszką, Kierunek wyświetlenie wybranego efektu do wewnątrz lub na zewnątrz, Szybkość jedna z wybranych możliwości szybkości animacji. Jeżeli zajdzie taka potrzeba, możemy wybrany efekt usunąć klikając na przycisk Usuń. RYSUNEK 36 ANIMACJA NIESTANDARDOWA Co ważne, dopóki nie zaznaczymy nowego obiektu na slajdzie, wszystkie ustawiane przez efekty będą dotyczyły jednego obiektu. Na liście będą się one pojawiały z kolejnymi numerami. Możemy teraz zdecydować o kolejności wykonania wybranych efektów, ustawiając je po prostu we właściwiej kolejności Dodawanie notatek do slajdów Jest to najłatwiejsza z czynności, które możemy wykonać podczas tworzenia prezentacji. Polega na dopisaniu notatek dla wybranych slajdów. Notatki możemy dopisywać do każdego slajdu lub tylko do wybranych. Oczywiście może zaistnieć sytuacja, że żaden ze slajdów nie będzie posiadał notatek. Wtedy po prostu nie korzystamy z tej możliwości. Miejscem na notatki jest fragment okna znajdujący się na samym dole ekranu, oznaczony tekstem: Kliknij, aby dodać notatki. RYSUNEK 37 MIEJSCE NA NOTATKI DLA SLAJDU Notatki mają w założeniu zawierać rozwinięcie treści przedstawianych na slajdzie. Ma to być taka podpowiedź dla prowadzącego prezentację, dzięki której łatwiej i pełniej będzie mógł omówić przedstawiany problem. Strona 54 z 62

55 6.1.4 Wybór sposobu przedstawiania prezentacji: prezentacja na rzutniku, materiał informacyjny do wręczenia uczestnikom pokazu, prezentacja na monitorze Ostatnim etapem po przygotowaniu prezentacji multimedialnej jest jej przedstawienie odbiorcom. Program Power Point oferuje nam w tej kwestii klika możliwości do wyboru. Najczęściej prezentacje multimedialne są przedstawiane z wykorzystaniem komputera oraz rzutnika, dzięki takiemu zestawowi jesteśmy w stanie w pełni przekazać informacje, które zawiera dana prezentacja. Innym sposobem przedstawienia prezentacji, najczęściej uzupełniającym, jest wręczenie uczestnikom pokazu materiałów informacyjnych w postaci wydruków. Mamy tutaj możliwość wydruku slajdu wraz z notatkami. Możemy również wydrukować kilka slajdów na jednej kartce. Ostatnią możliwością jest prezentacja naszego dzieła przy pomocy monitora. Sposób ten będzie różnił się od omawianego na samym początku pokazu z wykorzystaniem rzutnika, tylko tym, że teraz do prezentacji wykorzystamy ekran monitora. Taki sposób pokazu można wykorzystać dla małego grona odbiorców. Zazwyczaj jest on wykorzystywany na etapie tworzenia danej prezentacji. Do zaprezentowania wyników naszej pracy, zarówno z wykorzystaniem rzutnika jak monitora wykorzystujemy tryb Pokaz slajdów, który możemy włączyć wybierając ze wstążki kartę Pokaz slajdów Od początku lub wykorzystując skrót klawiszowy F5. Tak uruchomiony pokaz będzie zawsze rozpoczynał się od pierwszego slajdu prezentacji. W celu przerwania pokazu możemy wcisnąć klawisz ESC. Dodatkowo na różnym etapie tworzenia prezentacji możemy spotkać się z przyciskami uruchamiającymi pokaz Wyświetlanie, ukrywanie slajdów Ostatnią funkcją, którą omówimy w tej części rozdziału będzie ukrywanie slajdów. Bardzo często prezentacje, które tworzymy są obszerne. Nie zawsze jednak zachodzi potrzeba pokazywania odbiorcom całej prezentacji. Często wystarczy skupienie się na wybranej części prezentacji. W tym celu możemy ukryć niektóre slajdy. Slajdy, które zostały ukryte będą widoczne w trybie tworzenie prezentacji, nie będą jednak wyświetlana podczas pokazu slajdów. W tym celu należy (dla widoku Normalny), znajdując się w lewej części okna na zakładce Slajdy, kliknąć prawym przyciskiem myszki na slajdzie, który chcemy ukryć i wybrać z pojawiającego się menu pozycję Ukryj slajd. Ukrywać slajdy w identyczny sposób możemy korzystając z widoku Sortowanie slajdów. Ponowny wybór tego menu na ukrytym slajdzie spowoduje jego wyświetlenie, czyli wyłączenie opcji ukryj. 6.2 Sprawdzanie i uruchamianie prezentacji Ostatnim etapem pracy nad prezentacją multimedialną jest sprawdzenie jej pod kątem błędów, zarówno tych wizualnych (rozmieszczenie elementów na slajdach, zastosowane efekty wizualne), jak i tych ortograficznych. Dodatkowo często zachodzi potrzeba uruchomienia całej Strona 55 z 62

56 prezentacji od określonego miejsca w celu dopracowania szczegółów dla wybranego fragmentu prezentacji Sprawdzanie poprawności językowej i ortograficznej prezentacji: poprawa błędów ortograficznych, usuwanie powtórzonych słów Po utworzeniu prezentacji należy sprawdzić pisownię i poprawić znalezione błędy ortograficzne, gramatyczne oraz powtarzające się wyrazy. Dużą część pracy wykonujemy na bieżąco, ponieważ program podkreśla czerwonymi wężykami znalezione błędy lub wyrazy, których nie zna. Sprawdzanie wykonywane przez Power Pointa (podobnie jak winnych omawianych już programach wchodzących w skład pakietu Office) polega na porównywaniu każdego wpisywanego słowa ze słowami w słowniku, który został wskazany przez nas wskazany. Domyślnie po instalacji programu w wersji polskiej instalują się słowniki polski, angielski, niemiecki. Oczywiście w razie potrzeby można doinstalować inne języki. Jeżeli posiadamy włączoną opcję autokorekty dużo błędów zostanie naprawianych bez naszego udziału na bieżąco. Opcja ta jest domyślnie włączona, jednak ma swoje plusy i minusy: Bez naszego udziału poprawia dużo prostych błędów tzw. literówek, np. ze że Bez naszego udziału może zmienić sens zdania, np. dla Power Point słowo kat i kąt będzie zawsze poprawne niezależnie od kontekstu zdania, w którym zostało użyte W celu włączenia sprawdzania pisowni należy wybrać z karty Recenzja zbioru Sprawdzanie Pisownia. W tym momencie zostanie automatycznie rozpoczęte sprawdzanie naszej prezentacji pod kątem błędów i jeżeli jakiś błąd zostanie znaleziony, wyświetli nam się informacja w postaci okna z propozycją zmian w podejrzanym wyrazie (rysunek 38). Teraz mamy możliwość podjęcia jednej z dostępnych akcji: Ignoruj wybieramy w celu jednorazowej zignorowania wyrazu (stosujemy np. dla nazw własnych, nazwisk, itp.) Ignoruj wszystkie wybieramy w celu zignorowania wyrazu w całym dokumencie (stosujemy np. dla nazw własnych, nazwisk, itp.) Zmień przed kliknięciem na ten przycisk, należy wybrać nowe słowo z listy zaproponowanej przez program. Powoduje to wybraną przez nas zmianę, jednak tylko dla tego konkretnego wystąpienia tego słowa Zmień wszystkie podobnie ja powyżej zamieni poprawiane słowo na nowe, wybrane z listy, jednak zmiana ta będzie miała zastosowanie od razu dla wszystkich takich słów w całym dokumencie Dodaj jeżeli słowo jest napisane poprawnie i nie chcemy, żeby po napotkaniu go ponownie znowu było wyświetlane jako błąd, przy pomocy tego przycisku dodajemy go do słownika Strona 56 z 62

57 Sugeruj wybranie tej opcji spowoduje ustawienie podświetlenia na wyrazie, który sugeruje nam program. Będzie to wyraz, który według wykorzystywanego narzędzie będzie najodpowiedniejszy do wykorzystania w danym miejscu. Autokorekta nie mamy możliwości wyboru słowa, na które chcemy zamienić znaleziony błąd. Power Point zastosuje słowo, które sam będzie uważał za najodpowiedniejsze. RYSUNEK 38 PRZYKŁADOWE SŁOWO NAPISANE BŁĘDNIE OKNO NARZĘDZIA DO SPRAWDZANIA PISOWNI Zmiana orientacji stron slajdów: pionowa, pozioma. Zmiana rozmiaru papieru Podstawowymi parametrami związanymi z wyglądem tworzonej przez nas prezentacji jest rozmiar slajdów oraz ich orientacja. Na ogół slajdy prezentowane są w formie poziomej, nic jednak nie szkodzi na przeszkodzie, aby to ustawienie zmienić. Zmiany ustawień związanych z rozmiarem slajdów oraz ich orientacja dokonujemy wybierając ze wstążki kartę Projekt zbiór Ustawienia strony Ustawienia strony Spowoduje to pojawienie się czytelnego i prostego w obsłudze okna widocznego na kolejnym rysunku: RYSUNEK 39 OKNO USTAWIENIA STRONY Mamy tutaj możliwość ustawienia wielkości slajdu (strony), w tym celu rozwijamy listę Dopasuj rozmiar slajdu oraz wybieramy wielkość, która chcemy zastosować. Możemy również wykorzystać pola Szerokość oraz Wysokość i wpisać wybrane wielkości. Zmiana orientacji slajdów odbywa się jeszcze prościej. W prawej części okna zaznaczamy, czy interesują nas slajdy w pionie czy w poziomie. Nie ma możliwości ustawienia w jednej prezentacji części slajdów pionowo, a części poziomo. Strona 57 z 62

58 6.2.3 Drukowanie całej prezentacji, określonych slajdów, materiałów informacyjnych, notatek, konspektu slajdów. Ustalanie liczby kopii drukowanej prezentacji. Drukowanie do pliku Ostatnią czynnością, która wykonujemy podczas pracy z prezentacją jest wydrukowanie jej na dostępnej w systemie drukarce. W poprzednich podrozdziałach dowiedzieliśmy się jakie elementy należy sprawdzić, przed przystąpieniem do drukowanie. W tym momencie zapoznamy się z ustawieniami związanymi z końcowym wydrukiem. W celu wydrukowania prezentacji możemy wykorzystać dwie możliwości: 1. Klikamy na Pasku narzędzi na ikonę (jeśli ustawiliśmy wyświetlanie Szybkiego drukowania na pasku) lub też Przycisk pakietu Office, a następnie na strzałkę obok ikony Drukuj Szybkie drukowanie, co spowoduje natychmiastowy wydruk całości prezentacji z wykorzystaniem domyślnej drukarki oraz domyślnych ustawień wydruku (co to oznacza, wiemy z modułu 2). Z opcji tej korzystamy tylko w przypadku, gdy zależy nam na szybkim wydruku, dostępnym w jednej kopii, bez zmiany jakichkolwiek ustawień. 2. Mamy również drugą możliwość, wybieramy Przycisk pakietu Office ikonę Drukuj (ewentualnie wykorzystujemy skrót klawiszowy CTRL+P), co spowoduje pojawienie się okna Drukowanie, gdzie możemy dokonać szeregu ustawień, przed przystąpieniem do drukowania. Po ustawieniu wszystkich parametrów klikamy OK: Z listy rozwijalnej Nazwa wybieramy drukarkę, przy pomocy której chcemy drukować na liście zobaczymy wszystkie dostępne dla danego komputera drukarki, stąd lista ta będzie wyglądała inaczej na każdym z komputerów. Dla aktualnie wybranej drukarki mamy przycisk Właściwości, który pozwala na zmianę ustawień sprzętowych drukarki ustawienia te zależą od konkretnego modelu, dlatego nie będziemy się nimi szczegółowo zajmować (można tam ustawić m.in. rodzaj papieru, rodzaj wydruku: kolor czy czarno-biały, jakość wydruku, itd.) Zakres wydruku w tej części okna decydujemy, czy chcemy drukować całość prezentacji, czy bieżącą slajd (to slajd na której zostawiliśmy kursor), czy wybrany zakres slajdów, np. 1-4 (oznacza wydruk slajdu 1,2,3,4) lub 1,4 (oznacza wydruk slajdu 1 i 4). Wynika z tego, że przy pomocy myślnika podajemy zakres slajdów, natomiast wykorzystując przecinek podajemy pojedyncze slajdy. Oczywiście można te metody łączyć, np. 1-4, 5-9, 2, 12. Kopie możemy wybrać ile kopii chcemy wydrukować, w tym celu wpisujemy żądaną wartość lub ustawiamy przy pomocy strzałek. Dodatkowo przy pomocy kwadratu Sortuj, decydujemy w jakiej kolejności będą ułożone kopie obrazują to rysunki kartek: Strona 58 z 62

59 Materiały informacyjne na jednej kartce papieru możemy wydrukować klika slajdów, określając dokładnie ich liczbę przy pomocy listy wyboru Slajdów na stronę pozwala to określonych przypadkach oszczędzać papier. Przy pomocy opcji Kolejność możemy zadecydować o ustawieniu tych slajdów na stronie. Jeżeli natomiast drukujemy na nietypowej wielkości papieru w stosunku do przygotowanego dokumentu, możemy skorzystać ze skalowania dzięki liście wyboru Skaluj do rozmiaru papieru. Działa to podobnie jak powiększanie i pomniejszanie w kserokopiarce. WAŻNE! Żeby w ogóle móc skorzystać z omówionych powyżej opcji musimy polu Drukuj wybrać z listy rozwijalnej pozycje Materiały informacyjne (dokładnie tak jak to widać na poniższym rysunku). W przeciwnym przypadku, całe opisywane pole jest nieaktywne. RYSUNEK 40 OKNO DRUKOWANIE DOSTĘPNE OPCJE Ostatnią możliwością jest wykonanie wydruku do pliku. W tym celu należy zaznaczyć kwadrat Drukuj do pliku znajdujący się pod przyciskiem Znajdź drukarkę. Jeżeli to zrobimy zamiast na kartkę nasz wydruk zostanie przekserowany do pliku, którego nazwę i lokalizację musimy wybrać sami. Strona 59 z 62